DE KEVERS
LATEN OP
ZICH WACHTEN
„Fotograferen in het weekend?
Kom kom,ik heb wetandere hobbies/
Actiegroepjes van
christenen moeten
opkomen voor
onderdrukten
VW onderzoekt nieuwe vestingsmogelijkheid, maar
VERLIES BIJ
G.M.
VERNIEUWING IN KERK LIJKT
INHAALMANOEUVRE
PERSONEEL
LONEN
Maak in't weekend géén foto's-
li mocht er eens plezier in krijgen.
Wees maar blij met
JAC. HERMANS PRIJSSLAG
in de buurt.
Ditishet recept:
Kaasfonduevan
Nederlandsekaas.
STRIJD
ROMMELIG
BUITENOM
15
VRIJDAG 30 OKTOBER 1970
15
(Van een onzer redacteuren)
WOLFSBURG. Op de elfde etage in het hoofdgtebouw van de
Volkswagenfabriek in Wolfsburg voert Rudi Maletz, die de pers
contacten met het buitenland verzorgt, zijn one-man-show op.
Z(jn secretaresse is met vakantie en zijn assistent dr. Juan Wulff
laat hem noodgedwongen in de steek, omdat zijn medewerking
langer dan verwacht nodig blijkt bij de verhuizing van een
groep Italiaanse gastarbeiders.
Naar het gerinkel van de twee
telefoons te oordelen lijkt het ge
hele Volkswagenconcern een be
roep te doen op de hulpvaardig
heid van Rudi Maletz. Zijn bureau
ziet uit op de enorme researchaf
delingen van de VW-moederfa-
briek en de schier onoverzienbare
parkeerplaatsen voor de 60.000
werknemers, die wie verwacht
het anders voor 75 procent met
de auto naar hun werk komen. De
wagenparken rond de Philipsbe-
drijven in Eindhoven vallen hier
bij in het niet. Maar Philips-Eind-
hoven telt „slechts" 40.000 perso
neelsleden.
Sprekend over de nieuwe vesti
gingsplannen van Volkswagen
identificeert de doorgewinterde
public relations man Maletz zich
met het concern, dat reeds zes
bedrijven heeft in West-Duitsland
(de Audi-fabrieken niet meegere
kend) en vier daarbuiten.
„Wij hebben voor de bouw van
een nieuwe fabriek onder andere
sonderingen uitgevoerd in Neder
land", zegt hij, „speciaal in Til
burg. Over het resultaat hiervan is
nog weinig concreets te zeggen.
Voor de vestiging van een nieuwe
fabriek is een grondige, weldoor
dachte studie en voorbereiding no
dig".
In Nederland verwacht men, dat
Volkswagen nog dit najaar een be
slissing zal nemen over een nieu
we vestiging in het buitenland.
Rudi Maletz: „Dan vergist men
zich. Daar is geen sprake van.
Wanneer die beslissing genomen
wordt kan ik ook niet voorspellen,
maar in geen geval op korte ter
mijn".
,Ik zal u verklaren waarom. On
ze nieuwe fabriek in Salzgitter al
leen al vergt een investering van
450 miljoen D.M. (1 D.M. is bijna
een gulden). Daarbij komt nog de
uitbreiding in Kassei en de nieuwe
researchcomplexen hier in Wolfs
burg".
,Wij zijn misschien wel rijk,
maar nog meer kapitaalsinvesterin
gen zijn ons op dit moment ook te
duur".
Burgemeester Becht van Tilburg
meent te weten, dat de nieuwe
fabriek, die VW in het buitenland
gaat bouwen, binnen een jaar of
zes ongeveer achtduizend perso
neelsleden aan zal trekken.
,Oh-la-la", doet de druk gesticu
lerende Maletz verschrikt. „Dat
lijkt me wel wat overdreven. De
nieuwe fabriek wordt waarschijn
lijk een assemblagebedrijf. Acht
duizend man, dat zou een fabriek
moeten zijn nog groter dan die van
Emden, waar Volkswagens voor de
Verenigde Staten gemonteerd wor
den, verreweg ons grootste export
land".
„Drie- tot vierduizend werkne
mers is voor een assemblagebedrijf
al heel wat. Kijk maar eens wat er
hier in Wolfsburg van de vijf pro-
duktielijnen komt rollen. Per dag
vier- tot vijfduizend auto's".
De produktiecijfers van Wolfs
burg zijn niet overdreven. Van
half zes 's morgens tot half elf 's
avonds schuiven de fonkelnieuwe
Volkswagens de fabriek uit als
broodjes uit een bakkersoven.
Twee produktieploegen van elk
20.000 mannen en vrouwen bedie
nen dagelijks de meer dan tien
meter hoge persen, die uit stalen
platen de onderdelen voor de car-
rosseries stampen, alsook de mon
tagebanden en de testcabines.
De dagploeg werkt, met een
pauze van een half uur en twee
doorbetaalde stops van tien minu
ten, van half' zes 's morgens tot
twee uur 's middags. Daarna
neemt de middag- en avondploeg
het werk over tot half elf. 's
Nachts rusten mensen en machi
nes.
Voor het assemblagewerk, dat
meer behendigheid en nauwkeu
righeid vereist dan uitgesproken
vakkennis, kan voor tachtig pro
cent volstaan worden met onge
schoolde en bedrijfsgeoefende
werkkrachten.
Weliswaar is ook in de autoin
dustrie de automatisering ver
doorgevoerd, maar zolang een auto
een ingewikkelde motor nodig
heeft, ramen, deuren, wielen, rui
tenwissers, lampen, zetels, achter
lichten, richtingaanwijzers, bum
pers en nog duizend of meer ande
re onderdelen zal deze bedrijfstak
—ondanks de „automation" nog
lang een arbeidsintensieve indus
trie blijven.
Wat dit betreft zou Volkswagen
de toekomstige situatie op de ar
beidsmarkt in Midden-Brabant
aanzienlijk kunnen verlichten. Be
gin 1968 heeft de commissie „Van
Alphen de Veer" bij het opmaken
van een balans voorspeld, dat de
werkgelegenheid in de traditionele
textielindustrie, alsook in de
schoen- en leernijverheid nog ver
der terug zal lopen in dit gebied.
Directeur Th. Swinkels, direc
teur van het Gewestelijk Arbeids
bureau Tilburg, kwam in februari
van dit jaar bij een verder onder
zoek tot nog minder gunstige con
clusies.
Hij schreef: „Er zal in Midden-
Brabant een groeiende discrepantie
ontstaan tussen de beroepsbevol-
De auto's schuiven uit de fabriek als broodjes uit een oven. De VW-groep produceert elke twintig seconden
een auto.
king en de werkgelegenheid. Een
oplossing hiervoor is niet te zoe
ken in het geleidelijk en in kleine
aantallen opvangen van vrijkomen
de arbeidskrachten. Hierdoor zou
de expulsie, welke de laatste jaren
op gang gebracht is, niet kunnen
worden tegengehouden".
„Het gaat er om", aldus direc
teur Swinkels, „een of meer initia
tieven tot stand te doen komen,
welke structuurverbeterend op de
gehele regionale arbeidsmarkt in
werken. Dit kan", zo schrijft hij
verder, „alleen maar gebeuren
door de vestiging van ondernemin
gen, die een hoge toegevoegde
waarde aan het produkt geven en
derhalve in de primaire en secun
daire beloningssfeer de concurren
tie om de arbeidskrachten met
goede resultaten kunnen voeren".
Met dit probleem voor ogen is
burgemeester mr. C. Brecht, voor
zitter van het stadsgewest Tilburg,
bereid hard te ijveren voor de
vestiging van een „industriële gi
gant" in Midden-Brabant, die goe
de lonen betaalt.
Bij Volkswagen in Duitsland
zijn mede onder de druk van
een jarenlange krappe arbeids
markt de lonen fors gestegen en
de secundaire arbeidsvoorzienin
gen, vooral op medisch-sociaal ge
bied, sterk uitgebreid.
In Wolfsburg verdienen de VW-
produktiearbeiders en -arbeidsters
gemiddeld f. 7 per uur. Voor een
40-urige werkweek maakt dat f.
280 bruto. Daarbij genieten de
werknemers aantrekkelijke facili
teiten. Zo kunnen zij bijvoorbeeld
elk jaar tegen gereduceerde prijs
voor eigen gebruik een auto kopen
van de fabriek. Velen hoeven op
hun auto geen cent af te schrijven,
aangezien zij op de tweede-hands
automarkt voor hun gebruikte VW
na verloop van een jaar vaak een
prijs kunnen maken, die de fa
brieksprijs voor een nieuwe wagen
dekt.
Ondanks hoge lonen en verdere
voorzieningen blijft het aantrekken
van weiniggeschoolde arbeids
krachten in West-Duitsland een
probleem. Ongeveer de helft van
het aantal werknemers in Wolfs
burg, gelegen op 90 km ten oosten
van Hannover vlak bij de grens
met Oost-Duitsland, bestaat uit
vluchtelingen van achter het ijze
ren gordijn. Daarbij telt de fabriek
ruim 7.000 Zuid-Italiaanse gast
arbeiders, waarvoor een uit ba
rakken bestaand „Italianen-dorp"
werd gebouwd, in de volksmond
„Piccola Napoli" (Klein Napels)
genaamd.
De eenzijdigheid van de indus
trie maakt Wolfsburg met zijn
92.000 inwoners tot een merkwaar
dige stad, waar je wordt nageke
ken als je geen VW rijdt.
Toen op 26 mei 1938, hemel
vaartsdag, de grondslagen gelegd
werden voor de Volkswagenfabrie
ken op de schrale akkers en wei
den nabij het slot Wolfsburg was
de plaats niet meer dan een onbe
kend gehucht aan de zuidrand van
de Lüneburgerheide. De stad, die
tegelijk met de fabrieken uit de
grond gestampt werd en waarvan
de woonwijken door bossen en
parken van elkaar gescheiden zijn,
maakt een welvarende indruk.
De hoofdwinkelstraat ge
noemd naar Ferdinand Porsche
biedt alle luxe van de welvaarts
maatschappij.
Ingenieur Porsche, de eerste di
recteur van Volkswagen, was de
man, die in 1933 van Hitier de
opdracht kreeg de Henri Ford van
Europa te worden. Hitier hoopte
kennelijk niet geheel ten onrechte
door iedereen een auto in het
vooruitzicht te stellen een van de
middelen in handen te krijgen om
de volksgunst te winnen.
Op dat moment was in Amerika
reeds gebleken, dat, nadat de vori
ge eeuw, voornamelijk door de op
komst van de trein, de middelen
voor het massaverkeer had gecreë
erd, de twintigste eeuw zich vol
energie zou storten op de uitbrei
ding van de persoonlijke bewe
gingsvrijheid door middel van de
auto.
De opdracht van Porsche hield
in een motorvoertuig te ontwikke
len, dat aan vijf personen (een
gezin zou gemiddeld bestaan uit
man, vrouw en drie kinderen)
plaats zou bieden, een maximale
snelheid tevens kruissnelheid
zou kunnen ontwikkelen van 100
km per uur en door luchtkoeling
(vrijwel niemand had een garage)
onafhankelijk zou zijn van hitte en
kou.
Voor de afzet van de „Volkswa
gen" zou de organisatie „Kraft
durch Freude", de entertainment-
club van het Duitse Arbeids Front
(DAF), zorg dragen. Zij riep de
bevolking op door middel van een
spaarkaartensysteem zich in de
toekomst van een Volkswagen te
verzekeren, die later de bijnaam
„Kever" zou krijgen. De prijs van
een „Kever" zou 990 rijks-marken
bedragen. Volgens de koers van
die dagen nog geen zeshonderd
gulden.
Het Volkswagen-ideaal werd
door honderdduizenden overgeno
men. De realisering zou evenwel
nog jaren op zich laten wachten.
Weldra zou immers de tweede we
reldoorlog uitbreken. In plaats van
„Kevers" ging Wolfsburg oorlogs
tuig produceren.
Niets is echter hardnekkiger dan
een idee. De Volkswagens zouden
er komen ondanks het feit, dat de
fabrieken in Wolfsburg in de jaren
1944 en '45 door de geallieerden
voor zestig procent werden platge
gooid en na de oorlog jarenlang
met ontmanteling werden be
dreigd.
En als de Amerikaan Walter
Henry Nelson in zijn voortreffelijk
gedocumenteerd boek „Het Grote
Kleine Wonder" over VW iets dui
delijk gemaakt heeft dan is het
wel dit, dat de Volkswagen-story
méér dan van auto's een geschie
denis is van mensen.
Onder de directie van prof. dr.
ir. Heinz- Nordhoff (overleden op
12 april 1968) kwam Volkswagen
sinds 1948 geleidelijk aan weer
van de grond. Prof. dr. Kurt Lotz
zet thans zijn werk voort.
Vorig jaar produceerde de
Volkswagen-groep 2.095.000 auto's.
Dit waren er gemiddeld 9.500 per
dag.
Pon's Automobielhandel NV. in
Amersfoort voerde afgelopen jaar
60.000 Volkswagens Nederland
binnen. CEES DE BEKKER
(ADVERTENTIE)
(ADVERTENTIE)
Bent u óók zo, meneer? Gaat u ook
breiend het weekend door?
Wei nee - roept u zeer mannelijk - ik
roei. Of: ik mag graag klaverjassen, ik
wijd me aan mijn gezin, ik ben kleiduif
schieter. Mogelijkheden zat. Fotograferen?
Nee, dat doe ik alleen in de vakantie.
Kijk maar! En u toont ons al uw vakantie
kiekjes van de afgelopen jaren.
Keurig ineen album geplakt.Voorzien
van typerende onderschriften.
Geweldig! Alleen, waarom kiekt u
alleen in uw gróte vakanties? Waarom
vergeet u die 50 mini-vakanties, de
weekends? Want ook die zitten tjokvol
kostelijke gebeurtenissen.
Tja, u zult natuurlijk even op 't knopje
moeten drukken op die momenten dat
u nu alleen nog vertederd, verbaasd of
schaterend toekijkt.
Toegegeven, u zult wat vaker naar
uw fotohandelaar moeten
lopen. Ook een hele tippel.
Maar daar staat veel tegenover. Een
onbetaalbaar overzicht van alle koddige en
ontroerende wederwaardigheden van uw
hele gezin.
Voor eeuwig vastgelegd.
Haal 'n filmpje in huis. Zorg voor 'n
geladen fototoestel. Want filmen is eigen
lijk uw enige excuus om
in'tweekendgeen foto's
te nemen.
Hup, de breipennen aan de kant en gauw naar de vakman, uw fotohandelaar.
Om dat veilige gevoel.
Ja, ja, want als u geen enkele door
snee prijs zou kennen, niet weten
wat u elders moet betalen, dan kunt
u toch bij ons blindelings kopen.
Dat geeft een veilig gevoel.
DETROIT (AP). Voor het eerst
in 24 jaar heeft General Motors een
kwartaal niet met winst kunnen af
sluiten. Het verlies in het derde
kwartaal was 77 miljoen dollar, tegen
een winst van 230 miljoen dollar in
hetzelfde kwartaal van 1969.
Het laatst dat de kwartaalcijfers
een verlies aantoonden, was in het
eerste kwartaal van 1946 toen er
evenals nu bij de maatschappij werd
gestaakt.
(ADVERTENTIE)
Caquelon inwrijven met knoflook.
Dan 4 dl halfdroge witte wijn in
de pan verwarmen tot de wijn
gaat bruisen. Vervolgens 500 gr
fijngesneden jong belegen Goudse
toevoegen, goed roeren en weer
aan de kook brengen. Binden met
maïzena, op smaak
afmaken met
zont. peper,
nootmuskaat
en wat kirsch.
BREDA/AMSTERDAM. „Hoe moet het nu? Strijd tegen alle
medeplichtigheid van de kerken aan onderdrukkingssystemen; strijd
tegen de kerk, voorzover deze dezelfde mentaliteit vertoont als de
kapitalistische maatschappij en deze in de hand werkt; mensen be
wust maken van wat er aan de hand is; mensen proberen in te
schakelen in en solidair te maken met allerlei concrete acties, die
vaak al lang door niet-kerkmensen op gang gebracht zijn."
Dit is niet het program van een
revolutieprediker in een groep Zuid-
amerikaanse guerrilleros, maar een
paar snelle aantekingen van een
jonge priester, gewoon in Nederland.
Hij schreef ze op nadat hij Degin
deze maand een week lang had
deelgenomen aan het Septuagintcon-
gres in Amsterdam. Deze priester is
drs. Jan Zuidgeest, directeur van
het instituut voor huwelijk en gezin
in het bisdom Breda.
Wij spraken met hem over de
vraag wat de ideeën van de onge
veer 300 solidaire en kritische pries
ters op dat congres te maken heb
ben met de dagelijkse zielzorgpro
blemen in een bisdom als het Bre-
De kritiek op de maatschappij, én
op de kerk, zoals die op het Septua-
gint-congres gestalte kreeg, werd
onder opmerkelijk algemene instem
ming verwoord door Ton Veerkamp,
een ex-jezuïet, momenteel in Ber
lijn bezig aan een theologisch proef
schrift, en Daniël de Lange, secreta
ris van het Oekumenisch Aktiecen-
trum. Beide inleiders en uiteinde
lijk praktisch het hele congres, gin
gen ervan uit dat heel het z.g.
„aggiornamento", de vernieuwings
beweging ip de r.k. kerk, die De
Grote Belofte van het tweede Vati
caanse concilie was, weinig meer is
gebleken dan een inhaalmanoeuvre.
Men wilde, en wil, de kerk aan
passen aan de moderne tijd, de mo
derne maatschappij, maar daarmee
past de kerk zich slechts aan aan
déze, westerse, d.i. kapitalistische
maatschappij, in plaats van ze kri-
tisch te volgen en terecht te wijzen.
Veranderingen in de kerk blijken
geen (zelfs niet de eis tot) veran
deringen in de maatschappij met
zich mee te brengen. Conclusie: aan
het probleem van de ongelijkheid
in de wereld - en daarmee
aan onrechtvaardigheid, spanningen
en oorlogen - zal nooit een einde
komen, als er niet eerst een einde
komt deze (kapitalistische èn de net
Oostblok beheersende Sovjet-com
munistische) maatschappijstructuur.
Beide machten immers verrijken,
c.q. versterken zich ten koste van de
gekoloniseerde samenlevingen in de
ontwikkelingslanden. Anders ge
zegd: het evangelie van gerechtig
heid, vrijheid, gelijkheid en vrede
zal nooit gerealiseerd kunnen wor
den zonder strijd tegen het huidige
systeem van de rijke landen, waar
de christelijke kerken het meest
„gesettled" zijn geweest.
Voor Nederland heeft dit op het
congres tot op z'n minst interessante
conclusies geleid. Is het „aggiorna
mento" in veel, vooral de zuidelijke
landen veelal nog in woorden blij
ven steken, de Nederlandse katho
lieken zijn driftig en metterdaad
aan het vernieuwen geslagen. De
hele wereld heeft er met bewonde
ring, respectievelijk geschrokken
naar staan kijken. Veel christenen
hebben er nieuwe hoop door gekre
gen. Maar was het veel meer dan
een interne, binnenkerkelijke op
knapbeurt? Een in feite maatschap
pelijke inhaalmanoeuvre, een eman
cipatieproces?
De kerken van de katholieken
zijn even modern ingericht als hun
huiskamers, hun diensten even ei
gentijds als hun tv-programma's.
Daniël de Lamge: „Zij (de kerk,
red.) probeert wanhopig om zich
opnieuw in de maatschappij te nes
telen met behulp van een interne
reorganisatie die haar structuren
ontleent aan de wereld van de eco
nomie en de handel". Misschien
moeten we tot de conclusie gaan
komen dat de Nederlandse katholie
ken (maar zij natuurlijk niet alleen)
bezeten zijn geweest van een Hink
stuk collectief minderwaardigheids
complex, een grote angst om in de
samenleving niet voor vol te worden
aangezien. Natuurlijk kan dit hoog
stens een stuk van de waarheid zijn.
Er heeft zeer veel oprechte christe
lijke bewogenheid meegespeeld.
Maar dat neemt niet weg dat men
vaak niet heeft doorzien dat, juist
omdat deze vernieuwing is blijven
steken in een sociologisch aanpas
singsproces (zoals men zich sociolo
gisch aanpast door óók een auto etc.
te kopen), men er niet mee heelt
bereikt dat het evangelie klinkt
waar het gehoord moet worden. Dat
de Waarheid van Christus' boodschap
nóg niet hardop en op de juiste
plaats gezegd wordt, dat de christe
nen nóg niet opkomen voor de on
derdrukten, voor de slachtoffers van
(nu mede hun) economische en poli
tieke systemen, voor minderheids
groepen, ver weg, maar evengoed m
dit land", aldus de solidaire pries
ters op hun congres.
Het is niet zo toevallig dat er in
het bisdom Breda, - waarvan bis
schop Ernst ook een dag aan het
genoemde congres heeft deelgeno
men, - juist een pastoraal plan (de
„Proeve op tafel is gekomen
Geen uitgewerkt plan van: zo gaan
we het nou doen, maar een soort
denkraam, een reeks gedachten
waar men het er in het bisdom in
alle verwarring over eens is, of
althans over eens moet worden, wil
mpn alp oh rist att vprdor
dan een lekkere jongerenmis of een
intercommunieviering. Het is im
mers de laatste jaren duidelijk ge
bleken: men kan BINNENKERKE
LIJK de meest gewaagde dingen
doen, het hoeft helemaal nog niet te
betekenen dat zo'n kerkelijk perfec
te gemeenschap een vinger uitsteekt
naar ook maar één maatschappelijk
mislukte sukkel.
Nu, iets van deze idee proeft men
in de „Proeve Veel daarvan
proeft men in de eerder dit jaar
door Septuagint gelanceerde gedach
te van „kritische gemeente". Wij
menen dat het Septuagintcongres én
de Proeve èn die „kritische
gemeente" heel wat met elkaar te
maken hebben.
De „Proeve moet nog inge
vuld worden. Wij menen in het
bisdom Breda onder diverse pasto
res, en leken, de gedachte reeds te
hebben beluisterd: „Die „Proe
ve is wel mooi, maar wat moet
ik ermee aan? Er moet, zo dachten
wij, niet vólgens dit plan gewerkt
worden, er moet méé gewerkt wor
den. In de „Proeve staat ook
ergens: „Door bespreking op grote
schaal moet het worden „ingevuld",
wil het tot leven komen".
Vooral onder het hoofdstuk
„dienst" (de pastorale taak van de
kerk wordt erin onderverdeeld in
„getuigenis, eredienst, dienst")
wordt ingegaan op het terrein waai
de christenen van vandaag het evan
gelie waar moeten maken. Het staat
er nogal rommelig op een grote hoop
bij elkaar, van dienstweigering en
uitbuiting van de Derde Wereld, tot
democratisering en luchtverontreini
ging.
Dë radicale gedachten van het
Septuagintcongres staan als zodanig
niet in de „Proeve maar, zegt
drs. Zuidgeest, „dat invullen van de
„Proevt zou wel eens kunnen
gebeuren met deze gedachten over
de huidige maatschappijstructuur.
Wanneer de „Proeve wordt uit
gevoerd zoals zij is bedoeld, dan zal
zij de vorming van groepen, die
vanuit deze (radicale) gedachten
werken, in de hand werken".
Met deze groepen zijn we bij de
z.g- „Kritische gemeenten" terecht
gekomen. Op een bijeenkomst in het
voorjaar in Breda met Septuagint-
sympaünsanten defimseerde pastor
Jac. Broeders de kritische gemeente
aldus: „Groepering van christenen,
die met het oog op de toekomst met
nadruk in verkondiging en stelling-
name de samenleving (en zichzelf?
J.L.) onder de voortdurende kritiek
van het evangelie wil stellen".
De kritische gemeente, zoals die
in het buitenland hier en daar mm
of meer buiten de officiële kerk van
de grond komt (b.v. de „under-
groundchurch" in de VS) geeft drs.
Zuidgeest in ons land weinig kans.
Er blijkt hier weinig behoefte aan
te zijn. „Hier kun je je binnen de
bestaande (vernieuwde) kerkstruc
turen gemakkelijker kritisch opstel
len. In Zuid-Amerika, Italië,
Spanje heb je meestal direct
een bisschop op -j nek, daar
moei je je met dergelijke idee
ën wel buiten de structuren opstel
len. Dan ga je ook harder tegen de
kerk aan. Hier hoeft dat niet zo.
Hier loop je met zo'n exclusieve
kritische gemeente eerder gevaar in
een h't_ii, eliiegroepje vast te lopen.
Kritische gemeentevorming moet
voor ons misschien vooral beteke
nen: bestaande gemeenten (paro
chies meer Kritisch maken, zodat
uit die gemeenten werkelijk actieve
groepen naar voren komen, die zich
zelfstandiger en minder (officieel-
traditioneel) kerkelijk kunnen op
stellen".
Het gaat hierbij om een geheel
nieuwe wijze van „kerkvorming":
„de ..cijsti moeien deen gebracht
worden op basis van die ene over
tuiging. Dat loopt uit op (actie-,
werk-, studie- etc.) groepjes waar
van de samenstelling dwars door de
kerken heen zal lopen, buiten de
kerken om en met mensen die zon
der het evangelie toch dezelfde
overtuiging hebben", aldus drs.
Zuidgeest.
De machthebbers, economisch, po
litiek of anderszins, moeten dergelij
ke christenen toch, op z'n zachtst
gezegd met gemengde gevoelens be
zig zien? Drs. Zuidgeest, in het be
sef dat we nu wel duidelijk over de
(verre?) toekomst spreken: „Ja, zo
als nu in Zuid-Amerika. Dat zal ook
hier wel komen. Daarom moeten er
ook .oma grote groepen christenen
in die richting warm gaan lopen,
anders blijf je eenlingen in de grote
kerk. In de Derde Wereld zelf, met
name Zuid-Amerika, is guerrilla
soms de enige oplossing. Maar, het
is op het Septuagintcongres voortdu
rend gezegd door de deelnemers uit
de ontwikkelingslanden: er is in de
Derde Wereld niets te verwachten,
zolang hier niet de mentaliteit ver
andert
Mentaliteitsverandering, zuurdeeg
zijn. Dat Is trouwens al tweeduizend
jaar lang de bedoeling.
'A
