Tweede
Kamer
valt over
uitlating
prins Bernhard
OPPOSITIEGEEN HOGER VEERTARIEF
Vloedgolf:
mogelijk
50.000
doden
Nobelprijzen
natuur- en
scheikunde
RftMO DE K0CK
Zeeuwse zaken in Tweede Kamerdebat
P. v. d. A. WIL
AUTO'S
NAAR
GEBRUIK
BELASTEN
Niet meer geld
voor
woningbouw
Dagelijks bestuur KYP wil
Th. Laan als partijvoorzitter
Bejaarden
oord nog
geen
paradijs
voor
bewoners
Gabor en Herzberg
Mercurius: zaterdag-
mid dagsluiting
winkels mogelijk
ONGERUST
Baalhoek
Oosterschelde
Moord op Marokkaan
in Utrecht:
man aangehouden
Voorzitters van
Feijenoord en
Ajax gaan
toeschouwers
tot kalmte manen
Ruim 52 miljoen
reisvergoeding
ambtenaren
Verdachte in het
hol van de
leeuwgepakt
Staatssecretaris
Van Veenendaal:
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx
Hoofdredacteur: L. Leijendekker
Redactie- en administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (Oil 50) 79 20
Abonnementsprijs: 13,70 per kwartaal;
per maand 4,80. Losse nummers 15 cent,
inclusief 4% B.T.W.
Gironummer 1114111.
t.n.v. N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem,
Reigerstraat 16, Breda.
WOENSDAG
,3 NOVEMBER 1971
1 25e Jaargang
No. 8691
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, .exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: Vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van onze parlementaire redde lie)
DEN HAAG De gedachten over „een nieuw democratisch
stelsel", die prins Bernhard heeft geuit in een interview met
„N.R.C.-Handelsblad" zijn bij de regerings- en oppositiepar
tijen in de Tweede Kamer niet goed gevallen.
STOCKHOLM De academie
van wetenschappen in Stockholm
heeft de Nobelprijs 1971 voor na
tuurkunde toegekend aan de Brit
se professor Dennis Gabor, die in
1900 in Hongarije is geboren. De
Nobelprijs voor chemie even
eens groot 450.000 Zweedse kro
nen of f 300.000,gaat naar de
Canadees Gerhard Herzberg, die
in 1904 in Hamburg is geboren.
Prof Gabor krijgt zijn prijs voor
de uitvinding en ontwikkeling van
de holografische methode, de driedi
mensionale weergave van een twee
dimensionaal beeld. Het is een ma
nier van afbeelden in twee fasen.
Toepassingsgebieden zijn momentop
namen van snel verlopende proces
sen in grote ruimtediepten, waarbij
de normale fotografie het laat afwe
ten, microscopie, opslag, codering en
verwerking van gegevens, ruimtelij
ke afbeelding van stromingsproces
sen in gassen en vloeistoffen en het
meten van deformatie van elastische
voorwerpen. Behalve met licht zijn
ook hologrammen vervaardigd met
microgolven en met geluidsgolven,
waardoor belangrijke mogelijkheden
voor de medische wetenschap zijn
geschapen.
De scheikundige prof. Herzberg,
die sinds 1935 in Canada woont en
verbonden is aan de National Re
search Council of Canada in Ottawa,
heeft een grote bijdrage geleverd
dot het onderkennen van de elektro
nenstructuur en geometrie bij mole
culen. Zijn laboratorium in Ottawa
heeft onder deze dynamische leiding
een unieke positie veroverd als cen
trum voor moleculaire spectrosco
pie.
AMSTERDAM (ANP). De bij
het NVV aangesloten algemene bond
Mercurius (41.000 leden) blijft de
koopavond een verwerpelijke zaak
vinden. Maar als er dan toch een
koopavond moet komen, moet de slui
ting van de winkels op zaterdagmid
dag mogelijk zijn. Dat kan zonder
schade voor klanten en ondernemers,
zoals is aangetoond in Duitsland,
Oostenrijk, Denemarken en Zweden.
Dit zei dinsdagochtend de voorzit
ter van Mercurius de heer C. Z. de
Vries, bij de opening van het drie
jaarlijkse congres van zijn organisatie
in Amsterdam.
DERTIG a VIJFENDERTIG aute's
zijn zwaar tot zeer zwaar beschadigd
bij een reeks kettingbotsingen op de
rijksweg 13 tussen Delft en Rijswijk.
(ADVERTENTIE)
Philips
televisie
Philips
radio
i"1"1"'
De fractieleiders van de vijf re
geringspartijen en van PvdA en
D '66 hebben gezamenlijk aan pre
mier Biesheuvel gevraagd uit te
spreken, dat hij betreurt dat deze
uitspraken gedaan zijn. Zjj vragen
ook of de premier meent dat het
door de prins aangeduide „nieuw
democratisch stelsel" afwijkt van
de grondslag van onze parlemen
taire democratie.
De PSP-Tweede-Kamerleden Wie-
benga en Van der Spek hebben de
premier in aparte vragen gevraagd of
hij de prins wil wijzen op het „on
aanvaardbare karakter" van zijn uit
latingen. Ook willen zij weten wat de
premier zich voorstelt te doen om
herhalingen te voorkomen.
De PSP-ers vragen de premier
voorts of hij de mening deelt dat de
uitlatingen van de prins onder de mi
nisteriële verantwoordelijkheid val
len. Ook willen zij weten of de pre
mier meent „dat suggesties als deze
in strijd zijn met letter en geest van
onze grondwet en met de door het
geldend staatsrecht vastgelegde be
voegdheidsverhoudingen van koning
en Staiten-Generaal".
De gewraakte uitlatingen van de
prins betroffen diens antwoord of hij
in de Nederlandse binnenlandse po
litiek geïnteresseerd was. Het ant
woord van de prins luidde
„Nee, goddank niet. Als ik daaraan
begon zou ik me vermoedelijk erge
ren. Al die 33 jaar die ik nu in Ne
derland ben heb ik gezegd: ik bemoei
me er niet mee. Alleen heb ik een
keer uit medelijden met aille rege
ringen die het moeilijk hebben met
hun parlementen tegen een minis
ter-president gezegd: „Waarom ma
ken jullie niet een nieuw democra
tisch stelsel?" Daarin zou de rege
ring voor een of twee jaar plein pou-
voir van de kamer moeten vragen
voor alles, behalve misschien een
buitenlands verdrag dat geratificeerd
moet worden. Na die twee jaar komt
dan de regering in de kamer en zegt:
dat en dat hebben we gedaan en dat
en dat niet. Willen jullie dat we aan
blijven of moeten we aftreden? In
zo'n systeem kan een regering echt
werken en hoeft zij niet de helft van
de tijd te besteden aan het antwoor
den op vragen van kamerleden. Dit
is mijn enige commentaar op de bin
nenlandse politiek. Ik geloof trou-
wens dat praktisch hetzelfde geldt
voor elke regering, in Frankrijk,
Duitsland enz. Mijn idee zou het de
mocratische systeem kunnen verbete
ren, al is het een beetje idealistisch
en te naief uitgedacht. Dit laatste hb
ik tenminste destijds als antwoord ge
kregen".
Zie ook commentaar elders in dit
blad).
Noordstraat 107. Tel. 01150-4255
TERNEUZEN
Prof. J. van der Hoeven, hoog
leraar staatsrecht aan de universiteit
van Amsterdam, zei gisteravond in
de NCRV-actualiteitenrubriek Hier
en Nu, naar aanleiding van de uit
spraken van prins Bernhard: „Als
zulke uitspraken van de prins een
gewoonte zouden gaan worden, zou
ik zeer ongerust zijn".
Volgens de hoogleraar heeft prins
Bernhard in het interview eigenlijk
niet veel anders gedaan dan herinne
ren aan een gesprek, dat hij eens
met een minister-president heeft ge
had. P- minister-president heeft de
prins naïef en idealistisch ge
noemd. „Ik moet zeggen, een beleef
de minister-president", aldus prof.
Van der Hoeven.
ARP-fractievoorzitter in de Twee
de Kamer Aantjes, die ook in Hiel
en Nu verscheen, verklaarde niet erg
gelukkig te zijn met de uitspraken
van de prins. De prins is geen rege
rend vorst, aldus de ARP-fractielei-
der, maai- leden van het koninklijk
huis vallen ook onder de ministeriële
verantwoordelijkheid. De heer Aan
tjes zei dat het soms moeilijk is te
zeggen waar er privé-uitspraken in
het geding zijn en waar het om
staatsrechtelijke zaken gaat.
TEGEN DE hulpbisschop van Ma
drid, mgr. Ramon Echarren, heeft de
rechtse organisatie „Bewakers van
Christus Koning" een aanklacht in
gediend omdat hij zich schuldig ge
maakt zou hebben aan subversieve
activiteiten en fraude met staatsgel
den.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De oppositie wil
dat de regering het komende jaar
drie miljoen gulden neertelt als bij
drage in de exploitatiekosten van
de Westerscheldeveren. Deze wens
is neergelegd in een amendement,
dat gisteravond werd ingediend tij
dens de behandeling van de begro
ting van Verkeer en Waterstaat in
de Tweede Kamer. Het Zeeuwse
PvdA-kamerlid Peter Roels is de
eerste ondertekenaar van dit amen
dement, waarover waarschijnlijk
donderdag of volgende week dins
dag wordt gestemd.
Het vermogen van de rijksbijdra
ge in de veren-exploitatie is nodig,
aldus het amendement, om te be
werkstelligen dat de economische
ontwikkeling van Zeeuwsch-Vlaan-
deren niet nadelig wordt beïnvloed
ten opzichte van de rest van het
land. Aanneming van het amende
ment zou betekenen, dat de tarie
ven van de Westerscheldeveren niet
verhoogd hoeven te worden. De re-
geringsbijdrage zou dan 34,8 miljoen
gulden bedragen in plaats van 31,8
miljoen.
Eveneens heeft de heer Roels de
oppositie (PvdA, D '66 en PPR)
een amendement ingediend, dat de
temporisering van de werken met
betrekking tot het afdammen van de
Oosterschelde beoogt. In plaats van
de door de regering voorgestelde
113 miljoen gulden zou volgend jaar
slechts 95,8 miljoen gulden voor de
Oosterscheldewerken moeten wor
den uitgetrokken. Door temporise
ring van dit project wordt ruimte
geschapen, aldus een toelichting op
de voorgestelde wetswijziging, voor
een wezenlijke discussie over de mi
lieu-aspecten van de afdamming.
Wat de veertarieven betreft merk
te de heer Roels tijdens de begro
tingsdiscussie nog op, dat de veren
noodzakelijke verlengstukken van
de rijkswegen zijn. Het gebruik er
van is voor Zeeuwsch-Vlaandercn
de enige mogelijkheid om via Ne
derlands gebied andere delen van
Zeeland en Nederland te bereiken.
De heer Roels zei het te betreuren
dat de minister geen antwoord heeft
willen geven op de vragen van de
kamerleden W. P. G. Assmann en
drs. A. A. M. Verdijk over hel Rei-
merswaalplan. Welke strijdigheid
met het staatsbelang is aan te tonen
om de beantwoording achterwege te
laten, aldus de Zeeuwse afgevaar
digde.
Het Baalhoekkanaal noemde de
heer Roels al zeer belangrijk om de
zaak zelf. Ook is van groot belang
of de bewindsman nu al dan niei in
Brussel zijn voorkeur voor een bin
nendijks tracé heeft laten blijken.
Het zou wat voorbarig zijn geweest,
maar met een dergelijke definitieve
standpuntbepaling ten gunste van
een binnendijks tracé, zou de minis
ter de mening van de PvdA en de
PPR in de Zeeuwse staten honore
ren, namelijk het in tact houden
van het verdronken Land van Saef-
tinge.
De lieer Roels vroeg de minister
vervolgens of deze aandacht wil be
steden aan de gevolgen van de
bochtafsnijding in het Nauw van
Bath. Daardoor zal het verontrei
nigde Scheldewater vanuit België
verder en sneller in de Westerschel-
de doordringen, zo vreesde de
Zeeuwse afgevaardigde, die de mi
nister vroeg het uiterste te doen om
in een met België te sluiten over
eenkomst sanctiebepaiingen tegen
verontreiniging van de Westerschel-
de door Belgische industrieën op te
nemen.
In het kader van de Scheldever-
vuiling vroeg de heer Roels de mi
nister ook of deze bereid is maatre
gelen te nemen die het lozen van
ongezuiverd afvalwater van West-
Brabant naar Waarde onmogelijk
maken.
Over de Oosterschelde-afdam
ming werd ook gesproken door me
vrouw A. Groensmit-van der Kallen
(KVP). Zij wees er op, dat de door
oud-minister Bakker toegezegde
studie over voors en tegens van de
afsluiting nog niet is verschenen.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG„Wij staan achter
de verkeersfilosofie van de minister,
maar wij* Jljn tegen de wijze waarop
hij het autogebruik wil verminderen.
Hij zoekt de lastenverzwaring te veel
bij het autobezit en niet bij het ge
bruik. Wij willen niet de kleine be
zitter, maar de grote gebruiker be
lasten."
Aldus de verkeers- en vervoers-
specialist van de Partij van de Arbeid,
drs. Ed. van Thijn, dinsdagavond in
de Tweede Kamer over de politiek
van minister Drees van Verkeer en
Waterstaat. Een bromfietsbelasting
noemde spreker onaanvaardbaar om
dat deze de laagste welstandsklasse
zou treffen.
Zowel de sprekers namens Partij
van de Arbeid, WD als DS'70 noem
den de PTT-verhogingen redelijk,
maar ir. Oele (PvdA) en de heer Pors
(DS'70) braken een lans voor een
posttarief dat de kranten en tijd
schriften enig soelaas zou bieden, al
waren zij het met de liberale heer
Koning eens dat een voorkeurstarief
in feite ais subsidiepost bij het depar
tement van CRM thuishoort.
DEN HAAG De Tweede Kamer
heeft dinsdag alle voorstellen van de
oppositie op het gebied van de volks
huisvesting verworpen. De voorstel
len om volgend jaar 2500 woning
wetwoningen mear te bouwen en
belangrijk meer geld uit te trekken
voor aanvullende huursubsidies en
woningverbetering kregen alleen de
steun van de PvdA, D'66, PPR, PSP
en CPN.
De motie waarin van de regering
werd gevraagd met spoed een
wetsontwerp voor een huurbelasting
in te dienen kreeg ook de steun van
de SGP len Jac. de Jonig. Een motie
waarin de oppositie vroeg om wet
telijke maatregelen tegen langdurige
leegstand van woningen kreeg de
stemmen van PvdA, D'66, PPR, CPN
en mr. Geelkerken (AR). Moties om
de huurharmonisatie voor woningen
van gemeenten en bouwverenigingen
later in te voeren, alsmede om meer
gesubsidieerde huurwoningen te bou
wen kregen eveneens alleen de steun
van de oppositiepartijen.
UTRECHT (ANP) De Utrechtse
politie heeft in verband met de moord
op de 44-jarige Marokkaan B. Rachid
een I8-jarige los arbeider uit Utrecht
in verzekerde bewaring gesteld. De
politie zegt dat „zijn gedragingen tij
dens het verhoor zodanig zijn dat er
aanleiding is hem voorlopig in bewa
ring te stellen".
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM/AMSTERDAM
Zowel Ajax als Feijenoord zijn
opgeschrikt door de zware straf
fen, die de UEFA heeft uitge
deeld naar aanleiding van de
recente incidenten tijdens Euro
pacupwedstrijden. Ajax-voorzit-
ter Jaap van Praag zal vlak voor
de wedstrijd van vanavond te
gen Olympique een beroep doen
op het publiek zich rustig te ge
dragen en excessen te voorko
men. „Wij moeten zorgen", zegt
hij, „dat het Nederlandse voethal
een goede naam houdt in heel
Europa. Ik hoop maar dat de
mensen naar me zullen luiste
ren, al heb ik daar wei het no
dige vertrouwen in". Feijenoord-
voorzitter Guus Couwenberg is
eveneens van plan een toespraak
te houden tot het publiek. „We
zullen geen bijzondere maatre
gelen treffen", zegt hij. „Het
is toch onmogelijk de toeschou
wers allemaal te fouilleren, maar
misschien kunnen wij ertoe over
gaan dranken in plastic-verpak
king te verkopen. We moeten le
ren leven met de problemen van
de tribunes. Wij kunnen alleen
maar proberen alles zo goed mo
gelijk op te vangen. Ik krijg na
melijk sterk de indruk dat de
UEFA bij de bepaling van de
strafmaat over wat de afgelopen
weken op de velden is gebeurd
rekening heeft gehouden met de
veiligheidsmaatregelen, die de
clubs zelf hadden genomen. Je
kunt natuurlijk veel doen, maar
je houdt natuurlijk altijd de
kans van een gek op de tribune".
De neger-artieste Angela Davis
balde haar vuist (groet van de Black
Power Beweging) toen zij gisteren
de rechtszaal van San Rafael (Cali-
fornië) werd binnengeleid. Het pro
ces tegen haar is opnieuw uitgesteld.
DEN HAAG (ANP) Het jaar
lijkse bedrag aan reiskostenvergoe
dingen aan rijksambtenaren (inclu
sief militairen), dat besteed wordt
aan andere dan openbare vervoer
middelen, wordt voor wat betreft
dienstreizen geschat op 45.000.000,-
en op 7.500.000,- voor wat betreft
woon-werkverkeer, in totaal dus op
52.500.000,-.
Minister Geertsema (Binnenlandse
Zakqn) heeft dit aan de Tweede Ka
mer meegedeeld in antwoord op vra
gen van de kamerleden Engwirda en
De Goede (beiden D'66). In dat ant
woord wordt meegedeeld, dat het
niet-realiseerbaar is een gemiddelde
en voor alle groepen van belangheb
benden gelijke vergoeding te verle
nen voor een dienstreis of een reis
woon-werkverkeer. Dit zou enerzijds
leiden tot onbillijkheden en ander
zijds tot ongewenste voordelen, aldus
de minister.
(Van onze redactie buitenland)
NEW DELHI Een correspondent
van het Indiase persbureau United
News heeft gisteren gemeld dat de
reusachtige vloedgolf die vrijdag het
gebied rond de Golf van Bengalen
heeft getroffen aan wellicht 50.000
mensen het leven heeft gekost. Twee
miljoen mensen zouden nog worden
vermist.
De correspondent, die terugkeerde
van een reis door de zwaarst-ge
troffen gebieden, zei dat daar ge
vreesd wordt dat tenminste 10.000
gezinnen in de natuurramp zijn om
gekomen.
In een uitzending van radio New
Delhi werd inmiddels gemeld dat het
aantal slachtoffers 25.000 bedroeg,
hoewel het officiële dodental slechts
op 6000 mensen gesteld is.
Ooggetuigen zeiden dat in veel
rivieren lijken dreven en dat ook de
velden bezaaid lagen met stoffelijke
overschotten van slachtoffers. Func
tionarissen waarschuwden dat slechts
een massale inentingsactie het uit
breken van een cholera-epidemie
zou kunnen voorkomen.
De stichtingen M3ensen in nood/
Caritas in Den Bosch en Oecume
nische hulp aan kerken en vluchte
lingen in Utrecht hebben dinsdag
hun gironummers opengesteld voor
giften ten behoeve van de slacht
offers van de stormvloed. De stich
tingen hebben zelf elk een bedrag
van f 5000 beschikbaar gesteld.
SUSTEREN-VENLO De verdach
te van de twee roofovervallen in
Venlo en Susteren, de 29-jarige
woonwagenbewoner M. E., is aange
houden in het hol van de leeuw: het
Paleis van Justitie te Maastricht.
Daar meldde hij zich omdat hij nog
enkele boeten en een korte vrij
heidsstraf tegoed had.
De Rijkspolitie vermoedt dat E. zich
naar het hol van de leeuw heeft
begeven, omdat de politie hem op
diverse plaatsen heel dicht op de
hielen zat. Zo wist hij enkele weken
geleden tijdens een grote actie van
de politie bij het woonwagenkamp
in Berg en Terblijt de dans op het
nippertje te ontspringen.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het dagelijks bestuur van de KVP heeft gisteravond de
waarnemend partijvoorziter Th. Laan als nieuwe partijvoorzitter aan heb
partijbestuur voorgedragen.
Als vice-voorzitter staat op de voordracht het oud-tweede kamerlid mej
Truus Kok, thans voorzitster van de Raad van Arbeid te Venlo. die nu reeds
vlce-voorzitster is. Het partijbestuur komt vrijdag a.s. bijeen om op zijn beurt
een voordracht te maken voor de partijraad, die op 27 november definitieve
beslissingen neemt.
Voor de overige plaatsen in het nieuwe dagelijkse bestuur heeft het huidige
dagelijks bestuur de volgende personen voorgedragen: mr. J. G. A. Janssen,
de huidige penningmeester, de heer G. Z. de Vos, wethouder te Rotterdam,
drs. M. J. J. van Amelsvoort, tweede kamerlid en mr. G. P. H. Brokx, lid
van Gedeputeerde Staten van Brabant. De KVP-iongeren zullen uit hun
kirng ook nog een kandidaat voor het dagelijks bestuur voordragen.
De belangrijkste tegenkandidaat van de heer Th. Laan voor het partijvoor
zitterschap is ir. De Zeeuw uit Gelderland, die lid van de Eerste Kamer is.
Overeenkomstig de verwachting heeft het dagelijks bestuur aan de heer
Laan de voorkeur gegeven. In het partijbestuur beschikt ir. De Zeeuw echter
over betere papieren. Verwacht wordt dat hij daar een spannende nek-aan-
nek-race met de heer Laan zal voeren.
Ipip ^!M)ijii
Mevrouw Van Veenendaal:
ontoelaatbare inbreuk op
privacy bejaarden
(Van een onzer verslaggevers)
OUDENBOSCH. Ondanks
een al op gang gekomen mentali
teitsverandering, wordt nog
steeds een ontoelaatbare inbreuk
gemaakt op de privacy van een
groot aantal bejaarden in onze
maatschappij. De klachten stro
men nog steeds binnenlij de
provincie en het ministerie. In
een aantal gevallen wordt door
directies en besturen van inrich
tingen voor bejaarden ontactisch
en neerbuigend opgetreden tegen
de bewoners. Er worden veran
deringen doorgevoerd in het in
terne beleid zonder dat de be
woiiers worden ingelicht of ge
raadpleegd. Een mentaliteitsver
andering ten goede zet door,
maar is nog lang niet volvoerd."
Dat zei de staatssecretaris van
Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk, mevrouw S. van
Veenendaalvan Meggelen gis
termiddag bij de officiële ope
ning van het bejaardencentrum
„De Zellebergen" in Oudenbosch.
De staatssecretaris van CRM
meende dat niet terecht
kritiek werd geleverd op de in
veel bejaardencentra al bestaan
de bewonerscommissies. Zij acht
dergelijke commissies van veel
nut. Zij vindt het een gelukkig
gegeven dat in provinciale veror
deningen van tien Nederlandse
provincies de instelling van be
wonerscommissies verplicht
wordt gesteld.
„Het is niet de bedoeling dat
die commissies als klachtenbu
reaus fungeren, maar dat ze als
een kanaal voor de bewoners die
nen om een actieve en positieve
bijdrage aan de samenleving in
het tehuis te leveren," aldus me
vrouw Van Veenendaal.
(ADVERTENTIE)
Onze kollekcies hebben reeds
vele talen gesproken. Maar omdat
we veel exporteren hoefc u nog
niet naar New-York, Wenen of Parijs,
Hier in het hartje van brabant
tonen wij u onze:
exclusieve modellen uit eigen ateliers,
veelvoud van bontsoorten,
9 ruime sortering In bonthoeden en
sjawls. 4
