DE JONGE MENS IS
ZEER KWETSBAAR
Valse volkstellers
krijgen geen kans
ip\
Prof. dr. E. J. Ariëns over drugs en druggebruik (2)
Zon in het
halfduister
PHJS5UGKUNIEN
ZITTEN GOEDL
VERGELIJK DIE PRIJZEN
VRIES-VERS-VLEES
enze weten't
't loont de moeite
lERBESCHUi
•rE
Ti
iu
Ibi
M|
ROOIGVORSri
JAMSAPPEl
smeerkaas;
CHOCO. REPEN,
binnenland
DE ROES
OVERSPOELD
„WEEKMAKERS"
Morgenochtend:
VOLGENS BUREAU STATISTIEK
WANT't ZIJN PRIJSBEWUSTE KLANTEN
ZE BETALEN NIET KLAKKELOOS TEVEEL
DAAROM WORDT HET STEEDS
DRUKKER IN DE PRIJS-SLAO
mm 0VENVERSE
leerltjk bros
Yl literblik
SPERCIE-
BOONTJES
KOFFIE
MELK
beker RINSE
APPEL
STROOP
giote malse
ONTBIJT
KOEK
2 kuipjes
..BELLA"
HALVARINE
VACUÜM-
KOFFIE
potsmetige
PINDA
KAAS
pot"
bik a 200 gram
SEZSHSRLESSËft
.ORVETW
naturel
FRITES
SAUS
KRAKE
LINGEN
LIMONADE
SIROOP
SLA-OLIE
AROMA
CEyLON
THEE
tPENGEES
met veel spijst,.
NASI
VLEES
NV
„Dekolonisatieconferentie demagogisch"
Onbegrijpelijk
Kwestie J. v. d. Veeken
Nieuwe stakingen
dreigen
in Engeland
Breuk in rail
oorzaak
tremvertragmg
FRANKLIN THEE
WOENSDAG 24 FEBRUARI 1971
„Het is het recht van ieder
mens zelf te beslissen of hij zich
al dan niet zal blootstellen aan
de risico's van het tabak-roken,
het marihuana-roken, het al
coholgebruik. Daarbij mag ech
ter geëist worden dat de betrok
kene terdege rekening houdt
met de maatschappelijke konse-
kwenties (voor b.v. het gezin)
van de rookziekte, de drugziek-
ten en de alcoholziekte. Voor het
nemen van een zo zwaarwegen
de beslissing is een zekere vol
wassenheid nodig. Door jonge
mensen voortijdig in de val te la
ten lopen, wordt hun het recht
tot zelfbeslissing ontnomen", al
dus prof. dr. E. J. Ariëns, hoog
leraar in de farmacologie aan do
katholieke universiteit van Nij
megen, in zijn betoog over drugs
en druggebruik, waarover wij
zaterdag j.l. een eerste artikel
publiceerden.
Prof. Ariëns laat er geen twijfel
aan bestaan dat de jonge mens van
13-14 tot ongeveer 17 jaar zeer
kwetsbaar is. „Als we de leeftijd
waarop de jonge mensen starten
met druggebruik en-of gebruik
van sigaretten en alcohol kunnen
opschorten tot een jaar of 18, is er
al veel gewonnen. Dan kunnen ze
zelfstandig beslissen wat ze wHlen
en daar hebben ze dan ook recht
op. De meest bedreigde categorie
zijn de leerlingen van middelbare
scholen. Zij kunnen aan marihuana
evenzger verslaafd raken als aan
roken".
Vraag: „Wanneer is er sprake
van verslaving?"
Prof. A.: „Van verslaving is
sprake indien het de gebruiker
van een drug niet mogelijk is om
zelfstandig met heit gebruik van
het middel te breken, zelfs niet als
hij dat zou wensen. Ér is een heel
scala van lichte tot ernstige vor
men van verslaving".
Vraag: „Wat zijn de verschijnse
len bij gebruik van verschillende
als drug gebruikte psycho-actieve
stoffen?"
Prof. A.: „Deze stoffen worden
gewoonlijk ingedeeld naar aanlei
ding van de veranderingen die ze
teweegbrengen in de functie van
het centrale zenuwstelsel en daar
mede in de psychische gesteldheid
van de gebruiker. Een belangrijke
groep vormen opium, dus morfine,
en farmacologisch verwante stof
fen, o.a. heroine en methadon. De
ze groep is in de geneeskunde
vooral bekend door de sterke pijn
stillende werking. Ze brengen bij
de patiënt een toestand van eufo-
ri'e, van welgevoelen en welbevin
den teweeg, dusdanig dat de pijn
niet meer als pijnlijk wordt erva
ren. Door deze euforiserende wer
king leent deze groep van stoffen
zich voor het gebruik als vlucht-
middel en ontwikkelt zich gemak
kelijk een psychische afhankelijk
heid daarvan. De oorzaak van de
onlust wordt echter niet weggeno
men. Het gebruik van deze stoffen
vergroot vaak de spanning tussen
het individu en zijn omgeving, het
accentueert en versterkt de onlust
gevoelens en de behoefte aan het
middel.
Bij het onttrekken van morfine
en verwante stoffen na langdurig
gebruik treden ernstige onthou
dingsverschijnselen op, zoals ruste
loosheid, sterke prikkelbaarheid,
angst, slapeloosheid, beven, koude
rillingen, diarree en zenuwpijnen,
die tot e en gevaarlijke algehele
instorting kunnen leiden. De pa
tiënt tracht die toestand met alle
middelen te voorkomen. Het enige
voor hem effectieve middel is ech
ter doorgaan met het gebruik. Ten
zij hij de weg naar het medisch
release-centrum vindt, zal de ver
slaafde in deze situatie veelal de
weg van de misdaad niet schuwen
als het erom gaat de beschikking
te krijgen over het voor hem red
dende middel.
Een tweede groep Wordt ge
vormd door de roesverwekkende
en in hogere dosering bedwelmen
de middelen. Hiertoe behoren
ether, tri, de organische oplosmid
delen die bij het lijmsnuiven in
het geding zijn, en alcohol. Na
chronisch gebruik in hoge doserin
gen geven ze aanleiding tot ont
houdingsverschijnselen. Het intre
den van de bedwelming wordt
voorafgegaan door een fase van
psychische omtremming, de roes,
een stadium van soms met hilari
teit en luidruchtigheid gepaard
gaande opwinding.
Bij alcoholgebruik spreken we
van de hoogte hebben, een stuk in
de kraag hebben, aangeschoten
zijn. Voor alcohol geldt dat de stof
snel in het organisme wordt afge
broken (ca. 10 gram per uur) zo
dat bij matig gebruik de alcohol
na vrij korte tijd is uitgewerkt.
Niettemin is alcohol een gevaarlij
ke drug. De 40-50.000 aan alcohol
verslaafden in ons land spreken in
dit opzicht voor zichzelf.
Een andere groep van drugs zijn
de zg. wekaminen, waartoe amfe
tamine en pervitine behoren. Zij
hebben het vermogen bij" de ge
bruiker het gevoel van vermoeid
heid en eventueel hongergevoel
weg te nemen, de activiteit, vooral
de motorische, wordt verhoogd.
Tijdens de oorlog werden deze
stoffen veel gebruikt door frontsol
daten en piloten, na de oorlog von
den de wekaminen gretige gebrui
kers in o.a. studenten en vrachtwa
genchauffeurs, die met behulp van
„peppillen" hun nachtelijke ver-
„peppillen" hun nachtelijke ver
moeidheid trachten te boven te
komen. Ik wijs ook op het gebruik
van wekaminen als dopingmiddel
in de sport. De psychische effecten
van de wekaminen in kleine dose
ringen zijn als regel zwak. Anders
is het bij gebruik in hoge doserin
gen, dan kunnen opwindingstoe
standen voorkomen, welke gepaard
kunnen gaan met hallucinaties en
paranoïde verschijnselen.
Eén vierde groep van stoffen
wordt gevormd door de hallucino
genen, waartoe Isd, marihuana en
andere hennepprodukten behoren.
De naam geeft al aan dat het
teweegbrengen van hallucinaties
een belangrijke werkingscompo
nent van deze stoffen is. Verder
zijn zij oorzaak van opwindgs-
toestanden en depressies. Het ge
drag onder invloed van deze drugs
is vaak zeer irrationeel, er treden
sterke veranderingen op in de per
soonlijkheid, er is sprake van de-^
personalisatie, geuren worden ge-'
zien, kleuren worden gehoord. De
betrokkene wordt als het ware
overspoeld door een veelheid van
zintuiglijke en andere sensaties,
die de ongecoördineerd aan hem
VoorbijdWarrelen. De betrokkene
méént dat hij een sterk verhoogd,
perceptievermogen en snel associa
tievermogen heeft.
Deze toestand wordt ten onrech
te geïnterpreteerd als bewustzijns
verruiming. Afhankelijk van de
persoonlijkheidsstructuur kan de
lsd-trip uiteindelijk ontaarden in
een psychotische op schizofrenie
lijkende toestand met hevige
angst, soms ontsporend in dodelij
ke agressie: de „bad trip".
Gezien de grote actualiteit ver
dienen marihuana en hasjiesj bij
zondere aandacht. Marihuana
wordt als zodanig gerookt, hasjiesj
verkruimeld en vermengd met b.v.
tabak, als sigaret, het stickie, de
joint. De stof werkt ook als men
ze slikt. De term „roken" moet
worden verstaan in de zin van
diep inhaleren en enige tijd inhou
den van de rook. De werkzame
stoffen daaruit kunnen zodoende
via het slijmvlies van de long in
de bloedbaan overgaan. De begin
ner moet een barrière van onge
makken nemen. De gebruiker
hoopt dankzij de marihuana voor
vol te worden aangezien en geac-
oepteerd als lid van de „in-groep".
Bij het slikken, van hash is het
bijzonder moeilijk de dosering in
de hand te houden, beter lukt dit
de ervaren marihuanaroker. Een
trip duurt al naar gelang de ge
bruikte dosis 2-5 uur. Opvallend
als psychische effecten is de
vaak onbedwingbare neiging tot
giechelen en lachen. De in de hip
pie-wereld gebruikte naam „gigg-
leweed" is zeer toepasselijk. Er
ontstaat een verandering in het
tijds- en ruimtegevoel en een ver
storing van de geheugenfunctie,
vooral van het korte geheugen. Het
uitschakelen van het korte geheu
gen door marihuana leidt tot een
ongebonden gedachtenvlucht. Het
concentratievermogen en het ver
mogen zich in een opeenvolging te
richten op geselecteerde prikkels
vallen weg. Evenals bij isd heeft
de gebruiker ook hier het gevoel
makkelijker te associëren maar dit
is slechte schijn.
In feite hebben we te doen met
een stroom van niet-samenhangen-
de, zeer vluchtige associaties. De
binding tussen opeenvolgende
waarnemingen, is verbroken. Af
hankelijk van de dosis van de stof
en van de persoonlijkheidsstruc
tuur van de betrokkene, kan has
jiesj de gebruiker in een soms
dagenlange psychotische toestand
brengen, die gepaard gaat met hal
lucinaties, een gevoel van heftige
angst en pandek. Op het gebruik
volgt vaak een diepe slaap. Fysie
ke afhankelijkheid treedt niet op,
psychische afhankelijkheid daaren
tegen wel. Marihuana brengt, "voor
al bij langdurig gebruik, indolen
tie, verlies van initiatief en en
toestand van lethargie teweeg".
Vraag: „Hoe moet men de ter
men hard en soft drugs verstaan?
Zijn de hard drugs gevaarlijk en
de soft drugs vrijwel ongevaar
lijk?"
Prof. A.: „De term „weekma
kers" is voor marihuana en has
jiesj veel toepasselijker dan de
term soft drugs. Deze drugs zijn
echter allerminst onschadelijk. Ma
rihuana is bijzonder gevaarlijk
door cüfe grote aantallen gebruikers.
Bij verregaande liberalisatie van
het gebruik gaat het wellicht om
vele honderdduizenden gebruikers,
die dan, voorzichtig geschat, tien
duizenden van marihuana afhanke
lijk, in lethargie verzonken jonge
mensen kunnen opleveren. Daarbij
komt dat er allerminst zekerheid
bestaat omtrent het ontbreken van
irreversibele schadelijke effecten
van marihuana. Omvangrijk en be
trouwbaar onderzoek ten aanzien
van de chronische toxiciteit van
marihuana en hasjiesj is dringend
geboden.
De term bewustzijnsverruiming
wordt vaak gebruikt in samenhang
met het gebruik van Isd, mescali
ne, marihuana en hasjiesj. Lsd on
derdrukt of elimineert het vermo
gen tot selectief omgaan met de
veelheid van prikkels die het cen
trale zenuwstelsel bereiken. Mari
huana en hasjiesj verbreken de
continuïteit in de gedachtengang
en handelingen. In beide gevallen
gaat in de functie van het centrale
zenuwstelsel een sturende capaci
teit verloren. Sturen, besturen be
tekent altijd een zekere beperking.
Van zeer veel mogelijkheden wor
den namelijk slechts bepaalde ele
menten selectief gerealiseerd.
Een door lsd of marihuana high
geworden individu kan worden
vergeleken met een auto met een
gebroken stuurstang. Zo'n auto
helpt je in principe alle kanten uit,
je moet echter niet proberen er
mee aan het verkeer deel te ne
men, laat staan dat er een bepaald
doel mee bereikt kan worden. Het
aanprijzen van een dergelijke auto
als „een wagen met onbeperkte
mogelijkheden" staat op één lijn
met het aanprijzen van lsd en
marihuana als „geest- of bewust
zijnsverruimende middelen".
Wat die bewustzijnsverruiming
in werkelijkheid betekent wordt
het best gedemonstreerd door de
panische angst die bij de gebrui
ker optreedt, wanneer die „be
wustzijnsverruiming" slecht aan
komt of flink doorzet. De betrok
kene krijigt het gevoel van verlies
van eigen identiteit van een volko
men verlies van contact met de
realiteit en het jiooit meer daar
heen te zullen terugkeren", aldus
prof. Ariëns. (Slot volgt)
(Van onze weerkundige medewer
ker)
Als er morgenochtend niet al te
veel hinderlijke wolken overdrijven,
kunnen we getuige zijn van een
gedeeltelijke zonsverduistering, die
op haar hoogtepunt het beeld als op
bijgaande foto te zien zal geven: een
maanschijf die de zon nog niet voor
de helft „bedekt".
Zons- en maansverduisteringen
zijn vrijwel feilloos ver van te vo
ren te berekenen. Zo staan in het
standaardwerk op het gebied van de
eclipsen (Canon der Finsternisse)
alle zons- en maansverduisteringen
van 1207 voor tot 2162 na Christus
(een periode van 3300 jaar) ver
meld. Met dat boek kunnen de
astronomen dus nog een kleine 200
jaar toe.
De verduistering van morgen be
gint omstreeks kwart voor tien en
zal haar maximum tussen kwart
voor elf en elf uur bereiken. Na die
morgen doet zich pas over 25 jaar
weer een zonne-eclips voor die in
ons land waarneembaar is.
Het is wei zaak de nodige voor
zichtigheid te betrachten bij het kij
ken naar de zonsverduistering. Zelfs
een beroet glaasje voor de ogen is
niet altijd voldoende, zo waarschuwt
de algemene Nederlandse vereniging
ter voorkoming van blindheid. Het
beste is een klein gaatje te maken
in een briefkaart, waardoorheen
men de zon als een lichtvlek kan
projecteren op een vel papier. Het
effeqt van de eclips is daarop heel
goed waarneembaar.
(Van een onzer verslaggevers)
SEP*
DEN HAAG Het Centraal Bu
reau voor de Statistiek gelooft er
niet in dat „valse" volkstellers de
officiële tellers een slag voor zullen
zijn bij het afhalen van de telkaar-
ten, teneinde deze te kunnen vernie
tigen. Er worden zo verklaarde het
CBS, afdoende maatregelen genomen
tegen de plannen van totnutoe niet
bekende actiegroepen, die de verval
ste legitimatiekaarten hebben ge
drukt om de volkstelling in de war
te sturen. Welke deze tegenmaatre
gelen zijn. wilde het CBS niet zeg-
gtn.
Berichten over vervalste legitima
tiekaarten doken 't afgelopen week
einde op, het eerst in Amsterdam,
waar naar schatting ongeveer twee
duizend kaarten in omloop zijn ge
bracht. Heit comité Waakzaamheid
Volkstelling, die ais potentiële „ver
dachte" te boek staat, ontkent ook
maar iets met de verspreiding van
de valse bewijzen te maken te heb
ben.
Een woordvoerder van het CBS
verklaarde desgevraagd, dat het be
staan van vervaiste legitimatiepapie
ren geen verrassing voor hem was.
Hoeveel het er in het hele land zijn,
kon men bij het CBS niet zeggen.
De vervalste papieren wijken
slechts minimaal af van de echte. Er
zou een gering kleurverschil zijn
(groen-grijs in plaats van grijs) Wel
ontbreekt op de onechte bewijzen
natuurlijk het vereiste gemeente
stempel.
De totnutoe geheime tegenmaatre
gelen van het CBS zullen worden
genomen bij het ophalen van de
telkaarten. Daarbij zal de volksteller
overigens niet alleen zijn legitima-
tiekaart moeten laten zien, maar
desgevraagd ook een telopdracht
Het publiek zal tijdig worden ge
wezen op het feit, dat elke echte
teller een dergelijke opdracht bij
zich heeft
(ADVERTENTIE)
W.
„LESOLE1L"
literfles
„GOUDEN K£N"
inhoud 450 gram
gewicht ±&Ogmm
de echte o^óexSe^
..OLBA"
vacuüm verpakt
GEMALEN
25ogtam
weer zo'n prgshswys"
KERSEN AARDBSEN
ABRIKOZEN EN
FRMN3GZEN8ESSS4
„HOMBURG
LEVER-
RASTEI
hoog blik
..MAICO"
MAKREEL
handig emmertje
inhoud 0,75 tfr.
het bekende (dutje
KARPERION"
norr.'iale
watVi kwaliteit i.
2DO gnamspak.
gezinsfles
3 smaken
goudgele
•flacon oj625 Uri
t scheelt dubbeltjes
.LIEBIG"
per flacon
geurige
pak a lOOgiam
tgkgevuld©
loogtams..KAHREL"
melk - puur-
BUTTERSCOTCH
SDogam magere
VARKENS
LAPPEN
i25og»am
Haas of rib
CARB0NADE
500 gram
DEN HAAG (ANP). Minister
Luns van Buitenlandse Zaken heeft
het Nederlands comité voor interna
tionaal jongerenwerk verzocht zijn
reeds verleende bijdrage, groot
10.000,ten behoeve van een in
maart te houden dekolonisatieconfe
rentie te willen terugstorten.
Hij deed dit nadat was gebleken
dat op de in maart te houden mani
festatie de gang van zaken in de VN
tijdens het dekolonisatieproces niet
Brieven voor deze rubriek moeten met vol
ledige naam en edres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slecht»
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens Is met in
houd, c.q. strekking.
Heit heilig misoiffer! „Leut-Mis".
„Mijn huis is een huis des ge-
beds" (maar gij hebt er een carna
valstent van gemaakt!)
„Wee degene die ergernis geeft'.
Hoe luidden de gebeden bij de
Kerk-consecratie?
Open vraag aan bisschop Ernst:
Wist u hiervan en keurde u dit
goed? Voor mij en vele mede-chris
tenen is het onbegrijpelijk.
BREDA MEVR. SLOOTS
Het betoog van de heer L.E. Uij-
tendaal over ex-kapelaan vA Veek
en in „De Stem" van 18 dezer is
aanleiding tot navolgende reactie.
Inderdaad, Rome besliste in de bei
de aangehaalde kwesties, omdat de
ze van verstrekkende betekenis zijn.
De Paus, als opvolger van Petrus,
bekleedt nog altijd het hoogste leer
gezag in deze kerk waaraan niet te
tornen valt.
Paus Paulus zal zonder twijfel
wel gegronde redenen hebben tot de
niet aanvaarding van een uitgetre
den en gehuwde priester die niet in
staat bleek te zijn om de door hem
afgelegde geloften gestand te doen.
Het is toch eigenlijk vanzelfspre
kend, dat de heer v.d. Veeken daar
door in een funotie van godsdienst
leraar niet meer op dat vertrou
wen, ook bij de vroegere parochia
nen, kan rekenen dat hij als kape
laan genoot. Wanneer men dan be-
dienkt, dat de nieuwe Nederlandse
catechismus nog al wat opschudding
heeft verwekt, dat allerlei liturgi
sche en andere experimenten grote
verwarring veroorzaken waardoor
de Nederlandse Kerkprovincie de
speciale aandacht en bezorgdheid
van Rome wekt en gaande houdt,
dan is het toch alleszins begrijpelijk
en redelijk dat maar afgezien wordt
van de diensten van de heer v. d.
Veeken als min of meer officieel
godsdienstleraar binnen r.-k. ver
band.
Zeer irreëel doet aan wat de heer
Uijtendaal in verband met de naas
tenliefde schrijft: „Wanneer wij met
God tot een gesprek zouden kunnen
komen" enz. Wat heeft de welover
wogen beslissing van Rome met de
naastenliefde te maken? En passant
meent hij nog even te moeten wij
zen op in paleizen zetelende raadge
vers van de Paus en adviseert hij
ons te bidden voor deze Paus, opdat
deze zich van die raadgevers zal
kunnen losmaken.
Weet hij nu nog niet, dat Paulus
VI overduidelijk getoond heeft een
zeer krachtige persoonlijkheid te
zijn die zich wel bewust is van zijn
enorme verantwoordelijkheid voor
het wel en wee van de Kerk en
juist hierom niet het verwijt ver
dient, dat zijn beslissing niet een
stap in de goede richting is?
BREDA J. A. MERTENS
LONDEN (DPA). In Groot-Brit.
tannië, waar de PTT'ers en de arbei.
ders van de Fordfabrieken het werk
al hebben neergelegd, dreigen nieuwe
stakingen.
De ernstige dreiging komt van de
kant van de spoorwegmannen. Hun
vakbonden eisen loonsverhogingen
van 13 tot 15 procent. Tijdens een
gisteren gehouden bijeenkomst zijn
de werkgevers niet met een tegen
voorstel gekomen. Het loongesprek
zal donderdag worden voortgezet.
De spoorwegvakbonden komen
steeds meer onder druk van militante
leden te staan, die een onmiddellijk
ingaande staking willen.
De onderhandelingen over de on
derwij sstakingen zijn dinsdag op een
dood punt gekomen. De vakbonden
willen een verhoging van 15 procent.
De autoriteiten willen echter niet
verder dan 8,8 procent gaan.
tot zijn recht kwam en dat ook an
derszins de problemen niet op een
evenwichtige wijze zouden worden
toegelicht.
Zulks bleek in het bijzonder, zo
schrijft de minister in antwoord op
schriftelijke vragen van de Tweede-
Kamerleden Dankert en Wierenga
(beiden PvdA), uit de voor scholen
beschikbaar gestelde documentatie,
die een aantal uiteenzettingen van
„politiek extreme" aard bevat.
(Van onze correspondent)
EINDHOVEN. Een onderzoek
heeft uitgewezen dat de beschadiging
van een stuk rails in de spoorlijn
EindhovenVenlo niet aan moedwil
te wijten is. Het blijkt een spoor-'
staafbreuk te zijn geweest, zoals die
wel meer voorkomt. Zoals wij heb
ben gemeld heeft het treinverkeer
maandagavond nogal wat vertraging
ondervonden tengevolge van het
mankement, dat door een oplettende
buurtbewoner uit Eindhoven werd
ontdekt. Van sabotage, zoals aanvan
kelijk werd verondersteld, is dus
geen sprake.
(ADVERTENTIE)
Verstopping? Neem
Samenstelling op Zuivere kruideubasis