'NESSIE' HEEFT CONCURRENTIE GEKREGEN Bekende Japanse schrijver pleegt harakiri Gemeenschap moet zich uitspreken over eigen toekomst ihafing? helgt bij pijn I! Geleerden ontdekten monsters in naburig Schots meer Veel kritiek op commando-actie bij Hanoi Zeg, tape-type, Nou, gebruik dan óók Agfa Magneton band Verwarring in Israël A VOOR VERBAASDE MENIGTE Wetenschap en beleid (3) „Goede behandeling Indiase meisjes in kloosters" Mij. Geneeskunde vóór fluoridering Welzijn KANDIDAAT WAT IS BEDOELING VAN REGERING? r ■M DONDERDAG 26 NOVEMBER 1970 (Van onze correspondent) LONDEN Nessie, het goede oude monster van Loch Ness, zit in de nesten. Alsof één concurrent in het naburige Loch Morar, nog niet genoeg was, werd gisteren door een groep geleerden onthuld, dat Loch Morar wel eens boor devol monsters zou kunnen zitten. Er is een tijd geweest, dat Nessie de alleen-heerseres van de wereld der monsters was. In de komkommertijd hadden de jour nalisten geen betere vriendin. Als Nessie het hoofd opstak, stond dit grote nieuws de volgende dag in alle kranten. L-*'-- :-V Yi f J Begin november werd echter be kendgemaakt dat in Loch Morar, gelegen op 48 kilometer van Loch Ness, vermoedelijk ook een voor historisch monster woonde. Loch Morar is het grootste en diepste meer van Schotland. Z'n lengte bedraagt ruim 19 kilometer en z'n diepte zowat 305 meter. Een groep geleerden, onder lei ding van dr. Neil Bass, een mari ne-bioloog van de universiteit van Londen, heeft in de omgeving van dit meer een uitgebreid onderzoek ingesteld en de verbluffende uit slag hiervan gisteren bekendge maakt. Als de plaatselijke bewo ners niet te veel whiskey drinken en de geleerden ons niets wijsge maakt hebben, zal het in Loch Morar krioelen van afschuwelijke monsters. Volgens sommige waarnemers hebben ze vier poten en begeven ze zich aan land. De meeste ver schrikte lieden, die een monster gezien hadden, signaleerden achter af, dat het een paling- of slang achtige kcp en een zeer lange hals had. Er werden ook een of meerdere bulten waargenomen en men stelde vast, dat de monsters zich in het water razendsnel voort bewogen. De geleerden hebben niet min der dan 27 waarnemingen geno teerd, die zij betrouwbaar en aan vaardbaar achten. Zij zijn niet van mening, dat zij door de waarne mers in het ootje genomen werden, want er waren heel serieuze men sen bij, zoals Charles Fishburne, een bediende van de universiteit van Edinburgh, wiens knieën knikten toen hij na een monster achtige ontmoeting thuiskwam. Hoe good-old Nessie er uitziet is niet bekend. Dit is haar enige „portret", genomen door een Londense journalist. Ze heeft nu concurrentie gekregen. De plaatselijke bevolking maakt al vele jaren gewag van een mon ster in Loch Morar en noemt het beest liefdevol „Morag". Tot bij het begin van hun onderzoek had den de geleerden, onder wie ook talrijke jonge dierkundigen, er echter geen idee van dat Morag niet eenzaam was. Sommige leden van het research- team merkten zelf in het meer twee soorten sporen op van iets dat een monster kon zijn. Voor het overige geven de geleerden echter -toe, dat zij nog geen tastbare voor uitgang geboekt hebben en dat er nog heel wat opsporingen nódig zullen zijn om te bewijzen, dat Loch Morar werkelijk door mon sters bevolkt wordt. Voor Nessie van Loch Ness is het in ieder geval een trieste affai re. Zij, die vroeger het gevierde enige monster van Schotland was, loopt nu gevaar als een van de vele beschouwd te worden. Voor deze degradatie zijn allicht dege nen verantwoordelijk, die van Schotland het land van de mon sters willen maken, alleen maar om meer toeristen aan te lokken. In Londen wordt gevreesd, dat Nessie deze vernederende exploi- taitie te boven zal komen. (Van onze redactie buitenland) WASHINGTON Het Amerikaan se ministerie van Defensie probeer de zich gisteren van alle blaam te zuiveren voor de mislukking van de commando actie die bedoeld was om Amerikaanse krijgsgevangenen uil een kamp bij Hanoi te bevrijden. Het Pentagon werd door critici uit het congres hevig onder vuur geno men. Legerwoordvoerders weigerden details te geven over de operatie, die door een enorme vloot helicop ters moet zijn uitgevoerd. In plaats daarvan beperkten de woordvoer ders zich tot het geven van de redenen waarom de operatie begon nen was. Nieuwe berichten over mishandeling en sterfgevallen in de krijgsgevangenkampen hadden zwaarder gewogen dan de mogelijke risico's van de operatie. Men gelooft dat 24 van de 450 Amerikaanse krijgsgevangenen in Indochina gestorven zijn. De infor matie dat nog zes gevangenen waren gestorven kwam eerder deze maand via onofficiële bronnen binnen. Het was dit bericht die de regering tot de actie had doen besluiten. Zijn de motieven van de operatie namelijk duidelijk, waarom zij volle dig mislukt is, blijft in het duister' gehuld. Kritici van de operatie zeg gen dat, zelfs als zij geslaagd zou zijn, de risico's voor zowel de com mando's als de krijgsgevangenen veel te groot waren geweest. „De pogingen de krijgsgevangenen te be vrijden, kan ertoe leiden, dat ze geëxecuteerd worden", aldus de democratische senator Bayh uit In diana. Minister Laird deelde later in de senaatcommissie mee, dat als op nieuw ongewapende Amerikaanse verkenningsvliegtuigen boven Noord-Vietnam worden aangevallen, hij onmiddellijke vergeldingsacties zou aanbevelen. De bombardemen ten op Noord-Vietnam dienen vol gens hem volledig te worden hervat ingeval van een grootscheepse inva sie in Zuid-Vietnam via de gedemi litariseerde zone. Senator Fulbright vroeg de minis ter of hij nog andere manieren wist om krijgsgevangenen vrij te krijgen. „Wij overwegen andere acties", ant woordde Laird, maar weigerde hier verder op in te gaan. In elk geval zal de regering niet toestaan dat de krijgsgevangenen uit wraak voor de reddingsactie mis handeld zouden worden, zo zei hij. Zowel vice-president Ky van Zuid-Vietnam als vice-president Ag- new van de VS hebben de actie inmiddels geprezen als zijnde „een prachtige operatie". (Van onze redactie buitenland) TOKIO De vooraanstaande Japanse romanschrijver Yoekio Misjima heeft gistermorgen samen met vijf met zwaarden bewapende extremisten een aanval uitgevoerd op een regionaal hoofdkwartier van het leger in Tokio. Na de aanval pleegde hij zelfmoord in de traditionele harakiri-stijl. Vervolgens werd hij naar Samoerai traditie onthoofd. De 45-jarige Misjima en vijf leden van zijn „patriotische vereniging van de wapenschilden" (een klein particulier leger) vielen het regiona le hoofdkwartier in het centrum van Tokio aan en bezetten het kantoor van luitenant-generaal Kanetosji Masoeda, opperbevelhebber van het oostelijk hoofdkwartier in de stad. Terwijl de andere leden van de groep de generaal als gijzelaar vast hielden sprong Misjima op het bal kon van het kantoor en hield voor een menigte van 2500 verbaasde sol daten eeen rede over de corruptie in de Japanse politiek. Na zijn rede riep hij „lang leve de keizer" en benam zich het leven. Misjima en zijn volgelingen had den geprobeerd een gesprek met generaal Masoeda te krijgen. Toen dit werd geweigerd bezetten ze zijn kantoor. Misjima had de generaal willen spreken teneinde hem te be wegen tot het plegen van een mili taire staatsgreep. Naar het oordeel van de schrijver, die bekend stond om zijn onbuigzame anti-communis tische houding, zouden de militairen weer de absolute heerschappij van de Japanse keizer mogelijk moeten maken. (ADVERTENTIES) is uw kamer minder dan de studio's van Hilversum I Hilversum H Hilversum IE Radio Luxemburg, Radio Veronica R.T.B. B.R.T.? AGFA-GEVAERT (Van onze onderwijsredacteur) TILBURG Wetenschappelijk onderzoek en de toepassing van we tenschappelijke ontdekkingen beïn vloeden in toenemende mate vrijwel alle gebieden van ons leven en van de maatschappij. Nieuwe terreinen van wetenschapsbeoefening worden voortdurend betreden (gerontologie, bicni:a, océanologie)Het begint met het onderwijs, het doordringt ons denken en (veel te weinig) ons handelen op - bijvoorbeeld - sociaal, economisch, medisch, planologisch en politiek terrein. Het einidgt Ja, waar eigenlijk? Geen wonder dus. dat er in de loop der achter ons liggende jaren ook door de politieke partijen steeds sterker is aangedrongen op een nati onaal wetenschapsbeleid, op het for- m: 'eren van wetenschappelijke doektt.jngen op een wetenschapspo litiek d>e duidelijk contouren heeft Twee juli van dit jaar besprak de Tweede Kamer het Wetenschaps budget 1970. Heel duidelijk bleek toen dat vrijwel alle bonafide partij en verontrust zijn over de ongewisse gang van zaken met betrekking tol het wetenschapsbeleid in ons land Maar dat er nauwelijks eenstemmig heid is over de te volgen koers. De kaarten kwamen toen als volgt op tafel te liggen. D'66 en de VVD willen een aparte minister voor technologie en weten schap. De WD wenst dat ondei zulk een minister ook de universi teiten zullen worden geplaatst. De PSP is nog niet helemaal zeker, of er wel een aparte minister moei komen en wijst de naam „minister voor technologie" al. De ARP wil het Directoraat-Generaal voor de Wetenschappen verder uitbouwen of - eventueel - een staatssecretaris voor de wetenschappen. De PvdA wenst een minister voor de coördi natie van het wetenschapsbeleid. De CHU voelt voor een minister zonder portefeuille, speciaal belast met het wetenschapsbeleid. De KVP wil een centrale instantie op top niveau om het wetenschapsbeleid te coördine ren, doch wenst te wachten op het rapport Van Veen over een eventue le nieuwe taakverdeling van de de partementen voor dat ze haar defini tieve standpunt bepaalt. Die - uiteraard voorlopige - stand puntbepaling staat dan aan het eind van een bijna tienjarige periode waarin de Tweede Kamer zich her haaldelijk met het wetenschapsbe leid heeft beziggehouden. Merkwaardig is dat slechts twee oolitieke partijen aan het onderwerp - van levensbelang voor onze toe komst - studies hebben gewijd. De Wiardi Beekman Stichting, het we tenschappelijk bureau van de PvdA, publiceerde onlangs een studie over „wetenschapsbeleid: planning en de mocratisering" (x), waarin een uit stekende korte opsomming van de problemen wordt gegeven Vooral het vraagstuk van de inspraak in het bepalen van het wetenschapsbe leid, door de wetenschappelijke werkers zelf, en door de maatschap pij wordt uitvoerig behandeld. In elf concluf,,et stippelt de stichting haar oplossingen voor een wetenschaps beleid uit. De De Savornin Lohmanstichting van de Christelijk Historische Unie maakte juni j.l. een nota publiek, waarin de commissie wetenschaps beleid pleit voor de aanstelling van een minister voor het wetenschaps beleid (xx). Een kort werkstuk dat uitgaat van de huidige onbevredi gende situatie in ons land, doch zich niet bezighoudt met de maatschap pelijke gevolgen van de weg die de wetenschappen gaan. Uit al de discussies is één zaak wei heel duidelijk naar voren geko men: welvaart én welzijn kunnen voor de (ook nabije) toekomst slechts gewaarborgd worden door verbreding en verdieping van het wetenschappelijk niveau, waarop ons volk zich wil bewegen en door de praktische ontwikkelingen die het bereid is te stimuleren uit de verworvenheden van het (dure) we tenschappelijk onderzoek. Om het maar gewoon te zeggen: onze indus trie moet kunnen blijven concurre ren. Onze maatschappelijke struc tuur kan niet binnen het keurslijf van 18e en 19e eeuwse opvattingen bekneld blijven, als de wetenschap ons de mogelijkheden geeft de 21e eeuw binnen te stappen. De span ning tussen praktijk en mogelijk heid is te groot geworden. Een duidelijk wetenschapsbeleid dat op middelbare en lange termijn - met de noodzakelijke soepelheid - keuzen bepaalt en prioriteiten stelt kan er veel toe bijdragen dat er in ons volk een globale kennis van zaken berustende meningsvormen gaat ontstaan over de maatschappe lijke, sociale en economische beteke nis van de weg die wordt gekozen voor de wetenschappelijke ontwik keling. De versnippering bij het weten schappelijk onderzoek is nu heel groot. Tientallen instellingen, insti tuten, organisaties - en wat dies meer zij - bewegen zich op dit uigebreide, bijna onafzienbare ter rein. Op universitair niveau is het niet anders. Ieder werkt in de eigen sector. Nergens is een centrale die de informatie ontvangt over al die activiteiten en plannen Het is niet bekend, waarmee „het wetenschap pelijk onderzoek" als geheel bezig is. Regering en- volksvertegenwoordiging tasten ero ver in het duister. Het Nederlandse volk heeft via zijn politieke verte genwoordigers geen of weinig in vloed op ontwikkelingen die zijn leven in hoge mate zullen bepalen. Er is een openbare besluitvorming over de verdeling van de gemeen schapsgelden voor hgt wetenschap pelijk onderzoek. Die ontbreekt ech ter geheel over de richting die dal onderzoek neemt Er is geen weten schapsbeleid aan de top. Er is geer democratische besluitvorming, waar bij van te voren alle bekende impli caties van de na te streven onder- zoek-objecten bekend worden ge maakt. De wetenschapsbeoefenaren zelf kennen die nauwelijks. De con trole is gebrekkig, de verslaggeving onvoldoende. Het gevaar is niet denkbeeldig dat een kleine groep ongecontroleerden de gang van het wetenschappelijk onderzoek en de ontwikkeling van wetenschappelijke ontdekkingen gaat bepalen. Zulk een groep kan een politieke machts factor worden, waarop de samenle ving, de kiezers, geen enkele greep heeft. Het gaat er niet om iedereen over wetenschappelijke mogelijkheden, grenzen, wenselijkheden, 'te laten oordelen. Dat moeten de weten schapsbeoefenaren zelf doen. Het gaat er wel om dat de gemeenschap als geheel zich kan uitspreken over wetenschappelijke doeleinden, over technische en maatschappelijke ont wikkelingen, die op de uitkomst van wetenschappelijk onderzoek berus ten. De gemeenschap moet „ja" of „neen" kunnen zeggen tegen weten schappelijke doeleinden. Het gaat om haar welvaart, haar welzijn, haar geluk, haar -toekomst. De maat schappelijke gevolgen van het we tenschappelijke onderzoek gaan ons allen aan. Een democratie die wil blijven bestaan kan niet toestaan dat de verwetenschappelijking van de maatschappij zonder politieke controle plaatsvindt. JACQUES LEVIJ X Wiardi Beekman Stichting. „Wetenschapsbeleid: planning en democratisering". (Uit. Kluwer, 87 pag.). XX Jhr. oir. A.F. de Savornin Lohmanstichting. „Nota over de aanstelling van een minister voor het wetenschapsbeleid". (Uitg. CHU, Wassenaarseweg 7, Den Haag. 7 pag.). Bij de gevechten die aan de be zetting voorafgingen raakten vijf soldaten zodanig verwond dat ze naar het ziekenhuis moesten worden overgebracht. Na de zelfmoord van Misjima stormden zo'n 250 leden van de oproerpolitie het bureau van 'de generaal binnen om hem uit de handen van de volgelingen van Mis jima te bevrijden. De vijf mannen werden gearresteerd. Misjima had in spetember 1968 zijn 80 leden tellende vereniging opgericht. Hij eiste toen de instelling van een volksmilitie omdat het Ja panse leger volgens hem niet in staat was een invasie of een opstand het hoofd te bieden. Yoekio Misjima werd beschouwd als een van de voornaamste schrij vers van Japan en als een kandidaat voor de Nobelprijs voor de litera tuur. Sinds hij op 19-jarige leeftijd zijn eerste werk publiceerde heeft hij een groot aantal romans, meer dan 40 toneelstukken en ongeveer 60 korte verhalen geschreven. Zijn werk is in vele Europese talen ver taald. In 1967 kreeg hij net niet genoeg stemmen om de Formentor- prijs te verwerven. Eerder al was hij, ook zonder succes, kandidaat gesteld voor de Nobelprijs voor de literatuur. Uit alle werken van Misjima blijkt dat hij gefascineerd werd door geweld, of dat nu geestelijk was dan wel lichamelijk. Kendo, het traditionele Japanse spel met zwaar den,was een van zijn hobby's. Hij meende, dat het Japanse volk door egoïsme en materialisme „vergif tigd", terug moest keren naar de „reinheid van de geest" en het hel dendom van de Samoerai. De Japanse minister-president Ei- sakoe Sato en zeer vele Japanners zijn diep geschokt door het bericht van de actie en de zelfmoord van yoekio Misjima en zijn volgelingen. Sato gewaagde van een „verschrik kelijk incident". Volgens hem moet Misjima geestelijk niet geheel in orde zijn geweest. (Van onze correspondent) JERUZALEM De Israëliërs be grijpen even slecht als buitenlanders, Waar hun regering en in het bijzon der hun minister van defensie Dayan nu staat op het punt van oorlog of vrede. Herhaaldelijk zijn er berich ten verschenen dat Dayan de terug keer van Israël naar de vredesonder handelingen, een nieuwe en betere overeenkomst voor het staakt-het- vuren en een zekere vermindering van de militaire krachten aan beide zijden van het Suezkanaal zou heb ben bepleit. Officiële woordvoerders hebben herhaaldelijk ontkend dat hij dit gezegd heeft.' Het feit dat Dayan zijn toespraken en verklaringen nooit op papier uitgeeft, zelfs niet als hij voor de regering spreekt, is oorzaak van veel verwarring. Een andere re den is dat enkele van de terecht be faamde Israëlische informatiedien sten de laatste tijd sterk afgezakt zijn. Achter deze warboel ligt ook de rivaliteit tussen de ministers. Op het ogenblik hebben Dayan en vice-pre- mier Allon de beste kansen om pre mier Golda Meir op te volgen. Die rivaliteit is momenteel zeer actueel, omdat de regerende arbeidsparty binnen tien dagen haar afgevaardig den zal kiezen voor een conventie die eventueel wat te vertellen zal heb ben bij het kiezen van de volgende premier. Het hardop denken van Dayan heeft ook minister van buiten landse zaken Abba Eban in verle genheid gebracht. Eban was, toen Dayan zijn uitspraken deed, juist in gesprek met de Amerikaanse minis ter van buitenlandse zaken Rogers om gunstigere grondregels voor her nieuwde vredesbesprekingen los te krijgën. De diepere oorzaak van de ver warring is echter dat de gebeurtenis sen de laatste tijd elkaar te snel zijn opgevolgd om er koel over na te kunnen denken. Nasser was ineens weg, Atassi is weg en Hoessein heeft het tegen de guerrilla's kunnen hou den. Raketten en Russen, zijn nu een vast onderdeel van het landschap aan het Ruezkanaal. Daarnaast bestaat er grote onzekerheid over de verhouding Moskou-W ashington. Het nieuwe regime in Egypte lijkt niettemin een weg te zoeken om uit de dwangbuis van de oorlog te ko men. Na de jongste zitting van het Israëlische kabinet is de mist enigs zins opgetrokken. De Israëlische re gering aanvaardt nu dat zij na de vredesonderhandelingen zal terugke ren, maar-zij stelde ook vast dat daar voor eerst een beter scenario gevon den moet worden. De Israëliërs wil len ook dat de Amerikaanse minister Rogers zijn vredesplan op het punt van de Israëlische terugtrekking uit de bezette gebieden verzacht. Paral lel met het zoeken naar een beter scenario voor de vredesonderhande lingen, loopt het zoeken naar een nieuw bestand om het voortbestaan ervan te verzekeren. (Copyright De Stem/The Guardian) Misjima tijdens zijn rede op het legerterrein, enkele ogenblikken voordat hij harakiri pleegde. (ADVERTENTIE) 1) Hartig hapje: Toastje met stukje gemarineerde haring of rolmops. Garneren met tomaat. 2) Kippers: Zó op 't brood öf even bakken met mes puntje boter öf kort koken in bodempje water. 3) Bokking: Gefileerd of gesneden. Garneren met dun schijfje augurk. 4) Maatjesharing: In mootjes op toast (met stukje tomaat). Cocktail: 1 dl. room, 2 dl. tomatenketchup, 4 dl. mayonaise en naar .smaak sherry of cognac. (ADVERTENTIE) verpakking: 14 en 40 tabletten NEW DELHI (RTR) Een voor lopig onderzoek van de Indiase re gering heeft aangetoond, dat de In diase r.k. meisjes die naar kloosters in Europa zijn gegaan, uit vrije wil de reis hebben aanvaard en in Euro pa goed worden behandeld, zonder dat hun te veel beperkingen worden opgelegd. Dit heeft de minister van buiten landse zaken, Swaran Singh, in het pari-ment in New Delhi meege deeld. Het onderzoek betreft de be schuldigingen, dat meisjes uit de staat Kerala aan kloosters in Europa zou "ii ?i.i verkocht Hij zei, dat het onderzoek naar de vraag" of er geld voor de meisjes is betaald, nog niet is voltooid. UTRECHT (ANP) Het dage lijks bestuur van de Koninklijke Nederlandse Maatschappij tot bevor dering der geneeskunde heeft na een vergadering in Utrecht verklaard, dat de maatschappij verdere uitbreiding van de fluoridering van het drinkwa ter noodzakelijk acht. De maatschappij betuigt haar ad hesie met de resolutie, die vorige wees met algemene stemmen is aan genomen op de algemene vergade ring van de Nederlandse maatschap pij oi bevordering de tandheelkun de. Daarin werd geconcludeerd, dat snelle invoering van drinkwaterfluo- ridering een volksgezondheidsbelang van de eerste orde is. De maatschappij geneeskunst heeft in 1966 al uitgesproken, dat tegen fluoridering, van het drinkwa ter géén bezwaar bestaat. mmimmmmmmi

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1970 | | pagina 15