jMi
Veiligheid van personeel en
reiziger zijn in het geding
Eiffeltoren maai
nog
vele pennen nat
Natuurgids H. Dorre (6 uit Oisterwijk:
En de bloemen laten staan
99
Kor Hey<
GEWELD OP RAILS NEEMT TOE
[rT' IN TWEE
locument
gedecoreerd
binnenland
buitenland
□■■■■■Bi1
Gevarentoeslag
Klaarheid
Terdege
JONGE VROUW
26 METER
GEEN KORREL
lyiiw® 1 "i ifTFj
^'V
1 'Sütfei
(Van een onzer verslaggevers) best".
UTRECHT Perronop
zichter mishandeld, hoofd
conducteur gemolesteerd, dame
in coupé bedreigd, gauwdief stal
handbagage. Een bloemlezing
van krantekoppen van redelijk
recente datum. Er zijn redenen
aan te wijzen, die deze agressie
ve daden zo niet in de hand ge
werkt dan toch vergemakkelijkt
hebben. De stations hebben een
kleinere manbezetting dan vroe
ger, de controle is verdwenen.
De chef spoorwegrecherche, de
heer B.F. Mikx, zegt hierover: „Dit
is nu juist één van die zaken die
ons erg hoog zitten en is één van de
redenen, waarom onze organisatie
gewijzigd diende te worden. Door
de situatie bij NS minder perso
neel op de stations, vrije toegang
gevoegd bij de ontwikkelingen in de
maatschappij, waarin de agressie
toeneemt, zijn wij gedwongen extra
aandacht te besteden aan onder
meer de taak: het handhaven van
een redelijk niveau van orde en
veiligheid op de terreinen van NS
dit betekent echter een uitbreiding
van ons personeelsbestand.
„Nogmaals", zegt de heer Mikx.
„de agressie op de treinen heeft
onze voortdurende aandacht. Treinen
waarin en plaatsen waar regelmatig
ordeverstoringen plaatsvinden, wor
den zoveel mogelijk bewaakt. Na
tuurlijk is het voor ons ondoenlijk
om achter iedere hoofdconducteur
een man van de spoorwegrecherche
te zetten, maar wij doen ons uiterste
De eerste maatregelen van de Ne
derlandse Spoorwegen zijn geno
men: een nieuwe rayonorganisatie
van de spoorwegrecherche en de
emplacementsbewaking wordt met
honden uitgerust- Dit neemt niet
weg dat er onrust bestaat onder het
personeel, dat eerst eens resultaten
wil zien van een papieren organisa
tiewijziging. Nu i? het moeilijk ie
dereen tevreden te stellen, maar de
kritiek die men links en rechts op
vangt lijkt hout te snijden. „Moeten
nou die paar honden ons bescher
men?" „Het duurt nog wel een paar
jaar voor we er iets van merken".
Een hoofdredacteur vroeg een
maandje geleden in De Koppeling-
personeelsblad van de NS, of er
maatregelen genomen zouden wor
den: „Mijn ervaring en die van mijn
collega's is wel dat de mentaliteit
onder het reizend publiek verandert.
Regelmatig worden conducteurs
daarvan het slachtoffer- Logisch dat
dit een sterke psychische druk op
het werk van het treinpersoneel
legt. Op vele stations staat de hoofd
conducteur nu vaak alleen en de
verwachting is, dat dit in de toe
komst nog zal toenemen, zodat de
risico's nog groter worden.
Kunnen hiertegen maatregelen ge
nomen worden? Immers, het salaris
van een hoofdconducteur is niet
voorzien van een gevarentoeslag en
is zeker niet zo hoog als van een
politieagent, die in een precaire si
tuatie nog hulp van collega's kan
verwachten".
Mr. D.H.C. Ittman, directeur van
de dienst van exploitatie van de
Nederlandse Spoorwegen, welke
dienst naast de spoorwegrecherche
deze troebelen het meest ter harte
gaan, antwoordt: „Het is onmisken
baar. In de hele wereld neemt de
agressie toe, ook in Nederland en
ook bij NS-Vernieling van onze ei
gendommen, molesteren van ambte
naren, die hun plicht doen en roofo
vervallen komen herhaaldelijk voor
Wat doen we hiertegen? Er werden
richtlijnen gegeven hoe te handelen
ter voorkoming van roofovervallen
Ten opzichte van vernielzucht en
agressie zal in overleg tussen spoor-
wegrecherohe en exploitatie getracht
worden eveneens een aantal aanbe
velingen te geven- Het zal er op
neerkomen dat de NS'er moet trach
ten zijn kalmte te bewaren en zich
niet moet laten verleiden tot een
woordenwisseling of tot handtaste
lijkheden. Verder dient hij zo moge
lijk de hulp in te roepen van spoor
wegrecherche of plaatselijke politie,
liever dan zelf te proberen de zaak
te klaren. Dit kan veelal de politie
op het eindpunt of bestemmingssta
tion zijn. Het is dan wel noodzake
lijk zelf bij de behandeling door de
politie aanwezig te zijn en op te
geven om welke aantallen reizigers
het gaat.
Zowel spoorwegrecherche als poli
tie kunnen een zaak alleen tot
klaarheid brengen als NS-'ers kun
nen getuigen- Volhardendheid van
de kant van spoorwegrecherche
heeft tot heden bijna elke zaak
waarin zij werd gemoeid, tot klaar
heid gebracht. De suggestie om de
„gevarenkans" geldelijk te belonen
kan niet tot een oplossing leiden.
Inschakeling van de daartoe aange
stelde spoorwegrecherche of politie
blijven de richtlijn".
De NS-'er doet toch al zijn best
om zijn kalmte te bewaren, maar
het zo laat pas ingrijpen van het
bedrijf zit hem wel hoog. Te meer
daar het nu pas houden van een
enquête naar de vraag naar spoor-
wegrecherchebescherming hem dui
delijk maakt, dat het zijn tijd wel
De emplacementsbewaking wordt ook met honden uitgerust.
zal duren.
Voor een betere bescherming moet
nieuw personeel worden opgeleid.
Dit moet echter terdege gebeuren.
Hiervoor rekent men een periode
van ongeveer twee jaar. In liet eer
ste jaar wordt de aspirant-agent de
algemene en de speciale NS-wets-
kennis, EHBO, zelfverdediging en
de nodige vorming bijgebracht. In
de volgende jaren, maar dit is nog in
'n pril begin, dient de agent rijp ge
maakt te worden voor onder andere
het zelfstandig afdoen van zaken
van meer importantie. Voorlopig)
zullen aspirant-agenten daarom hun
opleiding, vorming en praktijk op
doen in de randstad, om op die!
manier een „bestand" te kweken om
ook de organisatie van de nog te
vormen rayons ter hand te nemen
Laatst kwam een juffrouw uit Amsterdam het bos uit
gewandeld. 21e zeulde veertien orchideën met zich mee.
Die wilde ze in haar tuintje planten. Ik heb haar moeten-
teleurstellen. Want die orchideeën zullen nooit bloeien
in dat Amsterdamse tuintje. Maar ondertussen was het
bos weer veertien van die vrij zeldzame bloemen kwijt.
En zo gaat dat nu vaak de mensen plukken maar wat
raak in het bos of op de hei zonder erbij stil te staan
welke schade ze de natuur daardoor kunnen berok
kenen".
Dat is het sombere ver
haal van een natuurgids. Van
de heer H. Dorré (67) uit 't
Brabantse Oisterwijk om pre
cies te zijn. Hij is vice-voor-
zitter van het district Noord-
Brabant van het Instituut
voOr Natuurbeschermings
educatie en lid van nog een
aantal regionale en landelij
ke verenigingen, die ijveren
voor de instandhouding van
zoveel mogelijk landschappe
lijk schoon. Hij woont in eer.
fraai huis, dat in hel bos en
pal tegen een van de be
roemde Oisterwijkse ven
nen staat. Hij kijkt zo vaak
hij buiten komt met welge
vallen om zich heen, maar
twijfelt er een beetje aan of
hij dat nog lang zal kunnen
doen.
„Dit gebied hier is van de
Vereniging lot Behoud vai
Natuurmonumenten. In dt
zomer zitten er enorm vee'
toeristen in. Niet, dat dat nu
zulke barbaren zijn. Maar
van dat oorspronkelijk na
tuurgebied hier is door, wal
ik maar noem, overbewan
deling en een te intensief toe
risme niet zo erg veel meei
over. De vennen hier hebbei
ook al een beetje dat karak
teristieke verloren.
Da's nu de narigheid. Ener
zijds zou je zoveel mogelijl
mensen in de natuur willei
zien ronddartelen, anderzijds
moet je ze af en toe gewoor
weghouden uit natuurgebie
den. Ze richten geen opzien
barende vernielingen aan en
door alle akties („laat niet
als dank voor 't aangenaam
verpozen de eigenaar van 't
bos de schillen en de dozen")
laten ze ook geen grote troep
meer achter. Maar het zijn
juist die kleine dingen, waar
door ze het meestal uit on
wetendheid verknallen. Ze
trekken bloemen, planten en
kruiden uit, die toch al drei
gen uit te sterven en boven
dien sterk aan hun milieu ge
bonden zijn. Ze laten weg
werpverpakkingen (vooral
plastic zakjes) liggen met al
le kwalijke gevolgen voor het
wild vandien. En ze kijken in
nesten, waar ze bij voorkeur
met hun neuzen boven moe
ten gaan hangen. Ik heb, on
gelogen waar, meegemaakt
dat een fotograaf uren bij 'r
nest zat te wachten om een
ijsvogel te kieken. De voge1
bleef natuurlijk op veilige af
stand, maar ondertussen la
gen de eitjes in het nest koud
te worden.
Je maakt trouwens vee'
gekke dingen mee. Zo zijn ei
nog onderwijzers en zelf bio
ogieleraren, die hun leerlin
gen met de beste bedoelingei
maar ook met een nauwelijk;
omschreven opdracht het bo;
insturen om naar paddestoe
len en zo te zoeken. Die kin
leren laden hun hele schoe
nendoos vol. Eenmaal thuis
zoeken ze de vijf mooiste
exemplaren uit en de rest
gaat in de vuilnisbak. Maar,
door
WILLEM WOLTERS
foto Johan van Gurp
verdorie, je mag van die on
derwijsmensen toch verwach
ten, dat ze weten welke be
langrijke functies paddestoe
len en hun vruchten hebben
voor de structuur van de
grond? Men mag best eens
een paar paddestoelen pluk
ken. Maar je moet natuurlijk
niet een hele verzameling
van die dingen, die je tegen
komt, zomaar uitroeien. Er
zijn al gebieden in Nedeland,
waarin het hele paddestoelen
bestand angstwekkend is te
ruggelopen.
Het is nog steeds zo, dat
bepaalde natuurgebieden in
deze en andere contreien al
leen door leden van natuur
beschermingsverenigingen
mogen worden betreden
Want alleen van die mensen
weet men, dat ze de boel in
tact laten. Wij natuurgid-
sen durven de mensen soms
gewoon niet meer te vertel
len, dat daar en daar zo'n
mooie plant of bloem staat o(
dat daar een ijsvogel zijn
nest heeft. Dat doet mis
schien allemaal wat overdre
ven aan, maar je moet dr
ernst van de situatie toch
liever niet onderschatten
Want de belangrijkste zuur
stofproducent, het plankton
in de zee, raakt steeds mee:
verpest. Daarom moeten w<
de andere zuurstofleveran
ciers, de bloemen en de plan
ten, met de uiterste zorg om
ringen. Maar als je nou weet
lat enorm veel bomen doo<
staan te gaan? En dat di
laatste vijftien jaar zo'n 3f
procent van de veldbloemei
is uitgeroeid door alle ge
bruik van landbouwchemica
liën en door de uitlaat
gassen van auto's? De blne
men en planten in veel bos
sen en andere natuurgebie
den dreigen hetzelfde lot te
indergaan. Vanwege die
nensen, die mossen en zoge-
ïaamde strooilagen onder de
bomen afsteken, bloemen,
planten en kruiden uittrek
ken, en omdat ze het van
lie „giftige krengen" vinden
tegen elke paddestoe
ichoppen, die ze maar tegen
tomen. Als gevolg daarvar
.'ind je op veel plaatsen het
nilieu, waarin en waardooi
tomen en planten hun werk
kunnen doen als zuurstoffa
briekjes, helemaal verstoord.
En van die zuurstoffabriek
jes hangt alle menselijk le
ven af. Ga maar na: door 'n
oude beuk, die een bladop
pervlakte heeft van .pakweg.
1600 vierkante meter, kunnen
tien mensen min of meer
zuivere lucht ademen. Want
le bomen produceren niet al-
een zuurstof, ze halen ook de
ommel, het stof, uit de
ucht.
Maar misschien worden we
nog net op tijd wijs genoeg.
Laten we wat dat betreft niet
al te pessimistisch wezen.
Kijk maar eens naar de
jeugd. Een zeer groot deel
daarvan krijgt steeds meer
belangstelling en eerbied
voor ons milieu, voor de na
tuur. Ik vind het echt een
lust om met een stel jongelui
het bos in of de hei op te
trekken. Wat nog belangrij
ker is: ze vinden het zelf,ook
fijn".
(Van onze Parjjse correspondent)
PARUS. Ieder jaar laten
zich vele tienduizenden mensen
met de liften ophijsen naar de
eerste, de tweede en de derde
verdieping van de Eiffeltoren. Zij
zouden, op de derde, nog wel ho
ger kunnen, maar dat is voor het
publick verboden. Daar zitten,
helemaal boven op de top, dag en
nacht, weer of geen weer, de jon
gens van radio en televisie.
De toren blijft bezoekers trekken,
want welke Eskimo, die in Parijs is
geweest, zou bij zijn thuiskomst in
sneeuw en ijs durven zeggen, dat
hij niet op de Eiffel-toren was ge
weest De toren heeft in de loop
der jaren dik zijn geld opgebracht
en van die rijke tafel vallen, regel
matig, kruimels af voor de schrij
vers, die ondanks alle bestaande lite
ratuur toch weer hun pen in de inkt
dopen om wéér een nieuw verhaal
over de toren te beginnen.
Het laatste boek, zo pas van de
pers gekomen, is van Jacques Mor-
laine, uitgegeven door Hachette en
heet: „La Tour Eiffel Inconnue".
Wie tegen sinterklaas zit te dubben
over een mooi en niet te duur
cadeau, maakt met dit boekje van
223 bladzijden geen slechte beurt.
Wie het krijgt kan er zijn school-
frans mee ophalen en ook nog Duits
en Engels, wat van de Franse tekst
is achterin een beknopte samenvat
ting gegeven in deze twee talen. Het
mes snijdt op die manier van alle
kanten en dat voor achttien hele
franken".
De wereldtentoonstelling van 1889
in Parijs gaf de stoot om de toren te
laten bouwen. Frankrijk, toen nog
zo goed als de enige republiek in het
monarchale Europa, stond op de
drempel van de twintigste eeuw en
de Fransen zouden geen Fransen
zijn als dat niet met iets heel groots
moest worden gewijd. De hoge he
ren, die het op de ministeries voor
ren, die het op de ministeries voor
het zeggen hadden, staken de koppen
bij elkaar en werden het eens over
een zonnetoren, niet te hoog natuur
lijk, want historisch Parijs met de
Notre Dame. de Sainte Chapelle, de
Tour Saint-Jacques, het Louvre, de
Dome des Invalides en niet te ver
geten de Are de Triomphe, mocht
er niet onder lijden. Voor het bou
wen van de toren werd een prijs
vraag uitgeschreven, waar 700 pro
jecten op binnen kwamen. De keus
viel op het plan van Gustav Eiffel,
die in de hele wereld naam had
gemaakt met bruggen bouwen.
„Eiffel was van Duitse afkomst en
heette eigenlijk Gustav Eiffel-
Bönickhausen, maar dat voor Fran
sen moeilijk uit te spreken laatste
woord viel er gelukkig af en toen
werd het gewoon Eiffel met de
klemtoon - naar Franse gewoonte -
op de laatste lettergreep. Gustav
had vanwege zijn droge humor net
zo goed een Brit kunnen zijn. Zie
hier. wat hij als jonge man aan zijn
vader schreef op zoek naar een
vrouw. Het moet, schreef hij, een
jonge vrouw worden uit Dijon met
een normale bruidschat, een goed
karakter, een goed figuur, een goed
humeur, zij moet mij met geklesse-
bes niet te veel aan mijn hoofd
zeuren, mij liefst zo weinig mogelijk
met andere mannen bedriegen en ze
moet hij een paar flinke zonen en
dochteren geven, van wie ik heel
zeker weet, dat ze van mij zijn. En
zo'n zeldzaam exemplaar vond hij
waarachtig ook nog. In 1862 trouwde
hij de zeventienjarige Marie Gaude-
let uit Dijon, twaalf jaar jonger dan
hij, ging er mee op huwelijksreis
naar Parijs, volgens Gustav „de
hoofdstad van Europa" en van haar-
kreeg hij vijf kinderen: Claire, Lau-
re, Edouard, Valentine en Albert.
Helaas is Marie Eiffel niet oud ge
worden, zij stierf in 1877, door Gus
tav zo betreurd, dat hij niet meer
hertrouwde.
Voor de toren ging de eerste spade
de grond in van het Champs-de-
Mars op 26 janauari 1877. De nota
belen in de buurt knarsten op hun
tanden, want in hun deftige heren
huizen zou niet alleen het uitzicht
worden belemmerd, maar -in slaap
en middagdutjes werden ze gestoord
door graaf, en boormachines. Ze
moesten er niet aan denken, dal het
ijzeren monster door de bliksem zou
worden getroffen en op hun have en
goed terecht zou komen. Maar vol
gens de pers van die dagen, niet
heel veel minder sensationeel dan
tegenwoordig, stelde hen gerust met
daverende koppen, dat de toren
nooit hoger zou komen dan 26 me
ter, dat Eiffel aan het malen was
geslagen en in een krankzinnigenge
sticht was opgesloten. En één speu
rende verslaggever wist uit de
meest betrouwbare bron te melden
dat Eiffel in een bui van wanhoop de
hand aan zichzelf had geslagen en
morsdood was.
Met de anderhalf miljoen frank,
die Eiffel als subsidie had gekregen,
bouwde hij ver boven de voorspelde
het legioen werden opgenomen ver
meldt de historie niet. Verdiend
hadden ze het wel, want ze boor
den voor de toren zeven miljoen
gaten en hamerden er twee en een
half miljoen klinknagels in. Eiffel
had zoveel veiligheidsmaatregelen
genomen dat tijdens de bouw niet
een ernstig ongeluk is gebeurd.
En sedert die gedenkwaardige
zondag is de tour Eiffel de geschie
denis ingegaan. Tijdens de tweede
DINSDAG
7 SEPTEMBER 1971
wiel
wereldoorlog gebruikten de
26 meter. Op 12 juni [jj
hij met zijn 250 arbeider
tweede verdieping en daar
de stad Parijs een groot vut.
aan, dat van alle daken kon
gezien.
Op een zondag, 31 majrt
was de toren klaar, 300 meter
Ongeveer zestig personen,
alle leden van de Parijse
raad, waren door Eiffel uita
tegenwoordig te zijn bij het
van de vlag op de derde verc
De minister-president, met
hoed, slofte alle ijzeren tri
naar de eerste verdieping
waren er nog niet en
daar verder afweten. Moedig
men de anderen, onder
vrouw naar de derde vei
Er was er een bij, die hoo<
had en zich een doek voor l.
liet binden. Een collega nam
aan de hand mee naar boven
de vlag van 7.80 meter pr<
half drie in de wind begon
peren, werd onder saluut schi
de eerste verdieping Gustav
tot officier in het Legioen v
de toren als uitkijkpost. De
teit had er bijtijds voor gezorg
de liften niet meer werkten,
Hitier naar de tweede ver
moest klimmen toen hij een
aan Parijs bracht. Tussen i
benen van de toren hebben
Boulanger en minister Flourëj|
elkaar geduelleerd, omdat de
ander voor leugenaar had
maakt, welke immense bel
alleen door de degen kon
uitgewist. Boulanger kreeg
van 7 centimeter diep en d
was de eer gelukkig ook
leven gered.
Vanzelfsprekend heeft
een gastenboek. Op een vanl
bladzijden staat geschreven: J
de eerste maal in mijn leven hei]
in het restaurant van de Eiffel-U
gedejeuneerd, het uitzicht was g
en het eten goed. Ik voel mij g
kig. Tot ziens". Getekend Mistingi
0STERDAM Zoals g
rleeenivoordigd op de Fin
in het bijzonder van de ra,
'1 „oordhoek van de RAI
^activiteiten. Dat is aanz
"en slechts een deel van hal
koor de gehele «Jut* jan de FtaJ
V\
X
faaversum 3 in plaats van tot
f tot tien uuravo?ds in_
icht z«n-
ll\ UUi
Alle derde-net-progra
Tijdens het vijfenzevetwA
bestaan van de Eiffeltoren
een Frans-Brits bergbeklmaiit'
in 1964 het meer don driehonderd^
ter hoge bouwwerk langs dl
zijde.
Midden in de maaltijd lid
tinguett de patron bij zich o»»
en zei: „Het zal u waars®]
niet onbekend zijn, dat ik
woonte heb in geen enkel res»
van Parijs te betalen". ..Dal
ik", antwoordde André P's"
„maar aan mij zal de eer J
vallen de eerste restaurateur",]
aan wie u betaalt. Maar '1
gaarne een cadeau geven en
maar wat u hebben wit". Mist®!
dacht een ogenblik na en
een kilo rijst. Rijst, vlak
bevrijding was schaars en dis-
hoop", zei de restaurateur,
la grande miss bij de lift u™
deed. „dat er aan het geW®
korrel ontbreekt".
Gustav Eiffel, die in het
rant heel wat borden zuurkof
binnen heeft gesmikkeld -?. ^.1
dol op zuurkool heeft r"n
kamer lang op de derde
gehad. Toen hij ouder wen).
huisde hij naar de begane grop,,r.,
stieri 27 december 1923 OP
leeftijd. j
Tenslotte nog dit: Mocht
in Nederland de behoefte J
klokslag oud-en-nieuw ,„,,1
boven op de top van dc E|1Ie f,,.
een gelukkig nieuwjaar toe1 -
sen. dan kan dat. Telefoon"
automatisch: 551-98-67.
worden vanaf de Firato v
'p sa Dit betreft niet alleen
PrJLe platenprogramma's, ma
He nieuwsberichten op het h<
Wet is voor het eerst dat
■„•Viezer van de Radionieuw
'7' het ANP uit de anonin
I.-, treedt In de speciale Firat
airstudio is een glazen spreekst
.ingericht, van waar-uit
iwslezer elk heel uur z n bullet
twee minuten de lucht zal
^"radiostudio vormt een ondeB
,1 van het „omroepkwartieB
De papyrusboot van de beken
HILVERSUM Onder de tit
i" presenteert de AVRO-tel
ie op twee achtereenvolgen!
'onden, namelijk op dinsdag
iptember (vanavond) van 21.
it 22.10 uur via Nederland 2
woensdag 8 september v;
1.05 tot 22.05 uur, eveneens v
ederland 2, de Zweedse doe
lentaire over Thor Heyerda)
iditie per papyrusboot.
I Jhor Heyerdahl, de Noorse anti
"°g, die van 25 mei tot 15 j
l de eerste Ra-expeditie maak
wam toentertijd tot de conclusie c
oude Egyptenaren, Phoenicii
Mesopotamiërs contact moet
lebben gehad met het Zuidame
taanse continent, omdat vele kar:
ttn?,lek.en de cultuur van Pc
rn Mexico overeenstemmen met
