Er zal
gedweild
en geboend
worden
Kunst dat ze lacht
Ze heeft net de beste filter
ter wereld ontdekt
Kunstschilder
Matthieu Wiegman
overleden
Geschil tussen NKV en
St.-Joseph bijgelegd
SCHOONMAAK IS NIET DOOD.
'A
Nieuw! Roxy met dual filter
dubbel effektief, dus 2x 20 zuiver.
Allende voorspelt winst volksfront
OPPOSITIE
BLUFT
VER ACHTER
binnenland
buitenland
Genadeslag
Hete drang
Klein straaltoestel
Fokker -VFW
gereed
Om eigen ivaarde
te bepalen
JONGEN (14)
ZETTE EIGEN
ONTVOERING
IN SCèNE
DINSDAG 6 APRIL 1971
DE HUIsvföuw
.STENEW AANDRA&VW
voor Her voetstuk...
op WOLKEfJ VAK GELUKZALIGHEID
ZWEVEK
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA/MIDDELBURG. Sinds mensenheugenis is de grote
schoonmaak in Nederland een onontkoombaar gebeuren geweest,
waarvoor miljoenen vrouwen het zweet huns aanschijns op de al
taren der vaderlandse properheid offerden.
Het was elk jaar opnieuw een vreemde, onberedeneerde drift in
het bloed, die moeders bij het botten der twijgen opjoeg naar tobbe
en teil, waar ze met rode handen het sop opklopten tot wierook voor
hun eredienst. Bij elke nieuwe lente stak die storm weer op, snel
aanwakkerend tussen Vaals en Rodeschool.
Meubels gingen als kegels omver, gordij,.en werden van de roe
den gescheurd en het 24-delig servies met de gouden randen, dat
sinds kerstmis onaangeroerd in de kast had gestaan, werd tevoor
schijn gehaald als een dode uit zijn graf.
Vele generaties van huisvrouwen
hebben meegespeeld in die wan-
hoopssymfonie voor dweil en zeem
lap: de partituiut werd van
moeder op dochter overgedragen
en niemand daoht er aan om met
een ander, vriendelijker werkje de
lente in te luiden.
De tweede wereldoorlog heeft
als eerste die ban gebroken. Tus
sen 1940 en 1945 droogde de
stroom van boenwas en borstel
werk snel op en de nijpende
schaarste dwong de huisvrouw om
werkeloos de schoonmaakperiode
uit te zitten. Daarna begon de ont-
stuitbare opmars van de robot, de
stalen hulp in de huishouding, die
de vrouw het werk zoemend uit
panden nam. Er werden honder
duizenden flats gebouwd, zonder
diepe kasten, zonder donkere hoe
ken. zonder zolders. De ruimte,
waarin het moderne gezin mocht
leven, werd op ministeries omzich
tig becijferd. De huiselijkheid
werd gestandaardiseerd en daar
mee gesteriliseerd. Tegelijkertijd
veroorzaakten de vrouwenorganisa
ties en voorlichtingscentra op huis
houdelijk gebied verwarring in het
kamp der moeders. In folders en
vouwbladen werd gehamerd op de
rechten van de vrouw, het juk van
starre plichten werd door tiendui
zenden opgelucht afgeworpen.
Jaren geleden begon een folder
al met deze banvloek: „Een man
die ramen wast is een glazenwas
ser, een man, die koekjes bakt is
een banketbakker, een man die
kleren maakt, is een kleermaker,
een man, die eten kookt is een
kok, een man, die boodschappen
doet is een loopjongen, maar een
vrouw, die alles tegelijk is, is niks.
Iedereen vindt het de gewoonste
zaak van de wereld, dat moeder
banketbakker, loopjongen, binnen
huisarchitect, personeelchef, boek
houder, kelner en als het even kan
ook nog een liefhebbende vrouw
en moeder is.
Een duidelijke zaak: de vrouwen
namen het niet langer. De vrou
wen pikten het niet meer, dat ze
zich een repeterende breuk moes
ten tillen aan sterk ondergewaar
deerde karweien. Moeder had
recht op vrije tijd, op eigen hob
by's,. op eigen verenigingsleven,
moeder had recht op een frisse
teint, op zachte handen, op nagels,
die het eeuwige leven hadden.
Om zichzelf te beschermen zette
het bedrijfsleven onmiddellijk een
tegenoffensief in: Se stofzuiger,
die voor de oorlog al zijn opmars
was begonnen, kreeg allerlei extra
handjes en voetjes, waarmee men
in de kleinste hoeken en verste
naden kon vegen, kloppen en zui
gen. Daarnaast werd de mixer
geïntroduceerd, de snelkookpan,
het volautomatische strijkijzer
(met en zonder stoom van Willem
Bever) de elektrische kachel, de
gaskachel, het verbeterde theelicht,
de elektrische deken, de elektri
sche koffiemolen, de volautomati
sche wasmachine met de biologi
sche witmakers en de krachtige
enzymen, de centrifuge, de grill,
de vaatwasmachine en de droog-
kap. Zo werd de vrouw langzaam
ingekapseld in een web van hulp
middelen.
Het leek er in die dagen op, dat
de emancipatie van de vrouw voor
de grote schoonmaak de genade
slag betekende. Een enquête onder
500 huisvrouwen rukte de vitrage
van de eeuwenoude opvatting, dat
de vrouwen het werk in huis ple
zierig vonden. Vergeet het maar:
64 procent van de ondervraagde
dames vond afwassen van matig
tot stomvervelend, 51 procent zei
hetzelfde over stof afnemen, bed
den opmaken en kamers doen.
Denk nu echter niet, dat met
deze collectieve dreun de grote
schoonmaak definitief tegen het
canvas was getuimeld. Want daar
mee bewijst u, dat u de vrouwen
ziel niet doorgrondt. U onderschat
dan trouwens ook de reuzenkracht
van de reclame, die nog steeds een
van de trouwe handlangers is van
de jaarlijkse grote schoonmaak.
Het enige, wat gebeurde was, dat
men de benaderingstactiek wijzig
de: in 1925 kon men nog op omzet-
vergroting rekenen door een ad
vertentie in de dagbladen te plaat
sen, waarop een vrouw, in een tent
van een schort, een dubieuze tra
peze-act op een ladder uitvoerde.
Bekijkt men nu de advertenties,
dan is het verschil opvallend: er
stijgt- een -roze walm uit op, zoet
als duur parfum. Natuurlijk moet
de vrouw niet werken. Wat nou:
ze hoeft zich niet eens te vermoei
en. Ze kan uren, handen en hu
meur sparen, dankzij de handstof
zuiger, de revolutionaire handimop,
die stoft en glans geeft op het
zelfde moment. Kom ma, koop die
uitschuifbare ragebol nou maar,
want hij is speciaal voor jou ge
maakt.
Op die manier suggereren de
advertenties, dat de grote schoon
maak een intiem familiefeestje is,
waarin moeder het stralend mid
delpunt vormt. Zij is het. die op
wolken van gelukzaligheid door
het huis zweeft en en passant een
veegje hier en een dweiltje daar
geeft. In haar bruidsdagen heeft ze
zich niet gelukkiger kunnen voe
len.
Een moeder van een gezin met
zeven kinderen zei ons: „Ik had
me ook dit jaar weer heilig voor
genomen om niet mee te doen aan
die bespottelijke schoonmaakwoe
de. Maar opeens kreeg ik toch de
kriebels".
Een vrouw, die een flat bewoont
in een nieuwbouwwijk, zei: „Ik
maak wel schoon, want als je huis
een winter lang potdicht heeft ge
zeten, wil je wel weer eens fris-
sigheid ruiken. Nou ja, frissigheid.
Je wilt die vertrouwde verontrei
nigde lucht weer in je huis. Ik
durf het alleen niet goed, omdat ik
bang ben, dat de gevel uit mijn
huis za] vliegen. Ze bouwen zo
allemachtig gammel de laatste
tijd".
Een vrouw, die al jaren aan haar
ziekbed is gekluisterd, zei: „Ik kan
niks meer doen, maar als het lente
wordt en de verpleegster het raam
van mijn slaapkamer open doet,
denk ik: o God, ja, dat is het weer
die lucht. Dan zou ik het liefst
gelijk uit mijn bed springen en de
vloer gaan boenen".
Een psychiater voorspelt: „Vrou
wen die nooit de neiging hebben
om schoon te maken, krijg ik
vroeg of laat op mijn divan. Die
blijven zitten met een hoop onbe
vredigde gevoelens. Iedereen wil
immers in de lente iets nieuws".
Resumerend kan men dus zeg
gen: er wordt in 1971 wel degelijk
gedaan aan de grote schoonmaak.
Zij is niet dood, zij leeft. En dat
ondanks de snufjes en de uitvin
dingen, de steeds kleiner worden
de behuizingen. Het lijkt onbegrij
pelijk, maar de vrouw weet er
alles van: bij het ontluiken van de
eerste krokussen wordt ze toch
weer overvallen door die hete
drang om de bedden naar buiten te
gooien, de stoelen op elkaar te
stapelen en de spinnewebben van
twaalf maanden van de roeden te
plukken. De vrouwen, die uit dit
machtige heerleger deserteren, vor
men een te verwaarlozen minder
heid. De overgrote meerderheid
marcheert rustig verder met de
dweilen als regimentsvaandels ge
heven.
(ADVERTENTIE)
Wees eerlijk: waarom hebt U voor een filter gekozen?
Juist. Om zuiver te roken.
Want een filter filtert. En da's een prettig idee.
Daarom introduceert Roxy nu een filter dat
twéémaal zo goed werkt.
't Dual filter. Dubbel absorberend. Dus dubbel
effektief,dus zuiver als goud.
zsvoor 1,75
De Chileense president Salvator Allende in gesprek met journalisten,
nadat hij zijn stem voor de gemeenteraadsverkiezingen heeft uitgebracht.
BERGEN (ANP) In zijn atelier te Bergen in Noord-Holland is
gisteren op 84-jarige leeftijd overleden de kunstschilder Matthieu
Wiegman.
Wiegman maakte wand- en muurschilderingen, o.a. in opdracht
van de gemeente Amsterdam. Ook legde hij zich toe op gebrandschil
derd glas-in-loodramen. Hij werd als een van de toonaangevende
schilders van de tegenwoordige tijd beschouwd. Wiegman was voor
zitter van de jury voor de koninklijke subsidie aan jonge kunstenaars
en ridder in.de orde van Oranje-Nassau.
Matthieu Wiegman werd 31 mei
1886 te Zwolle geboren. Na de am
bachtsschool te Alkmaar te hebben
bezocht, waar hij voor huisschilder
werd opgeleid, liet hij zich inschrij
ven als leerling van de Amsterdamse
rijksacademie voor beeldende kun
sten. Gedurende lange tijd was hij
werkzaam op de plateelbakkerij „De
Distel", waar hij decoratief werk ver
richtte.
Nadat hij zich in 1909 te Bergen
had gevestigd schilderde hij zijn
eerste religieuze schilderij „De pre
diking van Willibrord". In 1922 reis
de hij naar Frankrijk en drie jaar
later naar Italië.
Matthieu Wiegman behoorde tot de
„Bergense school". Vooral zijn zwerf
tochten door Frankrijk waren van in
vloed op zijn kunstenaarsschap. Het
vormde zijn geestelijk leven en
bracht hem als schilder tot ontplooi
ing.
Hij had de moed de conventionele
religieuze kunst te doorbreken. Zijn
streven vond in Europa veel weer
klank en hij kreeg vele navolgers.
De jonge geëmancipeerde katholieke
beweging steunde Wiegman eveneens
in zijn kunststreven. Zijn grote ver
dienste voor ons land is dan ook dat
hij een belangrijk aandeel heeft ge
had in de verheffing van de kerke
lijke kunst. Later richtte hij zich
meer op het wereldse.
Toen hij in 1956 zijn 70e verjaar
dag vierde, werd Matthieu Wiegman
een eretentoonstelling in het Haagse
gemeentemuseum aangeboden. In het
huldigingscomité hadden, naast mi
nister Cals van het toenmalige mi
nisterie van Onderwijs, Kunsten en
wetenschappen, zitting de commissa
ris van de koningin in Zuid-Holland,
mr. J. Klaasesz en burgemeester mr.
Arn. J. d'Ailly van Amsterdam.
DE WESTLAND-UTRECHT hypo
theekbank heeft haar afgiftekoers
van de rente-index pandbrieven
1970 verhoogd van 100 tot 100,5
procent. De Tilburgse hypotheek
bank n.v. heeft de afgiftekoers van
haar pandbrieven verhoogd van 99,5
naar 100 procent.
(Van onze redactie binnenland)
SCHIPHOL Onder het oog van
een duizendtal genodigden is gister
ochtend in Bremen het eerste VFW-
614 straalvliegtuig, een produkt van
de thans samenwerkende Duitse VFW
en Fokker fabrieken, uit de hangar
getrokken. Fokker fabriceert de vleu
gels, de Duitsers de rest.
De twee .straalmotoren worden be
trokken van de Britse Rolls Royce-
fabrieken. De VFW-614 is het kleinste
straaltoestel van de westelijke bur
gerluchtvaart.
De aan ongeveer 40 passagiers
plaats biedende machine kost de
luchtvaartmaatschappijen ongeveer 9
miljoen gulden. Men kan er dus on
geveer tien kopen voor dezelfde prijs
als één jumbo jet, maar die biedt dan
ook plaats aan bijna 400 passagiers.
De VFW-614 heeft een kruissnel
heid van 740 km per uur en een ac
tie radius van 650 km. VWF-Fokker
kunnen op dit toestel winst gaan ma
ken nadat er 175 toestellen zijn ver
kocht. Tot nu toe zijn er 26 besteld.
UTRECHT (ANP) Het geschil tussen het verbondsbestuur van het NKV
en enkele aangesloten bonden enerzijds en de bouwbond van het NKV, St.-
Joseph anderzijds, over de naar het oordeel van St.-Joseph onjuiste procedure
bij het voorzien in vacatures in het dagelijks bestuur is bijgelegd. De voor
zitter van St.-Joseph, de heer l. Brouwer, lanceerde zijn kritiek naar aan
leiding van de benoeming van de heer W. de Groodt, voorzitter van St.-Willi-
brordus, tot secretaris van het NKV als opvolger van de heer F. van der Gun,
die lid van de Tweede Kamer wordt.
Behalve kritiek op de benoemingsprocedure, signaleerde de heer Brouwer
groepsvorming bij stemmingen in het verbondsbestuur door „een niet bijster
vooruitstrevende groep van bonden, die samen de meerderheid vormen".
Enkele bonden maakten zich bijzonder boos over de opmerkingen van de
heer Brouwer en ook in het verbondsbestuur ontstond ongenoegen. Naar
aanleiding daarvan hebben delegaties van de dagelijkse besturen van NKV
en St.-Joseph de zaak uitgepraat. Besloten werd de discussie te beëindigen
en dat deze „plaats zal maken voor een verdere gezamenlijke inzet voor het
NKV".
(Van onze redactie buitenland).
SANTIAGO Het Verenigde
Volksfront van de marxistische pre
sident Salvador Allende heeft bij de
zondag gehouden gemeenteraadsver
kiezingen in Chili zijn positie ver
sterkt ten koste van de twee voor
naamste oppositiepartijen.
Volgens onofficiële resultaten
heeft het front, waarin communis
ten, socialisten, radicalen en linkse
christen-democraten zijn verenigd,
bijna 49 procent van die stemmen
behaald. De christendemocraten, die
in het congres de voornaamste tegen
standers vain Allende zijn 25 pet. en
de rechtse nationale partij 20 De
kans dat de hoop van die president
op een ruime meerderheid in ver
vulling zal gaan schijnt echter niet
groot te zijn. Het was de eerste
verkiezing sinds Allende" vijf, maan-
den geleden aan de macht kwam.
De president beschouwde de re
sultaten als een duidelijk teken van
goedkeuring voor zijn socialistisch
program. Allende voegde hiér echter
aan toe, dat hij dit program nu niet
sneller zal ga-an uitvoeren.
De christen-democraten hebben
zich bereid verklaard, op zekere
punten van AHende's program met
de president samen te werken.
(Van onze Parijse correspondent)
PARIJS Jongens van 14, 15
en 19 jaar staan tegenwoordig
voor niets meer. Drie van zulke
knapen hebben in Parijs een
ontvoering van een hunner in
elkaar gezet. En de vader een
losgeld laten betalen van 100.000
frank.
De zogenaamde ontvoerde jon
gen Thierry, 14 jaar, was in de
veronderstelling dat hij thuis
ten achter werd gesteld en wilde
er zich met zijn kornuiten van
overtuigen wat hij waard was
en vandaar de verlangde 100.000
frank.
De vader vervoegde zich met
Thierry bij de politie en deed
het volgende verhaal: „Mijn
vrouw verloor Thierry, die in de
auto zat enkele ogenblikken uit
het oog en toen zij terugkwam
was hij verdwenen.
Mijn dochter kreeg een telefo
nische waarschuwing dat er een
brief in de bus lag met instruc
ties. Ik kreeg vrijdagavond op
dracht op een afgesproken plaats
100.000 frank te deponeren in
oude biljetten van 100 fr. Zou ik
intussen de poliite waarschuwen
dan werd Thierry doodgescho
ten. De 100.000 frank, gewikkeld
in krantenpapier, heb ik volgens
opdracht in een aangeduide por
tiek gedeponeerd. Daarop werd
Thierry vrijgelaten. Hij kwam
in een taxi thuis".
De commissaris van politie
begon onmiddellijk met een ver
hoor van Thierry en liet hem
het verhaal een paar maal over
vertellen. Daarbij bleek, dat
Thierry zich herhaaldelijk in bij
zonderheden vergiste en tenslot
te viel de 14-jarige door de
mand. Hij en zijn vrienden van
15 en 19 hadden de hele ont
voering geënsceneerd. Van het
losgeld is 91.000 frank terugge
vonden, de rest was in de buurt
van de Champs Elysées verbrast.
Thierry is weer thuis met de
wetenschap dat hij 100.000 frank
waard is. Hoe zijn vader en moe
der daar over denken vermeldt
het verhaal niet. Dat moet men
maar proberen zich voor te stel
len.
