kiezen
toekomst
(O
Personeel Udens
bedrijf was klaar
voor bezetting
MEER LOON OF
MEER HUIZEN
rrico
Ook senaat aanvaardt
belasting-herziening
WEER OPSCHUDDING
IN MANSON-PROCES
PIET KLERKX
GEEN AKKOORD OVER
EOT VAN
KRIJGSGEVANGENEN
Redacteur van
sexblad
aangehouden
SIMPLALUX BETAALT DOOR
GESPREK
BONN-DDR
wordt voortgezet
binnenland
buitenland
kiezi
elen
samen of alleen
MATERIALISTISCH
REALISTISCH
LIJVIG
Wmmm
kazige
kerstdagen
Oosteuropese bank op Westerse leest
Parijse besprekingen:
VOGELLIJKJE
VOOR
MINISTER
papier
oor uw pen
Kleuren-t.v.
MIN. NELISSEN
"Geen ongepaste
vragen
volkstelling
KERST-meubelexpositie bij Piet Klerkx
Tweede Kerstdagen
Maandag 28 december
Een nieuwe wereld gaat voor U open
DONDERDAG 24 DECEMBER 1970
2?eioja
OVER de vakbeweging wordt in onze moderne samen
leving veel gesproken en geschreven. De vakbeweging
wordt aangevallen en verdedigd, ze trekt mensen aan
en stoot mensen af, wordt bewonderd en verguisd, er is op
bouwende en afbrekende kritiek.
In haar al meer dan honderdjarig bestaan is de Nederlandse
vakbeweging een onrustfactor in de maatschappij. Zij had en
heeft zich tot taak gesteld misstanden te signaleren en niet zelden
heeft zij (zoals nog de afgelopen weken) daarbij zowel naar bui
ten als naar binnen (NKV) hevige spanningen opgeroepen.
Het is allemaal inherent aan
een beweging, die aan de maat-
scnappij timmert. De vakbewe
ging is vooral de laatste jaren
sterk in beweging: enerzijds om
dat de snel veranderende samen
leving de vakbeweging niet on
beroerd laat, anderzijds omdat
de werknemers steeds meer en
nieuwe eisen stellen aan de in
richting van de samenleving,
aan de regeling van de arbeids
voorwaarden in het bedrijfs
leven en aan de verhoudingen in
de ondernemingen.
Volgens Kloos is de vakbeweging
in veler ogen een materialistisch in
gesteld instituut. Zij duikt op in het
nieuws als zulke materiële zaken
aan de orde zijn als loon, vrije tijd,
méér loon, afvloeiingsregelingen,
nóg meer loon, pensioenen, nóg
meer vrije tijd. „Altijd als begerige,
vragende partij, symbool van de
welvaartshonger die onze samen
leving kenmerkt." Kloos voegde er
destijds wat cynisch aan toe: „Alsof
er geen waardevoller zaken zijn dan
meer zekerheid, meer inko
men en meer vrije tijd, die de mas
sa toch niet „zinvol" weet te be
steden."
Kloos Mertens en Lanser, de gro
te drie van de Nederlandse vakbe
weging, zijn ook nog bereid te er
kennen, dat er aan immateriële za
ken weinig of niets binnen en van
uit de vakbeweging gedaan wordt,
ondanks de fraaie volzinnen die
over de ontplooiing van de mense
lijke gaven in de statutaire bepalin
gen van de bonden te vinden zijn.
Kloos verzuchtte eens: „De materi
ele belangenbehartiging slokt vrij-
well alle tijd vam heit bestiuunhjike
apparaait op".
Dat ,is maar gedeeltelijk waar,
want wie de actieprogramma's van
de vakcentrales van de laatste jaren
bestudeerd heeft, komt tot de con
clusie, dat de Nederlandse vakbe
weging bij herhaling de tijd geno
men en gevonden heeft om zich te
bezinnen op immateriële zaken en
op de toekomst: niet alleen van de
werknemers maar van de gehele sa
menleving Wel is het misschien zo,
dat vele van die actieprogramma's
overrompeld zijn door materiële za
ken, die de bonden steeds meer en
steeds krachtiger moeten behartigen.
zelfde week, waarin het urgentie
program van de drie christelijke
partijen in de openbaarheid kwam.
Twee lijvige bijdragen in woorden
en plannen, gericht op de komende
vijf jaren. Ofschoon het verleidelijk
is de twee programma's nu al naast
elkaar te leggen en te vergelijken,
lijkt het ons beter ook al omdat
het program van de vakcentrales
nog maar een concept is ons tot
ons kader te beperken: het actie
program van de vakbeweging.
Zoals wij in een commentaar eind
oktober al constateerden geeft het
program van de vakbeweging een
van de werknemers, offers in de
vorm van een bescheiden stijging
van het beschikbare loon. Daar
staan dan wel tegenover: meer hui
zen, beter onderwijs, meer ontwik
kelingshulp, zuiverder lucht.
Het actieprogramma is een ambi
tieus program, zeker, maar het is
zoals zoveel politieke programma's
geen kansspel. Geen fraaie woor
den en beloften, maar duidelijke
wensen, die door mensen uit
gevoerd moeten en kunnen worden.
Die mensen zijn eens niet enkele
anonieme hoge heren in de vakbe
weging, maar de timmerman, de
metselaar, de bankwerker, de lood
gieter, de bakkersknecht en de
melkman.
Spanningen naar binnen en naar buiten
Wellicht zou dat lot in het gewoel
van de laatste weken ook het laat
ste actieprogram van de vakcentra
les beschoren zijn geweest, ware het
niet dat ALLE leden van de Neder
landse vakbeweging ingeschakeld
worden bij het kiezen van een ant
woord op de vraag wat er de ko
mende jaren in Nederland verwe
zenlijkt dient te worden en hoe de
financiën daarvoor bijeengebracht
moeten worden.
Het concept actieprogram van de
drie vakcentrales verscheen in de-
realistische visie op de situatie in
onze maatschappij. Realistisch voor
al in die zin dat het direct mikt op
grote gemeenschapsvoorzieningen
die in de komende jaren nodig zijn.
Het program onderstreept ook nog
eens dat de vakbeweging zich met
de huidige maatschappij confron
teert. Bovendien: ALLE leden krij
gen gelegenheid zich over het pro
gram uit te spreken en dat vergt
van de werknemer een belangrijke
keuze: kiezen we voor de eigen por
temonnee of voor de gemeenschap.
Er worden namelijk offers gevraagd
H ij moet in de loop van januari
een keuze doen. In zijn vakbond, in
zijn dorp, wijk of stad.
Een keuze doen veronderstelt
het kennen van de alternatieven,
de mogelijkheid waaruit een keuze
gemaakt kan worden. DE STEM zal
de mogelijkheden in de komende
weken uit het actieprogramma lich
ten en ze gedetailleerd bespreken.
Anton Theunissen
SCHIPHOL (ANP) Enkele uren
voor hij naar Londen zou vliegen, is
de 30-jarige uitgever en redacteur
van het sexblad Chick, J. F. C. Wen-
derhold, gistermiddag door de zeden
politie van Amsterdam in zijn gros-
sierderij van boeken en tijdschriften
aangehouden en voor verhoor meege
nomen naar het politiebureau.
Als reden werd opgegeven dat de
politie in de auto van Wenderhold
enkele pornografische tijdschriften
had aangetroffen.
In Engeland wilde Wenderhold po
gen een chartervliegtuig te huren
voor een rondvlucht boven Amster
dam in de nacht van zaterdag op zon
dag. Aan boord zou dan zendappara
tuur worden geladen, waarmee sex-
films zouden worden uitgezonden.
Deze zouden dan op de televisietoe
stellen in en rondom Amsterdam
kunnen worden opgevangen.
(ADVERTENTIE)
niet vergeten... Frico eten
MOSKOU (Reuter) De Sovjet-
Unie heeft met Bulgarije, Tsjecho-
slowakije, Oost-Duitsland, Hongarije,
Mongolië en Polen een op kapitalis
tische leest geschoeide internationale
investeringsbank opgericht. De bank
kan winst maken, zal rente bereke
nen, deviezen, goud en effecten ko
pen en verkopen en obligaties uitge
ven op de internationale kapitaal
markten.
Dat heeft de president-commissaris
van de bank, Vitaly Vorobyow, ge
schreven in het jongste nummer van
het Sovjet-blad „Ekonomitsjeskaya
Gazeta". De bank begint op 1 januari
a.s. haar werkzaamheden. Haar be
drijfskapitaal wordt uiteindelijk een
miljard roebel (vier miljard gulden),
waarvan zeventig procent in conver-
tibele roebels en dertig procent in
vr(j convertibele valuta's.
(Van onze parlement re redactie)
DEN HAAG De Eerste Kamer
heeft zich gistermiddag in meerder
heid akkoord verklaard met de vele
belastingherzieningen, die nog maar
kort geleden in de Tweede Kamer
langdurig zijn behandeld. Het groot
ste probleem leek de wijziging van
de inkomsten- en loonbelasting te
zijn, maar ook dit wetsontwerp be
haalde tenslotte een flinke meerder
heid: 37-27 stemmen.
Toen de VVD zich dinsdagavond
bij monde van mi. De Wilde tegen
de herziening van de loon- en in
komstenbelasting afzette, ging men
snel neuzen tellen, omdat de opposi
tiepartijen zich al eerder tegen had
den verklaard. Het leek er toen op,
dat de regeringsvoorstellen bij een
volledige opkomst van de senatoren
slechts een meerderheid van drie
stemmen zou behalen. Gisteren ble
ken elf senatoren afwezig te zijn,
waarvan het merendeel tot de te
genstanders gerekend kon worden.
Dit bracht de regering weer in het
voordeel. Er was geen kou meer aan
de lucht, toen mr. De Wilde in
tweede instantie zijn bezwaren
handhaafde, maar ook meedeelde,
dat zijn fractiegenoten Baas en Lou-
wes vóór de wijzigingen zouden
stemmen. Het feit dat bij stemming
prof. De Gaay Fortman van de ARP
uit de regeringsboot viel, kon ten
slotte de overwinning niet meer te
genhouden.
De loon- en inkomstenbelasting
wijziging had, zoals bekend, tot in
zet het bereiken van een vereenvou
diging en tevens het wegnemen van
onjuiste toepassingsmogelijkheden
van de oude regelingen. Het WD-
verzet richtte zich met name op de
nieuwe regeling voor de eigenaren-
zelfbouwers van huizen. De voor
stellen van minister Witteveen en
staatssecretaris Grapperhaus ver
wierven uiteindelijk de steun van
de fracties van KVP, ARP (minus
prof. De Gaay Fortman) en twee
liberalen.
De senaat ging voorts in meerder
heid akkoord mte de verhoging
van het 12-procent-tarief in de btw
tot 14 procent en met de wiebeltax,
Ook de wijziging van de bepalingen
inzake gemeentelijke en provinciale
belastingen werd in deze vergade
ring van de senaat aanvaard.
(Van een onzer verslaggevers*
UDEN Bij Simplalux in Uden
waar gisteren 180 werknemers ont
slag is aangezegd, is op het laatste
nippertje een bezetting van de ge
bouwen door het personeel voorko
men. Er was al proviand ingeslagen
om een bezetting enige tijd te kun
nen „volhouden". De reactie van de
ze „staat van beleg" kwam nadat
was meegedeeld dat er geen lonen
konden worden uitbetaald. Met de
kerstdagen in het vooruitzicht was
dit voor de werknemers een onver
teerbare zaak.
Gistermiddag omstreeks twee uur
kwam de kassier meedelen dat er
toch geld was losgeweekt en dat er
uitbetaald kon worden. Vandaag
kunnen de weekloners hun loon af
halen op de bank. De maandloners
krijgen op het eind van de maand
hun salaris uitbetaald.
Met het uitzicht dat er geen geld
od tafel zou komen besloten de per
soneelsleden van Simplalux gister
morgen cot een bezetting. Hun chef
stond achter hen. Er werd proviand
„in huis" gehaald om zonodig de
nacnt en de daarop volgende dag (en)
in het bedrijf door te brengen.
Ondertussen hebben ook al enkele
KVP-leden vragen aan minister
Roolvink (Sociale Zaken) gesteld
over de sluiting van het bedrijf.
Ook vroegen zij de minister (schrif
telijk) of het personeel de fabriek
heeft bezet in verband met het niet
ontvangen van het toekomende sala
ris of van een vervangende uitke
ring. Verder vroegen zij inlichtingen
over deze bedrijfssluiting, in het
bijzonder voor wat betreft de gevol
gen daarvan voor het personeel
LOS ANGELES (RTR) Het
proces rond hippieleider Charles
Manson in Los Angeles heeft weer
tumultueuze momenten te zien gege
ven, die eindigden met de definitie
ve verwijdering van drie mede-ver
dachten uit de rechtszaal.
Zij zullen tot het einde van het
proces niet meer in de zaal worden
toegelaten. Verwacht wordt diat dit
einde niet meer ver weg is. Het
•tumult begon toen de 22-jarige Su
san Atkins met veel lawaai trachtte
openbare aanklager Vincent Bugliosa
het spreken te beletten. Op last van
de rechter wend zij uit de zaal
verwijderd doch juist toen zij langs
Bugliosi lieip greep zij de eerste
bladen van zijn manuscript en ver
scheurde ze. Bugliosi ontstak in
woede, schold haar uit met de woor
den .,jij tee'f' en haalde uit voor een
fikse klap die haar echiter niet raak
te.
Nadat het vijf minuten rustig was
geweest sprong Patricia Krenwimkel
op en schreeuwde de verslaggevers
toe: „Eens zullen jullie allen nog
eens door je eigen leugens worden
opgevreten", waarop ook zij werd
verwijderd.
Leslie van Houten tenslotte stond
enkele minuten later op en zei tegen
de jury dat ze zich tegen de verkla
ringen van de openbare aanklager
wilde verweren. Ook zij werd daar
op met zachte drang uit de rechts
zaal geleid. Charles Manson was niet
aanwezig. De reden daarvoor w
niet bekend.
PARIJS (AFP/RTR) Op de 96ste
zitting var. de Parijse vredesbespre
kingen over Vietnam is gisteren het
lot der krijgsgevangenen ter sprake
gebracht, zonder dat de partijen na
der tol elkaar kwamen.
De voornaamste Amerikaanse on
derhandelaar, David Bruce, stelde
voor „echte" besprekingen te begin
nen over „vrijlating van de krijgs
gevangenen en een staakt het vuren".
„Aan de vooravond van Kerstmis ko
men deze twee onderwerpen logisch
naar voren", aldus Bruce, die er ver
der aandrong op een menselijke
behandeling van de Amerikaanse
gevangenen en internationale verifi
catie.
Hanoi's onderhandelaar Xoean Thuy
verklaarde evenwel met klem dat
Noord-Vietnam alleen over vrijlating
van de gevangenen wil praten, als
Washington er mee instemt de Ame
rikaanse militairen voor 30 juni 1971
uit Vietnam terug te trekken.
In Hanoi verklaarde het ministerie
van buitenlandse zaken dat Washing
ton een schijnheiüge houding aan
neemt indien het om een menselijke
behandeling vraagt van mensen die
misdaden jegeiis Vietnam hebben ge
pleegd. De gevangenen worden overi
gens goed behandeld, aldus het mi
nisterie.
(ADVERTENTIE)
WOONINRICHTING
GESLOTEN
het betere meubel koopt u
r in belgië's grootste zaak
7000 m2 toonzaalruimte
internationale merkenkeu-
i ze advies door eigen i
ïrzd
DEN HAAG De actiegroep
milieuhygiëne van de Dolle Mi-
na's in Den Haag heeft aan mi
nister Bakker van Verkeer en
Waterstaat als versiering voor de
kerstboom „het gouden kalf"
aangeboden.
Het kalf was voor deze gele
genheid omgezet in de gedaante
van een verguld vogellijkje. Het
vogetje was ten offer gevallen
aan de ter weerszijden van een
autoweg neerslaande loodderiva-
ten. Het kleinood ging vergezeld
van een spreuk. De Dolle Mina's
hadden uit de spreuken van Sa
lomon het regeltje gelicht: „De
weg des dwazen is recht in zijne
ogen maar die naar raad hoort is
BERLIJN (DPA) De Bondsre
publiek en de DDR zullen hei on
derlinge gesprek voortzetten, maar
er is geen datum vastgesteld voor
een volgende bijeenkomst van de
Westduitse staatssecretaris Egon Bahr
en de Oostduitse staatssecretaris Mi
chael Kohl. Dit blijkt uit een geza
menlijk communiqué dat de twee de
legaties na afloop van een vier uur
durend onderhoud hebben gepubli
ceerd.
Het tweede inter-Duitse gesprek
van Bahr en Kohl heeft gisteren geen
concreet resultaat opgeleverd, maar,
zo zei Bahr na afloop, „dat kon men
een dag voor Kerstavond ook niet
verwachten".
De Westduitse regering heeft bij
monde van regeringswoordvoerder
Conrad Ahlers verklaard dat haar
een institutionalisering van de vier-
mogendhedenbesprekingen over Ber
lijn zinvol lijkt.
Als het verloop van het overleg een
dergelijke stap rechtvaardigt, zou
het nuttig kunnen zijn de besprekin
gen „een conferentieachtig karaker"
te geven, aldus Ahlers.
Als een dergelijke intensivering
van het Berlijn-overleg bereikt zou
kunnen worden, zouden de beide
Duitse staten over een aanvullende
overeenkomst voor het verkeer van
en naar Berlijn kunnen onderhande
len, aldus Ahlers.
Brieven voor deze rubriek moeten met vol
ledige naam en adres worden ondertekend. Bij
publicatie zullen deze vermeld worden. Slechts
bij hoge uitzondering zal van deze regel wor
den afgeweken. Naam en adres zijn dan bij
de redactie bekend. Publicatie van brieven
(verkort of onverkort) betekent niet dat de
redactie het in alle gevallen eens is met in
houd, c.q. strekking.
Nu men de laatste tijd weinig
anders hoort en leest, dan over ver
vuiling van land, zee en lucht, gaar
ne aandacht voor het volgende: On
langs verklaarde een bekende Ame
rikaanse advocaat, strijdend voor
consumenten-belangen, voor de tv
dat een kleuren-tv toestel binnen
een afstand van 1,8 meter een ge
vaarlijke straling uitzendt. Op korte
afstand van de buis is inderdaad
iets voelbaar. Mocht deze gevaarlij
ke straling bestaan, kan men hier
voor dan niet waarschuwen; vooral
in verband met kleinere kinderen.
BREDA A. LUIJTEN
(Volgens informatie van Philips
en de Consumentenbond is in ons
land hiervan geen gevaar te duch
ten. Voor het functioneren van de
beeldbuis is een spanning van 18.000
volt nodig. Die spanning wordt op
gewekt in een bepaalde buis, waar
bij röntgenstraling optreedt. Om te
voorkomen dat die straling nadelige
gevolgen heeft zijn er enige voorzie
ningen voorgeschreven, waaronder
een buis die de straling weer omzet
en een stralingsvrij kastje om de
buis heen. Als men dat kastje weg
zou willen halen, wordt automatisch
de stroom uitgeschakeld, redactie).
7?
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Bij de volks- en
woningtelling van februari 1971 zul
len geen intieme of ongepaste vra
gen worden gesteld. Dat heeft mi
nister Nelissen (economische zaken)
verklaard in een brief aan de Twee
de Kamer over de wijze waarop de
gegevens van de volkstelling wor
den verwerkt.
Aan de bescherming van de per
soonlijke levenssfeer wordt bij deze
telling groot belang gehecht, aldus
de minster. Dit komt tot uiting in de
zorgvuldigheid waarmee de vraag
stelling wordt omgeven, in de rege
ling van de geheimhouding en de
administratieve organisatie van de
volkstelling.
Vragen hebben grotendeels be
trekking op onderwerpen, die in
vroeger tellingen aan de orde zijn
geweest. Gegevens die ook in de
bevolkingsregisters voorkomen,
plaats in het huishouden, huwelijks
vruchtbaarheid, onderwijs, voorzie
ning in het levensonderhoud, beroep,
forensisme en huisvesting. Voorts
worden na lange onderbreking
opnieuw vragen gesteld omtrent
hulpbehoevendheid. Nieuw onder
werp: autobezit.
Er worden geen vragen gesteld
over de dienstplicht en evenmin
komt het ras ter sprake. In dit
opzicht worden niet de aanbevelin
gen van de Verenigde Naties ge
volgd, waarin bij volkstellingen de
vraag omtrent het ras onder de vra
gen met eerste prioriteit worden ge
rangschikt.
HET NEDERLANDSE Paviljoen op
de wereldtentoonstelling in Osaka zal
geen nieuwe bestemming krijgen.
Ondanks deze tegenvaller laat het
zich aanzien dat de boeken van de
expositie zonder nadelig saldo kunnen
worden afgesloten.
EEN DUITSE bouwvakker heeft in
Santa Cruz verklaard zijn vrouw en
twee kinderen te hebben vermoord.
De lijken waren enkele dagen gele
den door de politie gevonden.
(ADVERTENTIE)
De imposante, veelzijdige mogelijkheden die de
hedendaagse interieurcultuur U schenkt om aan Uw
leven méér comfort.méér luxe,méér inhoud te geven.
Een prachtig evenement van meubelen en interieur-
technieken.ingezonden door de vooraanstaande inter
nationale binnenhuiskunstenaars.
Ook gevestigd te Amsterdam, Maastricht, Gorinchem en Apeldoorn.
Geopend:
van 10.00 tot 17.00 uur.
VA
