I )e^e|Hd
VRIENDEN VERRADEN „DADER" BOMAANSLAG
HAAGS INSTITUUT IN KRITISCH RAPPORT
Overheid: minder uitgeven
Russen lanceren
ruimtestation
11 km t
zeker,
wlk houd van rust. Zou ik een gebouw opblazen
OORLOGSVETERANEN PROTESTEREN
Bengalezen
slaan terug
in Bangla Desj
Rusland wijst
Belgen uit
STAATSSECRETARIS: NOG GEEN OORDEEL OVER MAKRO-VERKOPEN
Ziekteverzuim
bleef gelijk
Meer lanceringen verwacht
Chemicaliën
blijven
milieu bedreigen
GAK geeft
werf
week uitstel
binnenland
buitenland
Kinderen
i-i.).
OPTIMAAL:
KRITIEK
H. de Groodt in
NKV-bestuu r
met de postgiro
kunt u vanuit uwstoe!
sparen bijde RPS of bij de
paarbanken?
3Vakbondssi
das makkelijk!
DINSDAG 20 APRIL 1971 - --
1
(Van onze correspondent)
MARKEN Tot nu toe kende
Nederland de zogenaamde dader van
de bomaanslag op de Russische han
delslegatie in Amsterdam slechts bij
zijn initialen. Nu weten we wie hij
is: René Wilimer, een kleine, donker
gebaarde, in Arabisch bruidskleed
gehulde Amerikaan, die trots is op
zijn joodse afkomst en op zijn Ne
derlandse vrouw Marian.
„Ik ben iemand die van rust
houdt", zegt hij,, daarom ben ik in
Marken gaan wonen. Zou ik mee
doen aan demonstraties? Zou ik een
gebouw opblazen?"
De kamer staat vol met scliiiderij-
en van Nazareth, tijdens een ver
blijf van vier maanden in Israël
door hem gemaakt en mee terug
gebracht, precies anderhalve dag
vóór de explosie. Hij acht dit het
overtuigende bewijs dat hij niet kan
hebben deelgenomen aan de voorbe
reidingen van de aanslag met
name niet aan de diefstal van een
kistje met 23 kilo trotyl, dat vrijdag
uit de Amsterdamse Oranje Nassau-
kazerne verdwenen bleek te zijn en
mógelijk dienst heeft gedaan bij de
explosie.
René Wilimer blijkt verraden te
zijn door twee goede vrienden. Ze
lieten de recherche kort na de ont
ploffing weten dat ze hem met een
bord in de hand verdacht hadden
zien rondscharrelen in de buurt van
de Russische handclslegatie. René
Wilimer zegt geen wrok tegen hen
te koesteren. Maar in de cel, worste
lend met zijn oprechte wanhoop,
tekende hij een zelfportret met aan
zijn voeten een piranha de niets
ontziende vleesetende vis uit de
Amazone. De symboliek lijkt duide
lijk.
De eerste dag van zijn gevangen
schap probeerde Wilimer een hon
gerstaking. Toen hij dat met de
verleiding van een sandwich voor de
mond niet vol hield, begon hij te
spelen met zelfmoordgedachten. „Ik
kan er niet tegen om opgesloten te
zijn", zegt hij. Zijn behandeling
noemt hij voortreffelijk. Zijn steeds
maar herhaalde betuigingen van on
schuld sloegen uiteindelijk een bres
in het wantrouwen van de recher
cheurs en van de officier van justi
tie. Ook de afzonderlijk afgelegde
verklaring van zijn vrouw bleek ui
termate nuttig.
De politie besloot zondagavond
laat teneinde raad tot een recon
structie bij de Russische handelsle
gatie. René moest zich gedragen zo
als hij zich volgens de getuigenver
klaringen gedragen zou hebben. De
twee aanbrengers keken toe. „Het
duurde twee minuten", zegt hij, dui
delijk bewogen door de herinnering.
„Ik heb gebeden, ik heb God ge
vraagd hun de waarheid te laten
zien. Toen zij uiteindelijk verklaar
den dat ik het toch niet geweest kon
zijn, viel er een kolossale last van
mijn schouders".
Hij veroordeelt in vage termen
ieder geweld als zijnde schadelijk
voor de joodse zaak en blijkt hoofd
zakelijk voor zijn kunst en zijn
gezin te willen leven. Hij is, kortom,
een slechte vangst geweest en hoopt
dat de Amsterdamse politie zich
snel zal rehabiliteren door de echte
daders te vinden. Maar daar zag het
gisteravond bepaald nog niet naar
uit in Amsterdajn.
hSHHHHHI
zijn bijna altijd vervelend
maar soms verhelderend en zó
schokkend, dat je verzucht: „Had
den we dat maar eerder geweten",
tot die verzuchting zal menigeen
gekomen zijn bij het lezen van een
rapport van het Unicef, het kinder
fonds van de Verenigde Naties,
waarin vermeld staat, dat nu 900
miljoen kinderen aar» ondervoeding
lijden (zie ons blad van donderdag
Hef is een droog getai, maar éch
ter dat getal gaat de tragiek van
deze wereld schuil, In het vakjargon
de kloof tussen arme en rijke lan
den geheten.
Tot beter begrip een paar cijfer
tjes. Tussen i960 en 1970 steeg de
produktie in de arme landen met 5
procent en in de rijke landen met
4,8 procent. Gelukkig denk je dan,
onze ontwikkel ingscenten zijn toch
niet over de balk gegooid, want 0,2
procent is dan wel niet veel, maar
de arme landen gaan toch maar
sneller vooruit dan de rijke. In de
praktijk is dat echter niet allemaal
zo gelukkig, want het zijn de kin
deren, die het aftreksommetje „fout"
maken.
In de arme landen stijgt namelijk
het aantal mensen met 2,5 procent
per jaar, in de rijke met 1,2 procent.
Nu maar weer een aftreksommetje
maken: in de rijke landen stijgt de
produktie per hoofd van de bevol
king met 3,6 procent in de arme
landen met 2,3 procent. Saldo: de
rijke iancfen gaafi sneller .vooruit-
dan de arme landen, en wef niet
1,1 procent.
Om het simpel te stellen: "m de
arme landen wordt de groei van de
produktie voor de helft „opgegeten'
door de snelle bevolkingsgroei in die
landen. En wie zijn de opeters?
Juist: de kinderen.
Robert McNamara heeft als presi
dent van de Wereldbank in 1969 een
rede gehouden, die hij „kinderen
zijn geen statistieken" noemde. Eni
ge citaten zijn de moeite waard te
herlezen„De (ondervoede) kin
deren die sterven zijn misschien nog
de gelukkigsten", zei McNamara.
„Want miljoenen, die aan dezelfde
ondervoeding lijden, sterven niet.
Zij slepen zich voort, verminkt in
hun lichaam en gestoord in hun
geest"
„Wij weten nu dat de men
selijke hersenen in de eerste vier
levensjaren negentig procent van
hun normale ontwikkeling bereiken.
In de kritieke periode zijn de hersens
bijzonder kwetsbaar voor voedings
tekorten. Kinderen tot vier jaar die
bijvoorbeeld niet genoeg eiwitten
krijgen, ontwikkelen slechts drie
kwart van hun normale geestelijke
vermogens"
McNamara zei dat in 1969. Unicef
zegt nu: het gaat om 900 miljoen
kinderen. In 1980 om meer dan een
miljard kinderen. We hoeven dan
niet te verzuchten: „Hadden we het
maar eerder geweten".
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG Volgens de voor
lopige gegevens van het Gemeen
schappelijk Administratiekantoor is
het ziekteverzuim in 1970 ongeveer
gelijk gebleven aan de sitHatïè in
1969.
ZBij het GAK zijn 1,3 miljoen
werknemers rechtstreeks verzekerd,
terwijl het totaal1 aantal' onder de
ziekteverzekering vallende werkne
mers in Nederland ruim 3 miljoen
bedraagt.
Het door het GAK geregistreerde
ziekteverzuim heeft in de jaren 1965
tot 1969 een stijging van ongeveer
20 pet. te zien gegeven, wat het ge
middelde aantal uitkeringsgevallen
beltreft.
(ADVERTENTIE)
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU Alle instrumenten aan boord van het gistermorgen
gelanceerde en als basisonderdeel voor een ruimtestation aangemerkt
Russische ruimtelaboratorium „Saljoet" werken goed. Een koerscor
rectie is geslaagd, zo meldde gisteravond het persbureau Tass.
Volgens welingelichte kringen ïs de
onbemande „Saljoet" het basiselement
voor een bemand station met een per
manent karakter. Gisteravond werd
gesuggereerd dat dit station nog van-
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT Er is aangetoond
dat sterfte onder zeehonden in de
Waddenzee en in Zeeland onder
meer door kwik is veroorzaakt. In
het kustwater wordt veel kwik ge
loosd, dat zich soms in dodelijke
concentraties ophoopt en waarvan de
afkomst onbekend is. Daarom moet
het onderzoek aan de Nederlandse
kust naar ongewenste chemische
stoffen niet langer door universitei
ten worden verricht. Een van de
overheidsinstituten in ons land, die
zijn belast met de controle op de
hygiëne van ons milieu zou hiermee
moeten worden belast.
Hiervoor pleit dr. J. H. Koeman in
zijn proefschrift „Het voorkomen en
toxicologische betekenis van enkele
.chloorkoolwajterstoffen aan de Ne
derlandse kust in de periode van
1965 tot 1970", waarop hij gisteren
in Utrecht is gepromoveerd.
De bioloog is somber over de toe
komst van de dierenwereld voor onze
kust door de concentratie van ge
chloreerde koolwaterstoffen. Schade
lijke verbindingen zouden uit het wa
termilieu geweerd moeten worden,
zoals dat is gebeurd imet bepaalde
bestrijdingsmiddelen.
nacht met een Sojoezraket de ruimte
in zou worden gebracht. Aan boord
zouden zich dan drie mensen moeten
bevinden, een piloot, een boordwerk
tuigkundige en een wetenschapsman.
Bij het ter perse gaan van deze editie
was echter nog niets bekend over een
nieuwe lancering.
Het lijkt er in ieder geval op dat de
Russen een nieuw soort ruimtevaar
tuig hebben ontworpen dat nu voor
de eerste keer in de praktijk wordt
beproefd. Om deze reden zou het ook
weinig waarschijnlijk zijn dat ze deze
keer verscheidene Sojoez-sateiieten
de ruimte in zullen brengen, zoals
ze eerder in oktober 1969 deden. Ook
wijst men erop dat het grootste pro
bleem van een ruimtestation is het
langdurig verblijf van mensen in ge
wichtloze toestand.
Hoofd van de academie voor we
tenschappen in Moskou Mstislav Kel-
disj zei onlangs hierover dat „er een
heleboel bewijs voorhanden is dat
langdurige gewichtloosheid schadelij
ke effecten voor de mens heeft", het
geen werd bevestigd door astronau
ten Nikolajev en Sevastijanov die vo
rig jaar juni een recordvlucht van 18
dagen met hun Sojoez-9 maakten. Zij
hadden zeker drie dagen- nodig om
weer aan de zwaartekracht op aarde
te wennen. Overigens meent men dat
zij het bewijs hebben geleverd dat een
verblijf van een maand in de ruimte
beslist mogelijk is.
Het ruimtestation heeft tot doel
„het verder perfectioneren van het
ontwerp en de boordsystemen en het
doen van wetenschappelijk onderzoek
en experimenten in de ruimte".
De lancering verliep volgens Tass vol
ledig volgens plan.. Het station be
vindt rich in een baan om de aarde
waarbij de grootste afstand 222 kilo
meter en de kleinste 200 kilometer
bedraagt, de omlooptijd is 88,5 minu
ten en de inclinatie 51,6 graden.
SILVESTER f»
Ongeveer duizend Amerikaanse
militairen, die in Vietnam gediend
hebben, zijn gisteren in oerwouduit
rusting naar de begraafplaats Ar
lington gemarcheerd en vervolgens
naar de gebouw enva nhet Ameri
kaanse congres. Deze betoging luidde
een week in van protestbetogingen te
gen de oorlog in Vietnam, zaterdag
moet er een massa-protestbijeenkomst
worden gehouden. De mars werd ge
leid door twee jonge Amerikanen in
rolstoelen. William Wyman (links)
en James Dehlin (rechts) verloren
hun beide benen tijdens gevechten in
Vietnam.
(Van onze redactie buitenland)
NIEUW DELHI Het Indische
persbureau PTI heeft maandagavond
gemeld dat het Oostbengalese „be
vrijdingsleger" het strategisch be
langrijke vliegveld Sjaloetikor, in de
buurt van de stad Sylhet (in de
noordoostelijke hoek van Oost-Pa-
kistan) heeft veroverd.
PTI meldde ook, dat Sylhet zelf
reeds in hand-en van de Bemgalez-en
is en ook het gehele gebied zou
thans nagenoeg van Pakistaanse re
geringstroepen gezuiverd zijn. Het
Pakistaanse leger zou zware verlie
zen geleden Hebben.
Radio-Pakistan meldde, dat de
Pakistaanse regering maandag
krachtig heeft geprotesteerd naar
aanleiding van een „aanval van ge
wapende Indische manschappen op
een grenspost in Oost-Pakistan". De
ze aanval was vrijdag uitgevoerd en
was ondersteund door artillerievuur
vanuit India.
PTI maakt verder gewag van lie
vige gevechten om Meherpoer slechts
rijf kilometer van de Indische grens
in het westen van Oost-Pakistan. Uit
verscheidene andere steden zijn ge
vechten gemeld.
Van officiële Indische rijde zijn de
berichten tegengesproken dat het
kabinet van „Banga Desj" (Bengaal
se natie) vanuit Indisch gebied op
treedt en zijn zetel in Calcutta heeft.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De overheidsuitgaven behoeven niet zo
sterk te blijven stijgen als ze tot dusver hebben gedaan. De
Stichting Instituut voor Onderzoek van Overheidsuitgaven,
is tot deze conclusie gekomen nadat zij een aantal overheids
activiteiten kritisch heeft bekeken.
Op korte termijn kunnen in verschillende sectoren de uitgavenstij
gingen met gemiddeld tien, op langere termijn zelfs met dertig procent
beperkt worden. Enkele miljarden kunnen aldus bespaard worden.
gen van de gebruikers wordt steeds
groter.
De kosten voor de kunst stijgen
voortdurend door de neiging om de
kosten van allerlei activiteiten
waarvan slechts een beperkte groep
profiteert door alle belastingplich
tigen te laten meebetalen.
De beperkt-arbeidsgesc-hikten
moeten in het gewone bedrijfsleven
worden ingeschakeld. Subsidies hier
voor zullen verbleken bij de huidige
kosten: 11.500 gulden per werkne
mer.
In deze sectoren alleen al zo
staat in het rapport zou door af
remming van de overheidsuitgaven
na vier jaar 650 miljoen gulden per
jaar kunnen worden bezuinigd. Na
tien jaar zou dit zelfs op kunnen lo
pen -tot 1,7 miljard gulden per jaar.
De stichting heeft dit gisteren be
kendgemaakt in haar boek „verla
ging van de verhoging", dat het re
sultaat is van een studie in opdracht
van het aan de KVP gelieerde Cen
trum voor Staatkundige Vorming.
Hoewei de stichting soms ook wel
mogelijkheden ziet voor daling van
begrotingsbedragen in absolute zin,
hebben haar aanduidingen toch in de
eerste plaats betrekking op de moge
lijkheden tot afzwakking van de
groei. De uitgaven voor sommige
taken, die de overheid ter hand heeft
genomen, verdubbelden zich in de af
gelopen vijf jaren.
Hoe snel de groei van de over
heidsuitgaven is gegaan, wordt in de
studie aangegeven: van 1962 tot 1971
liep het aandeel van de rijksuitga
ven in het nationaal inkomen op van
25,6 tot (tenminste) 28,3 pet.
Deze ontwikkeling, gecombineerd
met de stijgende sociale premies,
heeft tot gevolg, dat gemiddeld de
helft van het nationale inkomen
door de handen van de overheid
gaat.
De samenstellers van het rapport
menen, dat naarmate de uitgaven
van de overheid toenemen hun ur
gentie daalt, terwijl een stijging van
de belastingdruk het negeren van
steeds dringender particuliere be
hoeften meebrengt. Ergens wordt
dus een maximum bereikt voor het
niveau van de belasting- en premie
druk.
De optimale begroting wordt vol
gens het rapport daar bereikt, waar
het niet mogelijk is om door het
brengen van extra belastingoffers of
juist het verminderen daarvan in
totaal meer nuf te verkrijgen. Een
goede beslissingsprocedure moet er
voor zorgen dat de maximaal moge
lijke welvaart het dichtst benaderd
wordt.
Enkele sectoren van overheidsuitga
ven kritisch onder de loep nemend,
zegt het rapport:
Het subsidiestelsel voor het we
tenschappelijk onderwijs werkt ver
keerd, Niet alle lagen van de be
volking krijgen erdoor toegang tot
hogere studie. De collegegelden
moeten worden verhoogd, rentedra
gende voorschotten uitgegeven.
De regeling voor de bekostiging
van scholen in het kader van de
mammoetwet werkt te grote toena
me van kleine scholen in de hand.
Afgezien zal moeten worden van
de instelling van welzijnsraden, die
moeten dienen om de inspraak van
de bevolking op het welzijnsbeleid
van CRM te realiseren. De hiervoor
beschikbare miljoenen kunnen beter
aan welzijrasactiviteiten zelf worden
besteed.
De sport wordt door de gemeen
ten „lukraak" gesubsidieerd. Het
verschil tussen subsidies en bijdra-
MOSKOU (Reuter). De Sovjet
Unie heeft gisteren twee jonge Bel
gen uitgewezen, die waren aangehou
den wegens het smokkelen van anti
Sovjet-propaganda en het uitdelen
van pamfletten.
Volgens het regeringsdagblad Iz-
vestia is er geen proces tegen hen
aangespannen, omdat ze hun mede
werking hadden verleend bij het ge
rechtelijk onderzoek. Ook de jeugdi
ge leeftijd van de verdachten en hu
manitaire overwegingen hadden bij
het uitwijzingsbesluit een rol ge
speeld.
De twee Belgen, Jozef Hemschoote
en Hugo Sebreghts, beiden 24 jaar,
zijn inmiddels op het vliegveld naar
Wenen gezet. Vorige week was de
Belg Renaat Willaert al uitgewezen
UTRECHT (ANP) De verbonds
raad van het NKV heeft de heer
H.M. de Groodt op een vergadering
in Utrecht gekozen tot verbondsbe-
stuurder. De heer De Groodt, thans
voorzitter van de Katholieke bond
van werknemers in de industrieële
bedrijven, zal de vacature vervul
len die ontstaat door het vertrek
van de heer F. van der Gun.
(Van onze redactie binnenland)
LEMMER. - Bij de in moeilijk
heden verkerende scheepsbouw Lem
mer FOV zijn de 50 werknemers gis
termorgen weer aan het werk ge
gaan. De lonen zullen door het Ge
meenschappelijk Administratie-Kan
toor (GAK) betaald worden. Het
GAK heeft de directie een week de
tijd gegeven om orde op zaken te
stellen.
In deze week hoopt men tot een
vergelijk te komen met de crediteu
ren en de bank om acht weken uitstel
te krijgen voor het invorderen van
de schulden. Na deze acht weken
wordt het op stapel staande schip te
water gelaten. De opdrachtgever van
dit schip heeft zich bereid verklaard
garant te staan voor de salarissen als
er geen faillissement komt.
Scheepsbouwer Lemmer heeft voor
de komende drie jaren nog een or
derportefeuille van 7,5 miljoen gul
den.
AAN EEN NAVO-oefenirig, die van
28 april tot 18 mei in en boven de
Middellandse Zee gehouden zal wor
den, wordt door 60 oorlogsschepen en
300 vliegtuigen deelgenomen.
(Van onze Haagse
redacteur)
DEN HAAG Staats
secretaris Van Son van
Economische Zaken heeft
zich nog geen oordeel
kunnen vormen over
de in ons land van
13 maart gesignaleerde
verkoop aan particulieren
door de zelfbedienings
groothandel Makro (Steen
kolen Handels-Vereniging j
De bewindsman deelt mee,
dat het interdepartemen
taal overleg over deze zaak
nog niet is beëindigd.
Hij zegt dat, mede na
mens minister Witteveen
van Financiën in antwoord
op vragen van het Eerste-
Kamerlid drs. M. C. Ver
burg (PvdA). Deze had
rijn vragen gesteld naar
aanleiding van liet artikel
in ons blad.
In dat artikel werd ge
meld, dat in de kring van
kleine zelfstandigen de op
vatting leeft, „dat de SHV
zulke sterke bindingen
heeft met bepaalde groe
pen van personen in ons
land, dat men als bevol
king daaraan niet voorbij
zou gaan als ze openbaai'
zouden worden".
De heer Verburg vroeg
onder meer of de bewinds
lieden een dergelijke op
vatting niet bedenkelijk
achtten, evenals de bij de
middenstand postgevatte
mening, „dat de macht van
de heel grote maatschap
pijen in ons land enorm
groot is".
Deze vragen zullen nu
worden beantwoord nadat
bet interdepartementaal
overleg is afgerond.
Mannenbroeders, waar gij u weer
noest op den dagelijksen arbeid hebt]
geworpen en in het zweet uws aan-,
schjjns naar het volgend weekeinde,
toezwoegt, is een opkikkertje altijd'
welkom. Wat zou u ervan zeggen als]
u, wandelend aan het strand een,
aangespoelde fles aantreft, die een-
briefje met de volgende inhoud blijkt]
te bevatten:
„Ik ben twintig jaar, heb blond
haar en groene ogen. Ik beloof, hen£
te zullen toebehoren, die mijn bood-,
schap zal ontvangen. Hij moet zichr
daartoe op een avond in de haveit
van Skiros met deze fles melden."
Mooi, hè?
De 26-jarige Duitser, Karl Schiller,
was de uitverkorene, die ongetwijfeld
duizelend van de sensatie, de bood
schap in handen kreeg, toen hij op
vakantie op Corsica de fles vond.
Skiros, waar de groenogige blondine
woonde, lag echter ver, zeer ver weg.
Het is een eiland ergens achter in
Griekenland. Karls verdriet was
groot, want zijn vakantie was juist
aan het aflopen, maar in september
gaat hij naar Skivos.
Zonder al te veel hoop overigens,
want het briefje was al op 4 oktober
1965 geschreven en „gepost"
Het begint met het geheimhouden
van reisroutes, maar straks is het
hele koninklijk huis staatsgeheim.
President Nixon heeft op zijn pers
conferentie van vorige week vrijdag
een geheimpje verklapt. Hij schrijftJ]
zo vertelde hij, de gedachten die hit
's morgens vroeg in bed heeft, op een
papiertje. ,JSoms is de geest dan hel
derder en komen de gedachten veeC
scherper door dan later op de och-»
tend". Maar hij gaf toe, dat het ooi*-
wel eens gebeurt, dat hij later op d<t
ochtend tol de conclusie komt dat die.
hedbespiegelingen ook weer niet zo-
best waren.
Dat verklaart veel: in bed denkt hit
nog aan vrede, maai- als hij goed-
wakker is denkt hij dat hij gedroomd
heeft. Het wachten is dus op een.
president die van. oorlogje spelen-
droomt, en dan enz.
S3?!'
jlriW
Wie mocht denken dat het hier om-
een waarschuwingsbord bij een bij
Ter Apel volgens het plan-Kikkert
ingericht legeroefenterrein gaat, is.
een pienter iemand, maar heeft het
toch mis. Het is gewoon een over
steekplaats voor kikkers.
Kikkervrienden in. Zwitserland heb-]
ben dergelijke borden langs da auto
wegen geplaatst. Vooral tijdens de.
paartijd schijnen deze dieren nogal
doezelig en zwijmelend en zonder
naar links en rechts te kijken over te
steken.
Liefde maakt zelfs kikkers blind.
Let dus s.v.p. een beetje op.
MERIJN.
EEN DELEGATIE van Nederlandse
muziekvakstudenten zal morgenoch-
tend op het ministerie van O. en W.
een ondertekende petitie overhand:-
gen, waarin geëist wordt dat in het
vervolg de studietoelagen en voor
schotten uiterlijk 31 augustus in hef
bezit van de bursalen rijn.
(ADVERTENTIE)
i i i
K
