BROER DIRKX:
Reisbureau voor studenten en studerenden
Voor het eerst in
de geschiedenis van
de motocross,
wordt er dit jaar
gestreden om de
wereldtitel zij
spannen. Een van
de kandidaten is
ongetwijfeld zijspan-
gigant Broer Dirkx,
de Valkenswaardse
kastelein die al
bijna twintig jaar
de zit van een cross
motor prefereert
boven de kruk
achter zijn bar.
De internationale
„Motocross der
Azen" die zondag
21 maart wordt
verreden in het
Brabantse Peeldorp
Sint Anthonis en
waaraan de groot
meesters van deze
steeds populairder
wordende sport
zullen deelnemen,
wordt door Broer
Dirkx gedraaid als
warming-up voor
de strijd om de
wereldtitel.
Hoe het fenomeen
Broer Dirkx over
zichzelf en over
zijn kansen denkt,
meldt Hans Toonen
in deze reportage.
Gewicht
Kwaad bloed
De top
Een spoor
Groot bakkes
Eigen charters
Prij
zen
Wie?
'Als ik me opjut
rij ik harder'
door HANS TOONEN
Op de hoek voor de bar
drinkt Broer Dirkx een kop
koffie. ,,Stug zwijgend ver
huist hij daarmee naar een
tafel bij de ingang. Gaat met
de rug tegen de muur zitten
en wacht. Een aangeboden
sigaret wijst hij af. „Sinds
zondagavond rook ik niet
meer. Of ik het volhou, weet
ik niet. Een betere conditie
als je niet rookt. daar
geloof ik niet in. Als ik er
maar niet dikker van
word."
Een bange vraag van Neder
lands meest bekende motor
crosser, Broer Dirkx. Oud 35
jaar en nog altijd goed voor
110 kilo „schoon".
Zijn gewicht is bij het ne
men van beslissingen steeds
van doorslaggevende aard
geweest. Toen hij in 1966 als
solo-rijder niet meer met de
top kon meekomen, lag dat
evenzeer aan zijn gewicht,
dat werd getorst door een
BSA 500 cc, als aan de moor
dende concurrentie van
„lichte" twee-takters als CZ
en Husqvarna.
Hun typisch hoogjankende
geluid smoorde de klassieke
ondertoon van Engelse vier-
taktmotoren. Maar Broer
Dirkx kon vanwege zijn ge
wicht niet overstappen op de
ze crossmotoren.
Het einde van een roemrijke
carrière, die hij in 1953 als
16-jarige is begonnen op een
Engelse mammoet, een Nor-
ton-zijklepper 500 cc, leek na
bij. Vrienden en officials van
de KNMV beurden hem op.
Zo'n aftocht was een coureur
als Broer Dirkx onwaardig.
Zij adviseerden hem zijn ge
luk te zoeken in de zijspan-
klasse.
„Toen heb ik mijn BSA maar
voorzien van een zijspan. Ik
wist niet eens hoe je dat ding
moest ophangen. Ja, daar
stond ik nou met mijn bekers
en mijn internationale start-
nummer. Van de KNMV
moest ik helemaal opnieuw
beginnen. Dat betekende
starten bij de junioren. En
dat verdomde ik. Na veel ge
klets en een proefrit in Mey-
el mocht ik mijn licentie be
houden."
„Nieuweling" Dirkx sloeg
onmiddellijk hard toe. Nog
datzelfde seizoen werd hij Ne.
derlands kampioen zijspan-
klasse 1968.
Deze Caesariaanse overwin
ning plus zijn niet te houden
stijl van crossen zette bij zijn
naaste concurrenten kwaad
bloed. Broer Dirkx werd vo
gelvrij verklaard.
Nu wil hij er liever over zwij
gen. „In Markelo hebben wij
het met de hand erop bijge
legd. Als ik nu alles ophaal,
staat dat morgen in de krant
en dan begint het gedonder
weer." Na wat aandringen:
„Ik heb, eerlijk is eerlijk,
nog nooit zoveel moeilijkhe
den en gekonkel meege
maakt dan juist in de zij-
spanklasse. Ik heb nou een
paar jaar herrie achter de
rug. Hoe dat kwam? Ik werd
meteen kampioen en daar
konden ze blijkbaar niet te
gen."
De cafédeur zwaait open.
Naast koude lucht, komen er
ook twee heren binnen. Bij
hun vertrek legt Broer uit
dat de bezoekers van Philips
zijn, die over enkele dagen
'n transistor-ontsteking aan
brengen op zijn nieuwe La-
verda 750 cc.
Dit Italiaanse motorblok, op
volger van zijn Zweedse Hed-
lund 600 cc, kost hem niets.
Importeur Raymakers uit
Velthoven heeft echter alleen
bij de crossende kastelein
voor Sinterklaas gespeeld.
Twee andere internationalen,
Snijders en Hoevelaken, be
taalden voor de Laverda.
Onverwacht cynisch: „Nu ik
bijna over mijn hoogtepunt
heen ben krijg ik een spon
sor. Het blok heb ik voor
niks. Ook voor onderdelen en
reparaties kan ik bij Rayma
kers terecht. Het Engelse
frame met zijspan is van mij.
Alles bij elkaar is zeker tien
duizend gulden waard. Nee,
rijk word je niet van deze
sport. Tenminste ik niet. Ik
heb altijd op eigen kosten ge
draaid."
Broer Dirkx gaat „gewoon
voor de eer" meedoen aan
de strijd om de wereldtitel
/oor zijspannen, die dit jaar
voor het eerst is ingevoerd.
Deze eer gaat veel geld kos
ten. Want de organisatoren
van de Grand Prix betalen
geen hoge startgelden, om
dat zij weten dat de grote
jongens toch aan de start zul
len verschijnen, willen ze
groot blijven.
Als het woord „ophouden"
valt, raakt Broer geïrriteerd.
„Ophouden! Dat doe ik als
ik niet meer met de top mee
kan. Met de top bedoel ik de
eerste vier."
Voorlopig blijft Broer Dirkx
nog altijd de zeer gevaarlijke
jongen voor de jongere gene
ratie. Tenminste, als hij geen
pech heeft. En het was juist
stomme pech die hem naast
de nationale titel 1970 deed
grijpen. Van de zes kampi-
oenscrosses won hü er drie.
Daar het reglement zegt dat
de titel naar hem gaat, die
vier kampioenscrosses wint,
stond Broer Dirkx reeds met
een been op het hoogste plat
van het erepodium.
Maar in de schoot der goden
lag geen erekrans voor
Broer.
„In de drie andere crosses
ben ik door pech uitgevallen.
En dat kan ik niet hebben.
In Meerkerk reed ik tijdens
de eerste manche een spoel
tje stuk van de dynamo. In
de pauze heb ik me stevig
lopen op te stoken en in de
tweede manche gaf ik alle
rijders een lap van een ron
de. Ik ging zo hard dat ik
Snijders en Ten Thije al in
de rug keek. Maar de tijd
was om, anders had ik ook
hen nog gelapt. Als ik me op
jut, rij ik harder."
Toch reageert Broer Dirkx
bij het lengen der jaren min
der explosief op pech dan
vroeger. „Toen ik nog solo
reed, ben ik eens erg giftig
geworden. Ik pakte mijn ma
chine op en kwakte hem te
gen de grond. En gaf een
ontzettende trap tegen de
benzinetank. Het hielp niets.
Ik hield er een deuk in de
tank en pijn aan mijn voet
aan over."
Zoals iedere crosser pur
sang draait ook Broer Dirkx
met zijn metgezel in het
bakje voor de aanvang van
de wedstrijd zijn eerste trai
ningsronde met het gas een
kwart slag open. Nauwlet
tend bekijken ze het par
cours, op zoek naar een
spoor, dat snel en zonder te
veel knipgaten of bulten
moet zijn. De ligging van de
start en het gedeelte naar
de eerste bocht ondergaat 'n
zelfde onderzoek.
Strateeg Dirkx: „Ik probeer
altijd een zo gunstig moge
lijke plaats te krijgen bij
start. Waar ik ga staan is af
hankelijk van de ligging van
de eerste bocht. Als ik bui
tenom ga, kan ik langer de
gas open houden en met
meer vaart de bocht inval
len. Maar ja, met een zij
span kun je minder trucs uit
halen dan met de solo. Die
kun je plat in de bocht gooi
en. Met mijn zijspan zou ik
onmiddellijk over de kop
slaan. En dan valt zo'n ge
vaarte bijna altijd boven op
je, terwijl de solo van je weg
springt".
Uiteraard komen nu de ge
lukkig geheelde wonden van
Broer Dirkx op tafel.
Wijzend naar zijn rechter bo
venarm. „Hier heb ik mijn
bot gescheurd. Als ik een
zware wedstrijd heb gereden
voel ik daar nog altijd pijn".
Omdat hij vorig jaar een fik
se ruzie heeft gehad met
Joop Brouwers, staat er nu
een andere bakkenist in zijn
zijspan; Wim van Belkom uit
Breda. Met hem gokt hij
mee in het spel om de we
reldtitel.
Over zijn kansen: „Ik zet
mezelf niet graag op de eer
ste plaats. En ge weet trou
wens nooit wat ge allemaal
tegenkomt op die Grand
Prix. In Frankrijk rijden 'n
paar van die halve dollen,
die verrekkes hard gaan. In
Zwitserland rijdt er ene rond
op een vier cilinder Honda.
Die vent gaat gruwelijk hard
op harde circuits. Maar op
een zandcircuit zal zo ie
mand niet veel maken. Dat
zijn ze niet gewend. Ik heb
het liefst een breed circuit,
zodat ik gemakkelijk kan
passeren. En het moet niet
te nat zijn. Kanshebbers, och
ik weet er maar een paar".
Er vallen namen van de
Belg. Alois de Korte, de
Zwitser Halier en de Brit
Turner. Zijn eigen naam laat
hij achterwege. „Als het
misgaat zeggen ze: daar heb
je hem ook met zijn groot
bakkes.
Buiten op het kerkplein stapt
Broer Dirkx in zijn nieuwe
witte Mercedes 230 DE. Pakt
een stukje stimorol en ver
baast zich niet over de
vraag naar het gebruik van
doping door motocrossers.
„In België wordt dat spul
meer gebruikt dan in Neder
land. Ik niet, hoor. Als ik
het zo niet meer kan, hou
ik er mee op. Ge moet niet
meer willen dan je kunt".
NBBS BEOOGT
GEEN WINST
door HEN BOLLEN
N
og altijd
weten
tienduizen
den
studerende
jongens en meisjes niet
dat er een betaalbaar al
ternatief bestaat voor
de vakantie met pa en
ma naar Lloret de Mar,
Oostvoorne, Jyvaskyla,
Valkenburg, Opatija of
Epe. Vooropgesteld dat
ze op zoek zijn naar zo'n
betaalbaar alternatief
natuurlijk. Hele ritsen
jongens en meisjes van
15 - 20 jaar vinden het
toch niet zo duf om met
pa en ma op vakantie te
gaan als nogal eens
wordt verondersteld.
Maar anderzijds zouden
ze misschien wel anders
willen als ze de moge
lijkheden kenden.
Welnu: het NBBS, het Ne
derlands Bureau voor Bui
tenlandse Studentenbetrek
kingen een hele mondvol
voor wat in de wandeling 't
Studenten Reisbureau heet
biedt volop mogelijkheden
ook voor leerlingen van mid
delbare scholen om een be
taalbare buitenlandse vakan
tie te versieren.
Tot voor kort timmerde dat
NBBS niet zo verschrikkelijk
luid aan de weg, zodat menig
een die iin de termen valt
om met het NBBS op stap
te gaan, van het bestaan
van dit bureau geen flauwe
notie had. Maar dit jaar is
het NBBS begonnen de mid
delbare scholen te „bewer
ken" met foldermateriaal en
met praatjes met directeu
ren en rectoren. Het NBBS
is niet van gisteren; zijn
voorloper, bekend als Reis
commissie werd in 1927 op
gericht met als taak interna
tionale contacten tussen stu
denten te organiseren. In
1948 werd de NBBS in het
leven geroepen en in de eer
ste jaren werden voorname
lijk reizen per schip georga
niseerd. Sinds een jaar of
acht werpt het NBBS zich
echter voor het merendeel op
het luchtvervoer en jaarlijks
gaan duizenden studenten en
studerenden met de NBBS-
charters de lucht in. Op weg
naar vakantiebestemmingen
binnen Europa, maar ook
naar de Verenigde Staten en
b.v. vorig jaar naar de Expo
in Osaka, Japan. Daarbij be
vinden zich vakantiebestem
mingen aan de zonnekusten
van Europa om lekker te
luieren en te bruinen, maar
ook zijn er „doe-bestemmin-
gen", waarbij trektoch
ten gemaakt worden of stu
diereizen. Het aantrekkelijk
ste element van de reizen
van het NBBS is dat de ta
rieven zo laag zijn. Dat
komt doordat het NBBS niet
beoogt winst te maken. Blijft
er aan het eind van het
jaar geld over, dan wordt
dat geïnvesteerd in nieuwe
projecten.
Het NBBS werkt met eigen
chartervliegtuigen die ge
huurd worden van luchtreu
zen als de KLM, Martin Air,
Transavia, El AI, BEA, Stir
ling Airways. Daarnaast or
ganiseert het NBBS treinrei
zen naar goed in de markt
liggende bestemmingen in
Europa. Men kan met NBBS
geheel verzorgd (reis en
hotel of bungalow of appar
tement) in zee gaan, maar
ook NBBS uitsluitend de reis
laten verzorgen of - de derde
mogelijkheid men gaat op
eigen houtje naar een vakan
tie-oord en strijkt daar neer
in een door het NBBS ge
reserveerd hotel.
Tot de toppers van het
NBBS-reisprogramma beho
ren Londen en Parijs; met
name in het seizoen (van 1
april tot 17 juni) zijn er da
gen waarop NBBS-charters
twee tot drie maal de Noord
zee oversteken met Londen
als bestemming. Ook New
York komt meer en meer in
zwang (een vliegretourtje
kost f 573), terwijl de NBBS-
hotels in Parijs de hele zo
mer volgeboekt zijn. Natuur
lijk staat ook Spanje hoog
genoteerd, maar toch meent
men op de NBBS-centrales
een kentering te bespeuren,
die met name Joegoslavië
ten goede komt. Juist door
dat het NBBS met eigen
charters, zonder tussenperso
nen en zonder winstoogmerk
'Werkt, kunnen de reizen zo
goedkoop zijn. Men krijgt
geen subsidie en in feite is
men daar gelukkig mee. Zou
het NBBS subsidie krijgen,
dan konden daaraan voor
waarden of verplichtingen
verbonden zijn en men wil
juist in volkomen vrijheid
zijn eigen plannen uitbroe
den. Soms verkijkt men zich
wel eens op een bestemming,
komen er niet zo veel klan
ten als men had verwacht,
maar dat betekent nimmer
dat de vakantieganger in de
steek wordt gelaten. Een
sprekend voorbeeld daarvan
vormt Roemenië. Het NBBS
had bij wijze van experi
ment een wintersport-vakan
tie in dit Balkanland georga
niseerd. De deelnemers had
den nogal wat klachten
waarvoor niet het NBBS,
maar de contractpartners in
Roemenië verantwoordelijk
waren. Desondanks ging het
NBBS over tot restitutie aan
de 'slachtoffers'. Als conse
quentie van deze bittere er
varing werd een Roemenië-
project voor de komende zo
mer geannuleerd.
Al enige malen is de term
'goedkoop' in dit verhaal ge
vallen. Hoe goedkoop het
NBBS is, mag uit een paar
voorbeelden blijken.
Een 14-daagse vliegreis Am
sterdam Malaga v.v. met
verblijf in een pension te
Nerja in de periode 6 april
- 1 juni komt op 330. Een
winter-weekend (tot 15 april)
in Parijs komt op 87
waarvoor geboden wordt:
treinreis, 3 nachten logies en
driemaal ontbijt incl. vrij
gebruik van douche. Een 'ka
le' treinreis naar Parijs kost
63 retour. In Londen kan
men in een van de NBBS-ho-
tels in de periode 1 april - 17
juni overnachten voor f 12,50
per nacht incl. ontbijt. In 'n
NBBS-hotel te Rome voor de
zelfde prijs van 15 maart tot
31 oktober. Een vliegreis
naar Israël zonder accommo
datie komt op 263 enkele
reis. Vluchten naar het Mid
dellandse Zeegebied zijn
eveneens aantrekkelijk ge
prijsd Barcelona ƒ2.40
Palma de Mallorca 210,
Malaga 330, Tunis f 310,
Rhodos 475, alles retour.
Al deze prijzen zijn zonder
onderdak en maaltijden,
maar de deelnemers zouden
ter plaatse bijv. kunnen
kamperen.
Het NBBS heeft voorts 13
bestemmingen in Europa, die
per treiij bereikbaar zijn:
Barcelona, Bazel, Berlijn,
Kopenhagen, Marseille, Ni
ce, Parijs, Rome, Rijeka,
Salzburg, San Sebastian,
Ventimiglia en Wenen. Een
paar voorbeelden van de
prijs van een retourtje per
trein (zonder verzorging):
Barcelona 175, Salzburg
114. Kopenhagen 128.
Tenslotte: wie kunnen er nu
eigenlijk met de NBBS op
stap? Op de eerste plaats al
le studenten. Daarnaast ie
dereen tussen 16 en 30 jaar
die kan aantonen dat hij een
volledige niet betaalde dag
opleiding volgt die minstens
6 maanden duurt en dat be
tekent: alle middelbare scho-
lieren vanaf 16 jaar, HBO en
WO-studenten. Introductie is
verder mogelijk bij die NB
BS-reizen en projecten waar
bij niet per vliegtuig wordt
gereisd. En niet studenten,
b.v. leerling, verpleegsters
en werkende jongeren tussen
16 en 21 jaar mogen van de
NBBS-treinen gebruik ma
ken. Wie in een NBBS-va-
kantiereis geïnteresseerd is,
zou in eerste instantie een
Reiswijzer kunnen aanvra
gen bij een van de 14 NBBS-
kantoren in het land. Derge
lijke kantoren bevinden zich
o.a. te Amsterdam, Kerk
straat 138, tel. 020 234737;
Breda, Haagweg 21, tel.
01600 - 49050; Drienerlo, De
Bastille, Campus TH Twen
te te Enschede, tel. 05420 -
93609; Eindhoven, TH-hoofd-
gebouw, 10e verdieping, tel.
040 433222; Nijmegen, Prof.
van Weliestraat 8, kamer 122
tel. 08800 32087; Tilburg,
Eigenhuiscomplex Acade
mielaan 9, tel. 04250 72337;
Utrecht, Universiteitshuis,
Lepelenburg 1, kamer 14, tel.
030 - 23870 en Wageningen,
Bevrijdingsstraat 22, tel.
08370 3420.
