Ve zoeken om gratie stromen binnen
cld
ry p i
BENZINE
DUURDER
Zuid-Chemie somt
maatregelen tegen
verontreiniging op
NOG MEER SNEEUW
TE VERWACHTEN
Zijlstra ernstig
bezorgd over
prijsstijgingen
MPT
MANTEL
SPECIALIST
5W willen
get
aentie
MANTELS
m
Moeder dient
klacht in
tegen
ambulance
dienst
Kapingsproces
vandaag in
hoger beroep
I n I.Y.i I
Ta Bur
gemeen,
cessen, sd
gen mind
als in Len
eist: als
beeld vo
dictatuur I1
Lening:
een diets
signatuuri
selijke m;
burgers,
Daar in
nieuw
verwerp
Burgos,
zaal hand
zoals in
2,7 ct. per liter
de grote
specialist
in
is
uiteraard de
Een
in br
de 6 Basken
if:
com lentaar
Burg< -Leningrad
DE KOCK
„OP VRIJWILLIGE BASIS"
■smal
TREINEN RIJDEN
MORGENAVOND
NIET NA 9 UUR
TELEGRAMMEN
Bisschop Moors
van Roermond
neemt ontslag
BERGEN OP ZOOM
IN MOSKOU
Directeur: W. A. J. M. Harkx
H-oofdredac L. Leijendekker
Redactie- c Vdministratie-adres:
Nieuwstraa Terneuzen, tel. .(01150)—7920
Abonmemer rijs: f 11,15 per kwartaal;
per maanc 3,90. Losse nummers 15 cent,
inclusief 4 B.T.W.
Gironummc 945433
DE VRUE ZEEUW
WOENSDAG
29 DECEMBER 1970
25e Jaargang
No. 6434
Advertentieprijs: per mm 16 cent; minimum
per advertentie ƒ2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel meer
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummer: vrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
PROTESTSTAKINGEN IN
B ksKENLAND
(Van orB redactie buitenland)
ST.-JI
RIJK
de krijg:
zijn ven
en wens
sen ver:
zegd in
van de
zou zijn
Jean de
„Wij h
mende
zijn revfl
sterven
de mens
Baskisch
brief ge
De inl
bekendg
Monzon,
Baskisch
bemidde
in de vr
se consu
De M
schrijve:
in de ge
„die alle
sloten zi
DE LUZ, FRANK-
zes Basken, die door
d in Burgos ter dood
.eeld, willen sterven
niet dat hun vonnis-
t worden, zo is ge-
brief, die van een
jjtordeelden afkomstig
die gisteren in St.-
i werd gepubliceerd,
n vurig dat geen cle-
vorden verleend. Wij
ionairen. Wij willen
de waardigheid van
de vrijheid van ons
fnd", zo werd in de
I van de brief werd
lakt door Teleforo de
ien vooraanstaande
•oordvoerder, die een
ie rol heeft gespeeld
big van de Westduit-
ugen Beihl.
an geloofde, dat de
in brief had gesteld
van zijn kameraden,
jven kalm en vastbe-
ils hij."
Zo keil
confronta
het vrijeI
moeten
Reden tol
Aan de
den zoud
„rechtspl
Burgos
weest aid
Zo heq
schoppen
rechtsverj
Spanje
partijen
gië fel vd
politieke
Dat bi
en parfijfl
beruchte
bedekt i:
van hooi
beuren i|
|sen in Leningrad en
hebben veel met elkaar
fet zijn politieke pro
processen, gericht te-
eden. Zowel in Burgos
rad is de doodstraf ge-
afschrikwekkend voor-
lie vele anderen, die de
|den willen ontvluchten,
en Burgos bewijzen, dat
laai regiem, van welke
Ik, niet aarzelt onmen-
egelen te nemen tegen
tie vrijheid zoeken,
los en Leningrad is op
pen, dat iedere dictatuur
is of er nu, zoals in
(kruisbeeld in de recht-
f een hamer en sikkel,
ingrad.
met deze realiteit ge-
zouden wij ons hier in
festen wat meer zorgen
pn om onze democratie,
zorgdheid is er genoeg,
are kant: tien jaar gele
de protesten tegen de
lig" in Leningrad en
zo algemeen zijn ge-
het geval is.
de paus en talloze bis-
aprotesteerd tegen de
ihting in het katholieke
rijn de communistische
Italië, Frankrijk en Bel
eer getrokken tegen hun
enden in Rusland,
ndslieden van geloofs-
oten niet langer met de
ntel der liefde worden
pn lichtpunt, een teken
het beschamend ge-
lurgos en Leningrad.
'oord
at 107. Tel. 01150-425;
1ERNEUZEN
(Van onze redactie buitenland)
MADRID/BILBAO/SAN SEBASTIAN Terwijl in de hele
wereld de spanning stijgt over de vraag of generaal Franco de
zes ter dood veroordeelde Basken gratie zal verlenen, zijn in
Baskenland gisteren massale proteststakingen uitgebroken.
Intussen stromen werkelijk uit alle delen van vooral Europa
de telegrammen naar Madrid met verzoeken aan Franco om
gratie te verlenen.
Het eerste bericht van een staking kwam gisterochtend uit Sestao
bij Bilbao, waar 1500 man op een scheepswerf het werk neerlegden.
Snel daarop volgden meldingen van stakingen uit San Sebastian en
andere industriecentra in de Baskische provincie Guipuzcoa. Het aan
tal stakers loopt nu zeker ver in de tienduizenden. In heel Guipuzcoa
wonen ongeveer 150.000 werknemers.
In de industriecentra zijn sterke politie-eenheden op de been, maar
tot gisteravond waren geen onlusten of arrestaties gemeld.
Na een buitengewone ministerraad
in Madrid, voorgezeten door gene
raal Franco, is alleen meegedeeld dat
de regering „een gedachtenwisseling
heeft gehad, die niet vooruitloopt op
besluiten, die zij in de loop van een
volgende ministerraad zal nemen".
Het wachten is volgens dit communi
qué, op de bekrachtiging van de Bur
gos-vonnissen.
Dit bekrachtigen moet gebeuren
door luitenant-generaal Tomas Gar
cia Rebull, bevelhebber van het mili
taire district Burgos. Wanneer dit
gebeurt kon men gisteravond nog
niet zeggen. Franco leidde gisteren
ook nog een vergadering van de Raad
voor het koninkrijk (hoogste advies
raad), waaruit echter niets bekend
werd.
De dri' issclv.ppen uif Basken
land zijn gisteren In Madrid aangeko
men naar verluidt om te pogen ver
zachting van de vonnissen te krijgen.
Een van deze bisschoppen wilde Fran
co spreken, maar kreeg daartoe niet
de kans.
DEN HAAG (ANP) Met ingang
van 1 januari, overmorgen dus, zal
de prijs van zowel gewone als super
benzine met 2,7 cent per liter wor
den verhoogd, Gasolie en LPG wor
den met ingang van dezelfde datum
50 cent per honderd liter duurder.
De oliemaatschappijen reageren met
deze verhogingen op de stijgingen
van de accijns en de btw.
Luitenant-generaal Tomas Farcia Rebull, die door zijn bekrachtiging de
doodvonnissen voor de zes Basken definitief zal maken. Slechts generaal
Franco kan dan nog gratie verlenen.
(Van een onzer verslaggeefsters)
DEN HAAG De Spoorwegen
streven er naar hun personeel zo
veel mogelijk gelegenheid te geven
de jaarwisseling in eigen kring door
te brengen. Daarom zullen de treinen
in de avonduren van oudejaarsdag
maar heel beperkt rijden.
Door middel van een reclamecam
pagne kondigt de NS in de dagbla
den aan, dat op oudejaar de laatste
treinen rond 9 u. zullen vertrekken.
HET BEZOEK van het Russische
oeeanografische schip Akademik Var-
nad3ki aan Miami, Florida is voor on
bekende tijd uitgesteld, na overleg
tussen het Amerikaanse ministerie
van buitenlandse zaken en de Russi
sche ambassade in Washington.
PROF. PAUL Schwarzkopf, de in
ternationaal bekende Oostenrijkse na
tuurkundige, is in Wenen op 84-jarige
leeftijd overleden.
Onder de regen van verzoeken om
clementie voor de veroordeelden be
vinden zich telegrammen van de Ka
tholieke Volkspartij, de Partij van
de Arbeid en D '66, alsmede van de
drie vakcentrales NW, NKV en
CNV. In de telegrammen wordt ook
afschuw en ontsteltenis over de von
nissen uitgesproken. Ook een Amster
damse werkgroep, „Moeders willen
vrede" geheten, heeft in een tele
gram om gratie gevraagd.
(Van onze correspondent)
SAS VAN GENT In het perso
neelsorgaan van de Zuid-Chemie te
Sas van Gent heeft het hoofd van de
technische dienst van dat bedrijf, de
heer J. Al, een uiteenzetting gegeven
over de maatregelen die door de di
rectie op vrijwillige basis worden en
zijn genomen in verband met de mi
lieuverontreiniging. Zoals bekend
heeft zeer onlangs een commissie in
Sas van Gent in een rapport op de
vervuiling door diverse bedrijven
waaronder Zuid-Chemie, gewezen.
De heer Al constateert dat die voor
naamste overlast, die door de Zuid-
Chemie veroorzaakt wordt, bestaat
uit fluorverbindingen in de lucht, ten
gevolge waarvan gnasetend vee been-
derklachten en sterke venmagerdnigs-
venschijmselen onjdervond, enig zwa-
veldioxyde en stof van grondstoffen
en eindp-rodukten. Hoewel er voor
de mens geen gevaar van fluor valt
te verwachten, omdat men geen on-
gewiassen bladgroente eet, was het
toch in verschillende afdelingen van
het -bedrijf niet prettig werken.
Met de uitvoering van een reeiks
van maatregelen werd in 1965 be
gonnen. Er werd ook aandacht be
steed aan de stofhinder bij het los
sen (het beruchte zwavedstof). De
heer Al noemt dan enkele uitgevoer
de werken ter bestrijding van deze
euivels: een wastenen voor de fos-for-
zuur- en de duibbölsuperafdelinig,
kosten 460.000,de bouw van een
opslaigreservoiir voor vloeibare zwa
vel, kosten 450.000,drie wasto-
rens' in de mengmest 200.000,
oratstoffinig dluibbellsuperafdelinig,
250.000,Verder nog enkele voor
zieningen zoals grote stofschotten op
de kranen, verbetering van d!e Kest-
ner-wiastoren en dergelijke.
Om na te gaan of de opgesoipde
maatregelen resiultaten opleverden
heeft de directie van Zuid-Chemie in
Generaal Franco
IN BUENOS AIRES is gisteren een
aanslag gepleegd op de ambtswoning
van president Roberto Levingston
van Argentinië. Uit een auto sprong
een man met een machinepistool, die
trachtte een politieman te ontwape
nen. Toen de bewaker verzet bood,
werd hij neergeschoten. De daders
vluchtten nadat zij nog een molotov
cocktail hadden geworpen en een
salvo uit een automatisch wapen had
den gelost. De president was tijdens
de aanslag niet in de ambtswoning.
(Van onze redactie binnenland)
BROEK EN WATERLAND Tot
nu toe is de sneeuwval "in het zuid
westen van ons land niet van grote
betekenis geweest, althans van min
der belang dan in de noordelijke pro
vincies, waar gisteravond 12 tot 16
centimeter sneeuw werd gemeten.
Er is, zo meldt onze weerkundige
medewerker, een nieuwe depressie
(Van onze correspondent)
AMSTERDAM De president
van de Nederlandsche Bank, dr. J.
Zijlstra, heeft zich gisteravond zeer
bezorgd uitgelaten over de econo
mische situatie in ons land. „Ik ben
niet beroepsmatig, maar echt
bezorgd, omdat onze nationale eco
nomie in het kader van de wereld
om ons heen een aantal verschijnse
len vertoont, die ieder voor zich en
in vereniging toch wel die zorg kun
nen wekken. We hebben in de eer
ste plaats, dat weten we allemaal,
helaas, een mate van loon- en prijs
stijging die meer dan normaal moet
worden genoemd. We hebben, om
het nu op de prijzen te concentre
ren, een (jaarlijkse) prijsstijging
die laat ik nou zeggen, 1969,1970 en
1971 te zamen genomen, in de buurt
van de zes procent zou liggen. Dat
is natuurlijk een afschuwelijke
zaak." Aldus dr. Zijlstra in een in
terview in de tv-rubriek in AVRO's
Televizier Magazine.
Onze economie bevindt zich vol
gens dr. Zijlstra in werkelijk ern
stige mate in overbesteding. Als ik
op de betalingsbalans kijk, dan zie
ik dat we in ernstige mate, veel
ernstiger waarschijnlijk dan we nog
drie maanden geleden dachten, in
overbesteding leven. De 400,—
speelt hier een rol in en een niet
onbelangrijke. Daarin speelt ook
een rol, dat de investeringen uit
bundiger zijn dan we dachten. Uit
een oogpunt van nationale middelen
was die 400,en is die 400,er
eenvoudig niet. En als die dus wel
betaald wordt, dan betekent het dat
die tot dat bedrag praktisch een be
talingsbalanstekort creëert. En dat
gaat ook gebeuren. Dr. Zijlstra wees
er bovendien op, dat de wereldcon
junctuur wat gaat verflauwen.
Over een eventuele loonexplosie
na de zesmaandse loonmatigings
periode liet dr. Zijlstra zich wat
voorzichtig uit. „Ik dacht dat het
niet strikt nodig was, dat er een
zeer explosieve ontwikkeling van
de lonen zou optreden." Iedereen
zal volgens hem lijden onder een
nieuwe loonexplosie. „Daarom moet
die eenvoudig niet gebeuren."
Dr. Zijlstra zei dat hij aan de
grote prijsstijgingen, respectievelijk
aan de inflatie als president van de
Nederlandsche Bank betrekkelijk
weinig kan doen. „De Nederland
sche Bank kan de kredietkraan wat
meer dichtdraaien, wat minder wijd
openzetten, maar dan moet het na
tuurlijk aan de kant van de rege
ring ook ondersteund worden. Als
de ene kraan wordt dichtgedraaid,
maar de andere wordt wijd open
gezet, helpt het niet." Dr. Zijlstra
vindt dat in 1971 de overbesteding
moet worden beëindigd.
Het probleem waarvoor we nu
voor 1971 staan, is volgens dr. Zijl
stra dit: „De spanningen zijn zo
hoog opgelopen, dat naar mijn vas
te overtuiging de ontknoping in
1971 komt. Die kan op twee manie
ren komen. De ketej kan springen
dan zijn de spanningen weg,
maar de slachtoffers van de scher
ven liggen daar;, we kunnen ook
proberen het vuuf te temperen, dan
nemen de spanningen ook af."
uit Zuid-Europa met sneeuwval naar
Duitsland en onze omgeving onder
weg. Het weer houdt tijdens de jaar
wisseling een winters en wisselvallig
karakter met over het algemeen niet
meer dan lichte vorst. Bij IJsland
handhaaft zich een sterk hogedruk-
gebied, waardoor weer koude lucht
uit het poolgebied naar Schotland en
de Noordzee stroomt met verspreide
sneeuwbuien. Door deze ontwikke
ling is het onwaarschijnlijk dat de
zachte lucht van 16 graden in Italië
en Joegoslavië verder naar West-
Europa komt.
Op de Nederlandse wegen is het in
deze dagen tussen kerst en nieuwjaar
niet druk. Er hadden zich gisteren,
ondanks de gladheid, nog geen spec
taculaire ongelukken voorgedaan, af
gezien van een ongeluk in Broek en
Waterland, waar een auto door de
gladheid van de weg afraakte en in
een sloot terecht kwam en waarvan
de bestuurder verdronk.
De berijdbaarheid van de wegen
in ons land was over het algemeen
goed. Op de hoofdwegen is goed ge
strooid. Slechts op enkele plaatsen
kon het wegenzout de sneeuw niet de
baas.omdat de sneeuwlaag te dik
was.
Het strenge winterweer heeft tot
nog toe in Frankrijk waarschijnlijk
aan vijf mensen het leven gekost.
ROERMOND (KNP) Paus Pau-
lus heeft aan mgr. P. J. A. Moors op
zijn verzoek om gezondheidsredenen
eervol ontslag verleend als bisschop
van Roermond en hem benoemd tot
titulair bisschop van Maastricht.
Tevens is hij aangesteld tot aposto
lisch administrator van het bisdom
Roermond. In deze functie behoudt
hij de leiding van het bisdom, totdat
er een opvolger is benoemd.
Het kathedraal kapittel hoopt de
gelovigen van het diocees spoedig na
der te informeren over de gang van
zaken bij de keuze van een nieuwe
bisschop.
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM Na
eerst nu bekend is geworden
heeft mevrouw Smits uit Bergen
op Zoom een klacht ingediend bi;
geneesheer-directeur dr. J. Gros-
feld van het Bergse ziekenhuis
Lievensberg, tegen het optreden
van de ambulancedienst van het
ziekenhuis.
De ziekenbroeder van een van de
wagens is tijdens het vervoer van het
bij een verkeersongeval zwaargewon
de 414 jaar oude dochtertje Karin
van mevrouw Smits eerst benzine
gaan tanken, in plaats van het kind
regelrecht naar het ziekenhuis te
brengen. Hij deed dat omdat hij aan
sluitend nog een rit naar Tilburg
moest maken. Dat gebeurde op 26
mei van dit jaar en Karin overleed
in de nacht van 26 op 27 mei.
Hoewel mevrouw Smits de dood
van haar kind niet wijt aan het op
treden van de ambulancedienst, vindt
zij het gedrag van de ziekenbroeder
wel alle perken te buiten gaan. Op
haar klacht is tot op heden niet ge
reageerd.
Geneesheer-directeur Grosfeld, die
wij om commentaar vroegen, zei ons
met ziekteverlof te zijn en alleen
twee keer per week spreekuur te
houden. Hij verwees ons door naar
economisch directeur mr. G. van
Gent, die van de kwestie nooit ge
hoord bleek te hebben, maar, nadat
hij het archief van het ziekenhuis
had geraadpleegd, het relaas van me
vrouw Smits kon bevestigen.
Volgens het rapport zou de chauf
feur aan mevrouw Smits gevraagd
hebben om eerst te mogen tanken.
Volgens de versie van mevrouw
Smits, die bij haar kind zat, heeft de
chauffeur alleen maar aangekondigd
dat hij ging tanken, terwijl zij op dat
moment te apatisch was om te reage
ren. De heer Van Gent, die ons niet
in kon lichten over de medische kant
van het geval, gaf wel toe, dat je ach
teraf kunten stellen of het tanken op
dat moment wel nodig was. Hij zei,
dat tegen de betrokken ziekenbroe
der geen maatregelen waren geno
men.
(Vervolg op pagina Stad/Streek 2)
de jaren 1966 en 1967 metingen la
ten verrichten, aaiwamlkelijk op _zwa-
veldioxyde en fluor, door het insti
tuut voor plairatemziieiktetounidig onder
zoek te Waigenimgen. Zwaveküioxyde
veroorzaakte geen overlast en alleen
met fluormetinigen werd verder ge
gaan. De resultaten van de waeto-
rens waren zeer duidelijk terug te
vinden door die afname vam het fluor-
gehalte in de grasmonsters. De scha
de aain de dieren werd eveneens be
duidend minder, de directie heeft
göied'e hoop diait die overlast in de toe
komst nog verminderd zal kunnen
worden.
Tenslotte wijst de heer Al op twee
punten: deze voorzieningen zijin vol
komen vrijwillig geschied, dus niet
onder druk van ovetiheids- of par
ticuliere instanties en ook niet uit
fimancdëlie overwegingen. De kosten
van die installaties, waarbij o:ok ge
dacht wordt aan onderhoud, stroom,
gaskosten en afschrijvingen, zijn ve
ie, vele malen hoger dan de uitke
ringen die Zuid-Chemie voor de aan
gebrachte schade heeft uitbetaald.
(Van onze redactie buitenland)
MOSKOU Vandaag om tien uur
plaatselijke tijd begint in Moskou
de zitting in hoger beroep legen de
elf veroordeelden van Leningrad.
Twee van hen werden verleden week
ter dood veroordeeld, negen anderen
kregen vier tot vijftien jaar werk
kamp. Onder de elf veroordeelden
zijn negen Russische joden. De elf
stonden terecht op beschuldiging van
poging tot vliegtuigkaping.
Het is in de Sovjet-Unie hoogst
ongebruikelijk dat een zaak in hoger
beroep zo snel na de eerste uitspraak
in. behandeling komt. Doorgaans
duurt de procedure zes tot acht we
ken. De Russische autoriteiten zou
den de zaak snel willen afhande
len in verband met de talrijke pro
testen die overal in de wereld zijn
geuit.
Het Russische Hooggerechtshof
heeft gisteren officieel bevestigd
dat de zaak vandaag in hoger be
roep wordt behandeld. Maandag
avond was daar a-1 officieus sprake
van, zo wisten wij in een deel van
onze edities van gisteren te melden.
(Zie verder pag. binnen/buitenland 2)
DE Westduitse kapitein luitenant
ter zee Hans-Jürgen Laturner van de
militaire staf van de Navo heeft zelf
moord gepleegd. Laturner werkte op
de voorlichtingsdienst van het Navo-
hoofdkwartier (Shape) in Casteau,
België.
(ADVERTENTIE)
o