EXPERIMENT IN AMSTERDAM Consult voor een verdachte Ik kom voor die koude hoekinuw woonkamer! WOONWAGENWET WORDT AAN DE LAARS GELAPT CHINA'S NIEUWE POLITIEK „VAN DE GLIMLACH" No cure no pay Mao richt zijn blik weer naar het buitenland Aanval Klompé op gemeentebesturen ppm Dr. Veldkamp wil sociale wetten uitkleden INCIDENTEN SEIN' HANDEL DINSDAG 8 DECEMBER 1970 (Van een onzer verslaggevers) AMSTERDAM In de rechtshulp, zoals die in Neder land functioneert, is een leemte. De man of vrouw, die, ver dacht van het plegen van een strafbaar feit, op het politie bureau terecht komen, staan onder bijzonder zware druk. Ze hebben behoefte aan contact met een vertrouwensman, die hun belangen kan voordragen bij de rechtercommissaris, waneer de ernstige beslissing valt: Voorlopige hechtenis of niet. Is eenmaal het besluit genomen, dat voorlopige hechtenis voor een verdachte geboden is, dan breekt voor hem een heel andere, veel zwaardere periode aan dan de maximaal vier dagen, die hij in verzekerde bewaring op het politiebureau heeft doorgebracht. Momenteel ligt de beslissing over de voorlopige hechtenis uit sluitend in handen van de officier van justitie en de rechtercommis saris. Er is daarom meer tegen wicht van de kant van de verdach te nodig. Bij de huidige gang van zaken bestaat het gevaar, dat de beslissende instantie onvoldoende of onvoldoende genuanceerde in formatie heeft, wanneer ze een verdachte in voorlopige hechtenis stelt. Het. proces-verbaal, waarin de vaak urenlange verhoren zijn samengebald, kan per definitie niet volledig zijn. En lang niet iedere verdachte kan zijn zegje doen, wanneer hij door de rechter commissaris wordt ondervraagd. Kortom: juridische bijstand kan hij dringend gebruiken. Maar hij krijgt; die in de praktijk niet misdadigers, die het klappen van de zweep kennen en een eigen raadsman hebben, uitgezonderd. Deze onbevredigende situatie is vorig jaar onderkend tijdens een congres van de Jonge Balie in Amsterdam. De daarbij aangeslo ten advokaten kwamen tot de con clusie, dat er in Nederland behoef te was aan een soort SOS-centrale, een piketdienst, die juridische bij stand zou kunnen verlenen aan verdachten, die in verzekerde be waring zijn gesteld. Dezelfde slotsom resulteerde uit onderzoekingen van heit Criminolo gisch Instituut van de Vrije Uni versiteit. Zo kwam het juridisch consultatiebureau tot stand, dat sinds begin oktober in Amsterdam functioneert en dat qua doelstel ling en uitwerking een unicum in de wereld mag heten. Het gesprek erover wordt gevoerd met drs. R. L. Bergsma, die als sociaal-psycho loog verbonden is aan het Crimino logisch Instituut van de Vrije Uni versiteit van Amsterdam, en met mr. E. W. de Kruijff, lid van de Amsterdamse Balie. De Reclasse- ringsraad heeft ook een maat schappelijk werker geleverd voor de staf, waarin voorts drie psycho logen zitten. Daarnaast beschikt het consultatiebureau over onge veer 100 van de 480 advocaten, die in het arrondissement Amsterdam werkzaam zijn. Ze stellen zich een dag in de vier of zes weken vrij willig ein kosteloos ter beschikking van het consultatiebureau. Per dag staan bijgevolg drie a vier advoca ten klaar voor belangeloze juridi sche hulp aan in verzekering ge stelden of aan de tweede groep, waarop mén zich richt de ver dachten, die thuis op hun dag- zoals dat in de volksmond heet, die na het verhoor op het politie bureau op' vrije voetein zijn ge steld. Deze twee groepen bepalen te vens de wijze, waarop het werk van het juridisch consultatiebureau is verdeeld. Men kent een externe dienst voor de bijstand aan in verzekering gestelden en een in terne dienst voor hulp aan ver dachten, die thuis op hun daag- vaarding wachjen. Bij de externe, dienst gaat het als volgt. Wanneer een verdachte in verzekerde bewa-' ring wordt gesteld dat is zes. uur na zijn aanhouding krijgt hij van de verhorende rechercheur een brief, waarin hem op de moge lijkheid gewezen wordt, telefo nisch een advocaat van het juri disch consultatiebureau op te laten roepen, die hem gratis en zo snel als het onderzoek toelaat terzijde komt staan. Als de verdachte de wens te kennen geeft, van de mo gelijkheid gebruik te willen ma ken, wordt een van de dienstdoen de advocaten gewaarschuwd. Hij spoedt zich naar het betrokken po litiebureau en krijgt daar de gele genheid om met de verdachte over zijn zaak te praten. De opzet van het gesprek is, dat de raadsman zich kan voorbereiden op de voor geleiding voor de rechter-commis saris, waarbij het besluit zal val- dan niet in voorlopige hechtenis gaat worden omgezet. Vervolgens probeert hij de zaak, die in zijn handen blijft, zoveel mogelijk te begeleiden. Hij praat bijvoorbeeld met familieleden. Hij vergaart meer uitvoerige en genuanceerde informatie dan het proces-verbaal kan geven. Hij neemt contact op met de officier van justitie en stelt hem op de hoogte van gegevens, die niet blijken uit het dossier. Hij stelt, kortom, alles in het werk om zijn cliënt te behoeden voor een bevel tot voorlopige hechtenis door de fijne nuances te leveren, die de officier van justitie en de rechter commissaris zonder zijn tussen komst zouden zijn ontgaan, omdat ze niet voorkomen in het dossier. Mr. de Kruyff: „Inderdaad is een van onze belangrijkste doelstellin gen, de preventieve hechtenis te rug te dringen". De medewerking, die het juri disch consultatiebureau krijgt van de rechter-commissaris, het open baar ministerie en de politie is goed, al blijft het een kwestie van wennen en inspelen. Met de politie geldt overigens de afspraak, dat de te hulp geroepen advocaat het on derzoek op geen enkele manier zal bemoeilijken. Drs. Bergsma: „Het gaat er ons louter om, de beslissing van de rechter-commissaris over de pre ventieve hechtenis een beter ge fundeerde basis te geven door hem te informeren over allerlei achter gronden". In zijn prille bestaan heeft de externe dienst van het juridische bijstand kan hij dringend gebruiken consultatiebureau inmiddels al tachtig gevallen behandeld, voor het grootste deel diefstallen, even tueel met geweldpleging einof in klimming, voorts gevallen van drug-gebruik én zedenzaken. Het aantal aanvragen otn juridische hulp van in verzekering gestelden varieert van drie tot dertien per dag. Het kost de dienstdoende ad vocaten een beduidend offer, want alleen aan het gesprek met de verdachte al kunnen ze een tot drie uur kwijt zijn. Daartegenover staat de afspraak met de president van de Amsterdamse rechtbank, dat zij zoveel mogelijk persoonlijk zullen worden toegevoegd, wan neer eenmaal tot voorlopige hech tenis is besloten en de verdachte recht krijgt op een door het rijk betaalde pro deo-raadsman. Over resultaten valt in dit stadium nog niets te zeggen. Drs. Bergsma hoopt, dat men over een half jaar met cijfers kan komen. Dan is er de groep „verdachten met eeri lopend vonnis", die naar huis mogen gaan, nadat de politie proces-verbaal heeft opgemaakt. Het Criminologisch Instituut van de Vrije Universiteit van Amster dam heeft in 1968 binnen deze grote, diffuse groep een onderzoek ingesteld. 60 procent bleek behoef te te hebben aan juridische infor matie of hulp. 35 procent wilde al dan niet daarnaast sociale of economi sche hulp en 35 procent psycholo gische hulp. Deze cijfers gaven geboorte aan een idee om te ko men tot een onafhankelijk consul tatiebureau, waar op vrije voeten gestelde verdachten gratis, ano niem en vrijblijvend hun vragen of problemen op tafel kunnen leg gen. De gedachte' heeft zich gecon cretiseerd inde internedierist van thet juridisch consultatiebureau, die rust op drie poten, namelijk de verlening van juridische, maat schappelijke en psychologische bij stand. De interne dienst is stroever op gang gekomen dan de externe en heeft tot nu toe een twintig a dertig gevallen gehad van het lich tere kaliber zoals winkeldiefstal len, exhibitionisten en verkeersde- linquenten („hoe kan ik eventueel mijn rijbewijs terugkrijgen?"). Eerst vindt een opvanggesprek plaats, waarbij het erom gaat, zo snel mogelijk tot de kern te ko men wat zijn de problemen en hoe luidft de vraagstelling? Voorts wordt de cliënt sociaal in kaart gebracht aan de hand van een vaste vragenlijst. Gaat het om ie mand met vragen of problemen op juridisch gebied, dan wordt hij doorverwezen naar de dienstdoen de jurist. Voor maatschappelijke vraagstukken is er de maatschap pelijk werker en psychologische problemen worden doorgespeeld naar de psycholoog. Drs. Bergsma: „Het belangrijkste werk van de interne dienst is het opvangen en zo snel mogelijk doorverwijzen van de mensen, die zich melden. We zijn een centrum voor eenmalige opvang. Het is niet de bedoeling, dat we therapie be drijven". De werkwijze is dezelfde als bij de externe dienst. Als een verdachte het politiebureau mag verlaten, krijgt hij een brief, waarin op het bestaan en de moge lijkheden van het juridisch consul tatiebureau wordt gewezen. Geval len van mensen zonder brief wor den niet in behandeling genomen. Men kan zich dus niet tot het consultatiebureau wenden om ad viezen in echtscheidingszaken en dergelijke. Zowel drs. Bergsma als mr. de Kruijff benadrukken tijdens het gesprek herhaaldelijk het experi mentele karakter van het juridisch consultatiebureau. Het is een proefneming van anderhalf jaar, waarvoor het ministerie van justi tie 15.000 gulden subsidie heeft gegeven precies de materiaal kosten. Drs. Bergsma: „We hebben vooropgesteld, dat we niet weten, of het haalbaar zal worden. We zoeken naar het hoe en wat. Tij dens deze experimentele periode doet iedereen alles belangeloos. Komt er straks een vast e instel ling, dan zal de staf natuurlijk bezoldigd moeten worden en die nen ook de meewerkende advoca ten voor hun inspanningen te wor den betaald. Momenteel werken we in elk geval, dat we behande len, met vragenlijsten. Die gaan straks in de computer om te kun nen komen tot een zo snel mogelij ke rapportering aan Den Haag". Een experiment dus. Een proef, die beperkt blijft tot de gemeente Amsterdam. Daar krijgen verdach ten een kosteloze bijstand, die ze overal elders in Nederland ontbe ren, terwijl de behoefte overal even urgent is. Het lijkt niet eerlijk. Waarom niet overal in den lande juridische consultatiebureaus? „Er is van alle kanten grote belangstelling", zeg gen drs. Bergsma en mr. de Kruijff. „Maar we moeten wachten op het resultaat van dit eerste experiment. Als-je het ethisch be kijkt, voel je je niet lekker. Prag matisch echter is een landelijk systeem van consultatiebureaus niet zo maar op te zetten. We merken, dat de realisering van een consultatiebureau op beperkte schaal al een ingewikkelde zaak is. Het moet heel geleidelijk gaan. Zelf zijn we ook begonnen met uitsluitend in verzekering gestel den op het hoofdbureau van poli tie. Je kunt zeggen: Dat was discri minatie ten opzichte van de ver dachten, die op de andere bureaus vastzaten. Toch zijn we blij, dat we het gedaan hebben, want het geeft een hele papierwinkel. Je kunt beter in Amsterdam een ex periment opzetten, dat landelijk kan worden overgenomen, als het slaagt, dan landelijk met een proef beginnen waarvan de kans op mis lukking groot is. Maar we hopen, dat op grond van onze ervaringen in de toekomst een systeem van consultatiebureaus overal in het land tot de werkelijkheid kan gaan behoren. De verdachten hebben er recht op". (ADVERTENTIE) Met DRUgasar gasverwarming, op de buitenlucht aangesloten door een opening in de buitenmuur. Meer dan 60 verschillende uitvoeringenvan klein tot groot! Prijzen vanaf f299,-. Vraag ongefrankeerd de gratis brochure aan bij Koninklijke Fabrieken Diepenbrock Reigers N.V., Antwoordnummer 17, Ulft. DRUgasar lekker stoken zonder schoorsteen. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. Onder protest van veel woonwagenbewoners en maatschappelijk werkers werd op I oktober j.I. de nieuwe woon- wagenwet van kracht. Maar van de uitvoering ervan komt niet veel terecht. De plaatse lijke kleine kampen moeten volgens de wet binnen vijf jaar verdwij nen en vervangen worden door regionale centra. Maar minister Klom pé (C.R.M.) twijfelt er nu al aan of de 50 gelpande centra er zullen komen. een brief van CRM krijgen waarin hen wordt gewezen op hun taken in het woonwagenbeleid. De woonwagenbewoners hebben onder meer geprotesteerd tegen het ghetto-achtige karakter van de regi onale kampen. Minister Klompé heeft toegegeven dat helaas de kam pen vaak te ver van de bewoonde wereld zijn aangelegd, soms zelfs 7 tot 8 kilometer van de bebouwde kom verwijderd. Inmiddels is er een voorschrift van CRM dat de centra niet verder dan 3 km buiten de bebouwde kom mogen liggen. Prikkeldraad om de kampen is natuurlijk onnodig, vindt de minister. Het nut van slagbomen ziet ze ook niet. De bouw van som mige centra is volgens dr. Klompé psychologisch niet gelukkig, al is dat vaak niet vooraf vast te stellen. Dat er op de kampen speciale poli tiebewaking zou zijn, was minister Klompé niet bekend. Zij wist wel dat de politie vaak juist weinig optreedt tegen woonwagenbewoners, omdat de agenten vinden dat er onvoldoende wordt bestraft. Mevr. Klompé zei dit eind oktober in een besloten vergadering met een commissie van kamerleden. De mi nister schuift een groot deel van de schuld van het falende beleid af op de gemeentebesturen. Die moeten per regio samen een kamp opzetten. Pas daarna mogen zij hun eigen gemeentelijke kampje opdoeken. Sommige gemeenten onttrekken zich geheel aan hun verantwoorde lijkheid, aldus de minister. Het komt voor dat woonwagens toelating tot de gemeente geweigerd wordt, terwijl de betrokken gemeente niet is aangesloten bij een regionaal cen trum. Sommige gemeentebesturen weten nauwelijks wat er in de nieu we wet staat, ondanks de uitgebrei de voorlichting en contacten die er geweest zijn. Kinderen uit trekken de woonwagengezinnen moeten een gewone lagere school kunnen bezoe ken, vindt dr. Klompé. Zij is be zorgd over gemeentebesturen die dit niet (willen) begrijpen en kinderen op de scholen weigeren. Binnenkort zullen de .gemeentebesturen opnieuw (ADVERTENTIE) Elke dag opnieuw bezien wij uw aandelenportefeuille. Zwakke plekken worden zo nodig verwijderd, winstgevende versterkt. Elke dag opnieuw een scherpe kontrole van uw effektenbezit. Maar dat is niet het enige waarin wij als dag en nacht verschillen met effektenmakelaars en grootbanken. Ook onze honorering is een andere. U betaalt ons alleen wanneer uw vermogen door ons beheers- advies is gegroeid. Eenmaal per jaar 15 procent van die groei. En mocht er - onverhoopt - in dat boekjaar geen groei hebben plaats gehad, wel wij zeiden het al: no cure no pay. Een gesprek hierover kan belangrijk zijn voor uw financiën. Bel of schrijf ons of zend ons uw visitekaartje. Wij geven u dan alle mogelijke inlichtingen. professional portfolio management ppm bureau voor beleggingsadviezen en vermogensbeheer n.v. keizersgracht 478 - amsterdam - telefoon 020 - 226454. IV vv (Van onze parlementaire re- flaktie). DEN HAAG Oud-minister Veldkamp hoopt binnen ander half jaar een ontwerp voor een basiswet sociale zekerheid klaar te hebben. Deze wet vormt het eerst deel van de serie wetten ter vereenvoudiging en codifi catie van de sociale wetgeving. Drie jaar geleden heeft de Oud- minister hiertoe een staatsop dracht gekregen, met welk werk zo'n 15 jaar gemoeid zal zijn. Ais voorzitter van de staats commissie vereenvoudiging en codificatie vain de sociale zeker heidswetgeving heeft dr. Veld kamp thans een interim-rapport uitgebracht. Hierin zet hij uit een hoe de basiswet sociale zekerheid moet worden opge bouwd. In deze wet zou moeten worden omschreven wie verze kerd zijn, hoe de sociale zeker heid wordt gefinancierd, hoe het toezicht, het beroepsrecht ende strafrechtelijke bepalingen wor den geregeld. In de huidige sociale wetge ving zijn de bepalingen die op deze onderdelen betrekking hebben in elke afzonderlijke wet geregeld. Het is de bedoe ling om voor de hele sociale wetgeving in één basiswet te regelen wie verzekerd zijn, wat de uitkeringen zijn enz. Dr. Veldkamp heeft voor deze ba siswet een eerste ontwerp ge maakt. Deze omvat zo'n 120 ar tikelen die dienen ter vérvan- ging van 1500 artikelen uit de bestaande wetten. Dr. Veldkamp acht het ge wenst dat als een onderdeel van de vereenvoudigde wetgeving klaar is, dit onmiddellijk na parlementaire behandeling wordt ingevoerd. De invoering van de gestroomlijnde wetge ving in etappes bevordert een vlotte aanpassing. Door deze ge- lidelijke invoering worden on derdelen van bestaande wetten overbodig. Gelijktijdig zouden dan bestaande wetten moeten worden „uitgekleed" door die overbodig geworden artikelen te laten vervallen. Dit werk beti telde dr. Veldkamp als „legisla tieve striptease". (Van onze redactie buitenland). PEKING Wat is er de laatste tijd digenlijk met de volksrepubliek China aan de hand? Het immense land van voorzitter Mao Tse Toeng werpt momenteel zo'n innemende glimlach naar het buitenland dat vele verraste diplomaten zich afvra gen welke bedoeling er achter steekt. Zo zijn bijvoorbeeld vele Chinese ambassadeurs na een afwe zigheid van verscheidene jaren weer naar hun overzeese posten terugge keerd. Ze heffen daar glazen cham pagne met de rest van het diploma tieke corps als eerbewijs aan bui tenlandse staatshoofden, die tijdens de culturele revolutie in Peking (1966-1969) nog als „gemene dui vels te boek stonden. De Chinese vertegenwoordigers lachen vrijuit tegen en staan schouder aan schou der met zowel westerse „imperialis ten" als Russische „revisionisten". Hun gewijzigde houding vormt het hoofdthema van gesprek in de poli tieke wereldcentra. Toen kameraad Mao zich in het jaar van 1965 persoonlijk aan het hoofd stelde van de „grote proletari sche culturele revolutie" om „de grote sprong vooruit" te maken zag het er aanvankelijk niet naar uit dat deze „rectificaticampagne" China's voorzichtige toenadering tot het bui tenland vee) kwaad zou doen. De stroomversnelling, waarin de cultu rele revolutie terecht kwam ontlokte aan waarnemers vrij spoedig het commentaar dat Mao en zijn volge lingen regelrecht ou een isolement ten opzichte van het buitenland af stevenden. Niet zozeer door het feit dat China voorlopig-al zijn aandacht nodig had voor de steeds groter wordende binnenlandse problemen als wel door de bittere aanvallen die in het kader van de revolutie ook tegen het buitenland werden onder nomen. De Peking Review schreef o.m. dat „Russische revisionisten en Amerikaanse imperialisten, in Pe king de heilige alliantie genoemd, het communisme wilden tegengaan. „Deze alliantie is echter tot misluk ken gedoemd". Eind augustus 1966 trokken de „herauten van de cultu rele revolutie", de rode wachters vernietigend door Peking en andere steden. Ze traden op tegen alles wat bourgeois en buitenlands was. Per sonen die westerse kleding of haar dracht hadden werden op straat las tig gevallen. Dat Mao achter hen stond bewees hij door met een rode band om de arm in het openbaar te verschijnen. Het optreden van de rode wach ters tegen de buitenlandse vertegen woordigingen in Peking, dat spoedig daarna plaatsvond, en de pogingen de gedachten van Mao naar het bui tenland te exporteren werden de oorzaak van een groot aantal inci denten. Zo werd eind augustus een Russisch schip drie dagen lang door rode wachters vastgehouden in de haven van Dairen en korte tijd later werd de ambassade van de Sovjet- Unie in Peking door hen bestormd. Tezelfdertijd werd ook de Britse legatie bestormd uit protest tegen het verbod op drie communistische kranten in Hongkong. Italië haalde de haat van Peking op zich toen de havenautoriteiten van Genua en Venetië verboden Chinese schepen te lossen omdat er Maoistische leu zen op waren aangebracht. In datzelfde jaar ook vomd een mysterieus ongeluk plaats met een Chinese ingenieur in Nederland. Na dat de man door landgenoten uit het ziekenhuis was ontvoerd en in de woning van de zaakgelastigde was gestorven, verklaarde Nederland de Chinese zaakgelastigde persona non grata. Hetzelfde gebeurde daarop met de Nederlandse ambassadeur Jongejans in Peking, die het land echter niet mocht verlaten voordat alle Chinese vertegenwoordigers veilig uit Nederlnd vertrokken wa ren. De culturele revolutie was er ver der de oorzaak van dat China in die tijd de betrekkingen verbrak of op schortte met o.m. Dahomey, Ghana, Indonesië, Birma. Tunesië en dat die betrekkingen met Frankrijk, Mongo lië, Nepal, Ceylon, Denemarken, Zweden, Zwitserland, Italië en Ke nia een dieptepunt bereikten. China was in een isolement geraakt, waar het tot het begin van dit jaar bijna volledig in bleef steken. Toen gaf Mao zelf weer het sein voor de hernieuwde toenadering tot het buitenland. Ter gelegenheid van het grote vuurwerk op het plein van de Hemelse Vrede ontving hij op 1 mei voor de eerste keer sinds lange tijd weer het in Peking geaccredi teerde diplomatieke corps. Zijn ge baar werd deze zomer gevolgd door een ongewoon levendige diplomatie ke activiteit in de Chinese hoofd stad. Er ging geen week voorbij waarin niet een buitenlandse delegatie in Peking aankwam en in een maand tijd zag men zelfs partij- of rege ringsleiders uit Pakistan, Roemenië, Somalië, Soedan, Albanië, Zambia, Tanzania en Frankrijk. Dit leidde ertoe dat China nu, uit eigen wil, niet langer meer een re bellerende verschoppeling is in de internationale samenleving. Wat de redenen daarvan ook mogen zijn, de economen wijzen er op dat de Chi nese handel met de rest van de wereld sterk- groeiende is. Iedere dag welhaast komen er berichten van het herstellen van de breuken, van benoemingen van nieuwe Chi nese ambassadeurs, van handelso vereenkomsten en van een algehele verbetering in de betrekkingen met andere landen. Eén Franse diplomaat omschrijft het nieuwe buitenlandse beleid van Peking als „de politiek van de glim lach, maar hij vraagt zich daarbij wel af wat er nu eigenlijk achter steekt. De Franse regering is altijd de vaste vriend van China geweest als het de toelating van Peking tot de Verenigde Naties betreft. Voor de eerste keer in de geschiedenis Van de VN werd op 20 november in de algemene vergadering met 51 stemmen voor, 49 tegen en 25 ont houdingen een resolutie aangenomen om de volksrepubliek in het kielzog van Oe Thant te trekken. Toch mis lukte de poging weer omdat de ver eiste tweederde meerderheid, die onder druk van de Ver. Staten in een eerdere resolutie was vastge steld, niet werd gehaald. En toch, geen diplomaat twijfelt er nog aan dat China langzaam en weloverwo gen naar een zetel in de VN wan delt. Een belangrijk probleem zal dan nog wel moeten worden opge lost, Taiwan. De regering van gene ralissimo Tsjang Kai Sjek, die in 1949 van het Chinese vasteland werd verdreven, spreekt in de VN nog steeds namens China en weigert haar zetel aan de volksrépubliek af te staan al vertegenwoordigt die dan 700 miljoen mensen. Eenentwintig jaar de grote leider zijn hebben Mao echter een nieuw gevoel van kracht gegeven. Nu de laatste stuiptrekkingen van de cul turele revolutie voorgoed voorbij zijn stuurt hij met een minimum aan bombarie zijn ambassadeurs naar hun posten terug. Canada en Italië gingen onlangs over tot erken ning van het regiem in Peking en andere landen overwegen eveneens een dergelijke stap te doen. Het is duidelijk dat Mao de wereld weer tot vriend wil maken, maar wel op zijn eigen manier en in een door hem gedicteerd tempo. Pekimgs nieuwe glimlach wordt wellicht het best geregistreerd door de spiegel van relaties met Moskou. De twee communistische grootmach ten hebben pas nog voor de eerste keer sinds 1966 ambassadeurs uitge wisseld. De gebroken ruiten zijn gerepareerd en inktvlekken verwij derd van de Chinese ambassade in Moskou voordat de Chinese afgezant Lioe Hsin Tsjoean vorige week aan kwam. Het schoonmaken van het gebouw dat in 1969 tij deins de grens incidenten door Russische demon stranten was bekogeld, symboliseerde de dooi in de uiterst koele betrek kingen. Een van de eerste taken die voor de nieuwe ambassadeur is weggelegd is het opstuwen van de handel tussen de twee' landen die sinds het uitbreken van de culturele revolutie was teruggelopen van 8 miljard naar 206 miljoen gld per jaar. Een ander teken van de gewij zigde wind die door Peking waait was enkele weken geleden het her stellen van de diplomatieke betrek kingen op ambassadeursniveau met Polen. Dit is temeer belangrijk om dat het enige directe diplomatieke contact tussen Washington en Pe lting plaats vindt via incidentele ontmoetingen tussen hun ambassa deurs in Warschau. China is ook duidelijk bezig de betrekkingen te verbeteren met an dere Oosteuropese landen die een nauwe band met het Kremlin heb ben. Een nieuwe Chinese ambassa deur is naar Praag gestuurd en de handel met Tsjechoslowakije ver toont een stijgende lijn. 20 procent van de handel van Oost-Duitsland wordt sinds kort met China gevoerd. Chinese vertegenwoordigers zijn te ruggekeerd in Hongarije, Roemenië en Zuid-Slavië evenals in Albanië, China's beste vriend. In alle gevallen werpt China een hongerige blik op de toename van de handel met Oost-Europa, Afrika het Midden-Oosten en Azië. In juni nog stuurde Mao een ambassadeur aan het hoofd van een missie van 13 man naar Cairo. Waar de ambassadeurs ook gaan, de chi- -«e handelaren volgen hen op de voet.

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1970 | | pagina 7