Verkeer en
waterstaat
kijkt dertig
jaar vooruit
Loonmaatregel valt
soepeler uit
Cabine van Apollo-14 veiliger
leerdam-g
iedereen
dat het duurd
VA
»r is
IN 2000
Stichting wil gezin
omgekomen
hoofdagent steunen
binnenland
buitenland
Helderzienden
Verkeersveiligheid
Binnenvaart
Luchtvaart
Vergaderen en
winkelen
per telefoon
Rollende trottoirs
in de steden
Treinen rijden
300 tot 300
kilometer per uur
Wegen
Waterhuishouding
Geld
BRUINVISSEN
ALS SPION
VERREKENING PROCENT GUNSTIGER
Minister hoopt
op reacties
Onderzoek naar post-
concentratie -
kamp-syndroom
Drie Italianen
lichten overal
banken op
Binnenlandse zaken
Boerenpartij en
PvdA tegen
begroting
Twee jongens
(8 en 9) bekennen
reeks van inbraken
Grondmonsters
WOENSDAG 23 DECEMBER 1970
(ADVERTENTIE)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Omstreeks de eeuwwisseling zal de Ne
derlander gemiddeld per jaar een retour-vliegreis maken.
Dat is een van de vele verwachtingen, die zijn neergelegd
in de studie „Op weg naar 2000", een toekomstvisie van het
ministerie van Verkeer en Waterstaat.
Er wordt in dit rapport een zodanige groei van het luchtver
keer voorspeld, dat onze nationale luchthaven Schiphol voor 1985
verzadigd zal zijn.
Deze toekomstverwachting benadrukt nog eens de noodzaak van een
tweede grote luchthaven. In „Op weg naar 2000" wordt geconcludeerd
dat dit een luchthaven moet zijn, die zeventig miljoen passagiers kan
verwelken. Daarnaast zal er in de nabije toekomst behoefte zijn aan een
middelgrote luchthaven (veertig miljoen passagiers). De komende tien
jaar kunnen de bestaande vliegvelden (Schiphol, Rotterdam, Eelde,
Zuid-Limburg, aangevuld met Twenthe en Eindhoven) het luchtvervoer
overigens nog wel aan.
In het jaar 2000 zal ook beeWte-
lefonde in ons land tot de normaal
ste zaak van die wereld behoren.
Telefonisch vergaderen met beeld
projectie wordt dan normaal, men
kan dan zelfs telefonisch winkelen.
WeUicht komen, er auto's met elek
trische aandrijving (schone lucht),
luchtkussentreinen die drie- tot
vijfhonderd kilometer per uur ha
len em (in de steden) rollende
trottoirs. Het is zelfs denkbaar dat
de mens per buis wordt vervoerd.
De studie is gemaakt door een
werkgroep, ingesteld door de be
windslieden van Verkeer en Wa
terstaat, minister drs. i. A. Bakker
en staatssecretaris mr. M. J. Keij-
zer, en is bedoeld als eerste bena
dering van de problematiek en de
materie, waarmee dit departement
de komende dertig jaar te maken
krijgt.
De studie heeft niet de pretentie
een uitgestippeld kabinetsbeleid te
zijn en komt geheel voor rekening
van Verkeer en Waterstaat. Het
terrein van andere ministeries
heeft men zoveel mogelijk getracht
te omzeilen.
Alvorens het futurologische oog
te richten op het verkeer en ver
voer, de waterbeheersing en land
aanwinning, de ontwikkelingen m
de infrastructuur en de financiële
bestuurlijke, wettelijke, organisa
torische en personele aspecten van
dit departement in de kamende
dertig jaar-, staat voor de helder
zienden van verkeer en waterstaat
een ding als een paal boven water:
de gebruikers zullen moeten beta
len voor de diensten van verkeer
en waterstaat. Ook de veroorzakers
van de kosten, die de activiteiten
van het ministerie met zich mee
brengen, moeten in de buidel tas
ten.
Nederland telt in het jaar 2000
achttien miljoen inwoners. Dit be
tekent een gemiddelde bevolkings
dichtheid van 530 inwoners per
vierkante kilometer.
Het aantal auto's bedraagt over
30 jaar zeven en een half miljoen,
hetgeen een verdrievoudiging ten
opzichte van 1970 is. Verwacht
wordt dat het absolute verzadi-
gingsniveau van een auto op 1,6
inwoners dan is bereikt. Deze en
andere conclusies zijn neergelegd
in de studie „Op weg naar 2000",
een toekomstvisie van verkeer en
waterstaat.
In het hoofdstuk verkeer en ver
voer wordt ruime aandacht besteed
aan de verkeersveiligheid. Het be
leid van het ministerie moet er in
eerste instantie op gericht zijn de
verliezen aan mensenlevens te ver
minderen. Een belangrijke factor
hierbij vormt de verbetering van
het wegennet binnen en buiten de
bebouwde kom. Optimale ver
keersveiligheid moet worden ver-
Zeven en een half miljoen auto's in het jaar 2000.
kregen dooi- de scheiding van de
diversse venkeerssoorten en ver
keersstromen, de aanleg van een
tweede rijbaan en de opheffing
van gelijkvloerse kruispunten. Vi
tale weggedeelten zoals opritten
van bruggen worden van wegver-
warming voorzien. Mistverdrijving
op grote schaal is in de toekomst
niet mogelijk. Wel het aan brengen
van middelen voor een betere
oriëntering tijdens mist. De ver
keersveiligheid aal ook gediend
worden door een betere opleiding
van de verkeersdeelnemers. Stren
ge maatregelen worden verwacht
voor het vervoer van gevaarlijke
stoffen. Automatisering bij de ver
keersgeleiding in alle vervoerstak
ken ter verhoging van de veilig
heid en capaciteit van de wegen te
land, ter zee en in de lucht zal een
snelle vlucht nemen. In de naaste
toekomst zal een naivigaitiesateHiet
voor de noord-atlantische route
gaan werken.
De binnenvaart zal in zekere
mate met de kosten van de water
weg worden belast. In de zee
scheepvaart zal in de toekomst een
actief overheidsbeleid noodzakelijk
zijn. Onze koopvaardijvloot wordt
opgenomen in een wereldkoop-
vaardijvloot. Het Nederlandse aan
deel zal bestaan uit een betrekke
lijk klein aantal zeer kostbare, ge
specialiseerde schepen van kleiner
formaat, die een aanvoerfunctie
gaan vervullen in de continentale
vaart. De zeehavenontwikkeling in
Nederland is van immens belang
voor de economische groei. Tegen
het jaar 2090 wordt het internatio
nale verkeers- en vervoerbeleid
bepaald door een gemeenschappe
lijk beleid in een vergrote Europe
se gemeenschap.
De luchtvaart na de zee
scheepvaart de grootste deviezenle-
verancier wordt voor de Neder
landse economie steeds belangrij
ker zowel in verband met de beta
lingsbalans als met het oog op een
passende internationale vervoer-
voorziening. Samenwerking en sa
mengaan van luchtvaartmaatschap
pijen moet zo veel mogelijk wor
den nagestreefd. Een explosie op
vervoersgebied maakt het ontwik
kelen van nieuwe vervoerstechnie
ken noodzakelijk. Het openbaar
vervoer krijgt een zeer belangrijke
functie, omdat het gebruik van au
to's vooral in de zeer dichte be
bouwingscentra sterk aan banden
gelegd moet worden. Men spreekt
zelfs van een selectief autogebruik.
De railinfrastructuur krijgt ruime
aandacht. De verwachtingen voor
de trein zijn hoog gespannen. De
vervoersstromen in het recreatieve
verkeer zullen sterk toenemen.
Men verwacht een stijgende be
langstelling voor het watertoeris
me. Scheiding tussen beroepsvaart
en waterrecreatie is daarom ge
wenst.
Binnen het kader van verkeer
en vervoer zullen de bedrijfson
derdelen post, telecommunicatie en
gelddiiensten in hoge mate priori
teit verkrijgen. Omstreeks 1985
wordt de automatisering van ma
chinaal verwerkbare post op grote
schaal ingevoerd. De bestelling
gaat zoveel kosten, dat men voor
de vraag komt te staan, of afhalen,
of bezorgen tegen extra vergoe
ding. Omstreeks de eeuwwisseling
is beeldtelefonde en telefonisch
vergaderen met een beeldprojectie
de normaalste zaak van de wereld.
Post-, cheque- en girodienst en de
rijkspostspaarbank worden gebun
deld tot een grote „postgirospaar-
barnk". Het KNMI zal in de toe
komst onderdeel uitmaken van een
internationaal metereologisch sa
menwerkingsverband, waarbij au
tomatische stations belangrijke
schakels gaan vormen. Hoewel in
de dichtstbebouwde stadscentra
het openbaar vervoer uiterst be
langrijk wordt en verreweg het
grootste aanbod aan te verplaatsen
mensen en goederen krijgt, mag
een verdere uitbreiding van het
wegennet niet achter blijven. Een
combinatie van beide moet de m-
fnacstructuur van deze centra opti
maal regelen. Het dichtstbevolkt in
2000 zijn de beide vleugels van de
randstad, de Brabantse stedenrij
en Zuid- en Midden-Limburg.
De schrijvers van de toekomstvi
sie menen, dat het rijkswegenplan
van 1968 omstreeks 1985 volledig
zal zijn gerealiseerd. Dit houdt in
de verbetering een aanleg van
2700 kilometer autowegen. Tussen
1985 en 2000 moet nog 1900 kilo
meter autoweg worden aangelegd.
Verreweg het grootste gedeelte der
rij'ksfondsen is nodig voor de aan
leg van wegen en stedelijke voor
zieningen ter verbetering van de
infracstructuur. Onbeperkte opvoe
ring van de capaciteit van bestaan
de en verbeterde wegen is niet
mogelijk. Gezocht moet worden
naar mogelijkheden in de zin van
ele roniscbe geleiding van motor
voertuigen. De afstand tussen de
voertuigen kan daardoor sterk ver
minderd worden zonder dat de
veiligheid in het geding, komt. Tot
2000 is de capaciteit van het ge
bied aan de Nieuwe Waterweg
voldoende .Voor de eeuwwisseling
evenwel moet bij IJmuiden een
tweede grote zeesluis komen. Een
grote uitbreiding van de Maasvlak
te wordt niet verwacht. Hand in
hand met de verbetering van de
infrastructuur dient de bestrijding
van de milieuverontreiniging te
gaan. De capaciteit van de Rijn
wordt belangrijk vergroot om aan
de vervoerbehoefte te kunnen vol
doen. Van de 800 miljoen ton goe
deren, die in 2000 via de binnen
vaart vervoerd zal worden, gaat
400 miljoen ton over de Rijn.
Een andere vervoersmethode ter
verbetering van de infrastructuur
is bet aanleggen van buisleidingen,
waarvan de eerste die van Rotter
dam naar het Sloegebied is.
Steeds grotere nadruk komt te
liggen op de kwaliteitsverbetering
van het oppervlaktewater. De wet
op de oppervlaktewateren moet
binnen 15 tot 20 jaar gezuiverd
oppervlaktewater garanderen. Het
is niet ondenkbaar dat een totaal
verbod op het lozen van chemische
afvalstoffen zal worden afgekon
digd. Het tekort van woonruimte
gaat men opvullen door regionale
landaanwinningswerken. In de IJs-
selmeerpolders komen tot het jaar
2000 250 tot 500 duizend mensen te
wonen. Dit vooral om de randstad
te ontlasten.
Om alles wat in de studie van
verkeer en waterstaat wordt opge
somd te bereiken is uiteraard veel
geld en mankracht nodig. De uit
breiding van het personeel op de
verschillende afdelingen van het
departement neemt met 50 procent
toe. Verbetering van de infrastruc
tuur kost veel. .Aparte voedings
fondsen zijn derhalve gewenst.
Geld voor experimenten m.b.t. het
openbaar vervoer moet op tafel
komen. De tweede luchthaven zal
waarschijnlijk 2 miljard gulden
gaan kosten. Verdere overheids-
participaitie in de KLM is nood
zaak. De rijkskas zal door Verkeer
en Waterstaat zwaar worden be
last. Van een begroting zal men
komen op budgetteringen met
deelbudgetten.
NEW ÏORK (Reuter) Drie
bruinvissen, die als spion" zijn af
gericht, zijn onlangs in het geheim
naar Zuit-Vietnam gebracht, waar
zij getest zullen worden op hun
bruikbaarheid als „onderwater
wachtpost". Dit meldt de Ameri
kaanse oproep „Mutual Broadcasting
System", volgens het bericht worden
de bruinvissen, die snel van begrip
zijn en kunnen dienen als hydrofoon
(onder water luisterapparaat) afge
richt voor het achterna jagen van
kikvorsmannen en verzamelen van
inlichtingen.
(ADVERTENTIE)
MINISTER BAKKER
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG De gisteren door
minister drs. .1. A. Bakker en staats
secretaris M. J. Keyzer van Verkeer
en Waterstaat gepresenteerde studie
„Op weg naar 2000" moet in de eerste
plaats worden gezien als een discus
siestuk en zeker niet als een exact
uitgestippelde beleidsnota, waarop
volgende kabinetten zich moeten
binden.
Minister Bakker benadrukte dit
tijdens de presentatie van het stuk
in Nieuwspoort, waar hij onthulde
dat de studie intern al heeft gefuc-
tioneerd als een brok nuttige com
municatie. De bewindsman sprak de
hoop uit, dat dit ook naar buiten toe
het geval zal zijn. Om het de burger
gemakkelijk te maken, is in de han
delseditie (Staatuitgeverij: 12.50 gul
den) een envelop bijgevoegd, waarin
men op- en aanmerkingen kan ver
zenden
Ook zei de heer Bakker te hopen,
dat lagere bestuursorganen, vooral
gemeenten, hun conclusie uit het stuk
zullen trekken.
DEN HAAG (ANP) Staatssecre
taris Kruisiniga (Volksgezondheid)
heeft een werkgroep in het leven ge
roepen, die een onderzoek zal instel
len naar de situatie in Nederland met
betrekking tot het onderkennen en
het behandelen van lijders aan het
zg. post-concentratiekamp-syndroom.
Deze ziekte zou zich voornamelijk
manifesteren bij oorlogsslachtoffers
die gedurende de Tweede Wereldoor
log langere tijd in gevangenissen en
concentratiekampen hebben verble-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG. De loonmaat
regel is uiteindelijk een klein
beetje soepeler uitgevallen dan
men op grond van de voorgeschie
denis zou kunnen verwachten. Uit
de publicatie van de loonmati
gingsbeschikking in de Staatscou
rant van gisteren blijkt namelijk,
dat de 1 procent-loonsverhoging
die drie maanden na afloop van
een cao mag worden toegekend,
ook berekend mag worden over de
eerste drie procent en over de in
schaling van de 400 gulden.
In de eerste, intussen ingetrokken
loonbeschikking was bepaald dat na
afloop van een cao een loonsver-
toegekend en drie maanden laiter zou
die 3 mogen worden vervangen door
5. Derhalve mocht die 2 procent niet
worden berekend over de eerder toe
gestane 3 procent. De verwerking
van de 400 gulden mocht was weer
drie maanden later geschieden.
Nu is bepaald, dat direkt na af
loop van een cao de lonen met 3 pro
cent mogen worden verhoogd, dat op
dat moment ook de 400 gulden
mogen worden verwerkt (met een
maximum van 7.70 per week of 33.50
gulden per maand) en dat het aldus
verhoogde loon drie maanden later
met 1 procent mag stijgen.
Bij meerjarige contracten mag de
400 gulden worden verwerkt 12
maanden na de aanvang van de
looptijd van de oao, maar niet voor
1 januari 1971. Tenslotte is in de
beschikking nog de mogelijkheid ge
opend om tijdens de duur van de
ïooiMiattgiragsregeling de 400 gulden
of een deel ervan alsnog uit te ke
ren als dat nog niet eerder is ge
schied.
WASSENAAR (ANP) Ter coör
dinatie van de verschillende acties,
die worden gevoerd voor steun aan
het gezin van hoofdagent J. Moole-
naar, op 31 augustus bij de ambts
woning van de Indonesische ambas
sadeur in Wassenaar om het leven
gekomen, is een stichting in het le
ven geroepen.
Initiatiefnemers tot de stichting
zijn enkele groeperingen die zelf al
acties ter hand hadden genomen:
„De vereniging van vrienden van
Wassenaar", het blad „De Wasse
naarder" en de Zeister politie, die
zich in de eerste plaats tot de po
litiecorpsen in Nederland richtte.
Het doel van de „Stichting J. Moo-
lenaar-fomds" Wassenaar, is bij te
dragen in de materiële verzorging
van de weduwe en de beide kinderen
van hoofdagent Moolenaar.
AMSTERDAM (ANP) Drie Ita
lianen hebben vorige week kans ge
zien vele tientallen banken in Parijs
Brussel en Luxemburg voor circa
200.000,op te lichten door het
verzilveren van valse Zweedse reis-
cheques van 500 kronen.
Twee van hen, die 31-jarige P. F.
en de 32-jairige L. B. beiden uit Rome.
konden, naai' gisteren pas bekend
werd, zaterdagavond bij het grens
wisselkantoor op het Centraal Sta
tion in Amsterdam worden aange
houden. Zij wilden daar voor de
tweede maal die dag vals gebleken
cheques van de Zweedse bamik Ban-
kerna I Sverige in baar geld omzet
ten. De derde Italiaan, ene Carlo,
wist te ontkomen. Uit het onderzoek
is gebleken, dat hij de man op de
achtergrond was. Hij verschafte zijn.
twee handlangers de valse cheques
en een aantal valse valpoorten, en le
gitimatiebewijzen.
DEN HAAG (ANP) De Tweede
Kamer heeft gistermiddag de begro
ting van Binnenlandse Zaken, aan
genomen. Tegen stemden de fracties
van de PvdA en de Boerenpartij.
De kamer verwierp de bij de be
handeling van de begroting vam Bin
nenlandse Zaken ingediende motie-
Franssen. In deze motie werd ge
vraagd bij het anideracheidingen-
beleid geen verschil te maken op
grond van de maatschappelijke ver
antwoordelijkheid.
SCHIEDAM (ANP) De politie
te Schiedam heeft twee knaapjes,
respectievelijk acht en negen jaar
oud, aangehouden die in het laatste
half jaar, volgens hun bekentenis,
tweeënveertig inbraken hebben ge
pleegd.
Zij verschaften zich toegang niet
alleen tot cantines van voetbalvere
nigingen, schoolgebouwen enz., maar
ook tot woningen en kerken. Hun
buit varieerde van snoepgoed en
drank tot radiotransistors en geld
bedragen tot enkele honderden gul
dens. Uit het onderzoek is nog niet
gebleken of en in hoeverre de ouders
met de daden van de knaapjes be
kend waren en ook niet wat er met
de buit is gedaan.
WASHINGTON (AP) AU de as
tronauten Alan Shepard, Edgar Mit
chell en Stuart Roosa eind volgende
maand met de Apollo-14 naar de
maan gaan, zullen zij de reis in een
veel veiliger ruimteschip afleggen
dan de onzalige Apollo-13.
Volgens de missieleider voor de
Apollo-14, Chester Lee, heeft het
ruimtevaartbureau zoveel geleerd
van het falen van de Apollo-13 dat
het drietal zelfs zonder over de
maanlander te beschikken, veilig
naar de aarde kan terugkeren. Vol
gens plan moet de Apollo-14 zoals
gemeld, op 31 januari van Kaap Ken
nedy van start gaan.
De bemanning van de Apollo-13
kwam in april in levensgevaar te ver
keren toen niet ver van de maan een
der zuurstoftanks ontplofte. De drie
astronauten moesten vier dagen lang
voor hun leven vechten, en waren op
de terugreis naar de aarde wat be
treft zuurstof en elektriciteit, voor
namelijk afhankelijk van de nog niet
afgekoppelde maanlander.
De plannen voor de Apollo-14 ex
peditie liepen een vertraging van
vier maanden op, maar in die tijd
zijn vele ingrijpende veranderingen
aan het ruimtevaartuig aangebracht.
Het ruimteschip krijgt drie in plaats
van twee zuurstoftanks, die zodanig
zijn veranderd dat binnenin geen
brand meer kan ontstaan.
En verder: tot de uitrusting be
hoort nu ook een noodbatterij van 400
ampère, die voldoende vermogen le
vert om het ruimteschip naar de aar
de terug te brengen. De watervoor
raad van het ruimteschip wordt uit
gebreid met vijf zakken van 3,8 liter
inhoud.
Evenals in de bedoeling lag met de
Apollo-13 voert de komende expedi
tie naar het maanhoogland bij de kra
ter Fra Mauro. Terwijl Roosa in het
moederschip blijft, gaan Shepard en
Mitchell twee wandelingen op het
maanoppervlak maken, die elk vier
tot vijf uur zullen duren.
Op de eerste wandeling wordt een
door kernenergie geactiveerd weten
schappelijk station ingericht, dat
meer dan een jaar gegevens naai' de
aarde moet seinen.
Op de tweede voettocht mogen de
astronauten zich op meer dan 1,6 ki
lometer van de maanlander begeven.
Zij zullen grondmonsters nemen door
middel van baringen, foto's maken en
soorten maangrond en gesteenten
verzamelen.
Lee zei dat de astronauten Alan B.
Shepard en Edgar D. Mitchell een
moeilijke maanlanding zullen moe
ten uitvoeren in een smalle vallei.
(ADVERTENTIE)
Een geschenk van Leerdam.daar een betaalbaar. Zo betaalbaar dat u,
maakt u iemand gelukkig mee. Want wij allemaal, gewoon dagelijks Leer-
Leerdam-glas is heel mooi, heel apart, dam-glas op tafel kunnen zetten. Gaat
En keus genoeg. De prijs? Voor ieder- u deze week eens kijken.
nz veteenigde glasfabrieken
