Landbouwhogeschool
gaat les geven in
milieuhygiëne
Lucht Rijnmond opgeklaard
NYVverhoog
belastingen
Gevechtswagens in
Belfast „elektrisch'
COMITé „SOEHARTO ONGEWENST'' OPGERICHT
BRAZILIË
WEIGERT
INSPECTIE
Man verdrinkt
onder tractor
Door brand
in relaishuis
te Arnhem:
COUTURIER JEAN
DESSES OVERLEDEN
MAANDAG
3 AUGUSTUS 1970
25e Jaargang
No. 6309
Uitgeefster N.V. Uitgevers Maatschappij De Stem
SKV protesteert
egen moord
n Waspik
Eerste scheeps
werf bezwijkt
mder afsluiting
/an Haringvliet
OORZAAK
PARIJSE
KLEUTER
WIL BONT
EN MIDI
AANVRAAG VOOR NIEUWE STUDIERICHTING INGEDIEND
Prof. FohrTijd dat
daaraan iets
ging gebeuren
M iddel-Schouwen
BELG OVERLEDEN
NA CROSSEN MET
AUTO IN SLUIS
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx.
Hoofdredacteur: L. Leijendekker.
Redactie- en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel (OX150>17920.
Abonnementsprijs m.i.v. 1 juU 1970:
9,20 per kwartaal; per maand 3,25.
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W.
Gironummer 1945433
VRIJE ZEEUW
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels-
advertenties) 6 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
Vermelding Brieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad, 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur
Voor het maandagnummervrijdag tot v.m
11 uur.
Niet alleen in Arnhem, maar op zeer veel Nederlandse stations moesten treinreizigers lang wachten...
TREINENCHAÖS IN
HET HELE LAND
GENèVE (DPA) De Braziliaanse
regering zal inspectie van gevangenis
sen door de inter-Amerikaanse com
missie voor de rechten van de mens
of het internationale comité van het
Rode Kruis niet toelaten.
De Braziliaanse minister van justi
tie, Alfredo Buzaid, heeft dit de in
ternationale commissie van juristen
in Genève. telegrafisch-laten Weten.
Buzaid wijst in zijn telegram op
:ijn reeds eerder gepubliceerde tegen
spraak van berichten over het folte
ren van politieke gevangenen en zegt
.buitengewoon verrast" te zijn, dat
tan het woord van de Braziliaanse re
gering wordt getwijfeld.
De commissie van juristen heeft on
langs verklaard dat in Brazilië 12.000
politieke gevangenen soon aan on
menselijke martelingen worden bloot
gesteld. Brazilië heeft dit tegenge
sproken en gezegd dat er slechts eni
ge honderden terroristen gevangen
vorden gehouden.
UTRECHT (ANP) Het Neder-
'ands Katholiek Vakverbond heeft bij
ie president van Brazilië, generaal
"Medici, krachtig geprotesteerd tegen
vat het NKV noemt het vermoorden
van Olavo Hansen, bestuurder van de
extielarbeidersbond in Sao Paulo.
Hansen stierf in gevangenschap. Hij
werd samen met 16 collega's gearres
teerd toen zij meededen met vreedza
me 1 mei-vieringen.
(Van onze correspondent)
WASPIK Het Waspikse
;eheepsbouwersbedrijf N.V.
Scheepswerf v.h. P. en A. Ruyten-
ierg is de eerste scheepswerf die
en gevolge van de afsluiting van
het Hraingvliet gaat sluiten.
Als het gevolg van de afsluiting
van het Haringvliet zal het water
peil in de Amer, Donge en andere
rivieren rond de Biesbosch met 1.20
m zakken en de getijdebeweging zal
verdwijnen. Veel scheepswerven in
dit gebied zullen, zoals wij reeds
schreven, gedwongen worden hun
bedrijf te sluiten of over te plaatsen
omdat de hellingen zonder kostbare
voorzieningen onbruikbaar worden.
Het Waspikse scheepsbouwersbe-
drijf is het eerste dat dit lot treft.
Het personeel van dit bedrijf,
twintig man, kan onder de dezelfde
voorwaarden, elk in zijn eigen vak,
overplaatsing krijgen naar de werf
van dezelfde N.V. in Raamsdonks-
veer. Voor zover bruikbaar zullen
ook de materialen van Waspik naar
de scheepswerf te Raamsdonksveer
worden overgebracht.
De haven van Waspik is niet meer
aan de huidige eisen aangepast. Gro
te schepen kunnen b.v. niet meer
zwaaien. Toch heeft de directie van
de werf door de Heide Mij. laten
onderzoeken hoe de bestaansmoge
lijkheden in de toekomst zijn.
Oplossingen waren: dijkverlegging
if het uitdiepen van de haven en
-■t verleggen van de rails. De hoge
«sten hiervoor worden echter
oenszins gedekt door de in de Del
owet voorziene vergoedingen.
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT Door een brand in een relaishuis van bet station
Arnhem is over heel Nederland een verkeerstechnische jcliaos ont
staan, waar de NS-mensen de komende dagen nog wel zoet mee zullen
zijn. De schade aan ergernis en tijdverlies voor de vakantiegangers
zowel als voor de reizigers was gisteren groot en zal de komende dagen
voortduren. Herstelkosten, materiaal en manuren zullen ook in de
papieren lopen. Maar bij al dat „ongerief" bleven persoonlijke onge
lukken uit. -c
Militairen van het garnizoen Arnhem en van vakantie teruggeroepen N.S.-
functionarissen zijn ingezet om de chaos zo snel mogelijk uit de wereld te
helpen. Volgens de N.S. zal het zeker enkele dagen of een week duren voor
dat de treinenloop weer enigszins normaal is.
Oorzaak van de chaos die zich in
het hele land doet voelen, is een op
zich bescheiden brand die gistermor
gen om 3 uur in de centrale ver-
keersleidingspost op het Arnhemse
spoorwegemplacement. De brand ont
stond doordat vonken - bij het her
stellen van de bovenleiding - terecht
kwamen op de geïsoleerde bedrading
van het relaisstation. Alle seinen en
wissels vielen daardoor uit. Ook de
omroepinstallatie op de perrons liet
het afweten. Telefoonverkeer met
andere stations was niet meer mo
gelijk.
De treinenloop van en naar Am-
hem was gisteren tot 20 procent te
ruggebracht. Normaal gaan er 50
treinen uit Arnhem en komen er 50
treinen binnen.
De olievlekwerking van de situatie
in Arnhem was gisteren over het
gehele land merkbaar. Er deden
zich grote vertragingen voor.
Tussen Dieren en Arnhem en omge
keerd werd eenmaal per uur gepen
deld per trein, tussen Nijmegen en
Arnhem drie maal per uur eveneens
per trein en tussen Ede/Wageningen
en Arnhem ook enkele malen per
uur per trein.
De hoofdverkeersleiding van de
Nederlandse Spoorwegen heeft be
sloten de dienstregeling in ieder ge
val 24 uur. te beperken voor zover
het treinen met relatie Arnhem be
treft.
Dit besluit werd genomen om te
voorkomen dat de dienstregeling he
lemaal de mist in zou gaan. De chaos
was vooral gisterochtend enorm. Om
half acht was er nog geen trein in
Arnhem gearriveerd of vertrokken.
De N.S. besloten later naast bus
vervoer pendelende treinen in te zet
ten.
Als oorzaak van de brand noemt
de Arnhemse brandweer het feit dat
een monteur bezig was met een repa
ratie aan de bovenleiding, waardoor
kortsluiting ontstond en de hoogspan
ning oversloeg op het relaishuis. Een
N.S.-man waarschuwde de Arnhemse
brandweer, die met twee wagens uit
rukte. Aangezien de melding nogal
onduidelijk was, duurde het zeven
minuten alvorens de Arnhemse
brandweer ter plaatse was.
Door de situatie in Arnhem zijn
ook de Nederlandse posterijen be
hoorlijk gehandicapt. De post die
normaal via Arnhem loopt, wordt nu
met twee auto's naanr en van Utrecht
vervoerd. Een hoge N.S.-functionaris
sprak van een technische spoorweg
ramp die zich nooit eerder heeft
voorgedaan.
(Van een onzer verslaggevers)
WAGENINGEN De vervuiling
van lucht, water en bodem leiden
binnenkort waarschijnlijk tot een
nieuwe studierichting aan de Land
bouwhogeschool: milieuhygiëne.
„Het werd wel tijd, dat daaraan
iets ging gebeuren," meent profes
sor Fohr, hoogleraar in de water
zuivering.
Naar de mening van professor
Fohr loopt de vervuiling uit de
hand. De natuur raakt verzadigd en
kan niet meer voldoende corrigerend
optreden om de ongezonde situatie
te verlichten. De professor oppert,
dat de mens nu eenmaal de put
pas dempt, wanneer het kalf is ver
dronken.
Geen reden overigens om over
ons leefklimaat te wanhopen. Naar
de mening van de heer Fohr lopen
we nog niet het risico in eigen
vuil te stikken. Ogenschijnlijk een
contradictie, maar hij ziet geen
reden om paniek te zaaien.
Regelmatig gesignaleerde uitwas
sen in Tokio, New Vork, Londen
zijn vooralsnog aanwijzingen, dat er
iets scheef gaat. Aanduidingen ook,
dat de mensheid de vuiligheid niet
meer kan ontlopen. Ook al gaat hij
buiten' wonen.
Vandaar het streven hij de Land
bouwhogeschool om een aparte
studierichting milieuhygiëne te
beginnen. Een aanvraag daarvoor is
al enige tijd geleden bij het minis
terie ingediend. En de heer Fohr
rekent er min of meer op, dat dit
verzoek met een positief antwoord
gehonoreerd wordt. Als dit op korte
termijn gebeurt, kan in september
al worden begonnen.
De studieduur is gehouden op
een termijn van vijf tot zes jaar.
Gedoceerd wordt onder andere wa
terzuivering, natuurbehoud en -be
heer, gezondheidsleer, en een uitge
breide wetenschappelijke basis,
waarbij biologie en scheikunde.
De afgestudeerde in deze richting
zou volgens de professor werk kun
nen vinden hij overheid, onderzoek
instituten, voorlichting. Niet bij de
industrie, want die betrekt haar
mensen bij de TH's in Delft en in
Twente. De industrie heeft alleen
technici nodig. De industrie voelt
zich niet a priori geroepen om voor
schoon water, lucht en bodem te
zorgen. Dat is de taak van de
overheid.
Dat is ook de taak van de man,
afgestudeerd in Wageningen, die
straks als roepende in de woestijn
wil fungeren, vooropgesteld dan dat
hem nog voldoende lucht wordt ge
laten om te kunnen roepen.
We mogen evenwel niet te somber
zijn van professor Fohr. Hij vindt
het optreden van de enkeling op
dit moment hoopgevend. De enke
ling, die zich al hobby-end in
milieuhygiëne heeft gespecialiseerd,
laat zijn stem horen over de nood
situatie, krijgt al steeds meer ge
hoor. De afgestudeerde in de milieu
hygiëne zal straks echter met nog
meer aandrang op de noodzaak van
schoon water, lucht, bodem wijzen.
Ondanks zijn gematigd optimisme
is professor Folir van één .negatief'
punt overtuigd: de student voor de
nieuwe studierichting moet over een
onbreekbare overtuigingskracht be
schikken. Voor een goed verstaan
der voldoende om ongerust te
raken.
ROTTERDAM De lucht hoven
het Rijnmondgebied is weer opge
klaard. Alle waarschuwingen aan de
Rijnmondbedrijven om de versprei
ding van hun afvalstoffen beneden
een grens van vijftig meter zoveel
mogelijk te beperken, zijn weer in
getrokken. Daarmee is het Rijnmond
gebied, een van de dichtstbevolkte
gebieden van ons land, weer eens ont
snapt aan een kritieke situatie, waar
in het niet denkbeeldig zou zijn ge
weest dat zich een vergelijkbare
luchtverontreiniging zou hebben
voorgedaan als in Tokio en New York
zij het dan op een vele malen kleine
re maar daarom nog niet minder ver
ontrustende schaal.
De centrale meld- en regelkamer
voor de luchtverontreiniging in het
Rijnmondgebied heeft het er vier da
gen lang diruk mee gehad, sinds don
derdagavond de eerste waarschuwing
de lucht in ging. Deze werd daarna
verschillende malen herhaald, mede
omdat de wind vrijwel het hele week
einde in het Rijnmondgebied verstek
heeft laten gaan.
In de centrale melld- en regelkamer
is men ondanks de toestand van de
laatste dagen echter nauwelijks pessi
mistisch over de toekomst van he*
Rijnmondgebied. Men legt er hier
sterk de nadruk op, dat de waar
schuwingen die de afgelopen dagen
zijn uitgegaan een zuiver preventief
karakter hebben. „Het is hier beslist
geen Tokio of New York", aldus de
heer M. Reikee. „We wi'llen juist door
onze waarschuwingen voorkomen dat
het hier ooit zover zal kunnen komen.
We hebben de toestand hier nog vol
komen onder controle, en we zijn van
plan het zo te houden ook".
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het N.V.V. wil voor de komende kabinetsperiode de
belastingen verhogen ten bate van de collectieve voorzieningen. Zij doet
hierbij een beroep op de werknemers zich te matigen in hun looneisen.
Door deze belastingverhoging en door de stijging van de sociale premies
zal de gemiddelde koopkracht niet met 3 a 3,5 procent stijgen, zoals door
het Centraal Planbureau werd voorgesteld, maar met 1 a 2 procent minder.
(Van onze correspondent)
LONDEN Vanaf gisteravond
moeten de pubs van de Noordierse
hoofdstad Belfast, die in normale
omstandigheden tot 10 uur geopend
blijven, weer om 8 uur hun deuren
sluiten. Deze maatregel geld voor on
bepaalde tijd en werd genomen naar
aanleiding van de ernstige rellen, die
zich tijdens vier achtereenvolgende
nachten voorgedaan hebben. 17 per
sonen, beschuldigd van wangedrag,
verschenen gisteren voor het gerecht.
De Britse militairen hebben een
nieuw wapen ingebracht in de strijd
tegen de oproerige katholieken in
Belfast. Gisternacht verschenen „ge
ëlektrificeerde" gevechtswagens op
straat, waar de vonken van afvlogen
en die iedereen die ze aanraakte een
elektrische schok gaven.
Gistermiddag deden zich nieuwe
incidenten voor terwijl duizenden
personen elkander op straat verdron
gen, toen de 13-jarige katholieke
leerjongen elektricien Daniel O'Ha-
gan ten grave gedragen werd. O'Ha-
gan sneuvelde vrijdagmorgen tijdens
de gevechten tussen burgers en troe
pen in de katholieke New Lodge
Road.
Behalve dat protestanten met ste
nen begonnen te gooien is de begra
fenis van Daniel O'Hagan echter rus
tig verlopen. Als gevolg van zijn
dood beschikken de Ierse republikei
nen over een nieuwe martelaar.
Tijdens een kindermodeshow in
Parijs hebben kleuters hun mode
willetjes getoond. Ze volgen de Pa-
rijse modelijnen op de voet, getuige
hun midi-lengten en overdadig bont.
(Van onze correspondent)
SCHARENDIJKE De 57-jarige
C. Dalebout uit Middel-Schouwen is
gisteren om het leven gekomen toen
zijn tractor aan de rand van een sloot
kantelde, eronder bekneld raakte en
verdronk. De heer Daleman was be
zig met het maaien van erwten. Hij
was gehuwd.
Het N.V.V. verkiest hierdoor de
verschuiving van de particuliere
belangen naar de gemeenschappe
lijke. De vakbeweging heeft haar
plan vastgelegd in de nota welke
in discussie komt binnen het over
legorgaan van de drie vakcentra
les, dat bezig is het gemeenschap
pelijk actieprogram voor de jaren
'71 tot '75 op te stellen.
Volgens het N.V.V. is het onver
mijdelijk, dat de belastingen even
als de sociale premies worden ver
hoogd, mits de lastenverzwaring
naar draagkracht wordt verdeeld
en er voldoende groei van de koop
kracht voor de werknemers over
blijft.
Ih de nota van het N.V.V. wordt
voorgesteld de belastingdruk met
0,6 procent extra te verhogen. Vol
gens de economen van deze vak
centrale zou de belastingdruk in
de volgende kabinetsperiode zon
der deze extra verhoging slechts
met 0,7 procent stijgen.
De vier punten in de N.V.V.-nota
zijn:
Verhoging van de BTW in 1971
met 2 en 1 procent in plaats van
de verwachtingen van het plan-
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG-AMSTERDAM
De president van de Zuidmoiukse
regering in ballingschap, ir. J.A.
Manusama, heeft zijn volgelingen
opdracht gegeven „een warm ont
haal" voor te bereiden voor de
Indonesische president Soeharto,
die begin september een officieel
bezoek aan Nederland brengt. Ir.
Manusama wilde gisteren op een
persconferentie niet preciseren wat
hij onder een „warm onthaal" ver
staat. „Dat blijft een verrassing",
zei hij.
In Amsterdam is in tussen het
comité „Soeharto ongewenst" ge
vormd, dat zich ten doel stelt te
protesteren tegen het bezoek van
president Soeharto. In een verkla
ring zegt het comité bezig te zijn
met de voorbereidingen van ver
schillende demonstratieve acties.
Het Amsterdamse gemeentebestuur
zal worden uitgenodigd te verkla
ren, dat de president in de hoofd
stad een ongewenste gast is en
voorts worden verzocht geen me
dewerking te verlenen aan enige
plechtigheid ter ere van „deze on
derdrukker van het Indonesische
volk".
Volgens een door het comité op
gesteld -manifest is het doel van
het bezoek duidelijk „Met officieel
ceremonieel wordt een verdere
intensivering van de economische
uitplundering van Indonesië door
het Nederlandse bedrijfsleven, on
der de huichelachtige naam van
ontwikkelingshulp, voorbereid. De
Nederlandse regering bouwt zo op
demonstratieve wijze voort op een
honderden jaren oude koloniale
traditie".
Het manifest vermeld als initia
tiefnemers onder meer H. Clerx,
secretaris CPN-Amsterdam, twee
bestuursleden van het ANJV,
Wietske Miedema, voorzitster AS-
VA, Ton Regtien, prof dr. W.F.
Wertheim en Jan Wolkers.
De Zuidmoiukse jongeren heb
ben 10 dagen geleden reeds gezegd
„er garant voor te staan, dat de
moordenaar van hun president en
verzetsleider mr. dr. Soumokil niet
die ontvangst krijgt die de Lunsen,
de Beels, de Philipsen, de Ver-
kuijls en andere politieke, econo
mische en religieuze winstmakers
hem wel toendenken".
Ir. Manusama zou in september
graag een ontmoeting met presi
dent Soeharto hebben. Niet alleen
heeft hij de Indonesische president
daartoe reeds in april schriftelijk
uitgenodigd er is nimmer door
Djakarta op geantwoord ook
heeft een Zuidmoiukse delegatie
op 25 april tijdens een bezoek aan
premier De Jong aangedrongen op
medewerking voor het arrangeren
van een gesprek tussen Soeharto
en zijn opposanten in Nederland.
De Zuidmolukkers hier zijn
enigszins in verwarring gebracht
door onofficiële berichten uit Dja
karta die van een ontmoeting tus
sen president Soeharto en zijn op
posanten gewagen. Dit wordt ech
ter door de Indonesische ambassa
de in Den Haag ontkend. Ir. Manu
sama: Als er dan toch nog een
ontmoeting komt, dan kan het
„warm onthaal" altijd nog afgelast
worden.
bureau, dat de regering een ver
hoging zal voorstellen van 1,7
en 0,7 procent. In 1975 moet het
hoogste tarief van de BTW
volgens het N.V.V, weer omhoog
met een procent.
Verhoging van de vermogens
belasting tot 0,8 procent en de
vennootschapsbelasting met 2
punten.
Verdubbeling van de successie
rechten en de heffing van een
kwartje accijns per liter fris
drank.
Achterwege laten van een deel
van de belastingverlaging (in
flatie correctie) tussen '71 en
1975,
(Van onze correspondent)
SLUIS In het St. Antoniuszie-
kenhuis te Oostburg is overleden de
2I-jarige monteur Daniel Stroo uit
Hoeke (België), die vorige week te
Sluis ernstig werd gewond bij het
crossen met een oude auto op het
parkeerterrein van zijn werkgever,
een garagehouder te Sluis.
PARIJS (AFP) De Parijse mode
ontwerper Jean Dessès, die van 1938
tot i960 de elegante Franyaises en
buitenlandse vrouwen kleedde in
zijn salon op de Champs Elysées is
op 66-jarige leeftijd in zijn geboorte
land Griekenland overleden, zo is
gisteren in Parijs vernomen.
INTERNATIONALE Pax Christi-jon-
geren hebben de paus verzocht de
Braziliaanse martelingen en moorden
te veroordelen.
