KLOVENIERSDOELEN UIT 7.000.000 LUCIFERTIES
Onvrede over mosseldebat
We moeten weer
rennen
voor ons leven
Veilig spelen
Rode streep
rc
iïuySant
KAMERLID DUSARDUIJN HEEFT BEGRIP VOOR
VAAG ANTWOORD VAN MINISTER LARDINOIS
Ongeruste GS
hebben
gesprek met VLAG OP HUISHOUDSCHOOL
dr. W. Drees
PROTEST BIJ
CEREMONIE
I
VAN ONZE KINDEREN
stad
-hH
Onbestendig
hoogwater
VERWATEREN
PROEVEN
LIGGING
Scheepvaart
kanaalzone
sterk
teruggelopen
waterstanden
Peter Stuyvesant,
jongste der wereldmerken
Nieuwin Europa...
de koelere smaak van Peter Stuyvesant MenthoF.
Koop vandaag nog Peter Stuyvesant Menthol,
zoveel zachter,zoveel frisser èn ...u geniet zoveel meer!
K
Vrijdag 22 oktober 1971
(Van een onzer verslaggevers)
WEERT/MIDDELBURG Een 45-
jarige, invalide inwoner van Weert,
de heer P. J. Houben, heeft 6500 uur
en zeven miljoen koploze lucifers be
steed aan het nabouwen van een der
mooiste monumenten van Middel
burg: de Kloveniersdoelen. De heer
Houben vervaardigde met behulp van
lucifershoutjes als bouwmateriaal een
maquette van dit gebouw op schaal
van 1 op 75. Nadat de heer Houben
anderhalf jaar geleden foto's en
werktekeningen van het onlangs ge
restaureerde Kloveniersdoelen van
gemeentewerken in Middelburg had
ontvangen, kon hij gisteren melden:
„Het project is klaar! Het staat, met
verlichting en al, te pronken in d»
huiskamer".
„Ik zou het leuk vinden", zegt de
heer Houben, „als de Kloveniersdoe
len in miniatuur door de ge
meente Middelburg zou worden aan
gekocht". Daar is een kleine kans op.
B. en w. van Middelburg denken se
rieus over de aankoop van de monu
mentale maquette, die ongeveer een
meter breed, vijftig centimeter diep
en de toren niet meegerekend
65 tot 70 centimeter hoog is.
De heer Houben houdt zich al sinds
1964 met het bouwen van maquettes
uit lucifershoutjes bezig. „Ik heb als
invalide een hele tijd niets kunnen
doen", zegt hij, „Ik wou iets om han
den hebben, en zo ben ik begonnen
met het nabouwen van beroemde
bouwwerken. De lucifers, waarvan ik
er intussen al tientallen miljoenen
heb verwerkt, krijg ik van een fa
briek. Voor ik ze in een maquette
verwerk behandel ik ze met een
brander, waardoor ik allerlei variaties
van zwart tot helder wit in dit bouw
materiaal kan bereiken. Ik kwam op
het idee de Kloveniersdoelen na te
bouwen, doordat de vroegere minister
van CRM, mej. M. Kiompé, mij op
de aanwezigheid van dat gebouw at
tent maakte. De minister zag name
lijk een van mijn bouwwerken op
een provinciale manifestatie", vertelt
de heer Houben.
De Klovenniersdoelen vormen zijn
zoveelste meesterstuk in miniatuur.
Hij heeft, zo vertelt hij, het Muider-
slot nagebouwd, het kasteel Draken-
stijn (waarmee hij bij Willem Duijs
op de t.v. verschenen is), het kasteel
Sterksel in Deurne, het kasteel te
Weert, het slot Loevesteyn, het nieu
we Schiphol, compleet met de uit
breidingsmogelijkheden, en het do
mein Bokrijk in Hasselt (B.).
„Historische bouwwerken zijn het
fijnst om na te bouwen", zegt de 45-
jarige die sinds 1941 invalide is. „De
mensen hebben er geen idee van hoe
veel je met lucifers kunt doen. Ik
kan er langzamerhand alles mee ma
ken: beeldjes, ornamenten, en zelfs
cirkelbogen
(ADVERTENTIE)
Een Philips batterij is niet alléén voor Philips apparaten. N
Andere mogen er ook beter van worden... 1
- i
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De minister van
Verkeer en Waterstaat, dr. W. Drees
jr., zal op donderdag 28 oktober het
college van GS van Zeeland ontvan
gen. De Zeeuwse delegatie wordt ge
leid door de commissaris van de ko
ningin, mr. J. van Aartsen.
In een gesprek met de minister,
dat om 10.00 uur 's morgens begint,
hoopt het dagelijks bestuur van de
provincie duidelijkheid te krijgen
omtrent de vooruitzichten van de
vaste-oeververbinding over de Wes-
terschelde, de veertarieven, de kwes
tie van het Baalhoekkanaal en de
weldra beginnende lozing van onge
zuiverd rioolwater uit Brabant via de
„smeerpijp" bij Waarde.
Over verschillende onderwerpen
die in Zeeland stérk leven, heeft mi
nister Drees in zijn nog korte ambts
periode uitspraken gedaan, die tot on
gerustheid aanleiding hebben gege
ven.
Na afloop van het onderhoud, dat
op het departement van Verkeer en
Waterstaat zal plaatsvinden, zullen
de minister en de commissaris van de
koningin in Zeeland persvertegen-
woodigers te woord staan.
(Van een onzer verslaggever)
YERSEKE De plechtige eerstc-
paal-hei ceremonie van een nieuw
complex woningen in Yerseke werd
gistermiddag „opgesierd" door een
„demonstratie" van de actiegroep
Oosterschelde Open. Toen het gezel
schap genodigden onder leiding van
burgemeester mr. C. Fiji Hogeweg
aan de Marijkelaan arriveerde, hing
daar de middelste van drie feeste
lijk opgestelde vlaggen halfstok.
Het was de vlag van Reimerswaal,
tussen die van Nederland en van
Zeeland, waarin bovendien een
knoop was gelegd en waarop enkele
van de bekende Oosterschelde-stic-
kers waren geplakt. Nadat de stic
kers waren verwijderd en de vlag
weer normaal hing, gebeurde er ver
der niets. Niemand van de actie
groep was aanwezig, om de reden
van het protest op die plaats aan te
duiden. Al 's morgens waren de
plakkers gesignaleerd. De vlag was
toen door bouwvakkers in orde ge
bracht.
Vooruitzichten
voor zaterdag
en zondag,
opgesteld door
het KNMI
op donderdag
om 18.00 uur:
Onbestendig en
vrij zacht.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor zaterdag: aantal uren zon 0
tot 4; min. temp. 2 tot 7 graden boven
normaal; max. temp. 1 tot 5 graden
boven normaal; kans op een droge
periode van minstens 12 uur 50 pro
cent; kans op een geheel droog et
maal 20 procent.
Voor zondag: aantal uren zon: 0
tot 4; min. temp.: 1 tot 6 graden bo
ven normaal; max. temp.: 0 tot 4 gra
den boven normaal; kans op een dro
ge periode van minstens 12 uur 70
procent; kans op een geheel droog et
maal 40 procent.
Morgen, zaterdag 23 oktober
Bergen op Zoom 5.48 en 17.56
Hansweert 4.52 en 17.09
Terneuzen 4.15 en 16.34
Vlissingen 3.46 en 16.03
Wemeldinge 5.38 en 17.46.
ÖfS.ij#,.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Bij de bouw van
de nieuwe huishoudschool van de
ZLM in Terneuzen is het hoogste
punt bereikt. Ter viering van dit feit
vond op het dak van het nieuwe scho
lencomplex een kleine plechtigheid
plaats.
Mejuffrouw Van der Leeden over-
consulente van het huishoudonder-
wijs van de ZLM en mejuffrouw D.
de Buck, directrice van de huishoud
school „De Leeuwtjes", hesen de
ZLM-vlag in top. De nieuwe school
zal naar verwacht bij het begin van
de nieuwe cursus, in september 1972,
in gebruik worden genomen.
Mejuffrouw Van der Leeden overd-
handigde de uitvoerder, de heer R.
Simons, envelopjes met „kapgeld" te
verdelen onder de bouwvakkers.
De heer P.C. Dekker, architect van
het architectenbureau Rothuizen en
't Hooft n.v., sprak zijn waardering
uit over de vlotte gang van zaken bij
Mejuffrouw A. van der Leeden
consulente van liet huishoudonderwijs
van de ZLM rechtsen mejuffrouw
D. de Buck, directrice van de huis
houdschool „de Leeuwtjes", hijsen
de ZLM-vlag op het dak van de nieu
we huishoudschool in Terneuzen.
de bouw die tot over de helft is ge
vorderd.
De nieuwe huishoudschool zal on
geveer 350 leerlingen kunnen herber
gen.
(Van onze Haagse redacteu-,
DEN HAAG De Tweede-Kamerleden, die deze week bij de behan
deling van de landbouwbegroting hebben gepleit voor een mosselver-
waterplaats achter de Oosterscheldedam, zijn niet voldaan over de
wijze waarop min. ir. P. Lardinois deze zaak in feite op de lange baan
heeft geschoven. De bewindsman zei gisteren in de Kamer nog niet te
kunnen vooruitlopen op de vraag of een dergelijk verwaterbassin er
inderdaad moet komen.
De kwestie zal daarom zo goed als zeker opnieuw aan de orde komen in
januari, als de vaste commissie voor landbouw en visserij een openbare
vergadering houdt om met de heer Lardinois van gedachten te wisselen
over visserijproblemen. Deze zijn nu, bij de begrotingsbehandeling, ook
maar nauwelijks bediscussieerd.
In een gesprek met onze Haagse
redacteur zei het Zeeuwse Tweede-
Kamerlid drs. W. R. V. Dusarduijn
(KVP) gisteren na afloop van het
debat, dat hij voor de vage reactie
van de minister wel enig begrip kon
opbrengen, omdat deze het door de
burgemeester van Reimerswaal ge
lanceerde plan wellicht nog onvol
doende kent. „Maar ik breng de
zaak in ieder geval wel in de com
missievergadering weer aan de or
de", aldus de heer Dusarduijn.
„Wellicht kan de bewindsman er
dan ook meer over zeggen". Het
plan van Reimerswaals burgemeester
mr. Pijl Hogeweg werd woensdag on
der de aandacht van min. Lardinois
gebracht door ir. H. van Rossom
(SGP), die mede het woord voerde
namens de kamerleden Dusarduijn,
ir. D. S. Tuynman (VVD), Tj. Wal
burg (ARP) en J. J. Koningh (DS
'70). Een verwaterplaats achter de
toekomstige Oosterscheldedam
voor de Zeeuwse mosseltelers van
belang, nu de mosselpercelen in de
Oosterschelde verloren gaan na de
afsluiting in 1978. De mosseltelers
raken dan aangewezen op de Wad
denzee. In verband met de afzet van
hun produkt naar België en Frank
rijk (de belangrijkste consumptie-
landen) is een verwater- en opslag
mogelijkheid zo dicht mogelijk bij
die consumptiegebieden voor hen
van enorme betekenis.
Minister Lardinois hield gisteren
echter de boot nog af door te ant
woorden, dat hij nu nog niet kan
zeggen of er tussen het produktiege-
bied en de consumptielanden een
verwaterplaats moet komen. Hij
wees op de verwaterproeven die ge
nomen worden bij Texel (mossel
proefstation 't Horntje). Deze proe
ven hebben aangetoond dat kunst
matig verwateren van de mosselen
technisch mogelijk is, maar bedrijfs
economisch bezien ligt het nog wat
moeilijk, aldus de bewindsman. Hij
zei het verdere onderzoek te zullen
animeren.
Bij interruptie vroeg de heer Du
sarduijn vervolgens of na 1978 de
afstand tussen teelt- en afzetgebie
den niet te groot wordt. Dat zou vol
gens minister Lardinois nog moeten
blijken. Misschien zijn er wel meer
verwaterplaatsen nodig, meende hij.
In de memorie van toelichting op
de landbouwbrgroting noemt de be
windsman de ligging van de verwa
terplaats ten opzichte van de afzet
gebieden overigens wel degelijk een
factor die meespeelt bij de plaats
keuze. „Voor de situering van een
definitieve verwaterplaats", aldus de
tekst van dit stuk, „en de meest
economische exploitatie daarvan,
spelen naast biologische, natuurkun
dige en technische factoren ook de
ligging ten opzichte van het produk-
tiecentrum, het wegennet en de af
zetmarkten een rol".
Mede vanuit deze visie van de
minister hadden de kamerleden ge
pleit voor een verwaterplaats in de
Oosterschelde.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN In vergelijking
met vorig jaar is de scheepvaart in
de kanaalzone van Zeeuwsch-VIaan-
deren sterk teruggelopen. Dat blijkt
uit het overzicht van de rijkshaven
meester in Terneuzen over de perio
de januari tot en met september van
dit jaar.
Het aantal geloste en geladen
zeeschepen in de kanaalzone liep te
rug van 1214 in 1970 tot 1063 in 1971.
Het aantal tonnen dat geladen en
gelost werd, daalde van 2.804.126 tot
2.783.847. Het aantal geloste zees
schepen steeg iets, nl. van 578 in
1970 tot 585. Daarentegen daalde het
aantal geladen zeeschepen aanzien
lijk meer nl. van 636 tot 478.
Wat de binnenvaart betreft, daal
de het aantal geloste en geladen
schepen van 7955 tot 7541 en het
aantal geloste en geladen tonnen van
4.853.905 in 1970 tot 4.481.517 in de
eerste negen maanden van 1971.
Wat de scheepvaart op het kanaal
Gent - Terneuzen zelf aangaat is het
aantal zeeschepen dat in de sluizen
werd geschut toegenomen van 7224
in 1970 tot 7379 tot dusver in 1971.
De totale tonnage van deze zeesche
pen steeg van 14.433.974 in 1970 tot
17.965.782. Vorig jaar werden tot en
met september 32.178 binnenvaart
schepen met totaal 29.316.843 ton in
de Terneuzense sluizen geschut. In
dezelfde periode van 1971 waren dat
54.017 schepen met 30.826.614 ton.
Er was een tijd, niet zo bar lang geleden, dat de mens moest rennen
voor zijn leven. Hij rende voor de wilde dieren, het brandend bos, de
lawine, de koude en de warmte.
Nu moet hij weer rennen voor zijn gezondheid, zijn buikje, zijn hart
En zijn leven.
Want de welvaart die ons de auto, de brommer, de kleuren-tv de
caravan en de tweede vakantie heeft gegeven, eist met de andere hand
haar tol.
Citaat uit het verslag 1970 van een schoollartsendienst: „Het toenemende
aantal hart- en vaatziekten, ook bij jongeren baart zorgen. De moderne
tijd met zijn bewegingsarmoede, zijn spanningen en met zijn vaak
overtollig of verkeerd samengesteld voedselpakket, doet de gezondheid
van de mens geen goed".
Het hoofd van de schoolartsendienst„De jeugd van nu heeft niet de
gelegenheid tot spelen op straat. Het verkeer laat hoepelen, vliegende
hollander, voetballen enzovoort niet meer toe. Kinderen die in flats
wonen, krijgen niet de kans om te spelen. Het speelkwartier op school
stelt niets voor".
Dokter J. L. de Jongste (hoofd afdeling sportgeneeskunde Ned. Sport
Fed.) „Vroeger nam je er niet eens notitie van, als een jongeman
klaagde over zijn hart. Nu laat je dat wel uit je hoofd. Er zijn
32-jarigen met een hartinfarct. Het aantal sterfgevallen van 30/40
jarigen aan hart- en vaatziekten is met 300 procent toegenomen. We
staan niet meer voor de rode streep. We zijn er al overheen".
Sombere geluiden dus. De filosofie achter deze naargeestige voorspelling
is een verwijt aan de welvaart.
Vroeger ging men lopend of op de fiets naar school en werk. Tweemaal
een half uur fietsen per dag was niets bijzonders. Nu gaan we met de
brommer en de auto. Zelfs voor een pakje sigaretten uit de winkel op
de hoek pakt men de wagen. Resultaatbewegingstekort.
Vroeger en dit vroeger is hooguit vijftien jaar geleden kon de
jeugd min of meer veilig op straat spelen. Het merendeel woonde
in een „echt huis" en had daarom vlot toegang tot het speelgebied
de straat. Nu raast het verkeer in niets ontziende voorrang door de
straten, worden stoepen kleiner gemaakt vanwege parkeerhavens en
andere verkeerseisen, en woont een groot deel van de jeugd in flats
die vooral voor de kleinsten geen verbinding geven met de buiten
wereld. Hart- en vaatziekten zijn typisch verschijnselen van de civilisa
tie. Steeds meer mensen krijgen op jongere leeftijd, dus vroegtijdig,
verkalking. Vroeger waren de aderen elastischer, nu zijn ze star. Dit
heeft drie oorzakenhet veranderde ovedingspatroon, het overmatig
gebruik van genotsmiddelen en de bewegingsarmoede. En de school
is daar schuldig aan. Nog z(jn er scholen zonder gymnastieklokaal.
Een beetje balletje trappen is niet voldoende.
Vraag hoe moeten we dan onze conditie weer op redelijk peil brengen?
Dokter De Jongste „De beste remedie is een sport die wat van het
hart vergt. Dat wil zeggen minstens drie minuten achte elkaar wat
doen. Dus geen 100 meter hard, want dan loop je onder schuld, zonder
zuurstof dus. En vandaar dat je na afloop zo moet hijgen. Je moet het
regelmatig opbouwen en niet plots op oudere leeftijd gaan tennissen.
Ga drie keer in de week een flink stuk fietsen of ga baantjes zwemmen.
Vraag Zijn we over de rode streep
Doteter De Jongste„Dat kun je niet zeggen. Sommige groepen zijn
er overheen, sommigen niet. Dat hangt vaak af van het sociale milieu.
De mensen die eruit kunnen met de vakantie, of die bij verdere studie,
na de lagere school, gymnastiek krijgen zijn toch wel voor op anderen.
De gemiddelde niet-actieve Nederlander is echter dik over de rode
streep heen. Dit geldt trouwens voor de hele westerse wereld. Ik blijf
volhouden strijd tegen lucht- en milieuverontreiniging is mooi, maar
laten we niet denken dal we er dan zijn. Ik zou zeggen Mensen, geef
je kind in godsnaam meer beweging, anders bezuur je het later".
Op het ogenblik is in Heerlen een experiment aan de gang op een paar
lagere scholen, met mededewerking van de inspectie, waarbij het kind
minder leert en meer lichamelijke oefeningen krijgt. Uit dit experiment
wli men te weten komen of de prestaties gelijk blijven, minder of beter
worden. Het gaat hier om lagere scholen.
Ook bij het kind loopt de belangstelling voor sport terug. Het kan
het minder goed omdat het minder beweging heeft gehad, en daarom
heeft het er ook minder zin in. Een vocoeuze cirkel dus. Bij veertien-
jarigen is nu 14 procent op een sportclub, en dit -getal loopt ontzagelijk
snel terug. Vroeger kon het kind ongelimiteerd spelen. Nu niet meer.
De sportverenigingen zouden dit moeten opvangen, maar dat gebeurt
te weinig. Het verouderingsproces begint nu ook op jeugdiger leeftijd
er is al aderverkalking geconstateerd bij twintigjarigen, bij recruten
in Korea. Gezonde kerels, maar ze waren aan het verouderen.
Konstanz 276 - 1, Rheinfelden 182
plus 1, Straatsburg 150 - 8, Plitters-
dorf 291 - 2, Maxau 340 - 6, Plo-
chingen 131 - 2, Mannheim 150 - 12,
Steinbach 111 - 6, Mainz 175 plus 2.
Bingen 88 - 1, Kaub 97 plus 2, Trier
227 - 2, Koblenz 108 plus 2, Keulen
49 - 11, Ruhrort 208 - 8, Lobith 828
plus 8, Pannerdense Kop 804 plus
10, Nijmegen 623 plus 9, IJsselkop
779 plus 8, Eefde IJssel 290 plus 10,
Deventer 175 plus 7, Monsin 5450 -
2, Borgharen 3800 onv., Belfeld 1089
plus 4, Grave beneden de sluis 500
onv.
(ADVERTENTIE)
Gisteren zag ik iemand handelen in tweedehands
Philips batterijen. Kan je nagaan hoe goed ze zijn...
(ADVERTENTIE)
STUYVESANT
