Keerpunt
Verkeers
systemen,
compleet met
middenbermen
en rotondes
leiden schepen
in goede banen
Drukste
zeestraat
Informatie
Abortus
Bibliotheek
J.Th.J.M. Willems
Alle steun
ZATERDAG
29 MEI 1971
«door Wim Koek
Is het Nauw van Calais,
de Straat Dover of Het
Kanaal te smal en te
ondiep? Is de hele Noord
zee misschien de klein om
de groeiende handelsvloten
te herbergen. Of zijn de
kapiteins niet meer wat
ze ooit geweest zijn?
Het zijn vragen die - naar
insiders ons verzekeren -
slechts kunnen opborrelen
in de breinen van terzake
ondeskundige landrotten,
zoals U en ik zijn, althans
verreweg de meesten van
ons.
Maar waarom zijn we ons
die vragen gaan stellen
Antwoord: het stijgend
aantal ongelukken, vooral
in Het Kanaal.
if
Een geheugen-opfrisser
23/24 april 1970: De
Liberiaanse olie
tankers „Pacific Glory" en
„Allegro" komen nabij het
eiland Wight met elkaar
in botsing. 13 doden.
De „Pacific Glory" brandt
en verliest (veel) olie.
11 januari 1971Het
Peruaanse schip
„Paracas" ramt de veel
grotere tanker „Texaco
Caribbean". De tanker
breekt. Acht vermisten.
De tanker vaart onder
Panamese vlag.
12 januari 1971: Het
Westduitse vracht
schip „Brandenburg" vaart
op de wrakstukken van de
„Texaco Caribbean" en
zinkt zeer snel. 21 doden.
26 februari 1971: Het
Griekse vrachtschip
„Niki" stoot lek
op de wrakstukken
van (waarschijnlijk weer)
de „Texaco Caribbean" of
de „Paracas". Tien doden.
Geen wonder dus dat een
landrot zich af gaat vragen
of daar, buitengaats, ook
toestanden heersen als
achter de duinen op de
autowegen, compleet met
incapabele „bestuurders"
en wegpirafen.
Het Nauw van Calais is
de Kalverstraat niet"
'Het Kanaal is zo'n 18 kilo
nieter breed en dat is nu niet
iirect de Kalverstraat maar
verkeersregels zijn er wel
nodig". Aan het woord is de
leer J. Metz, inspeoteur-gene-
raal voor de scheepvaart en
hoofd van de afdeling scheep
vaart-inspectie van het Mini
sterie van Verkeer en Water
staat.
De heer Metz is een van de
Nederlanders die een zwaar
wegende stem hebben in de
IMCO (Intergovernmental
Maritime Consultative Orga
nization), al in 1948 opgericht
tijdens de Maritieme Conven
tie van de Verenigde Naties.
[MCO is een internationale
overlegorganisatie met ver
schillende "sub-committee's",
waarvan er één zich bezig
aoudt met de veiligheid van
het zeeverkeer (safety of na
vigation).
"Ik kan niet zeggen dat ik
zonder zorgen ben", zegt de
neer Metz, "maai- ik vind wel
dat de zaak in de publiciteit
wait overtrokken wordt. Dat
komt vooral omdat - sinds de
ramp met de 'Torrey Canyon'
- de olievervuiling in de pu
blieke opinie een belangrijke
rol is gaan spelen. Dat is een
sterk de aandacht trekkend
aspect geworden".
Volgens de heer Metz; (en an
dere deskundigen) kan het
scheepvaartverkeer nog volop
groeien alvorens het Kanaal
en de Noordzee verstopt zul
len raken- "Maar er zullen
dan wel steeds striktere ver
keersregel» tet acht moeten
.vorder genomen en de huidi-
8» segèfe ireofots houden)
noete.- w-ilhèh: hun karakter
an "aa-'- tevei-.'-.g" verande
ren v van "gesaafi-tte-
aeerd» verplichting".
Hoewel de ramp met de su
pertanker Torrey Canyon"
op 18 maart 1887 nabij de
zuidwest ptmt van Engeland,
zeker een keerpunt is geweest
in de ontwikkeling naar meer
?n veelomvattender ver
keerssystemen ter zee, was
men zich ook voor die tijd in
[MCO-kring al bewust van de
groeiende problemen. Trou
wens de aloude regel "rechts
leeft voorrang" werd al in
1895 vastgelegd in een inter
nationale conventie. En al
zeventig jaar kent de scheep
vaart de zogenaamde North
Atlantic Lane Routes die men
vrij vertaald, vaarstroken zou
kunnen noemen.
De "Bepalingen ter voorko
ming van aanvaringen op zee'
uit de Conventie van 1895
voldeden decennia lang zon
der grote beperkingen op te
leggen aan in zecmanskring
hooggeprezen "vrijheid van
navigatie". Het is de opkomst
van de radar geweest die
vooral verandering bracht in
het oude patroon. De radar
maakte dat een schip ook in
het duister en bij mist kon
"zien".
De kwaliteit van dit soort
"eiectroniscli zicht" echter is
afhankelijk van de capaciteit
en kwaliteiten van de radar
apparatuur en van het ver
mogen de radar-gegevens te
interpreteren. Dat nam niet
weg dat het gewoon werd
door te varen, ook bü slecht
of zeer slecht zicht.
De Noorse verzekeraar Tho-
colf Wikborg toonde in 1960
aan dat ongeveer de helft van
alle aanvaringen plaatshad in
het gebied tussen het Kanaal
de Elbe en bovendien dat
de grote meerderheid van
aanvaringen schepen betrof
die elkaar recht-vooruit na-
ierden.
Nog interessanter was de con
statering van een andere des
kundige dat de perfectione
ring van de plaatsbepalingssy
stemen, concentraties van
schepen in steeds nauwere
routes in de hand werkte.
Logisch, want met dergelijke
apparatuur wist iedereen de
kortste, snelste en daardoor
lus ook drukste route te vin
den.
De drukste zeestraat ter we
reld is Het Kanaal met een
verkeer van ruim 300.000
schepen per jaar (600 per dag
in elk der beide richtingen).
Al in 1962 werd een opinie-
Dnderzoek ingesteld onder',
zeekapiteins die regelmatig
deze smalle, drukke zeeweg
bevoeren. 95 Procent van hen
oleek voorstander te zijn van
sen verkeersregeling voor dit
zeegebied.
[n 1964 keurde IMCO de Brits
Frans-Duitse aanbeveling
voor een verkeersscheidings-
systeem in Het Kanaal goed.
Maar pas op 1 juni 1971 werd
dit systeem van kracht. Sinds
dien wordt het steeds meer
geperfectjoneerd.
in grote' trekken komt zo n
systeem er op neer dat er -
net als bij een autoweg - twee
'vaarbanen" worden aange
legd met een (brede) midden-
oerm. Middenbermbeboeing
wordt tot een minimum be
perkt om niet teveel schepen
van beide richtingen naar de
middenberm toe te trekken.
Het principe is ook hierbij
'rechts houden". Een volgen
de stap is het maken van
kruispunten. Zo'n knooppunt
wordt op 1 juli van kracht bij
.;et .liehtsehip. Noord JSinder,
waar schepen met bestem
ming Engeland en die tot dan
bnder de Franse kust "naar
boven" zijn gekomen, linksaf
kunnen slaan. Sinds 1 april
fungeert voor Hoek van Hol
land - de toegang tot 's we
relds drukste haven - een
verkeerssysteem met een ex
tra voorstrook voor zeer
diepgaande schepen.
Het was wederom de ramp
met de "Torrey Canyon" olie,
die nog een ander motief, dan
illeen verkeersdrukte, intro-
in cfïter
iueeërfle om
scheidingssystë:
gaan. Op steeds meer plaatsen
in de wereld vindt men thans
dergelijke systemen, niet om
dat het er druk is, maar om
rampen met olietankers te
voorkomen. Bij het ronden
van een kaap immers is een
navigator geneigd de bocht
zo kort en zo voordelig moge
lijk uit te zetten. Dit bete
kent dat supertankers met
hun extreem lange remwegen
in eikaars vaarwater zouden
kunnen komen.
tpt verlfeef^
ge-
Beroepsgeheim
Het beroepsgeheim van
Franse artsen is opgeheven
voor wat kinderen van 15
jaar en jonger betreft, die
door hun ouders zijn mishan
deld. Het Franse parlement
heeft met algemene stem
men een desbetreffend wets
voorstel aangenomen. Jaar
lijks worden in Frankrijk on
geveer 2500 gevallen van ern
stige kindermishandeling be
kend, waarvan ruim 500 met
dodelijke afloop. 75 pet. van
de ouders die voor deze mis
handeling verantwoordelijk
was bleek verslaafd aan al
cohol. Ondanks alle risico's
die uiteraard aan het ver
lichten van. het medisch be
roepsgeheim zitten is deze
maatregel zonder enige twij
fel een positieve ontwikke
ling in het medisch denken.
Het medisch beroepsgeheim
is in principe een groot goed,
maar de misstanden die door
dit beroepsgeheim mogelijk
worden doen ernstig afbreuk
aan de faam van het be
roepsgeheim. Het is te hopen
dat ook in ons land een op
heffing van het beroepsge
heim voor artsen in bepaalde
nauwkeurig omschreven ge
vallen mogelijk zal worden.
meestal de volgende dag
weer aan het werk.
Uit een sociaal psycholo
gisch onderzoek dat onlangs
door het NISSO (het Neder
lands Instituut voor Sociaal
sexuologisch Onderzoek) is
uitgevoerd blijkt dat weinig
vrouwen achteraf spijt heb
ben van een abortus. Slechts
10 pet. had de abortus liever
niet laten uitvoeren, maar
75 pot. meende in dezelfde
situatie weeT voor een abor
tus te kiezen. Veel vrouwen
hadden na de vruchtafdrij
ving geen lichamelijke reac
ties ondervonden, ze waren
niet ziek geweest en gingen
Het Britse bureau voor we
tenschappelijke en techni
sche informatie, heeft een
ver-slag samengesteld over
jde eerste 5 jaar van zijn ac
tiviteiten en is in dit over
zicht tot de conclusie geko
men dat internationale sa
menwerking op dit terrein
van het grootste belang is.
De Britten hadden zonder
enige twijfel gelijk, maar
verhezen uit het oog dat men
voor een (internationale) sa
menwerking meer partners
nodig heeft en dat het onder
zoek op dit gebied in de
meeste (overige) Europese
landen nog op een dusdanig
laag niveau ligt dat samen
werking niet of nauwelijks
mogelijk is. Wanneer men
op dit terrein tot internatio
nale samenwerking wil ko
men zal eerst op nationaal
niveau het onderzoek naar
de informatie - verwerking
goed op poten moeten staan,
anders zal (ook) dit interna
tionale overleg ontaarden in
academisch geleuter.
Recente ontwikkelingen op
het gebied van de informa
tieverwerking hebben geleid
tot 'n dusdanige verkleining
van letters en beelden dat
het mogelijk is geworden om
1 miljoen foto's of duizend
boeken af te drukken op een
oppervlakte van 5 bij 5 mm.
Voor de verkleining van de
foto's of de tekst maakt men
in het Berlijnse Siemensla-
boratorium gebruik van een
electronen-miscroscoop die
omgekeerd wordt gebruikt.
In plaats van te vergroten,
verkleint deze microscoop en
om deze verkleining vast te
leggen stuurt men een elec-
tronenstraal met een diame
ter van 1 honderdduizendste
milimeter (een mensenhaar
is 1 tiende milimeter dik)
over een stukje carbonfolie
dat het verkleinde beeld in
alle nuances opneemt, 't Ele
ment waarin dit kleine ele
ment je met vele anderen
vervolgens wordt geplaatst
heeft een doorsnee van 2
mm en de vorm van een
wiel. Het meisje links houdt
op de pincet een dergelijk
element vast en toont tevens
een sterk vergroot model
voor een dergelijk geheugen
schijfje. Een aantal schijf
jes samen vormen een com
plete bibliotheek.
Het verdient aanbeveling dat
theologische studenten niet
alleen colleges in psycholo
gie, maar ook in parapsy
chologie volgen.
(stelling bij proefschrijft
van I. Boot, Utrecht).
ér ér
De universiteit van St.An-
drew in Schotland gaat een
onderzoekinstituut oprichten
dat zich speciaal zal gaan
bezighouden met onderzoek
op het gebied van nieuwe
lichtbronnen. De voornaam
ste taak zal zijn het bestude
ren van bepaalde kristallen
en men verwacht dat het in
stituut belangrijke bijdragen
zal kunnen leveren bij de
verdere ontwikkeling van de
tv-techniek.
•fa ér ér
Het directe kontakt tussen
programmeur en rekenma
chine werkt verslavend.
(stelling bij proefschrijft
van J. Visschers, V. U.
Amsterdam)
ér ér
Het is zeer wel mogelijk dat
er een correlatie nestaat tus
sen de stand van de maan en
het voorkomen van bepaalde
sappen in diverse planten,
(stelling bij proefschrift
van J. Reiff, Utrecht)
ér
In het kader van de milieu
hygiëne verdient het aanbe
veling een dienst van zgn.
pollutieagenten in het leven
te roepen die als taak heeft
misdrijven in dit kader te
signaleren en te bestrijden,
(stelling bij proefschrift
van W. Middelbos,
Groningen)
ér ér
Dat in de naaste toekomst
het aantal aan universiteiten
afstuderende fysici het aan
tal beschikbaar komende ar-
beidsplaatsen vrijwel zeker
zal overtreffen dient bij de
voorlichting over de universi
taire natuurkundestudie aan
aspirant - studenten vermeld
te worden.
(stelling bij proefschrift
van G. Duifer, V.U.
Amsterdam)
broken. Het achterstuk drijft
nog op dè golven. De rest is
'■eeds gezonken.
In de komende 25 jaar ver
wachten deskundigen een ver
dubbeling van het aantal
schepen (en een verdrievou
diging van het tonnage). Het
is mogelijk dat in die tijd
diepzeehavens ontstaan aan
de Atlantische kust om Ka
naal, Noordzee en'Europoort
te ontlasten van de mammoet-
tankers. Maar ook dan nog zal
het in Het Kanaal en in de
Noordzee alleen maar druk
ker worden. De heer Metz:
„Het kan nodig zijn dat dan
nog strikter de hand moet
worden gehouden aan de ver
keersregels. Er wordt in
[MCO-kring al gestudeerd op
controle-systemen. Hoewel
een onderzoek in 1969 leerde
dat slechts vijf procent van
de schepen in de verkeerde
vaarroute zaten. Niettemin
zijn Engeland en Frankrijk al
besprekingen begonnen over
controlemogelijkheden met
helicopters en walradar".
De IMCO ondervindt in het
algemeen alle steun van de
rederijen. Ook de Koninklij
ke Nederlandse Redersvere-
nigdng steunt het werk van de
IMCO en neemt er aan deel.
De heer J. N. F. Lameyer,
nautisch adviseur van de
KNRV: „Wij staan er hele
maal achter, maar we moeten
wel een voorbehoud maken:
kan de scheepvaart over de
noodzakelijke middelen be
schikken Moet ook een een
voudig schip persé kostbare
apparatuur hebben en wie be
taalt dat En de noodzakelij
ke bebakening en bevuring
van routes (in Het Kanaal bij
slecht zicht bepaald onvol
doende is een internationa
le zaak. Wie betaalt wat
De KNRV bepleit een weten
schappelijke aanspraak van 't
probleem. „De huidige sys
temen zijn op een ambachte
lijke manier, op basis van er
varing opgezet, maar er is
wetenschappelijk onderzoek
nodig, zoals Japan dat al ver
richt. Overigens heeft de
IMCO dit ook aanhangig ge
maakt, in eerste instantie
voor het Kanaal".
De KNRV en de buitenlandse
zusterverenigingen zeggen
„ja" tegen ingrijpende ver-
keersveiligheidsvoorzieningen,
maar: „dan moeten we ook
over de nodige hulpmiddelen
kunnen beschikken".
Intussen en ondanks alle tot
nu toe genomen maatregelen
blijven er schepen veronge
lukken. Maar ook varen is
mensenwerk. Méér nog wel
licht dan vliegen en zeker
Cbiet minder dan rijden. Men
sen maken fouten en ongeluk
ken. Dat zal altijd zo. blijven.
I\
