Centrumbank n.v. werkt met
geld uit paardentoto
Vier schoten uit wraak
KIND VAN DRIE
SCHIET ZICH
DOOR T HOOFD
Zondag als vanouds
voetbal op televisie
bont
W ERMIOI TER WON AL 47 MAAL IN DE TOTO
lekker lui M Treffer rs™*
BARON VAN TUYLL VAN SEROOSKERKENMINIEM BEDRAG
Automobilist
dood in sloot
gevonden
Staking tegen staking
zomer
prijzen
tlmtïlaufj
Achterstand
in woning
bouw wordt
even groot
als in 1969
Revolver van zijn vader
lag onder hoofdkussen
KNVB en NOS sluiten voorlopig compromis
Verkeer in EEG
kostte in 1967
44.348 doden
FIETS IN TREK
PSP komt niet op
één lijst van
progressieven
Helemaal alleen
de Ierse vloot
NOS-man uit
T s j echoslowakije
gezet
r<?„
VERWACHTING:
Volgend jaar
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx.
HoofdredacteurL. Ley endekker.
Redactie- en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Temeuzen, tel. (01150)—7920.
Abonnementsprijs mi.v. 1 juli 1970:
f 9,20 per kwartaal; per maand 3,25.
Losse nummer» 15 cent, inclusief 4% B.T.W.
Gironummer 1945433
DE VRIJE ZEEUW
DONDERDAG
20 AUGUSTUS 1970
25e Jaargang
No. 6324
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 5 regels f 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur.
Voor het maandagnummervrijdag tot v.m.
11 uur.
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
(Van een onzer verslaggevers)
DEN HAAG In Haagse financiële kringen doen hardnekkige geruchten de ronde dat het
bankiershuis Landry van Till een veel grotere rol heeft gespeeld bij de financiering van
alle aankopen van de Centrumbank N.V, dan tot nu werd aangenomen. Het is een publiek ge
heim dat deze bank als een van de weinige banken in Nederland kan beschikken over grote
sommen contant geld, afkomstig uit de niet onaanzienlijke en risicoloze opbrengsten van de
paardentotalisator.
Gevraagd naar de mate van deelneming van de bank in de finan
ciering van de aankopen van de Centrum Bank N.V., zegt firmant
Van Tuyll van Serooskerken daarover, in het belang van zijn cliënt
geen mededelingen te kunnen doen. Hij geeft echter toe bij de finan
ciering van de aankopen betrokken te zijn. „Het gaat echter slechts
om een miniem bedrag. Zeker gezien de bedragen die in de pers de
ronde doen", aldus baron Van Tuyll van Serooskerken.
Landry van Till krijgt wekelijks grote bedragen aan contant geld bin
nen uit de exploitatie van de paardentoto's van de Nederlandse renbanen.
Men neemt aan dat dit wekelijks zo'n 100.000 a 200.000 gulden is, die voor
langere tijd onder beheer van de bank blijft. De bank heeft dit recht tot
exploitatie voor 99 jaar in handen gekregen, toen niemand nog in Neder
land geloofde in het succes van de totalisator. Zij kon het beheer afkopen
van een Belgische bookmaker voor het luttele bedrag van 150.000,De
omzet is sindsdien ongeveer vertwintigvoudigd.
(Van onze correspondent)
NOORDWELLE De 40-jarige
manufacturier L. W. Bakker uit
Burgh is in de nacht van dinsdag op
woensdag om 3.00 uur door een pas
serende onbekend gebleven automo
bilist dood aangetroffen in zijn auto,
die in een sloot te Noordwelle was
gereden.
De auto was geheel vernield. Op
de T-kruising Stoofweg-Weelweg is
de heer Bakkers kennelijk recht door
gereden in plaats van linksaf te slaan.
Volgens de plaatselijke arts moet het
slachtoffer reeds enkele uren dood
geweest zijn. Hij was gehuwd en va
der van drie kinderen.
DEN HAAG (ANP) Verkeers
ongelukken in de zes landen van de
.emeenschap hebben in '67, 1.187.670
lachtoffers geëist, van wie 44.348 do
len. Dit blijkt uit een vervoerssta-
.istiek van de gemeenschap.
Het grootste aantal slachtoffers
viel in West-Duitsland (17.084 doden
m 462.048 gewonden), gevolgd door
Frankrijk en Italië (resp. 13.585 do
den en 301.356 gewonden, en 9.381
loden en 221.601 gewonden). In Ne-
ierland werden 2.859 doden en 61.082
(ewonden geregistreerd, en in Bel
ie 1.359 doden en 94.772 gewonden,
n Luxemburg 106 doden en 2.160 ge
vonden.
Vorig jaar kwamen in Nederland
190 personen bij verkeersongelukken
m. en werden 62.087 personen ge-
vond.
DEN HAAG (ANP) De afzet van
fietsen in Nederland is in het eerste
'.wartaal van dit jaar gestegen tot
149.400 stuks tegenover 126.600 in de
zelfde periode van 1969.
De stijging was het grootst in de
ïaand maart. Aldus een bericht van
s „Stichting fiets".
AMSTERDAM (ANP) De PSP
heeft gisteren verklaard niet in te
linnen gaan op het verzoek van de
ctie „Progressief alternatief" om te
komen tot één lijst van progressieve
partijen voor de komende verkiezin
gen op zeer korte termijn.
Het bestuur van de H3P heeft, ge
zien de uitspraak van de algemene
oartijvergadering in oktober 1969
ïiertoe niet de vrijheid, aldus de
politieke vice-voorzitter van de PSP,
Paul Hoogerwerf.
In het communiqué wordt niet ge
sproken over de mogelijkheid van
verbinding van zelfstandige lijsten,
die eveneens door de groep van het
progressief alternatief' is geopperd.
DUBLIN (Reuter) De Ierse ma
rine staat op het punt twee derde van
haar vloot kwijt te raken. Van de
drie korvetten waaruit de vloot be
staat, zullen er twee de „Cllona"
en de „Mocha" eind deze maand
worden opgelegd in de haven van
Cork.
Ze zijn te oud geworden. Nog één
corvet de „Mave", zal vanaf volgen
de maand de Ierse vlag hoog houden,
maar ook dit schip heeft vele gebre
ken en de radioinstallatie is zo slecht
dat zij buiten de haven nauwelijks
wordt gehoord.
Volgens een wettelijke verdeling
van de omzet van de totalisator is
bij het instellen van de toto bepaald
dat 80 procent van de omzet ten
goede moest komen aan de deelne
mers in de vorm van prijzen.
De overige 20 procent was bestemd
voor de exploitatie van de toto en
voor faciliteiten ten behoeve van de
paardensport. Deze verdeling was ge
baseerd op een verwachte wekelijkse
omzet van 45.000 gulden. Hiermee
zou de gehele organisatie rendabel
zijn.
In die tussentijd echter heeft de
toto een ongekende vlucht genomen.
Er werd uiterst geheimzinnig gedaan
over de resultaten. Een verslag van
de Stichting Totalisator Nederland
kwam nooit in de publiciteit. Dit was
voor dr. A. Vondeling, kamerlid voor
de PvdA, in december van het vorig
jaar, aanleiding om aan de ministers
van Justitie, Landbouw en Visserij
te vragen om opening van zaken te
geven. Uit de antwoorden bleek dat
de totalisator in 1968 een omzet had
van bijna 44,5 miljoen gulden, ofte
wel ruim 800.000 gulden per week.
De verdeling van die omzet is ech
ter nooit gewijzigd. De paardensport,
de Stichting Totalisator Nederland
en. Landry van Till varen er
wel bij.
Afgelopen maandag noemde mr. D.
A. I. van der Oever, één van de di
recteuren van de Centrumbank, Lan-'
dry van Till - naast de Neder
landse Credietbank en enige parti
culiere financiers - als een van de
geldschieters. Dit gebeurde na lang
aandringen door de op de perscon
ferentie aanwezige journalisten. Als
belangrijke man achter de financie-
ringsschermen van de Centrumbank
komt dan tevoorschijn baron Fred.
W. W. van Tuyll van Serooskerken,
vennoot van Landry van Till, pen
ningmeester van de Koninklijke Ne
derlandse Harddraverij- en Renvere-
niging en afgevaardigde van die in
stantie in het bestuur van de Stich
ting Totalisator Nederland, aldus een
woordvoerder van de vereniging.
Een van de vele mysteries rond de
affaire Centrumbank - zo mag het
zo langzamerhand wel genoemd
worden -is waar het geld vandaan
komt. De wildste veronderstellingen
zijn al geuit. Zo zou Cornelis de Rui
ter, de andere directeur van de Cen
trumbank goede contacten hebben
met de onderwereld. Het ochtend
blad Trouw kwam gastermorgen met
de veronderstelling dat de vele mil
joenen gefourneerd zouden zijn van
uit. de Verenigde Staten, Het baseert
dit op de berichten dat de heer Kro
nenberg van „Prijsbreker", de man
die via Centrumba-nk de zaak van
Van Veen kocht, op het ogenblik in
Zwitserland zou verblijven om daar
de nodige miljoenen voor een vol
gende transactie van de „bank" te
vergaren. Ook de heer De Ruiter zou
daar verblijven.
Bij de oprichting van de Stichting
Totalisator Nederland zijn vier ver
tegenwoordigers van de overheid be
noemd in het bestuur. De voorzitter
is aangewezen door de minister van
Landbouw en Visserij. Daarnaast zit
ten er in het bestuur een financieel
deskundige op het gebied van de
paardenfokkerij namens hetzelfde
ministerie en een juridisch deskun
dige van het ministerie van Justitie.
De respectievelijke ministers hebben
hun vertegenwoordigers naar aan
leiding van de vragen van Vonde
ling opgedragen te zorgen voor een
behoorlijke verslaggeving.
De 76-jarige Leon Zelewaski, die hier wordt weggeleid, heeft dinsdag vier
schoten gelost op twee ambtenaren van het Westduitse consulaat in New
York, die echter ongedeerd bleven. Hij schoot op hen om zich te weken voor
de dood van 250 familieleden tijdens de Tweede Wereldoorlog.
(Van een onzer verslaggevers)
OSS Met een revolver die
zijn vader klandestien in bezit
had, heeft de 3-jarige Gijsje
Kraus uit Oss zich gistermorgen
door het hoofd geschoten. Levens
gevaarlijk gewond werd het kind
in allerijl vervoerd naar het Nij
meegse St. Radboudziekenhuis.
Tegen de vader, de 30-jarige H.
Kraus is wegens verboden wa
penbezit procesverbaal opge
maakt.
De heer Kraus, die zich heeft
gevestigd op het woonwagenkamp
in Oss had, voordat hij voor zijn
handel enkele dagen op pad zou
gaan, de revolver onder het bed-
dekussen neergelegd. Het vuur
wapen werd daar gevonden door
de driejarige Gijs, die met zijn
broertje tijdens de afwezigheid
van vader bij moeder in bed
mocht slapen.
Terwijl moeder en broertje nog
sliepen, is Gijs met de revolver
aan het spelen geslagen, en schoot
zich door het hoofd.
Mevrouw Kraus was ervan op
de hoogte dat haar man, die gis
termiddag over het gebeurde kon
worden ingelicht, toen hij bij zijn
in Arnhem woonachtige vader
was, klandestien in het bezit was
van een vuurwapen. Maar zij ver
keerde in de veronderstelling dat
de revolver lag opgeborgen in een
afgesloten kast.
De heer Kraus echter had zijn
revolver enkele dagen geleden uit
die kast gehaald om te beproeven
of het wapen nog wel naar beho
ren werkte. Daarna heeft hij het
voorwerp weer geladen en liep
er enkele dagen mee in zijn zak
rond.
Toen hij dinsdag op stap moest
vond hij het niet wenselijk het
wapen bij zich te houden. Aange
zien de kast afgesloten was, en
zijn echtgenote op dat moment
afwezig, borg hij de revolver zo
lang op onder zijn hoofdkussen.
Volgens de heer Roebroeks van
de Osse recherche wemelt het in
het plaatselijke woonwagenkamp
van de wapens. Een .razzia' acht
te hij echter niet gewenst, temeer
omdat de ervaring heeft uitge
wezen dat de wapens, „die er ge
heid zijn", bij een dergelijke ac
tie zelden boven water komen.
„Mogelijk en hopelijk", zei de
heer Roebroeks, „heeft het ge
beurde in zoverre invloed dat de
mensen hun klandestiene wapens
wegdoen".
Overigens achtte de heer Roe
broeks het niet erg waarschijnlijk
dat het proces-verbaal wegens
verboden wapenbezit tegen de
heer Kraus konsekwenties zou
hebben. Zonder in de plaats van
de officier van justitie te willen
treden, zei hij het „zeer wel mo
gelijk" te achten dat de officier
he fatale schot als straf-effect
voldoende zal vinden.
(Van onze correspondent)
HILVERSUM De heer Dick Ver
kijk, radiomedewerker van de NOS
is gisteren door de Tsjechoslowaakse
autoriteiten het land uitgezet. Op 8
augustus j.l. reisde de heer Verkijk
naar Tsjechoslowakije om voor de
NOS enige klankbeelden te maken
over de situatie in dit land twee jaar
na de Russische inval.
Vorige weak domdierd'aig werd hij
tijdens een vraaggesprek met een
Tsjech gearresteerd, terwijl zijn cas
sette-recorder iin beslag werd geno
men. Gdstterooh/tenid heeft men hem
vrijgelaten en aver de Wesbduifce
grens gezet. Een groot deel van zijn
geluidsbandjes zijn in Tsjechoslowa
kije achtergebleven.
Praag biedt op het ogenblik een
ontspannen inidiruk. Het vorig jaar
was dit omstreeks deze tijd aniders.
Toen werden er demonstraties gehou
den in verband met de herdenking
op 21 aiugustus van de inval van de
troepen van de Warschaupactlanden.
CONVENTRY (Reuter) Bijna
6.000 arbeiders van de „Triumph"
automobielfabrieken in Coventry in
Engeland zijn gisteren voor vieren
twintig uur in staking gegaan uit pro
test tegen stakingen.
De werknemers zijn boos, omdat
hun weeklonen in het geding komen
als gevolg van stakingen elders.
(Van een onzer verslaggevers)
HILVERSUM/DEN HAAG De KNVB en de NOS zijn het op een
compromis eens geworden. Beide partijen zijn gisteren overeengekomen,
dat de KNVB met directe ingang en uiterlijk tot 1 januari 1971 „aan de voor
bereidingen en uitvoering van de door de NOS zondags uit te zenden korte
voetbalreportages de normale medewerking zal verlenen op voorwaarde,
dat een voor 1 januari 1971 te sluiten overeenkomst zal ingaan met terug
werkende kracht tot heden". Indien dan weer geen overeensttmming wordt
bereikt, zullen KNVB en NOS zich opnieuw over hun houding beraden.
De sectie betaald voetbal vam de
KNVB zal de aangesloten clubs
schriftelijk verzoeken de NOS weer
de gebruikelijke medewerking te ver
lenen.
De heer Enkelaar (NOS) verklaar
de dat met de KNVB verschillende
financiële mogelijkheden waren be
sproken. Maar omdait beide partijen
op hun standpunt bleven staan, be
sloot men de geldelijke vergoeding
voor de t.v.-flitsen op zondagavond
voorlopig te laten rusten en een tij
delijke interim-regeling te sluiten tot
1 januari as.
De KNVB, verklaarde zich bij
monde van zijn secretaris-penning
meester, de heer H. Burgwal," bijzon
der content met de „wapenstilstand".
De heer Burgwal: „Ik ben er nu een
paar dagen mee bezig. Ik geloof dat
er een sfeer is geschapen om in een
meer rustige omgeving de zaak tot
een oplossing te brengen".
De heer Burgwal is overigens de
mening toegedaan, dat het naderen
van de start van de competitie in het
betaalde voetbal (zondag a.s.) het
conflict tussen de NOS en de KNVB
op de spits heeft gedreven.
„We moeten nu met de werkgroep
snel aan het werk, cijfers verzame
len, vergelijkingen met het buiten
land maken enz. Beide partijen moe
ten er zorg voor dragen dat er een
meerjarig contract komt, zodat we
niet elk jaar om de tafel hoeven te
gaan zitten. Ik hoop dat we de pe
riode tot 1 januari niet helemaal no
dig hebben en ik verwacht dat ook
wel een beetje".
(ADVERTENTIES)
(Vraag onze nieuwe bontfolder)
I Grote markt 25. Breda,Tel.01600-30650
DRé VAN AERT
(Van een onzer verslaggevers)
WERNHOUT De roem van de
54-jarige Dré van Aert, de ex-krui
denier van het grensplaatsje Wern-
hout, is hem al vooruitgesneld tot
in Antwerpen, waar zeer veel lie
den naar het adres van de ver
maarde „toto-man" in Wernhout
vragen. Dré van Aert schuift deze
belangstelling voor zijn hobby - de
wekelijkse voetbaltoto - in de nim
mer door hem opengeslagen blad
zijde van ongezonde belangstelling
want de man, die in twee voetbal
seizoenen maar liefst 47 prijzen uit
de totopot sleepte, denkt er niet
aan om tegen betaling of op fifty-
fifiy-basis totoformulieren voor on
bekenden in te gaan vullen.
In Wernhout zegt men, dat de 54-
jarige Van Aert een gouden pen
bezit, waarmee hij zijn totoformu-
lier van de welbekende kruisjes
voorziet. „Als men mocht denken
dat ik van die 47 prijzen rijk ben
geworden, heeft man het toch wel
goed mis. De vetste prijs ooit door
mij behaald is f 600.De overige
prijzen haalden dat bedrag niet.
Met de toto van 11 januari j.l.
boekte ik mijn grootste succes. Op
een formulier vielen maar liefst
acht prijzen: een van 13 goed, drie
van 12 en vier van 11.
Maar de spoeling was dun. De
gouden totokip moest voor Dré van
Aert met zeer velen worden ge
slacht. „Er bleef niet veel van
over", vertelt hij in zijn woning
aan de Diepstraat.
Twee jaar geleden kreeg de
Wernhouter pas belangstelling voor
de toto. Het spel met de kruisjes
boeide hem daarna zozeer, dat hij
een compleet archief van de voet
baluitslagen samenstelde.
„Ik noteer alle uitslagen op kaar
ten en vermeld daarbij tevens de
nummers van de wedstrijden. Ik
kan precies nagaan of een bepaal
de club met een inzinking wor
stelt. Bovendien ben ik geabon
neerd op diverse sportbladen:
Neerlands voetbal van de KNVB,
Sport-Express en ik koop bij tyd
en wijle Voetbal Internationaal".
(Hij vergeet nog te vermelden dat
hij jaarlijks het verslag over het
afgesloten boekjaar van de stich
ting Nationale Sporttotalisator
Dntvangt).
„De aan- en verkopen van de
clubs knip ik uit en bestudeer de
ze gegevens, die je aan de hand
van de wekelijkse voetbalverslagen
in de diverse kranten wel kan gaan
analyseren. Zo vorm ik me een be
paald beeld van een club", vertelt
de heer Van Aert.
Hij bezit eveneens lijsten van ge
blesseerde en geschorste spelers,
die natuurlijk door hem stipt wor
den bijgehouden. „Ook de reserve-
spelers heb ik genoteerd, zodat ik
aan alle kanten gedekt ben om te
weten of een club over voldoen
de reservemateriaal beschikt. Maar
desondanks kom je voor rare uit
slagen te staan. De bal is rond, zeg
ik maar, maar het totoformulier is
vierkant" brengt hij ernstig naar
voren.
(Vervolg op pagina 3)
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Ook dit jaar zal
het bouwprogram van 125.000 wo
ningen niet worden gehaald. De
kans is, zo wordt verwacht, zelfs
zeer groot dat ook dit jaar, evenals
in 1969, de achterstand op het pro
gram ongeveer 5000 woningen zal
bedragen.
In de eerste zeven maanden van
dit jaar zijn 5664 woningen minder
voltooid dan in dezelfde periode van
1969. Voltooid werden 61595 wonin
gen tegen 67259 in 1969.
Daarentegen zijn in de eerste ze
ven maanden van dit jaar meer
woningen in aanbouw genomen. Be
gonnen werd met de bouw van
71130 woningen tegen 67594 in de
eerste zeven maanden van 1969. In
juli kwamen volgens voorlopige cij
fers van het C.B.S. 10800 woningen
gereed tegen 11635 in juli 1969. In
die maand werd begonnen met de
bouw van 8600 woningen tegen 7900
in juli 1969.
De feitelijke produktie blijft nog
steeds achter. De cijfers van de in
aanbouw genomen woningen zouden
er echter wel op kunnen wijzen dat
het dieptepunt in de woningbouw-
produktie eigenlijk al gepasseerd is.
De cijfers van de in aanbouw geno
men woningen zijn aanmerkelijk
gunstiger dan die van de overeen
komstige periode in het vorige jaar.
De gunstige weerslag hiervan zal
dan tot uiting moeten komen in de
woningproduktie van het volgende
jaar.
In de loop van dat jaar zal, zo
verwacht het ministerie van Volks
huisvesting, de produktie aan wo
ningen geleidelijk aan stijgen, waar
door in 1971 vermoedelijk wel een
jaartotaal van 125.000 woningen zal
worden gehaald. Dit temeer, omdat
pogingen zullen worden aangewend
in de komende jaren het program op
te voeren boven 125.000 woningen
per jaar.
