Hartaanval
velde
taaie Schot
In een diepeveilige slaap
KOSTEN ABORTUS IN
ZIEKENFONDSPAKKET
NIEUW BEROEP
VOOR MANNEN
IN ZIEKENHUIS
Honderdzestig man dupe van reiszwendel
caballero. de sigaret
Hoger onderwijs moet beter gepland worden
DUITSE OPLICHTER DROEG GELDEN NIET AF IN SPANJE
I din MacleodBritse
minister van financiënoverleden
Kritiek
Vechter
ONDERZOEKBUREAU MCKINSEY:
Rijk moet voor geld zorgen
Juridische aspecten
van
legaliseren abortus
anders dan andere.
WOENSDAG 22 JUL! 1970
LONDEN De 56-jarige Brit
se minister van financiën, Iain
Macleod, is gisternacht om half
twaalf in zijn ambtswoning, Dow-
ningstreet 11, overleden tengevol
ge van een hartaanval. Zijn plot
selinge dood laat een grote leemte
achter in de jonge conservatieve
regering.
Premier Heath, die nu een op
volger voor Macleod moet zoeken,
wat op zichzelf al geen gemak
kelijke taak is, zal in afwachting
de leiding van het departement
van financiën op zich nemen.
De overleden minister was drie
weken gelden in het St. George's
Hospital van Londen geopereerd
wegens een acute bhndendarmont-
steking. Tijdens de tweede we
reldoorlog had hij ernstige ver
wondingen opgelopen, die hem
nog steeds veel last bezorgden.
Hij leed bovendien aan ernstige
gewrichtsreumatiek.
Voor zijn laatste operatie wilde
Macleod, ondanks de pijn, tot op
het laatste ogenblik in het Lager
huis blijven om er tijdens het de
bat over de troonrede zijn finan
ciële politiek te kunnen toelich
ten en verdedigen. Zondag keerde
de hardnekkige Schot van het
ziekenhuis terug naar zijn ambts
woning, waar hij gisteravond bij
het naar bed gaan door een hart
aanval geveld werd.
Macleod begon zich voor de po
litiek te interesseren, toen hij
dienst deed in het leger. Tijdens
de algemene verkiezingen van
1945 werd hij echter niet gekozen.
Vijf jaar later veroverde Macleod
met een grote meerderheid de la
gerhuiszetel van Enfield West. In
1952 werd hij minister van volks
gezondheid, later bracht hij het
tot minister van arbeid en van
koloniën.
een schitterend redenaar en kon
bijzonder handig debatteren. Zijn
sarcasme en zin voor humor droe
gen er tijdens de jongste algeme
ne verkiezingen veel toe bij om
de regering Wilson bij het publiek
in een ongunstig daglicht te plaat
sen. Het overlijden van Iain Mac
leod betekent, dat premier Heath
over geen enkel medewerker meer
beschikt, die in het Lagerhuis de
sluwe satirische aanvallen van op
positieleider Wilson kan pareren,
en de reputatie van Labour zo no
dig op een overtuigende manier
door de modder kan sleuren. Mac
leod was een meester in dit alles.
Hij is hoofdredacteur geweest
van The Spectator en trok in dit
blad ten strijde tegen het archa-
ische systeem dat door invloedrij
ke conservatieve figuren gebruikt
werd om een nieuwe partijleider
te kiezen. Toen lord Home op die
manier aangesteld was in opvol
ging van Harold MacMillan, wei
gerde Macleod een ministerspor
tefeuille te aanvaarden.
In parlementaire kringen werd
de vechtlustige Macleod zowel
bewonderd als gevreesd. Hij was
In sommige Tory-krlngen gaven
Macleods liberale opvattingen
aanleiding tot bittere kritiek.
Toen hij minister van koloniën
was verweten zij Macleod, dat hij
de Afrikaanse ontvoogding teveel
in de hand werkte. Gedurende het
Labour-bewind was Macleod mi
nister van financiën in het conser
vatieve schaduw-kabinet. Na
Heaths overwinning lag het voor
de hand dat de nieuwe premier
hem de schatkist zou toevertrou
wen.
Sinds zijn benoeming was Mac
leod druk bezig aan een herzie
ning van de staatsuitgaven en aan
een mogelijke vermindering van
de belastingen, waarmee hij zijn
verkiezingsbelofte zou kunnen na
komen. Ook om die reden is het
overlijden van minister Macleod
een zware tegenslag voor premier
Heath,
EEN KLEIN meisje, een van de opvarenden van het gezonken passagiersschip Fulvia, in een diepe slaap na
haar veilige aankomst op de Canarische Eilanden. Haar reddingsvest ligt echter nog steeds binnen handbereik.
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG Het tertiair onder
wijs hoger beroepsonderwijs en
universitair onderwijs moet beter
gepland worden. Dit schrijft het or
ganisatiebureau McKinsey in een rap
port aan minister Veringa (Onderwijs
en Wetenschappen).
Voor de verschillende vormen van
hoger onderwijs ontbreekt het aan
goed geformuleerde doeleinden, plan
nen vertomen onderling te weinig
coördinatie, er is bijna geen evaluatie
van plannen en beleid, bij belangrij
ke problemen worden de verschillen
de mogelijkheden onvoldoende onder
zocht, zo staat in het rapport. Vol
gens het onderzoekbureau moet er
meer geld en moeten er meer experts
komen om de planning van het hoger
onderwijs beter op te zetten.
Het bureau McKinsey werkt onder
tussen al weer aan een opdracht van
minister Veringa om een volledige
opzet voor een planningprocedure
voor het hoger onderw'-us uit te wer
ken. Er wordt een omvattend schema
gemaakt van wat er in de komende
tien tot vijftien jaar voor het tertiair
onderwijs gedaan moet worden. Aan
de hand van dit schema zullen aktie-
plammen worden ontworpen voor en
kele jaren.
(Van een onzer verslaggevers)
DELFT Zes ziekenhuizen in Delft, Schiedam en Vlaardingen gaan een
nieuwe opleiding ter hand nemen: technisch-ziekenhuisassistent. Deze op
leiding sluit aan op een ontwikkeling in de ziekenhuiswereld om een aparte
en nieuwe groep personeel te creëren voor de dienstverlening op de operatie
kamers. Men denkt voor dit technisch beroep aan mannen, enerzijds omdat
dezen meer technisch zijn aangelegd dan vrouwen, anderzijds omdat de man
door een huwelijk niet verloren hoeft te gaan voor het ziekenhuis. Iets wat
bjj verpleegsters vaak wel het geval is.
De cursist krijgt gedurende de twee
jaar durende dagopleiding een trai
ning in diverse medische vakken. Zo
kunnen worden genoemd: anatomie,
fysiologie, chirurgie, anesthesie en
ziektenleer. Bovendien krijgt men ook
te maken met het omgaan met men
sen, de verzorging van de patiënt
voor en na de operatie, maatschappe
lijke gezondheidszorg, instrumenten-
leer e.d. Na een klein tentamen na
twee maanden moet men kiezen
voor assistent van die anesthesist of
voor operatie-assistent. De resterende
22 maanden van de opleiding brengt
de cursist door in die praktijk, in de
operatiekamer met wekelijks nog een
lesmiddag. Na de opleiding voligt een
examen, waarna men gediplomeerd
wordt, vooruitlopend op een erkend
diploma. Gezien het rappont van de
nationale ziekenhuisraad en uitlatin
gen van de staatssecretaris van Volks
gezondheid dr. Kruisinga, verwacht
men dat deze erkenening er onge
twijfeld inzit. De werkcommissie, die
dit probleem onderzoekt verwacht
zelfs, dat er t.z.t. meer technische be
roepen in het ziekenhuis komen. Op
1 september hoopt men in Delft met
de eerste opleiding te beginnen. Op
deze datum moet men 17 jaar zijn.
Er kunnen echter voor deze opleiding
slechts maximaal 24 personen aan de
De dienstvervulling op de opera
tiekamers geschiedt tot nu toe uit
sluitend door verpleegsters, die na
hun opleiding zich konden speciali
seren tot operatieverpleegster of as
sistente van de anesthesist. Dit be
tekent, dat men ongeveer vijf jaar
nodig heeft om een dergelijke specia
lisatie te bereiken. Vooral het werk
op de operatiekamer gaat een tech
nische richting uit en men heeft dus
behoefte aan medewerkers, die hier
voor een taak-gerichte opleiding ont
vangen. In verband met deze techni
sche ontwikkeling zal er in de toe
komst naast verpleegsters vooral be
hoefte bestaan aan mannelijke assis
tenten op de operatiekamer.
Met het rapport van de nationale
ziekenhuisraad van vorig jaar juni
als basis, hebben zes ziekenhuizen uit
Delft en omgeving tot dit doel een
werkcommissie ingesteld, die tot de
conclusie is gekomen, dat men door
een andere trainingsvorm het gestel
de doel in belangrijk kortere tijd
(twee jaar) kan bereiken.
De nieuwe opleiding is bijzonder
geschikt, aldus de werkcommissie
voor jongens en meisjes, die interesse
hebben in deze medisch-technisc'ne
richting. Als vooropleiding is wel een
havo-diploma noodzakelijk.
AMSTERDAM Een verdere legalisatie van de abortus zal ver
moedelijk leiden tot het „bovengronds" komen van tienduizenden ge
vallen, waarin abortus provocatus gewenst is. Dit terwijl het appa
raat klinieken, abortusteams, operateurs slechts op honderden
gevallen is ingesteld. De wetgever zal het nodige moeten doen om
een paramedische opleiding tot aborteur te scheppen.
Bovendien zal de regering moeten
zorgen voor voldoende geld voor kli
nieken en opleidingen. Tenslotte zal
zij het nieuwe recht tot levende wer
kelijkheid moeten maken, onder meer
door goede voorlichting te geven en
door te bevorderen, dat de kosten van
de abortus in het ziekenfondspakket
worden opgenomen.
Dit schrijft prof. mr. Ch. Enschedé
deze week in Medisch Contact, het
blad van de Kon. Nederlandse maat
schappij tot bevordering van de ge
neeskunst.
Prof. Enschedé wijst er op, dat een
abortus op het ogenblik alleen door
de wet wordt geaccepteerd,- wanneer
ze geschiedt door een gynaecoloog op
medische indicatie. Merkwaardiger
wijs is die eis, dat er voor abortus een
medische indicatie nodig is, niet in
de wet vastgelegd. Het is een eis, die
wordt gesteld door de medische mo
raal. Maar, aldus prof. Enschedé, de
medische moraal is aan evolutie on
derhevig, terwijl ook de medische in
dicatie wordt verruimd, zowel door
het feit, dat de medische wetenschap
zelf zich ontwikkelt als door het feit,
dat het zwaartepunt van de proble
matiek zich steeds verlegt van het
door de arts te bepalen medische vlak
naar het sociale vlak.
En daar wil niet alleen de medi
sche stand het voor het zeggen heb
ben, maar dienen ook de maatschap
pelijk werkers en vooral de betrok
ken echtparen en vrouwen meer in
de oordeelsvorming te worden be
trokken. Men mag, aldus prof. En
schedé, constateren, dat de medische
moraal welwillender ten opzichtè
van de abortus is komen te staan.
Zolang er echter nog veel gevallen
binnen de beperking van de medi
sche indicatie liggen, die toch niet
geholpen worden, is men nog lang
niet waar men wezen moet.
Heel wat gynaecologen zijn terug
houdender bij het toepassen van de
ingreep dan de medische moraal eist.
Een belangrijke drijfveer is, dat op
abortus nog steeds een taboe rust, dat
mede door de schijnbaar absolute
abortusverboden in de strafwet in de
hand wordt gewerkt. Men krijgt niet
graag de naam „aborteur" te zijn,
ook al weet men voor zichzelf, dat
men iets geoorloofds deed.
Daarom is wetswijziging nodig, al
dus de hoogleraar, naast een verdere
evolutie van de medische moraal. De
wetgever kan die medische moraal
niet veranderen. Maar hij kan wel
die evolutie geen belemmeringen in
de weg leggen. De wetgever ruimt
een belemmering op, indien hij dui
delijk uitspreekt dat abortus onder
bepaalde omstandigheden is toege
staan. Niet door de medische indica
tie als eis te stellen, want daarvan
moeten we nu juist af, maar door de
wet in die zin te veranderen, dat
een aantal verbodsbepalingen wordt
geschrapt en vervangen door de aan
vulling
„Niet strafbaar is de bevoegde arts
of bevoegde aborteur, indien a) de
ingreep plaatsvond op uitdrukkelijk
verlangen van de vrouw, na gepast
maatschappelijk onderzoek en in con
sult met een bevoegde arts, b) het
een operatieve ingreep geldt, die
plaatsvond naar de regelen van. de
kunst en c) geen onredelijk honora
rium in rekening is gebracht.
(In een voetnoot bij het gestelde
sub c) zegt prof. Enschedé dat in de
werkelijkheid van het dagelijkse le
ven het berekende honorarium ge
woonlijk een aardige graadmeter is
of er iets mis is).
Volgens de hoogleraar zal straf
baar moeten blijven de arts, die de
abortus uitvoert buiten de grenzen
van de regelen der kunst. Hij denkt
dan bijvoorbeeld aan het geval, dat
de arts op uitdrukkelijlk verzoek van
de vrouw een abortus uitvoert in de
zesde of zevende maand van de
zwangerschap^
AMSTERDAM De Koninklij
ke Nederlandsche maatschappij
tot bevordering van de genees
kunst houdt zich al geruime tijd
bezig met de abortus provocatus.
Steeds meer wint de overtuiging
in Nederland veld, dat in navol
ging van andere Europese lan
den de abortus-wetgeving aan
revisie toe is. In Medisch Contact
het orgaan van de maatschappij
is de discussie reeds lang aan de
gang.
Nu aan de Tweede Kamer een
wetsvoorstel is aangeboden om
de strafbaarstelling van versto
ring van zwangerschap te beper
ken, wil Medisch Contact de dis
cussie ombuigen van de door
gaans ethische bespiegelingen
naar de juridische aspecten. Men
heeft prof. mr. Ch. J. Enschedé
gevraagd daarover een artikel te
schrijven. In het eerstvolgende
nummer van Medisch Contact
zai mr. F. Frenkel over hetzelf
de onderwerp een beschouwing
publiceren.
(ADVERTENTIE)
ÜU.MWWK>
Voorlopig onbereikbaar voor enige tientallen Nederlanders.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Honderd zestig
mensen uit Amsterdam en Rotter
dam kunnen hun via het Rotter
damse reisbureau Flatcar geplande
en betaalde vakantie in een appar
tement in de Spaanse plaats Sitges
wel vergeten.
De directeur, de 25-jarigë heer D
van der Kreeft, is het slachtoffer
geworden van een in Spanje wo
nende Duitse oplichter, Joachiin
Hack, die bemiddelde tussen Flatcar
en de Spaanse eigenaars van de ap
partementen, die bereid waren hun
huis aan Nederlandse toeristen te
verhuren. Hack, die na een roof
overval door Interpol werd gezocht
in Spanje, het reisbureau Mundo
opzette, en veel schulden heeft, be
taalde de door hem van Van der
Kreeft gekregen sommen niet aan
de Spanjaarden uit, maar gebruikte
de bedragen om zijn schulden te
betalen. Hij is inmiddels gearres
teerd.
Het tekort bij Flatcar bedraagt
vermoedelijk een ton. De ontred
derde Van der Kreeft heeft de re
cherche gezegd niet aan zijn ver
plichtingen te kunnen voldoen, en
surséance van betaling te zullen
aanvragen. De heer Van der Kreeft
bevindt zich nu op een bij de re
cherche bekende plaats, omdat hij
bang is voor represailles van zijn
klanten. Toen Van der Kreeft deze
maand hoorde dat de gehuurde ap
partementen niet ter beschikking
waren, reisde hij naar Spanje, maar
daar werden nieuwe betalingen ge
vraagd waaraan hij niet kon vol
doen.
Twintig vakantiegangers die zon
dag van Schiphol wilden vertrek
ken naar Sitges kregen te horen dal
het verblijf daar niet kon worden
gegarandeerd. Sommigen van hen
vertrokken op eigen risico, anderen
haalden haastig hun kampeerspul-
len van huis en vertrokken alsnog.
Behalve Flatcar zijn ook de Amster
damse reisbureaus Van den Broek
en De Roy, en het Eindliovense Sin-
bad door de oplichtingspraktijken
van Hack gedupeerd. Zij waren ech
ter kapitaalkrachtig genoeg om de
schade aan hun vakantiegangers te
vergoeden.
De directeur van Van den Broek;,
reisbureaus liet vanuit Sitges weten
dat zeker zestig Nederlanders niet
kunnen worden ondergebracht. Dat
is misschien mogelijk als zij zelf de
huur van de appartementen betalen.
Van den Broek betaalt de huur voor
zijn vakantiegangers alsnog, en dat
wordt voorlopig geraamd op een
bedrag van een halve ton voor het
resterende seizoen. De Spaanse po
litie is volgens deze directeur „de
monstratief" attent op de situatie,
omdat men weet dat „Nederlanders
appartementen kraken".
