AND
an mijn leven niet meer in een betjak"
telgen interesseren zich
\cinig voor de politiek
Roxy Dual Filter
SPOT
KOOpj
MERCKX
SLAAT
EYSKENS
MET
LENGTEN
Bij voorkeur 3 of 4 slaapkamers
zegt woningmarktonderzoek
INDONESIË NU (Ij
Kunst dat ze lachen.
uit het gouden pakje rookt 2x zo zuiver.
n
binnenland
buitenland
mEWffsM
Autobe<M
Oudenhof
famiIie in
Volle vaart
B A f B
Waarom kiest u voor een filter?
Juist om zuiver te roken.
Daarom heeft Roxy een dubbel
filter, dat 2x zoveel absorbeert
en toch de natuurlijke smaakvan
de rijpe tabakken behouden laat.
Lach dus gerust als u een
Roxy opsteekt.
iSE)
n jonge-
)rijs stelt
g in een
>llicitatie
elaan 86,
M. van
B" HET cot06
BEdR1jf
NEDe«UnJ|
Wagens ver
tiewaarde SaJ
voor spotprijze
uit. Waarop; 3
10.000 km se|,ri|
rantie en blijVeJ
Event" 1 »iaaN
don en dan ieJ
het restant in 6
maandel. terraik,
talen.
Financiering V<J
en klaar terwijl W
Wij ruilen ook J
Kom gauw en ovJ
zelf. Telefoon knj
financiering d
01652-2451. Eigen
diensten - werkpll
grote verlichte shJ
van 1200 m2.
FIAT 850
TRIUMPH
Herald Car.
V.W. 1200
OPEL KADETT
Car.
1971
12
En nu is het
v00r goed en voor al-
a voor eeuwig afgelopen.
L nimmer meer. Mijn le-
L niet meer stap ik nog
[betjak, 0111 me dan, na
L tijd door elkaar geram-
fjiin, een poot uit te laten
door die oplichters van
^(|cr>. Het begon van-
L ,roeg al. Het adres had
J maar ik had geen idee
Lil adres was. Na veel ge-
I kwam ik met de betjak-
overeen me er voor 100
Jheen te brengen. Ik stapte
I begon te rijden, sloeg de
tijstraat in en stopte
,rcn aan het juiste adres
Len. Het ritje had nog
I roepia mogen kosten. En
Itond meneer de betjak-
Lr en streek met een he-
jglinilach en een diepe bui-
li roepia op.
L de morgen moest ik naar
als op 2 km. afstand. We
overeen voor weer 100 roe-
fo-eg stopte de man in een
buurt, die ik helemaal niet
Bi vertelde me dat hij zich
vergist had en dat hij 200
■moest hebben in plaats van
I wist best dat 100 roepia
fer voldoende was en vertelde
Et hij naar de bliksem kon
Hij vertelde me toen hoe
bid zijn familie was en hoe-
feé dagelijks verorberde. En
In het kader van het konink
lijk bezoek aan Djakarta plaat
sen wij een serie artikelen van
onze medewerker Frans Kes-
sels die van januari 1970 tot
maart van dit jaar een zwerf
tocht door Zuidoost-Azië maak
te. In Indonesië ontmoette hjj
allerlei individuen. Het zijn de
ze kennismakingen met ano
nieme Indonesiërs die in zijn
reportages de belangrijkste
plaats innemen. Daarmee
bouw hij tenslotte een duide
lijk beeld op van de huidige
Indonesische maatschappij.
eindigde vriendelijk „en als u geen
200 roepia betaalt, toehan, dan zal ik
u hier achter moeten laten". Eti wat
wou ik toen in deze godverlaten
omgeving?
En nu. Een beetje gehaast ben ik
straks in een betjak gesprongen en
vergat eerst tot een overeenkomst te
komen en om die stommiteit ben
ik nog het nijdigste en nu vraagt
die donderjager me 300 roepia, en
dat is minstens 250 roepia teveel. En
rnoet je hem daar zien zitten mei
zijn engelengezicht. En wat nu? Ik
kan natuurlijk weigeren de 30J roe
pia te betalen, maar dan krijg ik
wel alle betjak-rijders van Djakarta
op mijn dak, want in een dergelijke
situatie houden ze erg veel van el
kaar en laten ze elkaar niet in de
steek ik betaal 300 roepia,
terwijl ik zeg: „Kunnen jullie het
nou nooit laten anderen te beduve
len?" „Och", zegt hij vriendelijk,
„we moeten hard werken, toehan,
om een levensonderhoud te liebben
en we moeten ieder buitenkansje
aangrijpen. Dat begrijpt u toch
wel". En het merkwaardige van al
les is dat ik het begrijp en hem nog
groot gelijk geef ook. Maar dat ik
me drie keren heb laten bedonde
ren, dat zit me dwars, vreselijk
dwars. En nu is het afgelopen, geen
SUNBEAM
Alp Cab.
FIAT 124
FIAT 1300
CITROëN Ami I
OPEL 1700
FIAT 124
SCALDIA
RENAULT 4L
SIMCA 1000
NSU
Prinz 1000 L
FIAT 1600 S
OPEL KADETT
CADILLAC
Eldorado
FIAT 850 Coupé
V.W. 1200
N.S.U. Prinz 4 '68
OPEL KAPITaN '65,
FORD CORTINA
OPEL REKORD '81
CITROëN Ami '68
CHRYSLER
New York '65
FIAT 1500 '61
V.W. Variant '8'
TAUNUS 17M '61
FIAT 850 Coupé '69
NSU Prinz '61
B.M.W. 1600 '6'
OPEL KADETT '68
TAUNUS
17M Caravan '6'
FIAT 850 Coupé
TOYOTA
Crown
FIAT 850 'I
FIAT 1100
V.W. 1500
Ponton
2 x FORD
Mustang
Keuze uit pku. 1011
Onze showroom is I'
tigd op liet nieuwe
trieterrein van O"'
bosch dat gelegen isxt>
Ouderibosch en H«vet
T
Noord-Brabant.
Roosendaal). U kuntT
de weg- de witte £e^e'
ons bedrijf zien. W
zondags geopend. WÖ
aanwezig: maandag
vrijdag 10.00 22.00
zaterdag 10.00—^
zondag 12.00
47.00
59E
KLINKERSTR-*-41''
oudenbosch
TEL. 01652-21"
t GASTON EYSKENS
I...twintig procent
Van een onzer verslaggevers)
WISSEL Het heet, dat in
democratisch regime de bur-
van het land een actief aan
hebben in besluitvorming en
jeving, kortom in het beleid
de staat. Ofwel is die bepaling
teerd, ofwel is België verre
een democratisch land. Want
recente opiniepeiling heeft als
ratsend resultaat opgeleverd,
iets minder dan 80 procent van
Bdervraagden niet met zeker
de naam kunnen opgeven van
eerste-minister. En dit, nadat
Gaston Eyskens al meer dan
volle jaren het roer van het
psche schip-van-staat in han-
heeft.
Vlaanderen is het volgens de
•peiling iets beter dan in
lomé, en gek genoeg is de toe-
"°g het slechtst van al te
®el. hoofdstad van het land.
F merendeel van de Belgen
trouwens slechts een vaag
«ver „de overheid". Op de
'6 «waaraan denkt u spontaan
«net woord overheid ziet of
antwoordde 43 procent po
nt rijkswacht, 26 procent re-
'S «n ministers, 24 procent ko-
Procent eerste-minister en
Oten noemden zelfs de paus,
stoor en de kerk.
iaar werd in ons 1;»>d
dezelfde vraag gesteld,
waren de spontane antwoor-
L,,8fnaS pet.), ministers
.«misterraad (39 pet.). Tweede
Nn (18PCnMPOliUe (19 FCt,)'
Urn l p gemeenteraden
KL" ,Eerste Kamer (17 pet.),
5* '15 pet.), minister-
nst no pc'd en belasting-
"reffen '"L Deze percentaf;es
Kent samengeteld de iOO
achiii.na1 een ondervraagde
"tollende antwoorden kon ge-
U?*1.00! van de natie heeft
t jart ï|i'Lm Belsie d"
Horen J aar veel prestige
i ten opiniepeiling bevatte
koninia?g over het nut van
""«ut heeftaPrttHct o'Saniserend
Sat-zete1
Ïke slnp!;e<UinS voor het poli-
füil,, jkt jn België niet ere-
'tr .de nf»."' an'.in een studie
!r de '"aanwezige staatshur-
seh jn k fke apathie sociolo-
w, Huvse gebracht", kwam
fevoerd n,L.eu opiniepeiling,
m 1364- nog tot de be
vinding, dat 35 pet. van de Belgi
sche vrouwen en 72 pet. van do
Belgische mannen, samen niet de
helft van de volwassen bevolking,
wisten uit welke partijen de rege
ring was samengesteld.
In zijn sociologische studie
kwam hij tot de conclusie dat in
België stellig niet meer dan 5 pet.
der staatsburgers op een of andere
wijze actief bij het landsbeleid en
de politieke besluitvorming be
trokken is.
Natuurlijk is er een verklaring
voor die verdere afglijding naar de
politieke apathie in België. De
nieuwe Belgische grondwet is der
mate ingewikkeld dat, zoals een
vooraanstaande krant onlangs
schreef, „zelfs een kat er haar
eigen jongen niet in terug zou
vinden". Nog voor de toepassings-
wetten werden goedgekeurd gaf
die grondwet aanleiding tot spits
vondige discussies onder elkaar te
gensprekende juristen. Hoe wil
men dat de gewone man in dit
politieke spel enige klaarheid zal
zien, en er bijgevolg belangstelling
voor kan opbrengen?
Want de man-in-de-straat heeft,
ondanks zijn misprijzende onver
schilligheid voor het gedoe in het
Belgische parlement, dikwijls wel
zijn eigen tamelijk duidelijk idee
over de wenselijke nieuwe staats
structuren. Hij is het eeuwige
machteloze bekvechten in de Brus
selse Wetstraat beu en eist een
stevige portie zelfbestuur op
wat hij noemt: „baas in eigen
huis" voor Vlaanderen en Wal
lonië.
De gewone man is voorstander
om met dit zelfbestuur alvast te
experimenteren in de culturele
sector. Daarom begrijpt hij niet,
waarom aan de verwezenlijking van
die culturele autonomie in het par-
lèment zoveel vertragingsmanoeu
vres en zoveel obstructie te pas
moeten komen. Hij kan er slechts
het hardnekkige verzet in zien van
oudgeworden politieke ratten, die
groot werden in en dank zij net
unitaire staatsregime en die hun
eigen belangen hoger aanslaan dan
de wensen van de volksgemeen
schap.
De Vlaamse intellectuelen eisen
sinds lang die culturele autonomie
en die eis is intussen gemeengoed
geworden. Zij zien er nieuwe mo
gelijkheden in om tot nauwere cul
turele integratie te komen met Ne
derland en om de Nederlandse cul
tuur in de buitenwereld een betere
bekendheid te geven. Voor hen
zijn de unltair-Belgische initiatie
ven ook op het culturele vlak een
bestendige bron van ergernis. Het
EDDY MERCKX
tachtig procent
is nog maar enkele jaren geleden
dat „Brussel" in tal van wereld
centra tentoonstellingen organi
seerde over „de Belgische schilder
kunst in de 16e eeuw". Al die
schilders Rubens, Van Dijck
behoorden tot de Vlaamse school
en historisch bestond België in de
16e eeuw niet eens. Dank zij het
inmiddels opgerichte ministerie
van Nederlandse cultuur kon vorig
jaar te Parijs voor het eerst een
„Vlaamse" tentoonstelling worden
gehouden, gewijd aan de schilders
van het Vlaams expressionisme.
Thans is er weer heibel rond de
kersverse bankbiljetten van 5.000
B.fr., waarop de beeltenis voor
komt van een „Belgisch" geleerde
uit de 16e eeuw, de grote Vlaamse
geneeskundige Andries van Wesel,
beter bekend onder zijn gelatini
seerde naam Andreas Vesalius.
Onder die beeltenis staat ap het
bankje evenwel niet Van Wesel te
lezen of Vesalius, maar wel
Andre Vesale. De uitleg, die de
Franstalige minister van financiën,
Snoy et d'Oppuers, hieromtrent
wist te geven, is erg verward en
kan geen enkele Vlaming overtui
gen. Er moet een eind komen aan
die Belgische cultuurroof ten nade
le van Vlaanderen, zeggen ze.
Doch ingevolge de weerbarstig
heid van een aantal conservatieve
parlementsleden is eerste-minister
Eyskens (volgens de opiniepeiling
slechts door zowat 2op de 10
Belgen bij naam bekend) precies
met zijn voorstellen voor de cultu
rele autonomie weer in nauwe
schoentjes geraakt. En overigens is
de „cultuur" een sector waar
in de Belgen Vlamingen en
Walen veel beter thuis zijn dan
in ministeriële nomenclatures. De
ze opiniepeiling over de identiteit
van de huidige Belgische premier
wilde graag ook iets meer te we
ten komen over een andere man,
genaamd Eddy Merckx. De ant
woorden waren overtuigend: acht
van de tien Belgen wisten, dat
Eddy Merckx een wielerkampioen
is, zeven dachten dat hij zou deel
nemen aan de Ronde van Frank
rijk 1971, zes konden vertellen dat
hij vorig jaar de Tour gewonnen
heeft.
Wielrenners blijven voorlopig
het Belgisch-Vlaams cultureel ex-
port-produkt nummer 1. En minis
ter van Nederlandse Cultuur dr.
Frans van Mechelen (die ook de
sport onder zijn bevoegdheid
heeft) had het stellig goed beke
ken, toen hij zich vorig jaar uit
voerig liet fotograferen met een
fanpetje van Van Springel op zijn
kalende schedel.
Jl_
betjaks meer voor mij, nooit ofte
nimmer meer.
Ik loop de grote winkelstraat in
en kijk naar de etalages: overal
hetzelfde kleine assortiment koop
waren, meestal afkomstig uit llong
Kong, Japan, China of Europa. Bijna
geen produkten zijn van Indonesië
zelf. Die vind je buiten op straat,
die eruit ziet als een grote .open
markt. Vruchten, groenten, batik-
stoffen, rijstestro-schilderijtjes wor
den verkocht in de kleine stalletjes
op de trottoirs en de daartussen en
daarvoor op het wegdek zittende
straatventers schijnen overal geld
uit te kunnen slaan, want ze hande
len in oud ijzer, versleten autoban
den, lege conservenblikjes, bossen
hooi, oud papier en zelfs sigaretten
peukjes. De straat is een bont men
gelmoes van kopende en verkopende
mensen en anderen, die op een of
andere manier iets om handen heo-
ben waar ze geld uit slaan, en zo
blijven leven. En tussen de kraamp
jes en venters liggen blinde en mis
vormde bedelaars waar je letterlijk
overheen moet stappen om je een
weg te banen door het gedrang.
„Minta wang, toehan, minta wang,
toehan". (1) Een klein jongentje loopt
bedelend, achter me aan met opge
houden hand. Ik loop een zijstraat
in waar het veel minder druk is.
„Minta wang, toehan", roept het jon
getje. Onder de portalen van de
huizen en langs de hekken liggen
vrouwen en kinderen te slapen, een
vrouw wast een handvol worteltjes
in het drabbige groenachtige wa«er
van de straatgoot. „Minta wang, toe
han". Ik blijf staan. Twee grote,
zwarte, smekende ogen kijken me
aan. „Minta wang, toehan", zegt hij
nog eens zachtjes. Ik weet dat ik
het niet moet doen, ze hebben me
ervoor gewaarschuwd. Ik haal een
briefje van 10 roepia's uit mijn zak
en geef hem dit. Hij lacht over zijn
hele gezicht en roept blij: „Trima-
kaseh toehan, trimakaseh" (2) En hij
holt weg.
En dan komen ze op me af uit
iedere richting, tien. twintig, vijftig
jongens en meisjes, schreeuwend en
gillend: „Minta wang, minta wang".
Ik probeer weg te komen, maar als
een golf stroomt de hele bende over
me heen en gooit me voorover tegen
de grond. Ze trekken aan mijn
broek en mijn hemd en versuft pro
beer ik me te verweren maar er is
geen beginnen aan want van alle
kanten houden ze me tegen de
grond gedrukt. Opeens klinkt er een
luide mannenstem en de kinderen
worden ruw van me af geslingerd.
Een hand grijpt me bij mijn arm en
trekt me op. En ik word wildweg
meegesleurd.
Voor ik weet wat er eigenlijk
gaande is word ik in een betjak
geduwd. En die gaat er met volle
vaart vandoor. Gillend en krijsend
hollen de kinderen nog even achter
ons aan, maar de afstand wordt
steeds groter, en al gauw sterft het
geschreeuw achter ons weg en ril
den we door een rustige straat. „Dit
had u uw leven kunnen Kosten.
Toehan", zegt de man achter me,
met iets van verwijt in zijn stem.
„U moet geen geld geven aan de
bedelaars". Ik knik alleen maar,
mijn knieën trillen en het hart bonst
me in de keel. „Waar zal ik u naar
toe brengen?", vraagt hij dan. Even
schiet het door mijn hoofd: „Van te
voren tot overeenstemming komen'
Maar dan zeg ik: „Laat u me maar
iets van de stad zien".
We rijden langs een kanaal dat
midden door de stad loopt. Op de
smalle oever staan aan beide zitden
hutjes en krotten van oude schotten
en stukken zeildoek in elkaar ge
flanst. In het water zijn ontelbare
vrouwen en kinderen aan het baden.
Een man staat tot aan het middel in
het water, zijn tanden te poetsen en
wuift ons toe, terwijl aan betde
zijden naast hem vrouwen en kindê-
ren vanaf de overrand hun behoefte
doen in het kanaal. „Dit is ook
Djakarta, dit moet u ook zien", zegt
de man achter me.
Overal langs pleinen en straten en
plantsoenen, staan de krotten ver
spreid. Vaak zijn ze niet meer dan
een afdakje schuin op de grond.
„Het leger jaagt ze telkens weg",
zegt de stem achter me. „Maar het
haalt niets uit, ze gaan gewoon door
naar de volgende straat. En als ze
daar weggejaagd worden, komen ze
hier weer terug. Zo leven honderd
duizenden mensen in deze stad".
Dan rijden we door de prachtige,
rustige en goed onderhouden ambas-
sadebuurt. „En zo was Djakarta in
de tijd van de Hollanders helemaal",
zegt de stem. De statige gebouwen
uit het koloniale verleden zijn trou
wens overal herkenbaar. Het zijn de
ministeries, de banken en hotels.
Solide en voornaam, maar meestal
ongeverfd en goor, maken ze toch
de indruk onverwoestbaar te zijn.
De moderne gebouwen, vaak niet
ouder dan twee jaar. zijn dikwijls
gebarsten van dak tot fundamenten,
verzakt en onbewoonbaar verklaard.
En dan de Soekarno-herinneringen:
het majestueuze hotel „Indonesia"
met ertegenover het half stalen half
betonnen, tientallen verdiepingen
tellende geroeste geraamte, dat sinds
de ondergang van de „Boeng" (3)
niet verder is afgebouwd. De kolos
sale oerlelijke enorm kostbare her
denkingsmonumenten, overal ver
spreid over de stad. „Voor deze
waanzin moet heel Indonesië bloe
den", zegt de stem peinzend.
Als ik uiteindelijk uitstap vraag
ik de betjak-rijder: „Wat ben ik u
schuldig?" „Ik laat het aan u over",
zegt hij bedeesd. Ik geef hem 1000
roepia en vraag „Is het zo goed?"
Hij schudt zijn hoofd en zegt: „Dit
is veel te veel, geeft u mij maar 200
roepia". Ik duw hem de 1000 roepia
in zijn handen. Hij kijkt naar het
briefje en zijn ogen staan opeens vol
tranen. „Toehan, ik heb twee kinde
ren die erg ziek zijn", zegt hij diep
buigend. „Ik kan nu oebat (4) voor
hen kopen, zodat ze weer beter wor
den en verder mogen leven". En hij
springt op zijn karretje en rijdt snel
weg. Langzaam draai ik me om en
loop de straat over terwijl ik besluit
het vroeger op de dag genomen
voornemen voor goed en voor altijd
en voor eeuwig te schrappen.
Noot:
(1) Minta wang toehan: mag ik
wat geld van u mijnheer.
(2) Trimakaseh, toehan: dank u
wel mijnheer.
(3) Boeng: letterlijk broeder,
boeng was een lievelingsnaam voor
Soekarno in zijn glorie-periode.
(4) Oebat: medicijn.
(ADVERTENTIE)
Roxy Dual Filter
DEN HAAG (ANP) Bij een wo
ningmarktonderzoek, dat het Bouw
centrum eind 1970 in Gouda (47.000
Inwoners) heeft verricht, is geble
ken, dat de gemiddelde, gewenste
woning één huiskamer en drie of
vier slaapkamers moet hebben. De
keuken moet bij 40 procent van de
ondervraagden een woonkeuken zijn.
Verder wenst men een badkamer of
douche, één tot drie wastafels, één of
twee toiletten en blijkt 64 tot 89 pet.
een centrale verwarming te verlan
gen.
Het doel van het onderzoek was te
kunnen beschikken over gegevens
voor een gefundeerd woonbeleid. Bin
nen een jaar kan in Gouda een wo
ningbehoefte van 900 worden ver
wacht, binnen vijf jaar 3700.
Van de verhuizende Gouwenaars
wenst 14 pet. een zelfstandige be
jaardenwoning, 2 pet. wenst vesti
ging in een bejaardentehuis en 84
pet. wenst een woning geschikt voor
een gezin.
De nieuwkomers, zij die zich in
Gouda wensen te vestigen vragen
nagenoeg allen een woning voor een
gezin. De overgrote meerderheid van
de verhuizen (73 -85 pet.) wenst een
eengezinshuis, maar slechts 51-55
pet. verwacht ook daadwerkelijk een
of andere vorm van een eengezins
huis te kunnen betrekken.
Wat de woonomgeving betreft
wenst men met het te betrekken huis
voor 49 - 64 pet. in een wijk met lage
bebouwing gerealiseerd te zien, ter
wijl'28-45 pet. een gemengde (hoge
er, lage) bebouwing gewenst vindt.
De grote meerderheid der verhuizen-
den acht een tuin nodig, dan wel be
slist nodig.
Mede uit het doorstromingsmodel
bliikt, dat de vraag zich in het bij
zonder richt op 4-, 5- en 6-kamerwó-
ningen met een huurprijs van f 150,
f 200, f 250 en hoger dan f 250 per
maand. Indien men overweegt een
woning te kopen, dan variëren de
prijzen tussen de f 50.000 en f70.000,
dus gedeeltelijk in de premiesecti*.
