'Iemand met mijn
temperament
heeft meer
ruimte nodig'
TWEEDE KAMER
Progressieve drie maken
800 miljoen méér vrij
KALKOENPOTEN M /3
325
139
125
159
409
178
169
PBjJfrSLjj^XJ
VOORPROEVEN
VOOR PRUS5LA6PRUS
OVER LAGE PRIJS GESPROKEN
VERGELIJKT DIE PRIJZEN
't IS PRIJS-SLAG
41
VRIES - VERS-VLEES
NOG GEEN FL.4- PER KILO
ZOEK MAAR UIT
ED VAN DER ELSKEN WIL EERSTE VIDEO-COLUMNIST ZIJN
Vrouw ligt twee dagen en nachten gewond in huis
binnenland
buitenland
I
HEERLIJKE MALSE JB| W
GEWICHT 1200 GRAM I
ALLES-
REINIGER
ZIGZAG
WATTEN
ROOSVICEE
SIROOP
i l! BASTERD
SUIKER
SPEK-
SNIJBONEN
BRUINE
BONEN
BONVIVANT
LANDWIJN
DOPERWTEN 30OGRAM_„95
JONGE SPINAZIE 450 GRAM59
DUBBELE SPERZIEBONEN 300GRAM,—89
KOFFIEMELK
KITEKAT
FIJNE TAFEL
MARGARINE
BOTERHAM
KORRELS
KAAS 40+
PAPRIKA
CHIPS
KRAKE
LINGEN
WALNOTEN
BIEF-
LAPPEN
VARKENS
LEVER
SOEP
VLEES
JAC. HERMANS
papïsr
uw pen
Hirohito (5)
Echtscheiding
Y erletbestrij ding
voor
bestratings-
werkzaambeden
Woensdag 13 oktober 1971
15
(Van onze kunstredactie)
WARDER „Ja, er was er eens ik ben gaan filmen in 1960.
Toen maakte ik een wereldreis van veertien maanden en iedere
maand heb ik een reisverhaal gefilmd voor de televisie. De eerste
uitzending was brandslecht. Maar het werd steeds beter. Want ik
moest het vak nog leren. Later ben ik half-time gaan filmen. De rest
van de tijd fotografeerde ik. Maar ik werkte uitsluitend met geest
verwanten. Ik wil niet voor jan-en-alleman werken. We hebben de
allerdolste dingen gedaan. Ik heb geloof ik zo'n 100 gefilmde docu
mentaires gemaakt. Ook voor de BBC-televisie doe ik min of meer
regelmatig allerlei dingen".
„Ik probeer buitengewoon inten
sief te leven. Als je dat met je
werk kunt combinerenik ben
overigens van plan meer te gaan
doen aan televisiefilms. Eigen pro-
dukties of in een heel klein team.
Er komt van mij een profile van
ïoon Hermans. Vijf kwartier m
kleur. De AVRO vroeg ernaar.
Hermans wil uitsluitend met mij
werken, want zo AVRO-minded
ben ik niet".
De staatsprijs voor de filmkunst.
Moeten we Ed van d'er Elsken ei
genlijk feliciteren met deze onder
scheiding, of laat het hem onver
schillig? „Nee, nee. Je mag me
gerust geluk wensen. Ik wil er
zelfs wel even voor gaan staan
ook. Maar da's natuurlijk flauwe
kul. Och, ja, wat betekent nu een
staatsprijs? Maai- voor mij is het
'ewoon prettig en het streelt mijn
'j delheid. Het is een aspect ervan.
Én wat ik vooral belangrijk vind:
het komt ontzettend goed uit voor
mij, omdat ik altijd bezig ben om
vrije opdrachten te krijgen bij de
televisie, waardoor 'ik zelfstandig
vanuit mezelf dingen kan
maken. En hiermee word ik mis
schien een beetje meer geholpen.
Je verkoopt jezelf nu beter bij de
zuilen".
„De toekenning valt ook uitste-
De staatsprijs 1971 voor de
filmkunst is dit jaar toegekend
aan de cineast Ed van der Els-
ken. Deze prijs werd hem ver
leend voor zijn film „Verliefde
camera", die hij vervaardigde
in opdracht van de VPRO-tele-
visie. De toekenning van de
prijs valt, zo erkent de cineast,
Op een strategisch zeer gunstig
tijdstip, omdat het hem als
steun kan dienen in de strijd
tegen de opdrachtgevers, die de
filmmakers nog steeds teveel de
wet zouden willen voorschrij
ven. Over deze „struggle for
life" vertelt Van der Elsken op
het grote erf achter zijn uit
hout opgetrokken stulp langs de
IJsselmeerdijk, in de nabijheid
van het dorp Warder.
kend, nu ik mijn strijd voer tegen
en met opdrachtgevers tot het krij
gen van meer vrijheid. En voor
mezelf moet ik gewoon kijken, hoe
goed ik wel ben. Want ik denk dat
ik nog veel meer ontzettend goede
dingen kan maken. Ik weet het
zeker".
„Ik ben erg impulsief en impro
viserend en zou eigenlijk niet te
veel vooraf willen plannen. Ik or
ganiseer weinig en ensceneer hele
maal geen donder. Ik zou als ar
tiest, wat ik eigenlijk toch wel ben
een Vervelende kreet, maar ik
ben het toch nog veel vaker
uiting willen geven van mijn
ontroering, mijn woede, mijn impul
sen en emoties. Die knapen van de
televisie zouden eindelijk meer
ruimte moeten geven. Niet alleen
mij, maar ook anderen. En dan
geen gelazer van opdrachtgevers,
dat ze dit of dat willen doen,
omdat het zus en zo verantwoord
is. Want zoiets wil ik niet. Ik ben
een temperament, dat niet van te
voren kan uitleggen wat ik zal
gaan doen. Ik ben een action-jon-
gen, net zoals Karei Appel een
action-painter is. Die legt ook niet
uit van „geachte heer opdrachtge
ver of minister of zoj moét je
kijken' nu ga ik het blauw daar
zetten en die rode vlek aan de
andere kant". Dat kan toch niet.
Dat komt uit een direkte emotie.
Zo zou ik ook graag willen blijven
werken en ik ben al ontzaglijk
lang aan het touwtreken en duwen
met de VPRO om een vorm te
vinden ,dat ik zelf voor mijn idee-
en een totaal eigen rubriek
krijg".
„Dat moet een tv-rubriek wor
den van eens in de veertien dagen
of zo. Een rubriek waarin ik mijn
bek open kan doen. Dat kunnen
allerlei onderwerpen zijn. En ik
weet zeker, dat het voor iedereen
tof kan worden, dat ze qnherroepe-
lijk fijne programma's krijgt. Ze
moeten mij een verantwoordelijk
heid geven, dat ik weet wat ik wel
en niet kan doen.
Als het je eigen column krijgt
voor tv, kan ik onderwerpen be
handelen, die mij persoonlijk ra
ken. Daarin zullen dingen uit alle
regio's ter sprake komen. Daarmee
zal ik de allereerste, maar dan ook
internationaal gezien de allereerste
video-columnist zijn. Er zijn wel
van die mensen, zoals Hiltermann
enzovoort, die wat komen zwam
men voor die buis, maar dat doe ik
niet. Ik maak een eigen, echt, film
programma. Het zal ook 'een ru
briek worden over mensen in Ne
derland, die op een of ander soci
aal terrein bezig zijn. Zonder een
beroemdheid te vormen of dage
lijks met hun kop in de krant te
staan. Dat kan een onderwijzer
zijn, of een dijkgraaf, een sociaal
werkster of een release-jongen.
Daar wil ik filmportretten van ma
ken, op een sub altern niveau.
Lijkt me helemaal het einde man,
de eerste video-columnist op de
hele wereld".
(Vervolg pag. 1)
„Het kabinet De Jong schoot te
kort, het kabinet Biesheuvel komt te
kort en de man met de smalle beurs
trekt aan het kortste eirrd", zo open
de oppositieleider Den Uyl gistermid
dag zijn aanval op het regeringsbeleid
bij het begin van het driedaagse debat
over de rijksbegroting 1972 in de
Tweede Kamer. Den Uyl verweet het
kabinet onvoldoende inzicht in de
noodzaak van maatschappelijke ver
anderingen. Dit kabinet is bij uitstek
een kabinet van de gevestigde mach
ten. De achterstelling van welzijn en
onderwijs, het laten vallen van de
voorrang voor de woningbouw, is
typerend voor de mentaliteit van een
afgelopen tijdperk,
Het kabinet-Biesheuvel kiest ver
keerd. Het wil te veel uitgeven voor
defensie, te weinig voor woningbouw.
De begroting laat hier en daar de na
galm horen van wat eens het urgen
tieprogram van de grote confessionele
partijen was. Misschien vindt een
ijverig padvinder nog sparen van het
program-Steenkamp, zei Den Uyl.
De oppositieleider vond dat de
wanhoop, de onrust en verbittering
die de afgelopen weken onder de be,
volking van de door smog geteisterde
Rijnmonders bestond, illustreert hoe-,
zeer het beleid nahinkt bij het tempo
van de maatschappelijke veranderin
gen. Onze samenleving leidt tot een
verzameling uit de hand gelopen
ontwikkelingen. Dit geldt bijvoor
beeld voor de inflatie. De harde gul
den is in de mist verdwenen. Ook
hier een demonstratie van machte
loosheid. Het regeringsprogram is ten
aanzien van de bestrijding der geld
ontwaarding volslagen defaitistisch.
Men legt er zich bij neer dat in 1972
geen enkele afremming van de prijs
stijging en geldontwaarding zal op
treden. Ik reken dit niet uitsluitend
het pas beginnende kabinet aan, zei
Den Uyl. Ik constateer wel dat geen
enkel uitzicht wordt geboden op
structuurveranderingen, waarin pers
pectieven ontstaan voor het over
winnen van de geldontwaarding.
Zowel nationaal als internationaal
is er sprake van een politiek die nau
welijks een greep op de gebeurtenis-
den krijgt, waarbij drs. Den Uyl de
internationale monetaire situatie als
voorbeeld gaf. Het gevolg is onver
mijdelijk apathie en onverschillig
heid bij de mensen om wie het be
gonnen is.
Over het door hem verguisde kabi
net-De Jong zei Den Uyl dat de voor
standers ervan nu hun best doen om
de herinnering aan De Jong en Wit-
teveen, Luns en Roolvink zo snel
mogelijk te doen verdrijven. Opge
wekt kraaien ze dat Schmelzer een
verademing is na Luns, dat Drees na
Bakker een nieuwe filosofie brengt,
dat Nelissen zoveel harder is dan
Witteveen en Engels zoveel zachter
dan Klompé. Ik kan het beleid van
het kabinet-Biesheuvel echter niet
anders zien dan een wanhopige po
ging om met een beetje blazen een
roodlopende machine af te koelen.
Belastingverhogingen hier, de profijt
gedachte daar, het is schipperen tus
sen de liberalistische kijk dat de mens
zelf het best kan uitmaken waaraan
hij zijn geld wil uitgeven en de con-
fessionele twijfel dat het misschien
de kant van meer gemeenschappelijk
bezit uit moet. Het kabinet kam geen
keus doen, het kan ook geen uitzicht
bieden omdat het de gevangene is
van een regeerakkoord waaraan elke
visie ontbreekt. In de halfslachtige po
sitie waarin het kabinet verkeert, is
het uitzicht verdronken. Het kabinet
wil aanpassen, geen veranderingen,
van daaruit komt het tot een ver
keerd beleid.
De fractieleider van D'66 Van
Mierlo zei dat het kamerdebat plaats
heeft in een tijd waarin enerzijds de
mensen zich steeds meer bewust
worden van het feit dat er iets mis
is met de welvaart, en anderzijds de
overheid nooit zo spectaculair met de
mond vol tanden heeft gestaan, om
dat het de instrumenten en inspira
tie mist voor een afdoend antwoord
op de vraagstukken van deze tijd.
De voorbeelden van de machte
loosheid der overheid stapelen zich
de laatste maanden op. De overheid
kan nog zo veel plannen maken als
ze wil, de vraag of er iets van te
rechtkomt wordt niet door de rege
ring maar door het bedrijfsleven be
paald. De politici kunnen alleen
maar hopen en bidden dat de werk
gevers- en werknemersorganisaties
zo verstandig mogelijke beslissingen
Een ander voorbeeld van bestuur
lijke machteloosheid is volgens Van
Mierlo de situatie in de Rijnmond,
waar de mensen in paniek raken als
de wind gaat liggen en gemeente
bestuurders geen uitzicht meer zien.
Uit alles blijkt dat het overheidsap
paraat onmachtig is om ongewenste
situaties en ontwikkelingen op te
vangen.
Dat gebeurt dan in een tijd waarin
de welvaartsstaten, en dus ook Ne
derland, voor de ernstigste crisis in
de geschiedenis staaii, gen crisis die
zal beslissen over de vraag of de
mensheid op niet zo vreselijk lange
termijn nog een beetje redelijk kan
Voortleven.
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De linkse drie, P.v.d.A., D'66 en P.P.R. hebben gistermiddag
een alternatieve begroting 1972 ingediend. Uit deze tegenbegroting blijkt dat
het linkse blok ruim 800 miljoen gulden meer voor 1972 beschikbaar kan ma
ken dan het kabinet-Biesheuvel. Dat is een luttel bedrag in vergelijking tot
de totale rijksuitgaven, die voor 1972 geraamd zijn op ruim 38 miljard gulden.
De 800 miljoen meer, die de drie
oppositiepartijen vrij zouden kunnen
maken voor het voeren van een an
der beleid, zijn het resultaat van een
aantal verdere bezuinigingep, enkele
belastingverhogingen en eèn aantal
andere maatregelen.
De progressieve drie willen het be
drag van ruim 800 miljoen onder an
dere besteden voor de opvoering van
de woningbouw, het optrekken van
de a.o.w. tot het minimumloon, het
basisonderwijs, de verhoging van de
ontwikkelingshulp, het vormingswerk
(met name voor werkende jongeren)
en voor zaken, die in de sector van
cultuur, recreatie en maatschappelijk
werk liggen. Met name op deze laat
ste zaken wil het kabinet Biesheuvel
ernstig bezuinigen.
De voornaamste bezuinigingsvoor
stellen in de alternatieve begroting
zijn:
verlaging van de defensieuitgaven
voor volgend jaar met een bedrag
van ruim 190 miljoen gulden;
0 vermindering van de geplande uit
breiding van het aantal ambtena
ren met ruim 5000 man. Dit levert
een besparing op van 50 tot 60
miljoen gulden;
0 een verdergaande afremming van
de ruilverkaveling;
0 extra bezuinigingen op verkeer en
waterstaat. Opbrengst: enkele
tientallen miljoenen guldens.
De voornaamste voorstellen met be
trekking tot belastingverhoging zijn:
0 een verzwaring van de belasting
op zeer hoge inkomsten en een
verlichting van die op de laagste
inkomens. Deze r>«*eAuiViag in de
V>
loon- en inkomstenbelasting levert
ruim 50 miljoen op:
0 verhoging van de vennootschaps
belasting.
beperking van de zelfstandigen
aftrek.
verhoging van de vermogensbe
lasting.
verhoging van de successierechten.
Uit de alternatieve begroting .blijkt
nog eens duidelijk, dat de linkse drie
niets voelen voor de gedeeltelijke te
ruggave van de inflatiecorrectie op de
loon- en inkomstenbelasting. Hiermee
is een bedrag gemoeid van ruim 415
miljoen gulden. De linkse drie willen
dit bedrag niet teruggeven aan de
belastingbetaler.
Tenslotte stellen PvdA, D'66 en
PPR in hun tegenbegroting voor de
accijns op frisdranken geen doorgang
te laten vinden. Hierdoor zou er rond
de 60 miljoen minder in de schatkist
vloeien. Wel wil de oppositie uitbrei
ding van het aantal trekkingen van
de staatsloterij.
LEIDEN (ANP) De 78-jarige mevrouw H. Rombout uit Leiden is gis
termorgen in het Academisch Ziekenhuis overleden, nadat ze twee dagen
"en twee nachten zwaar gewond in het trapportaal van haar woning had
gelegen.
De vrouw, die zaterdagmiddag van de trap moet zijn gevallen, woonde
alleen, waardoor het ongeval gedurende het weekend onopgemerkt is ge
bleven. De politie kon pas 'maandagmiddag op onderzoek uit gaan, na een
melding van een melkboer, die op zijn aanbellen geen gehoor gehad ge
kregen. De politie moest zich via het dak toegang tot de woning verschaffen,
omdat de totaal uitgeputte vrouw klem bleek te.liggen tussen de trap en
de buitendeur.
(ADVERTENTIE)
titerflacon
zonder ammonia
m
grote zak
250 gram
normale prijsV&-
dubbele fles
normale prijs-325"
500 gramspak
geel .bruin,wit
normale prijs-82"
literblik
jonge
normale prijsJWS"
m
literblik
nprmale prijs W
FINO SHERRY per fles325
SPEELKAARTEN per spel79
LEVERPASTEI 200 gram p:bt. -.59
LIEBIG AROMA per flacon59
MAGNUMFLES (1,6 LITER)
ROOD OF WIT
DIEPVRIES GROENTEN VOOR PRIJS-SLAGPRIJS
literfles
GOUDEN KAN
normale prijs 454""
groot blik
met molkron
PRIJS-SLAGPRIJS
kuipjes KLEEBUB
normale prijsA8"
gezinsbaai
melk of puur
450 gram
m
KANEEL KUSSENTJES
PEPERMUNT KUSSENTJES.
mathijs TOFFEES.
torino ZACHTE DROP
ZACHTE FRUIT MIX
wat betaaltuelders!
400 gram korstloze
per blik
grote baal
GOLDEN WONDER
normale prijs425'
DOOSJE KWATTA
MELK CHOCOLADE
nieuwe oogst!
californische
450 gram
500 gram
500 gram
250 gramspak
Brieven vooi aeze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd, c.q. strekking.
Naar aanleiding van het bezoek
van Hirohito wil ik als gewezen
gevangene van hem toch wel 'n
opmerking maken, wat betreft de
houding van onze regering en het
koninklijk huis. Het is toch belache
lijk dat zo iemand hier ontvangen
wordt. Stel nu eens dat wij als ex-
gevangenen de heer Blesheuvel zou
den vragen om b. v. Bormann uit te
nodigen om de handelsbetrekkingen
met Duitsland te bevorderen.
Ik zie Bormann al op het bordes
van Soestdijk staan naast de konink
lijke familie, misschien schuift Be
atrix dan z'n vrouw ook wel met 'n
glimlachend gezicht naar voren. Wat
zou het Nederlandse volk hiervan
zeggen?
Ze zouden er schande van spreken
maar worden wij oud-Indisch-men-
sen niet net zo. behandeld? Er had
om de handel te bevorderen net zo
goed 'n handelsminister gestuurd
kunnen worden die er waarschijn
lijk ook meer verstand van heeft
dan Hirohito. Met Duitsland worden
er toch ook allang weer zaken ge
daan zonder ontvangst door de ko
ningin op Soestdijk. De eerste die
hier door de koningin ontvangen
werd was de heer Heinemann, om
dat die niets met de nazi's te maken
had gehad.
Waarom moeten wij dan als oud-
Indisch-mensen op zo'n beledigende
manier behandeld worden.
BREDA
Mevr. Sluiters
Vijf voor tien. Aankomst bij de
arrondissementsrechtbank Breda.
Geen toegang. Veel toeschouwers op
afstand. Wat? Niets buitengewoons:
een bom aangetroffen in de hal van
het gerechtsgebouw. Dader natuur
lijk nog niet bekend. Zou het ver
band houden met de affaire- de.
Koepel? Waarschijnlijk is het de
(laad van iemand die op een of
andere manier te maken heeft gehad
röèt de Nederlandse rechtsbedeling.
Een moordenaar? Hoeft helemaal
niet; het individu hoeft natuurlijk
niet via strafrechtelijke weg met dit
instituut in aanraking te zijn geko
men. Dit schiet door mijn hoofd
naar aanleiding van een burgerlijke
rechtszaak. De man die ik naar het
gerechtsgebouw bracht, komt hier
namelijk al maanden; heeft al an
derhalf jaar een advocaat en dit om
een echtscheiding uitgesproken te
krijgen waarvoor reeds lang alle
bewijzen voorhanden zijn. HIJ heeft
de bom niet geplaatst, maar ik kan
me levendig voorstellen dat er heei
wat mannen in gelijkaardige situa
ties op bepaalde ogenblikken hiertoe
in staat zijn. De vrouwen zorgen
wel dat zij op hun manier aan hun
trekken komen- Vooral als een ex-
man hard werkt om een behoorlijk
inkomen te hebben. Zouden de reeh- i
ters in Nederland hierbij ook .even
stilgestaan hebben?
BERGEN OP ZOOM
G.S.M. STROECKEN
HET AMERIKAANSE hooggerechts
hof heeft met 5 tegen 2 stemmen
geweigerd een uitspraak te doen
over de wettigheid van. het Ameri
kaanse optreden in Vietnam.
DE RUSSISCHE president Podgorny
heeft zijn Egyptische ambtgenoot
Sadat beloofd, dat zijn land „ener
gieke maatregelen" zal nemen ter
versterking van het defensie-poten
tieel van Egypte en de andere Ara
bische landen.
DEN HAAG (ANP) Voor be
stratingswerkzaamheden is, evenals
in de woningbouw het geval is, een
verletbestrijdingsregeling ingesteld
voor het winterseizoen 1971 1972.
Deze regeling voorziet in een finan
ciële bijdrage in de extra kosten
van de aannemer, die op vrijwillige
basis deelneemt aan de verletbe
strijdingsregeling voor bestratings-
werkzaamh eden
In overleg tussen de stichting ver-
letbestrijding bouwnijverheid en de
Nederlandse vereniging van wegen
bouwers is een werkgroep „verlet-
bestrijding in de wegenbouw" inge
steld, die de veriet bestr ij dingspro-
blemen bij de wegenbouw heeft be
studeerd. In de afgelopen winter
werd reeds op zes proefprojecten
een begin gemaakt met het onder
zoek naar de mogelijkheden om bij
winterse omstandigheden zolang mo
gelijk te kunnen doorwerken.
Daarnaast zijn proeven genomen
met het voortzetten van bestratings
werkzaamheden bij verschillende
weerssituaties. Hierbij is gebleken,
dat met eenvoudige maatregelen het
werk kan worden voorgezet bij
weersituaities, waarbij 's nachts de
temperatuur niet, verder daalt dan
tot min vijf graden celsius en op de
dag de temperatuur tenminste plus
drie graden stijgt. Op grond van
deze bevindingen is de regeling ont
worpen.
