Alfrink: priesters
in Brazilië
worden gemarteld
EERSTE HERFSTSTORM beperktedijkbewaking
SPRINGVLOED
SPOELT
ZANDDAM WEG
Bredase ex-student vlucht uit inrichting
Egypte wil
verlenging
bestand
Mertens: vrees
prijsexplosie
onzin
ARRESTATIES
IN DE V.S.
Werk rioolpersleidiiig nabij
Bergen op Zoom ligt weer stil
POLITIE VREEST GEVAAR VOOR ZUSJE
Moeizaam transport
zigeunerkaravaan
BISSCHOPPENSYNODE
HAAT PRATEN OVER
WAARDE VAN
CELIBAAT
GeertsemaBiesheuvel
niet geschikt
voor het premierschap
Guur
weer
KARDINAAL BEZOCHT GEVANGENIS IN SAO PAOLO
„Slechts eenmaal
Schade aan glastuin
bouw door
smog in Rijnmond
Kentering
Arrestatiebevel
Duitse deskundigen:
Nederland stelt
zwaardere eisen
aan industrieën
dan West-Duitsland
Te weinig crematoria
in Nederland
Directeur Dr. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur L. Leijendekker.
Redactie- en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Terneuzen. tel. (01150)7920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 juli 1970
9,20 per kwartaal; per maand 3,25.
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T W.
Gironummer 1945433.
DE VRUE ZEEUW
DINSDAG
20 OKTOBER 1970
25e Jaargang
No. 6376
Advertentieprijs: per mm io ceiu; minui, uy
per advertentie f, 2,40, exclusief 4% B.T.W
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel meé-
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetalinf
VermeldingBrieven onder nummer, of Adre:
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummervrijdag tot v.m
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van onze redactie binnen-buitenlanil)
SCHIPHOL/ RIO DE JANEIRO In Brazilië worden pries
ters in gevangenissen gemarteld.
Dit heeft kardinaal Alfrink gistermiddag bevestigd b(j zijn terug
keer op Schiphol van een reis naar Chili en Brazilië.
Over een groep priesters, die in Sao Paolo in de gevangenis zitten en die
de kardinaal samen met de uit Nederland afkomstige mgr. Koop aldaar be
zocht, zei hij dat ze er „onderkomen en vodderig" uitzagen. „Maar psychisch
waren ze niet gebroken", voegde de kardinaal er aan toe.
KARDINAAL ALFRINK
kentering op komst
CAIRO (RTR) Volgens presi
dent Anwar Sadat is Egypte bereid
het bestand langs het Suez-kanaal
nog eenmaal met 90 dagen te verlen
gen, op voorwaarde echter dat de
VN-bemiddelaar Gunnar Jarring zijn
vredesmissie zal hervatten.
Op een tweede verlenging behoeft
volgens Sadat niet te worden gere
kend. De 51-jairige opvolger vain pre
sident Nasser sprak ten overstaan
van legerofficieren in Cairo die 3sij
echter voorhield dat Egypte induvi
nodig voor 5 november (wanneer de
huidige bestandsperiode afloopt)
maar ook daarna gereed moet zijn
om de strijd te hervatten. Hij be
schuldigde Israël ervan een routine
bestand langs het kanaal en langs de
andere gevechtsfronten na te streven
waardoor het bestand na elke 90 da
gen automatisch wordt verlengd.
UTRECHT (ANP). Voorzitter
Mertens van het NKV meent dat de
vrees voor een prijsexplosie onge
grond is en dat de opvatting, als zou
de SER in zijn interimadvies over
het gedetailleerde loon- en prijsbe
leid het hele loon- en prijsbeleid
overboord hebben gezet, als „klink
klare nonsens" kan worden bestem
peld.
Hij zei in Utrecht op het congres
van de katholieke bond van werk
nemers in het kleding- en textiel
bedrijf, dat de bevoegdheid van de
minister van Economische Zaken om
op grond van artikel 2 van de prij
zenwet algemene prijsvoorschrif-
ten af te kondigen, volledig overeind
is gebleven. Overigens is ook gede
tailleerd ingrijpen in de prijsvor
ming uitgesloten. De S.E.R. meent
dat de overheid het recht en de
plicht heeft om in te grijpen in die
situaties waarin de concurrentie on
voldoende werkt, bijvoorbeeld als te
hoge prijzen het gevolg zijn van een
machtspositie van een bedrijfstak of
onderneming.
(Van een onzer verslaggevers)
WESTLAND Een klein deel van
de Westlandse glastuinbouw heeft
schade ondervonden van de vorige
week optredende ernstige luchtver
ontreiniging in het Rijnmondgebied.
Een aantal sla- en andijviegewassen
bleken als gevolg van de zogenaamde
smog ernstig aangetast en moesten
worden vernietigd. De schade be
draagt naar globale raming bijna
100.000 gulden.
Bij de sla- en andijvieplanten trad
een begin van glazigheid op, waarna
bruimverkleuring van het blad volg
de.
Kardinaal Alfrink sprak zijn af
keur uit over de wijze waarop deze
priesters, die wegens hun linkse
ideeën waren aangehouden, werden
gevangen gehouden en verklaarde
zich bereid om alles te doen wat in
zijn macht ligt om verbetering in de
huidige situatie te bevorderen. Voor
zover de kardinaal bekend zitten er
geen Nederlandse priesters in Brazi
liaanse gevangenissen.
De Nederlandse kardinaal is enke
le weken geleden naar Chili ver
trokken voor een bezoek aan de
paar honderd Nederlandse priesters,
die daar werkzaam zijn. Met het
zelfde doel reisde hij daarna door
naar Brazilië, waar ongeveer dui
zend Nederlandse priesters hun pas
torale arbeid verrichten. De Neder
landse prelaat had onder meer een
ontmoeting met de uit Nederland
afkomstige mgr. Koop, die bisschop
is in de plaats Lins, ongeveer dui
zend kilometer van de kust- Samen
met hem begaf hij zich afgelopen
vrijdag naar Sao Paolo voor een
ontmoeting met de priesters uit dit
bisdom, die door de overheid gevan
gen waren genomen.
„Ze zaten in een oude slavenge
vangenis", vertelde kardinaal Al
frink, „het zag er bijzonder vuil uit
en de toestanden waren zeer on
hygiënisch. De priesters toonden
zich zeer verheugd over ons be
zoek". De verhalen, die over de
behandeling van Braziliaanse pries
ters in de Nederlandse pers door
dringen, zijn volgens de kardinaal
ten dele waar.
Hij bevestigde, dat de priesters in
de gevangenissen worden gemarteld
Op grond van zijn bevindingen daar
en de gesprekken met vele mensen,
die hij gevoerd heeft, verwachtte de
kardinaal echter een kentering in dit
opzicht bij de regering. Hij was er
van overtuigd, dat er spoedig veran
dering zou komen in de houding van
de Braziliaanse regering. Volgens
hem zou zelfs de president van Bra
zilië van bepaalde toestanden niet
op de hoogte zijn. „De grootste
moeilijkheid is het leger. Er is in
middels een advies uitgebracht aan
de president voor een herziening
van de processen".
Inmiddels verluidt uit Rio de Ja
neiro, dat de Braziliaanse politie een
arrestatiebevel heeft uitgevaardigd
tegen de internationale voorzitter
van de katholieke werkende jonge
ren, de Spanjaard Enrique del Rio.
Internationaal KWJ-voorzitter Del
Rio bevindt zich sedert enkele weken
in Brazilië in verband met de talrijke
arrestaties onder de Braziliaanse
KWJ-leiders.
L'Osservatore Romano heeft giste
ren de „willekeurige onderdrukking"
door de Braziliaanse regering veroor
deeld en verder kritiek geleverd op
de inmenging van de staat in kerke
lijke aangelegenheden.
I-n een commentaar op de voorpa
gina ter gelegenheid van een verga
dering van de Braziliaanse bisschop
penconferentie schreef de L'Osserva
tore dat een dergelijke onderdruk
king en schending van de rechten van
de mens „de stabiliteit van de co-
existentie zal verergeren in plaats
van verbeteren".
Het was het tweede commentaar
dat het Vaticaanse blad in drie da
gen tijd wijdde aan de gespannen
verhoudingen tussen kerk en staat i-n
Brazilië. Vrijdag had het blad ge
meld dat de paus de ontwikkelisgen
in Brazilië met. „zorg en onrust" volgt.
(ZIE VERVOLG OP PAG. 5)
RAVENNA (Ohib) (Reuter) Een
hoogleraar van een universiteit te
Kent en een voormalige student aan
dezelfde universiteit zijn maandag
gearresteerd op grond van een aan
klacht door een „grand jury" in ver
band met de dood van vier studen
ten van de universiteit van Kent, die
op 4 mei j.I. door kogels afgevuurd
door leden van de nationale garde
van Ohio.
Genoemde „grand jury" heeft vrij
dag j.I. in het geheel 25 mensen in
staat van beschuldiging gesteld na
een onderzoeik van een maand naar
de toedracht van het gebeurde op 4
mei. Er worden nog meer arrestaties
verwacht. Tot degenen tegen wie
een aanklacht is ingediend behoren
geen gardisten, wel, behalve studen
ten, zogenaamde „agitatoren".
De „grand jury" is tot de slotsom
gekomen, dat de gardisten, die het
vuur openden op betogende studen
ten op de terreinen van de universi
teit in Kent, niet voor gerechtelijke
vervolging in aanmerking komen,
omdat zij werkelijk in de mening ver
keerden, dat hun leven in gevaar zou
zijn geweest als zij niet geschoten
hadden.
DÜSSELDORF (DPA) De voor
schriften waaraan industrie-vestigin
gen in Nederland vanuit het oogpunt
van milieubescherming moeten vol
doen, zijn vaak strenger dan die in
het sterk geïndustrialiseerde Noord-
rijn-Westfalen. Dit is de conclusie
van een commissie van deskundigen,
die in opdracht van de regering van
deze Westduitse deelstaat een verge
lijkend onderzoek heeft gehouden in
Noordrijn-Westfalen enerzijds en in
het Rijnmondgebied en de streek rond
IJmuiden anderzijds.
- J-'"
fT------ =1
Wilde golven, opgezweept door een noordwester storm, slaan te pletter op de houten pilaren van de zeewering nabij Breskens.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN/BRESKENS/DE
BILT -iVanaf drie uur gistermid
dag is tengevolge van de eerste na
jaarsstorm, die op de Noordzee
woedde vanaf de Belgische kust
langs de Scheldedijken een beperkte
dijkbewaking van kracht. Omstreeks
half vijf gistermiddag had de water
stand bij Breskens reeds een hoogte
bereikt van 3 meter 45, terwijl nor
maal is een hoogte van 2 meter 25.
Beperkte dijkbewaking wordt inge
steld als een waterhoogte van 3 me
ter 25 verwacht wordt.
In verband met de te verwachten
hoge waterstand heeft men gister
middag voor het eerst de spuislui-
zen in het Haringvliet dichtgedraaid.
Onze weerkundige medewerker zegt
over het huidige weertype Een zeer
actieve stormdepressie met een cen
trum van 720 mm boven Zuid-Noor-
wegen veroorzaakt ook vandaag
langs onze hele kust een noordwes
terstorm. Ook landinwaarts kunnen,
met name bij de gure buien wind
stoten tot kracht 10 voorkomen. Deze
buien zullen van hagel of onweer
vergezeld kunnen gaan. Doordat bo
ven de hele Noordzee een noordwes
terstorm staat, wordt het water vrij
hoog opgejaagd. Een verhoging van
ongeveer twee meter boven het nor
male peil is in het komende etmaal
tijdens periodes van hoogwater zeer
wel mogelijk. Eerst na vandaag gaat
de wind wat afnemen, maar uit het
poolgebied blijft de komende dagen
koude lucht aangevoerd. Hierdoor
zal de temperatuur overdag op het
niveau van 9 a 10 graden komen te
liggen. In de koude lucht worden
nabij Schotland natte sneeuwbuien
waargenomen. Maar door het toch
nog warme Noordzeewater wordt
deze lucht enkele graden verwarmd
alvorens ons land binnen te stromen.
(Van een onzer verslaggevers)
BERGEN OP ZOOM Maandagmiddag is voor de derde maal in
nauwelijks één maand tijd de 400 a 500 meter lange zanddam wegge
spoeld, die de werkgeul buitendijks moet beschermen van de riool
persleiding Bergen op ZoomWaarde. Daarmee ligt het werk buiten
dijks opnieuw stil. De schade valt nog niet te becijferen. De dienst ge
meentewerken van Bergen op Zoom was overigens nog bezig met
het schaderapport over de tweede maal, dat de dam wegspoelde. De
dam werd deze keer weggespoeld als gevolg van een snelle, hoge
springvloed.
De zanddam brak voor de eerste
maal op 15 september tijdens een
wolkbreuk. Toen werd de dam
niet helemaal weggespoeld. Aan
nemersbedrijf Hillen en Roosen
uit Amsterdam, dat het eerste deel
van de persleiding van Bergen op
Zoom tot aan het Schelde-Rijn-
kanaal legt was net klaar met het
herstel van de zanddam en de
werkgeul toen de dam op 2 okto
ber tijdens giertij en zuidwester
storm opnieuw brak. Ditmaal bleef
er niets over van de dam, terwijl
de werkgeul helemaal dichtspoel-
de. De materiële schade werd toen
geschat op minstens 150.000 gul
den. Het gemeentebestuur vroeg
daarop om een schaderapport aan
de dienst gemeentewerken. Nu is
de zanddam opnieuw helemaal
weggespoeld.
Reeds eerder werden vraagte
kens geplaatst bij de werkmetho
de, die werd toegepast. Onder
meer door het oud-raadslid Van
Goch, die al tijdens de vorige zit
tingsperiode van de raad vragen
stelde over die persleiding. Zijn
oordeél was toen „Er wordt ver
keerd en onveilig gewerkt en dat
gaat de gemeente handenvol geld
kosten". Het aantal medestanders
van de heer Van Goch is nu na de
derde doorbraak opnieuw ge
groeid. Ingewijden in deze materie
vragen zich af, waarom de aan
nemer met een dergelijke lange
zanddam werkt in plaats van de
werkgeul telkens een stuk op te
schuiven. Zij vinden dat de aan
nemer te grote risico's neemt en
als het ware om moeilijkheden
vraagt.
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA De politie in Breda
vreest dat de 21-jarige Ruud Rasink
uit Breda voor de derde maal zal
proberen zijn zusje te doden. De
jongeman die op vrijdag 21 maart
j.I. in de ouderlijke woning zijn zus
je Corry (14) met drie pistoolscho
ten levensgevaarlijk verwondde,
wist daarna te vluchten. Tien dagen
later kwam hij 's nachts terug hij
't ziekenhuis waar zij was opgeno
men. Ruud Basink was toen gewa
pend met een veertig centimeter
lang broodmes, dat hij speciaal had
gekocht om „mijn werk af te ma
ken". Dat bestond uit het doden
van zijn zus Corry; een idee dat de
student tot een obsessie was ge
worden.
Op 28 maart kon de politie hem
aanhouden. De Bredase rechtbank
besliste in raadkamer de jongen
wegens zijn psychische toestand
buiten vervolging te stellen en hem
te laten opnemen in de Rijks-
psychiatrische inrichting te Eindho
ven.
Zaterdagmiddag omstreeks een
uur is hij ontsnapt uit de inrichting
De politie heeft onmiddellijk uitge
breide maatregelen genomen om de
familie Rasink te beschermen tegen
eventuele aanvallen van Ruud. Er
zijn aanwijzingen dat hij nogmaals
zal proberen zijn ouders of zus Cor
ry te vermoorden. In het voorjaar
heeft de politie direct al allerlei
maatregelen genomen om de labiele
jongeman te kunnen aanhouden.
Ook nu zijn politiekorpsen in Ne
derland, België en Duitsland ge
alarmeerd. „Hij is een gevaar voor
zichzelf en zijn familieleden", aldus
hoofdinspecteur L. F. Verhagen van
de Bredase politie.
Volgens zijn mede-patiënten heeft
de ex-student te kennen gegeven
mogelijk naar Antwerpen te gaan.
Deze aanwijzing heeft de politie
angstig gestemd. Begin dit jaar is
hij ook een keer naar Antwerpen
gegaan: Om een vuurwapen te ko
pen. In die tijd had hij een ring
baardje laten groeien. Ook nu heeft
hij dat baardje weer. Enkele uren
na zijn poging tot moord op zijn
zusje in maart liet hij in Etten-
Leur zijn baard afscheren. Dit geeft
hem een totaal ander uiterlijk. „Een
veeg teken", noemt de heer Verha
gen deze omstandigheden.
Sedert de ontsnapping van Ruud
is niets meer van hem vernomen.
De politie in Breda wil graag in
contact komen met mensen die aan
wijzingen kunnen geven omtrent de
verblijfplaats of verplaatsingen van
de jongeman (tel. 01600-22144). In
maart heeft Rasink langs vele Ne
derlandse steden gezworven, waar
bij hij in hotels verbleef.
Zijn signalement: hij is 1.86 lang,
heeft een slank postuur, brede
schouders, donkerbruin haar; hij
droeg een vaalblauwe spijkerbroek,
lichtgroene trui, donkerrood over
hemd en donkerkleurige regenjas.
Zaterdag had hij een bescheiden
ringbaardje.
Kort voor zijn arrestatie eind maart
schreef hij de redactie van „De
Stem" een brief, waarin hij klaagde
over het feit dat de politie niet in
staat Was hem snel te grijpen; „een
bruut die het bestond een aanslag
te plegen op een meisje", zoals hij
schreef.
Hij deelde verder mee „het gewoon
weg onverantwoord" te vinden dat
hij nog vrij rondliep. „Ik had in
tussen wel 10 mensen kunnen ver
moorden, afgezien van de mogelijk
heid van zelfmoord", aldus Ruud
Rasink.
(Van onze correspondent)
EINDHOVEN De rijkspolitie en
de verscheidene gemeentelijke poli
tiekorpsen in Limburg en Noord-
Brabant zijn maandag de gehele dag
druk geweest met de begeleiding van
zeven zigeunerfamilies uit België en
Frankrijk, die een verblijfplaats in
Nederland zochten.
Daar geen enkele gemeente prijs
op hun aanwezigheid bleek te stellen,
moesten zij helemaal van Maastricht
naar Vlijmen bij 's-Hertogenbosch
worden ge-bracht om daar aan de
kant van de weg een plek te vinden
om de nacht door te brengen.
De zigeunerfamilies, een karavaan
van zeven auto's met volgwagens,
waren zeer verontwaardigd over de
ondervonden bejegening en uitten
hun misnoegen door herhaaldelijk te
stoppen en daardoor het overige ver
keer te belemmeren. Ze vonden dat
ze als vee en als wilde dieren werden
behandeld.
ROME (KNP) Paus Pauius heeft
de suggestie van talrijke bisschop
pen en van het secretariaat dei-
bisschoppensynode overgenomen en
heeft het ambtelijk priesterschap op
de agenda van de bisschoppensynode
1971 geplaatst. De synode zal echter
niet spreken over een facultatief
priestercelibaat maar over de waarde
van het celibaat. Dit blijkt uit het
communiqué, dat de Vaticaanse pers
dienst gisteren heeft gepubliceerd.
Het communiqué maakt er melding
van, dat behalve het ambtelijk pries
terschap in zijn verschillende aspec
ten ook andere dringende problemen
van het kerkelijke leven ter sprake
zullen worden gebracht. Welke dit
zijini, wordt niet meegedeeld.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG „Niet geschikt voor
het premierschap". Dat vindt VVD-
fractieleider Geertsema van zijn Ar-
collega in de Tweede Kamer, de nu
al maanden lang als toekomstig pre
mier gedoodverfde mr. Barend Bies
heuvel. Op een vergadering van
WD-vrouwen in Oosterbeek zei mr.
Geertsema, dat de heer Biesheuvel er
al niet in kan slagen om in de AR-
gelederen de eenheid te bewaren tus
sen links radicalen en de meer be
houdenden. „Wie in de eigen, partij
geen orde op zaken kan houden, is
niet de eerst aangewezene om minis
ter-president te worden", aldus mr.
Geertsema. Hij vond ook, dat de ARP
haar leidinggevende rol bij de voort
gaande samenwerking met KVP en
CHU verloren heeft.
Mr. Biesheuvel heeft de uitspraken
van zijn collega Geertsema nogal la
coniek opgenomen. „Alleen in de
kranten ben ik als leider van het vol
gende kabinet genoemd. Ik ben nu
fractieleider van de ARP. En mis
schien word ik lijsttrekker".
UTRECHT (ANP) Er zouden
in Nederland voor 1980 nog 10 en na
1980 nog 27 crematoria moeten komen
om optimaal te voorzien in de cre
matiebehoefte.
Momenteel zijn in Nederland 7
crematoria in gebruik _en 5 in voor
bereiding. Voorzitter P. C. Boone
van de vereniging voor facultatieve
crematie gaf deze cijfers tijdens de
jaarlijkse algemene vergadering van
deze vereniging in Utrecht.