IÏN
Volle
treinen
Is het
'n duur
land?
IF0R
MATIE I
Waar de zon
eeuwig schijnt
Mode
is
fris
getint
TOERISME IN DE WINTER
MET
DE AUTO
FRANKRIJK
GRAN CANARIA
MET DE
CARAVAN
Irï Mittenwald is de vakantie een sprookje Aan de sneeuw-bar in Oberbayern
latie van onderaf niet te sto
ren.
Dubbele ramen beslaan
niet. Voor sommige cara
vans kan men hardplastic
binnenramen krijgen. Men
kan ook plasticfolie voor de
ramen plakken. Zorg dan
wel voor tussenruimte. Of
voorzie bestaande horren
van folie.
De lucht in de caravan
moet ononderbroken ver
verst worden, Kachels zon
der afvoer mogen niet ge
bruikt worden.
WAT voor een zomerva
kantie per auto geldt, is
in nog sterkere mate van
kracht voor een winterva-
kantie met het eigen ver
voermiddel: de wagen moet
in tip-top-conditie zijn. Van
motor, banden en accu wordt
het uiterste gevergd. Daar
om wat raadgevingen aan
mensen die van plan zijn
met de auto naar de winter
sport te gaan.
maak tijdig een afspraak
met de garage voor een gro
te beurt;
neem ten aanzien van ac
cu en banden geen enkel ri
sico: vervang een en ander
wanneer de garage zulks
aanbeveelt
in feite zijn zomerbanden
ongeschikt voor het rijden in
de besneeumde bergen. Spi
kesbanden zijn het beste,
maar duur: 500 tot 600 per
vier stuks. Voordeliger en
ook goed zijn M en S banden,
waarvan er twee nodig zijn,
kosten 80-110 gulden per
stuk;
wie in wintersportland
veel gaat rijden, zal sneeuw
kettingen nodig hebben, die
zowel in Nederland als in
wintersportlanden gehuurd
kunnen worden;
spuitbusjes met vloeibare
hars kunnen een hulpmiddel
zijn wanneer de banden op
besneeuwde of beijzelde we
gen doordraaien;
bij rijden op gladde we
gen moet de bandenspanning
met ong. 0,3 atm. worden
verhoogd
afgeraden wordt na in
vallen der duisternis nog
uren door te rijden;
bewaar onderweg een
flinke afstand tot voorlig
gers;
rem altijd pompend;
vermijd bruuske stuuruit-
slagen;
bij sneeuwval overdag
groot licht
op gladde hellingen zo
min mogelijk schakelen, be
ter: onderaan de helling
reeds juiste versnelling in
schakelen;
bij afrijden van hellingen
zoveel mogelijk op de motor
afremmen
voor- en achterruit des
avonds afdekken met hoes,
kranten of stukken karton;
meenemen: stoffer om de
wagen sneeuwvrij te maken,
plankje om krik te steunen
in geval van lekke band,
werkhandschoenen, kleedje
of oude jas, zakje zand en
schopje, spuitbussen met rui-
ten-ontdooier en rubber libri-
cant om portiersloten te ont
dooien.
DE internationale treinen
vanuit Nederland naar de
wintersportgebieden die rij
den in de week vóór Kerst
mis zijn grotendeels volge
boekt.
In de Austria - express, de
Holland-Italia-express en de
Lorelei-express die op 18 en
19 december vertrekken is
helemaal geen plaats meer.
Incidenteel is er nog kans op
een plaats in de internatio
nale treinen, die rijden van
20 tot en met 24 december.
De tremen die in de Kerst
nacht en de dagen daarna
vanuit Nederland vertrekken
zijn nog niet volgeboekt.
De Nederlandse Reisvereni-
ging (NRV), die „all-in" win
tersportreizen per trein orga
niseert heeft nog plaats in
haar treinen van 20 tot en
met 23 december naar Oos
tenrijk en Zwitserland. De
NRV-treinen voor de terug
reis op 2, 3 of 4 januari zijn
echter vol.
VAN DE klassieke winter
sportlanden is Frankrijk bij
Nederlanders het minst in
trek. Zeer waarschijnlijk
speelt de taalbarrière een
rol. Skilessen volgt men ge
makkelijker in een Duitsta
lig land dan in Frankrijk, zo
redeneren velen. Veelal
wordt ook verondersteld dat
Frankrijk een duur land is.
Niet helemaal terecht.
Een factor die van belang
kan zijn, is dat de maaltij
den in Frankrijk op een bij
zonder hoog peil staan. De
Haute Savoie en Dauphiné
zijn voor de Nederlanders de
best bereikbare wintersport
gebieden in Frankrijk. Er
zijn 9 bestemmingen, waarop
de Franse Toeristen Service
treinen laat rijden, nl. 4 te
St. Gervais bij Chamonix, 3
bij Grenoble en 2 te Courche-
vel in het Val d'Isère. Vanaf
half december tot half
maart organiseert de FTS
all-in reizen naar deze be
stemmingen waarbij men
ongeacht het vertrekstation
in Nederland een uniform
bedrag betaalt, terwijl in de
prijs ook de couchettes (2x)
zijn begrepen. Val d'Isère is
bij Nederlanders nog het
meest in zwang, omdat hier
jaarlijks de skikampioen
schappen van de lage landen
worden gehouden.
Een geheel verzorgde 10-
daagse treinreis naar Val
d'Isère wordt door FTS aan
geboden voor f 382, een dito
naar het mondaine Mégève
staat geprijsd voor 417de
nachtclubs en dancings in
Mégève behoren tot de beste
van Frankrijk.
Onderstaand een lijst-
J je van de nationale ver- 2
2 keersbureau's van een 2
2 aantal landen waar 2
2 men nadere inlichtin- 2
gen, folders e.d. kan
krijgen. Deze bureaus 2
2 verrichten echter geen 2
2 boekingen, daarvoor 2
2 moet men naar een reis- 2
bureau.
BELGIE Nationaal
Belgisch Verkeersbu-
reau, Leidseplein 7 Am- 2
2 sterdam. Telefoon 020- 2
2 24 59 59. 2
2 BULGARIJE Bul-
gaars Verkeersbureau, 2
Reguliersdwarsstr. 54
2 58, Amsterdam. Telef.
2 020 - 24 84 31. 2
2 DUITSLAND Duiits 2
Reisinformatiebureau, 2
Spui 24, Amsterdam.
Tel. 020-2412 93.
j FINLAND Fins J
Nationaal Verkeersbu-
2 reau, O. Nassaullaan 25 2
2 Amsterdam, Telef. 020 - 2
76 16 72. 2
FRANKRIJK Bu- 2
2 reau France, Rokin 128, 2
2 Amsterdam. Telef. 020 - 2
2 23 52 22.
2 NOORWEGEN
Noors Verkeersbureau,
Westerstraat 7-11, Rot- 2
2 terdam. Telefoon 010 - 2
2 11 12 20. 2
2 OOSTENRIJK 2
2 Oostenrijks Toeristen-
verkeersbureau. Heren-
gracht 437, Amsterdam. 2
Tel. 020-6 2188. 2
2 ROEMENIE Roe- 2
2 meens Nationaal Ver- 2
2 keersbureau, KU. Gart-
manplantsoen 1719,
2 Amsterdam. Telef. 020-
2 23 34 89. 2
2 SPANJE Spaans 2
2 Nationaal Verkeersbu- 2
2 reau, L. van Meerder-
voort 8a, Den Haag.
Tel. 070-18 27 66. 2
2 TSJECHO - SLOWA- 2
2 KIJE Cedok, Leidse- 2
2 straat 4, Amsterdam. 2
2 Teil. 020-22 27 88.
2 ZWEDEN Zweeds
Irrfomatiebureau, Nes 2
5—7, Amsterdam. Tel. 2
2 020 - 23 47 64. 2
2 ZWITSERLAND 2
2 Nat. Zwitsers Verkeers-
2 bureau, Koningsplein 11
Amsterdam. Telef. 020 - J
22 20 33. 2
De Costa del Sol en de
Costa Blanca zijn op het
Spaanse vasteland favoriete
kusten voor een winterva-
kantie. Torremolinos en Mar-
bella aan de Zonnekust, Beni
dorm, La Manga Campoa-
mar aan de Blanke kust zijn
de meest bekende plaatsen.
Tal van Touroperators orga
niseren vliegreizen-in-de-wm-
ter naar deze zonne-oorden.
Wie met FIT de lucht ingaat
kan drie weken in een ap
partement aan een van de
beide kusten verblijven en
betaalt dan voor twee weken.
Wie naar Ibiza gaat, moet
over het algemeen rekening
houden met minstens één
overnachting op Mallorca,
gewoonlijk in de prijs inbe
grepen. Nespanda (specialis
ten in Spanje-reizen) biedt 'n
vliegreis naar Ibiza, met ver
blijf in een appartement, aan
v.a. 388 voor 1 week, 430
voor 2 weken, 472 voor 3
weken.
Ook Tunesië komt meer
en meer in trek voor 'n win-
tervakantie. Djerba is een
van de grote toeristencentra
daar. Airtour vliegt erheen
en berekent voor de vlucht
plus volpension in een hotel
497 (oplopend tot 822),
p.p.p.w.
Spelevaren in de winter
gaat ook in Nederland veld
winnen. Een cruise met de
Sunliner wordt door de NRV
aangeboden vanaf 595. Men
vliegt naar en van Malaga
per KLM, scheept zich in
Malaga in en maakt dan een
boottocht langs Afrika's
Westkust en de Canarische
eilanden.
OOK DE wintersportkle-
ding gaat met haar tijd mee.
Deze blijft praktisch. Een
nieuw modesnufje is de ge
wone helanca skibroek met
onder de knie een dubbele
pijp, waarvan een deel (met
bandje onder de voet) in en
een deel boven de schoen
valt. Het voordeel is dat de
broek én op zijn plaats blijft
zitten én met de huidige mode
meegaat door de wijd uitlo
pende pijp.
Een goede combinatie is de
knickerbocker met een paar
kleurige kabelsportkousen. De
minimumprijs is 49,95; voor
kinderen 29,95.
Het ski-jacket bestaat uit
gewatteerde nylon. Nieuw
zijn de elastische zijkanten,
die er voor zorgen dat het
jacket goed afsluit. Er zijn
eveneens ongevoerde dubbele
terlenka jacks. Zij, die het
liefst een dikke trui dragen
prefereren het laatste. Een
dik gevoerde jacket kan men
het best over een fijne wol
len trui dragen. Noodzakelijk
is de katoenen of nylon pulli
met col die onder de trui ge
dragen wordt.
De katoenen pulli is ideaal
voor het opnemen vain trans-
piratievocht. Het voordeel
van de nylon onderpulli is
echter dat deze gemakkelijker
te wassen is. Een goede trui
is vanaf 29,75 verkrijgbaar;
ALS JE van het vliegveld
Gando naar de hoofdstad van
Grand Canaria, Las Palmas,
rijdt, vraag je je verbijsterd
af, in wat voor woesternij ben
ik nu terechtgekomen?
Links en rechts van de weg
zie je immers een uitge
droogd en dor landschap,
ingestorte huizen en broei
kassen en geen spiertje
groen. Is dat nou het eiland
waar de zon eeuwig schijnt.
Goed, je laat je vertellen dat
deze woestijn het werk is
van de felle sirocco-wind, dat
deze dode strook niet bepa
lend is voor Gran Canaria,
dat vooral het binnenland 'n
paradijs is. Alles groeit er:
dadels, vijgen, amandelen,
abrikozen, sinaasappels, to
maten, perziken, citroenen
en vooral bananen, exportar
tikel nummer 1. Alleen de
ananas wil er niet gedijen.
Voorlopig neem je dat voor
kennisgeving aan. Maar het
zal waar blijken te zijn.
Las Palmas met 300.000 in
woners, verreweg de groot
ste stad van de Canarische
eilanden, ligt langgerekt te
zonnen op de noordoostpunt
van het eiland. Een levendi
ge stad, die na de Suez-cri
sis omslaghaven voor de
olietankers uit het Midden-
Oosten is geworden. Zeelie
den uit de hele wereld fla
neren er temidden van dui
zenden vakantiegangers uit
Duitsland en Zweden, Enge
land en Frankrijk.
Beide categorieën doen zich
tegoed aan de belastingvrije
goederen die in Las Palmas
te koop zijn en waarvan de
prijzen je van de ene verba
zing in de andere doen val
len. Sigaretten van 35 cent
per pakje, whisky vanaf
3,60 de fles, cognac nóg
goedkoper, de duurste wij
nen zoals Mateus voor een
goede f 3, locale wijn vanaf
65 cent per liter. Ook levens
middelen zijn belachelijk
laag geprijsd en dat doet je
begrijpen waarom mensen
die hier in een appartement
overwinteren met een habbe-
krats kunnen rondkomen.
Tenzij ze, verleid door de la
ge prijzen, het op een drinken
zetten, want de eeuwige zon
maakt wel dorstig.
Begin november is het en het
kwik staat op 26 graden, de
temperatuur van het zeewa
ter blijft het hele jaar door
constant op 20 graden en
zwemmen bij nacht is een
sensatie. Slechts weinigen
nemen dan echter een duik,
want Las Palmas h^eft op
die uren zoveel te bieden.
Talloos zijn immers de bars
en restaurants, discoteeks en
nachtclubs om nog maar te
zwijgen van de terras-cafés
op de Paseos waar duizen
den tot diep in de nacht zit
ten te zitten. Let wel: in zo
merjurk en overhemd en het
maakt geen verschil of het
november is of februari.
Las Palmas een mooie stad?
Nou nee, niet direct. Wel 'n
boeiende stad, vol leven en
vertier, waar 't hoogseizoen
in onze wintermaanden valt.
Las Palmas is dan wat duur
der dan in de zomer, maar
ja, je bent 4000 km van huis,
zit in de zomerse zon in het
hartje winter en dat maakt
veel uit.
Wie echter alleen in Las Pal
mas blijft, heeft Gran Cana
ria niet gezien. Een onge
meen mooi eiland met legio
landschappen: woestijnen,
vruchtbare dalen, duinen,
steile kusten, hooggeberg
ten glooiende heuvels, uitge
bluste vulkanen. Je waant je
telkens in een andere we
reld. En hoe hoger je komt,
hoe vruchtbaarder de aarde.
De bougainville die je in de
vlakte zo node mist, staat
op de berghellingen juichend
in bloei en in februari is 't
eiland op zijn mooist: dan
bloeien de amandeL en abri-
kozenbomen, dan ontwaakt
de natuur na een kort win-
terslaapje.
Er valt weinig regen op Gran
Canaria, er zijn plaatsen
waar in tien jaar tijds geen
druppel is gevallen en als 't
in de bergen regent of
sneeuwt, brandt de zon toch
in de dalen en aan de kus
ten als vanouds. Het eiland
is waterarm, maar zeer ver
nuftig hebben de boeren
kans gezien hun plantages
en kassen van het hoog
nodige vochit te voorzien.
Geen broeikassen met glas
maar met plasticfolie over
trokken, het condenswater
slaat tegen het plastic en
weer omlaag, zodat de toma
ten verzadigd worden. In 't
open veld hebben de boeren
muurtjes gebouwd om hun
op lavagesteente aangelegde
akkers, want zij hebben ont
dekt dat het poreuze lava-
gesteente vocht (dauw) lan
ge tijd vasthoudt. Overal zie
je holwoningen in de berg
wanden waar het hele jaar
door de temperatuur 22 gra
den bedraagt. Het dorp Ji-
namar is gebouwd op een
droge lavabedding, maar he
lemaal dol is de aanblik van
een eenzame boerderij, die
op de bodem van de krater
Caldera (doorsnede 1000 me
ter, diepte 200 meter) ligt en
waarheen geen pad voert.
Je vraagt je af hoe de kin
deren naar school gaan, hoe
de boerin haar inkopen doet;
vermoedelijk per ezel.
Wie dood gaat op Las Pal
mas, wordt niet in de aar
de begraven. Zijn lijk wordt
bedekt met ongebluste kalk
en ingemetseld. Na vijf jaar
wordt de kist uit de nis ver
wijderd en de menselijke res
ten worden met aarde ver
mengd om als humus dienst
te doen. Zo vergaat de mens
op Gran Canaria.
En over Canaria gesproken,
de naam Canarische eilan
den heeft niets met kana
ries te maken, zoals velen
menen, maar is afgeleid van
canis betekent hond. De Ca-
nariërs zijn namelijk van
oudsher enorme hondenlief
hebbers en werden dienten
gevolge naar hun hobby
vernoemd. Nergens ter we
reld heb je zoveel stand
beelden van honden gezien
als hier. Nergens ook zoveel
Pekinezen, die hier voor een
gulden of zeventig te koop
zijn en die een bloeiende ex
portmarkt in Europa vor
men, waar ze voor 4 - 500
gulden worden afgezet.
Zelfs na een bliksembezoek
begrijp je dat mensen die
hier wat langer verblijven
alle begrip van tijd en van 't
wereldgebeuren verliezen.
Men leeft in een wereldje
op zich, na 24 uur schakelt
men drie versnellingen te
rug om met de Canariërs 't
lome tempo aan te nemen
dat noodzakelijk is wil je 't
dolce vita blijven bijbenen.
de pulli vanaf 12,95.
Het meest gedragen wordit
de leren skihandschoen, aan
de binnenkant gevoerd. Deze
heeft een elastisch bovenstuk
en een ritszakje, waarin men
eventueel het skikaartje voor
de lift kan stoppen. Mini
mumprijs 19,75. -
De bivakmuts met pet
model en de puntige duivels-
muts met kwast zijn erg po
pulair. De prijzen zijn respec
tievelijk 10,95 en 6,95. De
bivakmuts met petmodel be
zit een vernuftig trucje. Ze
kan als een gewone muts ge
dragen worden, maar als men
de dikke rand naar beneden
schuift heeft men een bivak
muts. De duivelsmuts heeft
ook verschillende mogelijk
heden. Deze kan nl. aan twee
kanten gedragen worden.
Modekleuren zijn lila, paars
en cyclaam. Voor de winter
sport echter zijn alle frisse
kleurtjes geschikt. Majo's zon
der voet zijn voor de dames
in allerlei dessins en tinten
verkrijgbaar. Voor de man
nen is de kleur overwegend
zwart.
Een praktisch skitasje is 't
banaantje, een langwerpig
tasje, dat om het miiddel ge
gespt kan worden, maar er
zijn ook andere skitasjes,
waarin men enkele benodigd
heden kan doen. De speciale
skibril heeft nu ook verwis
selbare glazen: bruin voor
zonnig weer en geel voor
somber weer.
Skischoenen kan men voor
ongeveer 1,50 per dag hu
ren en de daghuurprijs van
de ski's bedraagt meestal on
geveer 2.—. De prijzen zijn
respectievelijk vanaf 100.
en 60.Automatische ski
bindingen kosten ongeveer
45.Skiërs kunnen tegen
woordig niet meer buiten de
ski-schoenspanners die de
zool voor krombuigen behoe
den. Leren zolen voor winter
sportenthousiasten zijn uit
den boze.
Bovengenoemde winter
sportuitrusting- en kleding
zijn bij sportmagazijn Perry
v. d. Kar verkrijgbaar.
CARAVANNEN in de win
ter zeker naar winter
sportgebieden vereist de
nodige planning en maatre
gelen.
Wellicht kunnen de volgen
de tips degenen die deze win
ter met hun caravan erop uit
willen van dienst zijn:
Ervaring met het rijden
van een caravan op be
sneeuwde wegen, is gewenst.
De Nederlandse Caravan
Club organiseert speciale
winterkampen in eigen land,
om ervaring op te doen.
Bij wintersport is een spe
ciale voortent (sneeuwtent)
noodzakelijk. Deze heeft een
schuin aflopend dak, zodat
gevallen sneeuw eraf schuift.
Sluiting met touw of druk
kers; geen rits.
Dak en wanden van de
caravan dienen dubbelwan
dig te zijn uitgevoerd. De
vloer desnoods met matten,
of tegels van moderne vloer
bedekking bedekken.
Een sneeuwwal rondom
de caravan houdt de wind
onder de vloer weg. De wal
mag de caravan niet raken
om na tussentijdse dooi niet
vast te vriezen en om venti
'f'