Neem onzekerheid over
Driewegen snel we
VERSTREKKENDE
VERKLARINGEN
PZEM-AFFAIRE
Goede resultaten van
kabeljauw en garnaal
1
Leeuw niet blij met douche
-b fn
'ïSi&MM
«3!
Godin Nehalennia:
oorspronkelijk
Zeeuwse maagd
VVD-FRACTIE IN BORSELE:
Moeilijkheden
bij sociaal
werk
Terneuzen
stad
streek
Te koud
Zeeuws visserij-overzicht
Strandweer
Ier
Garnalen
Inktvissen
Ingewijden over
vertrek hoofdleider:
Iwatensianden
N EH ALEN NI A
DACINVA LIFFIONIS
I FILIVS V-S-L-M
DIEREN
ECHT
GRAP
J- v. d. YEN
V
t
Dinsdag 15 juni 1971
(Vervolg van pagina 1)
De voor de Rekenkamer afgelegde verklaring van een ambtenaar
van de afdeling bouwkunde van de PZEM, welke verklaring than;
schriftelijk ter kennis van de commissaris van de koningin is gebracht,
luidt:
„Toen er op een dag een werkor
der betreffende de bouw van een
woning voor de directeur op onze
afdeling binnenkwam, durfde nie
mand naar de heer Bogerd te stap
pen om te vragen wat wij met deze
werkorder moesten aanvangen.
Tenslotte heb ik zelf de knoop maar
doorgehakt, en ben met de werkor
der naar de directeur gegaan. Ik
vroeg hem: „Wart moet ik met deze
werkorder beginnen?" De heer Bo
gerd antwoordde: „Die kunt u wel
verscheuren. Ik zal de chef van de
boekhouding wel inlichten".
De betrokkenfunctionaris van de
afdeling boekhouding is inderdaad
ontboden en heeft nadien bevestigd
dat volgens de directeur, de werkor
der kon vervallen, omdat het om te
verwaarlozen bedragen zou gaan- De
betrokkene rapporteerde dit aan ^jn
direote chef, de administratief ad
junct-directeur van de PZEM, die
dit tegenover de rekenkamer heeft
erkend.
De afdeling boekhouding had, vol
gens de getuigenissen, een apart
boejfingshoofd voor werk ten behoe
ve van de directeur-privé ingesteld,
omdat reeds enige tijd materialen en
diensten, zonder dat deze admini
stratief verantwoord werden, voor
de bungalowbouw aan het bedrijf
werden onttrokken. De nota, welke
de boekhouding in december jongst
leden aan de directeur, op diens
verzoek, presenteerde (f 12.000)
had betrekking op leveranties van
roerende goederen via de PZEM,
welke goederen ook door andere
werknemers, zij het tegen betaling
maar met reductie, kunnen worden
gekocht. Het gaat hier om apparaten
als t.v.-toestellen, koelkasten en der
gelijke.
Volgens vele werknemers is door
de bungalowaffaire reeds in een
vroeg stadium de goedie orde op de
PZEM, speciaal in het hoofdkantoor
te Middelburg, maar ook in de ves
tiging te Vlissingen, ernstig ver
stoord. Het heeft destijds bij velen
.norele Dezwaren opgeroepen, dat zij
werk in of voor die bungalow te
Domburg moesten verrichten, doch
werkbriefjes moesten inleveren
waarop zij verklaarden met b.v.
„onderhoud centrales" bezig te zijn
geweest
Van een onzer verslaggevers)
DRIEWEGEN/HE1NKENSZAND De VVD fraktie in de gemeen
teraad van Borsele heeft aan het college van burgemeester en wet
houders naar aanleiding van de publikaties in „De Stem'' van 4 juni
ten aanzien van de oliepijpleiding Total-Dovv een aantal (schriftelijke)
.'ragen gesteld
Onder meer vragen de lieren P. Dekker en A. de Jager zich af, of b. en w.
met hen van mening zijn dat de onzekerheid waarin de bevolking van Drie
wegen nu verkeert, zo snel mogelijk dient te worden weggenomen.
Zoals bekend staat het door de
plannen voor de leidingstraat rond
het toekomstige industrieterrein Bor-
sele-oost vrijwel vast dat Driewegen
ruim binnen de grenzen van dit ter
rein zal komen te liggen en tezijnei-
tijd zal moeten worden afgebroken.
Hierover is van provinciale of plano
logische zijde nog geen uitspraak ge
daan en ook b. en w. van Borsele, die
de prov. planologische commissie in
middels al hebben duidelijk gemaakt,
dat zij hun toestemming aan het ge
plande tracé zullen onthouden, verke
ren nog in volledige onzekerheid over
de toekomst.
Zij zijn in de plannen ten aanzien
van hun eigen grondgebied niet ge
kend. De VVD-raadsleden vragen in
dit verband dan ook, of gezien de te
verwachten ontwikkeling de her-
bouwplannen voor een onderwijzers-
woning in Driewegen toch gereali
seerd moet worden.
De raadsleden, die vinden dat de
provinciale plannen in de toekomsti
ge ontwikkeling en de gemeente ver
strekkende gevolgen kan hebben voor
Vooruitzichten
voor woensdag
en donderdag,
opgesteld door
het KNMI op
maandag om
18.00 uur:
Plaatselijk buien
later meer zon
en te koud voor de tijd van het jaar.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor woensdag
Aantal uren zon: 0-7.
Min. temp.: van ongeveer normaal tot
3 graden onder normaal.
Max. temp.: 2-6 graden onder nor
maal.
Kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 60 proeent.
Kans op een geheel droog etmaal:
30 procent.
Voor donderdag
Aantal uren zon: 2-9.
Min. temp.: van ongeveer normaal
tot 3 graden onder normaal.
Max. temp.: 0-5 graden onder nor
maal.
Kans op een droge periode van min
stens 12 uur: 80 procent.
Kans op een geheel droog etmaal:
50 procent.
De depressie die gisteren langdurig
regen bracht (10-15 mm) trekt naar
Duitsland weg. Vandaag nog een
enkele bui, maar ook opklaringen,
en te koele temperaturen: 14-16 gra
den. Zeewater 14 graden. Vooruit
zichten: Nu <yi dan wat zon maar
voorlopig te koel.
HO^W
-T—
i
Morgen woensdag 16 juni: Bergen
op Zoom 9.08 en 21.29; Hansweert
8.23 en 20.37; Terneuzen 7.54 en 20.0'
Vlissingen 7.22 en 19.40: Wemeldinge
8.58 en 21.19.
'V1'-
(Vam eein onzer verslaggevers)
BRESKENS. Een week met
verrassingen, zo zouden we de af
gelopen visweek kunnen noemen.
Niet de platviskotters gaven de
toon aan zoals we gewoon wa
ren en wat normaal zou zijn
maar de enkele nog overgebleven
kabeljauwvissers, die met deze
scholen vis meetrokken steeds
verder van de kust.
Deze kwamen naar verhouding
met de beste vangst aan de markt,
waarvoor goede prijzen werden be
taald. Dit had tot gevolg, dat meer
dere schepen aan deze visserij gin
gen deelnemen, zodat in de eerst
volgende week waarschijnlijk meer
rondvis in de Zeeuwse havens kan
worden verwacht.
De Br. 47 van de gebrs. Marijs,
een der modernste garnalenkotters
van de vloot, werd deze week ver
kocht naar West Mersey (Engeland),
vanwaar dit schip de visserij zal
voortzetten. Hiermee verliest de
niet alleen Driewegen, maar ook voor
Borsele en Ovezande, vragen b. en
w. voorts of beslissingen en medede
lingen ten aanzien van de plannen
niet (alsnog) in de raad thuishoren.
De fractie verwijst hierbij naar
vragen die zij tijdens de vorige raads
vergadering heeft gesteld naar aan
leiding van de reconstructieplannen
's-Heerenhoeksedijk. Deze plannen
zouden geheel of gedeeltelijk door
kruist kunnen worden door de aan
leg van provinciale wegen en door
bijvoorbeeld haven- en industrieplan
nen.
Breskense vloot een der beste mid-
delslagkotters en een goed team,
waarvan slechts een man in de vis
serij blijft.
Dit schip behaalde enkele jaren
geleden de wimpel voor de hoogste
gemiddelde prijs per kilogram gar
nalen. De garnalenvisserij gaf ver
heugende resultaten, waaronder een
dagvangst van ruim 200 kg, wat een
uitschieter was. Overigens vingen
andere vissers toch ook resp. 160,
130 en 90 kg op een dag, zodat de
vangsten weer vrij normaal begin
nen te woFden voor de tijd van het
jaar.
De sterfte onder de inktvissen,
waarover wij schreven en waarvan
men vreesde dat dit door de water
verontreiniging zou zijn ontstaan,
wordt door de vissers als niet abnor
maal beschouwd.
De vis komt ieder jaar
in meer of mindere mate de mon
ding van de Schelde op, dit jaar
echter in groten getale zodat er meer
aanspoelen dan vorige jaren. Het
afsterven zou een normale zaak zijn,
nadat ze hun eieren hebben afge
zet, aldus de vissers.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De heer A. H.
Huberts, hoofdleider en waarnemend
directeur van de centrale stichting
voor sociaal en cultureel werk in de
gemeente Terneuzen, zal deze func
tie per 1 september neerleggen. De
reden van zijn heengaan is niet
bekendgemaakt.
Ingewijden bij de stichting voor
sociaal en cultureel werk menen dat
bepaalde moeilijkheden tussen het-
bestuur van de centrale stichting en
de heer Huberts aanleiding hebben
gegeven tot het ontslag van laatstge
noemde. De heer Huberts bevestigde
desgevraagd dat hij de centrale
stichting binnenkort zal verlaten en
dat hij bezig is met het vinden van
een andere functie.
Het bestuur van de centrale stich
ting is op zoek naar een plaatsver
vanger", zei hij. „In de centrale
stichting zal een aantal veranderin
gen worden doorgevoerd- Als daar
voor mij geen stoel beschikbaar is
trek ik daaruit mijn consequenties",
aldus de heer Huberts.
Sinds 1 januari 1970 was de heer
Huberts hoofdleider en waarnemend
directeur van de centrale stichting
voor sociaal en cultureel werk in
Terneuzen. Hij werd als zodanig be
noemd na de reorganisatie van het
sociaal-cultureel werk, waarbij de
algemene, katholieke en pfotestants-
christelijke stichtingen op dit ter
rein werden samengevoegd. De heer
Huberts was eerder hoofdleider van
de interkerkelijke stichting voor
j'eugd- en volwassenwerk in Ter
neuzen.
MtMT'
DEN HAAG Konsbanz 381 onv.,
Rheinfelden 302 —19 Straatsburg
340 38, Plittersdorf 494 —33,
Maxau 571 onv., Plochingen 199
36, Mannheim 431 pll3, Steinbach
167 —13, Mainz 386 plll, Bingen
283 pil4, Kaub 325 pll9, Trier 241
—2, Koblenz 305 plll, Keulen 288
pl8, Ruhrort 445 16, Lobith 1071
18, Pannerdense Kop 1033
15,NNijmegen 862 —14, IJsselkop
931 —15, Eefde IJssel 450 pl2, De
venter 330 pllO, Monsin 5462 —2,
Borgharen 3880 onv., Belfeld 1097
4. Grave beneden de Sluis 502
onv.
In New York werd een grote
zeer onwillige leeuw door een auto-
wasivstallatie getrokken als onder
deel van de opnamen voor een film
naar het boek van Jimmy Breslin,
„De bende kon niet behoorlijk schie
ten". Na langdurig gehannes lukte het
uiteindelijk de leeuw gewassen te
krijgen en had men voldoende mate
riaal voor de film opgenomen.
-■ -j-—- --
ïl >A al (TpjjïQi.
D E A E
1M j
Reconstructie van een altaar.
GOES Nehalennia, de godin
van de vele altaren in de Oos-
terschelde, was een Zeeuwse
maagd, voordat zij tot godin
werd verheven. Als maagd ver
trok zij van Walcheren naar
Griekenland, waar zjj na haar
dood een plaats kreeg in de rij
van de Griekse goden. De Ro
meinen namen haar ook als go
din aan. En met de komst van de
Romeinen kwam Nehalennia te
rug in ons land.
Zo staat de geschiedenis van Ne
halennia omschreven in het Oera
Linda-boek, een geschiedkundig en
tevens mythologisch geschrift van
de Friese familie Over de Linden
(Oera Linda). In het Oera Linda-
boek beschrijft de familie (nauw
keurig uitgewerkt) godendom en
staatshuishoudkunde van de Frie
zen (Frya-volk). De Friezen be
woonden ten tijde van het boek
onder andere ook de Zeeuwse ei
landen.
Nehalennia - zo vertelt Oera
Linda - was een maagd in dienst
van de godin Frya. Naar huidige
begrippen zouden we zeggen: zij
was een priesteres. Samen met en
kele andere maagden woonde zij
op een buroht aan de Oosterschel-
de. Nehalennia bleek een geliefde
maagd, die de wetten van Frya tot
tevredenheid van het volk uitvoer
de. Het volk had daar belang bij,
want wie de leer juist hanteerde,
zorgde tevens voor een rechtvaar
dige uitvoering van een stuk socia
le wetgeving. Zo was dat door de
Friezen ten tijde van het matriar
chaat geregeld.
De maagd Nehalennia had door
haar wezen tevens het vertrouwen
van de zeevarenden. In die tijd
geen kwestie van discriminatie,
want er waren maar weinigen
die niet de zee bevoeren.
Naar onze ideeën had zij een
streepje voor bij zowel vrouwen
(de landrotten) als de mannen (de
zeevarenden). Op een dag echter
vertroebelenden vreemdelingen de
sfeer. Om het leven van de gelief
de maagd Nehalennia te redden
namen de zeevarenden haar en
hun families van Walcheren mee
de zee op. En volgens het verhaal
stichtten de Friezen na omzwer
vingen de stad Athene.
Een offerstuk, vrijgegeven door de zee.
Honderden jaren later dook de
naam van dezelfde Nehallennia
weer aan onze kust op. Zij was
toen godin met een zwak voor zee
varenden. Het volkje van de zee
kon met haar bescherming weinig
overkomen. Vanzelfsprekend
maakten handelslui, die van hier
uit in Engeland handel wilden
drijven, ook of misschien wel han
dig gebruik van de beschermende
invloed. Zij offerden in elk geval
ijverig mee, altaren met name. De
ze vorm van reisverzekering was
echt geen verspilling, omdat op zee
niemand zijn leven met al dat
ruige volk zeker was.
Op de vorig jaar bij Colijnsplaat
gevonden altaren komen naast een
afbeelding van de godin ook wel
dieren, voor. In het Oera Linda-
boek geeft zij zelf een verklaring
voor dieren om haar heen. Waarom
een- hond? Nehalennia: „Heeft de
herder geen schaapshond om zijn
kudde bijeen te houden? Wat de
hond is in dienst van de schaaps
herder, dat ben ik in Frya's dienst.
Ik moet over Frya's kudde wa
ken". Waarom een nachtuil? Neha
lennia: „Hij helpt mij eraan herin
neren dat er een slag mensen over
de aarde ronddwaalt, dat evenals
hij in kerken en holen huist, die in
het duister omwroeten, maar niet
zoals hij om ons van muizen en
andere plagen te bevrijden, maar
om listen te verzinnen en van an
dere mensen hun kennis te ro
ven".
Verder wordt nog één verklaring
gegeven, voor de eieren die zij bij
zioh draagt: „Deze eieren zijn het
zinnebeeld van Frya's raadgevin
gen, waarin onze toekomst ver
scholen ligt en die van het mense
lijk geslacht. De tijd moet ze uit
broeden en wij moeten waken,
dat er geen leed over komt".
Aldus omzwervingen en uitspra
ken van Nehalennia. Nu kan men
tegenwerpen, dat het mythologi
sche verhaal niet helemaal klopt,
omdat in de Griekse godenwereld
geen Nehalennia voorkomt. Daar
voor bestaat echter ook een ver
klaring. De vrouw droeg haar be
kende naam als maagd, bij wijze
van pseudoniem. Als kind kreeg
zij van haar moeer een andere
naam, Minerva. Deze naam komt
ons bekend voor. Zij stamt uit de
tijd van de Romeinse goden. En de
Romeinen pikten deze godin van
de Grieken, die haar Pallas
Athene noemden. Daarmee is de
cirkel wel rond.
penmaker ook enkele jaren van zijn
leven bezig te zijn geweest om ar
cheologische, mythische en ook
volkenkundige gegevens in een
vrij logisch verhaal in te bouwen.
Hij moet daarbij gebruik hebben
gemaakt van gegevens, die in het
midden van de vorige eeuw niet of
nauwelijks bekend waren.
Overigens is het Nehalennia-deei
uit de mythologie van de Friezen
al net zo omstreden als de rest van
het Oera Linda-boek, dat pas in
1862 bij de familie Over de Linden
in Den Helder werd ontdekt. En
kele wetenschapsmensen uit Lei
den hebben namelijk uitgemaakt,
dat het boek een grap moet zijp.
Een kostbare grap, want degene
die het verhaal in het oud-Fries
heeft opgesteld moet tenminste
drie jaar aan de vertaling hebben
besteed. Daarnaast dient de grap-
De Friezen - en velen met hen -
houden het boek vooralsnog op
eohte overlevering; van vader op
zoon geschreven en overgeschreven
door de familie Over de Linden.
Bij voorkomende gevallen ont
lenen de Friezen zelfs oude reek-
ten aan dat boek. Enkele Neder
landse rechters hebben er al ern
stig mee te maken gehad. Vandaar
misschien, dat studenten in de?
rechtsgeleerdheid tijdens hun stu
die ook met het fenomeen Oera
Linda te maken krijgen.
Oera Linda lijkt ons een stevige
(bijkomstige) kluif voor de Neha-
lenma-congressisten, die dezer da
gen in Zeeland langdurig en
breedvoerig de godin en de opge
viste herinneringen aan de godin
ter sprake brengen. De Friese my
thologie van het geval mag daar
aan niet ontbreken. De congressis
ten kunnen te rade gaan bij de
provinciale Friese bibliotheek in
Leeuwarden, waar het in 1862
gevonden handschrift plus alle lec
tuur over voor en tegen Oera Lin
da zorgvuldig worden bewaard.
'i
