„Werving bij de politie
moet op de helling"
Maleisië, een land
met veel facetten
anhoj
oorz
an R
i-klii
pgggNai.-jr
POLITIE-INSPECTEUR WERD PSYCHOLOGIESTUDENT
EEN STUKJE
HOLLAND IN
DE TROPEN
OOST-PAK
binnenland
buitenland
Studie alleen
maakt nog
geen agent
Afgewacht
Loslaten
Vermaardheid
i
Herinneringen
Pelgrimsoord
handel
Demonstranten
beschilderen
gif-schip
Meer Engelsen
róór EEG
T
Lichte hartaanvci
sjeik Moed jib
jNT~
Maandag 26 juli 1971
4
(Van een onzer verslaggevers)
We moeten af van de van agressie zwangere atmosfeer,
waarin het pakkie van een agent wordt geassocieerd met
wapengeweld. Er moet meer contact tussen burger en politie
man zijn. Bijvoorbeeld via de wijkagent. De criminaliteit
neemt hand over hand toe. Ook de verkeersellende neemt toe,
terwijl de politie op dezelfde sterkte blijft of zwakker wordt.
De selectie bij de werving moet anders. Neem voor het
verkeer mensen, die goed tegen koolmonoxyde kunnen en
die er van houden met de armen te zwaaien. Een surveillance
agent moet meer een soort ombudsman zijn. En de man, die
in Sherlock Holmes is blijven steken moet bij de recherche.
Nu moet een politieman alles kunnen. Dit zijn enkele stellingen
van de 29-jarige Amsterdamse student in de psychologie Piet
Struyk, die zeven jaar bij de Amsterdamse politie heeft ge
werkt als inspecteur en die nu zijn uniform aan de wilgen
heeft gehangen.
Piet Struyk, afkomstig uit Rijssen,
ziet niet om in wrok, maar wel met
hoofdschudden. Hij heeft de wapen
stok, de traangasgranaat en de mo
tor meegemaakt van de ondankbaar
ste kant en vindt dat er veel fouten
zijn gemaakt, niet zo zeer door de
individuele politieman als wel door
de leiding-
Eerst een korte levensbeschrij
ving: Struyk ging in 1961 naar het
Hilversumse rijksinstituut tot oplei
ding voor politie-ambtenaar. Na zijn
diploma werd hij adjunct-inspecteur
in Amsterdam, liep in deze intro
ductie periode met alle afdelingen
mee (onder meer bureau Warmoes
straat. „De rotzooi, die je daar ziet,
dat is niet mooi meer") en werd in
1966 inspecteur. Vijf jaar werkte hij
in deze functie. Maar in mei dit jaar
viel de beslissing na een twijfelperi
ode van enkele jaren en stapte hij
uit zijn uniform om aan de vrije
universiteit psychologie te gaan stu
deren.
Beviel de politie niet meer?
Struyk: „Op een gegeven moment
in je leven word je je bewust van
het feit, dat je vastgebakken gaat
zitten aan je beroep. Als je je niet
verzekert van een andere mogelijk
heid, dan ben je gedoemd te blijven.
Dat speelt bij de politie heel sterk,
ómdat zij zo sterk gespecialiseerd is.
Vanaf '67, '68 werd mijn plezier
minder. De psychologie ging me in
teresseren door de problemen waar
mee ik tijdens mijn werk gecon
fronteerd werd. Ik begon boekjes te
lezen en toen kreeg ik meer hou
vast".
Gaat u weer terug bij de politie
na uw studie?
Struyk: „Weet ik niet. Dat hangt
van de mogelijkheden af. Ik wil in
elk geval mijn studie kunnen ge
bruiken".
Als u weer terug zou zijn, nu met
uw psychologische kennis, zou u dan
anders optreden bij rellen bijvoor
beeld?
Struyk: „Een rel is een rel. Je
kunt altijd wel nafilosoferen hoe je
het anders had moeten doen. Psy
chologie is een kwestie die niet
zo zeer de agent aangaat, als wel de
leiding. Ik wil rustig zeggen, dat de
belangrijkste reden waarom ik in
'68 afgeknapt ben, het feit is, dat er
teveel afgewacht is, wanneer er een
rel zou komen. Dat was niet nodig
geweest. De rellenmakers kwamen
van de rand van de stad naar de
Dam, niet vanuit het centrum van
de stad- Hadden we in die buiten
wijken agenten gehad, die goede
contacten hadden met de burgerij,
dan hadden we van tevoren infor
matie gehad wat voor soort groepen
naar de Dam zouden trekken. De jon
gens op de Dam en de mensen in de
saneringswijken waren niet de kna
pen, die van het vonkje een vuur
maakten. Het brandhout, dat aanwe
zig was, kwam uit de rand van de
stad. Een wijkagent is de enige
mogelijkheid om in een grote ge
meente als Amsterdam, die van bo
venaf onbestuurbaar is, de rust te
handhaven. Zo'n wijkagent heeft
contact met de mensen in een niet-
agressieve sfeer. Het is nu op het
ogenblik zo dat men denkt: Als we
rottigheid hebben, komt de politie.
Een groot
zijn
Piet Struyk: Het bloed opruimen en de GGD waarschuwen. Daar heb
ik geen vrede mee".
deel wil motorrijder
Dat doet me denken aan de oudheid,
toen de boodschapper, die kwam
vertellen dat de oorlog verloren was.
gelyncht werd".
„Wat me vreselijk getroffen heeft,
is dat Beernink een soort politie-
laboratorium heeft ingesteld in
Groningen. Daar wordt het wijka
gentensysteem uitvoerig getest. Juist
Amsterdam, de gemeente, die zo'n
politielab het meest nodig heeft, is
hiervoor gepasseerd. In 1968 heb ik
mij 's avonds na werktijd uitvoerig
beziggehouden met het gestalte ge
ven aan een dergelijk systeem. Toen
hoopte ik nog dat het in Amsterdam
ingevoerd zou worden."
De politiemensen in Amsterdam
krijgen nauwelijks of geen .weten
schappelijke begeleiding. Ze moeten
hun vak leren in de praktijk. Zoals
Struyk het zegt: „Trial and run". Je
moet beginnen met je nuchtere boe
renverstand te gebruiken. Ik wil de
psychologische kennis, die ik straks
heb, op het bestuurlijke vlak ge
bruiken. Er moet een apparaat ko-
bruiken. Er moet eena pparaat ko
men, dat niet vervreemdt van de
maatschappij. In Amerika zijn ze
bezig met supermoderne dingen, zo
als een heel hoge toon of lichtflit
sen. Ach, dat is het proberen waard,
maar als de rel er is, dan kom je
toch weer tot nakaarten. Ik praat
liever niet meer over de Dam. Het
enige wat ik er van wil zeggen is,
dat er volgens mij geen enkele
maatregel genomen moet worden.
Uitgezonderd een constante goede
surveillance. Men moet de Dam en
omgeving bekijken als een gewone
wijk. Iedere keer, als het daar gaat
rommelen, wordt de Dam naar vo
ren getrokken als iets uitzonder
lijks".
„Studie alleen maakt nog geen agent".
Struyk is geen voorstander van
het volstampen van het agenten-
hoofd met pure theorie eer hem los
te laten op zijn taak. „De nadruk
ligt nog veel te veel op rechts- en
wetskennis. Wat ze nu aan psycholo
gische kennis krijgen, is een drup
pel op een gloeiende plaat. Nu hoeft
een agent ook niet volgestouwd te
worden met psychologische theorie
ën. De psychologie deugt wel, maar
niet in concrete situaties, als waar
voor een agent komt te staan. De
agent moet eigenlijk een geboren
psycholoog zijn, waarbij vooral
praktijkervaring een rol speelt".
Studie alleen maakt nog geen
agent. Daar is ook een drijfveer, een
gevoel voor rechtvaardigheid voor
nodig. In Struyks woorden: „Hij
moet ook motivatie hebben. Dat ont
breekt nog wel eens bij die jongens,
die net van school komen en dan
agent worden- Ik heb die motivatie
ook uit de praktijk moeten halen.
Als je elke dag opnieuw met je
neus gedrukt wordt op de beroerd
ste situaties, dan krijg je vanzelf
het gevoel: „Hier moet ik wat aan
doen!" Maar wat is vandaag de dag
nog het eindresultaat van het poli
tic-optreden: het bloed opruimen en
de GGD waarschuwen. Daar heb ik
geen vrede mee. Dat is nog veel te
veel oog om oog. Het aantal onopge
loste zaken, de zogenaamde dark
numbers, neemt toe. En geen won
der".
„Ik heb drie jaar gewerkt in een
gebied van 60 km2, waar 250.000
mensen wonen. Daar surveilleren 's
avonds drie tot vier wagens. En als
er rellen in de binnenstad verwacht
worden, dan is er helemaal g|en
bewaking of hooguit één, twee wa
gens. Ik vind dit beangstigend. Zo is
het voorgekomen, dat het bureau
Singel, een zeer druk bureau, tijde
lijk gesloten was, omdat de wacht
commandant naar de w.c. moest.
Struyk is weinig gelukkig met de
huidige selectie- en wervingsmetho
den. „De eisen van de toekomstige
politieman zijn gebaseerd op het
schaap met vijf poten. Hij moet
psycholoog zijn, spierballen hebben,
tact bezitten. Hij moet inleefvermo
gen hebben, de wet kennen, maar
juist op die plaatsen waar ze die
eigenschappen nodig hebben, komen
ze niet terecht. Als je iemand aan
stelt voor het verkeer, dan moet je
anders selecteren dan voor de re
cherche- Als je een opinieonderzoek
houdt onder kandidaten, dan conclu
deer je, dat een groot deel bij de
recherche wil of bij de speciale
dienst, waar ze met honden kunnen
werken of motorrijder zijn. Op die
manier krijg je een slag jongens die
een ongeschikte instelling hebben
voor het politievak. Op het ogenblik
heb je de oudere hoofdagenten en
de jongere garde. Nou, dat is water
en vuur. De ouderen willen remmen,
maar de jongeren zijn numeriek in
de meerderheid en dat verpest de
atmosfeer in het korps. Het beroerd
ste is dat juist de uniformdienst
wordt afgeroomd. De mensen die
achterblijven krijgen het gevoel, dat
zij niet geschikt zijn voor een lei
dende functie. Ik wil andere selec
ties. Je hebt agenten voor het ver
keer, daar is niet zo bar veel voor
nodig. Je hebt surveillanceagenten,
dat zijn ombudsmannen, waaraan
zeer veel eisen worden gesteld en
dan heb je de categorie, die in
Sherlock Holmes is blijven, steken,
die goed kan puzzelen".
„Maar nu moeten ze alles zijn. Zo
sluipen er subjectieve fouten bin
nen. We zijn nu toe aan een nieuw
beoordelingssysteem. 'Veel geünifor
meerden zijn na hun 45-ste gedesil
lusioneerd. Ze voelen zich gepas
seerd, gaan kankeren en verpesten
de troep. En de recherche voelt zich
onze-lieve-heer. Ik heb vrouwen van
agenten horen zeggen: „Mijn man is
verkeersregelaar". Ze willen niet
zeggen: „Hij is bij de politie". Die
vrouw doet dat niet voor niets".
(Van een verslaggeefster)
Er is een oud spreekwoord
in Maleisië dat zegt dat wie
eenmaal in dit land geweest
is er altijd naar blijft terug
verlangen. In hoeverre dit
gezegde opgaat weet ik niet.
Een feit is dat dit land je
altijd blijft boeien door zijn
bewoners, zijn mooie le
genden en soms nog primi
tieve bijgeloof. Bovendien
is het een prachtig land dat
je fascineert door zijn vele
facetten, waaraan de her
innering je ook na jaren
niet loslaat.
Op 31 augustus 1957 is
Maleisië een onafhankelij
ke staat geworden binnen
het Britse Gemenebest. De
hoofdstad Kuala Lumpur
biedt met zijn verschillende
bevolkingsgroepen een
steeds afwisselend en boei
end beeld. Chinese vrouwen
in hun samfo's alleen oude
re Chinese vrouwen ziet men
nog met lange vlecht, wit-
gesteven jasje en zwarte
broek. Maleise vrouwen in
bun prachtige sarongs en
de Indiasen in hun verruk
kelijke sari's. Daartussen
de blanke Europese vrou
wen in hun luchtige, vlotte
zomerjurken.
Een van de grootste bevolkings
groepen, is wel die van de Chinezen,
die een groot deel van de handel
beheersen, evenredig of iets groter
is de groep Maleiers, dan volgen de
Indiërs. De kleinste groep zijn de
aborigines, de inboorlingen, de oor
spronkelijke bewoners van Malaya,
die nog in de jungle leven. De
Dajaks leven hun eigen eenvoudig
bestaan ver weg van alle beschavin
gen. Hun feesten worden in de trant
gevierd, die aan alle levende en
levenloze dingen een ziel toekent.
Hun leven wordt beheerst door ta
boes. Het oude gebruik van kop
pensnellen is verboden, alhoewel in
de laatste wereldoorlog vele Japan
se soldaten gevallen zijn onder het
mes van de koppensnellers. De ge
schiedenis van Maleisië gaat terug
tot ver in het grijze verleden. Vroe
ger werd het Chersonesus Aurea
„Gouden Schiereiland" genoemd,
heel veel feiten zijn in het duister
gehuld en het land blijft onbeteke
nend tot ongeveer 1819.
Dan wordt de stad Malacca be
langrijk, tegenwoordig Melaka ge
noemd, maar ook wel „The City of
Dreams". Een stadje dat typisch
Hollands aandoet. Melaka is boven
alle steden in Maleisië de stad,
die kan roemen op een historie en
wereldwijde vermaardheid van eeu
wen her en op een cultuur, die noch
T;K
ff.
i -i
i 4W1P
tfel
fte I
HÜH
Een van de mooiste moskeeën
Chinees, Maleis, Indiaans of Euro
pees maar uitsluitend Maleisisch is.
Een compositie van alle rassen, die
deze historie maakten- Symbool
daarvan is de oudste pagode, die
met de oude moskee, de Tempel-
street beheerst, terwijl boven op de
heuvel de nog tweehonderd jaar ou
dere Christelijke Kerk staat. De
kerken van het 16e eeuws Portugal
waaronder de kerk van Onze Lieve
Vrouw op de Heuvel overheersen de
stad en zijn verbonden met namen,
die herinneren aan de Hollandse 17e
eeuw en haar O.I. Compagnie, die
200 jaar geleden heerste over deze
eeuwenoude stad.
Er zijn hier zoveel herinneringen
aan de destijds Verenigde Nederlan
den zoals de Heerenstraat en de
Jockheerstraat, die zo typisch Hol
lands zijn dat men zich verbijsterd
afvraagt of men hier werkelijk in
Maleisië is. Langs de Heerenstraat
staan de huizen waarvan de tuinen
grenzen aan de nu verzande zee.
Vanuit deze hoven of werven laad
den de Hollandse kooplieden hun
schepen waarop de vlaggen wapper
den van de O.I. Compagnie en die
van daaruit voeren naar de nu even
eens verzande havens Hoorn en
Enkhuizen aan de Zuiderzee. Het
„Stadthuys" nu Gouvernementsge
bouw stamt uit de 18e eeuw en is
niet veel veranderd. De onregelma
tig gebouwde galereien en zuilen
gangen hebben nog niets verloren
van hun statige, weidse voornaam
heid.
Tegenover het Stadthuys staat de
laat 18e-eeuwse Hollandse nu Chris
telijke Kerk met zijn uitgestrekte
galerei en zijn prachtige kansel.
Rondom de kerkmuren vindt u de
machtige stenen graven, speciaal
vanuit Holland hierheen gebracht,
met de namen van lang vergeten
Hollandse koopvaardij-lieden en
mensen van de zeevaart. Het is vrij
wel onmogelijk om ook maar een
detail op te sporen van de loopbaan
van deze eens zo machtige mannen
behalve dan wat de grafstenen er
ons over vertellen. Aan de zijkant
van het Hoogaltaar evenwel lijl
lege grafkelder van iemand til
vergeten is. Het is een köj
pelgrimsoord, want hier wadi
stoffelijke resten ter raste j
van de H. Franoiscus van
die als eerste het katholieke»
naar Japan overbracht. Veehl
zegd en geschreven over St,-M
cus en over de geschiedecl
een schakel vormt met Melakf
feiten zijn echter niet altijd J
heilig-
De meest charmante straa: I
Melaka is de Chrislchurchstal
ligt tussen het Stadthuys en i
De huizen zijn gebouwd van
iandse bakstenen, speciaal
Middelburg hierheen gebracltl
zijn bedekt met rode pannen el
staj-1 is typisch Hollands. Doo:|
straat slenterend, dromende
denkend aan vroeger tijden, til
de gevechten tussen Maleiers, af
gezen en Hollanders, die er ij
dagen van de grote Altaozf
zijn geweest, zweeft er nog id
deze atmosfeer van de graofal
de zwier van de vroegst f
Compagnie.
Hier in Melaka begon del
handel tussen Oost en Wesf
Chinese jonken brachten
zij de en specerijen. Vanuit S;|
en Perzische havens kwama|
de volgeladen schepen. Ze i
door Venetianen opgewacht!
Venetië uit ging het naar f
Europa. Per pakezel over de ij
nerpas tot Augsburg en Weid
nerpas tot Ausburg en Weatl
boot over de rivierenen id
naar de Vlaamse koopmaaf|
Gent en Brugge en via het
naar Londen.
Maleisië. Wist u bijvoorbeeld!
nog twee Hollandse forten te
in dat land? Fort Altingsfc;
Fort Utrecht in Kuala Selï
Toen de Hollanders hier in I
■eeuw landden hebben zij denl
ten gebouwd als een waarasf
aan de inwoners, dat zij tas!
ke belangen wilden verdedigol
bestonden uit het bc.-iag legs!
het tin hij de Selangor-rivkl
meer is er te vertellen overijl
beeld de Nieuwjaarsfeesten, f
Thaipusam het feest van
does, over de Chinese keull
Tsao-Wang en zijn hemelgi®J
Tien Tsohu lau ya. Zo heeftf
bevolkingsgroep zijn eigen fl
legenden en godsdiensten. M
juist, wat dit land zo iw
maakt.
I BAKASAT, India (AP) -
I top en honger en dood
de'oostpakistaanse vluchteling
"„bonis worden, dat he
I 10 deJ Hefls in het kamp Ba
huiten Calcutta, een speciale te
Kk heeft moften nemen
dienst te doen als lilkenhuis.
fiaan de vluchtelingen niet i
van de honger dood, dan moeti
geknakte weerstand de
inbinden met allerlei Ievensge
Jjke ingewandsaandoeningen.
Door de extra-tent hoeven
niet langer de lijken in de be
vin ons veldhospitaal te laten t
»r crematie worden opgehs
rteit majoor mejuffrouw Eva
.rtog uit Den Haag.
Het veldhospitaal van het I
Hells bestaande uit twee te
maar aan 70 patiënten ru
ROTTERDAM (ANP) E
Rotterdamse politie heeft zonda
tien leden van het centraal ai
tie-comité Rijnmond, een groepi
ring die de strijd heeft aangi
I bonden met de milieuverontre
jiiging, aangehouden toen zij b<
zig waren om met verf dood!
koppen te schilderen op de kusl
vaarder Kate H.
De actie van de tien was juif
tegen de Kate H gericht, omda
dit scheepje regelmatig afval va
chemische industrieën in d
Noordzee onder de Nederlands
kust loost. De Kate H lag zon
l dagmorgen bij Pakhoed aan d
Waalhaven in Rotterdam. De po
litie nam de tien jongelui me
naar het bureau. Na te zijn ver
I hoord werden zij op vrije voetei
f gesteld.
(Van onze redactie buitenland
DNDEN Volgens een „ond
ek van de opinieonderzoeken",
acht door Suday Times, gaat
-ritse openbare mening over n
I kant van toetreding tot de El
pt blad publiceert een kaart,
"nt dat de kloof tussen de vo
tegenstanders sedert het be
I het jaar steeds kleiner wor
In 65 procent tegen en 20 proc
tor, in maart, naar 42 procent
■en en 38 procent vóór, nu.
(Van onze redactie buitenland)
iKAItATSJI De voormalige
Jer van de Oostpakistaanse Awaï
pa, de 52-jarige sjeik Moedjibi
■wchman, heeft vorige maand r
*n lichte hartaanval drie weken
Kt militaire ziekenhuis van Raw
gelegen. Na zijn herstel is
de gevangenis teruggebrachi
IJ? Karatsji circuleren intusi
B? ar van officiële zijde geïns
jerde geruchten dat de sjeik
s. een verhoor ingestort zou z
ErhbePgeven heeft met India
KSKP=lng» te hebben gestaan
*oliii„a S zelfstandig te mak
Kt waarnemers nemen
ze geruchten de openbare
EvL moeten maken voor 6
kt W„Ieg1n Moed3iboer Rachm
H "Innenkorl verwacht wordt.
gearresteerd! 23 'ede"
fceFsIR^Ni?BEVOLKING
zuidkust kon za'~
»vlekerUdStgesteld:
Kkt Jle vrijdag was
een vals alarm te
PaJen
Milaan
van
van
zaterdag w
geweld
gem
zijn
'dexaml a'Le geslaagden voor
gels aun«IlaZ° en mavo hebl
gekozen,
i van
Statisi
bij
wen
kgeir,';n havo en r
■Mt examenvak gek
K'itraai But Ult gegevens
ïver de keuT" V00r de S
Pdexamen, Si va" vakken
Kelegd. Ct"' die vorig jaar
«LKïNg van de
repair1 1971 de
Sov,
245 r
Het stadion van de hoofdstad