„STEUN AAN KEES VERKERK"
Ard Schenk
onbetwist
de sterkste
Verheyen
tevreden
Legioen
al te
rumoerig
Pfrommer
„geweldig
weekend"
Kritiek
sport
Mars is nu 'n stuk langer,
'n stuk zwaarder.
Mars is nu 'n hele hap groter.
Geeft dus'n brok meer energie.
Nu 40 cent.
En daar krijg je dan ook wat voor.
TWEEDE SPORTPAGINA VAN MAANDAG 15 FEBRUARI 1971
Beeld van de rit op de 10.000 meter tussen wereldkampioen Ard Schenk en de Zweed Goran Claeson.
BOLS: „IK HEB
'T VERKNALD"
(Van onze speciale verslaggever)
GOTENBURG. Het was kwart voor twee. Helder klonken de
buitelende noten van een trompet, wiens eigenaar in het wildeweg
een greep deed in de Nederlandse populaire liederenbundel. De kam
pioen was bekend en tevens was het toernooi om de wereldtitel 1971
gedegradeerd tot een formaliteit. De afstand die Ard Schenk na de
1500 meter had genomen, was zo groot geworden, dat zelfs een won
der de mentaal niet al te krachtige Claesson kon helpen de ruim 27
seconden achterstand weg te werken op de tien kilometer. De stunt
van Dag Fornaess om nog meer in te lopen, kon ook meteen naar het
rfjk der fabelen worden verwezen. Om kwart voor twee op zondag
middag leek het toernooi morsdood. Maar Ard Schenk, in magistrale
vorm, wilde een totale triomf.
(Van onze speciale verslaggever)
GOTENBURG Het toernooi in
Gotenburg was teneinde om kwart
voor twee toen Ard Schenk zich
definitief het goud had toegeëigend.
Alleen een ontstellend drama, in de
trant zoals Jan Bols in Heerenveen
was overkomen, zou nog wijziging
kunnen brengen. Er werd al leentje
buur gespeeld bij Feijenoord door
uit volle borst te zingen dat Ard
Schenk de wereldcup had. En ter
wijl op niets meer werd gerekend
omdat het uitgesloten leek dat Kees
Verkerk of Jan Bols niet minder
dan dertig seconden op Fornaess
goed zouden maken, knalde Verkerk
er een 15.13.7 uit die royaal vol
doende zou blijken om toch het
verschil met de Noor te overbrug
gen, zelfs een kwart minuut over te
houden
Er volgde nog een nutteloze mtl-
midatiepoging van de starter die
voor een unicum zorgde door zowaar
Schenk en Claeson terug te roepen
voor een valse start. Dat was zelden
of nooit voorgekomen op de tien
kilometer. Maar weer zoefde Ard
Schenk constant over de baan. „Ik
was vertrokken op 15.32.0, dan hoef
de ik niets te forceren. Maar dat
was al snel veranderd in 15.08.0. Dat
ging goed tot ongeveer de helft.
Toen reed ik 37 en 37.5 en was ik
tcch even in moeilijkheden met dP
baan. Later heb ik gedacht dat ik
zelfs onder de 15 minuten had kun
nen komen, maar ik wist niet hoe ik
het moest doen. Trouwens, ik dacht
dat ik ook wel een beetje geluk heb
gehad met de weersomstandigheden.
En daarenboven had ik veel steun
van Leen Pfrommer, Kees en Ron
Nooitgedacht, die me opjoegen op de
(ADVERTENTIE)
laatste banen. Pfrommer had duide
lijk laten blijken dat ik op het
wereldrecord zat en dat stimuleerde
me geweldig".. Die stimulans, in sa
menwerking met de ongebreidelde
vorm waarin Schenk verkeerde,
mondde uit in een formidabel we
reldrecord en een onomstreden we
reldtitel. En toen bleek ook nog dat
Fornaes niet in staat was het slim
me spel van Verheyen te ontregelen
Verheyen bleef niet achter, hij
kwam niet voor maar bleef dood-
simpel bij waardoor hij de Noor
volledig in de toch al zo in ruime
mate aanwezige vernieling reed om
toen toe te slaan en de Europese
kampioen op achterstand te rijden.
Fornaess stond met lege handen. Het
brons was hem door het slimme
rijden van Verheyen en de oersterke
race van Verkerk ontschoten. Zijn
enige excuus kon zijn dat Verkerk
onder normale omstandigheden had
gereden en hij werd getroffen door
een hagelbui en regen.
Dat was ook de kiem van een
incident, waarover niet alleen Leen
Pfrommep maar ook Bols zich op
wond. Jan Bols moest dan ook op
schuurpapier rijden, zodat een even
tuele poging om alsnog een greep te
doen naar een betere klassering, te
voren was verijdeld. Bols kwam dan
ook uit op vrijwel dezelfde tijd als
Fornaess. Jan Bols: „Maar met dat
al ben ik ten opzichte van vorig jaar
toch een plaats gezakt in de eind
rangschikking". Het was een soort
zelfverwijt. „Ik neem niet aan dat
er binnenin nog iets knaagt van dat
geval in Heerenveen. Dat is voorbij
en ik denk er beslist niet meer aan.
Misschien onbewust, dat weet ik
niet, maar laten ze nu niet gaan
zeggen dat ik wraak wilde gaan
nemen want daar is geen sprake van
geweest. Ik heb alleen zo goed mo
gelijk gereden maar die vijf kilome
ter heb ik verknald".
Jan Bols had een nog betere bij
drage willen leveren aan het glo
rieuze weekend met een wereld
kampioen, een formidabel veroverde
derde plaats, een door de andere
schaatsnaties benijde zesde en ze
vende plaats. Tegen het scheiden
van het seizoen heeft Nederland nog
eens overtuigend en vooral voor
Fornaess vernietigend toegeslagen.
Zijn titel zal ten eeuwigen dage
omstreden kunnen blijven, ondanks
het feit dat er dat weekeinde in
Heerenveen een kampioen van allu
re werd gehuldigd. Aan de wereldti
tel van Aid Schenk valt niets, hele
maal niets af te dingen. Een magi
strale kampioen.
Hij eiste op wat er het gehele
seizoen al had ingezeten, maar er
slechts uit was gekomen in wed
strijden tussen de toernooien: de
eer, de onomstreden sterkste te zijn
van de gehele schaatselite. In het
rechtstreekse duel met Claeson die
zich had vastgebeiteld op de tweede
plaats, bewees hij op de „eigen bo
dem" van de Zweedse favoriet hoe
ongenaakbaar hij was. Met een glo
rieus wereldrecord van 15.01.6 (pre
cies 2 seconden onder de tijd van
recordhouder Kees Verkerk) verpul
verde hij genadeloos het vermetele
vertrouwen van de Zweedse aan
hang in hun eerste man en werd hij
op drie afstanden onaantastbaar. Een
rit tevoren had Kees Verkerk, de
wonderlijke schaatsmagiër, wiens
naam nauwelijks of niet was ge
noemd in de prognoses, de totale
vernietiging al geëist van Europees
kampioen Dag Fornaess, die meende
zeker te kunnen zijn van de derde
plaats. Verkerk knalde naar een tijd
die ver lag onder het record voor
een toernooi om de wereldtitel, liep
het baanrecord van Fred Anton Mai-
er omver, en stelde Fornaess voor
de onmogelijke, teak'te trachten hét
brons, in handpn te houden. Het
toernooi, dat dood leek, was op
enerverende wijze tot leven gewekt,
eerst door Verkerk, die in Heeren
veen had gepresteerd om Claesson
van de derde positie t everdringen
en die stunt gisteren herhaalde,
daarna door Ard Schenk, die zijn
persoonlijke zegetocht naar het goud
koppelde aan de bijna onterende
wijze waarop hij zijn macht en
kracht had getoond in een toernooi
dat een volkomen tragiek opleverde
voor Dag Fornaess die op de 5.000
meter al was vernederd en wiens
hoop op de bronzen troostprijs werd
verbrijzeld door de meedogenloze
slag die hem door Kees Verkerk
werd toegebracht.
En terwijl coach Leen Pfrommer
nog voor de huldiging kritiek spuide
op het starten, op de scheidsrechter
en op de dopingcontrole, verheelde
hij niet dat het een „geweldig wee
kend" was geweest en wees hij op
Wereldkampioen Ard Schenk genoot de belangstelling van prins Claus en staatssecretaris De Koster.
Nu 'n hele hap groter
'n brok meer energie
(Van onze speciale verslaggever)
GOTENBURG Het Nederlandse
legioen (4.000) en het Noorse
(10.000) hebben zich weer danig
laten gelden in Gotenburg, maar
niet op een aanvaardbare wijze. Za
terdagavond was in het drooggeleg
de Zweden al zo voortvarend aan de
fles genipt, dat de politie, niet we
tend wat zij met het aantal dronken
mannen moest doen, een beroep
deed op de accommodatie van de
politiebureaus in de omliggende
plaatsen.
Daar kwam wed bij dat velen in
de nachtelijke uren onderdak zoch
ten op de politiebureaus omdat zij
hun ver buiten Gotenburg waar een
„HISWA" wordt gehouden, gelegen
hotels niet meer konden bereiken.
Niettemin zyn die twee legioenen op
nogal ferme wijze tekeer gegaan en
toonden de hotels van klasse daar
van de sporen op overduidelijke
wijze. In de etablisssementen waar
men vertier dacht te kunnen vinden,
bleef de deur gesloten onder het
voorwendsel dat alles vol was. Het
rook er sterk naar dat men de
Nederlanders noch de Noren toegang
wilde verschaffen, want er kwamen
wel Zweden in aanmerking om de
zogeheten overvolle etablissementen
te betreden.
Ais het zo doorgaat, is de tijd niet
ver meer dat het „Nederlanders niet
gewenst" werkelijkheid zal worden.
Het feestende Gotenburg dat het
350-jarig bestaan viert, heeft een
zucht van verlichting geslaagt toen
het legioen dat meer op een optrek
kend leger had geleken, de stad de
rug toekeerde.
Dag Fornaessde Europese kampioen die in Gotenburg geen schijn van
kans kreeg van de Nederlanders, hier in actie op de 500 meter.
de domme pech die Jan Bols en
vooral ook Peter Nottet had getrof
fen, die uit de laatste zestien was
gereden. Vlekjes op een toernooi,
dat de volledige rehabilitatie bracht
van het Nederlandse schaatsen, dat
een vernietigende uitwerking had
voor Dag Fornaess en dat bij de
eerste acht niet minder dan alle vier
overgebleven Nederlanders oplever
de.
Een grandioos toernooi, dat op de
eerste da een verloop had zoals
zelden is voorgekomen. Daar was
allereerst de vreemde wijze van
starten. Vrijwel geen start was cor
rect, ook niet van de Zweden die
echter met de uiterste clementie
werden behandeld door landgenoot
Lennart Ek-ner die het pistool han
teerde. Claeson ging op zijn minst
.twijfelachtig" weg, Hog-lin vertrok
na een pertinent valse start, Sandler
eveneens. Jan Bols later: „Ik was de
tweede keer op de sprint al een
goed eind weg. Dan hoor je door het
gejuich het fluitje moeilijk, maar je
moet natuurlijk als starter afschie
ten, en dat werd niet gedaan, er
weid gefloten. De derde maal durf
de ik geen enkel risico meer te
nemen want is was gewaarschuwd
dat er diskwalificatie zou volgen bij
een derde valse start". Daarbij
kwam nog dat, behalve Peter Nottet,
alle Nederlanders, maar ook Claeson
en Fornaess, in de onvoordelige bui-
enbaan moesten starten waardoor
zij moesten finishen na een „nauwe"
binnenbaa waarop de wind sterk
vat had.
Bddy Verheyen later: „Ik ben vol
komen gelukkig met mijn zevende
plaats en vooral met de 10 kilometer
waarop ik Fornaes heb verslagen",
raakte op de sprinit even de keihard
geworden baanafscheiding en zo ge
beurde het dat alleen Ard Schenk in
de naaste omgeving van de kansheb
bers Claeson en Fornaess was geble
ven en er tussen die dri-c en Nottet
als vierde - Jan Bols: „Ik ga naar
het sprimtkampioenschap in Inzeil,
maar Nottet is zeker niet minder
sterk" - een gat was gevallen van
0.8 seconden. En Verkerk, de won
derbaarlijke op wie niemand staat
kan maken en die zo langzamerhand
voor een ieder een complete sphynx
is geworden, was op zijn zwakke
afstand naar de middenmoot verwe
zen. Het spel van de indeling in
groepen op de afstanden was sterk
gespeeld voor de volgende, vijf kilo
meter.
Dag Fornaess zat als kanshebber
moederziel alleen in de eerste groep
en legde in de eerste rit een tijd op
het ijs die hem totaal ruineerde.
Kees Verkerk ging er onder, Clae
son, Stensen, Schenk, Bols en Gut-
tormsen. Niettemin moest Jan Bols
zelf concluderen -dat hij de afstand
zwak had gereden. Van hem hoefde
men toen al geen opzienbarend re
sultaat meer te verwachten. Hij reed
niet „los" had moeite om rond te
komen en dat calculeerde hij later
spontaan niet in de faktor pech. „Ik
reed slecht, absoluut".
Kees Verkerk echter had zich
eensklaps naar voren gewerkt na di
twee afstanden. „Ik lag na zeven
ronden een aardig stuk achter Clae
son. En ik wist dat ik moest aanval
len om die achterstand goed te ma
ken. Dat gebeurde dan wel, maar
het kostte me veel kracht en daar
van heb ik op de 1500 meter later
de weerslag ondervonden". De
vreugde bij het uitbundig meeleven
de vaderlandse contingent van zo'n
4.000 mannen en vrouwen, die mer
kwaardigerwijs de heya's wijdden
aan Bols, Verheyen en Verkerk
maar- Ard Schenk met veel minder
bedachten-, werd overschaduwd door
de wetenschap dat Nottet op de 1500
meer een prestatie zou moeten le
veren om zich bij de laatste zestien
te kunnen rijden. Het leek of het
vertrouwen in Schenk toen nog te
gering was, ondanks zijn majestueu-
se vijf kilometer die zo ijzig con
stant, zo 'technisch vlekkeloos en
atletisch was gereden, dat de we
reldkampioen al vrijwel met zeker
heid kon worden aangewezen. De
5.000 meter was ditmaal de scher
prechter geweest die Fornaess en
claeson had terugged-ringen, Schenk
op de eerste plaats had gebracht en
Verkerk, Bols en Verheyen als de
driftige achtervolgers had aangewe
zen. De 1500 meter bezegelde het lot
van de Noor en de Zweed. Ard
Schenk: „Ik heb een geweldige
steun gehad aan Kees Verkerk, die
voor me had gereden. Het ijs was
zacht, maar hij zei: het kan. Ik wist
toen waar ik aan toe was en dat is
belangrijk. Wamt als je de conditie
van het ijs pas bemerkt als je rijdt
kom je veel moeilijke te zitten".
Aan zijn formidabele 5.000 m-eter
voegde Schenk de 1500 meter toe.
Hij had zijn belagers afgeschud, ra
dicaal, vernietigend. Bols, Verkerk
en Verheyen waren de rijders ge
bleven die achter d-e op zilver en
brons jagende Claeson en Fornaegs
aanholden, weliswaar op afstand,
maar op een tien kilometer bestaat
de reëele mogelijkheid toentall-en
seconden weg te werken. Op dat
.moment was voor Nottet het toer
nooi afgelopen. Op de sprint was hij
bijgebleven, op de vijf kilometer
begon het te regenen toen hij op het
ijs kwam en ook op de mijl had hij
de weersomstandigheden tegen. Niet
alleen hij uiteraard, maar het kostte
Nederland wel de vijfde man bij de
elite.
Het legioen in Gotenburg: sfeervolle stemming, maar in de stad te druk.