Een dagje 'zigeuner- kijken" in de Beekse Bergen TOCH MINDER LEERLINGEN IN DE KLAS "Boeren moeten meer samenwerken" Ook in sparen is er verschil, informeer eens bij de Nederlandse Credietbank, daar vindt u financiële deskundigen en een hogere rente... tot 8/4 Nederlandse Credietbank NIEUWE VERVOERS- VERGUNNING IN DUITSLAND Bakker: sloopregeling op komst Welvaart moet meer dienstbaar gemaakt worden aan welzijn Eerst geld Slachtoffer Eigen deur Jonge boeren Op kleuter- en lagere scholen: Verlichting kleuters Minister Klompé: WOENSDAG 16 SEPTEMBER 1970 Zigeunerkoning Koko Petaio. HILVARENBEEK Het recreatiepark „De Beekse Ber gen" heeft er weer een attractie bij: Na de troeteldieren, de leeuwen en de apen, nu 93 exotisch uitgedoste zigeuners. De vergelijking dringt zich onweerstaanbaar op in Hilvarenbeek. Even naast de weg tussen Tilburg en het landelijke dorpje is op een drassig stuk parkeerterrein een groep Oosteuropese zigeuners neer gestreken. Net als bij de leeuwen rijden de „zigeunergapers" op veilige afstand je kunt nooit weten langs het vreemde volkje. Wanneer een paar zigeunerukkies op door de kou pimpelpaars ge worden blote voetjes komen aanlopen en hun smoezelige handjes bedelend ophouden, schieten de bezoekers schichtig weg je kunt nooit weten nietwaar? Zo tuffen de „burgers" de laatste dagen af en aan; 't is gratis en dat zijn lang niet alle attracties in het recreatiepark. Even dreigt er iets mis te lopen. Een wel doorvoede Hilvarenbeekse in een oud model DKW die is opgehou den te pruttelen, ziet zich genoodzaakt haar vehikel te verlaten en vraagt angstig bij uw verslaggever of hij in het bezit is van een sleepkabeltje. Haar voertuig moet onmiddellijk uit de omgeving van de zigeuners worden ge repatrieerd." „Mijn man had nog zo gezegd, ga niet naar die lui". Er is geen sleep kabeltje. Na diverse, helaas vruchte loze pogingen doet hij het weer. Onmiddellijke aftocht volgt - je kunt nooit weten, nietwaar?. Op het soppende grasveld, dat door de gestaag neervallende regen alsmaar natter wordt, wringen de vrouwen regelmatig hun wijde „maxi" rokken aan de onderkant uit. Ze wassen wat onooglijke kle dingstukken, sprokkelen nat hout en proberen wat eten te koken. Alles met onverstoorbaar geduld. De man nen hangen wat landerig rond. Prut sen aan hun opmerkelijk dure au to's. De jongeren spelen gitaar of kronkelen op de muziek van een draagbare radio. Iedereen lijkt te bulken van de kinderen. Gemiddeld huilen er zes tegelijk. Het is maandag guur en goed koud. Verschillende kroostrijke ge zinnen liggen in tentjes, die slechts een soort afdak zijn. Een stel lom pen vormt de ondergrond. Een vleu gellamme kip is toe aan het uur van genade. Mokkend pikt hij naar een poedelachtig hondje. De vader van zigeumerkoning Koos Petaio wil niet met journalis ten praten. „Geef liever eerst wat geld voor die arme mensen, die hier dood liggen te gaan van de kou"- Even later in de uiterst riante zeven meter lange caravan van koning Koos, ook wel Koko genaamd, ram melen de glazen als de zigeunerko ning op het marmeren blad van de salontafel slaat. Hij is woedend op de politie „Die vent die heeft rondverteld dat deze arme mensen roven en stelen, moet dat eerst maar eens bewijzen. Als hij hier in de buurt komt, zal hij niet gezond vertrekken. Ik zal hem in elkaar slaan". Geen erg vriendelijke koninklijke boodschap. Wijzend op de deplorabele tentjes en caravans van zijn Oosteuropese onderdanen zegt Koko(29) „Deze mensen zijn met geld in de hand naar winkels gegaan, maar ze kre gen niets; ze mochten soms niet eens binnenkomen. De deuren gin gen op slot. Moeten ze soms dood gaan? Kijk eens naar de armoed zaaiers. Als dat nog zo een week moet doorgaan, zijn ze allemaal ka pot". Voorlopig heeft hij daar zelf. zo vertelt hij niet zonder trots, een stokje voor gestoken. Hij heeft er zijn vrouw en zusters op uitge stuurd, Een hunner: „We kregen het wel. Ze weten wel dat ze van ons op hun donder hadden gekregen". „Gelukkig hebben ze iets kunnen krijgen", zegt de koning eenvoudig, eraan toevoegend dat dat „iets" be stond uit vijftig broden, 100 liter melk en twintig pakken koffie. De Petaio's kunnen wel wat. Om zijn aangespoelde onderdanen daar van te overtuigen heeft Koko zijn vader en moeder, zijn twee broers, vier zusters, zijn vrouw en zijn vier kinderen laten overkomen van het woonwagenkamp te Leiden. De drie luxueuze caravans staan los gegroe peerd van de rest. De Petaio's rijden in peperdure Mercedes'sen (o.m. een splinternieuwe 280 S). Onder het ware genot van een glas thee met een schijfje appel en sinaasappel vertelt koning Koko verder dat hij voor de mensen die feitelijk onder de blote, maar natte hemel hadden moeten slapen zelf een stel tenten heeft gekocht en een paar caravans heeft gehuurd- We zagen evenwel niet alleen in de caravan van Koos een kleurente levisie (naast een ijskast, platenspe ler en radio's), maar ook in de wagens van de arme vluchtelingen draagbare tv-toestellen en ander voor arme mensen kostbaar gerief. Om maar niet te spreken van de snel geteld zes Opel Admirals, die er nog tamelijk nieuw uitzien en andere topklasse wagens. Voor de auto's is een „verklaring". Meer welgestelde familieleden van de gevluchte zigeuners die in Scan dinavië, Duitsland en Frankrijk een beter bestaan hebben, geven zo nu en dan een auto cadeau, aldus het jongste broertje van Koko, „prins" Bannie (16). Buiten in de stromende regen hur ken vrouwen om een rokerig sprok- kelvilurtje, waarboven een soort soepketel wordt opgehangen. De ko ning eet 's avonds spinazie a la crème. De gemalin van de koning vertelt dat veel kinderen ziek zijn geworden. Ze hebben oor- en keel ontsteking, bronchitis. Het is niet zo vreemd, want de laatste week heb ben ze geen warmte gevoeld. Een kind schijnt er erg aan toe te zijn. Vrouwen proberen hun mannen er toe over te halen het kind naar een ziekenhuis te brengen Ze schreeu wen door elkaar een taal, die het meest wegheeft van tutti-frutti; wat Hongaars, met een vleug Duits en Frans en brokken uit Slavische ta len. De mannen verrekken het. Een journalist tuk op een verzetje stelt zijn auto ter beschikking. Vier vrou wen vergezellen de zieke Aranca. Binnen een half uur is de expeditie terug. De zuster in het ziekenhuis heeft niet na kunnen laten het kind snel schoentjes en kousjes aan te trekken. Een half uur later loopt hetzelfde meisje nog slechts op sok jes weer buiten. Met andere meisjes knikkert ze met talrijke konijnen keuteltjes. „Er zijn veel zwangere vrouwen bij", vertelt de vrouw van Koos. „Dit kan toch zo niet blijven. Blij dat ik niet in verwachting ben"- Koko bepaalt zich tot zijn toekomst verwachtingen: Er zijn nog veel meer onderdanen van hem van plan naar Nederland te komen. De stam der Westhiners voelt er veel voor domicilie in Nederland te kiezen. „Het is voor ons goed in Neder land". Waarom, vragen we, vanwege de sociale voorzieningen? Koos verhaalt in een notedop de tragedie van de „losbandige" zigeu- nerstammen die iedere keer weer het slachtoffer van de geordende maatschappij worden en die nu in Nederland zullen trachten een graantje van het sociale goed mee te pikken. Geleidelijk aan zullen, naar zijn zeggen, nog een zevenhonderd zi geuners naar ons land komen. Niet allen tegelijk, maar voor het nieuwe jaar moeten ze er wel zijn. Hij bestempeld de meesten van hen, net als de groep die in Hilvarenbeek staat, tot politieke vluchtelingen „Ze moeten hier politiek asiel krij gen". „Zou u in Rusland of in Hongarij- e, of in Tsjechoslowakije willen wo nen?". vraagt de koning der zigeu ners. „Wij niet. Hier in Nederland kun je werken waar je wil; als je ergens anders meer kan verdienen, ga je weg; als niks wil doen, doe je niks; je kunt gaan en staan, waar het je uitkomt. Het is hier vrij en goed. Maar achter Het Ijzeren Gor dijn mag niks en kan niks. Als je ergens wil gaan staan en de heren willen het niet, dan gaat het niet door. Als je niet wil werken, maar wel wil trekken, krijg je een kogel door je kop. Er zijn in de oorlog honderdduizenden zigeuners ver brand en na de oorlog zijn de com munisten gewoon doorgegaan met het uitmoorden. Zijn dit dan geen duidelijke politieke vluchtelingen?" aldus Koos Petaio. Hij voegt er aan toe dat vluchte lingen de handen uit de mouwen willen steken: „De jongens willen in een fabriek gaan werken. Ze hebben diplomas, de een voor schoenmaker, voor smid, voor aannemer en zo". Dan zijn het geen zigeuners meer? „Ze moeten natuurlijk een beetje vrij blijven; weg kunnen gaan als ze willen en soms eens met werk stop pen". Deze groep zigeuners zwerft volgens Koos al ruim twee jaar. De koning heeft zich weer aardig in de publiciteit weten te werken, na een periode van noodgedwongen stilte, die het gevolg was van een oplichting voor dik een ton van een Cisella Nina Antanasio, de vrouw van koning Petaio Haagse juwelier, die nog nooit een koning in zijn zaak had gehad- Koos kan wel wat meer ver maardheid gebruiken, want zijn volk dreigde hem uit de hand te lopen. Deze zaak heeft hem goed gedaan, zegt hij zelf. Hij stapte maandag middag na ons gesprek vol ijver in een slee om zich naar de Haagse Raamweg te laten rijden, waar hij besprekingen op het ministerie van Justitie zou hebben. In Den Haag probeert men een genuanceerd oor deel over de groep te krijgen. Dat kost overleg en tijd. Overigens tot zwaar misnoegen van de omwonen den in Hilvarenbeek. De directie van de Beekse Bergen vindt het noodzakelijk 's avonds al lerlei automaten leeg te halen. Bo vendien is de bewaking van het immense terrein verscherpt. In plaats van een paar man rijden nu tien met geweren gewapende man nen 's nachts hun ronden - je kunt met die lui nooit weten, nietwaar? In een naburig pompstation, waar normaal één man werkt, zitten nu drie potige kerels. De kasteleins van een even verderop gelegen café spuugt heiemaar vuur. Éénmaal zijn er zigeuners binnen geweest," maar ze werden dronken en lalden". Re den genoeg om ze voortaan te wei geren, nietwaar? Ze duidt de minister voor Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk Werk (die wat met w oonwagenbewoners van doen schijnt te hebben) aan met: „Tante Marga", de trut; laat ze die wagens voor haar eigen deur neerzetten, maar niet voor de mijne". We treffen het: twee oud modische maxi-vrouwen komen om water vragen en de kasteleinse kan ten overstaan van ons haar gram tonen. De vrouwen gaan in de ver dediging en druipen af. Koning Koos klaagt dat het drink water toch al niet „te zuipen" is in Hilvarenbeek. Zijn broer begrijpt niet waarom de vluchtelingen geen emmertje water krijgen: „God heeft het toch voor ons allemaal gescha pen?" PIM GAANDERSE (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De Nederlandse landbouw is economisch allerminst een stagnerende sector, vindt minis ter Lardinois. De problemen ont staan juist door de krachtige groei die op zichzelf een gunstige factor is. De belangrijkste problemen zijn het afvloeiingsproces en de struc tuurverbetering. Daarom heeft de regering 20 miljoen extra uitgetrok ken voor het ontwikkelings- en sa neringsfonds, dat daarmee volgend jaar over 77 miljoen gulden be schikt. Het geld is bestemd voor bedrijfsbeëindiging en omscholing van afvloeiende agrariërs, en voor bijdragen in verbeteringen van landbouwbedrijven. De boeren moeten meer gaan sa menwerken. stelt minister Lardinois Vooral waar het grondgebonden pro- duktie betreft hecht hij daaraan gro te waarde. Wanneer boeren gaan samt-n werken in grotere eenheden is het gemakkelijker de produktie te rationaliseren en het mechanisatieni- veau te verhogen, dan bij bedrijfs- vergrotingen van individuele boeren Eveneens om de structuur van de landbouw te verbeteren heeft de regering bijna 25 miljoen meer ge reserveerd voor ruilverkavelingen. Het ruilverkavelen zal nog meer dan al het geval is een instrument voor integrale plattelandsvernieuwing moeten worden. Ook de zorg voor het milieu zal meer nadruk lcr ij gen. Het stemmingsprogramma blijft ge- hai haafd op 55 duizerd ha per jaar. Minister Lardinois verwacht dat in de komende tien jaar onge veer 140 duizend ha grond aan de landbouw zal worden onttrokken. De afvloeiing zal steeds meer de bedrijfshoofden gaan treffen, niet alleen de ouderen, maar ook jongere boeren en bedrijfshoofden van mid delbare leeftijd zullen de landbouw gaan verlaten, voorspelt minister Lardinois. De afvloeiing is een om vangrijk proces. Sinds de oorlog is de mannelijke beroepsbevolking met meer dan de helft verminderd tot 250 duizend man. Het percentage van de Nederlandse beroepsbevol king dat zijn brood verdiende in de landbouw, daalde zelfs van bijna 20 tot 7 procent. Ondertussen is de Nederlandse boterberg flink geslonken, en mager melkpoeder zal dit (produktie)jaar nauwelijks uit de markt genomen hoeven te worden. Het algemene beeld van de internationale zuivel- markt ziet er weer wat gunstiger uit. Maar marktevenwicht is er nog niet. De totale begroting van het minis terie van Landbouw bedraagt voor volgend jaar 1,3 miljard Dat is nog geen half procent meer dan die voor dit jaar, ondanks de extra-uitgaven die zijn gepland. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. De kiassedeler bij de lagere scholen en kleuter scholen gaat op 1 augustus volgend jaar omlaag. Bij het basisonder wijs komt de leerlingenschaal dan op 36 per klas, bij het kleuter onderwijs op 37. Staatssecretaris Grosheide (Onderwijs) vermeldt deze maatregel in de toelichting op de begiroting van onderwijs. De staatssecretaris waarschuwt dat deze maatregelen wel betekenen dat de vraag naar onderwijskrachten de eerstkomende jaren groter zal zijn dan het aanbod. „De onderwij zersvoorziening zal moeilijkheden blijven geven", zo schrijft de be windsman. Behalve verlaging van de klasse deler zijn er twee maatregelen ge troffen voor de werkende jongeren die ook een groot beroep zullen doen op het geringe onderwijzerso verschot volgend jaar. Deze maatre gelen zijn verlenging van de volle dige leerplicht met eén jaar tot ne gen jaar en invoering van een par tiele onderwijsplicht voor werkende jongeren van 15 jaar. In onderwijskringen werd reeds verwacht dat de regering het gerin ge overschot aan onderwijzers vol gend jaar zou willen gebruiken voor onderwijsmaatregelen voor de wer kende jeugd- De sterk bepleite ver laging van de klassegrootte zou er dan weer bij inschieten. de kleuterschool. Een punt van zorg blijft de voorziening van kleuter leidsters. Volgend jaar zullen min der kleuterleidsters afstuderen dan in voorgaande jaren. In de volgende jaren zal dit aantal weer oplopen. Staatssecretaris Grosheide zal een werkgroep instellen, waarin ook de algemene Nederlandse onderwijzers 'federatie in zitting zal nemen, die deze ontwikkeling in het oog zal houden. Behalve verlaging van de leerlin genschaal is staatssecretaris Gros heide op nog een punt tegemoetge komen aan al lang levende wensen onder de onderwijzers. Ingaande au gustus volgend jaar zal ook de taak van de schoolhoofden verlicht wor den. Afhankelijk van de grootte van de school zal het schoolhoofd zijn onderwijstaak meer of minder kun nen overdragen aan een extra (part time) onderwijzer, die dan door het ministerie betaald wordt. Het schoolhoofd zal zich dan beter kun nen wijden aan het leiding geven aan de schoolgemeenschap. Staatssecretaris Grosheide hoopt dat de aangekondigde verlaging van de klassedeler er mede toe zal lei den dat de scholen in staat zijn het jaarklassensysteem geleidelijk te doorbreken. Daardoor kan het pro bleem van het zittenblijven verder worden aangepakt. Van de kleuters bezoekt een toe nemend percentage de kleuterschool. Van de vierjarigen gaat 82 procent, van de vijfjarigen 95 procent naar (Van onze pari. red-). DEN HAAG Minister Bakker spreekt de hoop uit dat een nieuw vergunningenstelsel voor het vracht vervoer in de bondsrepubliek een aantal hui'.,te bezwaren van Neder landse vrachtvervoerders zal wegne men. Verwacht wordt dat het nieu we systeem van vergunningen uit gifte op 1 oktober van dit jaar in werking treedt. (Van onze pari. red.). DEN HAAG Binnenkort is de indiening te verwachten van een wetsontwerp betreffende een rege ling tot het slopen van binnenvaart schepen. Minister Bakker deelt dit in de begroting voor het dienstjaar 1971 van verkeer en waterstaat mee. De minister is van oordeel dat er een meer algemene sloopregeling tot stand moet komen in verband met het streven naar verbetering van de kwaliteit van het vlootbestand. (ADVERTENTIE) (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG. De welvaart en de economische groei moet meer dienstbaar gemaakt wor den aan het maatschappelijk en cultureel welzijn, vindt minister Klompé (CRM). Zij zegt dit in de toelichting op haar begroting voor volgend jaar. De bewinds vrouwe zegt dat het niet juist is een tegenstelling te scheppen tussen welvaart en welzijn. Zij wil welvaart zien als economisch welzijn. CRM-begroting gaat met 183 miljoen in verhouding fors om- noog (18 procent). In feite stijgt zij nog meer, maar daarin zit een overheveling van subsidies aan gemeenten voor bijstand en so ciale zorg, die tot nog toe uit het gemeentefonds werden betaald, maar voortaan op de CRM-be groting zullen staan. Voortaan zullen de gemeenten dus voor deze twee zaken hun subsidie volledig rechtstreeks van CRM krijgen. De uiteenlopende nor men die de gemeenten op deze terreinen tot nu toe konden han teren, zullen daarbij vervangen worden door een gemiddelde norm voor alle gemeenten. Behalve deze nivellering in de gemeentelijke subsidiebedragen wordt nog gewerkt aan een lan delijke norm voor de bijstands uitkeringen, omdat ook het ver schil tussen de gemeenten in de hoogte van verschillende bij standsbedragen uit de hand is gelopen. Een voorlopige wijzi ging van de bijstandswet is hiertoe al bij de Tweede Kamer ingediend. Ook streeft het mi nisterie van CRM ernaar te be vorderen dat de gemeenten meer gaan samenwerken bij de uitvoering van de bijstandswet. De bijstand aan oorlogsslacht offers wordt spoedig verbeterd. Daartoe zal binnenkort een wets ontwerp naar het parlement worden gestuurd. Deskundigen voor uw geldzaken. De Nederlandse Credietbank is al geruime tijd één van desnelst groeiende handels banken in Nederland (balanstotaal meer dan 1,3 miljard). Deskundigheid stelt de Nederlandse Credietbank graag tot uw beschikking: met goede adviezen, met uitstekende service. Zo kunt u bijv. met een rente-gevende inkomstenrekening thuis uw geldzaken regelen en u krijgt de beschikking over betaalpasen betaal cheques. Bovendien geven wij op spaar rekeningen tot81/4% rente. Kom er eens over praten bij één van onze 85 vesti gingen. Of vraag onze brochures "Spaar Practisch" en "Inkomstenrekening". U zult dan al snel zelf kunnen zien, dat ook bankzaken beter kunnen zijn, als er een bank achter staat, die haar sporen heeft verdiend. Bergen op Zoom, Antwerpsestraat 37, (01640) 76 50 Breda, Nieuwe Ginnekenstraat 3, (01600) 3 02 50 Goes, Wijngaardstraat 41, (01100) 52 05 Hulst, Grote Markt 18, (01140) 33 51 Oosterhout, Heuvel 14,.(01620) 55 58 Oudenbosch, Markt 50, (01652) 21 16 Putte, Antwerpsestraat 22, (01645) 4 67 Sluiskil, Louisastraat 62, (01157) 4 01 Steenbergen, Markt 16, (01670) 34 63 Terneuzen, Nieuwstraat 54, (01150) 38 51 Roosendaal, Nieuwe Markt 79, (01650) 3 69 60 IJzendijke, Markt 11, (01176) 4 55

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1970 | | pagina 7