Mogelijk fel verzet van studenten GESCHENKEN VOOR PRINS PONTIAC PENTAGON PUILT UIT VAN GEHEIME STUKKEN COLLEGEGELD OMHOOG Gemeenten Huisarrest voor priester in Z.-Afrika REDACTIE EMERGO VOOR KRIJGSRAAD Nillmij voor enkele tonnen opgelicht Het heeft mij iets gedaan binnenland buitenland 1WÊÊ—mm—rn Huisarrest Amerika wil China en Frankrijk hij ontwapeningsgesprek ACCEPTABEL fijn om te dragen voor jaren en jaren en jaren... PONTIAC TIJD - JUISTE TIJD Systeem moet op de helling BISSCHOPPEN IN ZWITSERLAND VÓÓR RADEN Uit ziekenhuis SPOKIE BOOS OP POLITIE VISIE Brand bij Poolse raffinaderij: 33 doden TV^LmjI DE RUITER UIT GBS-BEHEER Interview Ellsberg op Nederland 1 Dinsdag 29 juni 1971 (Van onze verslaggevers) AMSTERDAM/UTRECHT/DEN HAAG „Ik geloof dat veel stu denten in moeilijkheden raken als die collegegeldverhoging doorgaat", zegt studentendekaan Van dér Sitaat uit Amsterdam over het plan van Steenkamp om het collegegeld vijf keer zo hoog te maken. Het „entreegeld" tot de Nederlandse universiteiten zal van f 200,op 1000,worden gebracht. Het is vooral de groep studenten die zijn eigen collegegeld moet betalen, die moeilijk komt tp zitten. Als ouders helemaal de kosten van hun studerende zoon of dochter betalen zijn zij degenen op wie de lasten nog zwaarder gaan drukken. Dc heer A. A. M. Oomen, studen tendecaan in Nijmegen: „Mensen met de laagste inkomens zullen niet het slachtoffer zijn. Voor hen zal de beurs verhoogd worden. Voor de studenten met ouders die hoge inko mens hebben is het ook niet zo erg. Het zijn vooral dc studenten uit de middengroepen die getroffen wor den". In Amsterdam is men bang dat het aantal „weigerachtige" oudera zal toenemen. „Weigerachtige" ou ders willen hun kind het geld niet geven om te gaan studeren, bijvoor beeld omdat het te duur is. Ook de heer Oomen ziet dat gebeuren: „Die collegegeldverhoging belemmert de toestroming naar de universiteiten. HET is een klein berichtje en het speelt zich bovendien ver weg af, in Zuid-Afrika. Een van geboorte Britse r.-k. priester, Cosmos Des- mond, mag vijf jaar lang 's nachts en in de weekeinden zijn huis niet meer uit, mag niets meer publiceren, moet zich dagelijks bij de politie mélden en mag zijn woonplaats, Jo hannesburg ^hëlêrïiaèl "riiéf 'mèer 'uit'. Huisarrest heet dab Zijn- misdaad: hij heeft onder méér in een boek ont hullingen gedaan over Afrikanen die door de Zuidafrikaanse rege ring gedeporteerd werden uit blank gebied naar „hun thuisland". In vrachtauto's zijn deze mensen hon derden kilometers verderop ge bracht, waar ze in het gunstigste ge val een tentje kregen en verder zelf maar een huis moesten bouwen en in hun levensonderhoud moesten voorzien. Een en ander viel samen met een droogteperiode, waardoor er honderden doden zijn gevallen, zo getuigen missionarissen in Des monds boek. In een land als Zuid- Afrika word je voor zulke onthul lingen gewoon levend begraven in je eigen huis. GENèVE (AP) De Verenig de Staten hebben gisteren op de ontwapeningsconferentie in Ge- nève verklaard dat zij op toekomsti ge ontwapeningsbesprekingen alle „nucleaire" landen zouden betrek' ken, met inbegrip van communis tisch China en Frankrijk. Deze verklaring, afgelegd bij de hervatting van de ontwapeningscon ferentie, schijnt in" beginsel overeen te stemmen met het voorstel van de Russische partijleider, Leonid Brezj- nev, tot bet beleggen van een confe rentie van alle vijf kernmogendhe- den: de V.S., Rusland, Engeland. Frankrijk en China. De conflictstof tussen ouders en stu denten zai toenemen". De studiedecanen in Utrecht zien geen moeilijkheden opdoemen. Die in Amsterdam en Nijmegen wel Van der Staat: „Ik voorzie fel verzet van de studenten. Zij zijn zich nu al aan het beraden in Groningen over wat ze gaan doen. Wij zullen dat in het landelijk overleg studentendeca nen in de eerste week van septem ber gaan doen. Dan is alles ook veel duidelijker". Door de financiële experts van de Tweede-Kamerfracties en door amb tenaren van het ministerie van On derwijs wordt op dit ogenblik ijve rig gerekend hoe door verhoging van sciiool- en collegegelden de te bezui nigen bedragen, volgens het plan Steenkamp, opgebracht kunnen wor den. Van de 900 min. die volgens het regeerakkoord over 1972 moeten worden bezuinigd, zou het ministe rie van Onderwijs en Wetenschap pen ISO min. voor zijn rekening moeten nemen. Er schijnen drie concrete voorstel len in studie te zijn: verdubbeling van het kleuitersohoolgeld van 48 naar 96 gulden per jaar, verhoging van het schoolgeld voor de niet- leerplichtige jaarkringen van het voortgezet onderwijs van maximaal 200 naar maximaal 400 gulden per jaar en verhoging van het college geld van 200 naar 1000 gulden per jaar. Er zijn echter tussen formateur Biesheuvel en de vijf fractieleiders nog -geen. definitieve bedragen afge sproken, Veel zal trouwens ook af hangen van de. eigen inzichten van de nog niet gevonden man, die de portefeuille van onderwijs moet gaan beheren. Bij de KVP zal verhoging van kleutergeld en schoolgeld zwaar val len. Daarop is al gewezen in het gepubliceerde antwoord van de KVP-fractie op het ontwerpregeer- akkoord van Steenkamp. In het KVP-programma wordt kosteloos onderwijs to.t 18 jaar bepleit. WD-onderwijsspecialist Vonhoff gaf als zijn persoonlijke mening dat een kleutergeld- en een schoolgeld- verhoging voor hem acceptabel zijn, hoe onaangenaam ook. Ook hij zaJ dan echter compensatie bepleiten voor minder draagkrachtige ouders van kleuters. Een verhoging van het collegegeld tot 1000 gulden zou Von hoff aanvaardbaar vinden, mits er geen nieuwe financiële drempels ontstaan voor het beginnen van een universitaire studie. Bij de KVP stuit een collegegeld verhoging eveneens op minder weerstand dan schoolgeld verho ging. Overigens zullen de komende ver hogingen van school- en collegegeld pas volgend jaar kunnen ingaan. Er zijn namelijk wetswijzigingen voor nodig. Prins Bernhard die gisteren zijn zestigste verjaardag vierde, kreeg met een cheque van 800.000 gulden het nationaal geschenk zijn armen vol speelgoeddieren, aangeboden door voorzitter Westermann van de stichting Natura Artis Magistra Artisom onder zijn kleinkinderen te verdeleni. (Van onze redactie speelgoedolifantjes meegebracht, jaar is komen te vervallen. Drs. binnenland) De prins kreeg tenslotte ook nog Bakker was echter wel bang, dat een album met opnamen van het dc meeste brieven van de prins De Nederlandse 0„iangs uit Thailand per vliegtuig via de frankeermachine het paleis tot nu toe naar Nederland gekomen jonge oli- zullen verlaten. na_ fantje voor Artis. d~i SOESTDIJK bevolking heeft f800.000,- opgebracht voor het na tionaal geschenk voor prins Bern hard, die gisteren zijn 60-ste ver jaardag vierde. De prins ontving dit bedrag gis terochtend op Soestdijk symbolisch uit handen van de samensteller van het radioprogramma „Weer of geen weer" Bert Garthoff. Hij stelde het op zijn beurt ter be schikking van de voorzitter van De demissionaire minister Minister Bakker had ook drie ingelijste vellen meegenomen met de zegels gewijd aan het Wereid- natuurfonds, het Anjerfonds en de Borobudeur drie belangrijke activiteiten van de prins. Prins Bernhard stelde ze ter hand aan de vertegenwoordigers van deze drie stichtingen. Tot de minister en de vertegen van woordigers van de PTT zei prins Artis, dr. Westerman, voor de verkeer en waterstaat, drs. J.A. Bernhard: „Het heeft mij iets ge bouw van een olifantenhuis in de Bakker zei tot de jarige prins blij daan, dat u deze zegels voor mij Amsterdamse dierentuin. De voor- te zijn, zijn ministersfunctie nog te hebt uitgegeven. Het is een van de zitter van het „Comité nationaal bezitten om de prins de vier bij- mooiste dingen, die ik ooit in mijn geschenk", de commissaris van de zondere zegels te kunnen overhan- leven heb gekregen." koningin in Gelderland, mr. H.W. digen, die gisteren op diens ver- van de vier Nederlandse zegels Bloemers, liet de symbolische geld- jaardag door de PTT werden uit- heeft de hoogste waarde 45 cent overdracht vergezeld gaan van gegeven, en de twee bijzondere een toeslag van twintig cent, bc- zeven albums, met de kaartjes en zegels, die door de postadministra- stemd voor de restauratie van het briefjes, die de gevers van het ties van -Ie Nederlandse Antillen door de „ziekte van de steen" aan- geschenk in veel gevallen bij hun en Suriftamc eveneens gisteren in getaste boedhistische monument op gift hadden gevoegd. Als persoon- omloop werden gebracht- java, de borobudur. De restaura- lijk cadeautje kreeg de prins van Minister Bakker hoopte, dat de tie, die wordt uitgevoerd onder de voorzitter van het comité zes prins de zegels ook zou gebruiken, auspiciën van de UNESCO, zal zes zilveren olifantjes. Voor zijn klein- nu het postvrijdom voor het ko- jaar vergen en ruim twintig miljoen zoons had mr. Bloemers stoffen ninklijk huis sinds begin van dit gulden kosten. IN CATANIA op Sicilië is het dc politie gisteren gelukt de rust in de plaatselijke gevangenis te herstellen. Er Was een hevig oproer, gericht tegen de „overbezetting van dc cel len". IN SAARBRuCKEN heeft een rechtbank de 65-jarige voormalige SS-luitenaut Frits Gebauer tot le venslange tuchthuisstraf veroor deeld. Wegens zijn gezondheidstoe stand is hij echter in vrijheid ge steld met huisarrest. MINISTER KLOMPé deelt het oor deel van het NOS-bestuur dat de manier waarop scènes van „Oh, Cal cutta" op de beeldbuis zijn gebracht, „onjuist en ontoelaatbaar" is. DE ROTTERDAMSE politie treft geen verwijt voor haar optreden bij de plundering van het kantoor van de - Oostenrijkse koppelbaas Rudolf Strasser in Den Briel door arbeiders. Dit is uit een onderzoek door re chercheurs gebleken. DE ERVEN LUCAS BOLS distil leerderijen gaat onderhands 25 miljoen lenen voor investeringen in de fabrieken te Schiedam en Nieuw- Vennep. (ADVERTENTIE) UTRECHT (ANP) De twee hoofdige redactie van Emergo, dis trictsblad van de Vereniging Van Dienstplichtige Militairen (VVDM), zal begin augustus voor de krijgs raad m Den Bosch moeten verschij nen wegens ondermijning ofwel uit lokking van onkrijgstuchtelijk ge drag, zo heeft een woordvoerder van de VVDM gisteren meegedeld. De legerleiding is gevallen over een passage, waarin wordt gezegd: „Een pamflet maakt nog geen sterke organisatie, die met succes kan op treden tegen represailles van de le- gerbazen. Om de onvermijdelijke straffen, overplaatsing (onschade- lijkmaking) e.d. te bestrijden moet de hele kazerne gemobiliseerd kun nen worden in een daadwerkelijk verzet (langzaamaan-acties, stakin- gen)". De legerleiding achtte deze passa ge opruiend en ontoelaatbaar, waar na de bevelhebber landstrijdkrach ten het betreffende nummer van het blad een voorlopig verspreidingsver bod oplegde, dat inm'ddels in eeD definitief verbod is omgezet. PONTIAC PONTIAC PONTIAC PONTIAC PONTIAC PONTIAC Dit zijn enkeie modellen uit de zeer grote Pontiac-collectie die uw Pontiac-dealer u gaarne toont. Loopt u eens bij hem binnen 100% waterdicht. Uurwerk verend opgehangen in een solide roestvrij stalen kast- De beste bescherming van de juiste tijd Edelstaal 198.- Een aantrekkelijk moflel. van vroeger-van nu-van straks. Doublé of chroom 79.50 Fraai gevormde kast beschermt het solide Pontiac uurwerk tegen vocht en stof. Wijzerplaat met kleurige zóne. Doublé 149.- (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON De archieven en kluizen van de Amerikaanse staat puilen uit van honderden miljoenen bladzijden nog steeds geheime docu menten uit de Tweede Wereldoorlog en de Koreaanse oorlog, aldus heeft James C. Hagerty, oud-voorlichtingsambtenaar van het Witte Huis gister avond verklaard. Hagerty, voorlichtingsambtenaar van de regering-Eisenhower en thans vice-president van de American Broadcasting Co., verklaarde dit in een radio- en televisieprogramma van de A.B.C. Volgens Hagerty zijn er 160 mil joen bladzijden geheime documenten uit de tweede wereldoorlog. Daarbij zijn 23 miljoen bladzijden die ge meenschappelijk bezit van de Ver enigde Staten en Groot-Brittannië zijn. Hagerty was het eens mét senator Barry Goldwater, die eveneens in het programma optrad, dat het stelsel van de geheimhouding der documen ten op de helling moest. Als achttiende Amerikaanse krant heeft ook het gezaghebbende Chris tian Science Monitor uittreksels ge publiceerd uit de geheime Pentagon- analyse over het betrokken raken van de Vernigde Staten in de Viet namese oorlog. Uit de in de Monitor afgedrukte passages van de Penta- gon-studie blijkt, dat de regering- Kennedy en later ook de regerin- Johnson plannen uitwerkten om bin nen een periode van vijf jaar nage noeg alle Amerikaanse troepen uit Zuid-Vietnam terug te trekken. Volgens het oorspronkelijke plan zou het Amerikaanse contingent van 12.000 in het begrotingsjaar 1964 tot slechts 1500 man in het begrotings jaar 1968 verminderd worden, aldus de Monitor. Uit de Pentagon-analyse zou evenwel blijken, dat dit plan vrijwel van meet af aan tot misluk king gedoemd was. De analyse werpt naar de Monitor schrijft, in bet bijzonder een on- BERN (KNP) De Zwitserse bisschoppen hebben beslist zich niets aan te trekken van de Romein se pogingen om invloed en bevoegd heden van pastorale raden te be knotten. In Nederland hebben kardinaal Alfrink en mgr. Ernst, bisschop van Breda, zich ook al gekant tegen de Romeinse pogingen om de pastorale raden aan banden te leggen. gunstig licht o-p de rapporten van de Amerikaanse geheime dienst, die tot de belangrijkste grondslagen voor de politieke beslissingen in Washington behoorden „De front rapporten van de Amerikaanse ge heime dienst, die zeer sterk geba seerd waren op Zuidvietnamese in lichtingen, waren pover en te opti mistisch. Zij gaven hoge regerings functionarissen een verkeerd beeld". Het -Amerikaanse ministerie van justitie in Washington heeft tot dus ver nog niet te kennen gegeven, dat het ook de Monitor een publikatie- verbod wil opleggen. De woordvoerder van het Ameri kaanse ministerie van defensie, Jer ry Friedheim heeft tegenover jour nalisten verklaard, dat zijn ministe rie bezig is met een omgewerkte versie van de 47 boekdelen tellende analyse van de geheime Pentagon- documenten. Deze omwerking zou minder dan 45 dagen vergen. Als dil werk voltooid was, zou er waar schijnlijk een behoorlijke hoeveel heid stof voor publikatie zijn. Op df vraag hoeveel, zei Friedheim: „Ze ker ruimschoots de helft". (Van een onzer verslaggeefsters) ROTTERDAM. ,,Spokie" is weer thuis. Adriaan van der Ham, alias „Spokie", kwam ruim een maand geleden in het nieuws, toen het huis waarin hij samen met zijn zuster Taja woonde door brand werd verwoest. Zijn zuster kwam bü de brand om het leven. Adriaan werd in een krankzinnigeninrichting ge plaatst. Het meeste nieuws zat hem echter in het feit, dat in de puinhopen van het huis voor en kele tonnen aan geld en gouden en zilveren munten werden aan getroffen. Buurtbewoners, die vroeger Adriaan een zonderling vonden, hebben een actie gevoerd om hem in zijn huis terug te krijgen. Afgelopen vrijdag werd hij ont slagen en opgenomen in het huis van een buurman. Daar bezint hij zich nu op wat hij tegen de politie zal doen, die, volgens hem, onrechtmatig aan zijn geld is gekomen (zij borg het op in een kluis). Maar meer nog het feit, dat hij krankzinnig werd verklaard, zit hem overmatig dwars. Hij heeft een advocaat in de arm genomen. Zijn huis zal hij laten opknappen en bovendien gaat hij zich een grote herdershond aanschaffen om zijn domein te verdedigen. (Vervolg van pag. I) „Hieruit blijkt", aldus de officiële reactie van de Vereniging van Ne derlandse Gemeenten „dat de inves teringen door het rijk geweldig toe nemen terwijl ook het bedrijfsleven zijn gang heeft kunnen gaan. Met betrekking tot de gemeenten is ech ter een bedroevend beleid gevoerd. Onze grief is dat de gemeenten in flatoir moeten financieren terwijl het rijk een liquiditeitsoverschot heeft. De grote frustratie van de gemeenten is dat er jaren en j-aren gewacht moet worden tot er geld beschikbaar komt. Dit is nu al vijf jaar zo. E-r ligt een geweldig stuw meer van voorgenomen gemeentelij ke investeringen. En er is geen licht punt voor de toekomst. Het lokaal bestuur wordt volstrekt verwaar loosd. Ook uit het regeerakkoord voor de komende vier jaar blijkt dat het probleem van de gemeenten on opgelost is gebleven". Burgemeester J. P. Godwaldt van Roosendaal, die eerder dit jaar ui termate scherpe kritiek heeft gele verd op de centrale financiering met betrekking tot de gemeenten, zegt: „Er is natuurlijk wel iets te berei ken met samenwerking, maar daar zit d-e sleutel van de problemen niet. Je moet helaas steeds weer ontdek ken dat er in Den Haag een ontstel lend onbegrip heerst over de vol strekt onhoudbare situatie in de ge meenten en de oorzaken daarvan. Roosendaal bijvoorbeeld werkt al tien jaar met een sluitende begro ting. Laat het rijk dat een-s doen. Nu slokt het rijk met zijn geweldige tekorten alle financieringsmiddelen op". Dr. Grapperh-aus is van mening dat het niet gemakkelijk zal zijn het beleid in tal van gemeenten om te buigen naar meer samenwerking- Daarvoor is een plan nodig dat z.i. moet worden opgesteld door een man met een brede, maar originele visie, „een Thorbecke wellicht". Reactie van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten op deze laatste opmerking: „Inderdaad. De gemeenten zien verlangend uit naar een soort Thorbecke; naar een man, die de gemeenten eindelijk uit het moeras zal halen". (Van onze redactie buitenland) WARSCHAU De brand in de Poolse olieraffinaderij Czechowice, in het zuiden van Polen, die zater dag uitbrak, heeft volgens officiële bekendmaking drieëndertig doden geëist en tientallen gewonden. De bramd is waarschijnlijk door blikseminslag veroorzaakt. Vier olie tanks achter elkaar ontploften of raakten in brand. De branden kon den gisteren pas geblust worden. (Van onze redactie buitenland) JOHANNESBURG. De Zuid afrikaanse regering heeft de gees telijke, Vader Cosmos Desmond, huisarrest opgelegd. De 35-jarige r.-k. priester is een leidinggevende opponent tegen de rassenpolitiek van Zuid-Afrika. Het arrest be tekent dat hij van zes uur 's mid dags tot zeven uur 's ochtends binnen moet blijven, ook geduren de de weekeinden en dat hij geen bezoek mag ontvangen, uitgezon derd van zijn arts en van zijn ouders die in Engeland wonen. Vader Cosmos Desmond Zit u nou ook al met de vraag: Ben ik het wel, of ben ik het niet? Ik doel nu even op de uiterst tere materie, die dr. B. de Groot in het NKV-blad Ruim Zicht heeft aange sneden: het overspannen zijn. Uit velerlei onderzoek blijkt dat tussen de 15 en 40 procent van ons volk min of meer „overspannen" is. Ik geloof dat je, als je jezelf gaat afvragen of je daar ook bij hoort, je er waarschijnlijk wel bij 'hoort. Waarbij ik wel toil aantekenen dat degene die niet overspannen is, daarom nog niet beter af is. Maar als u het mij nou op de man af vraagt, is de Tour de Franc(e) koek al helemaal verdeeld. En wel door Eddy Merckx, de woeste, de ijzersterke keizer der pedaalridders, de onoverwinnelijke, de onmenselij ke (zoals ik op d'n Bels hoorde). Drie ritten en het was gemaakt. Globaal ziet de verdeling er als volgt uit: eindwinnaar: Merckx; bergklassement: Zoetemelkploe- genklassement: Merckx en maten. De overige prijsjes zal de keizer van St.-Pieters-Woluwé met milde hand uitdelen aan de kleinen, die zelfs niet in zijn schaduw mogen staan. Laat staan fietsen. Een paar coureurs schijnen te proberen hem bij te houden. Zoetemelk, Petter- sons, Motta en nog wat mannen. Een vrij onhaalbare zaak, zo te zien. Zodat de spanning eruit is voordat er ook maar sprake van is. Net een toreador die Merckx, die een stier dood steekt. De zwarte van Ternaai- en doet dat met de Ronde. Ach, och, waar zijn de tijden van Jan Janssen (zucht). Dit weekeinde, (dieren)vrienden, zijn er alleen al in de buurt van Apeldoorn 17 honden door de plaat selijke dierenbescherming uit de bossen gehaald. Hier likt zo'n vier voeter dankbaar zijn dierenbescher- mende redder. Het dier was, kenne lijk door vakantiegangers, aan een boom vastgebonden en achtergela ten. Prettige vakantie! MERIJN DEN HAAG De heer C. M. de Ruiter heeft per 14 juni zijn functie als dire ur van GBS-beheer en n. v. A. Schroder en Co. neergelegd, zo heeft hij gisteren bekendgemaakt. In verband met het feit dat zijn maatschappijen aan derden zijn overgedragen. De heer De Ruiter wenste geen verder commentaar te geven. HILVERSUM (ANP) De NOS- televisie zal vanavond van 20.35 tot 20.55 uur via Nederland 1 in een ingelaste uitzending van „Panora- miek" een interview uitzenden met dr. Daniël Ellsberg, de man, die geheime Pentagon-rapporten te, be schikking van de Amerikaanse pers stelde. DEN HAAG (ANP) —De N:'U:j Financieringen n. v. in Den Haag is voor tenminste enkele tonnen het schip ingegaan door frauduleuze handelingen bij een financierings kantoor in Rhenen dat voor de Nill mij ais bemiddelaar bij financierin gen optrad. De schade kan zelfs nog oplopen. De Nillmij heeft inmiddels de 45- jairi-ge directeur, J. van D. van het kantoor zijn bemiddelingen voor de Nillmij doen staken. De relatie van d-e Nillmij met Van D. bestond sinds 1969. Eind vorige maand kwamen onregelmatigheden a-an het licht. Van D. bleek gelden die hem ten behoeve van derden ter beschikking werden gesteld, ten «i- gen bate aan te wenden. V

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1971 | | pagina 9