ZEEUWSCH-VLA A MSE GEMEENTEBESTUREN
„Verhoging veertarieven onbillijk"
Knap, ik ben mit Ho&ER
Gekomen pan io droeMA
BESTUUR PZEM
BESPRAK
POSITIE KALAND
Daan Manneke: de componist die vooruit werkt
JEUGD MOET
WERELD
HERVORMEN
en
Losgeslagen
Zoutarm dieet?
Natrinon!
hoofdpijn... (f)
helpt
town/.
TWEE WEREN GEËIST
VOOR VEROORZAKEN
DODELIJK ONGELUK
hni:
Nu en dan regen
M4Mtëi om 1800uur:
Bespreking over
financiën van
gemeente Axel
femina
GE-Hl
OPENDE
fSMKfP&rkf)
STORTEN IN
OOSTERSCHELDE
OM DE TOEKOMST
VAN ONZE KINDEREN
ZUID-NEDERLANDSE BEURS
..het doel voor uw
gezinsuitstapje!..
ONRENDABEL
Zeeland proefgebied
voor bestrijding
leverbotziekte
ahoy'
(Van onze correspondente)
MIDDELBURG De officier van
justitie van de rechtbank te Middel
burg eiste vrijdag tegen D- de J. uit
Hoek twee weken onvoorwaardelij
ke gevangenisstraf en twee jaar ont
zegging van de rijbevoegdheid. De
jongeman had op 17 juni Van dit
jaar een dodelijk ongeluk veroor
zaakt te Terneuzen op de Mr. Haar-
manweg. Waar een 50-kilometer
snelheidsbeperking geldt zou De J.
volgens remsporen 95 kilometer
hebben gereden.
Dat zou de reden zijn geweest dat
hij de bromfietser die uit de Phi-
lips-fabrieksuitgang de weg opkwam
te laat opmerkte. Hij schepte de
man en de gevolgen waren fataal.
„Als u 50 kilometer gereden had,
dan lhad u hem misschien kunnen
ontwijken", meende de president
van de rechtbank, mr. P. van Em-
pel.
Dit stelde de officier ook in zijn
requisitor- Het gebeurt maar al te
vaak dat mensen die in garages
werken, zoals J., te hard auto rijden.
Hij wilde een voorbeeld stellen voor
al degenen die ook geneigd zijn te
hard te rijden in de bebouwde
kom.
Mr. C. Brinkman, de verdediger,
verwachtte van een voorbeeld stel
len niet veel heil voor andere weg
gebruikers. De lange ontzegging had
ook weinig nut, aldus verdediger,
omdat de jongen uit hoofde van zijn
beroep over twee jaar toch weer de
weg op moet.
De uitspraak is op 27 oktober.
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
w* r v.-*". f". t*t -,?SOV
TWINTIGSTE 1»hV %$kllOA
eindhoven
in de philips-jubileum-hallen
dagelijks t.m. zondag 24 okt.
van Vi211 uur
f
Vooruitzichten
Mm voor zondag en
W maandag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op
donderdag
BAH Nu en dan
regen en
temperaturen in het algemeen hoven
normaal.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor zondag: aantal uren zon: 0
tot 4; min.-temp.: 1 tot 6 graden bo
ven normaal; max.-temp.: van onge
veer normaal iot 3 graden boven
normaal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur; 50 procent;
kans op een geheel droog etmaal:
20 procent. ]}-
Voor maandag: aantal uren zon:
0 tot 5; min.-temp.: 0 tot 6 graden
boven normaal; max.-temp.; van on
geveer normaal tot 3 graden boven
normaal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 80 procent;
kans( op een geheel droog etmaal:
40 procent.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Het dagelijks
bestuur van de N.V. PZEM heeft zich
gistermiddag urenlang bezig gehou
den met de procedure vplke gevolgd
zal moeten worden tijdens de alge
mene aandeelhoudersvergadering van',
de energiemaatschappij, op'26 okto
ber a.s. Een dag voor deze vergade
ring plaatsvindt, vergaderen de sta
ten van Zeeland. Algemeen heerst de
verwachting, dat in deze vergadering
antwoord op vele hangende vragen
zal worden gegeven, speciaal met
betrekking tot de bestuurlijke moei
lijkheden, waarin zowel de PZEM als
het college van G.S, van Zeeland de
laatste maanden verzeild zijn ge
raakt.
Of dit betekent, dat de heer Ka-
DEN HAAG (ANP) Konstanz
281 pl 3, Rheinfelden 207 pl 3,
Straatsburg 180 pl 36, Plittersdorf
298 pl 20, Maxau 340 pl 9, Plochin-
gen 126 - 3, Mannheim 145 pl 7,
Steinbach 120 - 6, Mainz 173 pl 11,
Bingen 86 pl 14, Kaub 88 pl 11,
Trier 228 - 2, Koblenz 110 pl 26,
Keulen 35 pl 9, Ruhrort 185 pl 10.
Lobith .782 pl 9, Pannerdense kop
770 pl 9, Nijmegen 590 pi 10, IJssel-
kop 745 pl 8, Eefde IJssel 256 pl 2,
Deventer 144 - 4, Monsin 5450 - 6,
Borgharen 3800 - 45, Belfeld 1100 pl
11, Grave beneden se sluis 506 pl
6.
gwaler
Morgen, zondag 17 oktober
Bergen op Zoom 2.41 en 14.55
Hansweert 1.49 en 14.00
Terneuzen 1.16 en 13.29
Vlissingen 0.45 en 12.59
Wemeldinge 2.31 en 14.45
Maandag 18 oktober
Bergen op Zoom 3.16 en 15.26
Hansweert 2.23 en 14.35
Terneuzen 1.47 en 14.01
Vlissingen 1.16 en 13.30
Wemeldinge 3.06 en 15.16
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL De commissies voor de
gemeentefinanciën en gemeentebe
drijven in Axel komen maandag 18
oktober respectievelijk om 20 en 19
uur bijeen.
Op de agenda voor de commissie
van de gemeentefinanciën komt on
der meer de bespreking van het
voorstel tot het garanderen van ren
te en aflossing van een door de heer
A. P. M. Arens te sluiten geldlening
voor. De leden van de andere com
missie gemeentefinanciën moeten
zich buigen over de vaststelling van
de vijfde wijziging van de begroting
van de dienst gemeentewerken voor
1971.
land tenslotte toch zal zwichten voor
de druk die ook binnen het bestuur
van de PZEM op hem wordt uitge
oefend, om als voorzitter van het da
gelijks bestuur af-te treden, kon men
ons: gisteren- in bevoegde kringen te
Middelburg niet mededelen. De be
stuursvergadering, zo zei men ons,
w.as verder in hoofdzaak gewijd aan
de juridische kanten aan het ontslag
van de directeur, ir. T. Bogerd. De
juridisch adviseur van het dagelijks
bestuur, mr. J. J. van der Weel,
woonde de vergadering van gister-
midag bij.
Het dagelijks bestuur heeft zich
gisteren ook bezig gehouden met een
gerucht, dat in Middelburg dé ronde
deed en volgens hetwelk de heer Ka-
land in Wassenaar zou zijn gezien,
in een restaurant, waar hij in ge
sprek was met de voor ontslag voor
gedragen PZEM-directeur, en diens
beide raadslieden. „We heben dit
gerucht tot de bodem laten nazoe
ken", aldus een woordvoerder van
het PZEM-bestuur. „Het staat vast,
dat er van een ontmoeting geheim
of niet tussen de heer Kaland en
de heer Bogèrd en/of zijn adviseurs
geen sprake is geweest".
Gisteren heeft ook het senioren
convent van provinciale staten van
Zeeland vergaderd. Daarbij is ge
sproken over de bestuurlijke proble
men, waarin de provincie door de
PZEM-affaire en andere recente me
ningsverschillen tussen G.S.-leden
onderling is beland. Er zijn tekenen,
dat ook de ARP-fractie in de staten
ten aanzien van de heer Kaland, die
lid is van de CHU, een strakker lijn
zal gaan volgen. De AR heeft tot
dusverre, evenals de KVP, zich nim
mer duidelijk tegen het beleid van
de heer Kaland als voorzitter van het
PZEM-bestuur uitgesproken.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De Zeeuwsch-Vlaamse gemeentebesturen
vinden een verhoging van de veertarieven onbillijk voor de
Zeeuwsch-Vlaamse bevolking. Hun voornaamste argument is
dat het gebruik van veren en tunnels elders in Nederland
meestal kosteloos is. Wanneer het toch tot een tariefsverhoging
zal komen (zoals hekend wil minister Drees de tarieven met
gemiddeld 35 procent verhogen) zou volgens de gemeente
besturen in Zeeuwsch-Vlaanderen de provincie Zeeland die
extra last voor haar rekening moeten nemen.
Een en ander is gistermorgen ge
bleken tijden een bespreking tussen
vertegenwoordigers van de Zeeuws-
Vlaamse gemeenten en gedeputeerde
M. van Poelje, die speciaal belast
is met de veerdiensten over Wester-
schelde.
Besloten werd er bij minister Drees
op aan te dringen de vrhoging, wan
neer die onverhoopt toch zal -worden
doorgevoerd, zo gering mo-gelijk te
houden. De bevolking van Zeeuwsch-
Vlaanderen zou, zo werd betoogd,
geheel buiten de verhoging moeten
vallen.
Een suggestie om voor recreanten
een hoger veertarief in te voeren,
waardoor voor het berdijfsleven met
een lager tarief kan worden volstaan,
werd niet overgenomen. De recrea
tieve ontwikkeling in Zeeland zou
daardoor afgezwakt kunnen worden,
zo luidde het teagenargument.
Wat de veerdienst Terneuzen -
Hoedekenskerke betereft meende de
heer Van Poelje dat de huidige
veerboot waarmee deze dienst wordt
de tijd is. Een nieuiwe veerboot zou,
ook volgens de minister, een te dure
onderhouden zeer onrendabel en uit
(zaak wondlen. Uit de vergadering
werden suggesties gedaan om de
gebruiken en daaraan een busdienst
veerboot alleen voor voetgangers te
(Van een onzer versla/reevers)
GOES Zeeland wordt het
proefgebied voor een nieuw 'onge
dierte bestrijdingsmiddel: een nieu
we uitvinding van Shell tegen de
vooral door veehouders gevreesde
leverbot.
Met het nieuwe middel- „Frescon"
wordt het leverbotslakje vernietigd.
De proef, die eind dit jaar haar
eindstadium •bér'eilft) waFcST Cihtgê
voer'd aoor de Shell, drsi' 3. J. Pe
kelder van de gezondheidsdienst
voor dieren in Zeeland en het cen
traal diergeneeskundig instituut, te
Lelystad.
•Men heeft Zeeland uitgekozen
vanwege twee voor leverbotten fa
voriete gebieden: het krekengebied
van Zeeuwsch-Vlaanderen en het
natuurreservaat met schapenteelt De
Piet in Midden-Zeeland. De proeven
zijn nu al zo'n succes gebleken dat
van rijkswege toestemming is gege
ven voor toepassing in kleine gebie
den. De proef heeft al étn resultaat
opgeleverd: de redding van De Piet
als natuurreservaat (10 ha.). Het
gehele gebied is met succes behan
deld en daardoor is de schapenteelt
er behouden.
(ADVERTENTIES)
van8t/m 19 oktober.
Open van 10 tot 17 uur
en van 19 tot 22.30 uur.
Zondag van
10 tot 17 uur.
Entree f3.50
.Kinderen tot 12 Jaar
f2.-
Gdeputeerde M. J. van Poelje.
te koppelen,. Indien, de veerdienst
voor in de pfaaits een goede busver-
opgeheven mocht worden zou daar-
bimding tussen Terneuzen en Midden-
Zeeland over het veer Pertkpolder -
Kruininigen moeten komen.
Alle gemeentebestuurders waren
heit ier over eens dat dte vaste oever
verbinding zo spoedig mogelijk ver
wezenlijkt moet wonden.
Aan de PSD is in overweging ge
geven tijden de weekeinden 's avonds
langer te varen zonder direct tot de
iniegging van een nachtboot over te
gaan.
Gedeputeerde Van Poelje zal zijn
bevindingen uit deze hoorzitting met
de Zeeuws-VIaamse gemeentebe
sturen in het college van gedepu
teerde staten rapporteren, waarna,
onderhoud met ministed Drees zal
speciaal ove* de veertarieven een
worden aangevraagd.
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM Tijdens
de vergadering van de commissie
openbare werken heeft directeur E.
van Vianen van de Bergse dienst
gemeentewerken gezegd, dat er in
de toekomst mogelijkheden zullen
zijn om vuil te storten op de terrei
nen in de Öosterschelde die bestemd
zijn voor recreatiedoeleinden. De
bedoeling is dan wel om een draina
gesysteem aan te brengen en het
verzamelde water pas nadat het via
een installatie gezuiverd is te lo
zen.
De heer Van Vianen legde deze
verklaring af naar aanleiding van de
discussie over de huidige vuilstort
plaats de Kragge, waarover thans na
lang onderhandelen een uitstekende
huurregeling met eigenaar de Ne
derlandse Spoorwegen is gesloten.
De heer Van Vianen bracht daarbij
naar voren, dat de onder meer in
Bergen op Zoom gebruikte manier
van vuilstorten (in vakken die tel
kens direct afgedekt Worden)., een
goede methode is zowel economisch
als hygiënisch. De Kragge zal nog
jarenlang gebruikt kunnen worden.
Pas als deze vuilbelt vol is, zal
gezocht worden naar mogelijkheden
op terreinen in de Öosterschelde.
(Van onze kunstredactie)
BREDA „De compositie is al
klaar", zegt de componist Daan
Manneke, die deze week de op
dracht van G.S. van Zeeland daartoe
in zijn brievenbus kreeg. „Wat
dacht je. In januari wil het Zeeuws
Jeugd Orkest dit uitvoeren. Nu heb
ben ze nog net de tijd om het in te
studeren. Deze opdracht zat al lang
in de pen. Dus Orkestleden en
publiek in Zeeland en Brabant zul
len hun handen (oren) vol hebben
aan deze „Quadro Sonatas", want ais
het op experimenteren met nieuwe
klankvormen aankomt, dan kunnen
ze bij deze bekwame en enthousias
te Zeeuwse componist, die inmiddels
in Breda kwam wonen, terecht
„Het is een vitaal stuk muziek ge
worden", vertelt hij. „Het voorziet
in talloze mogelijkheden der nieuwe
muziek. Het is een zogenaamde
blokken-compositie. Ik werk niet
met thema's, maar met groepen mu
sici. Er is een kader, een raam van
noten aangegeven, waarbinnen jeug
dige musici zelf naar hartelust kun
nen improviseren. Het komt daarbij
vooral op de dirigent aan. Hij stelt
het stuk opnieuw samen; hij kan het
matei'iaal her-ordenen, de tweede
componist. Ik heb daarom, tijdens
het componeren voortdurend overleg
gehad met de dirigent van Het
Zeeuws Jeugd Orkest Peter Jense.
De Sonatas zijn helemaal geschre
ven op de 27 leden van dit Orkest,
dat een nogal „vreemde" samenstel
ling heeft, gebaseerd op de voorra
dige muzikale jeugd in Zeeland. Er
zijn bijvoorbeeld geen cellisten; de
blazersgroep is nogal zwak en er, is
maar één fagot. Maar het stuk is zo
geschreven, dat het voor iedere be
zetting mogelijk is om uit te voeren.
Ik zou het daarom wel daarna eens
door een ander orkest willen horen
spelen.
Met welke richting ik me verwant
voel? Met alle nieuwe muziek. Soms
niet eens met „muziek"; anti-mu-
ziek. Kijk het werk, dat ik momen
teel doe aan de Academie voor Ex
pressie in Woord en Gebaar van
Wanda Reumer te Utrecht ligt me
enorm. Wat we daar al improvise
rend tot stand brengen is ongeloof
lijk. Mensen, die geen noot kunnen
lezen blijken muzikaal vaak inven
tief op. een wijze, waar de geijkte
componisten niet eens aan toe ko
men. Daar op die academie is een
grote groep jonge mensen bezig op
een manier zoals de maatschappij
eigenlijk zou moeten zijn.
De hoeveelste compositie deze So
natas? Ik zou het niet weten. Ik tel
alleen nog de goede stukken. Je
hebt ook componisten, die niets
meer willen weten van hun vroege
re werk Och. Onlangs hoorde ik
toevallig het Rotterdams Koper En
semble voor de radio een oude com
positie van me voor koperblazers en
orgel uitvoeren. Ik heb er afstand
van genomen maar denk dan toch;
hé. dat is goed en dat is rot. Ik moet
componeren. Toen we onlangs bezig
waren om dit oude huis aan de
Baronielaan op te lappen, was het
hier zo'n bende, dat ik geen ruimte
had om muziek te schrijven. Ik
voelde me gewoon ziek en zou toen
wel op het toilet willen kruipen om
te gaan werken. Ik heb op dit mo
ment gelukkig een kamertje gekre
gen- bij de bovenburen. Ik was toen
bezig met de Sonatas, want de op
dracht hing al lang in de lucht. In
'67 kreeg ik de Zeeuwse aanmoedi
gingsprijs. De Zeeuwse afdeling van
Jeugd en Muziek is enorm actief en
die zorgde ook voor gang van zaken
met de Sonatas. Op 22 januari is de
première in Middelburg. Maar daar
na komt het Jeugd Orkest zich voor
het eerst presenteren in Brabant: in
Breda en Bergen op Zoom.
Waarom Brabant geen Jeugd Or
kest heeft? Het zal wel aan de
grond en de mensen liggen. Kijk, in
Zeeland en ,in de noordelijke pro
vincies heb je bloeiende jeugdorkes
ten. Als hét daar kan, waarom zou
het dan hier niet kunnen? Ik voel
me niet geroepen om er een op te
richten. Ik heb mijn handen vol aan
de Bredase muziekschool en het
Utrechts instituut. Maar ik zal wel
mijn medewerking verlenen, als er
door anderen in Brabant daartoe een
beroep op mij - gedaan zou worden.
Momenteel zijn we bezig om in
vestzaktheater De Trapkes in Breda
tot een workshop voor muziek te
komen.
r' |jjl.m,!!,iiii,i. HIWIL nu ui... - I
60 jaar geleden was het leef
klimaat voor de jeugd in ons
land in West-Brabant en mijn
geboortegrond in en rond Ber
gen op Zoom een geheel ande
re als de tegenwoordige. Op
straten en pleinen kon je vrij
uit ravotten; op mooie zomer
avonden zat eenieder op de
stoep en ouders vuurden hun
kinderen aan in spelletjes zo
als wjj, jongens, die rondjes
liepen om de blokken huizen,
soms uitlopend tot 40 a 50 blok
jes rond van 150 meter en nie
mand die zich zorgen maakte
over hartkwalen en 1000 en één
aandoeningen van de tegen
woordige tijd.
Bergen op Zoom was schoon;
stoepen werden geschuurd, paar-
d-emoppen werden dagelijks door
akkeju en collega's in kleine
handkarretjes opgeruimd; we
leerden zwemmen in de Zoom
nabij het klein vestje, het water
in de zandlinie was glashelder en
smaakte lekker fris. Op de hei en
in het bos zaten we achter de
wilde konijnen en joegen de eek
horentjes de bomen in. Er was
veel klein wild, kleine vogels zo
als vinken, roodborstjes, putters,
kwikstaartjes, enz. enz. het water
in het Pielekeswater en stad-
park was helder en schoon en
met genot kon je staren naar
knapen, van snoeken die bewe
gingloos in het water stonden.
Langs de Scheldedijken vonden
iv b«£.-o)r( rtm»a en bsrf -rotns3
we kreukels en krabben; er was
volop zeekraal, in het voorjajar de
panharing, wat later geep, ma-
1 krëel- en tientallen andere vis
soorten. Nabij de „Kop van het
Hoofd" zag je regelmatig de
nieuwsgierige kop van de zee
hond boven water en verder op
de droogvallende zandbanken la
gen ze in groepen te zonnen. We
zwommen als jongens spiernaakt
aan de „KOP" en voelden ons
vrij en gelukkig en overmoedig,
al moesten we soms met de kle
ren onderr de armen de töenen
nemen voor een agent of veld
wachter: want niet alles mocht.
We mochten ook niet met te lang
haar op school komen; luizen en
vlooien waren talrijk; in ieder
huisgezin was i een luizekam en
hoe korter het haar, des te min-
d'er kans-op ongedierte. Ons eten
was degelijk; geen uitgebreid of
steeds wisselend menu, we kon
den smullen van een dikke pil
brood besmeerd met een mengsel
spekvet en stroop.Wij hadden in
Bergen op Zoom voor die tijd
een fijn zwembad met helder
Scheldewater, waar de minder
welgestelden op zaterdagnamid
dag en zondagmorgen kosteloos
konden. Zwemmen en waar
niemand zich voor geneerde. De
20.000 inwoners hadden in vèrge-
lijking met heden een hemel op
aarde, al kon dan- bij najaars- en
winterstorm de kaai blank staan,
bij bepaalde weersomstandighe
den de „Spiritus" stinken en in
de „peentijd" de straten glad van
de slik, dat was van tijdelijke
aard; de suikerfabrieken draai
den en dat bracht welvaart. Dat
Was Goeie Ouwe Tijd.,
Lui maar raak van goede ouwe
tijd! Geen sociale voorzieningen;
lage lonen, slechte behuizing,
geen bad of douche, geen w.c.
met spoeling, geen brommer of
auto, lange werktijden, geen va
kantie.
Toen: „Wisten Wij Beter!-
Het kwam met de machine in
de 20ste eeuw"; toen de eerste
wereldoorlog; democratie won
terrein, een opbloeiing; daarna de
grote crisis met enorme werk
loosheid, waaruit uiteindelik de
tweede wereldoorlog is voortge
komen. 20 jaar na de oorlog de
welvaartsstaat, bevolkingrexplo-
sie, te veel fabrieken en te veel
auto's op een -te kleine opper
vlakte en als we nu werkelijk
eens een droogteperiode krijgen
van vier of vijf maanden, dan
gaan we met al onze weelde en
voorzieningen naar de verdom
menis. Zijn wij niet allen materi
alisten? Het hof, die minsters,
hoge ambtenaren, burgemeester
en wethouders, kamerleden; allen
er op uit voor hogere salarissen;
in vroeger tijden in de eerste
plaats erebaantjes.
B. en w. wedijverden voor
meer industrie daardoor een
groei van de bevolking en uitein
delijk een hogere wedde.
Meer industrie, meer commis
sariaten voor afgetreden minis
ters; meer gastarbeiders, nog
meer auto's, brommers ,en nog
meer smeerlapperij; niet alleen
in de lucht of het water maar
ook op de begane grond. Wat ei
toen was in mijn 'jèugd, is er
voor de jeugd van tegenwoordig
niet meer bij. Ook de jeugd is
materialistisch, verpest door ou
ders en werkgevers.
Losgeslagen uit het gezinsver
band, verslaafd aan drugs, over
sekst. waardoor homoseksualiteit
hand over hand toeneemt; zich
nergens meer voor schamend.
Veel jonge kerels als landlopers
met luizekoppen rondlopen en
zelfs de militaire dienst toelaat
dat ze met lange haren als vogel
verschrikkers de troep blameren.
Is dat Democratie?
Democratie is ook gezag en ge
zag vereist verantwoordelijkheid
en discipline. Er was een tijd dat
ze ons de Chinezen van Europa
noemden; vergeet het maar. Wij
worden en zijn nu waarschijnlijk
al het smerigste land en volk van
Europa; met stinkend water, ver
vuiling, lucht; straten, stoepen
en pleinen vervuild door honden,
kots, zakjes patat enz. enz. Wij
weten geen raad meer met ons
eigen vuil en zullen er op de
duur in stikken, als er niet met
man en macht aan gewerkt wordt
en het is in de eerste plaats de
jeugd die zal moeten aanpakken.
Zij zal zich moeten inzetten om
alle smeerlapperij in lucht en
water en van de samenleving
weer op orde te brengen.
BERGEN OP ZOOM
G. HOMS
(ADVERTENTIE)
Zoutarme melk van
Nutricia.
Lekker om zó te drinken
en gemakkelijk in
gerechten te
verwerken,
Natrinon van Nutricia.
in poedervorm of vloeibaar
