bont
Jackié wordt filmster
KIP GING ER IN ALS KOEK
Van Houten
stopt
produktie
DRIE APPELS OP EEN TREINKAARTJE
Pieter van der
Meer de
Walcheren
overleden
POSTAUTO
GESTOLEN
Literaire prijsvraag voor
jongeren
in Zuidwest-Nederland
lekker lui SwTreffer at;
frites-saus
Uemm
Woede over prijsverhogingen levensmiddelen
een
vertrouwd
adres
(Van onze redactie buitenland)
WARSCHAU/STOCKHOLM/BONN - In ver
schillende Poolse steden is een volksoproer uit
gebroken
Dertig procent
commentaar
Gemis aan visie
Ernstig
SCHIP KLEM
ONDER
ZEELANDBRUG
Allende: minder salaris
Premies sociale
verzekeringen
worden hoger
De nieuwe elegante flus (geen fles, geen bus)
met 500 gram tijdelijk van. 1,95 voor 1.65
nu ook in een fius
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx,
HoofdredacteurL. Leijendekker.
Redactie- en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (01150)—7920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 jan. 1971
S 11,15 per kwartaal; per maand 3,90.
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W.
Gironummer 1945433.
DE VRIJE ZEEUW
DONDERDAG
17 DECEMBER 1970
25e Jaargang
No. 6426
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4 B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, al Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummervrijdag tot VJtt.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van onze showredactie)
PARIJS Jackie Onassis wordt filmster. Zij heeft een con
tract getekend met de Amerikaanse regisseur Mike Nichols. Haar
tegenspeler is Rock Hudson.
De data voor de opnamen en de naam van de film zijn nog niet
bekend. Wel is inmiddels uitgelekt dat Jackie een gage van een
miljoen dollar zal ontvangen.
Naar verluidt zou de weduwe van John Kennedy het contract
getekend hebben op voorwaarde geen liefdesscenes te hoeven
spelen.
ZEIST (ANP) De Nederlandse gezinnen licbben in oktober 2,3 miljoen
kilo meer kip gegeten dan in oktober 1969. Dat blijkt uit een onderzoek
dat het Nederlands instituut voor agrarische marktonderzoek op verzoek
van het productschap voor pluimvee en eieren heeft ingesteld om na te
gaan, hoe groot het effect is gew eest van de acties van enkele grote pluim
veeslachterijen die hun prijzen in oktober drastisch verlaagden.
De huishoudelijke aankopen lagen in oktober 84 procent hoven die van
het jaar daarvoor. De stijging, die vooral in de tweede week van oktober
bijzonder groot was, kwam helemaal voor rekening van de diepvries-
kuikens.
Opvallend is, dat de hoogste welstandsklasse het snelst reageerde en een
stijging te zien gaf van 126 procent. De geschoolde arbeiders hieven aan
zienlijk achter, zij kochten 65 procent meer.
OPROER IN POOLSE STEDEN
In Gdansk zijn dinsdag zes doden geva'len bij hevige gevech
ten tussen enerzijds demonstrerende arbeiders en studenten
en anderzijds de politie en de militie.
Tientallen mensen liepen verwondingen op, zo heeft het Poolse
persbureau PAP bekendgemaakt. Ook in Gdynia is hevig gevochten.
Woedende demonstranten hebben
met name in Gdansk enkele grote ge-
bouwen in brand gestoken en zijn,
volgens zeer spaarzame berichten
van ooggetuigen, plunderend door de
straten getrokken. Vele politie- en
militievoertuigen zouden in vlammen
zijn opgegaan.
Volgens berichten, opgevangen, van
radio Gdansk, hebben de autoriteiten
in de steden Gdansk, Sopot en Gdy
nia een avondklok ingesteld van
18.00 's avonds tot vijf uur 's mor
gens. Bijeenkomsten op openbare
plaatsen zijn verboden en arbeiders
die na het ingaan van de avondklok
op straat moeten zijn moeiten specia
le pasjes kunnen vertonen.
Van officiële Poolse zijde is over
de oorzaak van de incidenten niets
bekendgemaakt. Berichten over de
deelname van huisvrouwen aan de
demonstraties hebben bij waarne
mers de indruk versterkt dat de oor
zaak gezocht moet worden in de re
cente prijsverhogingen die de auto
riteiten afgelopen zaterdag hebben
afgekondigd. In het kort komen zij
hierop neer dat levensmiddelen en
brandstoffen (bloem, vis, jam, suiker,
cokes, steenkool) tien tot dertig pro
cent duurder worden. Daartegenover
staat dat prijzen van verbru'iksarti-
keten (televisietoestellen koelikasten
etc.) met vijftien tot dertig procent
zijn verlaagd,
IAe man, die 's avonds van zijn
werk thuiskomt, wordt tegen
woordig keer op keer geconfron
teerd met klachten van zijn vrouw
over steeds maar stijgende prijzen.
Alles wordt duurder, is de klacht
van iederè huisvrouw.
Het gemillimeter aan het loon-
front, waarmee hef kabinet-De Jong
tenslotte zijn politieke leven heeft
gered, zal die klachten niet doen
verstommen. Zakelijk gezien kan
het nu wat bijgestelde loonmati-
gingsbesluit zeer wel verdedigbaar
zijn, uit psychologisch oogpunt
blijft het een moeilijk, zo niet on
mogelijk verteerbare zaak, zowel
voor de individuele werknemer als
voor de vakbeweging. De werkne
mer houdt pijn in de portemonnee,
de vakcentrales blijven diep ge
kwetst omdat kabinet en regerings
partijen het gevraagde vertrouwen
(in zelfmatiging bij looneisen) niet
hebben willen of durven geven.
De looncrisis van de afgelopen da
gen heeft opnieuw uitgewezen, dat
de regering niet weet wat er nu wer
kelijk onder de mensen leeft. Ont
hullend in dit verband is de verba
zing van de minister-president over
de sombere toekomstverwachtingen,
die blijkens een Elsevier-enquête
onder het Nederlandse volk bestaan.
Premier De Jong is een man met
vele kwaliteiten. Hij beseft echter
niet dat een minister-president meer
moet zijn dan een kapitein, die zijn
schip veilig door stormen loodst. Een
premier moet kunnen zeggen waar
de koers van vandaag ons tmorgen
brengen zal. Die visie mist de heer
De Jong, mist het kabinet-De Jong.
Een kabinet zonder visie op de
toekomst staat zwak. Zo'n kabinet
heeft heel veel steun nodig om over
eind te blijven. Zo'n kabinet begaat
een politieke blunder van de eerste
orde als het de vakbeweging van
zich vervreemdt.
De toestand in de havenstad Gdansk
sohijnt het meest ernstig te zijn. Zo
wel het Zweedse consulaat in de stad
als de enkele ooggetuigen, als de be
richten van radio Gdansk spreken
over felle gevechten waarbij vele
doden en gewonden zijn gevallen.
De overigens zeer verwarde bericht
geving geeft het volgende overzicht
te zien: honderden demonstranten
zijn maandag reeds protestoptoohten
door de straten van de genoemde
steden gaan houden. Ze schreeuwden
daarbij felle leuzen tegen vooraan
staande communistische Poolse lei
ders en blokkeerden de straten door
op de tramlijnen te gaan zitten. Toen
greep de politie in samenwerking
met de militie in. Met behulp van
waterkanonnen werden de straten
schoongeveegd.
Na een vrij rustige nacht braken
dinsdag de onlusten opnieuw uit, nu
in verhevigde mate. Vele honderden
demonstranten, onder wie ook huis
vrouwen, stoorden zich niet langer
meer aan de acties van politie en mi
litie en trokken in Gdansk plunde
rend en branden stichtend door de
straten. Een Poolse journalist, om
schreef de situatie als „zeer ernstig".
„In het centrum van de oude stad
(Gdansk) braken her en der bran
den uit. De mannen van de militie
voerden verwoede bluspogingen uit
doch als zij er al in slaagden dan
stormde de menigte onmiddellijk
weer toe en deed de vlammen weer
oplaaien. Openbare gebouwen wer
den geplunderd en in brand gestoken
autobussen en vrachtauto's, waren
huizen, winkels en kiosks werden
vernield", aldus deze journalist.
(Vervolg op pag. binnen-buitenland 1)
(Van onze correspondent)
MIDDELBURG Door een ver
keerde manoeuvre is de Panamese
323 ton metende kustvaarder Le Pre-
chaun onder de Zeelandbrug geva
ren. Het schip kwam kiem te zitten
en met de vloed nam het gevaar toe
dat het vaartuig onder water zou
worden gedrukt. Om 17 uur, toen het
water reeds tot half de luikhoogte
stond, hebben de sleepboten Beve
land en Anjo van Muller uit Ter-
neuzen het schip geborgen.
Het Panamese kustvaartuig, dat
eigendom is van de Amsterdamse
scheepvaartmaatschappij Gruno,
doch onder Panamese vlag vaart, was
onderweg naar Yerseke met een la
ding grit (schelpen). De kapitein T.
Dijkstra uit Delfzijl, had om 14.39
uuir de uit Vlissingen afkomstige
loods J. Meyers aan boord genomen
te Zierikzee. Toen men de vaarope-
ning van de brug naderde, is door
een foutieve manoeuvre de boot en
kele meters tussen de twee pijlers,
.waarop de machines voor de hefbrug
rusten, gevaren en zat als het ware
klem in een betonnen koker. De kop
van de coaster werd hierdoor geheel
ingedeukt. Het gevaarlijke was ech
ter dat het kustvaartuig noch voor
noch achteruit kon en bekneld zat,
juist 'op het moment dat het vloed
begon te worden. Alle voorzorgs
maatregelen werden getroffen. Over
de luiken werden de dekzeilen ge
trokken. Op de brug had een pomp-
wagen van Muller uit Temeuzen
reeds plaats genomen om zo nodig
met pompen het water buiten de ma
chinekamer en woongelegenheden
van kapitein en bemanning te hou
den. Op het laatste moment gelukte
het de twee bovengenoemde sleep
boten de Panamees uit zijn netelige
positie te bevrijden. Met een inge
deukte kop is het schip daarna door
de sleepboten naar Wemeldinge ge
bracht. Het betonnen bouwsel van de
brug werd nagenoeg niet beschadigd.
Een kledingmagazijn wordt ge
plunderd tijdens de onlusten in
Gdansk. De CAF, de fotonieuws-af-
deling van het officiële Poolse pers
bureau, heeft deze foto verspreid.
(Van onze redactie binnenland)
WEESP Het Duitse chocolade
concern Leonard Monheim GmbH te
Aken zal per 1 april 1971 do exclusie
ve rechten verwerven om Van Hou-
ten-produkten te fabriceren en te
verkopen in vrijwel alle landen van
de wereld.
De aandelen van Van Houten blij
ven geheel in Amerikaanse handen
(het concern Peter Paul voor 51 pet.
en W. R. Grace voor 49 pet.).
De produktie van Van Houten-ar
tikelen zal tot medio 1971 in Weesp
worden voortgezet. Daarna zal Leo
nard Monheim de produktie in één of
meer van haar fabrieken in Duits
land voortzetten. Over het lot van de
600 werknemers van het bedrijf is
overleg gaande met de betrokken
vakbonden. In totaal zijn er 600 per
soneelsleden werkzaam.
Een woordvoerder van de Algeme
ne Bedrijfsbond Voedings- en Genot
middelen (ABVG) heeft meegedeeld
dat medio 1971 300 tot 400 man pro-
duktiepersoneel bij Van Houten zul
len moeten afvloeien. De vakbonden
zijn over deze zaak tijdig ingelicht.
De personeelsleden van de afdeling
verkoop zullen volgens de woord
voerder in dienst kunnen blijven.
Volgens Van Houten gaan de. be
sprekingen over een afvloeiingsrege
ling over ca. 500 man.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De treinreizigers-
in België krijgen van 17 tot 23 de
cember allemaal gratis drie appels.
Gastvrouwen zullen die appels uit
reiken op stations en in de treinen.
De gratis-appel-actie is een initiatief
van het Belgisch verbond van coöpe
ratieve tuinbouwveilingen, dat op de
ze manier wil protesteren tegen de
„weggeefprijzen" die appels momen
teel maken en tegen de fruitberg in
Europa.
In totaal gaat het verbond 65 tot 70
ton appels uitdelen, dat zijn er onge
veer 450.000. De reizigers krijgen een
„melange" van Golden Delicious,
Cox's Orange en Jonathan. De uitde
ling begint morgen op de lijnen
Oostende-Brussel en Kortrijk-Den-
dermonde. Alle belangrijke spoorlij
nen in België komen daarna aan de
beurt.
Op 22 december krijgt de actie
extra-aandacht als om half elf gestart
wordt in het centraal station te Brus
sel. Hierbij zal ook de minister van
landbouw aanwezig zijn.
(Van een onzer verslaggevers)
BRDA De priester-schrijver Pie
ter van der Meer de Walcheren is gis
teren op 90-jarige leeftijd in het St.-
Ignatiusziekenhuis te Breda overle
den. Zaterdagmiddag om 14.00 uur
zal de begrafenis plaatsvinden in de
Paulus abdij te Oosterhout.
(Zie ook pag. binnen- en buiten
land H).
(ADVERTENTIE)
(Vraag onze nieuwe bontfolder)
Grote markt 25, Breda.Tel. 01600-30650
IN EEN haven aan de Italiaanse
Rivièra zijn gistermorgen vroeg 13
luxe-jachten verwoest.
(Van onze correspondent)
HEERLEN Gisteravond om
streeks 18.00 uur is bij een PTT
postagentschap aan de Gen. Gijsen-
straat in Heerlen een Volkswagen
busje met postzakken gestolen. Een
van de postzakken bevatte een be
drag aan geld van minstens 15.000
gulden.
Het busje stond onaf gesloten voor
het postagentschap met de sleutel ia
het contact. De bestuurder was even
het postagentschap binnengelopen.
Toen hij terugkwam was zijn wagen
verdwenen. Het grijs-witte bestelbus
je, met het kenteken AV 61-85, wa3
gisteravond laat nog niet gevonden,
SANTIAGO (AP) President Sal
vador Allende heeft een wetsvoorstel
ingediend, waardoor, als het wordt
aangenomen, zijn eigen salaris en dat
van een groot aantal andere hoge
functionarissen zal worden vermin
derd.
(Van onze kunstredactie)
EINDHOVEN. De jongeren
tot 21 jaar in de drie zuidelijke
provincies en Vlaanderen kunnen
hun pennen scherpen op een lite
raire prijsvraag. Er zijn tien Ont
moetingsprijzen van 100,en
tien Aanmoedigingsprijzen van
j 50,Deze zullen uitgereikt
worden tijdens het Literatuurfes
tival op 1 en 2 mei '71 te Eind
hoven. Op dit festival worden 500
Vlaamse en Nederlandse jongeren
verwacht. Deelname staat voor
iedereen tot 21 jaar open. Er is
een interessant programma.
Na het succes van vorig jaar (200
deelnemers) heeft de Stichting Lite
raire Dagen Eindhoven besloten de
prijsvraag voor de tweede keer te
organiseren. De organisie stelt uit
drukkelijk, dat deze prijsvraag open
staat voor iedere jongere, die meent
iets zinnigs op papier te kunnen zet
ten, zonder „literatuur" te plegen.
Men kan zich uitleven in proza,
poëzie, toneelspelen, journalistiek
proza en ieder genre dat men zich
maar bedenken kan. De jury bestaat
uit Hans Berghuis (Maastricht), Ber
nard Kemp (Ganshoren-Brussel) en
Fons Sarneel (Waalre). De inzen
dingstermijn sluit op 1 maart '71.
Prijsvraag en festival staan in het
kader van de viering van het 25-
jarig bestaan van het Kultureel Ak
koord tussen België en Nederland.
Het thema van het festival is dan ook
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De premies voor de
sociale vérzekeringen zullen ingaan
de 1 januari 1971 stijgen, soms door
dat het premiepercentage is verhoogd
soms omdat het loonbestanddeel
waarover premie moet worden be
taald is opgetrokken, in enkele ge
vallen om beide redenen. Ook de
premie voor bejaarden in de zieken
fondsen gaat omhoog. De regering
heeft echter voor het komende jaar
tien miljoen gulden beschikbaar ge
steld om deze verhoging enigszins te
beperken.
(Zie voor de details over deze ver
hoging pag. binnen-huitenland I).
„Ontmoeting". Behalve de informele
contacten wordt op formele wijze
daaraan vorm gegeven door een Poe
try Reading, waaraan 12 Nederlandse
en Vlaamse auteurs deelnemen (o.a,
Gerrit Komrij, Rutger Kopland, Jule3
Deelder, Gust Gils, Marcel Wouters),
een tentoonstelling van concrete
poëzie, die samengesteld wordt door
Hans v. d. Waarsenburg, M. Cantrijn,
Ab van Dijk en J. Crommelin (die
een gelijkluidende expositie in het
Amsterdams Stedelijk inrichtte) en
een Workshop, die het thema op tal
loze -wijzen zal uitwerken. Voor deze
workshop is Bart Scheepens van Pro
loog aangetrokken, die nu met een
kerngroep van een veertigtal Vlaam
se en Zuidnederlandse jongeren deze
manifestatie grondig gaat voorberei
den.
Zowel voor de prijsvraag als het
festival kan iedere jongere zich op
geven vanaf heden. De uitvoerende
organisatie ligt in handen van het
Provinciaal Serviceburo voor Jonge
renwerk in Noord-Brabant (Begijn
hof 35, Eindhoven). Gehoopt wordt
op een gespreide belangstelling uit
de drie provincies en Vlaanderen.
(ADVERTENTIES)
verkrijgbaar bij apotheek en riregift
s en
nachtmode
A
i