Kameroen gaat gebukt onder
fouten koloniaal verleden
DE BIECHT
VAN EEN
BOEKEN-
LEURDER
Recreatieboeren op
pad voor meer
kampeerplaatsen
In vier maanden praatte hij 350 mensen omver
BETOGING
TEGEN
MARCOS
Ik moest
GOED DAT ER POLITIE IS..?
j 14 september 1
1971
binnenland
buitenland
9 14
■H«HI
KAMEROEN (II)
Bo,oeri
LEIDEN
Technieken
Binnenkomen
Standaurdboekhandel
neemt Moussault over
Op Filippijnen
papier
oor uw pen
Zendtijd NVSH
Muziekschool
Terneuzen
ook dit is Kameroen.
(Van een onzer redacteuren)
YAOENDI Kameroen: 16
maal Nederland; 5,3 miljoen in
woners. Een DC-8 straalvliegtuig
brengt je er vanuit Parijs in zes
uur. Tien jaar is dit land nu on
afhankelijk. In die tien jaar is
vooruitgang geboekt. Niet zo
heel veel, maar dat kan ook niet.
Kameroen is voor zjjn welvaarts
ontwikkeling aangewezen op de
export van tabak, cacao, hout,
koffie en bananen, produkten
waarvoor op de overvoerde we
reldmarkt geen vaste prijzen be
staan. Bovendien is dit land geen
natuurlijke eenheid. Het is een
bedenksel uit het koloniale ver
leden, belast met alle fouten van
dat verleden.
Zou iemand liet in zijn hoofd
balen stukken van Twente, Gel
derland, Brabant. Limburg, West-
Duitsland, België, Frankrijk en
Luxemburg bijeen te voegen lot
een nieuwe staat? Zoiets onzinnigs
is ten aanzien van Kameroen wel
gebeurd. Toen Frankrijk, Duits
land en Engeland aan het einde
van de vorige eeuw West- en Cen
traal Afrika onder elkaar opdeel
den hebben zij grenslijnen getrok
ken, die op geen enkele wijze
rekening hielden met stamverban
den en taalgebieden- Die grenzen
gelden voor het grootste deel ook
vandaag nog en dat maakt Kaïne
roen tot een land waar meer dan
140 verschillende stammen bijeen
wonen, die in taal, levenswijze e.d.
van elkaar verschillen. Als een
Deen van een Nederlander en een
Duitser van een Fransman. Dat
schept tegenstellingen en spannin
gen, waarbij die in België tussen
Vlamingen en Walen in het niet
verzonken. Frans is de officiële
taal in Oostel. Kameroen. Engels
de officiële taal in westelijk Ka
meroen.
Ondanks de innerlijke verdeeld
heid is Kameroen, in tegenstelling
tot bijna alle andere jonge Afri
kaanse staten, politiek vrij stabiel
gebleven.Er heerst rust en orde in
het land. Dat is zonder meer de
verdienste van president Ahidjo
(47), staatshoofd sinds de eerste
dag van de onafhankelijkheid. Op
die dag telde Kameroen 85 politie
ke partijen, nu nog slechts een, die
van president Ahidjo. Uit demo-
land heeft in Kameroen nog lang
een algemene weerklank gevon
den. Op hoog ambtelijk niveau en
onder het kader van president
Ahidjo's partij leeft weliswaar een
fel, naar eigen Afrikaanse identi
teit zoekend Kameroenees nationa
lisme maar de gemiddelde Kame
roenees zit vooral op het platte
land waar negentig procent van de
mensen woont nog vast in fie
eeuwenoude ban van passiviteit en
fatalisme. Met cén uitzondering:
de stam der Bamilike's.
De Bamilike, sterke, goedge
bouwde mensen, vormen een intel
ligent, zeer werkzaam ambitieus
volkje. Hun politieke aspiraties
schijnen ze na enige mislukte po
gingen een katholieke Bamilike-
bisschop is deswege tot levens
lang veroordeeld voorlopig te
hebben opgegeven.
cratisch oogpunt bezien moge dit
geen gelukkige ontwikkeling lij
ken, in dit innerlijk verdeelde
land zou een parlementaire demo
cratie naar West-Europese leest
leiden tot chaos en onbestuurbaar-
heid.
Op de regeringsbureaus in de
hoofdstad Yaoundi (120.000 inwo
ners) hangt een spreuk: „Bedenk
dat wij in 25 jaar hetzelfde moeten
doen als anderen in 100 jaar". Die
opwekking tot persoonlijke inzet
voor de ontwikkeling van het
Ze concentreren zich nu volledig
op handel en industrie. Hun groei
ende economische macht kan op de
duur een probleem gaan vormen.
De recente burgeroorlog in het na
buurland Nigeria, waar de Ibo's
van wie zij veel weg hebben, uit
eindelijk toch het onderspit moes
ten delven, zal echter ook de Bami
like's wel tot enige voorzichtigheid
manen.
Wat ls nu ln een land als Kame
roen de rol van missie en zending?
Hier in Nederland zeggen velen
dat de zendeling en de missionaris
voornamelijk ontwikkelingswer
kers zijn geworden- De meeste
missionarissen en zendelingen, die
ik In Kameroen heb ontmoet, zijn
een andere mening toegedaan. Zij
leggen vooral de nadruk op hun
pastorale taak.
In Afrika is de hele levenssfeer
doortrokken van taboes. Het verle
den ls heilig en bepaalt ook van
daag nog de normen zoals de voor
ouders die hebben beleefd: zo be
hoor je ook nu nog te leven. Deze
gedachtenwereld wordt doorbroken
door de boodschap van het evange
lie. Tegenover de angstige onze
kerheid en de verlammende passi
viteit van het animisme stelt de
missionaris de figuur van Christus,
Tiboti
Boméndac KAMEROEN
Ojango Foemban .NLlobo
*Bertoeo|!
O Q
f^Mbofmoyo
Ebolowa Songmelima
hümguinea];gaboenJ kongo
de belichaming van de nieuwe
mens in wie God zijn bedoelingen
openbaart. Die menselijkheid van
Christus we citeren prof. Fort-
mann onderscheidt het christen
dom van alle andere religies. In
het christendom ervaart de Afri
kaan de God van liefde. In de
missionaris. De konsekwente nale
ving van de boodschap van het
evangelie.
De leiders van Kameroen staan
over het algemeen op goede voet
met missie en zending. Zij waar
deren hun bijdrage aan de ontwik
keling van het land. In de missio
naris zien zij ook de man en
vrouw die door hun voorbeeld, hun
levenswijze, hun werken voor de
ander in belangrijke mate mee
werken aan de mentaliteitsveran
dering, die meer nog dan techni
sche en financiële hulp nodig is
om een jonge staat als Kameroen
Roodbruin is de aarde van Ka
meroen. In de droge tijd zijn de we
gen één grote rode stofwolk, in de
regentijd een dikke modderbrij. Op
sommige plaatsen is er dan hele
maal geen weg meer. Alleen een
landrover (geschenk van de MIVAl
kan dan nog zieken vervoeren en
geïsoleerde plaatsen bevoorraden.
tot grotere welvaart en ontwikke
ling te brengen. Een goede chris
ten is een goede Kameroenees.
zeggen ze in Kameroen.
L. LEIJENDEKKER.
Gironummer 188.000 - actie
„Geef gezondheid"
inlichtingen bij de
e woninginrichter.
gezond lichaam
Je biecht van een jongeman die
f tier maanden iijd aanbelde aan
'M deuren en 350 mensen met uit
diende verkooptechnieken volko-
«neii ondersteboven praatte. Drie-
knderdvijftig mensen die als ma-
metten tekenden voor het lid-
mtschap van zijn lezersclub. Zijn
iïoning: een tientje per slachtoffer.
i de krant las hij het droevige
Irerhaa! van een Nijmeegse kokdie
Itrillend van woede het vonnis van
de kantonrechter verwerkte. Hij
moest geld gaan lenen om de boe
ken en platen te betalen, die geheel
volgens de reglementen, bij hem
thuisbezorgd worden. Zijn vrouw
had ook een handtekening gezet.
Hij belde ons op. „Ik deed dat
werk ook," zei hij. „Vier maanden
lang. Toen kotste ik ervan. Ik walg
de, ik stopte er mee, ik kon het niet
meer. Ik wil er over vertellen"
I Je vertelt ze gewoon, dat je uit de tijd bent als je geen boeken leest.
V'U, en dati laat je ze wat plaatjes zien."
Er stond een advertentie in de
:«nt. Voor mensen die graag veel
{fld wilden verdienen. Ik was
a ambtenaartje, het werk beviel
niet, te eentonig, ik vond het
v' avontuurlijk. Ik ging naar het
dat in de advertentie stond
legeven. Er waren nog vier an-
tn. Toen kwamen er vier Duit-
•a Ze zeiden :als jullie veel geld
tillen verdienen dan moet je mor-
Senvroeg om acht uur bij het plein
tomen. Wij vroegen op welke ma-
fier we geld zouden gaan verdie-
:'n maar ze ontweken die vragen,
faten of ze het niet verstonden en
mompelden maar wat in half
ff' van
Utsen'
^its-half Nederlands. Nou, de
'Sende morgen stond ik aan het
->n. precies op tijd. De Duitsers
'aten er ook. Er reden vier witte
•Nis. voor. Daar moesten we in.
'c hadden voor een week kleren
pOgenomen, dat was ons gezegd.
toen wc reden vertelden ze
t meer. We moesten platen en
eken verkopen. Langs de deur.
°e!sl meegaan met iemand die het
r 'anger deed.
Daarna zelf, alleen. We inoesten
een pension zoeken in de ^plaats
waar we werkten. Op eigen kos
ten. De verkooptechnieken kreeg
je overgeleverd, je keek en luis
terde en 's-avonds in het pension
kwam dan een van de Duitsers en
die zei: doe nou maar net of ik de
huisvrouw ben. Begin maar. En
dan begon je met je praatje, je
werd onderbroken als het ^niet
goed was of niet handig genoeg.
De Duitsers waren nooit tevreden.
Als je zes klanten op een dag had
en je daar tevreden over was,
haalden ze er toch nog figuurlijk
de zweep over. Met geld waren ze
ook niet al te vlot. Ik heb wel
eens vijf uur lang in een café
zitten wachten.
Maar die technieken. Je had te
maken met huisvrouwen. Stel, je
hebt aangebeld. Je geeft de vrouw
het gevoel dat het een kwestie van
selectie is. Je praat over speciale
adreslijsten, die zijn opgesteld in
Samenwerking met de Burgerlijke
Stand. Als je de indruk hebt dat
er in huis weinig aan literatuur of
muziek wordt gedaan geef je haar
het gevoel dat ze achter loopt.
Léést u niet? Je drukt haar met de
neus op de feiten: het is onmoge
lijk, mevrouw, in deze tijd, léést u
niet? Duur? Jawel, in de winkels
misschien. Maar bij ons! Pakweg
een gulden in de week. Goed is
ook: als u werkelijk niet wilt, dan
verdoe ik bij u mijn tijd niet, dan
ga ik maar naar uw buurvrouw.
Het blijkt dat als je eenmaal bin
nen bent je de zaak al voor vijftig
procent hebt gewonnen. Je mani
puleert dan met geschenken je
laat een plaatje van een mooie
mixer zien, die kunt u ook krijgen,
mevrouw. Je vertelt er niet bij,
dat ze dan zo'n twintig leden moet
aanbrengen, het is een lekkerma-
kertje. Je moet er ook voor zorgen
da je weet waar je de catalogus
het beste kunt openslaan. Die ken
ie van buiten. Bij de meer welge
stelde, wat meer gestudeerde type
vrouwen sla je open bij Wolkers,
Böll, Vinkenoog. Die boeken mo
gen in uw boekenkast niet ontbre
ken mevrouw, ze horen erin. Dan
heb je ook de vrouwen van het
slag dat altijd op een voordeeltje
uit is.
Dan ga je praten over de prijsver
schillen: dertien gulden voor een
plaat, dezelfde als in de winkel,
moet u daar eens om komen. Je
moet natuurlijk nooit benadruk
ken dat de mensen een jaar lang
vastzitten aan een verplichte keuze
van een boek in de drie maanden.
Boek of niet, betalen in elk geval,
daar zitten ze aan vast.
Binnenkomen? Ja, ik zei al, dat is
vijftig procent van het succes.
En ook een kwestie van tactiek.
Hebt u kinderen mevrouw, ach ik
zie het al, je laat ze er even wat
over vertellen, je zegt, nou dan
heb ik een geweldig aanbod voor
u, u kunt toch in elk geval even-'
kijken, als je binnen bent, dan heb
je vijftig procent. Dat is de code.
Behalve als ze zeggen, komt u
maar terug als mijn man thuis is.
Moet je nooit doen, de kans daalt
dan tot 10 procent.
ledereen heeft zo zijn eigen tech
nieken, die man die daar bij die
Nijmeegse kok die Heintje-plaat
heeft verkocht, die deed het weer
anders. Belangrijk is dat je
vóórdat je met het eigenlijke ge
sprek begint weet wat voor vlees
je in de kuip hebt. Daarvoor moet
je terloopse vragen stellen en je
ogen de kost geven. Ik maakte 350
leden. Ja, ik weet zeker, dat veel
ervan een uur later al spijt had
den. God weet wat hun man ervan
zou zeggen, wat voor financiële
moeilijkheden ze zouden krijgen.
Dat was hun zaak, in Duitsland
had het systeem kennelijk uitste
kend gewerkt, ze hadden die Duit
sers niet voor niets hierheen ge
haald .Maar op den duur kun je
als je een beetje normaal bent er
niet meer tegenop.
„Elke dag mensen, een niets
vermoedende vrouw met een
stofdoek in de hand, je taxeert
haar, je brengt het juiste geschut
in stelling. Elke dag opnieuw,
voor mij was vier maanden te
veel.
Ik voelde me vies".
(ADVERTENTIE)
Of ik maar die zijweg in wou
gaan: controle op stuur en rem
men. Omdat mijn auto, nou ja:
niet zó nieuw is! Daar gaat
mijn kostbare tijd, dacht ik.
Maar ik dacht een dag of wat
later toch anders, toen ik in de
krant las van die man, die met
een kapot stuur het trottoir was
opgereden en een vrouw had
doodgedrukt.
UTRECHT (ANP) De Stichting
Vrije Recreatie (SVR) is met een ac
tie begonnen om het aantal deelne
mers op korte etrmijn aanzienlijk uit
te breiden, met name in de randstad.
„We hebben in het westen van het
land bij de deelnemende recreatie-
verstrekkende bedrijven vrijwel geen
plekje ook voor volgend jaar meer
beschikbaar", aldus de heer W. T. van
den Berg, voorzitter van de SVR. Hij
is de laatste weken overstelpt met
aanvragen van kampeerders, die vol
gend jaar verzekerd willen zijn van
een rustig en betaalbaar kampeer
plekje.
,,Ik had gedacht dat de grote moei
lijkheden pas volgend jaar zouden
ontstaan, maar nu blijkt al de juist
heid van ons standpunt, dat de auto
riteiten te lang aarzelen met het ne
men van beslissingen. Het kamperen
bij de boer is een realiteit. Terwijl
men op officiële niveaus nog steeds
denkt aan het wegslepen van cara
vans, zouden we eigenlijk goede af
spraken moeten maken over het be
perkt toelaten van deze nieuwe re-
creatievorm", aldus de SVR-voorzit-
ter.
In de Beemster is een fruitteler, die
al 160 kampéerplekjes van 300 vier
kante meter voor volgend jaar be
schikbaar heeft gesteld. De toeloop
van met name Amsterdammers was
bij hem enorm groot. Ze hebben zelfs
geholpen bij het fruit plukken. De
fruitteler heeft inmiddels parkeerge
legenheid voor 250 auto's gecreëerd.
Vergunningen heeft hij (nog) niet.
De SVR maakt zich over dergelijke
ontwikkelingen enige zorg, „want",
zo zegt de heer Van den Berg, „het is
echt niet onze bedoeling van het kam
peren bij de boer massale toestanden
te maken. We willen het houden bij
mini-campings. Maar als de autoritei
ten geen op de realiteit gebaseerde
beslissingen kunnen nemen, loopt de
zaak uit de hand. Kennelijk prefere
ren ze een chaos boven een minne
lijke regeling".
AMSTERDAM (ANP). Mede op
initiatief van de directieleden P.
Jaarsma en mevrouw M. F. Jaarsma-
Buijserd van Moussault uitgeverij n.v.
werd tussen de directie van de Edi-
com n.v. (uitgeversmaatschappij G.
B. van Goor en bock- en kunstdruk
kerij Mouton en Co), en van n.v.
Standaardbockhandel een overeen
komst gesloten.
Daarbij werden de aandelen in
Moussault (100 procent dochter van
Edicom) door de n.v. Standaardboek
handel overgenomen, zo is bekend
gemaakt. Moussault blijft voorlopig
in Amsterdam gevestigd onder lei
ding van de heer en mevrouw Jaars-
De SVR heeft de reeks schriftelij
ke acties („recreatie-quo-vaöis-brie-
ven" noemt de SVR de massale bena
dering van partijen, organisaties en
bestuurscolleges) eind vorige week
afgesloten met een uitvoerige brief
aan de centrale organisaties van
werkgevers, middenstanders en land
bouwers. Daarin wordt, evenals eer
der in een brief aan de vakcentrales,
de aandacht gevestigd op de door
grondschaarste ontstane recreatie-
nood, met name in de randstad. Agra
riërs hebben door ontwikkelingen in
de EEG gronden over, die een nutti
ge bestemming kunnen vinden door
het kamperen bij de boer op beperk
te schaal toe te laten.
Gepleit wordt voor bevriezing ge
durende twee jaar van alle bepalin
gen en verordeningen, die een vrije
recreatie in beperkte omvang althans
belemmeren.
De Amsterdamse politie heeft gis
termorgen op een stuk land van de
veehouder W. P. Spelt in het lande
lijk gebied van Amsterdam-Noord
een daar illegaal staande caravan en
een bungalow in beslag genomen.
MANILLA (Reuter) In de Filip
pijnse hoofdstad Manilla hebben
15.000 mensen gisteren gedemon
streerd tegen het bewind van presi
dent Marcos. Ze eisen opheffing van
de veiligheidsmaatregelen, die de
president vorige maand afkondigde
nadat bij een bomaanslag op een bij
eenkomst van de liberale oppositie
partij negen mensen werden gedood.
Marcos besloot toen tot schorsing
van het recht op habeas corpus, zo
dat de politie nu gemachtigd is men
sen te arresteren zonder dat er een
aanklacht tegen hen is ingediend.
De betogers droegen spandoeken
met opschriften als „vernietig het
fascisme". De deelnemende studen
ten, arbeiders, boeren, priesters en
nonnen liepen in zes lange rijen naar
het plein, waar op 21 augustus de
aanslag plaatsvond.
Godsdiensttwisten hebben het af
gelopen weekend aan 24 mensen het
leven gekost. In de provincie Toe-
loenan in het zuidelijk deel van de
Filippijnen, zijn 14 moslems gedood
tijdens een gevecht met regerings
troepen. Volgens de politie hadden
de moslems huizen van katholieken
beschoten, waarbij twee katholieken
waren omgekomen. Zeven moslems
zijn, eveneens in Toeloenan, gedood
door een onbekende gewapende ben
de. Het afgelopen jaar zijn bij gods
diensttwisten in het zuiden van de
Filippijnen meer dan 1000 mensen
omgekomen.
Brieven voor aeze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bi(
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
'verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd. c.q. strekking.
Waarom uitgerekend in de jonge
ren-mis (t.v.-uitzending zondag j.l.)
H. Kruis-kerk te Breda de N.V.S.H
er weer aan te pas moest komen is
mij niet geheel duidelijk. Evenzo
waarom pater v.d. Thiel zoals hij
in zijn preek opmerkte de
N.V.S.H. zo graag zendtijd gunt! Be
doelde hij nu hij plotseling alléén
de kans had de ruimdenkende
priester uit te hangen voor de t.v.
en voor honderden beminde gelovi
gen (jong en oud) ter plaatse? Of is
hij zo'n verwoed luisteraar naar dit
soort programma's
Overigens een bijzonder compli
ment voor combo en jongerenkoor.
Deze vielen niet uit de toon.
BREDA J. DUIJNSTEE
Zeer velen zijn met mij van me
ning dat de Terncuzense muziek
school zelfstandig moet blijven.
Niet omdat het huidige bestuur
er reeds jarenlang in slaagt het mu
zikale leven in Terneuzen en om
streken op veelbelovend peil te doen
floreren (wat niet van iedere mu
ziekschool hier te lande gezegd kan
worden).
Niet omdat het hoogst unfair is
tegenover degenen die kosten noch
moeite gespaard hebben om ieders
belangen op dit gebied zo goed mo
gelijk te behartigen, om hen nu 't
recht te ontnemen voort te bouwen
op de met zorg gelegde fundamen
ten.
Niet omdat- de barricade tussen
Terneuzen en Middelburg (met ver
hoogde veertarieven in het verschiet)
een goede én efficiënte leiding al
leen maar in de weg staat.
Niet omdat overal elders (o.a.
ook bij het lager en middelbaar
dagonderwijs) is gebleken dat het
plan van de heer Van Geesbcrgen
nadelig werkt op het goed besturen
van een op zichzelf staand insti
tuut.
Maar omdat cultuur iets eigens
is van een hechte leefgemeenschap
en alleen geleid kan worden doel
mensen uit die gemeenschap, om de
eenvoudige reden dat die er zelf het
meesic belang bij hebben dat de
school bloeit.
Als er dan toch organisatorische
wijzigingen moeten komen, waarom
dan niet naar analogie van de ge-
meentebestuursindeling een centrale
leiding in Terneuzen? De öhiringen-
dc woonkernen voelen m.i. nog al
tijd meer verwantschap met Terneu
zen dan met het verre Middelburg.
Muziekondcrricht is een onderdeel
van de cultuur cn deze is inherent
verbonden met een leefgemeen
schap. Een volk beroven van zijn
vrijheid is erg, maar het de autono
mie over zijn cultuurpatroon ontne
men kweekt rancune en werkt ver
val in de hand. Waarom toch een zo
bloeiend bedrijf als de Terneuzense
muziekschool in de kiem te smo
ren!
SLUISKIL FERDI DE LA RUELLE
Wiens stellingname volgens de bij
de brief gevoegde lijst met
handtekeningen door velen wordt
gesteund (Redaktie).
