ZEELAND EN BRABANT:
Meer dan 100 miljoen
voor de rijkswegen
MARINE MAAKT
DUITSE MIJN
ONSCHADELIJK
VOOR INVESTERINGSPREMIE
IS BELANGSTELLING DALEND
Industrievestiging in de Delta noopt tol waakzaamheid
Bezetting
Koepel
loopt
terug
Open ruimte tussen
Randstad en
Brabantse stedenrij
hoofdlijn van beleid
OOSTER-
SCHELDE
GAAT
DICHT
1
stad
Minder zonnig
Minister opent
varkens-
proefbeclrijf
Vissers vingen 600 kg springstof
Heerschap
5
Woensdag 22 september 1971
v*:w
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Landbouwminis
ter ir. P. J. Lardinois is van me
ning, dat een ontwikkeling van
zuidwest-Nederland volgens de
ideeën van de rijksplanologische
(ommissie van groot belang is voor
het behoud van een van Neder
lands beste landbouwgebieden: de
midden-Delta. Zelfs kan, aldus de
hewindsman in de memorie van
toelichting op de begroting van
landbouw en Visserij, de functie
van dit landbouwgebied in de ge
noemde opzet nog versterkt wor
den.
De minister noemt het rapport
van de rijksplanologische commis
sie over de ontwikkeling van zuid
west-Nederland belangwekkend.
De hoefijzervormige hoofdstruc
tuur, die de commissie in de Delia
voorstaat (en waarin de verstede
lijking zich concentreert in het
noordelijke Delta-gebied, de as
Rotterdam-Antwerpen en langs het
Scheldebekken) biedt zijns inziens
de mogelijkheid het centrale Del
ta-gebied open te houden voor
landbouw, bosbouw, recreatie en
natuurbehoud.
In de memorie van toelichting
wordt in herinnering gebracht, dat
de regering besloten heeft de voor
bereiding tot de inrichting van het
Grevelingenbekken ter hand te ne
men. Dat gebeurt op basis van het
door de commissie inrichting Del
tawerken uitgebrachte rapport. Om
van het begin af een zo groot
mogelijke integratie van de in het
geding zijnde belangen te verkrij
gen (waarbij ook de samenhang
met de inrichting van het aangren
zende „oude land" een grote rol
speelt) is de uitvoering opgedra
gen aan een projectbureau. Daarin
zijn de ministeries, die het meest
bij deze problematiek zijn betrok
ken, vertegenwoordigd. Rijkswa
terstaat heeft de leiding. Provinci
ale en gemeentelijke vertegen
woordigers zullen zitting nemen in
een stuurgroep die het projectbu
reau begeleidt.
.Minister Lardinois wijst er
voorts op, dat de vestiging van
grote industrieën belangrijke con
sequenties kan hebben voor de
land- en tiunbouw. Hij noemt in
dit verband speciaal de vestiging
van Péchincy en chemische indus
trieën in het Sloegebied. De lucht
verontreiniging, die deze industrie-
en veroorzaken, vraagt een grote
waakzaamheid, speciaal ten behoe
ve van de in de nabijheid gelegen
land- en tuinbouwgebieden.
Over het middelbaar landbouw
onderwijs wordt gezegd, dat de
rooms-katholieke landbouwschool
in Hulst intussen is opgeheven en
dat rijksscholen in Zeeland betrok
ken zijn bij concentratie. Zowel de
opheffingsmaatregel als de beslis
sing tot fusie is genomen 0111 tot
schaalvergroting te komen. Schaal
vergroting wordt nodig geacht om
de leerlingen optimaal onderwijs
te geven.
Uit «en in de memorie opgeno
men staatje over het gemiddeld
arbeidsinkomen van agrarische on
dernemers blijkt, dat dit inkomen
voor de boeren in bet zuidweste
lijk kleigebied (akkerbouwbedrij
ven dus) het laatste jaar aanzien
lijk lager is geweest dan in hel
boekjaar 1969-1970. Het gemiddeld
jaarinkomen bedroeg toen 48.200
gulden, het afgelopen boekjaar was
dat 21.000 gulden. Ook de boeren
op gemengde bedrijven in het zui
delijk zandgebied verdienden het
laatste jaar minder: 11.500 gulden
tegen dik veertien mille in het
boekjaar 1969-1970.
De aanvoer van visserijproduk-
ten was verleden jaar 249 miljoen
kilo, 20 miljoen kilo minder dan in
1969. Dat is aldus minister Lardi
nois, veroorzaakt door de geringere
aanvoer van mossels en tong. In
1969 werd 92 miljoen kilo mossels
aangevoerd tegen verleden jaar
slechts 75 miljoen kilo.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Tot de wegen die volgens de begroting van
iet Rijkswegenfonds voor 1 augustus 1972 gereed zullen ko
men behoren één rijstrook van rijksweg 61 van de Axelse
Sassing tot de Belgische grens, een wegvak van elf kilometer
lussen Rilland en Waarde van rijksweg 58 en de rijbanen van
dezelfde weg tussen Breda en Tilburg, rijksweg 16 tussen
Breda en Hazeldonk, de tweede rijbaan van rijksweg 19 tussen
Volkerak en Dinteloord, de tweede rijbaan tussen Etten-Leur
en St. Willebrord en ook de oostelijke rondweg van Breda en
een tweede rijbaan van de Roosendaalse rondweg.
Tegenover deze positieve, zij het
toeddeels al bekende gegevens staan
een reeks vertragingen in de uitvoe
ring van andere wegen of wegge
deelten zoals rijksweg' 17 tussen
Joosendaal en Bergen op Zoom,
rijksweg 58 tussen Korteven en Vlis-
mgen, met name wat de tunnel on
der het Kanaal van Zuid-Beveland
betreft en de nog niet genum
merde rijksweg Breda-Roosen-
daal ten zuiden van de bestaande
verbinding. Eén van de wegen die
pas na 1972 zullen worden uitge
voerd is het stuk tussen Sluiskil en
de Axelsche Sassing van rijksweg
(1, die veertien miljoen zal gaan
kosten.
In geld uitgedrukt zal er voor
meer dan honderd miljoen gulden
aan wegenaanleg en -verbeteringen
in Zuidwest-Nederland worden be
steed. Gespecificeerd komt dat be
drag op de volgende werken neer:
vier miljoen voor verbeteringen aan
de veerhaven te Breskens, 23 mil
joen voor de voortzetting van het
werk aan rijksweg 58 op Zuid-Be-
Vooruitzichten
voor
donderdag en
vrijdag,
opgesteld door
het KNMI
Voornamelijk
droog,
minder
(oiinig en lagere middagtemperaturen
Weersvooruitzichten in eijfers ge
middeld over Nederland.
Voor donderdag: aantal uren zon:
tot 3; min. temp.: omstreeks nor
maal; max. temp.: van ongeveer nor
maal tot 4 graden boven normaal;
kans op een droge periode van min
stens 12 uur: 90 procent; kans op een
scheel droog etmaal: 70 procent.
Voor vrijdag: aantal uren zon 2 tot
1: min. temp.omstreeks nor
maal; max. temp.: omstreeks nor
maal; kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 95 procent; kans op
sen geheel droog etmaal: 80 procent.
Morgen, donderdag
I ber.
Bergen op Zoom 5.48 en 17.54
Kansweert 4.52 en 17.03
Terneuzen 4.14 en 16.26
Vlissingen 3-43 en 15.56
Wemeldinge 5.38 en 17.44
septem-
velamd en Walcheren, veertien mil
joen voor de Dammenweg tussen
Brielle en het Brouwershavensche
gat, met inbegrip van de aankoop
van gronden voor de doortrekking
naar Haamstede: de voltooiing van
de verbinding Eindhoven-Tilburg-
Breda zal twaalf miljoen vergen,
vijf miljoen wordt bestaat aan de
rijbaanverdubbelingen en plaatselij
ke verbeteringen van de oude rijks
weg tussen Breda en Roosendaal,
terwijl voor de nieuwe oost-west
verbinding ten zuiden van Breda
drie miljoen is uitgetrokken voor
grondaankopen. De voltooiing van
de E 10 tussen Breda-Princenhage
en de grens (Hazeldonk) kost
twaalf miljoen, voor de verdubbeling
en het kruisingvrij maken van het
gedeelte Roosendaal-Bergen op
Zoom van rijksweg 17 wordt een
zelfde bedrag gereserveerd, evenals
voor de verbinding tussen Willem
stad en Zevenbergen.
Dan resteren nog vier miljoen
voor het maken van ongelijkvloerse
kruisingen en een verkeersplein in
de weg tussen Breda en Gorinchem,
terwijl anderhalf miljoen zal worden
gebruikt voor de verbetering van
rijksweg 16 tussen Moerdijk en
Princenhage.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Minister Van
Agt van Justitie noemt het een
gelukkige ontwikkeling, dat de
bezetting van de Bredase straf
gevangenis De Koepel een te
ruggang vertoont, omdat het ge
bouw veel gebreken heeft.
Het teruglopen van de bezet
ting in De Koepel is, zo blijkt
uit de memorie van toelichting
op de Justitie-begroting, een ge
volg van een aanpak, die er op
gericht is langgestraften zo mo
gelijk te plaatsen in de inrich
tingen Esserheem of Norgerha-
ven te Veenhuizen. Degenen die
voor opneming in een van deze
inrichtingen niet in aanmerking
komen, worden in principe ge
plaatst in de gevangenis te Den
Ilaag. Pas in derde instantie
geldt Breda als alternatief voor
deze gedetineerden.
Voor hei kruising-vrij maken van Rijksweg 17 is twaalf miljoen ge
reserveerd.
Konstanz 308 - 2, Rheinfelden 198
Plus 2, Straatsburg 174 plus 2, Plit-
'ersdorf 308 - 5, Maxau 356 plus 1,
•"■ochingen 130 plus 2, Mannheim
162 - 8, Steinbach 109 plus 1, Mainz
183 - 8, Bingen 99 - 7, Kaub 112 - 4,
Trier 223 - 1. Koblenz 116 plus 2,
Heulen 58 - 3, Ruhrort 219 - 1,
Bobith 834 - 7, Pannerdense Kop
810 - 9, Nijmegen 632 - 9, IJsselkop
"83 - 7, Eefde IJssel 312 - 8, Deven
ter 196 - 11, Monsin 5450 - 10,
Borgharen 3820 - 174, Belfeld 1112
Plus 21. Grave beneden de sluis 505
Plus 5.
De minste waterdiepten in de
laargeul, heden vermeld op de
Waarschuwingsborden, zijn in centi
liters: Spijk - St. Andries 255,
Marmerden - IJsselkop 255. IJssel
kop - Driel 265, Driel - Amerongen
280, IJsselkop - Doesburg 240. Does-
Burg Zutphen 240, Zutphen - De-
"enter 245 Deventer - Windesheim
240.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Voor het uitstip
pelen van een ruimtelijk ordenings
beleid in Zuidwest-Nederland zal
het rapport van de rijksplanologi
sche commissie „de ontwikkeling
van Zuidwest-Nederland" als lei
draad dienen. De regering heeft de
hoofdlijnen van dit rapport aanvaard
als uitgangspunt voor haar beleid, zo
deelt minister Udink van Volkshuis
vesting en Ruimtelijke Ordening
mee in de gisteren verschenen me
morie van toelichting op zijn begro
ting.
In dat regeringsstuk staat ook, dat
de bescherming van de centrale
open ruimte tussen de beide vleu
gels van de Randstad en de Bra
bantse stedenrij tot de hoofdlijnen
van het nationaal ruimteliik beleid
moet worden gerekend.
Udink zegt niet alleen te willen
zorgen voor meer nieuwe woningen,
hij rekent ook de zorg voor de
kwaliteit ervan en van hun omge
ving binnen een evenwichtige stede
lijke groei tot zijn beleid.
Om dat te bereiken wil hij komen
tot een zekere bundeling van de
nieuwe woongebieden in de stedelij
ke zones, respectievelijk in de
stadsgewesten. Daardoor zou kunnen
worden tegemoet gekomen aan de
bezwaren, die een te sterke uitwaai
ering van woongebieden aankleven
Deze bezwaren zijn: te gecompli
ceerde en dus te dure verkeersont
sluitingen, een onrendabel openbaar
vervoer en teveel concurrentie in de
binnensteden van secondaire win
kelcentra.
Gestreefd zal worden, aldus de
memorie, naar een grotere verschei
denheid van woonmilieus en woon
kernen, naar meer eengezinshuizen
en minder massale en onwrikbare
stedebouwkundige structuren.
De bewindsman vindt dat de
stadsvernieuwing versneld ter hand
moet worden genomen, als het mo
gelijk is met handhaving van be
staande stedelijke kernen.
BREDA Minister Lardinois
opent woensdag 29 september in
Sferksel het varkensproefbedrijf
„Zuid-Nederland". In het proefbe
drijf zullen op de praktijk gerichte
onderzoekingen worden verricht.
Het is de enige plaats in Zuid-
Nederland waar dit gebeurt.
Gezien de grote economische bete
kenis van de varkenshouderij voor
Noord-Brabant, Limburg en Zeeland
is een varkensproefbedrijf voor het
zuiden van Nederland geen overbo
dige luxe. C.B.S.-cijfers geven aan
dat hier 43% van de Nederlandse
varkens worden gehouden waarvan
30% in Noord-Brabant.
(Van onze Haagse redacteur).
DEN HAAG De huidige rege
ring vindt dal er niet te tornen valt
aan de destijds genomen beslissing
de Oosterschelde in het kader van
de Deltawerken af te sluiten.
..De geopperde bezwaren, die de
regering eveneens onderkent, golden
reeds in de tijd dat de beslissing tot
uitvoering van de Deltawerken werd
genomen. Er hebben zich daarna
geen nieuwe elementen van zodani
ge importantie voorgedaan dat her
ziening' van de beslissing" in overwe
ging zou moeten worden genomen",
aldus de toelichting op de begroting
van verkeer en waterstaat.
Er wordt aan toegevoegd dat de
grootste aandacht zal worden" gege
ven aan „het scheppen van een opti
maal milieu". Minister Drees zal de
toezegging van zijn voorganger
(Bakker) gestand doen om over dit
onderwerp een publikatie uit te s
ven.
Schipper Moerman geeft een lese „Mijnenvegen".
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Om tien over vier gistermiddag heeft de mijnop-
ruimingsdienst van de marine een zogenoemde G.H.-invloedsmijn uit
de tweede wereldoorlog in de schaar van Spijkerplaat beoosten Bres
kens tot ontploffing gebracht. Een enorme waterzuil spoot omboog
toen zeshonderd kilogram springstof explodeerde.
De mijn van Duitse makelij was maandagmorgen door de Terneu-
zense vissers Wies en Emerie van Immerzeel ter hoogte van Dow
Chemical opgehaald.
„Ik dacht eerst dat het een boei
van een visser was. Het ding was erg
zwaar en had een groot stuk van ons
net vernield. Er hing een lange staal
draad van wel zeventig meter aan.
Het had wel iets weg van een grote
paddestoel," vertelt Wies van Immer-
zeel. Zijn broer Emerie: ,,V°or ik er
erg in had zat het ding hoog op de
kop van de winch. Toen schoot het
door mij heen dat het wel eens een
mijn kon wezen. Ik riep tegen Wies
die aan de wincli stond „stoppen,
man, laat meteen weer zakken!" In
het water hebben we hem nog eens
boven gehaald om 'm nog eens goed
te bekijken. Van boven was-ie half
rond en van onder afgeplat. Er zaten
aan de platte kant enkele grote bou
ten en een soort stalen veer."
De gebroeders Van Immerzeel wis
ten niets beter te doen dan het
vreemde voorwerp weer naar de
Scheldebodem te laten zakken en de
gevaarlijke plaats te markeren met
een oranje boei.
Wies van Immerzeel: „Vissen was
er niet meer bij met het kapotte net
en ook hadden we veel tijd verloren.
Terug in Terneuzen hebben we de
rijkspolitie te water gewaarschuwd."
Gistermorgen gingen de gebroe
ders Van Immerzeel nog eens pools
hoogte nemen op de plek waar hun
boei dobberde. Hun „mijn", want
daarvan waren ze uit de beschrijving
die zij van hun vondst aan de mijn-
opruimingsdienst hadden gegeven in
tussen wel overtuigd, lag op onge
veer driehonderd meter uit de wal
ter hoogte van de afvalwaterlozing
van Dow Chemical.
Gevaarlijk voor de scheepvaart.
Ik wou dat die jongens van de marine
maar gauw kwamen," peinsde Emerie
van Immerzeel hardop.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG De belangstelling
voor de investeringspremie loopt,
speciaal in Noord-Brabant terug'. De
dalende belangstelling heeft zich
vooral het afgelopen halfjaar (gere
kend tot 1 augustus) in sterkere
mate voorgedaan en kwam het
meest lot uitdrukking in een ver
mindering van de aanvragen voor
bedrijfsuitbreidingen.
Een en ander valt te lezen in de
memorie van toelichting op de be
groting van Economische Zaken. De
daling van het aantal aanvragen
heeft zich overigens in heel Neder
land voorgedaan. In de periode au
gustus verleden jaar tot augustus dit
jaar kwamen 145 aanvragen bij het
ministerie binnen, tegen bijna twee
maal zoveel (276) in de twaalf
maanden daarvoor. De verminderen
de intresse ils echter des te opmer
kelijker m Noord-Brabant, zo
schrijft minister Langman, omdat
deze provincie altijd een relatief
groot aandeel had in de aanvragen
voor bedrijfsuitbreidingen.
Met betrekking tot het in de naas
te toekomst (te beginnen in 1973) te
voeren regionaal beleid deelt de be
windsman mee, dat hij een meer
gericht optreden wenselijk acht, ge
zien de overspannen situatie van
onze nationale economie, vooral in
het westen. Dat maakt een herwaar
dering nodig van de regio's en de
ontwikkelingskernen waarop het be
leid moej worden gericht. Meer nog
dan in het verleden moet naar de
mening van de bewindsman het re
gionale beleid toegespitst worden op
gebieden waar zich de problematiek
het ergste voordoet. Er moet daarom
naar een vermindering van het aan
tal ontwikkelingskernen worden ge
streefd (thans zijn er 47). In de
memorie wordt in dit verband her
innerd aan de 15 augustus genomen
'maatregel tot opschorting^ van de
i n vesteringspremieregelingen bu iten
het noorden en Zuid-Limburg."
Uit een bijlage van de memorie
van toelichting blijkt, dat tot 1 au
gustus 209 verzoeken om een inves-
teringsprmie voor nieuwe vesti
gingen waren ingewilligd, waarvan
12 in Zeeland en 44 in Noord-
Brabant. In Zeeland beliepen deze
premies bijna 110 miljoen gulden, in
Brabant dik 62 miljoen. Het ging
hier om een uitbreiding van het
aantal arbeidsplaatsen van 4390 in
Noord-Brabant en 1923 in Zeeland.
Er waren op 1 augustus nog vier
aanvragen voor Brabant in behande
ling (premies tot een bedrag van
ruim anderhalf miljoen gulden).
Voor Zeeland liepen op die'datum
geen aanvragen meer.
Voor de uitbreiding van bedrijven
zijn tot 1 augustus in Brabant 91
verzoeken ingewilligd tot een totaal
premiebedrag van 59 miljoen gul
den, in Zeeland 29 verzoeken, die
bijna 33 miljoen gulden beliepen.
i
Daarmee waren respectievelijk 4839
en 1383 arbeidsplaatsen gemoeid- Er
liepen op 1 augustus nog 18 aanvra
gen voor bedrijfsuitbreidingen in
Brabant en 9 voor uitbereiding in
Zeeland die. als ze ingewilligd wor
den, ruim 500 arbeidsplaatsen ople
veren.
De memorie van toelichting be
vestigt de in Zeeland op gang geko
men toeneming van de bevolking
door een vestigingsoverschot In
Brabant daarentegen heeft zich in
1970 een daling van een vestigingso
verschot voorgedaan, na een vrij
sterke stijging in voorgaande ja
ren.
Om kwart over liegen doemde de
mijnenveger „Mahu" uit de lichte
mist op. Het schip had de reis Den
HelderVlissingen 's nachts gemaakt
om maar zo snel mogelijk bij de mijn
te kunnen zijn.
Schipper Moerman van de mijnop-
ruimingsdienst te Vlissingen kwam
aan boord van de vissersboot om meer
gegevens over de mijn van de ge
broeders Van Immerzeel te weten te
komen. Een kort signalement wa|
voor de marineman voldoende. „Eea
G.H.-invloedsmijn. Een gevaarlijk
heerschap dat vanaf de wal tot ont
ploffing gebracht kan worden. EnkeT
le jaren geleden visten we er drie
tot, vier van deze exemplaren per dag
op in de Westerschelde. Er zullen
er hier of daar heus nog wel enkele
liggen. Zo nu en dan komen ze door
bodemverschuiving of sterke stro
mingen onder het zand vandaan."
Schipper Moerman sprong weer in
zijn rubberbootje en zette koers naai
de mijnenveger. Even later voer het
bootje met schipper Moerman en twee
kikvorsmannen langzaam naar de
oranje boei waaronder zich ergon-
op 25 meter diepte honderden kilo's
uiterst gevaarlijke springstof bevond.
Na enkele uurtjes hard werken
wisten de duikers de mijn te lokali
seren en er een staaldraad aan vast
te maken. Vervolgens werd het
moordwerktuig uiterst behoedzaam
op het dek van de mijnenveger ge
hesen en voer de „Mahu" naar de
schaar van Spiikerplaat, waar wei
eens meer mijnen onschadelijk wor
den gemaakt.
Van de zijde van de marine in
Vlissingen werd de verzekering ge
geven dat deze invloedsmijnen door
hun ouderdom betrekkelijk weinig
kwaad kunnen uitrichten omdat dc
batterij waarmee hun mechanisme
werd gevoed leeg is geraakt. „Na
tuurlijk blijft uiterste voorzichtigheid
hij liet opvissen van een mijn wel de
boodschap. Als je er onhandig mee
om springt kunnen er natuurlijk wel
brokken van komen," aldus het mari
necommentaar.
