BINNEN OF BUITEN DE KERK? BELOFTEN AAN VATIC A AN EN ITALIË Nixon: „Vrede door kracht" RUMOER IN NAPELS BIJ AANKOMST Kwaliteit 3 dagen rust met NS Minitrips .f45.- esreiu Bestand maakt weinig indruk op guerrilla's Vis houclt fit likkirip OOK F 400 IN BETON EERSTE HELFT 1970 Bouwobjecten met 11 pet toegenomen Luns mogelijk opvolger van Brosio DR. VAN SCHAIK: „ONBEGRIJPELIJK Weerstand tegen abortuskliniek v.a BEHALVE CELIBAATS- NIJOOK BREVIERGELÖFTE ërw GASVONDST OP NOORDZEE Gezagskwestie Bedenkingen Gesprek van uur l Vraag daarom Oosterhuis krijgt bijval hervormde predikanten voordelig uit met NS Honderd ontslagen bij Galeries Modernes Xè GESTOOFDEVIS MET PAPRIKA inventum elektrische radiatoren geven metéén warmte! INVENTUM frisdranken DINSDAG 29 SEPTEMBER 1970 ^/AT vorig jaar maart nog met een uiterste krachtsinspanning kon worden voorkomen, is dan zondag gebeurd. De r.-k. studen tenkerk van Amsterdam heeft ge huwde priesters uitgenodigd de taak van leiding geven op zich te nemen en voor te gaan in de eucharistie. Daarmee heeft ze zich openlijk en bewust in een conflict situatie met de bisschoppen en nog meer met de paus geplaatst. Van de ene zijde liggen de kaarten op tafel, van de andere nog maar gedeeltelijk. De huidige conflictsituatie is nog niet die van een schisma. Van een schisma is pas dan sprake, als formeel met het gezag van de kerk als zodanig wordt gebroken. De studentengemeente van Amster dam beschouwt echter terecht de wet van het celibaat als een onder geschikte kwestie waarvan niet gezegd kan worden dat de kerk ermee staat of valt. Zij heeft niet de bedoeling het gezag van paus en bisschoppen in beginsel aan te vechten. Er wordt alleen gesteld dat dit gezag op het concrete punt van de koppeling van priester schap en celibaat verkeerd, ja zelfs onrechtmatig wordt gebruikt om dat het hier een stuk christelijke vrijheid inperkt. Daarom meent men het gezag op dit punt te moeten weerstaan en kiest men voor een openlijk conflict, ervan uitgaande dat op dergelijke punten conflicten binnen de kerk mogelijk moeten zijn. Boog spel ongetwij feld, maar niet noodzakelijk een breuk. Het zou op een breuk kunnen uitlopen wanneer de bisschoppen of de paus de Amsterdamse stu dentenpastores gaan beschouwen als rebellen die de kerk uit moe ten. Naar het schijnt heeft kardi naal Alfrink enige weken geleden in een gesprek laten doorscheme ren dat hij er zo over denkt. Het is echter opvallend dat de verkla ring van de Haarlemse bisschop Zwartkruis niet spreekt van ex communicatie of buiten de ge meenschap plaatsen. De bisschop zegt alleen dat de priesters van de Amsterdamse studentenecclesia niet meer onder zijn verantwoor ding vallen, maar dat hij niettemin naar wegen zoekt om met hen in contact te blijven. Een voorzichtige en m.i. wijze formulering, waar achter een genuanceerde visie op de aard van het gezag in de kerk kan steken. MGR. ZWARTKRUIS ^LSOF HET ZO moest zijn, js zon dag in de meeste kerken van Nederland het evangelieverhaal voorgelezen over de apostel Johan nes die tot zijn verwondering ont dekte dat er ook buiten de directe volgelingen van Jezus vrij ver taald: in een vrije opstelling iemand was die in zijn naam dui vels uitdreef. Dan staat er: „En wij hebben getracht het hem te beletten, omdat hij geen volgeling van ons was. Maar Jezus zei: Belet het hem niet, want iemand die een wonder doet in mijn naam, zal niet zo grif ongunstig over Mij spreken. Wie niet tegen ons is, is voor ons" (Markus 9, 38-40). Een duidelijker richtlijn voor het kerkelijk gezag is moeilijk denkbaar. Het kerkelijk gezag is er niet om zichzelf te beschermen, maar moet enkel en alleen zich afvragen, of wat gebeurt tegen het evangelie ingaat- En zolang dat niet evident is, is er geen reden iemand uit te sluiten, ook al heeft men bedenkingen en kan men de verantwoording voor diens doen en laten niet op zich nemen. Het is mogelijk dat zich iets voordoet, dat men niet kan goedkeuren, maar dat men ook niet met alle midde len heeft tegen te gaan, omdat hier mensen handelen die zich in gewe ten verplicht achten zoiets te doen, omdat het evangelie daar naar hun overtuiging om vraagt. Zo precies heeft de Amsterdamse studenten gemeente haar stap aangevoeld. En wie kan over gewetenszaken oor delen? In de kerk moet men be ginnen met op eerlijkheid te ver trouwen. Hartgrondig is te hopen dat de bisschoppen en de paus het geval Amsterdam niet onbewust be schouwen als een prestigekwestie. Dat gevaar is na de lange en moeizame voorgeschiedenis niet ondenkbaar. Het bestaande me ningsverschil is er door op de spits gedreven, zonder dat het goed is uitgepraat. En gaan al stemmen op die de bischoppen vragen, doortas tend op te treden, waarmee men klaarblijkelijk bedoelt dat zij de betreffende priesters hebben te excommuniceren. jyjEN KAN ZICH echter de vraag stellen, of de nu aan het gezag gestelde uitdaging niet een onevenredige aandacht krijgt. De priestergroep Septuagint heeft er in verklaringen van 23 en 24 aug. 1.1. op gewezen dat er in de kerk dingen toegelaten worden die in de meest flagrante tegenspraak staan tot het evangelie zonder dat het al dan niet tot de geloofsgemeenschap behoren in het geding wordt ge bracht. B. v. waar bisschoppen hun steun geven aan onmenselijke eco nomische en politieke systemen. Daartegenover valt een „ongehoor zaamheid" aan het kerkelijk gezag in een kwestie van rechtsorde zon der noodzakelijke band met het evangelie in het niet. Als het ge zag alleen maar bestaat om in de geloofsgemeenschap het evangelie levend te bewaren, dan is het daar het meest uitgedaagd waar van het evangelisch ideaal helemaal niets meer terechtkomt. Dan moet daar een duidelijk neen gesproken wor den. Waar het om zaken van min der belang gaat. past voorzichtig heid, want de kerk is altijd een kerk van zondaren die streven moet naar recht en gerechtigheid maar zich daar op heel veel pun ten ver van af moet weten. Zo is ook de eenheid van de kerk iets dat op de wezenlijke punten wel bestaat maar op zoveel andere nog. toekomstdroom is- In veel concrete zaken is er eenvoudig geen een heid. Men is er naar op weg, en dan is het gevaarlijk, voortijdig deuren te sluiten. Het beantwoordt meer aan de werkelijkheid, de kerk te zien als de niet al te strak omgrensde verzameling van alle Godzoekers, waarbinnen men het vaak niet eens is, maar toch tracht eikaars gewetensbeslissing te res pecteren. LIET BOVENSTAANDE wil geen geen pleidooi zijn ter verdediging van de in Amsterdam ingeslagen koers, alleen een poging tot begrip en tot situering van het probleem. Wat mij betreft, ben ik met de gang van zaken niet gelukkig. Heeft men voldoende rekening ge houden met de velen, ook in de kerk van Nederland, die een der gelijk handelen niet kunnen be grijpen? Is men het binnen de geloofsgemeenschap niet aan el kaar verplicht, uit te leggen waar om men iets doet, zeker als men er zoveel publiciteit aan geeft? Dat is van de kant van de Amsterdamse studentenkerk niet voldoende ge beurd, hoe vaak ook de laatste jaren over het celibaat gesproken is. Velen zullen aan het gebeurde aanstoot hebben genomen. Mis schien ten onrechte, maar men most dat trachten te voorkomen. Paulus houdt in zijn brieven aan de Corinthiërs en Romeinen een pleidooi, liever zijn vrijheid te la ten beperken dan anderen aanstoot te geven. gOVENDIEN KLINKT het onaan genaam te horen, dat men, wat er ook gebeure, op de ingeslagen weg zal voortgaan. Het is mogelijk dat paus Paulus de beslissing van Amsterdam in geweten meent te moeten beschouwen als zeer ge vaarlijk voor het leven van de kerk, en zal eisen dat men op zijn schreden terugkeert wil men in de geloofsgemeenschap blijven. Is het verstandig dan al van te voren nee te zeggen? Het valt te vrezen dat men in een steriel isolement te rechtkomt «Jp zijn minst lijkt het nog geen uitgemaakte zaak, dat men voor de ontkoppeling van priesterschap en celibaat het best buiten de Kerk kan ijveren. Een geweldloze actie binnen de kerk is toch veel doelmatiger en vooral meer in de geest van het evange lie, zoals enkele uitspraken van de bergrede te verstaan geven. ■gEN SLOTTE zou het mij lie ver geweest zijn, als de Amster damse studentengemeente zich eerst een beetje waar gemaakt had als „centrum van bezinning en ac tie waar mensen mede vanuit het evangelie geïnspireerd wil len worden tot vrijheid en eigen verantwoordelijkheid", zoals nu voorgenomen. We hebben in de kerk een grote behoefte aan derge lijke centra. De toekomst hangt er misschien wel van af. Maar ook in Amsterdam moet een dergelijke opzet nog van de grond komen. Er is toch ook een echt levende chris telijke gemeenschap te vormen, eventueel met gehuwde priesters als stimulerende figuren, zonder dat men noodzakelijk eucharistie viert. Het is mogelijk zelfs beter, als men eenmaal scherp ziet hoe gebrekkig de maatschappelijke consequenties van het evangelie worden getrokken om voorlopig helemaal geen eucharistie te vie ren en eerst te proberen tot daad werkelijk christendom te komen. Het feit dat de studentengemeente in Amsterdam zich wil omvormen tot een actief kritisch centrum voor bezinningswerk is belangrij ker nieuws dan dat een gehuwde priester voorgaat in de eucharistie- Dat wordt nu geheel overscha duwd. Jammer. DBS. R. VAN DEN HEUVEL (osb) (Van onze redactie buitenland) ROME. President Nixon heeft bij zijn bezoek aan Rome het politieke credo „Vrede door kracht" centraal gesteld in zijn bespre kingen over de spanningen in het Midden-Oosten. Hij kondigde de Italiaanse leiders, onder wie president Saragat, aan dat de VS vast besloten zijn niet toe te staan, dat een grote macht in de toekomst zou beginnen bij de Middellandse Zee. De president verklaarde, dat een van de voornaamste beginselen van de Amerikaanse politiek is het handhaven van de noodzakelijke macht in het Middellandse Zee gebied. Na zijn besprekingen met president Saragat heeft Nixon gister middag een gesprek gevoerd met eerste minister Colombo en met Paus Paulus. Onvoorzien werd een bezoek inge last aan de in het weekeinde vrijgela ten gijzelaars, die op doorreis in Ita lië aankwamen. In vergelijking met Rome, was het gisteren in Napels zeer onrustig. Er werd in afwachting van de Amerikaanse president een felle slag geleverd tussen leden van de oproerpolitie en aanhangers van het Maoisme. De Amerikaanse president bena drukte in Rome de door de V.S. aan gegane verplichting de NAVO te ver sterken en het Amerikaanse militaire potentieel in de Middellandse Zee „het zuidelijke anker van de NAVO" op peil te houden. Paus Paulus uitte tegenover presi dent Nixon zijn bezorgdheid, dat de crisis in het Midden-Ooisten tot een „grote en verschrikkelijke brand" zou uitgroeien. Dit bezoek duurde ruim een uur. De paus heeft de wens uit gesproken, dat de onderhandelingen voor een vreedzame oplossing van de crisis in het Midden-Oosten zo snel mogelijk worden hervat, evenals voor een gerechtvaardigde vrede voor de bevolking van Zuid-Oost-Azië. Zoals hij dat bij andere gelegenheden ook heeft gedaan heeft Paulus de Zesde (ADVERTENTIE) elk initiatief aangemoedigd dat een effectieve beperking van de bewape ning wil verkrijgen". Uit veiligheidsoverwegingen ver plaatste de president zich gisteren bij na uitsluitend per helicopter. Ook de reis naar Napels legde Nixon op deze wijze af. Gisteravond ging hij aan boord van het Amerikaanse vliegdek- schip Saratoga in de baai van Napels. UTRECHT (A.N.P.) De werk gevers- en werknemersorganisaties in de betonmortel- en betonmortel- transportondernemingen hebben overeenstemming bereikt over een extra-uitkerüig van 400 aan werk nemers van 21 jaar en ouder. Het bedrag zal in drie termijnen worden betaald. Op verzoek van de werknemersor ganisaties heeft de ra-ad van bestuur van de n.v. Philips besloten ook aan het hogere personeel en inkomens verbetering van vierhonderd gulden toe te kennen in de vorm van rente- gevende obligaties Het bestuur van de landelijke con tactgroep gepensioneerde oud-ver zetsstrijders heeft maandag staatsse cretaris van CRM, mr. H. J. van de Poel, schriftelijk verzocht te willen bevorderen, dat ook aan de gepen sioneerde oud-verzetsstrijders, zeebe den en nagelaten betrekkingen een uitkering ineens van 400 gulden zal worden verstrekt. Een onverwachte ontmoeting van presisdent Nixon op het vliegveld van Rome met de 26 ex-gijzelaars, hier op doorreis naar Amerika. Op de ach tergrond minister Rogers en premier Colombo. DEN HAAG (A.N.P.) Uit gege vens van het Centr. Bureau voor de Statistiek blijkt dat in het eerste halfjaar 1970 door architectenbureaus e.d. (w.o. overheidsdiensten) voor een bedrag van 5,4 miljard aan op drachten voor woningen en andere gebouwen werd ontvangen, tegen 4,5 miljard in de overeenkomstige periode van 1969. Met uitschakeling van de geraam de Invloed van prijsstijgingen is dit een toeneming van circa 11 pet. Na prijscorrectie betekent dit een stijging bij de woningbouw van circa 15 procent en bij de overige gebou wen van 6 procent. De stijging wordt uitsluitend ver oorzaakt door ontvangen opdrach ten in het tweede kwartaal 1970. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG Op diplomatiek niveau is er binnen de kring van NAVO-Ianden beraad gaande over de opvolging van de 72-jarige Ita liaanse secretaris-generaal Manlio Brosio. Alhoewel het nog niet ge heel vaststaat, dat de heer Brosio vertrekt, wordt met een eventueel aftreden toch ernstig rekening ge houden. In dit verhand is andermaal de naam van de Nederlandse minis ter van Buitenlandse Zaken, mr. Luns, opgedoken als mogelijke op volger van de heer Brosio. De langdurige en ruime ervaring die mr. Luns tijdens zijn 17-jarig ministerschap heeft vergaard, ma ken hem in vele ogen tot een zeer geschikte opvolger van de heer Brosio. Te meer nu wel zo goed als zeker is, dat de minister volgend jaar niet meer in een nieuw kabinet zal terugkeren. CV an een onzer verslaggevers) ROTTERDAM De Rotterdamse Stichting Medisch Verantwoorde Zwangerschapsonderbreking onder vindt veel weerstand bij de verwe zenlijking van haar plannen voor een abortuskliniek. Dat verklaarde gisteravond dr. C. van Schaik van de stichting in de t.v.-rubriek „Ach ter het nieuws". Men ondervindt deze hoofdzake lijk van de zijde Van, zoals dr. Van Schaik het uitdrukte, de „liphame- lijke volksgezondheid". Hij zei de tegenstanders, die met zeer subjec tieve argumenten werken", niet te begrijpen. „De wet staat nu al toe, dat iedere Nederlandse vrouw ge aborteerd wordt, als dat noodzake lijk is. Wij willen ons in de kliniek helemaal aan de wet honden. Overigens is reeds alle nodige personeel en veel materiaal be schikbaar voor de kliniek, die het voorlopig voor een belangrijk deel zal moeten hebben van giften van particulieren. Men hoopt t.z.t. in de kliniek vijftien vrouwen per dag te kunnen helpen. In dat geval zul len de behandelingskosten „in ieder geval minder dan 400 gulden per geval" zijn, zoals dr. Van Schaik meedeelde. Hij hoopt, dat de kliniek nog eens erkend zal worden. In dat geval zullen de behandelingskosten naar zijn mening voor rekening van de ziekenfondsen en verzekerings maatschappijen komen. (Van onze redactie buitenland) AMMAN - DAMASCUS - BEIROET De leider van de Palestijnse bevrij- dingsorgauisatie, Jasser Arafat, is gis: teren in Damascus aangekomen om zijn volgelingen uit te leggen, daar om hij in Cairo zijn handtekening heeft gezet onder de overeenkomst met koning Hoessein. Arafat zou voor dit doel ook naar het door de Pales- tijnen beheerste noorden van Jorda nië gaan. Tot dusver heeft nog geen van de Palestijnse guerrillabewegingen offi cieel gereageerd op het akkoord, dat voorziet in de ontruiming van Am man en andere Jordaanse steden door de Palestijnse commando's. De Jor daanse regering heeft zich verbonden haar troepen uit de steden terug te trekken en de duizenden guerrilla strijders vrij te laten die tijdens de gevechten gevangen zijn genomen. Het in Beiroet verschijnende blad El Kifah, dat als een spreekbuis van het Iraakse bewind wordt beschouwd, veroordeelde maandag het akkoord. Ook vele Palestijnse groeperingen kondigden aan het bestand niet te aanvaarden. Na de rustigste nacht sinds op 17 september de gevechten uitbraken wees gisterochtend nog niets op een begin van de in het akkoord van Ca iro voorziene terugtrekking van gu errillastrijders en militairen uit Am man. Arabische bestandsrwaarnemers, rij dend in politieauto's met rode zwaai lichten en groene vlaggen, zijn giste ren in Amman hun delicate taak be gonnen. De situatie was nog zeer ge spannen. In de noordelijk gelegen stad Ajloen duurden de beschietingen voort. De toestand van de burgerbevolking is nog steeds kritiek. Over de laatste zes gijzelaars wa ren de berichten gisteravond nog steeds onduidelijk. Diplomatieke kringen in Beiroet zeiden, dat de zes Amerikanen spoedig Jordanië zullen verlaten. Volgens de Amerikaanse ambassade in Beiroet bevonden zij zich in de Egyptische ambassade in Amman. Het State Departement maakte evenwel later hekend, dat de zes nog steeds ergens in Amman tegen hun wil worden vast gehouden. Het mini sterie drong aan op hun onmiddel lijke vrijlating. AMSTERDAM (A.N.P.) Twintig predikanten der hervormde gemeen te te Amsterdam hebben gisteren een verklaring uitgegeven, waarin zij zeggen „met respect te hebben ken nis genomen van de verklaring die afgelopen zondag in de katholieke studentenecclesia in Amsterdam werd afgelegd". „Zij ervaren in deze tijd", aldus de verklaring, „waarin het ambt der verkondiging in een radicale en on vermijdelijke crisis is geraakt, maar daardoor tevens nieuwe en ongeken de mogelijkheden krijgt, de aanvaar ding door .de. voorgangers en leden 1 der ecclesia vgn de consequenties ener vrije en- volledige evangeliebe diening als een bemoediging in hun eigen ambtswerk. (ADVERTENTIE) "Van 1 oktober af 3 dagen weg van werk en rumoer. Op adem komen in een ontspannen atmosfeer. Volledig verzorgd. van elk station. Meer informatie in de NS reiskrant. AMSTERDAM (ANP) In ver band met een nieuwe opzet van de Galeries Modernes (werkmaatschap pij van Bijenkorf Beheer n.v.) zullen de filialen Rotteerdam, Enkhuizen en Gorinchem van Galeries Modernes worden gesloten. Het bij deze sluitingen betrokken personeel dat ca. 100 main bedraagt zal, voor zover overplaatsing binnen het concern niet mogelijk is, dienen af te vloeien. ROME (KNP) De curie-congre gatie voor de eredienst in het V'ati- caan is voornemens in het ritueel der diakenwijding twee beloften in te voegen, die de wijdeling moet afleggen. Behalve dat van de toekomstige diaken en-of priester verlangd wordt, dat hij de celibaatsgelofte uitdrukkelijk aflegt (tot dusver ge beurt dit bij de subdiakonaatswij- ding), zal hem bij de diakonaatswij- ding ook de belofte worden ge vraagd het breviergebed geheel of gedeeltelijk te bidden. Aldus ver neemt het KNP uit Rome. DEN HAAG (ANP) Plastic In ternational Oil Ltd. heeft bij haar proefboring L/10-4 op de Noordzee, op ongeveer 50 km ten noordwesten van Den Helder, gasindicaties aange troffen. Deze boring wordt met het booreiland Penrod-58 uitgevoerd. het valt niet tot nauwelijks te ont kennen, dat we een zeer tot uiterst gewelddadig weekeinde in Neder land achter de rug hebben. We heb ben ens hier het hoofd gebroken over het „waarom", maar kwamen er (wetenschappelijk) niet uit. De meest voor de hand liggende reden is een combinatie van het langdurige goede weer met het vallen van het blad. Toch het hoofd maar koel houden vind ik. Meneer Van Rappard, bekritiseerd paradepaardje van het goede inge slapen Gorkum (ook wel: Gorinchem) heeft als goed regent zijnde zijn ge meenteraad straf gegeven: zo in de trant van in de hoek (taan. Wat is het geval? De fractie-leden van PvdA, KVP, AR en D'66 gaan namelijk niet meer staan als de heer Ridder binnen schrijdt. En dat stuit de burgerva der tegen de geharnaste borst. Daar om zullen de raadsleden voortaan niet eerder worden toegelaten tot de raadzaal dan dat het college van b. en w. gezeten is. Kortom de raad heeft dus een straf voor het zittenblijven. Maar van Rapard zit daar al jaaaaren en hij mag blijven. Merkwaardig. Syrië-Jordanië: ESB) stookolie (Uit De heer Van de Schrieck uit Oos terhout heeft overigens een zonne bloem van vier meter hoog. De bloem is maar liefst 1,60 meter breed en alleen de knop al heeft een breedte van vijftig centimeter. Hetgeen na tuurlijk niet gering i«. Indien u trouwens geïnteresseerd bent in de toespraken van de Tune sische president Habib Bourgiba sinds 1955, dan heb ik goed nieuws voor u. De Tunesische staatsgrammo- foonplatenmaatschappij (woordje he) gaat een serie platen uitgeven met al die toespraken. Het zijn 338 rede voeringen op 485 platen met een to tale speelduur van 450 uur. Overbodig te zeggen dat het om langspeelplaten gaat. Nu Beernink als minister faalde voelt hij er toch wel wat voor om kolonel te worden (gelezen). Etten-Leur: met de (Corry) Brok ken zitten. „Voor mij hoeft die rust en orde niet, nee. Ik wil best een stuk onrust, dan Dlijft de zaak in beweging" (Min. Veringa van Onderwijs en Weten schap;. En de universiteiten dan, meneer de minister? Oosterhuishouden. Tot morgen dan maar. MERIJN (ADVERTENTIES) (4 personen) 4 in dobbelsteen- i tjes gesneden uien, 250 gr in vieren gesneden tomaten, 1 of 2 in schijven gesneden, ontpitte paprika's in boter of olie in een vuurvaste kom half gaar stoven. De gezouten visfilets van kabeljauw of schelvis (600 gr) op de groente leggen, stukjes boter erop verdelen, schotel afdekken met aluminiumfolie of perka mentpapieren ca. 20 minuten in een hete oven gaar laten worden. Met tomaten-ketchup be druipen en opdienen met aardappelpuree. bij uw vishandelaar of bij het Produktschap voor Vis en Visprodukten. Wassenaarsevveg 20, Den Haag. Ze zijn vioeistofloos dus geven hun behaaglijke warmte direkt aan de lucht af. Verrijdbaar, met of zonder thermostaat, v.a. 159,50 u kunt er op rekenen!

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1970 | | pagina 9