Koelwater geen bedreiging
POKON
PUUR
PRAVDAAMERIKA
LAND VAN CRISES
Het meest gedronken
merkbierinde
Euromarkt.
belastingloos paradijs
Flessen drank vliegen
er als broodjes uit
buitenland
papier
uw pen
Vliegtuigpassagier e
kwam na ongeluk
in harem terecht
KERNCENTRALES
VERZWAREN
PROBLEEM
plantenvoedsel
„Realistische wijzigingen nodig"
Conflicten
Bouwstaking
Werkloosheid
Desnoods boten
Vliegt er uit
DONDERDAG 6 MEI 1971
Open tot midden mei van 8 uur
's-morgens tot zonsondergang.
Altijd plaats voor uw auto.
Stoptreinen naar Lisse tijdens de
weekends.
(ADVERTENTIE)
MANILLA (RTR) De Philippijn-
se politie stelt een onderzoek in naar
berichten, als zou een studente uit
de stad Cagayan de Ora twee jaar
geleden na een vliegtuigongeluk te
gen haar wil in de harem van een
stamhoofd zijn opgenomen.
Het meisje is er volgens kranten
onlangs in geslaagd contact op te ne
men met een regeringsfunctionaris.
Bij het Brooklyn college in New
York zijn een duizendtal negerstu
denten en joodse studenten met elk-
adr slaags geraakt. De politie kon pas
na twee uur een eind maken aan de
gevechten.
In 's-Gravendeel is een 47-jarige
inwoner door een dak gevallen, dat
hij bezig was schoon te maken. Hij
kwam met zijn hoofd op een 5% me
ter lager gelegen betonvloer terecht
en was op slag dood.
(ADVERTENTIE)
De Californische douane heeft dezer dagen de grootste partij marihuana onderschept die ooit in een smokkelzaak
in de V.S. is ontdekt. Op de foto wordt 5000 kilo marihuana in een vrachtauto overgeladen. Twee jachten en een mini
bus zijn in beslag genomen en 8 personen gearresteerd. Links op de foto de ,^Andiamo" die het spul vervoerde.
AMSTERDAM (ANP) Koelwa
ter, mits goed in de hand gehouden,
bedreigt niet het leefmilieu in Ne
derland, ook al zal in de niet meer
verre toekomst een belangrijk deel
van de grote open wateren in Ne
derland een functie in de koelwater
circulatie moeten verkrijgen. De
technische realisatie evenwel van de
zojuist genoemde voorwaarde voert
tot een fors ingrijpen in de water
huishouding en tot de uitvoering
van waterbouwkundige werken in
de infrastructuur op ongekend grote
schaal.
Dit zei ir. P.J. Wemelsfelder van
rijkwaterstaat, directie waterhuis
houding en waterbeweging, in Den
Haag in zijn inleiding getiteld „Be
dreigt koelwater het leefmilieu in
Nederland?" gisteren gehouden op
de algemene vergadering van de
Nederlandse vereniging tegen wa
ter-, bodem- en luchtverontreiniging
in Utrecht. Onderwerp op deze ver
gadering was „Energieopwekking en
milieu".
De stormachtige groei, aldus ir.
Wemesfelder, van het verbruik van
de meest ideale krachtbron elektri
citeit stelt de eis van vele steeds
grotere nieuwe centrales. Deze kun-
nen niet functioneren dan wanneer
er voorzieningen zijn getroffen voor
het voor die centrales noodzakelijke
koelwater/Voor atooimcentrales is de
vereiste hoeveelheid koelwater zelfs
anderhalf maal zo groot als voor de
conventionele centrales. De opmars
van nucleair gestookte centrales ver
zwaart het probleem nog aanzien
lijk. Nu is de lozing van het in de
condensors van een centrale opge
warmde koelwater, niet een zaak
van extreipe temperatucrverhioigin-
gen maar wel van grote lozingsstro
men, zeer grote hoeveelheden warm
te en grote oppervlakken ten behoe
ve van de terugkoeling aan de at
mosfeer. Zou dit niet op voldoende
wijze geschieden dan vindt accumu
latie plaats en escaleren de water
temperaturen tot boven het biolo
gisch oelaatbare. Het is, volgens de
heer Wemesfelder, mogelijk om
door goede dimensionering te berei
ken dat ook in warme tijden het
open water nergens een toegelaten
temperatuur van b.v. 30 graden Cel
sius overschrijdt.
Zo moeten bv. in daarvoor ge
schikte delen van de grote meren
ten behoeve van de terugkoeling aan
de atmosfeer circuits worden ge
creëerd, die geleidingsdammen ver
eisen van honderden kilometers
lengte. Grote delen van IJsselmeer
en Deltaineren komen om technische
redenen voor opneming in een
koelcircuit niet in aanmerking. Wat
de Rijn betreft merkte ir. Wemels
felder op dat de enorme projecten
die tussen Basel en Lobith op de
tekenplanken staan ons met de
grootste zorg en terughoudendheid
dienen te vervullen.
Gezien de huidige stand van de
techniek en het voornemen om voor
al nucleaire centrales aan de Rijn te
bouwen wordt een aanzienlijke op
warming binnen weinig jaren eeh
voldongen feit. Al blijft dan de Rijn
in warme weken door passende in
ternationale afspraken nog wel be
neden 30 graden Celsius of mis
schien 28 graden dan is er geen
ruimte meer voor Nederlandse cen-
trales om op dat water te koelen.
Pokon is beter.
Pokon is schoon en droog.
Niet vloeibaar maar puur.
Daardoor voordeliger.
|j 'Pokon is
«ff. totaal
oplosbaar.
ii.it Water heeft
u zelf in de kraan.
Vers plantenvoedsel,
in een wip gemaakt.
H. P. BENDIEN N.V.- NAARDEN
Per dag 20.000 flessen over de toonbank. Pok video-recorders (foto
links) zijn erg in trek.
ven het goedkoopte-eiland van de
wereld geworden.
Een andere troef waarmee zwaai
en succesvol gespeeld wordt, is de
wereldwijde garantie. Gaat ér er
gens in de binnenlanden van India
een op Schiphol gekochte videore
corder stuk het centrum zorgt
voor de reparatie al moet die ook
honderd dollar kosten. Vindt een
Amerikaan achteraf, dat zijn be
lastingvrije diamanten minder
waard zijn dan hij er op Schiphol
voor heeft betaald het centrum
schakelt een beëdigd taxateur in
en geeft de man zijn geld terug.
In het belastingvrije dorado op
Schiphol werken vijftien winke
liers samen, maar naar buiten
merkt men daar niets van. De n.v.
Luchthaven is belast met de orga
nisatie en maakt niet graag de
namen en omzetten bekend van de
betrokken detaillisten. Ze brengt
de attractie liever onder de aan
dacht van het reizende publiek on
der een noemer: Amsterdam Air-
port Shopping Centre. De kleding
van de verkoopsters is uniform, de
opschriften in de winkels geven
alleen het assortiment aan geen
bedrijfsnaam.
Ook hebben de deelnemende
winkels zich verplicht geen draag
tasjes met eigen merk uit te ge
ven. Tegenover deze collectieve,
bij de luchthaven gecentraliseerde
aanpak staat, dat Schiphol van de
jaaromzet van 60 miljoen io'n 8
miljoen aan concessies in eigen
zak steekt een bedrag dat schit
terend helpt hij het vermijden van
de rode cijfertjes.
MOSKOU (AP) Een vooraan
staand Amerika-kenner van de Sov
jet Unie heeft in een lang artikel in
de Pravda Amerika een land van
crises genoemd, waar realistische wij
zigingen in het gevoerde heleid nodig
zijn ten gunste van het eigen land en
van de betrekkingen met de Sovjet-
Unie. Georgy Arbatov, hoofd van het
Amerika-instituut van de Sovjet-
Unie, zegt in zijn artikel dat de .so
ciale en politieke tegenstrijdigheden
in de Verenigde Staten het karakter
hebben aangenomen van een scher
pe crisis".
Dit houdt nauw' verband met het
Amerikaanse buitenlandse beleid, al
dus Arbatov, maar tot nu toe heeft
de regering alleen gepoogd de oppo
sitie de mond te snoeren en het pu
bliek rustig te houden zonder werke
lijke realistische veranderingen aan
te brengen in haar beleid.
Over hef streven van de Sovjet-
Unie naar betere betrekkingen met
de Verenigde Staten en de Ameri
kaanse reactie daarop, -schrijft hij
„Een ding is duidelijk geen tacti
sche manoeuvres en geen pogingen
het alleen te" laten bij modernisering
van de methoden ep middelen van
een imperialistisch beleid, zonder
daarin praktische, realistische correc
ties op aan te brengen, kunnen op dit
moment vooruitzichten bieden op
normalisering van de internationale
situatie. Deze weg kan ook geen aan
vaardbare vooruitzichten bieden voor
het Amerikaanse volk zelf, voor de
werkelijke nationale belangen van de
Verenigde Staten".
de staten, van politieke ontspanning.
Dit laatste doet zeker de strijd tus
sen de twee maatschappelijke stelsels
niet verdwijnen, maar leidt deze
strijd in kanalen waarin hij niet tol
militaire conflicten uitgroeit".
Arbatov opent zijn artikel met een
lange opsomming van binnenlandse
misstanden en moeilijkheden in de
Verenigde Staten: ,de economische
teruggang, werkloosheid, rassencon
flicten, de opstand van de jongeren.
Hij vervolgt: „Een van de sympto
men van de acute maatschappelijke
en politieke crisis in de Verenigde
Staten is de stormachtige stijging van
wat de sociologen „sociaal-pathologi
sche criminaliteit" noemen het ge
bruik van verdovende middelen, amo-
raliteit, pornografie etc
In de afgelopen 5 jaren,.aldus Ar
batov, zijn deze vraagstukken steeds
nauwer en meer organisch verbon
den geraakt met vraagstukken op het
gebied van het buitenlands beleid.
„Het is in de eerste plaats een zaak
van de oorlog in Vietnam, die nu
reeds de langste en een der meest
bloedige en kostbare oorlogen is ge
worden uit de hele Amerikaanse ge
schiedenis.
Realistisch gesproken: niet veel
Amerikanen zien nog dat de oorzaak
van dit alles het kapitalisme is. Maar
miljoenen Amerikanen verliezen het
blinde vertrouwen, dat hun zo lang
heeft geïnspireerd, in het kapitalisti
sche Amerika en zijn beleid, alsof het
de toppen waren van de wereldbe
schaving en Washington het recht
gaven de wereld te hervormen naar
zijn eigen vorm en gelijkenis".
Brieven voor deze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is me* f*
houd, c.q. strekking.
Hebben de bouwvakkers gelijk?
Door de vraag zo te stellen,
maken we al de eerste fout. Je moet
je namelijk 'afvragen: „Hebben de
vakbonden gelijk?", want die zijn
de verantwoordelijke partij in het
zoveelste loongesdhil.
Heren vakbondsbestuurders, wan
neer u het vertrouwen van de grote
meerderheid van uw aanhang wenst
te behouden, dan bent u op dit
moment aan uw verantwoordelijk
heid voor het belang van uw aan
hang verplicht, dat u uw mensen
duidelijk maakt, dat de omstandig
heden van morgen het vandaag
noodzakelijk maken met wat minder
genoegen te nemen. Ik ben ervan
overtuigd, dat de grote meerderheid
van de werkende mensen er zelf
•allang van overtuigd is, dat er on
derhand stappen op de plaats ge
maakt moeten worden, en wanneer
hen dit door him bonden wordt be
vestigd, zal dit alleen maar prestige
winst opleveren, niet alleen van hun
leden, maar van de gehele maat
schappij.
Wanneer de president van de Ne-
derlandscihe Bank op de vooravond
van de verkiezingen ©en ondubbel
zinnige waarschuwing laat horen,
dat we met zijn allen een crisis
tegemoet hollen, wanneer we niet
snel tot een andere instelling ko
men, en als een sociaalvoelend mens
bij uitstek, een oude Drees (ik
noem het een heel goedkoop afma-
kertje om hier maar gauw bet
woord Drees-cultus voor te verzin
nen) zich heel dcidelijk distantieert
van oversoeialiserimig en lcons-
verhogingen tot iedere prijs, dan
geloof ik dat geen enkele vakbond
bang hoeft te zijn voor ledenverlies,
wanneer zij hun eerlijk verantwoor
delijkheidsbesef onder woorden
brengen. En laten er een paar op
roerkraaiers afvallen, dat zijn geen
verantwoordelijke Nederlanders, die
horen duidelijk thuis bij een van de
negatieve splinters in onze, politicise
arena.
Om nog even op het woord
„LOON" terug te komen, dat is toch
nauwelijks meer op zijn plaats. La
ten we het liever presentie-geid
noemen, want hoeveel arbeiders zijn
er nog werkelijk van overtuigd, dat
je een loon VERDIENT als er voor
gewerkt wordt?.
Ja, in tarief, dan wordt er inder
daad nog geploeterd, dat de stukken
ervan afvliegen maar ook dan is er
wel weer iets aan te merken op de
uitbuiting van dit systeem, en wor
den er verwijtende vingers gericht
op de werkgever - de mc'derne sla
vendrijver - och, och, de man kan nog
maar nauwelijks zijn sociale verplich
tingen en belasting meer opbrengen)
die zulke toestanden maar goedvindt
en kan aanzien.
Wanneer er nog meer geploeterd
wordt? s' Avonds na de tijd van de
baas, als er voor 6,- a 7,- per uur
zwart verdiend kan worden. Als het
dan regent, geen centj.e pijn, door
werken.
Overdag geldt een heel andere
moraal: dan verdien je toch wel,
want de bond heeft immers een'
lekker cao-tje voor je klaargemaakt.
Laat de boeren maar dorsen, een
beetje kalm aan, want vanavond
moeten we er weer keihard tegen
aan!
Mensen, met zijn allen, of we
bouwvakker zijn of fabrieksarbei
der, of we op kantoor zitten of langs
de weg, laten we ons toch realise
ren, dat er alleen geld verdiend kan
worden, als er gewerkt wordt. En
méér geld verdienen kan alleen als
er nog meer en nog efficiënter ge-
werkt wordt- Dan alleen blijft loon
echt LOON, waar je niet alsjeblieft
en dank je wel voor hoeft te spe
len.
Wanneer we daar niet aan willen,
dan hollen we met zijn allen naai
de volgende prijsstijging, gevolgd
d0Pr loonronde, dan weer een
prijsstijging tot we tenslotte in een
crisis belanden, en dan valt er wer
kelijk niets meer te verdienen, voor
niemand.
BREDA
L. G. ROCKX
Arbatov oefent kritiek uit op het
voortduren van de oorlog in Vietnam
en op het Amerikaanse beleid in het
Midden-Oosten. Hij geeft niet aan
welke veranderingen in dit beleid
noodzakelijk zijn, maar laat wel blij
ken dat veranderingen die tegemoet
komen aan wat door de Sovjet-Unie
als realistisch beleid wordt beschouwd
welkom zouden zijn.
„Realistische elementen in het bin
nenlandse en buitenlandse beleid van
kapitalistische mogendheden moeten
niet worden verworpen alleen op
grond van het feit dat zij het verlan
gen weerspiegelen om het imperia
lisme te redden", schrijft Arbatov.
„Elke stap die de „bourgeoisie"
doet in de richting van aanpassing
aan de bestaande situatie kan ob
jectief gezien gevolgen hebben die
in het belang zijn van de volkeren.
Voor de volkeren is het een verre
van onverschillige zaak of de inter
nationale betrekkingen zich ontwik
kelen in de richting van voorberei
ding op kernoorlog of in de richting
van vreedzame co-existentie tussen
(ADVERTENTIE)
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De tiendui
zenden, die de komende zomer
weer zullen wegwieken naar
zonnige oorden, beginnen hun
reis met een vluchtige passage
door het luilekkerland van het
belastingvrije winkelcentrum op
Schiphol. De gebraden duiven
vliegen er net niet je mond in,
maar voor vier gulden eigenaar
worden van een liter vaderlands
gedistilleerd geeft nauwelijks
minder vreugde. Enkele andere
prijzen: een slof sigaretten, die
normaal 16 gulden 50 kost, ligt
geprijsd voor 6 gulden 75; een
goede Schotse whisky doet 9
gulden. De parfums van alle
grote merken zijn dertig tot
veertig percent goedkoper dan
normaal en zelfs de eenvoudige
shagrooker kan zijn voordeel
doen: twee pakjes zware voor
2 gulden 20.
Het belastingvrije winkelcen
trum in de vertrekhal van Schip
hol dertien jaar geleden opgezet
om de luchthaven in het buiten
land bekendheid te geven heeft
nu filialen in de pieren B en C en
is big business geworden Jaar
lijks wordt er voor 60 miljoen
omgezet. In het hoogseizoen gaan
dagelijks zo'n 20.000 flessen drank
over de toonbank. De winkel moet
dan twee keer per dag bevoorraad
worden. Zegt een verkoopster:
„Het gaat sneller weg dan brood
jes".
In augustus beginnen de werk
zaamheden voor de uitbreiding van
het stationsgebouw in de richting
van de A-pier, Daar is een tweede,
identiek winkelcentrum gepland
waarna er op Schiphol op 3000
vierkante meter belastingvrij ge
kocht zal kunnen worden.
Nederlandse ingezetenen hebben
in zoverre pech, dat ze slechts
toegelaten worden tot de zoge
naamde consumabele artikelen als
daar zijn drank, rookwaren, par
fums en rolfilms. Ze mogen zoveel
kopen als ze willen mits ze een
bestemming hebben buiten de Be
nelux. Er worden vrijblijvende in
lichtingen gegeven over de hoe
veelheden, die ze in het land van
hun bestemming in mogen voeren.
Wel is het van belang te weten
wat men mee terug mag nemen
naar Nederland.
Daar gaan we. Per persoon (niet
jonger dan vijftien jaar) kunnen
vrij worden ingevoerd 200 sigaret
ten of 25 sigaren, 1 liter gedistil
leerd of 2 liter wijn met een
alcoholpercentage tot 22 percent, 2
liter wijn tot 15 percent, 2 oz
parfum en 8 oz eau de cologne of
toiletwaiter. Overige goederen kun
nen vrij worden ingevoerd tot een
waarde van 270 gulden, indien
binnen het EEG-gebied gekocht en
tot een waarde van '90 gulden in
dien buiten dit gebied aange
schaft.
Buitenlanders, die via Schiphol
reizen (velen doen dat met opzet
en ten koste van een omweg want
het winkelcentrum heeft de inte?-
nationale faam verworven het
goedkoopste ter wereld te zijn)
vinden er helemaal een dorado. Zij
kunnen, in de cvijftien winkels
door tweehonderd verkoopsters en
verkopers naar de ogen gekeken,
ook belastingvrij camera's inslaan,
filmcamera's, projectors, verrekij
kers, bandrecorders, telmachines,
schrijfmachines, radio's, videore
corders, kasjmieren kleding, zijden
shawls, vulpennen, aanstekers,
speelgoed, horloges, kunstwerken,
diamanten, auto's en desnoods bo
ten. Het voordeel dat ze halen, is
aanzienlijk en varieert van zo'n
vijftien tot dertig percent. Het
personeel staat vaak versteld van
de aankopen, die worden gedaan.
Horloges van 6000 gulden, videore
corders van 4000 gulden en radio's
van 2000 gulden gaan grif weg.
De aanschaffers van al deze luxe
komen curieus genoeg voorname
lijk uit ontwikkelingslanden in
Azië, Afrika en Zuid-Amerika. Ze
geven vaak de wens te kennen ook
^koelkasten en afwasmachines te
willen kopen, maar daar begint het
belastingvrije centrum niet aan.
Het assortiment blijft beperkt tot
zogenaamde toonbankartikelen.
Zoals gezegd is de hierboven ge
noemde onbelaste weelde alleen
weggelegd voor niet-ingezetenen
van Nederland maar de diverse
uitbaters hopen, dat dit zal veran
deren. Zij wijzen erop, dat Schip
hol zo ongeveer de enige luchtha
ven in Europa is waar deze beper
king geldt. In Shannon, Frankfurt,
Londen en Brussel mogen de inge
zetenen van het betrokken land
wel belastingvrije gebruiksartike
len kopen. Dat is vervelend uit het
oogpunt van de concurrentie.
En concurrerend wil het winkel
centrum op Schiphol bepaald zijn.
Geen enkel artikel mag er hoger
geprijsd staan dan ergens anders
in de wereld. Merkt men dat bij
voorbeeld een bandrecorder in Ko
penhagen goedkoper is dan op
Schiphol dan volgt meteen een ge
sprek met de fabrikant en als die
zijn prijs voor Nederland niet wil
verlagen, vliegt het ding meteen
het assortiment uit. Hetzelfde ge
beurt als blijkt, dat een bepaald
artikel langer dan een maand on
verkocht blijft. Zo zijn bontjassen
en kristal inmiddels uit het belas-
tingloze paradijs van Schiphol ver
dwenen. Dank zij deze politiek is
het winkelcentrum op de luchtha-
SCHIPHOL
--«II .6." i.ii.iHBil|IHi'lil'IIL'iliil^fudiiHi' "II "Uil ■Inrl"imlMJMilifI.' .1"Tf;