Bewoners flats bij brand
moeilijk te bereiken
Commentaar
meent u heus?
Aanvoer
suikerbieten
stagneert
(j)
Industrie vergoedt landbouwschade
DUWBOTEN WACHTEN OP AFLOOP STAKING
Terneuzense brandweercommandant:
Fictieve tegenstelling
de jam
voor
mannen
ZWAARDEMAKER
Wisselvallig
Veel Zeeuwseh-
Vlamingen in
vereniging
milieuhygiëne
Man aan
verwondingen ongeval
overleden
Door slechte weer
Gevaarlijk
Discussie in
Hulst over
milieuhygiëne
Dacht u werkelijk dat
Rotterdam alleen een
nijvere havenstad was
vol mensen die
uitsluitend nuchter en
zakelijk rondrennen?
U moet zich vergissen
Waarom zouden wij
anders een van de
markantste collecties
sieraden van Nederland
hebben, uitgerekend
in Rotterdam?
HET HUIS
VAN
ST. ELOY
Zierikzeese raad
voor opheffing
tol Haring
vlietbrug
In Zeeland
werkgroep
homofilie
opgericht
ACTIE MAN-VROUW
MAATSCHAPPIJ
IN MIDDELBURG
Postzegelruilbeurs
in Goes
3
DONDERDAG 5 NOVEMBER 1970
1
3
In de affaire rond het heengaan
van mevrouw Stikkelorum—Vervoo-
ren als secretaresse van de Vereni
ging Milieuhygiëne Zeeland, waar
over de statenleden W. Don en J.
Stenvert, evenals wij, meer willen
weten, speelt de vraag mee of de
VMZ door haar opzet of beginselen
in een conflictverhouding ten op
zichte van de industrie of haar ener
gieleverancier, de n.v. Provinciale
Zeeuwse Energie Maatschappij, kan
komen te verkeren.
Men kan met stelligheid zeggen:
neen. Om te beginnen niet wegens
de statuten van de vereniging die
duidelijk stellen: „De vereniging is
niet gebonden aan enige partij of
groepering op economisch, politiek,
godsdienstig of levensbeschouwelijk
gebied".
Vervolgens kan men de vereni
ging niet in de een of andere ideo
logische of politieke hoek manoeu
vreren omdat zij een te rijke scha
kering in politieke richtingen in haar
bestuur en ledental kent. In het
bestuur is de heer Bannink lid van
D'66, de heer De Jager lid van de
VVD, de heer Beinema (AR), de heer
Van Overbeeke lid van de PvdA, om
er maar enkelen te noemen. De
overige leden hangen geen bepaal
de partijgroepering aan.
In haar ledenbestand telt de ver
eniging talloze mensen die men be
zwaarlijk een anti-industriehouding
kan aanprijzen. Onder hen bij
voorbeeld de Middelburgse wethou
der en fractievoorzitter in de Staten
van Zeeland J. van Bennekom
een kritisch en scherpzinnig man,
geen industriebestrijder. Voorts de
heer H. Eversdijk, CHU-fractievoor-
zitter in de raad Borsele, vriend
en partijgenoot van de „industrie
gedeputeerde" A. Kaland. Er zijn
nog vele andere, genuanceerd den
kende mensen te noemen die het
beheer van het milieu op verant
woorde wijze een zaak van belang
vinden. Dat is het enige etiket dat
men hen kan opplakken.
De figuur van een echtpaar waar
van de man bij de PZEM, de ener
gieleverancier van de industriële
superverbruikers, werkt, en de
vrouw secretaresse van de Vereni
ging Milieuhygiëne Zeeland is, heeft
dan ook niets bedenkelijks. Hoechst-
directeur Friedrich en PZEM-direc-
teur Bogerd zien dan ook spoken
als zij de zojuist geschetse figuur
onwenselijk achten of zelfs leidend
tot gewetensconflicten.
(ADVERTENTIE)
NEEMT VAKER
zonder kleurstof en conserveermiddel
Vooruitzichten
voor vrijdag en
zaterdag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op
woensdag
om 18.00 uur:
Tijdelijk
opklarend, later
weer regen.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor vrijdag: aantal uren zon: 1
tot 6; min.-temp.: omstreeks normaal;
max.-temp.: van ongeveer normaal
tot 3 graden boven normaal; kans op
een droge periode van minstens 12
uur: 90 procent; kans op een geheel
droog etmaal: 60 procent.
Voor zaterdag: aantal uren zon: 0
tot 3; min.-temp.: van ongeveer nor
maal tot 4 graden boven normaal;
kans op een droge periode van min
stens 12 uur: 50 procent; kans op een
geheel droog etmaal: 20 procent.
industrialisatie en milieubeheer zijn
niet per definitie eikaars vijanden.
Hoe is het anders mogelijk dat ge
deputeerde A. Kaland, de man uit
het college van G.S. van Zeeland
die de industrialisatie zijn vorm
geeft, tegelijkertijd voorzitter van
de provinciale raad inzake de lucht
verontreiniging kan zijn? En boven
dien is hij dan nog gedelegeerd
commissaris van de n.v. PZEM.
Geldt voor hem niet wat voor het
echtpaar Stikkelorum blijkbaar wel
geldt
Het college van G.S. van Zeeland
zal wel met een zeer uitgekiend
antwoord moeten komen, wil het de
redenering die zoals de statenleden
suggereren, bij de heren Friedrich
en Bogerd heeft voorgezeten om
via de PZEM hoofdambtenaar Stik
kelorum diens echtgenote te bewe
gen als bestuurslid van de Vereni
ging Millieuhygiëne, kunnen recht
vaardigen.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG —Het grote snel
gegroeide aantal Zeeuwsch-Vlaamse
leden van de vereniging Milieuhy
giëne Zeeland heeft het bestuur van
deze organisatie ertoe genoopt, om
een speciale bestuurszetel voor een
Zeeuwsch-Vlaamse afgevaardigde te
reserveren. De Zeeuwsch-Vlaamse
leden van de vereniging kunnen
kandidaaten voor deze bestuursfunc
tie opgeven, waarna op de algemene
ledenvergadering die op 25 novem
ber a.s. in de sporthal te Vlissingen
wordt gehouden de verkiezing zal
plaatsvinden.
Intussen heeft de vereniging een
opvolgster gevonden voor de wegens
een gewetensconflict aftredende me
vrouw J. J. Stikkeioa-um-Vervooren
(zie onze krant van gisteren). Het is
mevrouw E.J. van Weele-Holtkamp.
Het bestuur van de vereniging Mi
lieuhygiëne Zeeland zal, na uitbrei
ding met een Zeeuwsch-Vlaams be
stuurslid, uit 9 personen bestaan. De
vereniging telt intussen meer dan
1000 leden. De gemiddelde groei be
draagt 100 leden per maand. (Zie
ook commentaar)
VALKENISSE (ANP) Op de
kruising Koudekerkseweg-Terpoorte-
weg in Valken isse verleende dinsdag
middag de bestuurder van 'n vracht
auto geen voorrang aan de 74-jarige
heer A. Wagenaar uit Middelburg,
die op zijn bromfiets reed. De heer
Wagenaar is aan zijn verwondingen
overleden.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA/SAS VAN GENT De
zeven suikerfabrieken in Zeeland en
West-Brabant duimen om 't hardst
voor beter weer. In verband met de
overvloedige neerslag van vooral de
laatste dagen dreigt de campagne na
melijk opnieuw te stagneren. Omdat
de grond erg nat is kunnen momen
teel geen bieten geoogst worden en
is dus ook de aanvoer van bieten
naar de fabriek minimaal.
De meeste van de zeven fabrieken
kunnen nu nog het grootste deel van
hun produktiecapaciteit benutten. De
voorraden slinken echter ziender
ogen en dreigen uitgeput te raken.
Gisteren leek het weer beter te
gaan worden. Als de weergoden nu
weer een beetje gaan meewerken is
er kans, dat de bietenaanvoer deze
week weer op gang komt en dat de
fabrieken (dus) min of meer nor
maal kunnen blijven doordraaien. Als
het echter opnieuw gaat regenen be
staat groot gevaar, dat de campagne
een min of meer aanzienlijke vertra
ging op zal lopen, was gisteren de
algemene mening bij de Centrale Sui
kermaatschappij en de Suikerunie.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN/GOES De laatste jaren zijn ook in Zeeland flat
woningen een vertrouwd beeld geworden. Flatgebouwen van zeven
en meer woonlagen zijn al lang geen uitzondering meer. Het spreekt
haast van zelf dat in dergelijke hoge bouwwerken aangepaste voor
zieningen moeten worden getroffen die in geval van het uitbreken
van brand de veiligheid Van de bewoners moeten verzekeren. Dit zijn
onder meer de aanwezigheid van vluchtgangen en brandtrappen,
blusmaterieel en dergelijke.
Ook Terneuzen binnen weinige jaren uitgegroeid tot de op een
na grootste gemeente van Zeeland met rond 32.000 inwoners zag
het aantal flats snel groeien. Het gemeenteraadslid J. Hamelink (P.v.
d.A.) heeft in de raad meermalen gewezen op de zijns inziens onvol
doende voorzieningen op het punt van brandpreventie, die in sommi
ge flats getroffen zijn.
Een man van de harde praktijk als
brandweercommandant A. de Vin in
Terneuzen windt er. geen doekjes om
dat bepaalde flats in het nieuwe ge
deelte van zijn stad, indien er onver
hoopt brand mocht uitbreken, door de
wijze waarop zij gebouwd zijn een
volstrekt onveilige situatie scheppen
voor de bewoners. Vooral wanneer
de vuurhaard zich in of rondom het
centrale trappenhuis bevindt, wordt
het voor de bewoners bijzonder moeit
lij'k om zich in veiligheid te brengen.
De heer De Vin heeft daarbij speciaal
op het oog de flatblokken aan de Al-
verezlaan, Bachlaan en Debussyhof,
die weliswaar vier woonlagen tellen
maar in feite uit vijf bouwlagen be
staan omdat de vier etages gebouwd
zijn op een onderlaag van boxen.
De heer De Vin: „Volgens de voor
schriften van bouw- en woningtoe
zicht behoeven flats van niet meer
dan vier woonlagen geen extra
vluchtuitgangen te hebben. Maar die
flats aan de Debussyhof en omge
ving hebben in feite vijf bouwlagen.
In gebouwen van vijf lagen zijn ex
tra-uitgangen we] wettelijk voor
schrift". De brandweercommandant
zegt er niet aan te moeten denken,
wanneer in een dergelijke flat het
middentrappenhuis door het vuur
niet meer bereikbaar zou zijn voor de
bewoners. De enige uitweg zou dan
de balkonnetjes zijn. Daarbij komt
nog dat de brandweer in Terneuzen
niet beschikt over een autoladder
waarmee vluchtende bewoners van
de balkons gehaald kunnen worden".
Dat gemis aan een moderne auto
ladder ligt de heer De Vin zwaar op
de maag. „Acht jaar geleden ai heb
ben wij ais brandweer aangedrongen
op de aanschaf van een autoladder.
Tot dusver zonder resultaat. Zo'n
autoladder kost om en nabij twee ton.
De gemeente heeft er kennelijk geen
geld voor. Je zou eigenlijk tweemaal
per jaar een flinke brand moeten
hebben waarbij het gemis van zo'n
autoladder bitter wordt gevoeld. Mis
schien dat het dan zou helpen. Ter
neuzen is de enige grote gemeente in
Zeeland die dergelijk materieel niet
bezit.
Vlissingen, Middelburg, Goes en
laatst ook Hulst kregen al de beschik
king over een autoladder. En dan te
bedenken dat Terneuzen na de her
indeling sterk is uitgebreid, zonder
het materieel van de vrijwillige
brandweer daaraan aan te passen. Ik
mag het gerust zo stellen: De brand
weer is het stiefkind in Terneuzen".
Nog harder dan voor de nieuw-
bouwflats acht de heer De Vin de
aanschaf van een auitoladder met een
bereik van 20 tot 25 meter noodzake
lijk voor de brandbestrijding in de
oude Terneuzense binnenstad. „Daar
bevinden zich bedrijfspanden en ho
tels die zo oud zijn dat ze als een fak
kel zouden branden wanneer daarin
de rode haan zou kraaien. Die pan
den zijn zo slecht gebouwd en ver
bouwd dat er geen mens levend uit
zou komen. Als brandweer sta je
machteloos. In dit soort gevallen zou
een autoladder kunnen beslissen over
leven of dood. Het liefst had ik zelfs
nog een zogenaamde hoogwerker.
Die heeft op het platform ruimte voor
vijf of zes brandweerlieden. Een
ander voordeel van een hoogwerker
is dat je niet iedere keer met een ge
redde de ladder af hoeft om hem of
haar in veiligheid te brengen. Met een
hoogwerker kan je de man of vrouw
op een andere verdieping afzetten.
Een hoogwerker is zelfs nog goedko
per dan een autoladder", aldus brand
weercommandant De Vin.
Op het Terneuzense stadhuis zei
men ons dat de hoge kosten van een
autoladder tot nu toe de aanschaf van
dergelijk brandweermaterieel in de
weg hebben gestaan. De mogelijke
aankoop van een autoladder is, naar
b. en w. aan de raad hebben toege
zegd, geplaatst op het urgentiepro
gram dat zeer binnenkort aan de ge
meenteraad zal worden overgelegd.
De Goese brandweer beschikt over
een magyrusladder die een hoogte
van dertig meter kan bereiken. Men
heeft de ladder al eens uitgeprobeerd
bij de torenflats in Goes-Zuid. Het
bleek toen dat de brandweerlieden
ermee tot de tiende etage konden ko
men. De elfde verdieping (ofwel de
tiende woonlaag) haalde men net
niet. In de torenflats zit een aparte
brandblusleiding van beneden tot bo
ven in de koker naast de liften. In de
flats is geen verdere brandblusappa
ratuur aanwezig, maar dat is, aldus
de Goese brandweer, ook niet nodig.
Er kan in de nagenoeg onbrandbare
gebouwen praktisch niets gebeuren.
Bovendien is er een speciale brand
trap aan de andere zijde van de flats
dan de liften en de gewone trap. Over
de mogelijkheid van uitbreiding van
een brand in een van de wooneen
heden van de gebouwen is de Goese
brandweer erg optimistisch. Het is
vrijwel uitgesloten dat een brand in
een flat zich uitbreidt tot de belen
dende flats. „De buren zuilen hoog
stens last van rook en water hebben,
tenzij door de hitte het beton zou
springen. Dan is er namelijk wél ge
vaar van uitbreiding. Maar de kans
hiertoe is erg klein.
HULST De vereniging milieu
hygiëne Zeeland belegt vrijdag 11
december in de aula van de Janseni-
us-scholengemeenschap te Hulst een
discussieavond die ais thema heeft
„bevolkin-overheid-millieuhygiëne.
ne". De discussie wordt gevoerd aan
de hand van het „Mileumanifest",
dat is samengesteld door dr. A.J.
Cavè, dr. A.C. Perdeck en dr. C.W.
Stortenbeker. De inleiding wordt ge
houden door dr. W. Stortenbeker, di
recteur van het rijksinstituut voor
Natuurbeheer te Arnhem.
Aan het gesprek wordt deelgenomen
door: dr. R. Eysink, socioloog, lid
van gedeputeerde staten van Zuid-
Holland, professor dr. A. Heyn-
drickx, hoogleraar in de toxicologie
aan de rijksuniversiteit te Gent, J.
Hoevens, directeur van het geweste
lijk arbeidsbureau te Terneuzen,
professor dr. K. van Isakkers, hoog
leraar in de geschiedenis aan de
universiteitsfaculteit te Antwerpen,
mevrouw mr. C. Kannegieter, voor
zitster van de vereniging milieuhy
giëne Zeeland, ir. E.E. Kuycken, di
recteur van het Stedebouwkundig
adviesbureau te Middelburg, mej.
pharm. drs. Laanbroek, inspectrice
voor de milieuhygiëne in de provin
cie Zeeland, mr. W. Melis, voorzitter
van het economisch technologisch
instituut voor Zeeland en ir. M. de
Vink, directeur van de provinciale
planologische dienst voor Zeeland.
Brandweercommandant De Vin inl
Terneuzen: „Als in deze flat het
centraal trappenhuis in de fik|
staat rest de bewoners alleen nog
de balkonnetjes om zich te red
den".
(ADVERTENTIE)
J. van der Loo, juwelier, Lijnbaan 69, Rotterdam
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Tussen verte
genwoordigers van het provinciaal
bestuur van Zeeland, het gemeente
bestuur van Vlissingen, de Geweste
lijke Raad voor Zeeland van het
Landbouwschap, Hoechst-Vlissingen
n.v. en Pechiney-Nederland n.v. is
overeenstemming bereikt over een
regeling tot vergoeding van eventue
le schade, ontstaan door luchtveront
reiniging tengevolge van bedrijfsma
tige activiteiten van de industrieën
aan land- en tuinbouwgewassen of
vee.
Dit geldt voor het industriegebied
in het Zuidsioe. De gezamenlijke
industrie, zo is besloten, zal zich
verantwoordelijk achten voor de
schade die door een daarvoor in het
leven geroepen technische commis
sie van deskundigen wordt geconsta
teerd, voor zover deze schade door
de bedrijfsmatige activiteiten wordt
veroorzaakt.
Melding van deze schade dient te
geschieden door tussenkomst van
het Landbouwschap. De getroffen
regeling betekent in zekere zin een
bevestiging van de procedure zoals
die op het ogenblik reeds door
Hoechst n.v. op basis van vrijwillig
heid wordt toegepast ten aanzien
van aangiften van landbouwschade.
Met medewerking van het Land
bouwschap, zo is gisteren meege
deeld, zullen in de toekomst richtlij
nen worden gepubliceerd ter voor
koming of beperking van schade aan
land- en tuinbouwgewassen en vee.
Op verzoek van het Landbouwschap
zal de problematiek van een eventu
ele herstructurering van het gebied
rondom het haven- en industrieter
rein van het Zuidsioe in een afzon
derlijk overleg aan de orde worden
gesteld bij de zogenaamde conven
antspartners, zijnde de minister van
verkeer en waterstaat, de staatsse
cretaris voor de volksgezondheid,
het provinciaal bestuur van Zeeland
en het gemeentebestuur van Vlissin
gen.
(Van een onzer verslaggevers)
SAS VAN GENT Op het ka
naal Gent-Terneuzen liggen bij de
grenspost negen duwboten, geladen
met cokes, geduldig te wachten tot
zij hun vracht kunnen afleveren bij
het Belgische hoogovenbedrijf Sid
mar, dat lamgelegd is door een alge
mene staking van de metaalarbei
ders. Het einde van de staking is
nog niet in zicht. De werknemers
eisen onder meer een loonsverho
ging van zeven frank (50 cent) per
uur.
(Van onze correspondent)
ZIERIKZEE. In de vergadering
van de Zierikzeese raad toonden de
leden zich zeer ingenomen met het
initiatief van burgemeester D. W.
Kastelein ,om per 1 juli 1971 de tol
over de Haringvlietbrug op te heffen.
De lieer Kastelein deelde naar aan
leiding daarvan mee zeer verbolgen
te zijn over de inhoud van een brief
die hij juist had ontvangen van de
president-commissaris, de heer Van
der Harst.
In die brief deelde de presidenl-
commissaris mee het de heer Kaste
lein kwalijk te nemen, dat hij deze
zaak in de openbaarheid heeft ge
bracht, zonder eerst overleg te heb
ben gepleegd met het brugbestuur.
De heer C. Linders (PvdA) noemde
die brief een lachertje. Hij wekte de
raad op een motie te aanvaarden om
te bereiken dat de tolheffing niet per
1 juli 1971, maar reeds per 1 januari
van dat jaar zal worden opgeheven.
Hij vond het ongehoord dat de beT
volking van de Zeeuwse en Zuidhol
landse eilanden en van de Westhoek
van Brabant, nog langer dan nood
zakelijk was, met tolheffing te be
lasten.
De heer Kastelein toonde aan dat
het voorstel van de heer Linders niet
haalbaar zou zijn, omdat zijn cijfers
mede waren gebaseerd op de tolop-
brengsten gedurende het eerste half
jaar van 1971. Hij voegde daar nog
aan toe, dat hij reeds in een enkele
maanden geleden gehouden vergade
ring van de aandeelhouders van de
Haringvlietbrug had bepleit de tol
in 1973 geheel af te schaffen-
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Onlangs is als
gevolg van een pastoraal beraad, dat
in Hedenesse werd gehouden over
het onderwerp homofilie een werk
groep homofilie opgericht. Deze wil
zich, zoals de naam reeds aangeeft,
bezig houden met een groepering
die ook in de Zeeuwse samenleving
tot op heden - bewust of onbewust -
in een weinig besproken hoek is
gehouden.
De werkgroep heeft intussen en
kele vergaderingen gehouden, die
onder meer hebben geresulteerd in
'de oprichting van een aantal sub
commissies. De werkgroep is samen
gesteld uit vertegenwoordigers van
de kerken, het maatschappelijk
werk, de vormingscentra, het jeugd
werk en mensen die onder persoon
lijke titel daarin zitting hebben ge
nomen. Een van de subcommissies
heeft een rapport uitgebracht over
de situatie van de homofilie in Zee
land, dat binnenkort zal worden
aangeboden en besproken. Wij zul
len hierop nader terugkomen.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG In aansluiting
op de nationale emancipatie-actie
„Op de vrouw af", heeft de direc
teur van het gewestelijk arbeidsbu
reau Middelburg, de heer D. Boog-
erd, in samenwerking met de afde
ling Middelburg van het vrouwen
contact in de partij van de arbeid,
een avond over de emancipatie van
de vrouw georganiseerd. Wij hebben
over deze bijeenkomst gisteren reeds
kort gepubliceerd. Alie Middelburgse
vrouwengroepen zijn voor de bijeen
komst. die op 9 november 's-avonds
om 20.00 uur in het nieuwe gebouw
van het GAB St. Jorisdoelen te Mid
delburg werd gehouden, uitgeno
digd.
De nationale emancipatie-actie
„Op de vrouw af" is voorbereid
door het weekblad Margriet, „Man-
Vrouw-Maatschappij", de NOS, de
VARA en de Actiegroep Dolle Mina.
Het is de bedoeling, dat op 9 en 10
november overal in het land bijeen
komsten worden gehouden in de
geest van die te Middelburg. In
Middelburg is, vrijwel gelijktijdig
het initiatief tot een dergelijke bij
eenkomst genomen door GAB en het
Vrouwencontact in de PvdA, zodat
men tot gezamenlijke organisatie kon
overgaan. De actie beoogt overigens
geen enkel politiek doel, maar heeft
slechts ten doel zoveel mogelijk in
formatie op een zo breed mogelijk
terrein te geven over emancipatie en
het werken van de gehuwde vrouw.
De avond zal onder leiding staan
van mevrouw J.J. van der Wei-
Blije. Er zullen door deskundige
spreeksters en sprekers onderwer
pen worden besproken die voor de
aanwezigen van belang zijn, terwijl
documentatiemateriaal aanwezig is.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De postzegelvereniging
Philatelica, afdeling Goes en om -
streken, houdt zaterdag van tien tot
vijf uur een ruilbeurs in de grote
kantine van de veiling aan de Fruit-
laan in Goes. 's-Middags om drie uur
wordt een veiling gehouden. Op de
beurs zijn de nieuwe uitgiften van
de laatste maanden te koop, alsmede
een grote verscheidenheid van al -
bums en stockboeken.
