ONRUST OM PROGIL BEREIKT PARLEMENT
Russisch
vliegtuig
gekaapt
Grote politiemacht doorzoekt
kamp van
Ambonezen
DE JONG VRAAGT OM
VERDRAAGZAAMHEID
F 30.000 uit toto naar Lamswaarde, of niet?
WEINIG ZEEUWEN
OP WACHTLIJST
VOOR TELEFOON
TWEE ARRESTATIES; AANTAL WAPENS GEVONDEN
Spreekverbod
ambtenaren
over
drugs
Premier wijst Jharde lijn" en oproerpolitie af
Serie inbraken
in Zeeland
opgelost
De jong: sabotage
neemt toe
OOK
SABOTAGE
OP YPENBURG
STEWARDESS
GEDOOD
„Doel conferentie
ontgaat ons"
Slapheid
Sprongen
Tjokvol
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx. Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
M M M M M per advertentie 2>40« exclusief 4% B.T.W.
HoofdredacteurL. Leijendekker. Hwk HHi B fK BR^k I I li(p®W. HHH BHI HHB H B H IB I
H II II H B r> m m B IBB Ma U Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
B B B_ B B B .B W B S.J ff H B_ H B B Bk S advertenties) 5 regels 1,13- Iedere regel meer
Redactie- en Administratie-adresB H flH BB Wtf B B SBB K BB |B B B BffBB 23 cent. ICleine advertenties bij vooruitbetaling.
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (0H50) 7920. II Iff BB lil H B Hl WW VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
H B B^ ^ff V bureau van dit blad,
Abonnementsprijs m.i.v. 1 juli 1970
f a 9n Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
9,20 per kwartaal; per maand 3,25. 9R 1
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W. VRIJDAG - e |®argang Voor het maandagnummervrijdag tot v.m.
Gironummer 1945433. 16 OKTOBER 1970 No. 6373 11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van onze verslaggevers)
DEN HAAG/BRUSSEL/TERNEU-
ZEN/BREDA Er is op een breed
front, tot in het Nederlandse en
Belgische parlement toe, grote on
rust ontstaan over de vestiging van
de zwavelkoolstoffenfabriek Progil
bij Kallo, even over de grens bij
Ossendrecht en Hulst.
Vier Tweede-Kamerleden heb
ben naar aanleiding van onze pu-
(Van een onzer verslaggevers)
LAMSWAARDE Voetbal
enthousiast J. Smits uit Lamswaar-
de zit al enkele dagen te wachten
op de uitkering van een bedrag
van dertigduizend gulden uit de
toto, waarvan inmiddels twijfel
achtig is geworden of de Lains-
waardenaar het geld inderdaad ooit
zal krijgen. De heer Smits verkeert
sinds het afgelopen weekend in de
veronderstelling, dat hij van de der
tien voetbaluitslagen er twaalf goed
zou hebben. Volgens het hoofdbu
reau van de toto is er sprake van
een misverstand. Het is alleen niet
duidelijk of dat misverstand ligt bij
de heer Smits zelf of bij de toto.
De voorzitter van de voetbalclub
in Kloosterzande, de heer C. Schelf-
blikaties over deze kwestie vragen
gesteld aan de desbetreffende mi
nisters. Senator Den Bondt uit het
Belgische Waasland stelde vragen
in de Belgische senaat.
Raadsleden in Terneuzen, Hulst
en Bergen op Zoom hebben hun
gemeentebesturen gevraagd tot ac
tie over te gaan.
De stichting overleg- en infor-
hout, heeft inmiddels plaatselijk
een onderzoek ingesteld naar de
gevolgde procedure. De heer Schelf
hout noemde „het een ernstige
fout" als zou blijken, dat er in
Kloosterzande bij de administratie
ve verwerking inderdaad fouten ge
maakt zouden zijn. Er zijn overi
gens geen aanwijzingen, dat dit in
derdaad zo is. De voorzitter van de
voetbalclub stelde zich donderdag
bijzonder gereserveerd op, maar zei
de zaak wel serieus op te vatten
en eventueel te willen zoeken naar
een oplossing.
De heer Smits zelf weet niet
waar hij aan toe is. Hij staat voor
grote raadses. Hij heeftl zijn toto-
forinulier zoals gewoonlijk inge
vuld en op de post gedaan en daar
mee was voor hem de kous af. Toen
maticcentrum West-Brabant, waar
in alle gemeenten in dat gebied
vertegenwoordigd zijn, zal de kwes
tie Progil maandag as. bespreken.
Het Eerste-Kamerlid drs. W.
Lockefeer uit Hulst heeft samen
met het Brabantse Kamerlid W.
Assmann vragen gesteld over de
vestiging van Progil bij Kallo in
de Beneluxraad, waarvan beiden
lid zjjn.
hij afgelopen weekend zijn uitsla
gen aan de hand van gegevens van
de t.v. controleerde, bleken twaalf
van de dertien uitslagen te kloppen.
Op dat moment waren er geen mel
dingen van mensen met dertien
goed.
De heer Smits acht het onmoge
lijk, dat hij de uitslag bij de con
trole verkeerd van de t.v. heeft
overgenomen. Toen hij met zijn
uitslag bij de toto aanklopte gaf
men daar „niet thuis". De heer
Smits zou zich niet in een voetbal
uitslag hebben vergist, maar meer
dere foutieve kruisjes hebben ge
zet.
„Daar snap ik nou helemaal niets
van. Ik heb die uitslag genoteerd
en aan de hand van een lijstje van
t.v.-presentator Henk Terlingen heb
Het ministerie van Sociale Za
ken en Volksgezondheid heeft ge
zegd dat de kwestie van een even
tuele vestiging van Progil op Bel
gisch gebied nabij de Nederlandse
grens komt te staan op de agenda
van het periodieke overleg tussen
Nederland en België over vraag
stukken van milieuhygiëne.
Op de vragen in de Belgische se
naat heeft de Belgische minister
ik de uitslag nog eens gecontro
leerd. Het klopte als een bus. Er
waren twaalf goeie uitslagen bij.
Ik zou niet weten waar de fout kan
zitten", aldus de inwoner uit Lams-
waarde.
Het toto-bureau heeft toegezegd
een verklarende brief te zullen stu
ren, maar die is nog steeds niet bij
de heer Smits gearriveerd, even
min als de fotokopie van zijn toto
formulier, waarvan men toezending
aan het centrale adres in Klooster
zande had toegezegd.
De heer Smits heeft de hoop dat
hij nog in aanmerking voor de
f 30.000 zal komen, inmiddels op
gegeven. „Blijkt achteraf, dat ik
inderdaad zelf een fout heb ge
maakt, dan zal ik me er bij moeten
neerleggen".
voor Vlaamse streekeconomic. de
heer Vlerick, verklaard dat alleen
maar na het nemen van strenge
voorzorgsmaatregelen staatssteun
zal worden verleend aan het be
drijf.
De Gentse professor Heyndrickx,
die voorzitter was van de commis
sie van experts, die de vestigings-
aanvraag van Progil heeft onder
zocht, heeft in dit verband laten
De Jong en Witteveen.
als zij willen doen voorkomen dat het
kabinet de tegenstellingen in ons
land toespitst door vernieuwingen te
gen te houden.
Premier De Jomg constateerde ver
der, dat gelukkig het overgrote deel
van de Tweede Kamer het pakket re
geringsvoorstellen ter afremming van
de oververhitte economie steunt, al
denkt men op onderdelen genuan
ceerd. Bij de verhoging van de BTW
zal gerichte informatie aan de consu
ment worden gegeven, „beter dan in
1969". Er zullen ook prijsverlagingen
komen. De opmerkingen van Den
Uyl, dat de regering nauwelijks iets
voor de minst-draagkrachtigen heeft
gedaan, wees de minister-president
als „uiterst onbillijke verwijten" van
de hand.
Minister Witteveen (Financiën)
legde in zijn antwoord op de finan
ciële beschouwingen veel nadruk op
de noodzaak van kiezen tussen uit
breiding van de collectieve voorzie
ningen of verhoging van de particu
liere inkomens. De minister verklaar
de, vast te zullen houden aan verho
ging van de BTW per 1 januari en
verlaging van de loon- en inkomsten
belasting (inflatiecorrectie).
weten dat Progil inderdaad lucht
en water zal verontreinigen. Hij
was van oordeel, dat een fabriek,
die slechts 30 mensen te werk stelt
en bovendien geen enkel nevenbe-
drijf aantrekt het risico eenvoudig
niet waard is. De professor vond dat
met de vestiging van Progil kost
bare industriegrond verspild wordt.
Volgens hem zijn er voor de in
dustrieterreinen in Antwerpen al
meer aanvragen dan er grond be
(Van onze correspondent)
GOES Door rechercheurs van
het recherchebureau Singel te Am
sterdam zijn aldaar op verdenking
van diefstal twee buitenlanders aan
gehouden. Na verhoor hebben ze be
kend diefstallen te hebben gepleegd,
onder andere te Vlissingen in de r.-k.
kerk en pastorie, aan de Sloeweg al
daar in het Mobil-pompstation, te
Goes in het gemeenschappelijk admi
nistratiekantoor. in het kantoor van
de agrarische bedrijfsfondsen en in
het kantoor van de Automij. Zeeland.
Verder bekenden zij een poging tot
inbraak in het nieuwe gebouw van de
Ned. Middenstandsbank aan de Van
der Spiegelstraat, eveneens te Goes.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG Eerst gisteren is
bekend geworden dat na het week
einde van 18 op 20 september op
Ypenburg een opzettelijk geval van
vernieling is ontdekt.
Maandagmorgen 21 september
bleek namelijk bij de dagelijkse con
trole pp de startbaan, dat de tuika-
bels, waarmee te snel ingevlogen
straaljagers worden opgevangen, tot
op enkele millimeters waren door
gesneden.
De dader is nog niet gevonden.
Premier De Jong heeft gistermid
dag in de Tweede Kamer gezegd dat
„er geen twijfel aan is dat de sabo
tage m het leger toeneemt". Hij vond
het onjuist om hangende diepgaande
onderzoekingen er verder op in te
gaan.
schikbaar is.
Minister Vlerick zei dat het pro
vinciaal bestuur van de provincie
Oost-Vlaanderen de zaak nu in
handen heeft en een definitieve be
slissing zal moeten nemen. Profes
sor Heyndrickx acht de vestiging
van Progil nabij KaUo voor negen
tig procent zeker.
(Van onze redactie buitenland)
ISTANBOEL Een Russische va
der heeft gisteren met zijn zoon een
Russisch ljjnvliegtuig gekaapt. Zij
dwongen het toestel koers te zetten
naar Turkije, waar het in Trabzon
aan de Zwarte Zee landde. Een ste
wardess die trachtte de kapers de
toegang tot de stuurhut te ontzeggen,
werd doodgeschoten.
Daarna speelde zich in de cockpit
een kort vuurgevecht af, waarbij een
van de piloten ernstig gewond raakte.
De kapers hebben inmiddels in Tur
kije politiek asiel gevraagd. Volgens
het persbureau Tass heeft de Russi
sche regering om uitlevering van de
kapers verzocht en teruggave van
het gekaapte toestel een Iljoesjin
18 dat 44 passagiers aan boord had.
Het toestel was opgestegen in de
hoofdplaats Batoemi van de Sovjet
republiek Adjarian, voor een binnen
landse vlucht. Een Turkse kolonel
van de militie gaf de namen van de
kapers op als Brazinskas Koreyero
(46) en diens zoon Argedas (18). De
Turkse pers heeft bericht dat zij van
joodse afkomst zijn. Ook volgens dis
sidente intellectuele kringen in Rus
land zouden de kapers joden zijn.
Het is de eerste geslaagde poging
om een Russisch vliegtuig te kapen.
TWEE CONSERVATIEVE zusters
zijn gisteren in een vliegtuig naar
Connecticut (V.S.) gestapt, omdat zij
in hun eigen Nederlandse klooster
met meer kunnen aarden. Zij moeten
mets van de vernieuwing hebben en
zijn tot een andere orde toegetreden
(Van een onzer verslaggevers)
CAPELLE AAN DEN IJSSEL. Een macht van ruim duizend
politiemannen, marechaussees en militairen, ondersteund door twee
helikopters, acht AMX-tanks, een politieboot en een kleine honderd
andere voertuigen, heeft gistermorgen in het Ambonezenkamp IJssel-
oord te Capelle aan den IJssel een op militaire wqze uitgevoerde
speuractie ondernomen, die in Nederland zqn weerga niet kent.
De belegering van het kamp leverde de arrestatie van twee mannen
op die ervan worden verdacht de actie op 31 augustus in Wassenaar,
waarbij de residentie van de Indonesische ambassadeur bezet werd
en de hoofdagent J. Molenaar werd doodgeschoten, te hebben voor
bereid en uitgelokt.
Voorts is een aantal vuurwapens en andere verboden wapens (twee ge
weren, zeven pistolen, twee revolvers, vier handgranaten, een groot aantal
dolken, slagmessen, ploertendoders, boksbeugels en een groot aantal patro
nen voor vuurwapens in Deslag genomen.
In verband daarmee zijn dertien
mensen aangehouden. Een aantal is
op het werk buiten het kamp gearres
teerd. De bezitters van de handgrana
ten zullen in voorarrest blijven.
Het hoofd van het parket van het
arrondissement Rotterdam, de officier
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Enkele ambtena
ren van het rijksinstituut voor de
volksgezondheid (R.I.V.) hebben een
spreekverbod opgelegd gekregen
over het drugprobleem. De humanis
tische Stichting Socrates had hen
voor een conferentie uitgenodigd om
over het gebruik van soft drugt te
komen verteilen.
De leiding van het rijksinstituut
heeft Socrates geantwoord, dat de
motieven om de conferentie te beleg
gen het instituut niet duidelijk zijn.
„Wij zijn niet bereid als instituut me
dewerking te verlenen aan een con
ferentie waarvan de doelstelling ons
ontgaat", aldus het schriftelijk ant
woord aan Socrates.
Het Tweede-Kamerlid, dr. Imkamp
(D'66), heeft over deze zaak schrif
telijk vragen gesteld aan staatssecre
taris Kruisinga (Volksgezondheid).
De heer Imkamp vraagt of de staats
secretaris de weigering van het rijks
instituut kan rijmen met de alom er
kende noodzaak om tot goede voor
lichting over de gevolgen van het
druggebruik te komen.
van justitie, rar. S. J. van der Hoe
ven, noemde de actie „buitengewoon
rustig, in vrede en vriendschap ver
lopen". „Ik ben er hoogst tevreden
over", zo zei hij tijdens een perscon
ferentie.
Deze uitlating staat in scherpe te
genstelling tot opmerkingen van Am
bonezen uit het kamp. Volgens hen
is onder meer een vrouw geschopt
door een marechaussee, moesten man
nen en vrouwen zich bij fouillering
soms helemaal uitkleden, mochten
enkele m oeders geen water halen
waarmee ze hun baby's moesten ver
zorgen, moesten enkele vrouwen die
niet onmiddellijk gehoor gaven aan
de politie-opdrachten, met de handen
omhoog tegen de muur gaan staan.
Desgevraagd antwoordde de officier
van justitie: „Dat liegen ze".
Het kamp was geheel van de bui
tenwereld afgesloten, niemand mocht
erin of eruit, telefoons werden door
politiemannen bezet. Voor de omge
ving boven het kamp was zelfs een
vliegverbod afgekondigd. Persverte
genwoordigers werden op een kilo
meter van het kamp door gehelmde
marechaussee tegengehouden. Pas na
afloop van de actie, om drie uur
's middags, mochten ze het kamp be
treden.
De inval was erop gericht, dat er
pas zou worden opgetreden als de
meeste mannen al naar hun werk wa
ren. De belegeraars troffen hoofdza
kelijk vrouwen, kinderen en oudere
mannen aan. Elke Ambonees die in
de loop van de morgen naar huis
kwam, werd op enige afstand van het
kamp opgevangen en ondervraagd.
Aan het begin van de actie werd
iedereen met behulp van geluidswa
gens en in het Maleis aangezegd de
barakken in te gaan. Voor iedere wo
ning posteerden zich vervolgens drie
gewapende marechaussees en twee
rechercheurs. Op een teken ging men
tegelijk alle honderdvijftig huizen
binnen. Overblufte bewoners werden
op een rij gezet voor fouillering. Voor
de vrouwen waren speciaal veertig
vrouwelijke Haagse agenten ingescha
keld.
(ZIE VERVOLG OP PAG. 15)
De koionne waarmee politie en marechaussee naar het kamp kwamen
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Minister-president De Jong wijst de „harde lijn" bij de
ordehandhaving af. Hij voelt niets voor een speciale oproerpolitie. De Ko
ninklijke marechaussee krijgt geen eerste plaats bij de handhaving van de
openbare orde. Premier De Jong zei dit gisteren in de Tweede Kamer in zijn
antwoord op de politieke beschouwingen naar aanleiding van troonrede en
miljoenennota.
dendheid betrachten in het optreden
tegen bepaalde uitingen of gedrags
vormen die ons niet aanstaan, zei
premier De Jong.
Hij stelde dat de controle op de
wetsnaleving bij gemeente- en rijks
politie in goede handen is. Zo nodig
zal de gemeente- of de rijkspolitie in
speciale gevallen bijstand krijgen van
politie elders en in het allerlaatste
geval van de koninklijke marechaus
see.
De minister-president liet een ge
matigd geluid horen, toen hij sprak
pver „wet en orde". De problemen
van gezag en vrijheid kunnen niet
met een eenvoudig antwoord worden
afgedaan. De democratische rechtsor
de in ons land is een open systeem,
dat voortdurend aan veranderingen
onderhevig is.
Men zal er begrip voor moeten heb
ben dat in een tijd van snelle eman
cipatie nieuwe normen en gedragsre
gels ontstaan. De minderheden zullen
ook in ons land leefruimte moeten
hebben. Wij moeten grote terughou-
Ook van minderheden eisen wij to
lerantie, aldus de minister-president.
De geest van verdraagzaamheid is een
dwingende eis, maar tegenover groe
pen die de rechtsorde zouden willen
vernietigen kan niet anders dan hard
worden opgetreden. Tolerantie en
slapheid worden te vaak verward.
Gezagshandhaving en tolerantie hoe
ven niet met elkaar in strijd te zijn.
Aan het adres van de oppositie zei
premier De Jong dat het betoog van
oppositieleider Den Uyl en van mr.
Van Mierlo (D '66) bijna karikaturaal
was geweest. Zij maken het te bont
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA Meer dan 9000 men
sen in West-Brabant en Zeeland
wachten op dit moment op tele
foonaansluiting.
Breda spant met 3000 namen op de
wachtlijst de kroon. In Roosendaal
wachten 675 personen op telefoon,
in Bergen op Zoom 600, in Ter
neuzen 100, in Goes 100. in Mid
delburg 50 en in Vlissingen even
eens 50.
Uit deze cijfers blijkt duidelijk,
dat in Zeeland de teiefoonnood
lang niet zo groot is ais in wes
telijk Brabant, waar duizenden al
geruime tijd op aansluiting wach
ten.
„We moeten een zeer grote ach
terstand inhalen, maar door een
complex van oorzaken gaat dat
niet zo vlug als wij wel zouden
willen", zo vertelde de directeur
van het Telefoondistrict Breda, ir.
J. Blankert, ons gisteren
Die oorzaken:
de lange levertijden van ma
teriaal:
gebrek aaa personeel»
overvolle centrale».
Tot voor enkele jaren was geld
gebrek de belangrijke vertragen
de factor. Nu zit het telefoondis
trict wat royaler in de slappe was
vorig jaar is het aantal verzoeken
om aansluiting in dit district met
maar liefst zestig procent geste
gen. Dat mag dan wel Iets bene
den het landelijk gemiddelde (ze
ventig procent) liggen, maar dat
neemt niet weg dat het toch een
fiks percentage is. We hadden ge
rekend op een toename van 25 pro
cent. Gebleken is dat heel wat
mensen die er vroeger niet aan ge
dacht zouden hebben om telefoon
te nemen, nu wel in de rij staan.
Tot die groepen behoren de be
jaarden. die de telefoon „ontdekt"
hebben".
Voor de 3000 Bredase wachten
den van-nu zal het leed spoedig
geleden zijn, omdat in de periode
van 20 november tot 3 december
de nieuwe centrale in dienst
wordt genomen.
Ir. Blankert: „De laatste tien
jaar hebben we met grote wacht
lijsten te maken. De belangstelling
voor de telefoon is in die periode
met sprongen omhoog gegaan. In
de jaren '60 tot '70 hebben we
evenveel aansluitingen gemaakt
als van het begin van deze eeuw
tot 1960 en van '70 tot '80 moeten
we weer evenveel maken als van
het begin tot nu. Sinds september
In Bergen op Zoom en Roosen
daal is de situatie minder gunstig.
De centrales zitten tjokvol. Er kan
geen nummer meer bij en daarom
wordt er naarstig aan uitbreiding
gewerkt. Het wordt echter ver in
'71 voordat in die plaatsen van
enige verbetering sprake zal zijn.
Zeeland is voor het telefoondis
trict geen zorgenkind. De groei is
er lang zo sterk niet als in wes
telijk Brabant. Alleen Terneuzen
Iaat een piek (je) zien. Eind dit
jaar is de achterstand er wegge
werkt.
Inmiddels groeien de wachtlijs
ten met de dag. Ir. Blankert ver
wacht dat pas in '72, als verdere
uitbreidingen tot stand zijn geko
men, van een werkelijke terug
gang sprake zal zijn.
Tot zo lang blijft het voor velen
tobben.