Tilburg rekent op gigant met 8000 arbeidsplaatsen
Werkgevers in de bouw roepen hulp van rechter in
hamburger biefstuk
Groep zigeuners zet
O.-Brabant op stelten
NA TWEE
WEKEN
GEEN
UITZICHT
IN HAVEN
STAKING
Haex: Defensie- ui t ga ven moeten stijgen
SCHAATSER JAN BOLS GETROUWD
Gewonde
reed
in auto
Werkgevers stellen
garantiefonds open
voor havenbedrijven
Een góed stuk vlees hoort erbij
(Van onze verslaggevers en correspondenten)
DEN HAAG UTRECHT MIDDELBURG
BREDA - Gisteren is er opnieuw een verscher
ping ingetreden in het loonconflict, dat gecon
centreerd is rond de kwestie van de extra-uitke
ring van 400 gulden.
Gevolg'
Man verdronken
te Middelburg
en
Onoverzichtelijk
Hogere tarieven
in apotheken
LEERLINGEN
VERZAMELEN
AANGESPOELD
HUISVUIL
lekker eten tips
DirecteurDr. W. A, J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. Leijendekker.
Redactie, en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (01150)—7920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 juli 1970:
9,20 per kwartaal; per maand S 8,26.
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W
Gironummer 1945433
DE VRIJE ZEEUW
VRIJDAG
11 SEPTEMBER 1970
25e Jaargang
No. 6343
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummervrijdag tot vm.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer verslaggevers)
TILBURG Burgemeester mr.
C. Becht van Tilburg heeft gisteren
verklaard, dat Tilburg een goede
kans maakt voor de vestiging van
een industriële „gigant". Tegen het
eind van dit jaar verwacht hij de
definitieve beslissing. Het is een
publiek geheim, dat met „de gigant"
Volkswagen bedoeld wordt.
De komst van de „gigant" is op
de eerste plaats een oplossing voor
de toekomstige werkgelegenheids
problemen van Midden-Brabant,
maar men kan stellen dat een der
gelijke vestiging van nationaal be
lang is, aldus Tilburgs burgemees
ter. Als de plannen werkelijkheid
worden, zullen over zes jaar in het
bedrijf te Tilburg 8000 mensen wer
ken. Voor meer dan negentig pro
cent mannen.
Het project voorziet in een ont
wikkeling in drie fases. De eerste
fase zou begin 1973 gereed moeten
sijn. Er zullen dan reeds 3200 men
sen te werk gesteld kunnen worden.
De tweede fase betreft eveneens
een project van omstreeks 3200
werknemers. De derde fase, die on
geveer 1600 arbeidsplaatsen omvat,
zou over 6 jaar voltooid moeten
zijn.
De kwaliteit van de arbeidsplaat
sen is uitstekend, aldus burgemees
ter Becht. Reeds in de eerste fase
zullen 900 hoger geschoolden nodig
zijn en 1700 ongeschoolden.
Burgemeester Becht deed boven
staande mededelingen ten overstaan
van de directie van Volt N.V. en
verslaggevers van De Stem, naar
aanleiding van een publicatie van
jl. zaterdag. Hierin werd een uit
lating van de personeelsdienst van
Volt geciteerd, waarin stond, dat
Volt, welk bedrijf nu al onvoldoen
de personeel heeft in Tilburg, bij
de komst van de gigant met zijn
nieuwe vestigingen „weg zou we
ten".
Dit betekent niet, dat wij niet
graag in Tilburg zijn, verklaarde
Volt-directeur ir. A. van de Bos gis
teren nadrukkelijk.
„Ik ben ook niet bedeesd voor de
gigant", zei hij, „als ik voor moei
lijkheden kom los ik die wel op,
naarmate ze komen." Als Philips-
bedrijf is Volt, dat in Tilburg 3250
personeelsleden telt, gewend zijn
problemen „internationaal" te be
zien.
Burgemeester Becht voelt er ken
nelijk niet veel voor zich in de uit
voering van zijn plannen te laten
weerhouden door bedrijven, die op
dit moment duidelijk met ernstige
personeelstekorten kampen.
„Toen ik zes jaar geleden in Til
burg zes procent werklozen had,
Was er niemand, die mij hielp", al
dus burgemeester Becht. „Ik heb
toen onder meer DAF uitgenodigd
om naar Tilburg te komen, maar
men zei „neen".
Burgemeester Becht waarschuw
de er voor zich te laten misleiden
door de ongezonde krapte op de
arbeidsmarkt, die de structurele
werkgelegenheidsproblemen van
Midden-Brabant momenteel ver
sluieren.
Midden-Brabant zit met terug
lopende industrieën, zoals textiel,
schoenen en leer. Zij tellen, ondanks
de vele bedrijfssluitingen en -in
krimpingen, die reeds hebben
plaatsgehad, nog 6800 arbeidsplaat
sen. Over vijf jaar zullen het er
misschien maar 4000 meer zijn.
BURGEMEESTER BECHT
nationaal belang
LOONCONFLICT VERSCHERPT
De verscherping deed zich vooral voor in de houw. De werkgevers
organisatie in de bouwnijverheid, die in de raad van bestuur bouw
bedrijf verenigd zijn, hebben namelijk tegen de drie werknemersorga
nisaties een kort geding aangespannen. De werkgevers in de bouw wil
len met het geding, dat aan de vooravond van Prinsjesdag voor de
president van de rechtbank te Amsterdam zal dienen, bereiken, dat
de werknemersbonden zich onthouden van actie, „die hun leden en
andere arbeiders stijven in hun streven om van hun werkgever een
extra-uitkering over 1970 te verkrijgen buiten hetgeen in de cao voor
de bouw is overeengekomen".
Voor iedere dag, dat de bouwbonden het gevraagde niet nakomen wordt
een dwangsom van een miljoen gulden gevraagd. De bouwbonden zijn zie
dend op deze stap van de bouwwerkgevers. De beer Buys, voorzitter van de
Algemene Nederlandse Bond voor de Bouwnijverheid reageerde aldus„Als
je in een situatie waarin de kwestie van de extra-uitkering het hele berijfs-
ieven zo bezighoudt een kort geding aanspant, werkt dat als een rooie lap
op een stier."
De heer Buys verklaarde, dat de
vakbonden er niet op uit zijn, onrust
te zoeken. „Maar als de mensen dit
lezen loopt het helemaal uit de
hand." De ANB-voorzitter maakt
zich veel zorgen over wat er maan
dag in Amsterdam zal gaan gebeu
ren. „Het is duidelijk dat de verant
woordelijkheid voor eventuele rel
len helemaal ligt bij degenen die in
een dergelijke gespannen situatie dit
soort „grappen" uithalen."
Helemaal vreemd vindt de heer
Buys het, dat de raad van bestuur
bouwbedrijf het kort geding aankon
digt en tegelijkertijd „de moed heeft"
de bonden uit te nodigen voor ver
vroegde onderhandelingen over de
c.a.o. Voor onderhandelingen is een
bepaalde sfeer nodig, aldus de heer
Buys, maar de sfeer is nu bij voor
baat al verknold. Hij noemde het
aanspannen van een kort geding
door de werkgevers „bijzonder on
verstandig": vorige week hebben ze
al ondoordacht gehandeld door een
centraal akkoord over de extra-uit
kering af te wijzen en dat ze nu
weer iets ondoordachts doen gaat alle
perken te buiten. De heer Buys wilde
nog niet vooruit lopen op de vraag,
of de bonden de uitnodiging voor be
sprekingen over de c.a.o. zullen aan
vaarden.
l ssgss g B? jagggsg»
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De twee centrale
werkgeversorganisaties hebben be
sloten de werkgevers in Rotterdam
die gedupeerd worden door stakin
gen, te helpen door middel van het
stakingsfonds van de werkgevers.
Wanneer de directe schade van de
stakingen is vastgesteld, zullen de
ondernemingen die zijn aangesloten
bij het fonds, kunnen aankloppen
om schadevergoeding. Het gaat hier
bij echter alleen om ondernemers die
stakingen te verduren krijgen omdat
zij niet wensen toe te geven aan ac
ties die uitgaan boven het bereikte
akkoord in de Stichting vf d» \r-
heid, dus acties die meer willen dan
de overeengekomen 400 gulden ma
ximaal.
Om tactische redenen kon men van
de zijde van de VNO niet meedelen
hoeveel ondernemers in de Rotter
damse haven voor het garantiefonds
in aanmerking zullen kunnen ko
men. Het werkgevers-garantiefonds
werd indertijd opgericht toen de
kwestie georganiseerdenongeorga -
niseerden tot spanningen leidde.
MIDDELBURG (ANP) In de
binnenhaven aan de Kousteensedijk
te Middelburg is donderdagmorgen
het stoffelijk overschot aangetroffen
van de 40-jarige ongehuwde J. M
uit Arnemuiden De man werd sinds
zondag vermist.
Hij vestigde er nog de aandach» op,
dat deze zaak verstrekkende conse
quenties kan hebben. In vrijwel alle
bedrijfstakken is met steun van de
vakcentrales dezelfde eis met be
trekking tot de extra-uitkering ge
steld als in de bouw. Een uitspraak
in kort geding kan daarom gevolgen
hebben voor de hele vakbeweging.
De vakcentrales zullen zich maandag
in eigen kring op de situatie bera
den.
Volgens de katholieke bond voor
werknemers in de bouwnijverheid
zijn er overigens veel werkgevers,
die de extra-uitkering al verkapt be
talen. Stakingen van korte of lan
gere duur zijn gemeld uit o.a. Mid
delburg (Delta) Amsterdam, Zwolle,
Apeldoorn. In vele andere plaatsen
zou volgens de bond op tal van bouw
werken het werk regelmatig stil lig
gen. Ook zou dat in Noord-Brabant
het geval zijn.
Intussen blijft, volgens de heer Jan
sen, bestuurder van de katholieke
bond St.-Willibrordus, het aantal on-
rustpunten in de industriële bedrij
ven in verband met de kwestie van
400 gulden toenemen. „Maar naar
mate de onrust toeneemt wordt ook
de bereidheid van de bedrijfsdirec
ties tot het voeren van besprekingen
met de vakbonden groter", aldus de
heer Jansen. Hij gaf toe, dat het
beeld van de onrust in de industriële
bedrijven „weinig overzichtelijk" is.
„Vrijwel overal zijn er spanningen,
maar een duidelijk overzicht is moei
lijk te verkrijgen.
De drie industriële werknemers
bonden, van NVV, NKV en CNV,
hebben het sterke vermoeden, „ja
vrijwel de zekerheid", dat enkele
grote concerns een beleid voeren,
„dat erop gericht is, dat de bonden
zich in een zo groot aantal conflic
ten zullen verwikkelen, dat ze daar
door in moeilijkheden zullen ko
men". De bonden gaan hun acties
dan ook concentreren op de mam
moet-concerns, omdat zij weigeren
nog langer hun krachten en stakings
kassen uit te putten door het voe
ren van acties bij kleine bedrijven.
(Van onze correspondent)
BEST Een grote groep zigeuners, afkomstig uit Zuid-Slavië enn Bul
garije, heeft gisteren in Oost-Brabant voor veel consternatie gezorgd. De
rijkspolitie van Best, waar het gezelschap overnachtte, heeft zelfs assistentie
ingeroepen van politiekorpsen uit de vrij verre omgeving.
Via surveillanceauto's en telefo
nische oproepen werden winkeliers
en houders van benzinepompen ge
waarschuwd voor de zigeuners. Het
gezelschap was gistermorgen via een
onbekende grenspost in Limburg Ne
derland binnengekomen. Aangehou
den door de politie, die meedeelde,
dat het om dezelfde groep gaat, die
in april van dit jaar over de grens
was gezet, zeiden de zigeuners op weg
te zijn naar Amsterdam en in Utrecht
te willen overnachten.
De rijkspolitie maakte zich op dat
moment nog niet druk, er van uit
gaande, dat de grootste last zou ont-,
staan in de plaats van overnachting
Wel werden de politiekorpsen langs
de route gewaarschuwd.
UTRECHT (ANP) De zieken
fondsorganisaties en de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij ter Bevor
dering der Pharmacie hebben over
eenstemming bereikt over een aan
passing van de apothekerstarieven
met terugwerkende kracht tot 1 ja
nuari 1970.
De aanpassing is nodig in verband
met de doorwerking van de finan
ciële gevolgen van de vanaf die da
tum geldende c.a.o. voor de apothe
kers-assistenten.
De verhoging van de personeels
kosten per 1 januari 1970 leidt tot
een verhoging van de kosten per af
levering met 11,24 cent. Deze stijging
zal nu volgens een bepaalde verdeel
sleutel tot uitdrukking worden ge
bracht in het abonnementsbedrag en
de kostenvergoeding die de apothe
kers van de ziekenfondsen ontvan
gen.
In Weert leidde dat tot arrestatie
van een zigeunergezin, dat bij een
woning om water had gevraagd en
daarna met tien man de woning was
binnengedrongen. Toen zij weer weg
waren was er een geldkist met 700
gulden verdwenen.
De caravan van de zigeunerfami
lie werd doorzocht, maar er werd
niets gevonden, waarna de familie
weer werd los gelaten.
In Best zouden weer anderen vol
gens de politie 500 gulden uit een
winkel hebben gehaald en twee oude
vrouwtjes werden afgeranseld. Dat
was voor de politie aanleiding om
een grote alarmeringsactie op touw
te zetten.
In Hoogeveen is gisteren de
schaatser-wielrenner Jan Bols in
het huwelijk getreden met de 25
jarige Marchje Wieburg. Een grote
menigte en een fanfare wachtten
het jonge paar op bij het verlaten
van het stadhuis.
PIETERBUREN (ANP)
Donderdagmorgen zijn 60 leer
lingen van het Nassaueoliege
uit Heerenveen onder begelei
ding van gidsen van het wad-
loopcentrum Pieterburennaar
Rottumeroog gelopen om daar 't
strand schoon te maken van
aangespoeld plastic en huisvuil.
De aangespoelde goederen zul
len in zakken worden verza
meld en per schip naar Noord-
polderzijl worden gebracht. De
leerlingen zullen in de aula van
de school een tentoonstelling
gaan inrichten van al liet ver
zamelde vuil.
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN De 25-jarige J.
G. M.-V. uit Hulst reed woensdag
avond met zijn auto hevig slingerend
over de rijksweg TerneuzenSas van
Gent in de richting Sluiskil. Een ach
ter hem rijdende taxichauffeur be
merkte dat de auto zwaar beschadigd
was en bovendien een lekke achter
band had.
Met enige moeite passeerde hij de
auto en deed deze stoppen. W. bleek
aan het hoofd gewond te zijn. Met
de taxi werd W. overgebracht naar
het Sint-Elisabethziekenhuis te Sluis
kil, en aldaar ter observatie opge
nomen. De Terneuzense politie kon
gisteravond omtrent de toedracht
van de zaak inog geen nadere mede
delingen verstrekken daar de ge
wonde chauffeur, vermoedelijk met
een hersenschudding, nog niet ge
hoord kon worden.
TWEE BELGISCHE dienstplichtigen
zijn omgekomen en een derde ge
wond, toen een tank van de Belgi
sche cavalerie inreed op een afdeling
infanterie. Het ongeluk gebeurde tij
dens oefeningen in West-Duitsland.
tie T.U.C. (Trade Union Congress)
heeft gisteren gestemd oiver een mo-
DE GROTE Briitse vatobonidcoinbina-
tie zich tegenstajnder te verklaren
van het Britse voornemen toe te tre
den tof de EuromaTlkt. De motie wend
met 6 telgen 1 verworpen.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM De internationale
scheepvaartwereld moet nu constate
ren, dat de stukgoedoverslag in 's we
relds grootste haven veertien dagen
lang niet of zeer beperkt heeft ge
functioneerd. De staking in deze sec
tor duurt onverminderd voort.
Gisteren gaf de haven hetzelfde
beeld te zien als de afgelopen dagen.
Soms komen de arbeiders in de loop
van de ochtend in vrij grote getale
naar het werk, maar na activiteiten
van stakers buiten de hekken komen
ze van de schepen, kranen en kaden
en ligt het werk weer geheel stil.
De Scheepvaartvereniging Zuid
(werkgevers) verklaarde omstreeks
het middaguur, dat er toen zo'n dui
zend havenwerkers actief waren op
de 10 van de 23 overslagbedrijven.
Enkele uren later was er echter
weinig bedrijvigheid meer te ontdek
ken. De stakers lachen overigens over
de cijfers van de scheepvaartvereni
ging en zeggen steeds, dat alles plat
is, ook al is er hier en daar nog een
kraan aan het lossen. Doorgestoken
kaart, zeggen zij dan. Er zit zo maar
iemand in de kraan om de indruk te
wekken dat er gewerkt wordt.
De Groningse stakingsleider Fré
Meis (CPN) en de Rotterdammei'
Paul Brehm, van de onafhankelijke
bedrijfsgroep verkeer, spraken giste
ren op een stakingsvergadering in
de Rivièrahal in Rotterdam voor
ruim duizend stakers. De bijeenkomst
was uitgeschreven door de bedrij-
vencommissie, die naast (of tegen
over?) de groep arbeidersmacht in
de haven opereert. Op dergelijke bij
eenkomsten wijzen de stakers en de
vertegenwoordigers van de stakings
commissies overigens steeds op de
noodzaak van eenheid.
Er bestaan inmiddels vier „stro
mingen" in het stakersfront. Het is
echter onduidelijk hoe de sympa
thie van de stakers over deze ver
schillende stromingen verdeeld is.
DE LIBERIAANSE reuzentanker
Aquarius van 100.000 ton staat in
brand na aanvaring met de Russische
Svetlogorsk van 10.000 ton. De tan
ker verkeert in zinkende toestand.
Zeker één bemanningslid wordt ver
mist. De aanvaring gebeurde voor
de kust van Muscate en Oman.
(ADVERTENTIE)
Weer eeri variatie. Serveren op de biefstuk.
Bij de gemalen biefstuk wat Bij de gekookte aardappelen of
fijn gehakte gekookte ham en friten.
ui voegen, die eerst in de Lekker bij alle groenten,
biefstukjus zijn gefruit. Liefst sla.
Publicatie van de Stichting Voorlichtingsbureau Vlees, Vleeswaren en Vleesconserven
(Van onze redactie binnenland)
UTRECHT De Nederlandse de
fensie-uitgaven zullen moeten stij
gen: van 3.8 procent van het natio
nale inkomen in 1969 tot 4.2 a 4.4
procent in 1974—1975. Staatssecre
taris J. C. E. Haex van Defensie
heeft dit verklaard in een vraagge
sprek met het NKV-blad „Ruim
Zicht". Het blad heeft berekend, dat
zo'n defensielast neerkomt op een
groei van de defensie-uitgaven met
38 procent bij een stijging van het
nationale inkomen van 1969 tot
1974 van 26 procent.
De kon. landmacht is volgens de
heer Haex een van de modernste
organisaties op de wereldranglijst,
hetgeen echter niet wegneemt dat
de Nederlandse bijdrage aan de
NAVO zwakke plekken vertoont.
„Een conflict ontwikkelt zich in de
moderne tijd zeer snel. We moeten
dan ook snel aan het ijzeren gordijn
kunnen staan. Nu doen we er twee
keer zo lang over als de NAVO-
norm is", aldus de heer Haex. De
transportmogelijkheden moeten
daarom worden uitgebreid, terwijl
de kazernes dichterbij het opera
tieterrein moeten komen.
De geoefendheid van het leger is
voor de staatssecretaris een heel
gewichtige zaak: „De onvoldoende
geoefendheid noem ik volstrekt im
moreel en bedriegelijk. Als er aan
het bestaan van een organisatie
geen vakkennis is verbonden dan
is dat bedrog". Behalve een kwestie
van ruimte is de oplossing van dit
vraagstuk ook een kwestie van tijd
(dienstplicht). Volgens de heer
Haex zal een volgende regering
zich bezig moeten houden met de
eventuele afschaffing van de dienst
plicht. Het zeer moderne materieel
wordt technisch zo gecompliceerd,
dat de tijd die men nodig heeft om
ermee te Ieren werken steeds lan
ger wordt, soms zelfs langer dan
de dienstplicht duurt. Daar komt
bij dat de samenleving minder aan
vaardt, dat de overheid persoonlij
ke verplichtingen oplegt. De plicht
om voor „het garanderen van het
vrije voortbestaan" in dienst te
gaan moet worden verschoven naai
de bereidheid.
Het onderwijs zal daarvoor vol
gens de staatssecretaris begrip moe
ten kweken, terwijl ook de publi
citeit hier een belangrijke taak
heeft. De huidige publiciteit vindt
de heer Haex negatief-kritisch.
„Kritiek hoort bij de democratie,
maar het constant afbreken is in
strijd met onze doelstellingen, het
garanderen van het vrije voortbe»
staan". De lieden die continu bezig
zijn, het garanderen van een vrij
voortbestaan in een vals daglicht
te stellen, „zuigen het atoomwapen
naar zich toe", aldus de heer Haex.
Een verzwakt conventioneel wapen
verlaagt namelijk de „atoomdrem-
HAEX
pel". Overigens erkende de hec
Haex, dat het leger wel eens aar
leiding geeft voor „scherpe" ki
tiek.
