SCHIET BEVEILIGING OP SCHIPHOL TE KORT?
Geen harde
aanpak
regering te
verwachten
COUP IN DE
Israël
schort
ésprek
wede op
Drie kapingen boven Europa gelukt
EFFECTIEF PROTEST
Estudiantes
houdt er
op na
Longondersoek onder duivenhouders
PARA'S VAN
ISRAËL
LANDEN IN
JORDANIË
Roolvink moet
behoedzaam
manoeuvreren
ISRAëLISCHE STEWARD SCHIET PALESTIJN DOOD
ONRUST IN HET BEDRIJFSLEVEN
Man schiet zeven
mensen dood
In moeilijkheden
Riskant
Bedreigd
Teleurgesteld
Directeur: Dr. W. A. J. M. Harkx.
HoofdredacteurL. Leijendekker.
Redactie- en Administratie-adres:
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)-
-7920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 juli 1970:
9,20 per kwartaal; per maand 3,25.
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W
Gironummer 1945433
ZEEUW
MAANDAG
7 SEPTEMBER 1970
25e Jaargang
No. 6339
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels f 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummervrijdag tot v.m.
11 uur. i
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
tvja
(Van een onzer verslaggevers)
SCHIPHOL Schiet de bevei
liging van vliegtuigen op Schiphol
tekort? Over deze vraag werd gis
teravond op de luchthaven op hoog
niveau vergaderd, nadat als prak
tisch zeker mocht worden aangeno
men, dat de kapers van de gister
middag om 14.10 uur vertrokken
Boeing 707 van de Israëlische maat
schappij El Al en die van de om
drie uur opgestegen Jumbo Jet van
de PANAM op Schiphol aan boord
waren gegaan. Het baart de auto
riteiten grote zorgen, dat de natio
nale luchthaven van Nederland op
genomen schijnt te gaan worden in
het terreurnet van extremisten, die
de veiligheid in de lucht onderge
schikt maken aan hun belangen.
Dat de kapers op Schiphol zijn in
gestapt, lijdt nauwelijks twijfel.
Beide gevallen van vliegtuigroof
vertoonden een grote overeenkomst.
Het betrof in alle twee de gevallen
vluchten met bestemming New
York. Beide vluchten waren tran-
sitoverkeer. Het toestel van de El
Al maakte een tussenlanding op
weg van Tel Aviv naar New York;
dat van de PANAM was op weg
van Brussel naar New York. Op
de trajecten tussen de startpunten
en Schiphol was alles rustig ge
bleven. Het ligt dus voor de hand,
dat de kapers in Amsterdam zijn
ingestapt. Ook het moment, waar
op de vliegtuigrovers hun slag pro
beerden te slaan in het geval
van de El Al tevergeefs was
identiek, namelijk bij de nadering
van de Engelse kust, kort na het
verlaten van het Nederlandse
luchtverkeersleidingsgebied.
Dat bij de vlucht van de PANAM
kapers door de veiligheidsmazen
zijn geglipt, is volgens de. woord
voerders op de luchthaven nog wel
begrijpelijk, de meesten van de
140 passagiers waren op Schiphol
aan boord gegaan en waren niet
aan speciale maatregelen onder
worpen geweest. De gang van za
ken met de El Al vlucht echter
stelt iedereen voor raadsels. Op
Schiphol waren er slechts acht pas
sagiers voor deze machine. Hun
bagage was, zoals bij EI-Alvluchten
sinds lang gebruikelijk is, in hun
nabijheid doorzocht en zij hadden
de koffers zelf aan boord moeten
brengen. Ook hun paspoorten en
andere persoonlijke gegevens wa
ren nauwkeurig gecontroleerd.
Rand, liet vliegtuig, dat was af
gemeerd bij ingang vier van dc
A-pier stond een cordon van poli
tieauto's opgesteld. Ook de bevei
liging met prikkeldraad ontbrak
niet.
Het moet uitgesloten worden ge
acht dat de kapers anders dan
langs de normale passagiersingang
aan boord zijn gekomen.
Daarom spitste het gisteravond
plaatsvindende overleg van de vei
ligheidsautoriteiten zich toe op de
vraag, hoe de controle op passa
giers nog beter kan worden uitge
oefend. In ieder geval moet zij
gistermiddag hebben gefaald. De
luchthavendirectie wijst iedere
verantwoordelijkheid hiervoor af.
„Wij zijn slechts belast met de
bewaking van de toegangen tot het
platform voor het aldaar werkende
personeel", aldus een woordvoer
der. „Mocht iemand daar doorheen
glippen, dan zou er maar één mo
gelijkheid zijn om in de passagiers
cabine van een vliegtuig door te
dringen, namelijk via de bevoor-
Dit is de Boeing 707 van EI Al, die
werd na aankomst op het Londense
heidsdiensten.
radingstrap. Maar die wordt voor
de El Ai altijd scherp bewaakt door
de rijkspolitie, terwijl ook de Israë
lische veiligheidsdienst een oogje
in het zeil houdt".
If-r
gisteren kort na de start vanaf Schiphol gekaapt werd. Het toestel
vliegveld Heathrow ingesloten dcor auto's van politie en veilig-
Op de toegangen tot het platform
na is de beveiliging van vliegtuigen
op Schiphol in handen van een spe
ciaal onlangs daartoe door de
overheid in het leven geroepen
commissie, waarin verschillende
ministeries, veiligheidsinstanties en
Iuchtvaartinstanties vertegenwoor
digd zijn. Voorzitter is majoor E.
Gerritsen, hoofd dienst luchtvaart
van de rijkspolitie.
(Van onze parlementaire redactie en verslaggevers)
DEN HAAG/ROTTERDAM Voor de tweede keer binnen ruim
een week zal de regering overleg plegen met de centrale werkgevers
organisaties.
Onderwerp: De onrust in het bedrijfsleven, en met name in de Rot
terdamse haven. Ook dit keer zullen vertegenwoordigers van de vak
centrales afwezig zijn. Wel zullen vandaag vele vakbonden vergade
ren om hun houding tegenover werkgeversbonden te bepalen.
Aangenomen wordt dat de regering
vanavond vooral van de werkgevers
wil weten, hoe zij tegen de arbeids
onrust aankijken. Verwacht mag ook
worden dat met name de ministers
Witteveen (financiën) en Roolvink
(Sociale Zaken) van hun ernstige on
gerustheid blijk zullen geven. Onge
rustheid niet alleen over acties om
een uitkering ineens van 400 gulden
over 1970, maar ook over mogelijke
verdere ontwikkelingen op sociaal-
economisch terrein, wanneer de vak
bonden in het najaar hun looneisen
voor 1971 gaan stellen.
De regering zal waarschijnlijk de
medewerking vain de werkgevers
vragen oin vooral een krachtige hou
ding aan te nemen tegenover onver
antwoord geachte eisen van de vak
bonden. Typerend is, dait bij het over
leg dr. J. Zijlstra, president van de
Nederlandse Bank, aanwezig zal zijn.
Kennelijk heeft de regering hem
voor vanavond ingehuurd om een
schrikwekkend verhaal over de in-
flartiegevaren ten beste te geven. Zijl
stra droomt van een hele harde gul
den, maar bij de vakbeweging moet
hij met die dromen niet aankomen.
En de werkgevers klinkt het verhaal
van de harde gulden wel mooi in de
oren, maar anderzijds zijn er vol
doende werkgevers aan de top van
hun organisaties, die een groot oog
hebben voor de realiteit in het harde
spel met de vakbeweging.
Bij deze werkgevers behoeft de re
gering niet aan te komen met sug
gesties voor eventueel ingrijpen, bij
voorbeeld door art. 8 van de loonwet
(ingrijpen in afzonderlijke c.a.o.'s) te
hanteren. Want de werkgevers besef
fen terdege dat er dan werkelijk „rot
zooi" in het bedrijfsleven zal ko
men.
De centrale werkgeversorganisaties
middenstand en landbouw spelen
in het centrale overleg nauwelijks
een rol hebben gekozen voor een
vrije loonpolitiek. Dan moeten zij die
ook slikken als het minder goed uit
komt, zo liet men van die kant we-
(Van onze redactie buitenland)
CRESTON De Canadese politie
houdt een klopjacht op een schutter,
die zaterdag zeven mensen uit twee
boerengezinnen bij de Amerikaans-
Canadese grens heeft vermoord, de
lijken heeft verminkt en een zeven
jarige jongen als gijzelaar heeft mee
genomen.
ten. Verder dan vermanen moet de
regering dan ook niet gaan, zo zei een
van de woordvoerders vain de cen
trale werkgeversorganisaties. Trou
wens: Roolvink is uitgeslapen genoeg
om zich niet voor het karretje van
minister Witteveen te laten spannen.
Hij gaat een half jaar voor de ver
kiezingen geen onpopulaire maat
regelen nemen, als da-ar geen uiterst
dwingende reden voor zou zijn.
Voorlopig zal hij dan ook blijven
hopen dat de onrust verloopt. En hij
zal het zijn tegenspeler Kloos
N.V.V.-voorziltter en lid van de Eer
ste Kamer voor de PvdA niet gun
nen, dat de onrust omslaat in poli
tieke stakingen tegen deze regering.
De werkgevers -gaan naar het over
leg van vanavond met alleen maar
„oren, bereid tot luisteren." Zij wach
ten verde-- af en hopen dat de werk
gevers in de afzonderlijke bedrijfs
takken sterk -genoeg zijn om tegen
onredelijke verlangens van vakbon
den neen te zeggen. Dat is het spel
in een vrije loonpolitiek, waarbij de
regering als belangstellende derde
mag toekijken.
Onze verslaggever telexte ons gis
teravond de situatie in Rotterdam:
Als het aan de naar- schatting 2000
arbeiders ligt, die zaterdag in de Rot
terdamse Rivièrahail bijeen kwamen
op uitnodigüsig van het actiecomité
„Arbeidersmacht", dan ligt ook van
daag nog het werk in de havens plat.
Volgens werkgevers en erkende bon
den zou het merendeel van de 14.000
stakende arbeiders echter weer aan
het werk willen.
De werkwilligen zullen daarbij op
de tegenstand stuiten van „Arbed-
dersma-cht", dat zich d-e laatste dagen
grote invloed heeft verworven onder
de stakers met o.a. de eis van 75 gul
den per week loonsverhoging, terwijl
de bonden akkoord zijn gegaan met
25 gulden bruto per week.
De eis van 75 gulden zag men ove
rigens als „oniderhandelingsbedrag".
Daarnaast eiste men verbetering van
de leefsituatie in de haven.
De Rotterdamse besturen van de
vakgroepen stuwadoors, toezichthou
dend en technisch personeel van d'e
bedrijfsgroepen Havens van de drie
erkende bonden, hebben verklaard,
dat door het verkrijgen v-an de 400
gulden over 1970 en de toegezegde
loonsverhoging van 25 gulden, aan de
redelijke verlangens van de werkne
mers in de havens is voldaan.
Zaterdag is trouwens weer een
nieuwe groep op het stakingstoneel
verschenen. De groep bestaat uit 46
vertegenwoordigers van 23 Rotter
damse havenbedrijven. Ze zegt de
werkwilligen in deze bedrijven te
vertegenwoordigen en zich te distan
tiëren van het comité „Arbeiders
macht". Ook deze groep stelde echter
een hogere looneis (25 gulden netto)
dan tussen bonden en werkgevers is
overeengekomen. De erkende bonden
verklaarden zich echter op hun beurt
bereid tot een gesprek met vertegen
woordigers van deze zich „positief'
noemende groep.
Dertig Zuidmolukse jongeren, voor
namelijk uit Zeeland, hebben zater
dag de wacht betrokken bij de hoofd
ingang van de gevangenis aan de
Pompstationweg in Scheveningen.
Hier zijn de 33 bezetters van de
Indonesische ambassadeurswoning
opgesloten.
(VOOR VERRSLAG ZIE PAG. 3)
- - éJÈÊ
(Van onze sportredactie)
AMSTERDAM/ROTTERDAM Estudiantes-trainer Osvaldo Zubeldia
heeft zijn spelers, Feijenoord en het voetbalpubliek niet lang in het
onzekere gelaten. Hij maakte gisteren zijn opstelling bekend: een
elftal met drie veranderingen ten opzichte van de wedstrijd in Buenos
Aires. Zubeldia nam zijn beslissing na twee zware trainingen op een
grasveldje bij het hotel. Over de samenstelling van het Feijenoord-
elftal is nog niets bekend. Vermoedelijk zal Happel die mededeling
pas kort voor de wedstrijd doen. Intussen staat het vast dat de ama
teurclub Bavel geen oefenpartij zal kannen spelen tegen Estudiantes.
Dat hield de KNVB tegen, zoals men in onze sportbijlage kan lezen.
De spelers van Estudiantes verkenden gistermorgen de omgeving
van hun hotel in Rotterdam op het meest Nederlandse vervoermiddel
de fiets. Op de fiets Togneri en lopend Conigliari.
SCHIPHOL/LONDEN/PARIJS/FRANKFORT De levens
van ruim zeshonderd mensen zijn gisteren in gevaar geweest
bij de grootste en meest spectaculaire Palestijnse commando-
actie tegen de burgerluchtvaart.
Tegen zeker vier passagiersvliegtuigen van internationale lucht
vaartmaatschappijen werdén kapingsacties ondernomen waarvan er
drie slaagden en een mislukte. Van een door het Palestijnse verzet
gemelde vijfde kaping kon zondagavond om 21.30 uur geen bevesti
ging worden verkregen. Bij de acties vielen één dode en twee ge
wonden.
De vier gekaapte toestellen hadden gemeen, dat zij alle op weg waren naar
New York. Twee ervan hadden tussenlandingen gemaakt op Schiphol.
De eerste melding kwam zondagmiddag uit Londen, waar een Boeing 797
van de Israëlische luchtvaartmaatschappij „El Al" landde met 145 passagiers
nadat twee Palestijnen i-wn de Noordzee een mislukte poging hadden ge
daan de vlieger van koers te laten veranderen.
De gezagvoerder bracht het toestel
echter in een stijle duik, waarna een
steward zijn pistool trok en schoot.
Bij de schietpartij werd een van de
Palestijnen gedood, de ander een
vrouw en de steward raakten ge
wond. Niemand van de passagiers van
de Boeing, die uit Tel Aviv via
Schiphol op weg was naar New York,
raakte gewond.
Enkele ogenblikken na de melding
over het „El-Al"-toestel, meldde de
luchthaven Frankfort dat een Boeing
707 van de Amerikaanse maatschappij
„TWA", met 145 passagiers eveneens
op weg naar New York, boven Bel
gisch gebied was gekaapt en koers
zette in zuidoostelijke richting. Uit
Jordanië is later vernomen dat het
toestel in de avond was geland op de
luchtmachtbasis Mafrak.
Eveneens in Jordanië terecht kwam
een DC-8 van het verlengde type van
de Zwitserse maatschappij „Swissair"
die kort na het opstijgen van het
vliegveld ZürichKloten boven
Frankrijk door Palestijnen werd ge
kaapt. Het toestel met zijn'143 passa
giers en 12 bemanningsleden landde
uren later op het vliegveld van de
Jordaanse hoofdstad Amman.
Het langst verkeerde men op de
grond in onzekerheid na de kaping
van de Boeing-747 „Jumbo Jet" van
de Amerikaanse maatschappij „PAN
AM", welk toestel bij de landing bij
na in moeilijkheden kwam.
Het vliegtuig was van Brussel na
een tussenlanding op Schiphol met
145 passagiers, van wie er velen op
de Amsterdase luchthaven waren in
gestapt, op weg naar New York toen
het door een onbekend aantal Pa
lestijnen werd gekaapt en gedwongen
koers te zetten naar het Midden-Oos
ten. Onduidelijk bleef lang welk
vliegveld de kapers voor ogen had
den.
De luchtvaartautoriteiten van Bei
roet weigerden aanvankelijk toestem
ming voor de landing waarna de
„Jumbo Jet" koers zette naar elders.
Later kwam de vlieger met de mel
ding dat hij toch in Beiroet zou lan
den omdat hij nog slechts voor korte
tijd brandstof had.
Volgens deskundigen was een lan
ding bij donker met de grote Boeing-
747 op het niet voor dergelijke toe
stellen ingerichte vliegveld zeer ris
kant.
(Van onze
redactie binnenland)
LEIDEN Duivenhou
ders kunnen longaandoe
ningen krijgen, die ver
moedelijk worden veroor
zaakt door het inademen
van uit duivemest af
komstige stoffen. Om meer
zekerheid te krijgen over
deze zogenaamde duiven-
houdersziekte, heeft de
Leidse longarts prof. dr.
J. Swierenga Limburgse
duivenhouders gevraagd
enig bloed af te staan voor
onderzoek. Al eerder ging
een dergelijk verzoek uit
naar Leidse duivenhou
ders.
Prof. Swierenga wil na
gaan of er in het bloed van
duivenhouders anti-stof
fen voorkomen. Waar
schijnlijk is dit wel het ge
val, doch openbaart de
ziekte zich slechts bij een
enkeling.
Volgens prof. Swierenga
is het belangrijk dat dui
venhouders goed worden
onderzocht bij eventuele
longklachten. Voor dui
venhouders die zich kern
gezond voelen bestaat er
geen reden bun sport op
te geven. Wel zal men naar
een andere liefhebberij
moeten omzien als er in
derdaad longafwijkingen
worden geconstateerd in
combinatie met anti-stof
fen in het bloed.
Behalve de duivenhou-
dersziekte, een allergische
aandoening, kunnen dui
venhouders ook nog virus
ziekte ornithosis door hun
duiven oplopen. In dit ge
val is de duif zelf ziek,
maar genezing is voor het
beest mogelijk. Bij de
mens doet ornithosis zich
voor als een ziekte met
hoge koorts en longont
steking.
Verantwoordelijk voor de kapingen
stelde zich zondagavond het „Volks
front voor de bevrijding van Pales
tina", de zeer extreme organisatie
van dr. George Habasj.
In een communiqué heeft het
„Volksfront" gisteravond meegedeeld
dat het Zwitserse toestel zal worden
vastgehouden totdat Zwitserland drie
Palestijnen vrij laat die wegens een
beschieting en granaataanslag op een
El-Al-vliegtuig vorig jaar op het
vliegveld ZürichKloten tot twaalf
jaar gevangenisstraf zijn veroordeeld.
De 39-jarige steward Schlomo Vi-
der heeft aan boord van het El-Al-
vliegtuig, waarvan de kaping door
twee Arabieren is mislukt, een vuur
gevecht geleverd met een van de
twee kapers, een ongeveer 20-jarige
man. Deze had een pistool getrokken
en zich naar de cabine begeven om
de gezagvoerder te gelasten zijn koers
te wijzigen.
Terwijl het gevecht zich boven de
Noordzee voltrok, keken de 148 pas
sagiers vol afgrijzen toe hoe de ste
ward gewond op de vloer in elkaar
zakte. Op hetzelfde moment viel ech
ter ook de kaper neer. Hij was door
een kogel uit het wapen van de ste
ward dodelijk getroffen.
De moeilijkheden leken echter nog
niet voorbij toen een jonge vrouw
overeind sprong met in elke hand een
handgranaat. Doordat de gezagvoer
der op dat moment zijn vliegtuig een
duikvlucht liet maken verloor zij het
evenwicht.
Een aantal passagiers maakte daar
van gebruik om zich op haar te stor
ten en haar met stropdassen vast te
binden.
De Boeing 707 maakte korte tijd
later een landing op het inmiddels
gewaarschuwde vliegveld Heathrow
bij Londen, waar politie en brand
weer paraat stonden.
Daar bleek dat de kapers over een
Hondurees paspoort beschikten. De
steward is in een ziekenhuis opgeno
men, waar men later verklaarde
dat zijn toestand niet levensgevaar
lijk is.
Toen de Boeing op een van de lan
dingsbanen van Heathrow tot stil
stand kwam sprong een lid van de
bemanning naar buiten met. een van
de handgranaten, die op scherp
bleek te staan. De pen van de gra
naat was uitgetrokken. Hij ontplofte
echter niet.
Zowel op de luchthaven Schiphol
als in Zwitserland, Duitsland, Enge
land en andere landen is gisteren
de waakzaamheid na de kapingen
verscherpt. De Zwitserse president
riep zondagavond het kabinet in
spoedzitting bijeen.
(Van onze redactie buitenland)
JERUZALEM/WASHINGTON/
TEL AVIV/CAIRO Israël heeft
gisteren de vredesbesprekingen
over het Midden-Oosten opge
schort zolang, de militaire status
AMMAN (AFP) Israëlische pa
rachutisten zijn gisteren neergelaten
bij Jarrach en Irbid, in het noorden
van Jordanië.
kingireden van 'de wapenstilstand
niet is hersteld.
De Israëlische regering heeft dit
gisteren in een communiqué na af
loop van een extra-kabinetsberaad
b ekendgemaakt.
Israëï komt niet terug op het 4
augustus genomen besluit om het
Amerikaanse vredesinitiatief te aan
vaarden. Ook trekt de Israëlische
regering haar afgevaardigde voor de
vredesbesprekingen met dr. Jarring
niet terug.
In het Israëlische communiqué
wordt verder o.m. gezegd: „De Egyp
tische regering heeft het staakt-het-
vuren ernstig geschonden en zet deze
handelingen voort. Een nauwgezette
inachtneming van het staakt-het-vu-
ren en van de status quo zijn de
fundamentele voorwaarden van het
Amerikaanse vredesinitiatief en van
de besprekingen met dr. Jarring.
Ambassadeur Tekeon die zijn post
als permanent leider van de Israëli
sche delegatie bij de V.N. zal herne
men, is gemachtigd dit besluit aan
dr. Jarring over te brengen".
Israël nam dit besluit na verschei
dene bijeenkomsten van regering en
nadat zaterdag voor de tiende ach
tereenvolgende maal een klacht bij
de V.N. werd ingediend volgens
welke Egypte nog steeds doorgaat
met het verplaatsen van onder meer
luehtdoelraketinstallaties dichter bij
het Suez-kanaal.
De afgelopen week dreigde zelfs
minister van defensie Mosje Dajan
met aftreden als geen besluiten zou
den worden genomen die in overeen
stemming waren met de veiligheid
van het land. Hij kwam van dit be
sluit terug nadat de regering beslis
singen nam die met zijn inzichten
overeenkwamen.
Eerder dreigde een crisis tussen
Amerika en Israël. Washington kwam
echter tegen het einde van de week
met een verklaring waarin de Ver
enigde Staten uit eigen waarneming
de Egyptische bestandsschendingen
erkenden en verklaarden stappen te
nemen bij de Sovjet-Unie en Egypte
o'm tot naleving van het bestand te
komen
Volgens de jongste waarnemingen
zijn raketinstallaties op Egyptisch ge
bied verplaatst tot omstreeks tien
kilometer van het Suez-kanaal waar
door nu rechtstreeks door Israël be
zet gebied in de Sinaï wordt be
dreigd. Bij het ingaan van de wapen
stilstand stonden de raketten niet
dichter dan 50 kilometer van het ka
naal.
In officiële Amerikaanse kringen
toonde men zich gisteren teleurge
steld over het Israëlische besluit. Het
ministerie van buitenlandse zaken
weigerde echter elk formeel com
mentaar.
De verdere ontwikkelingen rond
het Midden-Oosten in het weekend:
o In de Jordaanse hoofdstad Am
man was het gisteren rustig na de le
nacht waarin geen schermutselingen
tussen het Jordaanse leger en Pales
tijnse commando's plaatsvonden. Za
terdag vielen er in de Jordaanse stad
Zarlia 33 doden na een treffen tussen
commando's en het leger.
