Kardinaal Alfrink verontrust
gaan er hard tegen aan
POOLSE MILITIE
MAG VUREN OP
DEMONSTRANTEN
WEGBEDUKING
BU BATH
STAAT OP
DOORBREKEN
PALINGBEAT DE GRENS OVER
Veearts („te weinig stabiel") afgekeurd voor dienst
OPSTAPJES VAN 12% DENKBAAR,
Bonden ZWARTE LONEN BOVEN TAFEL
TIEN PROCENT
MEER VOOR
TANDARTSEN
flmtoua
Zeeuwscli-Vlaamse
wielerclub bijna rond
CNV-leden niet
eensgezind
achter staking
AMBTENAREN
KRIJGEN IN
JANUARI
3 PROCENT
PLUS 33,35
Natuurgebied met ondergang bedreigd
Philips en Shell betalen stakingsuur niet uit
RECTIFICATIE
Bemm nu ook in een flus
VRIJDAG
18 DECEMBER 1970
25e Jaargang
No. 6427
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
TELEGRAM AAN SPAANSE BISSCHOP OVER BURGOS-PROCES
onze prachtige collectie
JERSEY JAPONNEN
van 39,- NU 29,-
TEXTIELSUPERMARKT MADE
De nieuwe elegante flus (geen fles, geen bus)
met 500 gram tijdelijk van 1,95 voor 1.65
directeurDr. W. A. J. M. Harkx.
-toofdredacteurL. Leijendekker.
ledactie- en Administratie-adres:
iieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)—7920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 jan. 1971
t 11,15 per kwartaal; per maand 3,90.
osse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W.
lironummer 1945433.
DE VRIJE ZEEUW
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent Kleine advertenties bii vooruitbetaling.
Vermelding: Brieven onder nummer, ol Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummervrijdag tot van.
11 uur.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT Bernard kardinaal
Alfrink heeft gisteren namens het
Nederlandse episcopaat een tele
gram gezonden aan mgr. Morcillo,
voorzitter van de Spaanse bisschop
penconferentie. De kardinaal rea
geert daarin op het Burgosproces,
dat de gemoederen van de gehele
wereld bezighoudt. De letterlijke
tekst van het telegram luidt:
„De Nederlandse bisschoppen
conferentie heeft met verontrusting
en diep medeleven het proces van
Burgos gevolgd. Bekommerd om
hqt lot van de aangeklaagden, dat
op dit moment afhangt van het
vonnis van de militaire rechtbank
en bekommerd om het lot van de
gijzelaar, steunt zij alle stappen, die
de Spaanse bisschoppen onderne
men voor de eerbiediging van de
eisen van de rechtvaardigheid en
van het menselijk leven".
Het telegram is ondertekend door
kardinaal Alfrink.
Het is de tweede keer, dat van de
Nederlandse bisschoppen uit gerea
geerd wordt op het Burgos-proces.
In november van dit jaar zonden,
zoais bekend op initiatief van bis
schop H. Ernst van Breda, de Ne
derlandse bisschoppen, twee vak
bondsleiders van het NKV en drie
katholieke hoogleraren een brief
aan de Spaanse bisschoppen, waar
in zij hun bezorgdheid uitspraken.
Zij verzochten het Spaanse episco
paat bij die gelegenheid om met alle
beschikbare middelen ervoor te
werken, dat in Spanje de normale
civiele rechtspraak wordt hersteld
en de oorzaken worden weggeno
men, die hebben geleid tot de huidi
ge verontrustende situatie.
(Zie ook pagina binnen-buiten-
land I).
(Van onze redactie buitenland)
WARSCHAU/GDANSK De Poolse volksmilitie is giste
ren gemachtigd te schieten op demonstranten, die hun toe
vlucht zoeken tot geweld.
De Poolse premier Jozef Cyrankiewicz heeft dit regeringsbesluit gezegd
in een rede voor radio en televisie. Met somber gelaat maakte hij bekend dat
de onlusten tot nu toe tussen tien en twintig mensen het leven hebben ge
kost en dat honderden zijn gewond.
De Poolse regeringsleider gaf te
kennen dat de onlusten niet beperkt
gebleven zijn tot de zone Gdansk-
Gdynia, maar dat zij zich ook voorge
daan hebben in Szszecin (het voor
malige Stettin). Hij zei voorts dat
„vijandige machten" nieuwe haar
den van anarchie trachten te schep
pen en het leven in Polen trachten te
ontwrichten.
Uit deze woorden van de Poolse
premier mag men afleiden, dat de
toestand in verschillende delen van
Polen nog zeer gespannen is. In het
Westen beluisterde radio-uitzendin
gen maken melding van uitgebreide
voorzorgsmaatregelen in grote steden
na de onlusten in Gdansk.
In Warschau is de militie versterkt
en zouden speciale ploegen gevormd
zijn voor eventualiteiten. In de grote
fabrieken en industriële complexen
zouden de activisten van de commu
nistische partij gemobiliseerd zijn
voor een dag- en nachtwake. Dit zou
in het bijzonder het geval zijn te Ze-
ran, een van de industriële voorste
den van Warschau, waar zich de auto
mobielfabrieken bevinden, die als een
communistisch bolwerk worden be
schouwd.
Het schijnt, dat contacten moeten
worden gelegd tussen de fabrieken
op hoog nivehu voor een bespreking
van de moeilijke situatie, die door de
prijsstijgingen is geschapen.
In de Poolse hoofdstad wordt in
het openbaar niet gesproken over de
De populaire .Volendamse pop
groep The Cats heeft gisteren een
contract gesloten met het internatio
nale E.M.I.-concern, hetgeen betekent
dat de palingbeat binnenkort in 38
landen op de markt zal komen. Ter
gelegenheid hiervan bood de Neder
landse vertegenwoordiger van E.M.I.,
de maatschappij Bovema, de jongens
ieder een porseleinen grammofoon
aan.
UTRECHT (ANP) De zieken
fondsen en de Nederlandse maat
schappij tot bevordering van de tand
heelkunde hebben overeenstemming
bereikt over een verhoging van het
brutohonorarium in 1971 met 9,96
procent.
(Van onze pari. redactie)
DEN HAAG Hoewel het
gisternacht door de drie vak
centrales uitgegeven gezamen
lijk communiqué ogenschijn'
lijk niet de gespierde taal
spreekt, die vóór de behande
ling van de loonmaatregel in
de Tweede Kamer uit die hoek
te vernemen was, is te ver
wachten, dat de komende op
stelling van de vakbonden zeer
bard zal zijn.
„Je moet tussen de regels door
lezen", zei ons een vakbondsbe
stuurder. En een woordvoerder
van het NKV verklaarde: „Ik heb
de bestuurders nog nooit zo vast
beraden gezien. Dat zal op onze
verbondsraad van maandag ook
wel blijken, neem ik aan".
De voorzitter van de Katholieke
Boerenbond, de heer Brouwer, schrijft
in het bondsorgaan „Op de steiger":
„Het sinistere spel van machten ach
ter de schermen moet krachtig wor
den beantwoord.
Er zal hard moeten wor
den teruggevochten". Dat het com
muniqué in gematigde termen is op
gesteld, mag worden toegeschreven
aan de omstandigheid, dat men de
lijn van een gezamenlijk optreden
ook wilde doortrekken bij het inne
men van een standpunt ten aanzien
van de loonmaatregel in gewijzigde
vorm. Op dat moment was het CNV
min of meer teruggekeerd in haar rol
van gezagsgetrouwe organisatie en
gesteld kan worden, dat deze christe
lijke centrale een stempel heeft ge
drukt op de formulering. Aangeno
men mag worden, dat de christelijke
bonden in de praktijk van de komen
de onderhandelingen echter niet uit
de boot zullen vallen.
Wat men uit het nachtelijk commu
niqué ook kan lezen is, dat de vak
beweging zich niet zal verzetten te
gen eventuele neigingen van werk
gevers om zwart loon te betalen, al
dus in feite de loonmaatregel overtre
dend. Als men dergelijke neigingen
bespeurt, zal m enhaar ongetwijfeld
stimuleren. Een vakbondsman zei ons:
„We hebben al eens een tijd gehad,
dat we boven de tafel wit loon over
eenkwamen en dat er onder de tafel
door zwart loon werd gegeven. Nu
zal het zo worden, dat het zwarte
loon ook over de tafel moet komen,
dat we daarover ook meepraterf'.
gebeurtenissen van de laatste dagen
in Gdansk. Maar deze gebeurtenissen
zijn wel het onderwerp van gesprek
ken in kleine kring. Het publiek in
de Poolse hoofdstad neemt een af
wachtende houding aan en men
vraagt zich niet zonder zorg af, wat
de eventuele gevolgen van dit inci
dent in Gdansk en andere Poolse ste
den zullen zijn.
Reizigers, die uit Gdynia komen,
hebben inmiddels verteld, dat de stad
volkomen afgesneden is door de po
litie en militairen.
(Van onze redactie binnenland)
EINDHOVEN/DEN HAAG Philips en Shell zullen de werknemers, die
dinsdag één uur gestaakt hebben, het salaris over dit uur inhouden. De
werknemers zijn of worden in de gelegenheid gesteld via een extra uut de
schade in te halen.
De Philips-persddenst deelde gisteravond mee, dat in Huizen de inhaalactie
door weinig werknemers is benut.
(Van een onzer verslaggevers)
RILLAND-BATH „Als dat
wankele dijkje het begeeft, gaat
hier een uniek natuurgebied ver
loren". Met deze woorden vertolkt
de heer K. G. L. van Nieuwenhuy'
zen de op het ogenblik in Rilland-
Bath (gemeente Reimerswaal) le'
vende vrees, dat de Vinkenisse
kreek totaal zal verzilten als ge
volg van de aanleg van de nieuwe
rijksweg 58.
De baan van deze weg wordt opge
spoten met zand uit de Westerschelde.
Met dat zand komt uiteraard een
enorme hoeveelheid Scheldewater
mee, dat niet alleen zout is, maar nog
sterk vevuild ook. Het tracé van de
weg-in-aanleg ligt aan weerskanten
ingesloten tussen twee dijken. Juist
waar de weg de Vinkenisse kreek
doorkruist zijn deze dijken erg smal.
Het zoute en vuile Scheldewater sij
pelt er nu al door, de kreek in. Er
hoeft maar iets te gebeuren en de
dijk breekt door. Het kan de dood
betekenen van ettelijke tonnen zoet
watervis en het einde van een unie
ke flora en fauna.
Het onbehagen van de mensen uit
Rilland-Bath manifesteert zich in een
..open brief", die vanochtend aan de
burgemeester van Reimerswaa' mi
V. Pijl Hogewee, wordt ovearhaJdifco
Dit schrijven wordt ondertekend
door vertegenwoordigers van een
aantal verenigingen uit het dorp. Er
wordt in herinnerd aan een openbare
hoorzitting, die op 10 december werd
gehouden en waarop ook de burge
meester het probleem heeft onder
kend. Hij heeft toen toegezegd „er
iets aan te zullen doen", maar de in
woners van Rilland hebben sterk de
indruk, dat de burgemeester deze be
lofte totnutoe niet is nagekomen.
„Om hem er nog eens aan te her
inneren vindt hij morgen deze brief
op zijn bureau", zo vertelde de initia
tiefnemer de heer Van Nieuwenhuy-
zen gisteren.
In de brief wordt er op gewezen,
dat de Vinkenisse kreek één van de
drie kreekgebieden is in de ruim 600
bunder grote Reigers bergsehe polder.
De bedreigde kreek is een plas van
zeventien hectare groot, die zeker ze
ventig ton vis bevat, voornamelijk
karper. In het gebied rond de kreek
leven vrij zeldzame vogels, waaron
der de purperreiger, grutto's, kuif-
eenden, smienten en poelsnippen. De
ze unieke fauna zal uiteraard op de
vlucht gaan als het water van de (nu
nog zoete) kreek zout wordt.
(Vervolg op stad en streek V)
(ADVERTENTIE)
Iedere zondagavond om 20.30
uur zendt de AVRO-radio via
Hilversum II een klassiek ver-
zoekplatenprogramma uit: 'In
de kaart gespeeld'. Elke zon
dagavond stereo-avond.
Dus:
('t Kan nog als u nu naar uw
Aristona-dealer gaat!)
litie en militfirén door weinig werknemers is benut. Arisiona-aeaier gaati
(Van een onzer ons kind zorgen. Want ding te onderzoeken. Van der Werf ons gisteren. loren. „Maar dat is zo er
1 w. mAnt Unn» Iff J #1 „1 ltd pri/tll Lf 1 ïr lliol nn 1 nil Ir t O ni„t Tl- v«T„„ IaaU niAé Irm
(Van onze sportredactie)
AARDENBURG Als de leden van
het West-Zeeuwsch-Vlaamse „Erop
en Erover" er mee akkoord gaan, dan
zal deze club de uithouw krijgen tot
één Zeeuwsch-Vlaamse wielerclub.
Zoals bekend namen Jan Dieleman
en Ab den Doelder uit Axel hiertoe
twee maanden geleden het initiatief.
Gisteravond kwam het bestuur vam
„Erop en Erover" samen met een in
gestelde adviescommissie tot een
principebesluit. In een na de verga
dering uitgegeven communiqué werd
echter uitdrukkelijk gesteld dat de le
den op zeven januari van het volgend
jaar de definitieve beslissing zal moe
ten nemen. Het is echter aan te ne
men dat zij zullen toestemmen in de
uitbreiding van „Erop en Erover"
onder de naam van Zeeuwsch-Vlaam
se Wielerclub naar heel Zeeuwsch-
Vlaanderen.
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT CNV -voorzitter J.
Lanser toonde zich donderdag pijnlijk
getroffen door het bedanken van een
aantal leden overigens niet meer
dan zes omdat zij het, met een
beroep op de bijbel, niet eens waren
jrnei staklngsoproep van de chris
telijke vakbeweging. Hij verzekerde
nogmaals dat de werkonderbreking)
van een uur geen politieke staking
is geweest, wel een democratisch
middel om de Tweede Kamer te be
ïnvloeden.
Het CNV zal zich niet laten leiden
door de ernstige teleurstelling over
het aanvaarden van de loonmaatre
gel. „Als vakbeweging moeten wij
■niet de indruk wekken ons iin een
prestigestrijd te begeven, aldus de
heer Lanser. De CNV-voorzitter zei,
dat er, behalve door de leden die tot
nu toe bedankten, ook kritiek was
gekomen van leden die overigens de
christelijke vakorganisatie trouw blij
ven.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Staatssecretaris
mr. Van Veen (Ambtenarenzaken)
heeft zijn salarisvoorstellen voor het
overheidspersoneel aangepast aan de
gewijzigde loonmaatregel van de re
gering. Het overheidspersoneel krijgt
met ingang van 1 januari 1971 een
salarisverhoging van 3 procent als
mede een bedrag van 33,35 per
maand voor het gehele jaar.
Dit laatste bedrag is de verwerking
van de 400 gulden voor 1971. Het
overheidspersoneel krijgt wat de 400
gulden betreft dus centen in plaats
van procenten, 33,35 is het maxi
maal toegestane bedrag dat per
werknemer mag worden uitgekeerd.
De centrales van overheidspersoneel
waren het unaniem eens met de
voorstellen van' de staatssecretaris
inzake de 400-guldenuitkering.
Mr. Van Veen maakte zijn maatre
gel gisteren bekend in de centrale
commissie voor georganiseerd over
leg in ambtenarenzaken. Voor het
jeugdige personeel zal bij de bereke
ning van de 400 gulden een afbouw
regeling in acht worden genomen,
dat betekent dat de uitkeringen ge
relateerd zullen worden aan de hoog
te van de jeugdlonen. Geheel in over
eenstemming met de verdere uit
werking van de loonmaatregel krijgt
het overheidspersoneel in april nog
weer 1 procent.
(ADVERTENTIES)
In onze advertentie van gisteren stond foutief
onze prachtige collectie Jersey WINTERJASSEN
Dit moet zijn
NIEUWSTRAAT 104 - MADE - TEL. 01626 - 2418
(Van een onzer
verslaggevers)
UTRECHT BREDA
De Utrechtse dierenarts
Fier van der Werf (27)
heeft 's lands wapenrok
weer kunnen verwisselen
voor zijn burgerkloffie; hij
is afgekeurd, omdat hij te
weinig stabiel is gebleken.
De heer Van der Werf
meldde zich enkele weken
geleden als recruut met
zijn tweejarig zoontje Atze
aan de poort van de Breda
se Chasseekazerne. „De
fensie moet nu maar voor
ons kind zorgen. Want
mijn vrouw moet haar stu
die afmaken en we heb
ben bovendien geen geld
om het kind te onderhou
den", Het hij toen weten.
Defensie weigerde het
kind onder zijn hoede te
nemen. Men stuurde de
heer Van de Werf voor
drie dagen terug naar huis
om in die tijd een oplos
sing voor zijn kind te vin
den. Bovendien beloofde
de sociale dienst hem de
mogelijkheden voor een
hogere kostwinnersvergoe
ding te onderzoeken.
Korte tijd nadat hij zich
alsnog voor deelname aan
de eerste oefening had ge
meld werd hij op de ka-
derschool voor de oplei
ding tot onderofficier ge
plaatst. Daar bleek hij
geen succes. Na enkele we
ken kwam hij bij de chauf-
feursopleiding terecht.
„Maar toen was ik er
psychisch al zo naar aan
toe, dat ik naar de psychi
aters werd gestuurd. Die
hebben me tenslotte afge
keurd", vertelde de heer
Van der Werf ons gisteren.
„Het is niet zo leuk te
weten, dat je geestelijk
niet stabiel bent, maar ik
ben toch blij met mijn af
keuring. Want ik ben voor
het leger totaal onge
schikt", aldus de heer Van
der Werf. De reden van
zijn afkeuring heeft in ie
der geval één onplezierig
gevolg: hij komt niet meer
in aanmerking voor de
meeste ambtenarenbanen.
Daarom heeft hij ook zijn
haan bij de Gezondheids
dienst voor Pluimvee ver
loren. „Maar dat is zo erg
niet. Ik was toch niet van
plan terug te gaan en ook
voor het overige zit ik niet
zo erg verlegen om een
ambtenarenbaan".
De heer Van der Werf
probeert voor de tijd,
waarin zijn vrouw afstu
deert als dierenarts (ruim
een half jaar) een tijdelij
ke baan te vinden. Daarna
wil hij de praktijk in, want
dierenartsen kunnen ze
zowat overal gebruiken",
aldus de heer Van der
Werf.