Paus pleit voor sociale r echt v aardigheid Jongeren-protest tegen vestiging Progil in België „LEIDERS MOETEN KLOOF TUSSEN ARM EN RIJK Ongeschoolde jongeren weinig interesse voor politiek 'olg MACABERE SIT-IN IN ROME Oostduitsers hinderen verkeer Mr. Beeriiink houdt rekening met stiptheidsacties bij politiekorpsen FC Tivente toch tegen DIT JAAR AL 36 DODEN IN BREDASE VERKEER Fatale inhaal manoeuvre twee doden Sunday Times: Paus wil Villot als opvc er Amerikaan (25) dood gevonden in gevangenis Initiatiefwet in België: extra- belasting op vuile benzine PROTESTEREN Dynamo Zagreb PLANNEN POLITICI n DirecteurDr. W. A. J. M. Harte. HoofdredacteurL, Leijendekker. Redactie- en Administratie-adres Nieuwstraat 9, Terneu2en. teL (01150)7920. Abonnementsprijs m.i.v. 1 juli 1970 9,20 per kwartaal; per maand 3,25. Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W. Gironummer 1945433. DE VRIJE ZEEUW MAANDAG 30 NOVEMBER 1970 25e Jaargang No. 6411 Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum per advertentie 2.40, exclusief 4% B.T.W. Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels- advertenties) 5 regels S 1,15. Iedere regel méér 23 cent. Kleine advertenties bii vooruitbetaling. VermeldingBrieven onder nummer, of Adres bureau van dit blad. 50 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur. Voor het maandagnummervrijdag tot v-m. 11 uur. Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem (Van onze redactie buitenland) LONDEN Volgens de Engelse zondagskrant, de Sunday Times, heeft paus Paulus VI laten doorsche meren dat hij de staatssecretaris van het Vaticaan, de Fransman Jean Ma rie kardinaal Villot, graag als zijn opvolger zou zien. Gaat deze wens in vervulling, dan krijgen de 600 miljoen katholieken voor het eerst sedert de Nederlander Adrianus VI paus werd, weer een niet-Italiaan als kerkvorst, aldus het blad. De paus heeft, volgens het Engelse blad, zijn voorkeur laten doorsche meren toen hij „besefte dat zijn ge zondheid achteruit ging". Kardinaal Villot heeft van de paus de laatste tijd vele blijken van waardering ont vangen, vervolgt het zondagsblad. Deze zomer kreeg hij de villa Barbe rini buiten Rome ten geschenke. „Nog belangrijker was dat de paus Villot gebruikte ais bemiddelaar met de Nederlandse bisschoppen tijdens de crisis rond het celibaat eerder dit jaar", aldus de Sunday Times. AMSTERDAM (ANP) De 25- jarige Amerikaanse schrijver Thomas J. Legaz, die wegens bezit van 8 gram opium, 465 gram hasjiesj en 450 ta bletten lsd in september van dit jaar was veroordeeld, is dood gevonden in zijn isolatiecel in het Amsterdamse huis van bewaring aan de Haven straat. Over de doodsoorzaak is, zelfs na een sectie door anatoom patholoog, dr.J. Zeldenrust, nog maar weinig te zeggen. De uit Calüfornië afkomstige schrij ver had tijdens zijn gevangenschap al een paar keer geprobeerd zelf moord te plegen omdat hij naar zijn zeggen niet buiten drugs kon. On langs wierp de Amerikaan zich met zijn hoofd tegen de betonnen cel- wand, waardoor hij een hersen schudding opliep. Sindsdien werd hij nauwlettend in de gaten gehouden door psychiaters en personeel van het huis van bewaring. Donderdagavond had de gestichts arts een gesprek met de Amerikaan gehad en hem twee injecties gegeven, een kalmerende en een pijnstillende injectie. Omstreeks middernacht had een psychiater nog even gekeken door het kijkgaatje in de celdeur. Legaz lag te slapen. De volgende morgen om half acht werd hij dood gevonden in de banden die hem het bewegen moesten beletten. Het onderzoek naar de doodsoorzaak duurt voort. TJ BRUSSEL (ANP) De Bel gische senator Poma heeft in de senaat een initiatiefwet inge diend, waarin hij voorstelt een extrabelasting te heffen op ben zines met loodderivaten of anti- klopmiddcl. Benzinesoorten die niet voorzien zijn van loodhou dende anti-klopmiddelen, wil hij voor een lagere belasting in aan merking gebracht zien. De liberale senator heeft in zijn wetsontwerp nog een aantal andere maatregelen voorgesteld om luchtverontreiniging tegen te gaan. Zo wil hij dat eigenaars van auto's, die hun wagen heb ben laten voorzien van een inge bouwd apparaat dat schadelijke uitlaatgassen vermindert of ver nietigt, ook belastingverminde ring krijgen. (Van onze redactie buitenlaud) MANILLA Spontane toejuichingen van de studenten, de affectie van de Aziatische bisschoppen en de eerbied van mil joenen gelovigen in Manilla hebben gisteren voor Paus Paulus VI de grimmigheid van de aanslag op hem ruimschoots doen vergeten. De enige dissonant kwam wederom van de Boliviaanse schilder Bejamin Mandoza y Amor. Op een persconferentie zei hij, dat hg de paus „met genoegen" zou vermoorden, als hij opnieuw de kans kreeg. In de late middag is de paus gisteren van de Filippijnen vertrokken voor een kort bezoek aan Pago Pago op de Samoa-eilanden. Vandaar vliegt de paus door naar Australië, waar hij evenals op de Filippijnen drie dagen verblijft. Tijdens de veei bewogen dagen in de Filippijnse hoofdstad heeft de paus in tal van redevoeringen een pleidooi gehouden voor sociale rechtvaardigheid en voor vrede in Azië. Hij heeft met talrijke groeperingen contact gemaakt. Opvallend hierbij was de distantie, die de paus bewaard heeft ten aanzien van president Marcos van de Filippijnen en aartsbisschop Santos van Manilla. Hun uitnodiging om persoonlijke gast te zijn wees hij af (al voor zijn vertrek uit Rome). Hij logeerde niet in het paleis van kardinaal Santos of van de president, maar in de eenvoudige woning van de nuntius. Een belangrijk deel van zijn tijd besteed de paus aan het contact met de 200 bisschoppen uit geheel Azië, die dezer dagen voor hun eerste pan- Aziatische conferentie in Manilla bij een waren. Hij hield daarbij een rede, waarin hij erop wees, dat de „aposto- Uciteit der kerk" de bisschoppen niet maakt tot een „bevoorrechte kaste". Integendeel, navolging van de aposte len wil zeggen: volledige dienstbaar heid aan de plaatselijke kerken en de universele kerk. Hij beklemtoonde in het bijzonder, dat de bisschoppen tot taak hebben het tweede Vatikaanse concilie waar te maken. In het bijzonder voor Azië is het behoud van de eenheid het es sentiële, pluformiteit in de kerk be langrijk en wenselijk, zo verklaarde hij. Inhakend op de problematiek in veel Aziatische landen zei hij: „Een Aziaat kan katholiek zijn en tenvolie Aziaat blijven". Grote aandacht besteedde de paus ook aan de humaniserende taak der kerk. Het is de plicht der kerk bij te dragen tot een „volledig humanisme", d.w.z. tot de volledige ontplooiing van de mens. Dit is de consequentie van het christendom. Drie uur lang woonde de paus za terdag de conferentie van de Aziati sche bisschoppen bij. De volgende dag kwamen de bisschoppen met hun re soluties en besluiten. Een van deze besluiten betreft de oprichting van een bisschoppelijke commissie voor de rechten van de mens. Deze heeft van de conferentie tot taak gekregen steedis te signaleren, wanneer ergens deze rechten worden geschonden, en er tegen te protesteren. Bijzondere aandacht beloven de bisschoppen in Azië te besteden aan het lot van de meest ontrechten, de arbeiders en boeren (op de Filippij nen bezit 70% der boeren geen stukje grond). De overbevolking dient te warden besttreden door verantwoord ouderschap met gebruik van „legitie me middelen". De bisschoppen be pleiten tenslotte „een grotere opening der wereldmarkten" en „rechtvaar digheid in het internationale prijzen systeem". Zij verzetten zich tegen het imperialisme van links en rechts, waarbij zij zich in het bijzonder het communisme vermelden. De resoluties werden wereldkundig gemaakt via „radio Veritas"., een nieuw katholiek radiostation in Ma nilla. De paus opende deze zender of ficieel met zijn boodschap aan Azië. Daarin noemde de paus het de voornaamste plicht van de leiders om de grote tegenstellingen tussen arm en rijk op te heffen. Bijzondere aan dacht dienen zij hierbij te besteden aan de minst bedeelden, de boeren en de arbeiders. De arbeiders zo zei hij eisen terecht een rechtvaar dig loon en de boeren willen terecht een deugdelijke landhervorming. Te vens waarschuwde de paus de Aziati sche volkeren hierbij niet in de fout van het westen te vervallen, dat zo veel ruimte heeft gelaten voor het materialisme en in het kielzog ervan voor het hedonisme, en uiteindelijk het verlies van het geloof in God. Hij sprak de hoop uit, dat de meditatieve aard van de Aziaat hierbij van grote hulp zou kunnen zijn. Een bijzonder woord richtte hij tot „de volkeren van Azië, die nog steeds geslagen worden door de gesel van de oorlog". De paus drong er harts tochtelijk op aan, dat de verantwoor delijke leiders taai en vasthoudend zouden zoeken naar wegen tot een eerzame vrede. (Vervolg op pagina 3) ROME DPA Patiënten van een ziekenhuis in Rome hebben zaterdag de tot nu toe wel meest macabere sit-in gehouden: op draagbaren en in rolstoelen blokkeerden zij het ver keer in twee hoofdstraten van de Italiaanse hoofdstad om daarmee te protesteren tegen de onhoudbare si tuatie in het ziekenhuis ontstaan door een nu al drie dagen oude staking van het personeel. Woedende weggebruikers toonden echter weinig begrip voor de actie van de patiënten. Ze sprongen uit hun auto's en sloegen de demon stranten waar ze hen maar raken konden. Volgens ooggetuigen moesten twee patiënten, onder wie een vrouw in pyjama (bepaald niet de enige in dergelijke kledij), met nieuwe ver wondingen naar hun ziekenhuizen worden teruggebracht. De rest van de groep zette de actie echter voort on danks het protest van de automo bilisten. Deze laatsten kregen nog meer ob stakels te verwerken in de vorm van 500 werksters van het ziekenhuis die een protestmars door het centrum van Rome hielden. HELMSTEDT (DPA) Gister avond was de dubbele rij vracht auto's met bestemming Berlijn bij de grenspost Helmstedt tot twee kilo meter gegroeid. Er gelden wachttij den van twee tot drie uur. De douane in West-Berlijn deelt mee dat personenauto's, die naar West-Berlijn willen, bij de grenspos ten Marienborn en Drewitz op een wachttijd van vier uur moeten reke nen. Vrachtwagens worden daar iets sneller afgehandeld: wachttijd twee tot drie uur. (Van onze redactie buitenland) Enkele uren voor zijn vertrek uit Manilla heeft de paus de krotten wijk Tondo in de Philippijnse hoofdstad bezocht. Daar leven on geveer 150.060 mensen in uiterst behoeftige omstandigheden. Van een afstand lijkt Tondo op eenvuilnisbelt. Mensen wonen er in oude olievaten en slechts weinige mensen hebben een primitieve houten of bamboe hut. Er is geen elektriciteit en geen sanitaire voorzieningen. De paus bezocht in Tondo de plaatselijke kerk en de hut van een gezin met acht kinderen Hij gaf hen een portret van de heilige familie. In een toespraak tot de bewoners zei paus Paulus: „Het is de grote illusie van onze tijd te denken dat het hoogste doel in ons leven bestaat uit het vechten voor en verkrijgen van economisch, maatschappelijk, tij delijk en uiterlijk welzijn. U bent geschapen voor een hoger goed, voor het hemelse koninkrijk. (Van onze redactie binnenland) HILVERSUM Minister Beer- nink van Binnenlandse Zaken houdt er rekening mee dat in beperkte kring bij de politiekorpsen stiptheids acties zullen plaatsvinden. „Als het beslist noodzakelijk is zullen wij de bijstandsregeling gaan toepassen. De ze regeling houdt in dat zonder meer in bepaalde gemeenten de rijkspoli tie, gemeentepolitie uit andere plaat sen en eventueel de marechaussee te hulp kunnen worden geroepen als de gemeentepolitie het niet meer aan kan". (Van onze sportredactie) ENSCHEDE FC Twente zal toch in de achtste finale van het toernooi om de runners-up-cup uit komen- Doordat MVV zich bereid heeft verklaard om de competitiewedstrijd tegen FC Twente (in Enschede) van 13 december op een latere datum te spelen, acht het bestuur van de En- schedese vereniging het mogelijk de wedstrijden tegen Dynamo Zagreb te laten doorgaan. Volgens bestuur en,trainer van FC Twente bestaat er nu geen gevaar meer dat hun spe lers te zwaar worden belast. Tegen Dynamo Zagreb wordt gespeeld op 9 (in Zagreb) en 16 december. (Van een onzer verslaggevers) ANTWERPEN Naar schatting duizend jongeren uit Antwerpen, Kallo en Nederland hebben zaterdagmiddag op de Groenplaats in Ant werpen een anti-Progilbetoging gehouden. De demonstratie had een rustig verloop. In stilte trokken de betogers, voor zien van spandoeken, naar het Centraal Station in de binnenstad, in de om geving waarvan de stoet later werd ontbonden. Incidenten deden zich niet voor. De Antwerpse politie, ter plaatse met vier patrouillewagens, was be hulpzaam hij het stilleggen van het verkeer op die plaatsen waar de demon stranten passeerden. De betoging was niet alleen gericht tegen de dreigende komst van Progil bjj Kallo en de milieuverontreiniging in de Antwerpse agglomeratie in het algemeen, maar ook tegen de Belgi sche minister van Streekeconomie, Vlerick. In de optocht werden borden meegevoerd met teksten ais: „Ook aan Vlerick zit een luchtje", en „Vle rick heers niet, ga". De betoging begon om twee uur op de Groenplaats in het centrum van de stad, waar zich reeds om half twee een groot aantal belangstellenden, vooral jongeren, verzamelden. Een groot aantal was voorzien van gas maskers. Ter plaatse werden boven dien zogenaamde „snoetjes" uitge deeld, die het merendeel der betogers voor de mond deed als bescherming tegen de „bezoedelde" lucht in de Antwerpse stad. Anderen hielden handschoenen of andere kleding voor de mond. De demonstratie werd ingeleid door drs. W. Prové, assistent aan de rijks universiteit in Gent, die een algemeen betoog hield over de huidige milieu hygiënische situatie. Aan het einde van de demonstratie waren de orga nisators het er niet over eens, of aan het kabinet van minister Vlerick een telegram gestuurd moest worden of een motie, ondertekend door alle be togers. De tekst van de motie bleek door de drukte in de vergetelheid te zjjn geraakt, en daarom werd geko zen voor een telegram. Organisator Edmond Beeldens uit Kallo, verge zeld van een grote groep jongeren, tijdens de demonstratie: „We zijn bij zonder content over de opkomst, maar ik betwijfel of het zal helpen. De Belgische overheid blijkt weinig oor te hebben voor onze argumen ten". De plannen voor de nabije toe komst? „We gaan door met actie voe ren. De hoop dat we bij de overheid iets gedaan zullen krijgen, hebben we aj wel opgegeven, maar het gaat nu om het bewust maken van de be volking, en daarin schijnen we aar dig te slagen". Het is zo goed als ze ker dat de betoging in Antwerpen een vervolg krijgt. Alleen is nog niet bekend wanneer, maar over die vraag gaat het organiserende actiecomité, waarvan de leden overigens in Ant werpen studeren, zich de komende dagen beraden. De groep is voorne mens de komende weken in een mo tie aan Vlerick alsnog blijk te geven van het ongenoegen in Kallo en Ant werpen over de dreigende Progil- vestiging. Het begint er overigens steeds meer öp te lijken dat de agitatie in Ant werpen minder tegen Progil in het bij zonder, maar veeleer tegen het indus trialisatiebeleid van Noord-België in het algemeen wordt gericht. Niet ge heel ten onrechte blijkens de uitlatin gen van drs. W. Prové. Hij vertelde afgelopen zaterdag over de meetresul taten: „In Gent is in een jaar tijd de luchtverontreiniging het ergst geste gen, Antwerpen heeft de grootste vervuilingsbreedte, dat wil zeggen, dat zeer veel meetstations tegelijker tijd dezelfde mate van bezoedeling registreren. De Belgische hoofdstad zelf, aldus het betoog van Prové, heeft de hoogste bevuilingsgraad". Over de vraag of zaterdag aan de demonstratie ook Antwerpse politici hebben deelgenomen, bestonden af gelopen weekeind twijfels. Volgens de heer Beeldens wel, maar, zo voegde hij daaraan toe, „ze blijven liever on bekend". Er deden aan de demonstra tie in elk geval wel verschillende raadsleden mee uit het veelomstreden „Land van Waas", dat straks vermoe delijk Progil op zijn grondgebied zal zien verschijnen. Onteigeningsproce dure voor de Progilvestiging, aldus een van de organisators van de pro testmars in Antwerpen, zou een dezer dagen reeds zijn tweede fase zijn in gegaan. (Van een onzer verslaggevers) BREDA Het dodenaantal dit jaar in het Bredase verkeer is het afgelopen weekeinde opgelopen tot 36. Bij een ongeluk zaterdagmiddag op de rijksweg Breda-Prinsenbeek kwam de 10-jarige Marinus Coelers uit Rotterdam om het leven. Gister morgen overleed zijn 17-jarige neef Marinus Heeselaars uit Rotterdam aan zijn verwondingen. Het hoogste aantal verkeersslachtoffers dat de politie in Breda ooit in een jaar telde was 24- Het ongeluk zaterdag gebeurde tij dens een inhaalmanoeuvre. Een VW Variant raakte daarbij een Peugeot links achter, sloeg enkele malen over de kop en belandde tegen de middenbermbeveiligrng. Marinus Coelers werd uit de wagen geslin gerd en overleed korte tijd later. Zijn vader en een broertje werden, evenals twee neven, opgenomen in het St.-Ignatiusziekenhuis- De heer J. Coelers en Marinus Heesemans werden zaterdag nog overgebracht naar het Claraziekenhuis in Rotter dam. Daar overleed de neef. De toestand van de heer Coelers is re delijk- De beide andere inzittenden, onder wie de chauffeur, werden licht gewond. De vijf familieleden hadden een caravan weggebracht naar Oister- wijik. Op de terugweg werd bij de rotonde Rijsbergen van chauffeur gewisseld. L-H., die gewend is in een Fiat te rijden, had niet in de gaten dat de VW sneller optrok. Na een paar minuten rijden wilde hij de Peugeot passeren en gaf meer gas. Volgens de politie zoveel, dat de auto tegen inplaats van langs de voorrijdende Peugeot kwam. Het was de eerste keer dat bestuurder L. H in een andere dan zijn eigen auto reed. Elders in het land kwamen in het weekendverkeer nog vijf mensen om het leven. DOOR NOG onbekende oorzaak zijn gisteravond op de Rijn ter hoogte van de stad Porz twee Nederlandse schepen frontaal in aanvaring geko men. Zij liepen veel schade op maar er deden zich geen persoonlijke on gelukken voor. (Van een onzer verslaggevers) TILBURG De belangstelling voor het politieke gebeuren bij de ongeschoolde jongere mensen in ons land is zeer gering. In de grotere steden (meer dan 50.000 inwoners) bleef 62 procent van die werkende jongeren beneden de 35 jaar thuis, toen er dit jaar statenverkiezingen waren. Over het hele land liet 47 procent van hen, die alleen een la gere schoolopleiding hadden gehad, bij die verkiezingen verstek gaan. Nog ontstellender is de politieke on verschilligheid van die groep in de grotere steden, als men Amsterdam, Rotterdam en Den Haag er niet bij rekent. Dan liet maar liefst 69 pro cent van de werkende ongeschoolde jongeren die verkiezingen volkomen koud. Dat onthulde prof. dr. Philip Stouthard in Tilburg op een studie dag van afgestudeerden aan de Ka tholieke Hogeschool. Deze cijfers zijn het eerste resultaat van een groot onderzoek naar de politieke gedragingen, meningen en instelling van de Nederlandse kiezers. Het on derzoek wordt uitgevoerd door de politicologische instituten van ons land. De studie, die een aantal jaren zal worden voortgezet, is een onder deel van een uitgebreid internatio naal project dat zich over 14 landen uitstrekt. De Stichting Zuiver We tenschappelijk Onderzoek heeft een half miljoen gulden subsidie gege ven. Daardoor kan de studie tot en met de Kamerverkiezingen van 1975 worden vervolgd. In 1968 en 1969 zijn voor het on derzoek alle parlementsleden ge ïnterviewd. Slechts de vertegen woordigers van de CPN en de Boe ren Partij weigerden mee te wer ken. Na de statenverkiezing van dit jaar is een groep van 2500 kiesge rechtigden bij het onderzoek be trokken. Een omvangrijk en inge wikkeld selectiesysteem stond er borg voor dat de 2500 geënquêteer den alle geledingen van de Neder landse samenleving, ook politieke, representeerden. Duidelijk is komen vast te staan dat beter geschoolde kiesgerechtigden eerder geneigd zijn hun stem uit te brengen dan zij, die niet meer dan een lagere school opleiding hebben gehad. Oudere stemgerechtigden gaan trouwer naar de stemlokalen dan kiezers die nog geen 35 jaar zijn. Slechts 13 procent van de ouderen met een betere schoolopleiding stemden niet bij de statenverkiezingen. Van hun leeftijdgenoten met al leen lagere school bleef echter al 21 procent thuis. Van de jongeren groep (beneden de 35 jaar) bracht bij die verkiezingen 30 procent van de beter opgeleiden geen stem uil; 47 procent van die jongeren met al leen een lagere schoolopleiding gaf er de brui aan. 1214 procent van de stemgerechtigden bestond uit jon geren met weinig opleiding. De eer ste resultaten van het onderzoek hebben ook reeds enige interessan te gegevens opgeleverd over de trouw van de kiezers aan de par tijen. Wat dat betreft was de KVP bij de statenverkiezingen de grote verliezer. 25 procent van de kiezers die „normaal" op de KVP stemden, keerde haar de rug toe door thuis te blijven. De ARP kwam het best uit de bus op dit gebied. Ze verloor door thuisblijvers slechts tien pro cent van haar traditionele kiezers. Ook is komen vast te staan dat 22 procent van de kiezers geen enkele binding heeft met een politieke par tij. Tevens weet men nu dat het aantal niet-stemmers bij de staten verkiezingen het grootst is geweest onder de groep die in 1967 bij de 'tamerverkiezingen op protestpar tijen hebben gestemd. u

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1970 | | pagina 1