EX-POLITIEKE GEVANGENEN
DEDEN EEN DAGJE ZEELAND
Werk van Perdeck geweerd
Zeeuwen ruw en woest
met zwak geloof
BEJAARDEN IN MAATSCHAPPELIJK WERK
TERNEUZENSE MUSICUS SLAAT
ARTISTIEKE DISCUSSIE LOS
stad
streek
EEDE
Zeeuwse eollecte
bracht bijna
f 40.000.- op
Te koud
Strandweer
waterstanden
Hoecbst bundelt
Nederlandse
dochter
ondernemingen
Hagel schaadt
fruit
aanz
Kamerlid:
SCHOOLKEUZE
DOOR OUDERS
DIENT
VEILIGGESTELD
Symbolen van
een £odin
Water bedekt
nog veel
OPGEDOKEN
's-Gravenpolder
Boete voor
wapenbezit
Vrijdag 18 juni 1971
(Van een onzer verslaggevers
en correspondenten)
MIDDELBURG/HULST/EEDE
Ruim 350 deelnemers aan liet jaar
lijkse congres van de vereniging Ex-
poge (ex-politieke gevangenen in
oorlogstijd) brachten gisteren met
bussen een bezoek aan de provincie.
Zeeland. Er werden onder meer be
zoeken gebracht aan Middelburg, Ee-
de en Hulst.
In de middaguren werd het gezel
schap ontvangen door het provinciaal
bestuur van Zeeland. Op het pro
gramma stond o.a. een bezoek aan
de abdijgebouwen, waarbij enige pro
vinciale bestuurders als gids fungeer
den. Tijdens een ontvangst sprak mr.
Van Aartsen. de commissaris der ko
ningin, de voormalige politieke ge
vangenen toe.
Hij wees er op dat de vereniging
Expoge onder dwangmatige omstan
digheden is geboren, maar werd ge
voed door de vrijheidsidee. De heer
Van Aartsen werkte het thema van
de vrijheid wat nader uit en besloot
met de tegelijk hoopvolle en ont
moedigende constatering, dat de
vereniging geen leden meer zal win
nen. doch tot uitsterven is gedoemd
Uit naam van de vereniging dankte
de voorzitter, de heer J. Aalders het
provinciaal bestuur. Als herinnering
aan deze „Zeelanddag" overhandigde
hij de heer Van Aartsen een kaar'
van het eiland Tholen
Daarna maakte het gezelschap de
oversteek naar Zeeuwsch-Vlaanderen.
Bezocht werd het dorp. Eede (ge
meente Aardenburg), de plaats waar
koningin Wilhelmina op 13 maart
1945 in het bevrijde vaderland terug
keerde. Bij het herdenkingsmonu
ment werden de congresgangers be
groet door burgemeester M. G. M
van Berkel.
Met een uur vertraging arriveerde
het gezelschap tegen de avond op het
met vlaggen versierde Marktplein
van Hulst. Daar werden de leden van
de vereniging verwelkomd door bur
gemeester P. Molthoff van Hulst, zelf
voorzitter van de afdeling Zeeland
van de vereniging Expoge. De burge
meester vond het een eer dat Hulst
op deze dag door de vereniging werd
bezocht. Hij hoopte dat de bezoekers
iets zouden proeven van de typisch
Vlaamse geest van de stad.
Vervolgens werd een stoet gevormd
met de talrijke Expoge-vlaggen uit
de verschillende afdelingen en ste
den voorop. Bij het monument De
Gevallenen sprak de heer P. Brand
de congressisten toe. Hij hoopt dat
de jeugd zou begrijpen wat er in het
verleden is gebeurd en dat zij er een
voorbeeld aan zouden nemen. Hierna
werd door voorzitter Aalders en de
heer Van Baarn namens de vereni
ging een krans gelegd. De dames Ra
demakers en Tieleman legden een
krans namens de afdeling Zeeland en
de heer Molthoff voor het gemeente
bestuur van Hulst. De herdenking
werd besloten met het blazen van
The Last Post.
Na de plechtigheid ging het gezel
schap naar de sporthal Den Dullaert,
waar het een aperitief kreeg aange
boden door de gemeente Hulst. Daar
na volgde een diner, mpgelijk ge
maakt door het Zeeuwse bedrijfsie-
ven. De rest van de avond stond in
het teken van het amusement, waar
voor o.a. zorgden de Hulsterse Boe-
renkapel, de majoretten van Hulst en
Kieldrecht en een dansgroep uit Goes.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG De bruto-op-
brengst van de Zeeuwse Collecte
1970 heeft f 39.561,23 bedragen, wat
tên opzichte van 1969 een verminde
ring van f 1.000,- betekende. Na
aftrek van de verwervingskosten,
alsmede de achttien procent ten be
hoeve van plaatselijke sociale cultu
rele doeleinden resteerde ongeveer f
28.000,- voor de in overleg met de
Nederlandse Federatie voor Vrouwe
lijke Vrijwillige Hulpverlening vast
gestelde projecten.
Door omstandigheden werd in
twee van de 36 gemeenten de col
lecte niet gehouden.
Vooruitzichten
voor zaterdag
en zondag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op
donderdag om
18.00 uur:
Zonnige perio
des, later toe
nemende kans op regen en tempe
raturen aanhoudend beneden nor
maal.
Weersvooruitzichten m cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor zaterdag: aantal uren zon:
3 tot 10; min. temp. 0 tot 5 graden
onder normaal; max. temp: 1 tot 5
graden onder normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
90 procent; kans op een geheel droog
etmaal: 60 procent.
Voor zondag: aantal uren zon: 0
toi 6; min. temp. van ongeveer nor
maal tot 4 graden onder normaal;
max. temp.: 0 tot 5 graden onder
normaal; kans op een droge periode
van minstens 12 uur: 80 procent;
kans op een geheel droog etmaal
50 procent.
Aan de aanvoer van koude lucht
kumt een eindt. Na vandaag zal de
wind afnemen e>n wat meer naar
zuidwest draaien. Er is vandaag nog
een kleine buienkans maar aan zee
overwegend zonnige periodes. Tem-
7 peratuur 14 tot 16 graden, zeewater
14 graden. Vooruitzichten: geleidelijk
wat zachter met zon, later iets meer
bewolking maar aangenamer strand-
"'"1
I
Morgen, zaterdag 19 juni Ber
gen op Zoom 12,27, Hansweert 11.50,
-Terneuzen 11.19 en 23.45, Vlissmgen
cl 0.47 en 23.16, Wemeldinge 12.17.
pTrr-T
fel.,i
DEN HAAG (ANP) Konstanz
385 plus 3, Rheinfelden 319 plus 12,
Straatsburg 348 plus 10, Plittersdorf
-1494 plus 14, Maxau 547 plus 10,
Plochingen 165 - 15, Mannheim 379
- - 6, Steinbach 138 - 13. Mamz 357
10, Bingen 254 - 11, Kaub 286 - 18,
iTrier 238 - 4, Koblenz 278 - 17.
-■■Keulen 274 - 17, Ruhrort 462 - 6
"Kobith 1092 plus 6, Pannerdense
"Kop 1057 plus 6. Nijmegen 883 plus
n-8 IJsselkop 943 plus 4. Eefde IJsel
■452 plus 6, Deventer 330 plus 4,
Monsin 5460 plu= 6 R
- - 62, Belfeld 1093 - 9, Grave bene
den de sluis 501 onv.
(ADVERTENTIE)
Fa. Van Dronkelaar, Zuidzance, tel. 01170-2161
Terneuzen, Zuidlandstraat 14, tel. 01150-3529 meubel-
Iedere vrijdag kijkavond tot 21 uur in Zuidzande en Terneuzen
AMSTERDAM Vijf Nederland
se dochterondernemingen van Farb-
werke Hoechst AG zullen in de loop
van 1971 haar activiteiten onder
brengen in een vennootschap onder
de naam Hoechst Holland n.v-
De vijf ondernemingen zijn
Hoeehst-Vlissingen n.v., Polymeerfa-
brieken Breda n.v., Weerter Kunst-
stoffenfabrieken n.v., Tercanal n v.
en de Nederlandse Hoechst-maat-
schappij n.v De naam van de ver
koopmaatschappij Hoechst-Holland
n.v. zal worden gewijzigd in
Hoechst Holland Verkoop n.v- De te
nemen maatregelen dragen, naar
Hoechst mededeelt, het karakter van
een interne reorganisatie ter onder
steuning en bevordering van de uit
breidingsplannen van elk der be
trokken bedrijven. De vakbonden
zijn inmiddels over de reorganisatie
ingelicht. De personeelsbezetting
van de Hoechst-bedrijven in Neder
land omvat ruim 2000 medewerkers.
Verwacht wordt dat dit aantal zal
«rn^-en tot omstreeks 6000 in
1930.
van het 25-jarig bestaan van de Oos
tenrijks-N ederlandse culturele betrek
kingen zal Nederland vertegenwoor
digd worden door Marie-Cécile Moer
dijk uit Zuiddorpe. Zij zal voor de
Oostenrijkse televisie Nederlandse
volksliedjes zingen in het programma
van Heinz Conrad. Carlos Moerdijk
en Benny Ludeman (Breda) werken
als begeleiders aan het programma
mee. De opname is gisteren gemaakt.
De uitzending heelt waarschijnlijk
volgende maand plaats.
(Van onze correspondent)
ROTTERDAM Op initiatief van de 22-jarige Rhoonse rechtenstudent
Joop de Blieck wordt op het ogenblik een felle strijd uitgevochten tussen
het Rotterdams Philharmonisch Orkest en een groep muziekliefhebbers,
waarvan de Rhoonse student spreekbuis is. Inzet is de compositie Scherzo
voor piano en orkest van de in Leiden geboren en in Terneuzen werkende
componist Rudolf Perdeck.
A-1 maandenlang wordt de directie
van het Rotterdams Philharmonisch
Orkest overstroomd met brieven
waarin wordt aangedrongen op een
uitvoering van deze compositie. Om
artiestieke redenen echter weigert
het Rotterdams Philharmonisch Or
kest dit werk op zijn reperto;re te
nemen.
De 22-jarige Joop re Blieck woon
de anderhalf jaar geleden in Middel
burg de première van Perdeek's
werk bij. Hij en vele erkende mu
ziekcritici mét hem waren enthousi
ast over de compositie. In januari
van dit jaar schreef hij het Rotter
dams Phi-lharmoniscj Orkest een
brief, vergezeld van hond-erdvi.ifitg
adhesiebetuigingen waarin hij erop
aandrong dat het orkest het scherp
wp zijn repertoire zou nemen. In
middels zonden zovwel de VPRO als
Radio Nederland Wereld Omroep
het werk uit, waarna zich de fan
club van Perdéck snel uitbreidde.
De rechtenstudent gaat het naar
zijn zeggen juist niet alleen orrr deze
ene compositie. „Je moet alleen een
kapstok hebben om je grieven aan
op te hangen", vindt hij. „Het is
toch te gek dat goede eigentijdse
muziek, die al bij de premiere uit
stekend wordt ontvangen, op het
repertoire van het R.Ph.O. moet wij
ken voor experimentele stukken die
in feite voor vrijwel lege zalen wor
den uitgevoerd! Waar Joop de
Blieck en zijn niet geringe achter
ban naai- toe wille, is in feite een
situatie waarin het concertpubliek
inspraak krijgt in de samenstelling
van het repertoire. Willem de Vos,
een van de directieleden van het
R.Ph.O., die alle brieven betreffende
de affaire Perdeck op zijn bureau
krijgt, is niet bijster gelukkig met
een dergelijke situatie. De heer De
(Van onze correspondent)
KAPELLE Op Zuid-Bevelana
is donderdagmiddag plaatselijk door
hagel vrij ernstige schade toege
bracht aan het aan de bomen han
gende fruit. Tijdens onweersbuien
viel rond Kapelle Biezelinge maar
ook elders in Zeeland veel hagel,
waardoor vooral de jonge appels
werden beschadigd. De peren had
den er minder van te lijden. De
omvang van de schade is moeilijk
vast te stellen. Soms is ze aanzien
lijk, vooral rond de kern Kapelle. Het
is echter nog vroeg in het seizoen
zodat de toegebrachte wonden op de
vruchten nog wel wat kunnen ver-
- groeien.
Vos gaat ervan uit, dat een dirigent
die een bepaald werk moet' uitvoe
ren, er voor honderd procent achter
moet kunnen staan.
Rudolf Perdeck zelf uitte zich vol
dankbaarheid over de steun die hij
van Joop de Blieck en diens mede
standers ontvangt. Met nakie had 't
hem getroffen dat een van zijn com
posities aa-nleding heeft gegeven tot
een hoogstaande discussie over mu
ziek, Zelf heeft hij daar noga] om
lijnde ideeën over: „Muziek die 't
publiek, niet boeit is slecht,, dat
geldt voor de mijne zo goed als voor
elke andere. Zielige, aan een mis
lukte genie-complex lijdende com
ponerende figuren en snobistische
kringetjes kunnen slechts een ande
re mening hebben".
Perdeek's Scherzo heeft nu drie
uitvoeringen achter de rug, een
vierde is het volgende seizoen op
komst bij het Gelders ookest. waar
de Franse pianiste Janine Daeosta
de solo-partij zal spelen.
(Van onze Haagse redacteur)
DEN HAAG Het Tweede Kamer
lid K. van Dijk (VVD) pleit ia schrif
telijke vragen aan de staatssecretaris
Van onderwijs en wetenschappen voor
meer inspraak van ouders bjj de se
lectie van hun kinderen bij het ver
laten van de basisschool.
De heer Van Dijk verwijst in zijn
toelichting op de vragen naar een ar
tikel in De Stem van 31 maart, waar
in wordt bericht dat in Oostelijk-
Zeeuwsch-Vlaanderen een selectieme
thode wordt toegepast, waarbij de
kinderen in handen komen van com
missies die bestaan uit leerkrachten
van het basis- en voortgezet onder
wijs.
Acht de staatssecretaris het toelaat
baar dat op deze wijze de inspraak
van de ouders bij het kiezen van een
toekomst van hun kinderen wordt uit
geschakeld, zo vraagt de heer Van
Dijk, die ook wil weten hoe de staats
secretaris denkt te bereiken dat in
spraak van ouders wordt veilligge-
steid.
Volgens de heer Van Dijk komen
uit steeds meer delen van het land
klachten over weigering van plaat
sing op scholen, waarheen ouders hun
kind dachten te sturen.
Zijn de Zeeuwen nog steeds
barbaren? Deze vraag konden de
Nehalennia-congressisten zich
gisteren stellen na afloop van een
opzienbarende en onthullende in
leiding. „Nehalennia onder de
barbaren", door dr. C. Dekker.
Nehalennia is een Germaanse
naam, stelde hij vast. Het was in
de zesde, zevende en volgende
eeuwen voor de missionarissen
van de nieuwe christelijke gods
dienst dagelijks werk om tempels
en heidense beelden te vernieti
gen.
In de periode tussen de Romein
se terugtocht tot de kerstening
waren de heiligdommen in stand
gehouden. De tempel bij Colijns-
plaat moet echter omstreeks 275
door het water zijn verzwolgen
ten gevolge van de veranderde
klimatologische omstandigheden:
de Duinderken II transgressie, die
de grondslag heeft gelegd aan het
middeleeuwse en het huidige
uiterlijk van Zeeland. De bevol
king van Domburg (vanaf onge
veer 500 belangrijk handelscen
trum voor het Angelsaksische
Britannia) gebruikte de Nehalen-
nia-tempel voor Domburg nog.
Het Was vöor de. Delta d.e tijd van
Saksen, Friezen, Germanen en
Sueven (Zeeuwen?).
De heilige Eligius is volgens de
kronieken als missionaris bij de
„barbaren van de kuststreken" bij
de Scheidemond geweest. Daar
heeft hij tempels en beelden ver
nield. De heilige Willebrord (acht
ste eeuw) is, zo heeft men in de
archieven kunnen ontdekken, in
een „villa" (dorp?) op Walcheren
geweest, waar hij nog een heilig
dom van de „oude dwaalleer"
aantrof. Dit is waraschijnlijk de
Domburgse Nehalennia-tempel.
Opmerkelijk is ook de melding
van drs. Louwe Kooijmans, eerder
op de dag, dat in de buurt van de
tempel in Colijnsplaat later een
klooster zou hebben gestaan. De
Zeeuwse moederkerk. Ook een
Willibrorduskerk, zou vermoede
lijk bij het Domburgse „Suevi-
sche" handelscentrum, bij de tem
pel, gestaan hebben. De kanu.nik-
ken van het Utrechtse bisdom,
waaronder Zeeland toen ressot-
teerde, beschrijven de Zeeuwen
in 1113 als een „ruw en woest
volk met een zwak geloof".
De heer Dekker: „Ik durf nu
echter na acht eeuwen devoot
katholicisme en vier eeuwen min
of meer streng calvinisme niet te
stellen dat Nehalennia weer te
rug is onder de barbaren".
Omtrent een groot aantal attri
buten en ornamenten op de re
cente Colijnsplaatse en op de oude
Domburgse Nehalennia-altaren
bestaat grote onzekerheid. Dr. P.
Stuart (een van de initiatiefne
mers en leiders van de campagne
bij Colijnsplaat) bracht gistermid
dag een aiantal theorieën te ber
de:
Het roer dat de godin vaak in
de hand houdt, zou met name
symbolisch zijn: de godin bestiert
het lot van öe mensen. De hoorn
des overvloeds (met Zeeuws
fruit): de godin bevordert het
„wel-var'en" van de aanbidder die
naar Britannia overstak. De haar
dracht: een Zeeuwse „kap"
(hoed?). Het schoudermanteltje:
Zeeuwse klederdracht anno 200
lopen bijna identiek aan de hui
dige omslagdoeken. Het Schelp
gewelf: geen hemelgewelf of ver
wijzing naar water maar slechts
een ordinair (veel voorkomend
ornament). De hond: symbool van
de waakzaamheid en trouw van
de godin voor degenen die op
haar „dichtvaren". Of een tem
pelhond (vaak gehouden om won
den te likken).
In West-Brabant zou, aldus de
heer Stuart, nog een landbouwer
zijn die zijn hond om diens ge
neeskrachtige werking houdt....
„Wie weet wat er in de Zeeuw
se wateren nog verborgen zit, en
waar we nooit achter komen?!",
riep ir. J. A. Trimpe Burger uit
Aardenburg, conservator van de
rijksdienst voor het oudheidkun
dig bodemonderzoek gistermiddag
In zijn inleiding „Nehalennit en
Romeins Zeeland" tijdens het Ne-
halenniasymposium uit. Hij vei-
telde dat het hoogtepunt van de
Romeinse periode in deze provin
cie tussen 170 en 270 na Christus
moet hebben gelegen. De Romein
se concentratie lag toen vanwege
de belangrijke handelsroute en de
strategie aan de kust en veel min
der in West-Brabant. De heer
Trimpe vermoedt Romeinse ver
sterkingen tussen Walcheren en
Schouwen te vinden.
Voor het eerst in de geschiede
nis van de Nehaiennia-expeditie
ls in de nacht van woensdag op
donderdag, toevalligerwijs samen
vallend met het begin van de in-
ternatonale Nehalenna-coinferen-
tie en de Nehalennia-tentoonstel-
ling in Middelburg, door duikers
een altaar uit het Oosterschelde-
water opgevist. Het was de eerste
vondst die duikers van de genie
na veel vergeefse pogingen heb
ben gedaan. Het bijzondere is, dat
men nu een exactere plaatsbepa
ling van de -tempelresten heeft.
Benoeming onderwijzeres
verband met het vertrek van de
heer G.H. van der Hoven, tijdelijk
onderwijzer aan de openbare school
voor basisonderwijs te 's-Gravenpol-
der, is tot onderwijzeres in vaste
dienst (3e leerkracht) benoemd mej.
M. de Bruijne te Baarland.
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM/ULVENHOUT
Voorzitter J. de Jaeger van de
katholieke bond van bejaarden en
gepensioneerden in bisdom Breda
heeft er tijdens de 22ste jaarverga
dering in Ulvenhout op gewezen dat
de activiteiten van bejaarden meer
en meer op een terrein komen te lig
gen, dat gerangschikt zou kunnen
worden onder „maatschappelijk
werk". Dat laatste bedoelt hij dan
wel in algemene zin.
Sprekend over het „bestaansrecht
van bejaardenorganisaties" stelde hij
vast dat er nog steeds een taak is.
Hij ziet die taak in de eerste plaats in
het hebben van vertegenwoordigers
in die instanties en instellingen, waar
beslissingen over de bejaarden wor
den genomen. In de tweede plaats
ziet hij in de organisatie de moge
lijkheid om de bejaarde mens ook in
de politiek mee te laten spreken. Hij
wees dan ook met enige voldoening
naar de politieke programma's van
de verschillende partijen, die het sa
men met de stuwkracht van de bon
den, de unie en de COSBO mogelijk
maken bin-nen afzienbare tijd grote
veranderingen te brengen in de le
vensomstandigheden van de bejaar
den. Veranderingen die liggen op het
terrein van de AOW (optrekken tot
minimumloon), welvaartsvast pensi
oen van 70 procent, bouw van bejaar
denwoningen, huren dienstencentra,
plaats na de samenleving en inko
mensbeleid. Met name de kwestie
van de bouw van bejaarden-
denwoningen bleek de voorzitter na
aan het hart te liggen.
Uit de inleiding van voorzitter De
Jager bleek dat de bond in het afge
lopen jaar 500 nieuwe leden heeft in
geschreven, waarmee het totaal eind
1970 op 25.430 kwam verdeeld over 98
afdelingen.
De vergadering, die door 298 leden
werd bijgewoond, had weinig moeite
met de jaarverslagen van penning
meester en secretaris en de begroting.
Er was veel lof voor het beleid van
het bestuur, waarin vijf leden werden
herkozen en vier nieuwe leden wer
den gekozen. Voorzitter De Jaeger
werd eveneens herkozen. Nadat voor
zitter Imkamp van de landelijke bond
de nieuwe adviseur pastoor J. Koen-
raadt had verwelkomd werden, er
een aantal voorstellen aangenomen.
Op voorstel van Wouw werd besloten
dat een commissie de zaak van het
open bejaardenwerk zal gaan bestu
deren. Eis daarbij is volledige in
spraak. Een bestuursvoorstel om de
contributie van 18 naar 20 cent te
verhogen werd eveneens goedge
keurd. Van die 2 cent extra zullen de
kosten van het aantrekken van een
medewerker voor de administratie
worden bekostigd. De secretaris be
gint het namelijk druk te krijgen. Een
voorstel van Ossendrecht om maat
regelen te nemen tegen leden, men
sen die lid van twee bonden zijn.
werd afgestemd, omdat dergelijke
maatregelen praktisch niet uit te voe
ren zijn.
Voorzitter De Jaeger riep de leden
bij de mededelingen op de formulie
ren voor de landelijke enquête van
de bond in te sturen. Die enquête
licht de hele bejaardenproblematiek
door.
'Van onze correspondente)
MIDDELBURG De caféhouder
J. H. W. uit Vlissingen had in Bel
gië twee flobert-geweren met bij
passende patronen ter tvaarde van
600 gekocht. Het mooiste exemplaar
had hij doorverkocht. „Ik vind zo
iets ontzettend dom", zo voegde de
politierechter verdachte toe. „U
weet hoe de zaak betreffende liet in
bezit hebben van vuurwapens mo
menteel op scherp staat. Vooral om
dat gewapende overvallen tegen
woordig aan de orde van de dag
zijn".
De officier stelde in zijn requisi
toir dat hij bezitters van vuurwa
pens in twee groepen verdeelde.
Ten eerste degenen die het wapen
voor de sport gebruiken, en dan nog
we] .legaal, en ten tweede mensen
die vuurwapens kopen om te verko
pen. Dit soort handelingen komt
vaak in de cafés voor, waar boven
dien nogal eens van handwapens
gebruik wordt gemaakt.
Volgens de officier kon H, tot de
handelaars gerekend worden. Hij
eiste vier weken gevangenisstraf
waarvan twee voorwaardelijk, een
proeftijd van twee jaar, en ver
beurdverklaring van het in beslag-
genomene.
De uitspraak was twee weken
gevangenisstraf voorwaardelijk,
twee jaar proeftijd en 500,plus
verbeurdverklaring.
