„Werving bij de politie moet op de helling" Maleisië, een land met veel facetten anhoj oorz an R i-klii pgggNai.-jr POLITIE-INSPECTEUR WERD PSYCHOLOGIESTUDENT EEN STUKJE HOLLAND IN DE TROPEN OOST-PAK binnenland buitenland Studie alleen maakt nog geen agent Afgewacht Loslaten Vermaardheid i Herinneringen Pelgrimsoord handel Demonstranten beschilderen gif-schip Meer Engelsen róór EEG T Lichte hartaanvci sjeik Moed jib jNT~ Maandag 26 juli 1971 4 (Van een onzer verslaggevers) We moeten af van de van agressie zwangere atmosfeer, waarin het pakkie van een agent wordt geassocieerd met wapengeweld. Er moet meer contact tussen burger en politie man zijn. Bijvoorbeeld via de wijkagent. De criminaliteit neemt hand over hand toe. Ook de verkeersellende neemt toe, terwijl de politie op dezelfde sterkte blijft of zwakker wordt. De selectie bij de werving moet anders. Neem voor het verkeer mensen, die goed tegen koolmonoxyde kunnen en die er van houden met de armen te zwaaien. Een surveillance agent moet meer een soort ombudsman zijn. En de man, die in Sherlock Holmes is blijven steken moet bij de recherche. Nu moet een politieman alles kunnen. Dit zijn enkele stellingen van de 29-jarige Amsterdamse student in de psychologie Piet Struyk, die zeven jaar bij de Amsterdamse politie heeft ge werkt als inspecteur en die nu zijn uniform aan de wilgen heeft gehangen. Piet Struyk, afkomstig uit Rijssen, ziet niet om in wrok, maar wel met hoofdschudden. Hij heeft de wapen stok, de traangasgranaat en de mo tor meegemaakt van de ondankbaar ste kant en vindt dat er veel fouten zijn gemaakt, niet zo zeer door de individuele politieman als wel door de leiding- Eerst een korte levensbeschrij ving: Struyk ging in 1961 naar het Hilversumse rijksinstituut tot oplei ding voor politie-ambtenaar. Na zijn diploma werd hij adjunct-inspecteur in Amsterdam, liep in deze intro ductie periode met alle afdelingen mee (onder meer bureau Warmoes straat. „De rotzooi, die je daar ziet, dat is niet mooi meer") en werd in 1966 inspecteur. Vijf jaar werkte hij in deze functie. Maar in mei dit jaar viel de beslissing na een twijfelperi ode van enkele jaren en stapte hij uit zijn uniform om aan de vrije universiteit psychologie te gaan stu deren. Beviel de politie niet meer? Struyk: „Op een gegeven moment in je leven word je je bewust van het feit, dat je vastgebakken gaat zitten aan je beroep. Als je je niet verzekert van een andere mogelijk heid, dan ben je gedoemd te blijven. Dat speelt bij de politie heel sterk, ómdat zij zo sterk gespecialiseerd is. Vanaf '67, '68 werd mijn plezier minder. De psychologie ging me in teresseren door de problemen waar mee ik tijdens mijn werk gecon fronteerd werd. Ik begon boekjes te lezen en toen kreeg ik meer hou vast". Gaat u weer terug bij de politie na uw studie? Struyk: „Weet ik niet. Dat hangt van de mogelijkheden af. Ik wil in elk geval mijn studie kunnen ge bruiken". Als u weer terug zou zijn, nu met uw psychologische kennis, zou u dan anders optreden bij rellen bijvoor beeld? Struyk: „Een rel is een rel. Je kunt altijd wel nafilosoferen hoe je het anders had moeten doen. Psy chologie is een kwestie die niet zo zeer de agent aangaat, als wel de leiding. Ik wil rustig zeggen, dat de belangrijkste reden waarom ik in '68 afgeknapt ben, het feit is, dat er teveel afgewacht is, wanneer er een rel zou komen. Dat was niet nodig geweest. De rellenmakers kwamen van de rand van de stad naar de Dam, niet vanuit het centrum van de stad- Hadden we in die buiten wijken agenten gehad, die goede contacten hadden met de burgerij, dan hadden we van tevoren infor matie gehad wat voor soort groepen naar de Dam zouden trekken. De jon gens op de Dam en de mensen in de saneringswijken waren niet de kna pen, die van het vonkje een vuur maakten. Het brandhout, dat aanwe zig was, kwam uit de rand van de stad. Een wijkagent is de enige mogelijkheid om in een grote ge meente als Amsterdam, die van bo venaf onbestuurbaar is, de rust te handhaven. Zo'n wijkagent heeft contact met de mensen in een niet- agressieve sfeer. Het is nu op het ogenblik zo dat men denkt: Als we rottigheid hebben, komt de politie. Een groot zijn Piet Struyk: Het bloed opruimen en de GGD waarschuwen. Daar heb ik geen vrede mee". deel wil motorrijder Dat doet me denken aan de oudheid, toen de boodschapper, die kwam vertellen dat de oorlog verloren was. gelyncht werd". „Wat me vreselijk getroffen heeft, is dat Beernink een soort politie- laboratorium heeft ingesteld in Groningen. Daar wordt het wijka gentensysteem uitvoerig getest. Juist Amsterdam, de gemeente, die zo'n politielab het meest nodig heeft, is hiervoor gepasseerd. In 1968 heb ik mij 's avonds na werktijd uitvoerig beziggehouden met het gestalte ge ven aan een dergelijk systeem. Toen hoopte ik nog dat het in Amsterdam ingevoerd zou worden." De politiemensen in Amsterdam krijgen nauwelijks of geen .weten schappelijke begeleiding. Ze moeten hun vak leren in de praktijk. Zoals Struyk het zegt: „Trial and run". Je moet beginnen met je nuchtere boe renverstand te gebruiken. Ik wil de psychologische kennis, die ik straks heb, op het bestuurlijke vlak ge bruiken. Er moet een apparaat ko- bruiken. Er moet eena pparaat ko men, dat niet vervreemdt van de maatschappij. In Amerika zijn ze bezig met supermoderne dingen, zo als een heel hoge toon of lichtflit sen. Ach, dat is het proberen waard, maar als de rel er is, dan kom je toch weer tot nakaarten. Ik praat liever niet meer over de Dam. Het enige wat ik er van wil zeggen is, dat er volgens mij geen enkele maatregel genomen moet worden. Uitgezonderd een constante goede surveillance. Men moet de Dam en omgeving bekijken als een gewone wijk. Iedere keer, als het daar gaat rommelen, wordt de Dam naar vo ren getrokken als iets uitzonder lijks". „Studie alleen maakt nog geen agent". Struyk is geen voorstander van het volstampen van het agenten- hoofd met pure theorie eer hem los te laten op zijn taak. „De nadruk ligt nog veel te veel op rechts- en wetskennis. Wat ze nu aan psycholo gische kennis krijgen, is een drup pel op een gloeiende plaat. Nu hoeft een agent ook niet volgestouwd te worden met psychologische theorie ën. De psychologie deugt wel, maar niet in concrete situaties, als waar voor een agent komt te staan. De agent moet eigenlijk een geboren psycholoog zijn, waarbij vooral praktijkervaring een rol speelt". Studie alleen maakt nog geen agent. Daar is ook een drijfveer, een gevoel voor rechtvaardigheid voor nodig. In Struyks woorden: „Hij moet ook motivatie hebben. Dat ont breekt nog wel eens bij die jongens, die net van school komen en dan agent worden- Ik heb die motivatie ook uit de praktijk moeten halen. Als je elke dag opnieuw met je neus gedrukt wordt op de beroerd ste situaties, dan krijg je vanzelf het gevoel: „Hier moet ik wat aan doen!" Maar wat is vandaag de dag nog het eindresultaat van het poli tic-optreden: het bloed opruimen en de GGD waarschuwen. Daar heb ik geen vrede mee. Dat is nog veel te veel oog om oog. Het aantal onopge loste zaken, de zogenaamde dark numbers, neemt toe. En geen won der". „Ik heb drie jaar gewerkt in een gebied van 60 km2, waar 250.000 mensen wonen. Daar surveilleren 's avonds drie tot vier wagens. En als er rellen in de binnenstad verwacht worden, dan is er helemaal g|en bewaking of hooguit één, twee wa gens. Ik vind dit beangstigend. Zo is het voorgekomen, dat het bureau Singel, een zeer druk bureau, tijde lijk gesloten was, omdat de wacht commandant naar de w.c. moest. Struyk is weinig gelukkig met de huidige selectie- en wervingsmetho den. „De eisen van de toekomstige politieman zijn gebaseerd op het schaap met vijf poten. Hij moet psycholoog zijn, spierballen hebben, tact bezitten. Hij moet inleefvermo gen hebben, de wet kennen, maar juist op die plaatsen waar ze die eigenschappen nodig hebben, komen ze niet terecht. Als je iemand aan stelt voor het verkeer, dan moet je anders selecteren dan voor de re cherche- Als je een opinieonderzoek houdt onder kandidaten, dan conclu deer je, dat een groot deel bij de recherche wil of bij de speciale dienst, waar ze met honden kunnen werken of motorrijder zijn. Op die manier krijg je een slag jongens die een ongeschikte instelling hebben voor het politievak. Op het ogenblik heb je de oudere hoofdagenten en de jongere garde. Nou, dat is water en vuur. De ouderen willen remmen, maar de jongeren zijn numeriek in de meerderheid en dat verpest de atmosfeer in het korps. Het beroerd ste is dat juist de uniformdienst wordt afgeroomd. De mensen die achterblijven krijgen het gevoel, dat zij niet geschikt zijn voor een lei dende functie. Ik wil andere selec ties. Je hebt agenten voor het ver keer, daar is niet zo bar veel voor nodig. Je hebt surveillanceagenten, dat zijn ombudsmannen, waaraan zeer veel eisen worden gesteld en dan heb je de categorie, die in Sherlock Holmes is blijven, steken, die goed kan puzzelen". „Maar nu moeten ze alles zijn. Zo sluipen er subjectieve fouten bin nen. We zijn nu toe aan een nieuw beoordelingssysteem. 'Veel geünifor meerden zijn na hun 45-ste gedesil lusioneerd. Ze voelen zich gepas seerd, gaan kankeren en verpesten de troep. En de recherche voelt zich onze-lieve-heer. Ik heb vrouwen van agenten horen zeggen: „Mijn man is verkeersregelaar". Ze willen niet zeggen: „Hij is bij de politie". Die vrouw doet dat niet voor niets". (Van een verslaggeefster) Er is een oud spreekwoord in Maleisië dat zegt dat wie eenmaal in dit land geweest is er altijd naar blijft terug verlangen. In hoeverre dit gezegde opgaat weet ik niet. Een feit is dat dit land je altijd blijft boeien door zijn bewoners, zijn mooie le genden en soms nog primi tieve bijgeloof. Bovendien is het een prachtig land dat je fascineert door zijn vele facetten, waaraan de her innering je ook na jaren niet loslaat. Op 31 augustus 1957 is Maleisië een onafhankelij ke staat geworden binnen het Britse Gemenebest. De hoofdstad Kuala Lumpur biedt met zijn verschillende bevolkingsgroepen een steeds afwisselend en boei end beeld. Chinese vrouwen in hun samfo's alleen oude re Chinese vrouwen ziet men nog met lange vlecht, wit- gesteven jasje en zwarte broek. Maleise vrouwen in bun prachtige sarongs en de Indiasen in hun verruk kelijke sari's. Daartussen de blanke Europese vrou wen in hun luchtige, vlotte zomerjurken. Een van de grootste bevolkings groepen, is wel die van de Chinezen, die een groot deel van de handel beheersen, evenredig of iets groter is de groep Maleiers, dan volgen de Indiërs. De kleinste groep zijn de aborigines, de inboorlingen, de oor spronkelijke bewoners van Malaya, die nog in de jungle leven. De Dajaks leven hun eigen eenvoudig bestaan ver weg van alle beschavin gen. Hun feesten worden in de trant gevierd, die aan alle levende en levenloze dingen een ziel toekent. Hun leven wordt beheerst door ta boes. Het oude gebruik van kop pensnellen is verboden, alhoewel in de laatste wereldoorlog vele Japan se soldaten gevallen zijn onder het mes van de koppensnellers. De ge schiedenis van Maleisië gaat terug tot ver in het grijze verleden. Vroe ger werd het Chersonesus Aurea „Gouden Schiereiland" genoemd, heel veel feiten zijn in het duister gehuld en het land blijft onbeteke nend tot ongeveer 1819. Dan wordt de stad Malacca be langrijk, tegenwoordig Melaka ge noemd, maar ook wel „The City of Dreams". Een stadje dat typisch Hollands aandoet. Melaka is boven alle steden in Maleisië de stad, die kan roemen op een historie en wereldwijde vermaardheid van eeu wen her en op een cultuur, die noch T;K ff. i -i i 4W1P tfel fte I HÜH Een van de mooiste moskeeën Chinees, Maleis, Indiaans of Euro pees maar uitsluitend Maleisisch is. Een compositie van alle rassen, die deze historie maakten- Symbool daarvan is de oudste pagode, die met de oude moskee, de Tempel- street beheerst, terwijl boven op de heuvel de nog tweehonderd jaar ou dere Christelijke Kerk staat. De kerken van het 16e eeuws Portugal waaronder de kerk van Onze Lieve Vrouw op de Heuvel overheersen de stad en zijn verbonden met namen, die herinneren aan de Hollandse 17e eeuw en haar O.I. Compagnie, die 200 jaar geleden heerste over deze eeuwenoude stad. Er zijn hier zoveel herinneringen aan de destijds Verenigde Nederlan den zoals de Heerenstraat en de Jockheerstraat, die zo typisch Hol lands zijn dat men zich verbijsterd afvraagt of men hier werkelijk in Maleisië is. Langs de Heerenstraat staan de huizen waarvan de tuinen grenzen aan de nu verzande zee. Vanuit deze hoven of werven laad den de Hollandse kooplieden hun schepen waarop de vlaggen wapper den van de O.I. Compagnie en die van daaruit voeren naar de nu even eens verzande havens Hoorn en Enkhuizen aan de Zuiderzee. Het „Stadthuys" nu Gouvernementsge bouw stamt uit de 18e eeuw en is niet veel veranderd. De onregelma tig gebouwde galereien en zuilen gangen hebben nog niets verloren van hun statige, weidse voornaam heid. Tegenover het Stadthuys staat de laat 18e-eeuwse Hollandse nu Chris telijke Kerk met zijn uitgestrekte galerei en zijn prachtige kansel. Rondom de kerkmuren vindt u de machtige stenen graven, speciaal vanuit Holland hierheen gebracht, met de namen van lang vergeten Hollandse koopvaardij-lieden en mensen van de zeevaart. Het is vrij wel onmogelijk om ook maar een detail op te sporen van de loopbaan van deze eens zo machtige mannen behalve dan wat de grafstenen er ons over vertellen. Aan de zijkant van het Hoogaltaar evenwel lijl lege grafkelder van iemand til vergeten is. Het is een köj pelgrimsoord, want hier wadi stoffelijke resten ter raste j van de H. Franoiscus van die als eerste het katholieke» naar Japan overbracht. Veehl zegd en geschreven over St,-M cus en over de geschiedecl een schakel vormt met Melakf feiten zijn echter niet altijd J heilig- De meest charmante straa: I Melaka is de Chrislchurchstal ligt tussen het Stadthuys en i De huizen zijn gebouwd van iandse bakstenen, speciaal Middelburg hierheen gebracltl zijn bedekt met rode pannen el staj-1 is typisch Hollands. Doo:| straat slenterend, dromende denkend aan vroeger tijden, til de gevechten tussen Maleiers, af gezen en Hollanders, die er ij dagen van de grote Altaozf zijn geweest, zweeft er nog id deze atmosfeer van de graofal de zwier van de vroegst f Compagnie. Hier in Melaka begon del handel tussen Oost en Wesf Chinese jonken brachten zij de en specerijen. Vanuit S;| en Perzische havens kwama| de volgeladen schepen. Ze i door Venetianen opgewacht! Venetië uit ging het naar f Europa. Per pakezel over de ij nerpas tot Augsburg en Weid nerpas tot Ausburg en Weatl boot over de rivierenen id naar de Vlaamse koopmaaf| Gent en Brugge en via het naar Londen. Maleisië. Wist u bijvoorbeeld! nog twee Hollandse forten te in dat land? Fort Altingsfc; Fort Utrecht in Kuala Selï Toen de Hollanders hier in I ■eeuw landden hebben zij denl ten gebouwd als een waarasf aan de inwoners, dat zij tas! ke belangen wilden verdedigol bestonden uit het bc.-iag legs! het tin hij de Selangor-rivkl meer is er te vertellen overijl beeld de Nieuwjaarsfeesten, f Thaipusam het feest van does, over de Chinese keull Tsao-Wang en zijn hemelgi®J Tien Tsohu lau ya. Zo heeftf bevolkingsgroep zijn eigen fl legenden en godsdiensten. M juist, wat dit land zo iw maakt. I BAKASAT, India (AP) - I top en honger en dood de'oostpakistaanse vluchteling "„bonis worden, dat he I 10 deJ Hefls in het kamp Ba huiten Calcutta, een speciale te Kk heeft moften nemen dienst te doen als lilkenhuis. fiaan de vluchtelingen niet i van de honger dood, dan moeti geknakte weerstand de inbinden met allerlei Ievensge Jjke ingewandsaandoeningen. Door de extra-tent hoeven niet langer de lijken in de be vin ons veldhospitaal te laten t »r crematie worden opgehs rteit majoor mejuffrouw Eva .rtog uit Den Haag. Het veldhospitaal van het I Hells bestaande uit twee te maar aan 70 patiënten ru ROTTERDAM (ANP) E Rotterdamse politie heeft zonda tien leden van het centraal ai tie-comité Rijnmond, een groepi ring die de strijd heeft aangi I bonden met de milieuverontre jiiging, aangehouden toen zij b< zig waren om met verf dood! koppen te schilderen op de kusl vaarder Kate H. De actie van de tien was juif tegen de Kate H gericht, omda dit scheepje regelmatig afval va chemische industrieën in d Noordzee onder de Nederlands kust loost. De Kate H lag zon l dagmorgen bij Pakhoed aan d Waalhaven in Rotterdam. De po litie nam de tien jongelui me naar het bureau. Na te zijn ver I hoord werden zij op vrije voetei f gesteld. (Van onze redactie buitenland DNDEN Volgens een „ond ek van de opinieonderzoeken", acht door Suday Times, gaat -ritse openbare mening over n I kant van toetreding tot de El pt blad publiceert een kaart, "nt dat de kloof tussen de vo tegenstanders sedert het be I het jaar steeds kleiner wor In 65 procent tegen en 20 proc tor, in maart, naar 42 procent ■en en 38 procent vóór, nu. (Van onze redactie buitenland) iKAItATSJI De voormalige Jer van de Oostpakistaanse Awaï pa, de 52-jarige sjeik Moedjibi ■wchman, heeft vorige maand r *n lichte hartaanval drie weken Kt militaire ziekenhuis van Raw gelegen. Na zijn herstel is de gevangenis teruggebrachi IJ? Karatsji circuleren intusi B? ar van officiële zijde geïns jerde geruchten dat de sjeik s. een verhoor ingestort zou z ErhbePgeven heeft met India KSKP=lng» te hebben gestaan *oliii„a S zelfstandig te mak Kt waarnemers nemen ze geruchten de openbare EvL moeten maken voor 6 kt W„Ieg1n Moed3iboer Rachm H "Innenkorl verwacht wordt. gearresteerd! 23 'ede" fceFsIR^Ni?BEVOLKING zuidkust kon za'~ »vlekerUdStgesteld: Kkt Jle vrijdag was een vals alarm te PaJen Milaan van van zaterdag w geweld gem zijn 'dexaml a'Le geslaagden voor gels aun«IlaZ° en mavo hebl gekozen, i van Statisi bij wen kgeir,';n havo en r ■Mt examenvak gek K'itraai But Ult gegevens ïver de keuT" V00r de S Pdexamen, Si va" vakken Kelegd. Ct"' die vorig jaar «LKïNg van de repair1 1971 de Sov, 245 r Het stadion van de hoofdstad

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1971 | | pagina 4