Zeeland als
land
van
de
brass-bands
Weer kritische kalender van Paul Weberraak!
ZUURSTOFDOUCHE" VOOR DE DOUANE u(>, mr,Ln rnn
kruip-er-onders
Nederland
femina
Zwitserse
vliegramp
veroorzaakt
door bom
kunst
cultuur
Emotie
en
boeken
en
Beatles
Waarheid
niet
populair
Standing
en
kroeg
Kan-Hirohito
papiep
oor uw pen
•>r>
SCHILDERIJTJE
VAN VAN DYCK
GESTOLEN
ahoy'
MEL FERRER IN
ZIEKENHUIS
Numeiri premier
de postgiro
is gratis en gééft
2i% rente!
dak makkelijk!
Vrijdag 15 oktober 1971
i -/
WERELDKARTOENALE '71, zo
als die te zien was in Knokke-Heist
(295 cartoons van 113 artiesten uii
19 landen), komt van 23 t.m. 31
oktober in de Tiendschuur te Til
burg.
TANDARICA, het marionetten
gezelschap uit Boekarest, begint
zondag a.s. een tiendaagse toernee
door ons land in Amsterdam. Eind
hoven en Rotterdam worden ook
aangedaan.
DE LIEFDESBRIEF, het schilde
rij van Vermeer, waarvan kelner
Mario Rooymans een derde van de
verflaag los kreeg door nonchalance,
is momenteel een studieobject van
een internationale restauratiecom
missie. Dat gaat waarschijnlijk nog
meer kosten dan de gevraagde som
voor Pakistan.
WEELDE, een aardig Belgisch
plaatsje in de buurt van Baarle-
Nassau, heeft op 23 oktober in het,
parochiecentrum een heuse antiek
beurs, met „oudheden" als spinne
wiel, reliekschrijn, brons, porselein
etc.
IN MICKERY te Loenersloot: t.ot
en met 17 oktober Traverse Theatre
Company met „In the Heart of the
Britisch Museum" en van 19 tot en
met 24 oktober Pip Simmons Thea
tre Group, waarschijnlijk met Alice
in Wonderland of Do'It. In hot Cir
cuit: Low Moan Spectacular op 7
oktober in Eindhoven en op 9 okto
ber in Middelburg.
BAKTI-Budaya, een dansgroep
uit Indonesië o.l.v. Bernard IJzer-
draat, komt van 18 tot 28 oktober .in
ons land een programma van dans,
wajang en drame van West-Java
brengen. Onder andere te zien in
Rotterdam en Eindhoven.
KINDEREN van artiesten krij
gen in Sulz (Bayern) hun eigen
school-internaat. Voor 600.000 mark
wordt er een gebouw neergezet, om
de lagere schoolkinderen op te van
gen als hun artistieke ouders op
toernee zijn.
Het lijkt erop, dat galerie MICRO
te OOSTERHOUT, drijvend op de
inzet van twee enthousiaste plaatse
lijke kunstenaars, haar draai begint
te krijgen. Momenteel is er een
sympathieke expositie te zien met
keramiek en miniatuurtjesvan
LEN PEPERKAMP. Grappige e/l
dromerige vormen, met meer gevoel
voor details dan monumentaliteit in
klei gebakken. Met een speels ge
voel voor verhoudingen „doen" de
bescheiden aardewerk-fantasieën het
ruimtelijk vaak góed. ROBERT RO-
dG heeft er een 18-tal olieverf-doe
ken opgehangen, die de stemmingen
in ons huidige bestaan trachten vast
te leggen in momenten van kleur en
beweging. Er is een positieve ont
wikkeling in zijn werk te bespeu
ren, waaraan de „school van Grassè-
re" niet helemaal vreemd is. Zijn
jongste doeken hebben, in vergelij
king met ouder werk, meer vaart en
harmonie gekregen.
Bij BOYMANS-VAN BEUN1N-
GEN te ROTTERDAM zijn momen
teel tentoonstellingen, die uw aan
dacht verdienen. Tot 7 november
een bezienswaardige e xpositie van
MAN RAY, 81 jaarAmerikaan in
Parijs, dadaïst, surrealist, maar
vooral individualist; schilder, objec-
teur, fotograaf en filmer. Een veel
zijdig mens, die een bewogen stuk
kunsthistorie van deze eerste eeuw
helft representeert.
Dit weekend is de laatste kans om
in het Rubenshuis te ANTWERPEN
te gaan kijken naar „RUBENS EN
ZIJN TIJD"; een expositie die enor
me belangstelling trok. Er ivorden
91 tekeningen getoond, waaronder
L16 van Rubens, 4 van A. van Dijck
en 17 van Jordaens. Overigens expo
seert in deze stad ook nog tot 24
oktober HANS BEERS uit Zeven
bergen. Dat is in de Art galerie vin
de GRAND BAZAR aan de Groen
plaats.
De trombonisten van de brass-band Kloetinge weten van wanten.
Een actiegroep .met vertegenwoor
digers uit de bibliotheekwereld in
Noord-Brabant heeft openlijk protest
aangetekend tegen de maatregel van
de regering met betrekking tot het
openbaar bibliotheekwerk. Het gaat
daarbij natuurlijk, zoals dat op dit
ogenblik betaamt, om het geldver
laging rijkssubsidies, subsidiestop
nieuwe projecten en verhoging con
tributies. We zullen de laatste zijn
om niet te zeggen, dat dit een be
roerde zaak is. Het openlijke protest
ademt echter een dergelijk emotio
nele negatieve opstelling, dat het
wel ter kennisgeving aangenomen
zal worden. Een dreigement als
we zullen dan geen uitleningen meer
kunnen verzorgen aan ziekenhuizen
en bejaardentehuizen doet het emo
tioneel wel goed, maar is nogal be
neden peil. Evenals het protest on
langs van de bibliotheken in West-
Brabant tegen het vestigen van een
regionale steunbibliotheek in Tilburg
merk je nergens, dat het bibliotheek
wezen hand in eigen boezem steekt.
Is een herbezinning op het vele rou
tine-werk ook niet noodzakelijk
Worden de bibliotheken wel zo
efficiënt mogelijk gerund Waarom
vernemen we niets van mogelijke
plannen om tot bibliotheekgemeen-
daan om bibliotheek en onderwijs
schappen te komen Wat wordt ge
in een functioneel verband samen
te brengen Waaom geen reële
voorstellen om de bepleitte contribu
tie-vrijdom voor bibliotheken in de
praktijk mogelijk te maken Veel
te veel subsidies zijn ook routine-ge
baren geworden en vragen om door
lichting. Misschien is het toch moge
lijk om zelfs met minder geld toch
méér te doen.
De vorige week waren er en
kele honderden Nederlanders in
de Londense Royal Albert Hall
tijdens het Engelse nationale con
cours voor brass-bands. Onder hen
veel Zeeuwen. In Zeeland maakt
de brass-band de laatste jaren fu
rore. Er zijn er nu acht, terwijl
er twee in oprichting zjjn. Noord-
Brabant telt daarentegen maar
één brass-band. Hoe komt dat?
„Het heeft te maken met de volks
aard en vaak ook met een practi-
sche noodzaak", vertelt Gerard
van Loo uit Wolphaartsdijk, die
een van de stimulators van deze
blaasmuziek in het Zeeuwse land
is.
Wat zijn de kenmerken van
een brass-band?
„Het is een koperorkest in Engel
se instrumentatie. Het bestaat uit
maar zes instrumenten: de cornet,
korter van bouw en milder van toon
dat de trompet; alt-hoorn bariton:
tuba (euphonium); bas-tuba en tron-
bone.
Er is sprake van een Engelse
speelwijze: een minder strakke, wat
weke toon met vibrato. Het vibrato
is een heet hangijzer in ons land,
omdat men vaak niet de juiste tech
niek weet te hanteren en dan tot
„gemekker" komt. De Léger des
Heils-bands waren daar dikwijls
sterk in en dat wekte afkeer.
Er wordt met name een Engels
repertoire, met zijn lange traditie,
gespeeld. Dat is helemaal geschreven
op de brass-bands. Bijna iedere in
strumentalist is daarbij solist; in
feite kun je geen vent missen. Bo
vendien is het goed op de eigen
waarde van de instrumenten ge
schreven. Er is nu ook een beschei
den Nederlands repertoire (Boekei.
Boedijn)
Het vierde kenmerk is, dat brass
band muziek, maar in een sleutel
geschreven staat. Uitsluitend in de
viool (G-)sleutel, zodat amateurs er
minder moeite mee hebben".
Waarom is deze blaasmuziek i»
Zeeland zo populair?
„Niet alleen in Zeeland, maar ook
in Friesland. Je kunt vanuit Zeeland
een lijn, via Utrecht en Zwolle naar
Friesland trekken. Op deze lijn zit
ten de meeste Brass-bands. Dat wil
dus zeggen een typische protes
tants-calvinistisch en agrarische ge
bied. Het type muziek schijnt het
beste bij de volksaard aan te siui-
ten; het is religieus gevoelig getint,
hoewel het repertoire nu niet alleen
maar koralen bevat, maar gaat tot Korfllên
transcripties van Beatle- en Rolling iwivibii
Stones muziek. Ook de bands zijn
niet religie-gebonden. In katholieke
streken (Brabant-Limburg) zijn
vooral harmonie-korpsen in trek:
deze zijn in tegenstelling tot de wat
ingetogen brass-band lichtvoetiger",
ger".
sen. De brass-band is 'n zeer simpele
zaak. Het Leger des Heils heeft m
principe van dezelfde overwegingen
gebruik gemaakt als de Engelse in
dustrie. Daar komt bij, dat het Le
ger des Heils een militaire organisa
tie is en het bevel vanuit het Lon
dense hoofdkwartier als een wet.
gold, zodat deze muziek zich over
de hele wereld verbreid heeft".
Waarom neemt deze speelwijze
in Zeeland de laatste tijd zo toe?
„Ik ben er niet de grondlegger
van, maar toen ik 5 jaar geleden
weer terugkwam in Zeeland, had ik
in de randstad brass-band ervaring
achter de rug. St. Caecilia in Vlis-
singen en de Leger des Heils-band
De oorsprong van de brass
band?
„Deze staat met één poot in de
industrie en met een andere poot in
de religie. En dan in Engeland. Ook
d"e Engelse industriëlen kregen bij de
opkomst van de industriële revolutie
een patriarchale zorg voor de vrije
tijdsbesteding van de arbeiders. De
brass-bezetting is toen voor hen uit
gedokterd: de sax en de klarinet
vielen bijvoorbeeld af als te moei
lijk. In Nederland hebben harmonie
en fanfare teveel de fout gemaakt
symfonie-orkesten te willen naboot-
in Goes waren toen de enige twee
brass-bands in Zeeland. Onda in
Middelburg schakelde over op deze
bezetting. Ik speelde daarin trombo
ne. Met enkele mensen hebben we
toen, naar Engels voorbeeld, de com
missie Zeeuws Brassband Festival
opgericht om concerten en festivals
te organiseren. Dat sloeg aan: volle
kerken en zalen. De vrij eenvoudige
muziek en het massale samenspel
trok de mensen, terwijl ook het so-
loypel geïntroduceerd werd. Diit was
voor de verschillende korpsen mede
aanleiding om verandering te over
wegen. Nu zijn er brass-bands te
Middelburg, VUssingen (2), Goes,
De ook na 35 jaar in het hoge
Holsteinse noorden Zuidduitser ge
bleven graficus A. Paul Weber trekt
zich weinig aan van de manier
waarop hij door 90 procent van offi
cieel en cultureel Duitsland stelsel
matig wordt genegeerd en gedwars
boomd. Opkijkend van de lithosteen
heeft hij steevast twee korte zinne
tjes als antwoord paraat: „Die Wahr-
heit ist eben nicht popular en jnir
macht es Spasz". De waarheid is nu
eenmaal niet populair. En ik heb er
plezier aan. Welnu, deze beide uit
gangspunten zijn ook, in zijn veer
tiende Kritischer Kalender, in de 27
gereproduceerde litho's zowel als in
de ongelooflijk rake en spitse door
Weber verzamelde teksten bij elk
veertiendaags kalenderblad, volop
terug te vinden.
Strijdlustig in zijn ijveren voor
vrede is Weber altijd al geweest. In
de eerste wereldoorlog weigerde hij
de officiersrang in het keizerlijke
leger. In de Republiek Weimar trok
hij in Simplizissimus en vele uitga
ven van het Widerstandsverslag van
leer tegen weer opduikend nationa
lisme en de dolkstoot-legende. En
alsof er niets aan de hand was ging
hij er na 1931 mee door, tot Hitiers
Gestapo hem in de jaren 1936-1937
opborg in de gevangenis en kamp.
Aan deze tijd herinnert in de kalen
der 1972 de verbijsterende en ver
rukkelijke plaat van de gevangene
die, zoals Weber deed, uit toiletpa
pier een schaakspel knutselde.
Al in 1951 maakte Weber de angst
aanjagende litho (naderhand in
een der eerste kritische kalenders
opgenomen): „Produktion lauft wie
der an". Een mijngang, skeletten
duwen karretjes voort die overbela-
den zijn met ijzeren kruisen. Die
prent haalde hem de onverzoenlijke
haat van Adenauer op de hals.
In de nieuwe kalender heeft We
ber uiteraard ook aandacht besteed
aan verzoeningspogingen van Oost
en West, zowel als het tegendeel
daarvan. De beide soldaten die el
kaar op het ogenblik van de wapen
stilstand treffen op de frontlinie:
„Und sie sprechen wieder mit ein-
ander", zo goed als het onthutsend
Kafka-achtig portret van Dubceck
(met een pelskraag van bijtende
ratten) onder het motto „Prager
Frühling" met een tekst van Bertolt
Brecht. Maar ook onder meer „Die
Mutter", die tevergeefs probeert
haar zoon te redden voor de afgrond
van de oorlog, met een tekst uit
1928, van Kurt Tucholsky.
Al lang voor anderen er aandacht
aan besteedden, ging Weber tekeer
tegen milieuvervuiling, giftige stof
fen in het voedsel en tegen de
sigaret als kankerverspreider (hij
rookt zelf wel, bij voorkeur kleine
Nederlandse sigaartjes). Dat kostte
hem de vriendschap en gunst van
een Hamburgs industrieel die ver
pakkingsmachines voor de industrie
maakt en die veel kunstenaars sti
muleert. Deze thema's ontbreken
ook dit jaar niet.
Tot dit jaar toe heeft Weber zijn
kritischer kalender (altijd stevig ge
kartonneerd en voortreffelijk in de
reprodukties) uit moeten geven in
zijn Prove Clan Presse Verlag, nie
mand wilde of durfde eraan. Dit
jaar voor het eerst heeft Bruckmann
in München (behorend tot het Ber
telsmann concern) het wèl aange
durfd, zonder Weber ook maar de
geringste beperking op te leggen.
Dat maakt het met name buiten
Duitsland gemakkelijker om die ka
lender via de gewone boekhandel te
krijgen. En voor nog geen 15 DM is
dat beslist de moeite waard.
Kloetinge, Arendskerke, Oostkapelle
en Kamperland. Bij minstens twee
orkesten in Midden-Beveland be
staan plannen over te gaan. Er zijn
in Nederland 120 bands, waarvan de
helft van het Leger des Heils. Er is
nog steeds groei. In Brabant is er
één in Nuenen. Meer dan de helft
van de leden is onder de 30
iaar.
Kunnen er ook praktische rede
nen zijn om van harmonie-fanfare
een brass-band te worden?
„Ja, er zijn korpsen, die instru
menten moeten vernieuwen; met
een brass-band ben je iets voordeli
ger uit. Bij harmonie-fanfare is er
vaak nogal leden-verloop, ook omdat
men het repertoire niet meer wil
spelen; brass-band muziek is „in".
En niet te vergeten; de minimale
bezetting van een brass-band is 24
mensen (harmonie 35); terwijl je
ook met 16 man nog aanvaardbaar
kunt musiceren. De corpsen blijven
aangesloten bij één van de vier
bonden, die het afgelopen jaar voor
het eerst een brass-band concours
organiseerden. Ook hebben VARA,
AVRO en NCRV brass-bands maga
zines in hun radio-uitzendingen. De
KRO niet; katholieken hebben har
moniekorpsen"-
Gehalte en plannen?
„In vergelijking met de Engelse
top, staat de Nederlandse top in
cijfers uitgedrukt 10:7. Het Zeeuwse
gehalte is te beluisteren tijdens het
najaars-brass-band-festival op 27 no
vember a.s. in de Grote Kerk te
Goes. Alle Zeeuwse brass-bands tre
den dan op, terwijl de Stafband van
het Leger des Heils uit Amsterdam
gast is",
HENK EGBERS.
Wij leven in een maatschappij
van verpakkingen. Ook de grammo
foonplaat gaat in prijs omhoog door
de „bonbon-dozen", die er in de
vorm van cassettes omheen worden
gefabriceerd. De intekenprijzen wij
zen dan in een richting, die moge
lijk is. Bij de inteken-serie van
Phonogram, die er tientjes afdoet
wanneer je dit jaar nog tot de
kopers gerekend wilt worden, be
vinden zich overigens eën paar aan
trekkelijke hapjes. THE RISE OF
THE SYMPHONY (Philips-SAL
6707 013) bevat de zes sympfonieën
op. 3 van Johann Christ. Bach; de
symfonieën 52 en 53 van J. Haydn;
symfonieën 35 en 40 van Mozart en
de eerste en tweede van Beethoven.
Daarmee wordt, zowel technisch als
psychologisch de interessante ont
wikkeling van de symfonie in dp
18e eeuw getekend; temeer omdat
het uitvoerende orkest The Acade
my of St. Martin in the Fields o.l.v.
Neville Marriner, nogal studie
maakte van de authentieke bedoe
lingen der componisten. De symfo
nieën van Bach gingen zelfs voor dp
eerste maal de plaat op. Het wordt
dan ook allemaal zeer conscentieus
gedaan, zodat het studieuze en uit
gekiende wel wat vreet aan net
spontane musiceren. Het klinkt alle
maal erg goed, en mooi. Alles bijeen:
8 kanten plaat, waarop een rijk stuk
muzikale ontwikkeling op >ons af
komt
BEETHOVENS MISSA SOLEM-
NIS (Philips 6799 001) is via 2 lp's,
in een uitvoering door het Neder
lands Radio Koor en Concertgebouw
Orkest o.l.v. Eugen Jochem te op
luisteren. Met de uitgekiende solis
ten Agnes Giebel, Marga Höffgen.
Ernst Hafliger en Karl Riddebusch
wordt van dit emotionele werk een
uitvoering gegeven, die er niet om
liegt. Ondanks de aangedikte roman
tische gevoelens en tegenstellingen,
zal het voor velen één brok muziek
blijven, waarop Beethoven heel zijn
kunnen heeft botgevierd. Een per
fecte uitvoering, waarop Jochem zijn
eigen accent gelegd heeft.
Na de pre-klassieken, zoals Vival
di, Albinoni of Marcello, zijn nu de
naamloze middeleeuwers aan de
beurt om ontdekt te worden. Dat
gebeurt door gespecialiseerde en
sembles, niet alleen door het opspo
ren van de oude handschriften, maar
vooral door het opnieuw vervaardi
gen van het bijpassende instrumen
tarium. Het Engelse Musica Reser-
vata is zo'n gezelschap dat ons laat
kennismaken met ruispijpen, rebec-
een, zinken en roertrommels die het
begeleidend orkest vormen bij een
collectie „MUZIEK VOOR KERK
EN KROEG" (Philips 6833). Een
wereld gaat voor óns open, primitie
ve dus ijzersterke teksten en klan
ken. Verfijning is hier ver te zoeken
en de kerk is slechts aanwezig m
wat frêle orgelklanken. Liefde, lust
en oorlogsgeweld voeren de boven
toon en dat smeedt wel een hechte
band tussen de twintigste-eeuwer en
zijn reeds lang vergane voorouders.
Musica Reservata brengt dit alles
met een geweldige perfectie, maar.
wat meer is. ook met een eerlijke
overtuigingskracht.
Brieven ,uói aeze ruDrielc moeten met vol-
fediqe naam en adres worden ondertekend. Bij
pubiicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afqeweken. Naam en adres ziin dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
fverkort ot onverkort! betekent niet dat de
redactie het in aile gevallen eens is met in
houd, c.Q. strekking.
Wat is de ideale toneelcriticus
„Die is opgebouwd uit elkaar
uitsluitende elementen hij moet
man en vrouw zijn, jong en oud,
naïef en sluw. Dat wordt dus
een gek portret. Ik geloof in elk
geval dat hij een zekere naïvi
teit moet hebben. Als je het over
de ideale landelijke opbouw van
de kritiek hebt, dan zou ik willen
dat er meer vrouwen over thea
ter schreven. Dat zijn er maar
enkele", aldus Daniël de Lange
in Mickery/Mouth 12; een blad
van het Mickery Theater, dat
- in zijn nieuwe vorm - ter
attentie wordt aanbevolen. (In
vele kiosken verkrijgbaar).
eindredactie
henk egbers
een onzer verslaggevers) vaatziekten kan veroorzaken. Ook grote tevredenheid van de doua- (ADVERTENTIE
(Van een onzer verslaggevers)
MAASTRICHT
Nog staan de douaniers aan de
grens niet met gasmaskers de pas
poorten te controleren. Zover is
men nog niet gegaan, hoewel be-''
kend is dat de uitlaatgassen van
de auto's voornamelijk door
koolmonoxyde, onverbrande kool
waterstof en lood een ernstige
bedreiging vormen voor de ge
zondheid van douanebeambten.
Niet alleen de koolmonoxyde is
van groot gevaar, maar vooral ook
het lood in de benzine. Russische
geleerden stelden onlangs nog vast.
dat lood zenuwontstekingen, her-
senaandoeningen, hart-, lever- en
vaatziekten kan veroorzaken. Ook
kunnen de voortplantingsorganen
schade ondervinden.
Mogelijk met deze wetenschap
voor ogen wordt op het ogenblik
bij de douaneposten te Vaals en
Aken gewerkt met een apparaat
dat iedere douanier tweemaal per
dag 5 minuten „zuivere lucht" laat
„happen".
Zolloberinspektor Jozef Müller:
„Niets nieuws. Dat gebeurt hier al
vijf jaar. En het is broodnodig ook.
De grensovergang ligt hier in een
dal en de nare lucht blijft hier
lang hangen. Vijf jaar geleden zijn
we begonnen met de „zuurstofdou
che", zoals wij dat noemen. Tot
grote tevredenheid van de doua
niers. Niemand slaat een beurt
over".
De uitlatingen van de heer Müller
worden later bij de paspoortcon
trole nog eens bevestigd. „De
proef" van de grenspost in Vaals
heeft inmiddels wel naam ge
maakt. Omdat ook de douaniers
aan de andere grensovergangen in
de Duitse Bondsrepubliek dage
lijks bloot staan aan stromen van
duizenden auto's per dag heeft de
Duitse regering besloten de proe
ven in Vaals nauwlettend gade te
slaan, „te bestuderen", om moge
lijk ook de andere grensovergan
gen te voorzien van een apparaat
voor „zuivere lucht".
(ADVERTENTIE)
die dekens van AaBe. Waar je na 'n drukke dag
'n lange nacht onderkruipt.
Warm, veilig, geborgen. Dekens van
zuiver scheerwol; dus goed isolerend en ventilerend.
In dolle dessins en klinkende kleuren.
Ongelooflijk behaaglijk! SStP
Kruip er maar eens onder.
onder die dekens van AaBe!
een veilig idee...'t is van AaBel!
PARIJS (EFE) Een klein schil
derij dat toegeschreven wordt aan
de Vlaamse schilder Anthonie van
Dyck (1599-1641), is verdwenen uit
het kasteel van Chenonceaux aan de
Loiie in Midden-Frankrijk.
Toen de vermissing werd ontdekt,
werd het kasteel dat als museum is
ingericht direct gesloten. Het fouil
leren van de circa 200 bezoekers
leverde geen resultaat op. De waar
de van het schilderij, voorstellende
„kind met fluit", is niet bekend.
VOORLICHTING
op de Femina.
Over gezond eten,
een andere baan,
de vakbeweging en
nog veel meer.
LONDEN (AP) De lilmprodu
cent Mel Ferrer, voormalig echtge
noot van Audrey Hepburn, is gis
teren in een ziekenhuis opgenomen
nadat hij in zijn woning was in
gestort.
Ferrer, die in 1908 scheidde, trouwde
in februari van dit jaar met de
Belgische Lisa Soekhotine.
EEN GROOT AANTAL priesters in
Slowakije mag van de autoriteiten
het ambt niet meer uitoefenen, om
dat „zij zich niet tot him strikt pries
terlijk werk hebben verzet".
UTRECHT (ANP) Tussen Ne
derland en Groot-Brittamiië bestaan
wat de kosten van de voeding be
treft geen grote verschillen, ondanks
verschillen in landbouwbeleid.
Deze mededeling, die hij onthul
lend vond voor hen die in zo'n
kostenverschil de voornaamste be
lemmering zien voor Engelands aan
sluiting bij de EEG, deed minister
if. P- J. Lardinois van Landbouw en
Visserij gisteren in Utrecht. Hij
opende daar hët symposium „Het
voeden van Nederland, nu en in de
toekomst", georganiseerd door de
stichting „Toekomstbeeld der tech
niek".
De minister herinnerde aan een
onderzoek, een jaar geleden onder
nomen door de „Financial Times".
Daarbij bleken de kosten van een
bepaald voedselpakket het laagst te
zijn in Belgrado. Madrid, Londen en
Amsterdam, het hoogst in Stock
holm, Rome en Brussel.
Toenemende inspanning zal vol
gens de minister nodig zijn voor
ontwikkeling van het onderzoek op
het gebied van voedingsmiddelen en
voedingsmiddelentechnologie, ook
inzake de kwaliteit en de verbete
ring van het voedsel. Hij was er
verheugd over dat het onderzoek
naar verbetering van de „inwendige
kwaliteit" van het voedsel, het ef
fect ervan op mens en dier thans bij
de afdeling voeding van de land
bouwhogeschool te Wageningen en
bij TNO mieer aandacht krijgt.
Steeds nauwere samenwerking
tussen de primaire produktie en de
volgende schakels in het produktie-
en verwerkingsproces is volgens de
minister noodzakelijk wil het voed
sel aan de eisen van gezondheid,
kwaliteit en smaak voldoen.
CAIRO (AFP) De president
van Soedan, generaal Gaafar el Nu
meiri, is premier van het nieuwe
Soedanese kabinet, zo heeft het
persbureau voor het Midden-Oosten
uit Khartoem vernomen.
De president heeft Maamoun Ab-
ouzied, oud-lid van de Soedanese
revolutionaire raad, benoemd tot se
cretaris-generaal van de Soedanese
Socialistische Unie.
Evenals Wim Kan ben ik een oud-
krijgsgevainigene van 't keizerlijke
Jaipanse leger. Vanaf 28-342 tot
24-845 heb ik doorgebracht in ver
schillende krijgsgevangenkampen en
de „zegeningen" ervan duchtig aan
den lijve ondervonden. Ik werd door
kapitein v. d. Laimden - onze Ned.
kampcommandant - benoemd tot
„berichtensmokkelaar". Iedere
krijgsgevangene weet wat je hier
mee riskeert bij eventuele ontdek
king door de Kempetai. Gelukkig is
't noodt zover gekomen. Wel zijn bij
een bepaalde gelegenheid mij een
paar tanden uit mijn mond geslagen
door een Koreaanse bewaker. Ik heb
deel uitgemaakt van de z. g. „Atjeh-
panty", waarover dhr. C. v. Heekeren
een boek heeft geschreven. De weg
van. BJanlg Kadjeren naar Takeugon
in het hart van Atjeh hebben wij
berijdbaar voor motortransport moe
ten maken. Na voltooiing hiervan
werden wij te wenk gesteld aan de
beruchte Moearo-Pakam Baroe-
spoorweg.
Wiim Kan kan en wil de „Japanse
hel" niet vergeten en ook de oud
tegenstanders niet vergeven. Ik
vraag me af: „Heeft hij soms meer
geleden, is hij soms erger vernederd
als menigeen van ons? Heeft hij
samis ook oneer geriskeerd
Bij 't K. N. I. L. was ik een gewoon
dienstplichtig soldaat, maar hier
naast ben ik ook een eenvoudig
christen. Ik ben er mij van bewust,
dat ik beïnvloed ben dioor de verha
len van 't Maka-Barata en de Rama-
jana. Als eenvoudig christen kan ik
vergeten en vergeven en door 't
leizen van de, beidie Indiase verhalen,
weet ik ook, hoe je als krijger een
verslagen tegenstander moet behan
delen. Ik raad dhr. Kan dan ook aan
om zich te verdiepen in de Bhisma-
parwa van 't Maka-Barata en vooral
in de Ramajana van Walmiki. Het
kan menigeen sieren om ook maar
een beetje „Satria-ideeën" op te
doen.
J. SMITS, BREDA
BREDA
BERN (DPA) Het verongelukken
bij Würlingen (kanton Aargau) op 21
februari 1970 van een vliegtuig van
„Swissair" met 38 passagiers en ne
gen bemanningsleden is waarschijn
lijk het gevolg geweest van een
bomaanslag. Tot deze conclusie komt
een commissie van onderzoek.
Belangrijkste aanwijzing voor op
zet is een hoogtemeter van Japanse
makelij, die destijds tussen de
wrakstukken werd gevonden- De
meters is van hetzelfde type als die
welke dezelfde dag aan boord van
een Caravallé van de Oostenrijkse
luchtvaartmaatschappij „AUA" werd
aangetroffen, nadat zich een ontplof
fing had voorgedaan. De AUA-ma-
chine slaagde erin een noodlanding
te maken. De meters zorgen er voor
dat de bom op bepaalde hoogte ex
plodeert.
Uit het onderzoek is gebleken, dat
het „Swissair"-toestel geen techini-
sohe mankementen had. Kort nadat
het toestel uit Zürich naar Tel Aviv
was vertrokken, meldde de vlieger
dat er rook en vuur aan boord was,
vermoedelijk na een ontploffing en
dat hij terugkeerde. Zijn laatste
woorden waren: „We verliezen mo
torvermogen rook aan boord
ik kan niets meer zien
torvermogen rook aan boord
ik kan niets meer zien
vaarwel we storten neer".
Verdacht van de aanslag worden
vier Jordaniërs. Het Zwitserse mi
nisterie wan justitie heeft zich al tot
de Jordaanse autoriteiten gewend.
(ADVERTENTIE)
juist,
