OOK POLITIE KAN LAST HEBBEN VAN GEWETEN"
Nationaal Vliegbelieer gaal
„M.-Zeelancl" exploiteren
Brochure over
recreatie
verschenen
EERSTE ZEEUWSE SERVICEFLAT TE
GOES IN AUGUSTUS IN GEBRUIK
Zeeuwse politie en VVV
met vakantie-adviezen
Vandaag landt eerste toestel Schiphol-Rijssel
Vertekend
Maand Amsterdam
Warm
Commutervervoer
Naar sportraad
te Sluis
Zeeuwse voorlichtingsdienst
NSM-Sluiskil
op halve kracht
na explosie
- De maaltijden
Verdere ruimte
De huren
Werkgelegenheid
DINSDAG 7 JULI 1970
59
WACHTMEESTER JANSE
(Van een onzer verslaggevers)
SEROOSKERKE „Achteraf
kan ik mij' voorstellen dat mijn
interpretatie van „Befehl ist Be-
fehl" door oudere collega's ver
keerd is opgevat. Voor mij heeft
de wat lugubere uitdrukking niet
meer zegswaarde dan order is or
der zonder verdere betekenis".
Dit zegt de 22-jarige wachtmees
ter der rijkspolitie P. Janse in
Hulst. Deze politieman is op een
voor hem onverwachte manier in
het nieuws gekomen door een publi-
katie in het Algemeen Politieblad,
waarin hij ingaat op een rede van
professor Kwant (wijsbegeerte in
Utrecht) over het thema „de ver
houding tussen orde en vrijheid".
Op een voor politiemensen tot nu
toe ongebruikelijke wijze vraagt
wachtmeester Janse zich af wat
dient te gebeuren, als een of ver
schillende politiefunctionarissen het
niet eens zijn met de beslissingen
van hun meerderen over het optre
den bij bepaalde acties. Niet wat
betreft de wijze van optreden, maar
het optreden zelf.
Hij staaft dit aan de hand van een
voorbeeld, omdat het volgens hem
goed denkbaar is dat zo iemand
tegen zijn geweten in moet optre
den. Wachtmeester Janse schrijft:
Gerechtvaardigde eisen van werkne
mers of studenten worden niet inge
willigd. Ook niiet nadat er langs de
legale weg langdurig voor is gestre
den. Bij de andere partij (of men
dat nu de gevestigde orde of het
establishment noemt, blijft mij ge
lijk) heerst een starheid of wellicht
een gevoel de sterkste te zijn. De
eisende partij besluit als laatste red
middel over te gaan tot bezetting
van een directiekamer of faculteit.
„Nu wordt het politiekorps inge-
geschakeld om de bezetting op te
heffen. De betreffende politieman
zal in het geheel op moeten treden,
hoewel hij het met de eisen van de
bezetters eens is. Hij zal zich hier
aan niet kunnen en mogen onttrek
ken. Hoe kan hij zijn optreden, dat
nog niet met geweld behoeft te zijn
geweest, tegenover zichzelf verant
woorden? Zouden velen van ons,
wanneer wij in een dergelijk geval
zelf werknemer waren, wellicht ook
niet tot bezetting overgaan?" Tot
zover het artikel van wachtmeester
Janse in het politieblad.
„Ik heb alleen maar gereageerd
om andere mensen, die structuren
kunnen onderscheiden, tot denken
over deze mogelijke situatie aan te
zetten. Jammer genoeg is bij de
redactie van het politieblad het een
en ander verkeerd overgekomen.
Juist dat Befehl ist Befehl heeft
men verkeerd begrepen. In een voor
mij niet zo terzake dienend onder
schrift wordt gezegd dat in ons Ne
derlands politiebestel onder geen en
kele omstandigheid de uitdrukking
Befehl ist Befehl van toepassing is".
„Daar gaat het mij juist niet om.
Voor mij kan het reëel zijn sympa
thie te voelen met de mensen die
huizen kraken. Je kunt je dan toch
afvragen of ingrijpen gerechtvaar
digd is ja of nee. In Zeeuwsch-
Vlaanderen zie ik niet zo gauw dat
ik in een dergelijke omstandigheid
verzeild zal raken. Als ik echter
moet optreden zal ik dat doen, om
dat ik maar 'n klein radertje in het
geheel ben. Mijn broer studeert .po
liticologie aan de VU (Vrije Univer
siteit) in Amsterdam. Hij deed mee
aan de bezetting van het rectoraats
gebouw. De bezetters werden weg
gehaald. Hij sprak toen uitvoerig
met een hoofdagent. Deze vertelde
mijn broer dat hij niets van de
toestanden op de universiteiten af
wist. De man gaf echter wel te
kennen dat hij blij was geen zoon
op de universiteit te hebben. Ingrij
pen zou dan voor de hoofdagent in
kwestie een moeilijke zaak zijn ge
worden". Aldus wachtmeester Janse
tijdens een gesprek in zijn ouderlijk
huis in Serooskerke.
De publiciteit die rond zijn uitla
tingen is ontstaan, verbaast de
wachtmeester wat. Een interview
voor de VPRO-radio wees hij af. In
de Haagse Post verscheen 'volgens
hem een wat vertekende weergave
van de brief in het politieblad. Voor
hem is deze gang van zaken een
logisch gevolg van de evolutie in
zijn denkwijze en zijn opstelling in
het maatschappelijk gebeuren. Zijn
broer is daar debet aan, hoewel
wachtmeester Janse het niet ziet als
een directe beïnvloeding. Hij ervaart
het feit als iets vanzelfsprekends.
Op de politieschool in Arnhem is
hem te weinig maatschappelijke in
formatie verstrekt. De opleiding van
een jaar is daar z.i. te kort voor.
„Pas in de praktijk leer je hoe ie
te gedragen als een politieman. Je
krijgt een mentor mee. Over het
algemeen zijn de oudere politieman
nen rechts denkend. Dat kan moei
lijk anders omdat de politiemacht in
een land meestal systeem-bevesti
gend is. Af en toe hoor je opmerkin
gen over langharigen. Meestal zeg ik
daar niets op. Het is mij de moeite
niet waard. In Hulst bijvoorbeeld is
het heel goed mogelijk over deze
problemen te praten. Ik kan mij
voorstellen dat de oudere collega's
een andere instelling hebben. Mijn
hele bedoeling is niet meer dan te
proberen iets op gang te brengen
dat een mogelijke verandering te
weeg kan brengen. Zelf kan ik geen
oplossing geven. Dat moeten ande
ren, meer ter zake kundigen, maar
uitmaken", zegt wachtmeester Janse.
„Ik praat nu wel over allerlei
gewetensconflicten; echter niet uit
ervaring. Een maand Amsterdam
lijkt mij een oplossing om wat meer
aan de weet te komen. Volgens op
merkingen van collega's zou ik zo
links zijn als.... Dat is niet zo. Ik
ben graag bij de politie. Het dienen
de element van mijn functie bevalt
mij het beste. Zeer bewust koos ik
voor deze baan. Na de ulo werkte ik
twee jaar op kantoor. Ik verlang
daar geen moment meer naar terug",
aldus wachtmeester Janse.
Wat betreft zijn uitlatingen in het
politieblad: een hoofdinspectuer uit
Rotterdam heeft al aangekondigd op
deze materie te zullen ingaan. Deze
functionaris vond het prettig dat dit
onderwerp juist door een jongere en
iemand uit de lagere regionen aan
de orde is gesteld. Wachtmeester-I"
Janse wacht rustig af.
(Van onze luchtvaartredacteur)
SCHIPHOL Vandaag ontvangt vliegveld Midden-Zeeland
het eerste passagiersvliegtuig van de gloednieuwe lijndienst
Schiphol - Rotterdam - Midden-Zeeland - Rijssel (Lille).
Het vliegtuig is een Britten Norman Islander, bijgenaamd de Vliegen
de Volkswagenbus. In een Islander kunnen acht passagiers reizen. De
lijndienst wordt onderhouden door de vorig jaar opgerichte maat
schappij aationaal Vliegtuigbeheer N.V. in Den Haag.
Directeur V. B. Feteris van Natio
naal Vliegtuigbeheer verklaarde gis
teren dat zijn maatschappij veel be
langstelling heeft voor de verdere
ontwikkeling van de luchthaven Mid
den-Zeeland. Hij prees de grote voort
varendheid waarmee de initiatiefne
mers dit vliegveld hebben verwezen
lijkt.
Nationaal Vliegtuigbeheer heeft de
taak op zich genomen Midden-Zee
land te exploiteren en te voorzien
van een stationsgebouw, een café-
restaurant en een hangaar. Boven
dien zal er een vliegtuig van de maat
schappij worden gestationeerd voor
rondvluchten e.d.
Zoals bekend worden op Midden-
Zeeland ook reeds rondvluchten ge
maakt door King Air Service van het
vliegveld Seppe. Van Seppe uit be
staat tevens een dagretourverbinding.
ill
Vooruitzichten
voor woensdag
en donderdag,
opgesteld door
het K.NJVi.1. op
maandag
om 18.00 uur:
Warm met
grote kans op
onweer.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor woensdag: aantal uren zon: 2
tot 10; min.-temp.: 1 tot 6 graden bo
ven normaal; max.-temp. 2 tot 10
graden boven normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
70 procent; kans op een geheel droog
etmaal: 40 procent.
Voor donderdag: aantal uren zon:
3 tot 11 min.-temp. 1 tot 6 graden bo
ven normaal; max.-temp.: 2 tot 10
graden boven normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
80 procent; kans op een geheel droog
etmaal: 50 procent.
Nationaal Vliegtuigbeheer is naast
de KLM en de NLM (binnenlands
luchtnet) de enige Nederlandse maat
schappij die nu vergunning heeft voor
het onderhouden van een binnen
lands luchtnet en lijndiensten.
De maatschappij richt zich hele
maal op het zogenaamde „commuter
vervoer", hetgeen men het best kan
vertalen met „aanvullend" luchtver
voer. Op Schiphol of Zestienhoven
arriverende passagiers die naar
Hoechst, Péchiney. De Schelde of
naar een van de andere industrieën
in het Zeeuwse moeten, kunnen nu
overstappen op een „cornmuter"-
vliegtuig.
In de Verenigde Staten heeft het
commuter-vervoer reeds een hoge
vlucht genomen. In Europa komt het
nu aarzelend op gang. De omstandig
heden zijn in Europa ongunstig als
gevolg van ingewikkelde vergunnin
genstelsels en nationale luchltvaant-
politieke maatregelen en voorschrif
ten van de verschillende landen.
Toch valt aam een verdere ontwikke
ling van het commuter-vervoer niet
te twijfelen, aildus de heer Feteris.
De directeur van het jonge lucht
vaartbedrijf klaagde ook over de gro
te luchthaven Schiphol waar, naar
zijn mening, de faciliteiten voor com-
muter-diensten onvoldoende zijn en
in elk geval heel wat beter kunnen.
Uitgangspunten moeten volgens hem
daar bij zijn: gelijkwaardige behande
ling bij de diensten die de luchthaven
verleent en een zeer snelle afhande
ling, zodat de commuter-vliegtuigen
niet langer dan 10 a 15 minuten op
de luchthaven hoeven te staan.
Van de zijde van de luchthaven
werd daarop opgemerkt dat het in
de bedoeling ligt Schiphol-Oost (het
oude luchthaven-areaal. Red.) speci
aal voor commuter-vervoer te be
stemmen, zodra dit enigszins op gang
komt. Met het oog hierop zijn de ge
bouwen van het oude Schiphol voor
slechts korte termijnen verhuurd. Er
zullen t.z.t. ook snelle verbindingen
met het centrale (nieuwe) areaal
worden aangelegd.
De Britten-Norman Islander is een
zogenaamd STOL-vliegtuig (Short
Take-Off and Landing, een vliegtuig
dat met uitzonderlijk weinig baan-
ruimte kan starten en landen). Het
is het eerste van dit type dat in Ne
derland in gebruik komt. Het werd
vier jaar geleden geïntroduceerd door
een kleine Britse vliegtuigfabriek en
sindsdien is de orderportefeuille spec
taculair gezwollen. Reeds 180 Islan
ders verrichten over de hele wereld,
maar vooral in de V.S., commuter-
diensten.
Midden-Zeeland zal viermaal daags
in beide richtingen door de Islander
worden aangedaan. Zowel te Rijssel
als op Schiphol en Zestienhoven zijn
er diverse doorverbindingen via de
grote luchtlijnen. Nationaal Vlieg
tuigbeheer is van plan in de komen
de tijd de commuterdienisten verder
uit te breiden. Mogelijkheden daar
toe bieden vliegvelden als Seppe,
Teuge en Hoogeveen, aldus de heer
Feteris.
(Van onze correspondent)
SLUIS In het hotel „Het Hof
van Brussel" te Sluis werd op initi
atief van» de lawntennisvereniging
„Sluis" een vergadering gehouden
van besturen van sportverenigingen
in Sluis, waarvoor ook de leden van
de gemeenteraad waren uitgenodigd.
Ondanks het vakantieseizoen was
de opkomst bevredigend. Het doei
van deze vergadering was te komen
tot oprichting van een sportraad,
waaraan naar het inzicht van ver
schillende verenigingen in Sluis
dringend behoefte bestaat
Na een uitgebreide en geanimeer
de bespreking werd overeengeko
men, dat elke sportvereniging een
lid als afgevaardigde in de sportraad
zal benoemen, terwijl gezocht zal
worden naar twee neutrale afge
vaardigden, die hoewel geen lid van
een sportvereniging, wel belangstel
ling hebben voor het verenigingsle
ven in Sluis. Als op deze manier
definitief een sportraad zal zijn op
gericht, dan zal aan de gemeente
raad van Sluis worden verzocht
hierin twee vertegenwoordigers te
benoemen.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Het Bureau Voorlichting Provincie Zeeland heeft
een brochure uitgegeven, waarin en hoeveelheid feiten en cijfermate
riaal is vervat, over de recreatie en het toerisme in Zeeland. Dit
werkje is samengesteld met het oog op de vele aanvragen, die het
bureau ontvangt voor gegevens van scripties van scholieren.
De recreatie in Zeeland is primair kele Zeeuwse en Brabantse gemeen-
geconcentreerd in de westhoek van
Schouwen-Duiveland, de kuststrook
van Walcheren aan de Noordzee, de
kuststrook van West-Zeeuwsch-
Vlaanderen en het Veerse Meer. Ver
der zijn er uiteraard ook de secun
daire recreatiepunten zoals De Braak
man en de Otheense Kreek.
De westhoek van Schouwen-Dui
veland telt ongeveer vijftig kampeer
terreinen. Er is vooral strandrecrea-
tie. De oppervlakte droog strand be
draagt 144 ha, met daarachter een
breed duingebied. Ook voor Walche
ren is het strand de grote trekpleis
ter. De oppervlakte droog strand is
113 ha, met daarachter een in breed
te en hoogte variërend duingebied.
West-Zeeuwsch-Vlaanderen heeft een
strand van 54 ha, met een laag duin
gebied, dat naar de Belgische kust
overgaat in het Zwin.
Het Veerse Meer heeft een bevaar
bare oppervlakte van 1500 ha. Het
meer is tot stand gekomen toen in
1961 het Veersegat werd afgesloten
en kort daarvoor De Strandkreek.
Het is in de eerste plaats een attrac
tie voor de zeilsport. Er is echter een
in relatie tot de wateroppervlakte
vrij groot buitendijks grondopper
vlak van 1800 ha, wat kansen geeft
voor andere recreatievormen. De
Piet is een van deze buitendijkse
gronden. In de Veerse Meer pacht-
havens is ligplaats voor ruim 2000
jachten. Gemiddeld heeft elk varend
jacht op een mooie dag de beschik
king over iets meer dan 2 ha. In
De Braakman is accommodatie voor
200 jachten, in de Otheen,se Kreek
voor 60.
Door de massale groei van het aan
tal hengelaars is voor deze groep ge-
eigende accommodatie nodig. Bij
Wolphaartsdijk is een speciale haven
voor sportvissersbootjes. Ook Yerse-
ke, Vlissingen, Tholen, Bruinisse en
Zierikzee zijn centra van waaruit
de hengelsport met boten wordt be
dreven. De dijkrecreatie als geheel
neemt in het Zeeuwse recreatiebeeld
een belangrijke plaats in.
Na afsluiting van de zeearmen zul
len in het Deltagebied grote binnen
meren ontstaan, ten dele geschikt
voor recreatie. Dit zijn het Grevelin-
genbekken en het Zeeuwse Meer.
(De voormalige Oosterschelde). Het
is bijna zeker dat voor de toekoms
tige deltadammen grote stranden
zullen ontstaan.
Op Tholen wordt gewerkt aan
plannen voor een recreatiegebied
„De Eendracht", dat men wil aan
leggen in samenwerking tussen en-
(Van een onzer verslaggeefsters)
GOESBij het begin van het toeristisch seizoen heeft de Zeeuwse politie
in samenwerking met het VVV een foldertje uitgegeven, dat in een oplage
van 25.000 verschijnt. Dit foldertje, aangeboden door Veilig Verkeer Neder
land, district Zeeland, werd ontworpen in het kader van de actie „Recreatie
Verkeer" en bevat „twaalf adviezen voor een prettige en toch veilige vakan
tie in Zeeland".
Elke bladzijde van het boekje belicht een Veilig-Verkeerspunt in een
populaire tekst van H. Ulrich, leraar Nederlands te Middelburg en met
tekeningen van J. Smit uit Temeuzen, brigadier van politie. Het VVV zal
de folders op campings verspreiden terwijl tevens in het kader van deze
acties op campings films en dia's zullen worden vertoond.
ten.
Na afsluiting van het Brouwers-
havensegat komen na 1971 11.000 ha
water en 3000 ha land vrij. Voor de
watervoorziening komt een spaar
bekken, vermoedelijk ter grootte van
1000 ha. De provincies Zeeland en
Zuid-Holland zullen met de omlig
gende gemeenten dit gebied met
rijkssteun tot ontwikkeling brengen.
In 1978 wordt de Oosterschelde af
gesloten. Gerekend kan worden, dat
in elk geval het gebied ten westen
van de Zeelandbrug voor de recrea
tie wordt bestemd. Evenals in het
Grevelingenbekken zullen „spon
taan" eilanden groeien.
Bij de uitvoering van de plannen
op liet gebied van de openlucht
recreatie en het toerisme zal, aldus
deze brochure, zoveel mogelijk sa
mengewerkt moeten worden. Op ini
tiatief van G.S. hebben Walcheren
en Schouwen-Duiveland de gemeen
tebesturen werkgroepen gevormd ter
stimulering van deze samenwerking.
Het is de bedoeling dat mettertijd in
alle regio's recreatieve ontwikke
lingsplannen worden ontworpen.
Naast de huidige belangrijke ver
bindingswegen komt er in 1978 nog
een weg bij over de Deltadammen.
Dit wordt ongetwijfeld een belang
rijke recreatieweg. Op de kust van
West-Zeeuwsch-Vlaanderen na zal
deze route een direct contact hebben
met zowel de huidige als de toe
komstige grote recreatiegebieden.
Uitgaande van vier personen ge
middeld en van een maximale be
zetting van de wegen en veren van
8 tot 11 uur kan in 1985 theoretisch
de maximale aanvoer op 130.000 per
sonen worden gesteld. Door diverse
omstandigheden komt het maximum
in werkelijkheid aanmerkelijk lager
te liggen. Het wordt voor 1985 ge
raamd op 100.000. In de Zeeuwse
kuststroken zijn momenteel op de
speciale terreinen 6000 parkeerplaat
sen. In 1985 zullen er 35.700 nodig
zijn.
Het aantal toeristische overnach
tingen in Zeeland is sinds 1959 (1,6
miljoen) gestegen tot 5,5 a 6 miljoen
in 1969. Voor 1980 worden 10 miljoen
overnachtingen geraamd en voor
2000 20 tot 25 miljoen.
(Van een onzer verslaggevers)
SLUISKIL In de zogenoemde re
form-afdeling van de Nederlandse
Stikstof Maatschappij in Sluiskil is
grote bedrijfsschade ontstaan door het
breken van een pijpleiding in de in
stallatie, waar waterstof wordt ver
vaardigd. Het gas dat een tempera
tuur had van 900 graden veroorzaakte
in een van de twee fabriekseenheden
grote ravage.
Persoonlijke ongelukken deden zich
niet voor. De juisite omvang van de
schade kon noig niet worden vastge
steld. Volgens ir. V. Gena, bedrijfsdi
recteur van de NSM, zal het herstel
van de installatie drie a vier weken
vergen. Gedurende die tijd is water-
stofproduktie van het bedrijf tot 50
procent teruggebracht. Ir. Gena zei
geen enkele raming te kunnen geven
yan de omvang van de schade. „Het
is voor ons een strop, maar beslist
geen grote srtop", aldus de NSM-di-
recteur.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De eerste Zeeuwse
serviceflat op huurbasis, De Scha
kel, aan de 's-Gravenpolderseweg
in Goes, heeft het punt van vol
tooiing bijna bereikt. Op 3 augus
tus zullen de eerste bewoners van
de bovenste, zesde, etage hun in
trek in het riante flatgebouw ne
men. Het is de bedoeling dat half
augustus het gehele wooncom
plex vol is. Bijna de helft van de
114 wooneenheden is echter nog
niet verhuurd.
Zestig flats zijn op het ogenblik
definitief verhuurd, waarvan on
geveer de helft aan Zeeuwen. Van
de 120 nog lopende aanvragen
(waaronder ook begrepen verzoe
ken om inlichtingen, enz.) is ver
reweg het merendeel afkomstig
van buiten Zeeland: „Van Zwol
le tot Madrid". Een van de aan
vragers is een Nederlands gezin
dat in Spanje woont. Oorspronke
lijk had zich uit Zeeland een veel
groter aantal mensen difinitief
opgegeven, maar een deel van hen
krabbelde later terug, omdat zij
eerst de zaak wilde zien „marche
ren".
Een andere categorie Goesenaren
wilde zelfs niet de kat uit de boom
kijken, maar bedacht zich definitief:
afgeschrokken door de excentriciteit
van liet complex, terwijl bovendien
de spoorlijn, die Goes-Zuid scheidt
van het oude stadsdeel, een ver
meend obstakel vormde. Argumen
ten „pro", zoals het nieuwe winkel-
centrum-zuid, de winkelvoorzienin
gen in de flat zelf en de ophanden
zijnde verbetering van de busver
bindingen waren bij deze groep
(nog) niet bekend. Bij deze Goese
naren openbaarde zich wel, in een
van de afzeggingen, de kreet: „Als
het complex op de Oostwal lag,
zouden we het direct doen"....
Slechts de 24 grote tweekamer
flats zijn alle verhuurd. Van de zes
kleine tweekamerflats zijn er nog
vier open. Vijftig drie- en eenka-
merflats zijn nog te huur. Het com
plex is geen bejaardentehuis. Ook
jongeren zijn welkom, maar laten
zich meestal afschrikken door de
verplichte en in de huurprijs inbe
grepen „geregelde" maaltijden en de
voor aan de voet van maatschappe
lijke ladders sjaanden tamelijk hoge
huurprijs.
Men heeft tot nu toe dan ook nog
geen flat kunnen verhuren aan men
sen die jonger zijn dan zestig jaar.
Dat was oorspronkelijk ook wel min
of meer verwacht, getuige bijvoor
beeld het feit, dat naast de centrale
keuken alvast een broodkeuken is
ingericht. Men rekent er namelijk
op dat „De Schakel" over een jaar
of tien ten gevolge van de vergrij
zing der bewoners om zal moeten
„schakelen" naar de functie van be
jaardentehuis, zodat ook de brood
maaltijden verzorgd moeten worden;
dit laatste wordt op het ogenblik
aan de bewoners zelf overgelaten.
Bij de warme maaltijden heeft
men dagelijks de keus uit twee
menu's. Voor onverwachte gasten
zijn gemeubileerde logeerkamers
(tegen vergoeding) beschikbaar op
de bovenste etage, vanwaar men
overigens een schitterend uitzicht
heeft over Goes aan de ene kant en
de zak van Zuid-Beveland aan de
andere kant.
In geval ipen een feest wil geven,
kan men (natuurlijk niet gratis,
maar wel tegen kostprijs) een speci
aal feestmaal laten bereiden en in
een van de daartoe (kosteloos) be
schikbare recreatiezalen laten aan
richten. In de keuken heeft men het
nieuwste snufje op het gebied van
maaltijdentransport: de voorver
warmde wagentjes, waar men een
blad met eten bovenin stopt, dat
vervolgens vanzelf langzaam in de
„laadbak" zakt; zodra men het bo
venste blad er uit neemt, wordt de
maaltijd daaronder automatisch naar
boven gedrukt. In de flats zelf zijn
keukentjes en elektrische kookplaat-
jes aanwezig voor het bereiden van
de broodmaaltijden.
Onder meer op de levensmiddelen
van die maaltijden is ook de winkel
berekend, die beneden is ingericht.
Men zal daar in alle primaire
levensbehoeften kunnen voorzien,
maar men zal er hijvoorbeeld ook
lectuur en bloemen kunnen kopen.
Op dezelfde etage wordt een ruimte
ingericht, waar beurtelings een kap
salon en een bankfiliaal „zitting"
houden. Ook trekt men nog een
pedicure aan. Een hobbyruimte en
een wasserette (in eigen exploitatie
bij de Stichting Serviceflat „De
Schakel") kan men eveneens op de
onderste verdieping, waar ook de
bergruimten en de fietsenstalling
zijn, aantreffen.
De huren zijn wellicht voor een
grote groep aanvragers een belem
mering, maar men krijgt er dan ook
alle comfort voor: een telefoon (gra
tis abonnement), centrale verwar
ming, centrale antenne, eten,
(warm)water en een huishoudelijke
hulp voor één keer per week. Voor
een 1-kamerflat zonder balkon be
taalt men f. 620 in de maand, voor
een kamer met balkon (woonopper-
vlakte is kleiner) f. 590, een grote
2-kamerflat is 815,— waard en een
kleine 785,voor een driekamer
flat tenslotte betaalt met 1075,
Er is een grote recreatiezaal met
biljart en verdeelkeuken, terwijl
men nog overweegt daar ook een
kleine bar in te richten voor de
biljarters. Het balkon van die zaal
kan door middel van gordijnen om
getoverd worden tot een kleine re
creatiezaal.
Het complex is gebouwd door
Korteweg's Bouwbedrijf in Breda
naar ontwerp van architectenbureau
Panhuyzen in Arnhem. Het pensi
oenfonds van de AKU is eigenaar
van de flats. Het idee voor een
serviceflat in Goes is afkomstig van
particulieren, die in 1965 het initia
tief namen voor een flatcomplex op
koopbasis (zoals momenteel ook de
in Middelburg in aanbouw zijnde
serviceflat „De Middelburcht"). Al
spoedig bleek hiervoor weinig inte
resse te bestaan en kwam het plan
bij het gemeentebestuur ter tafel,
die daarop de AKU benaderde voor
financiering. Toen dit een haalbare
kaart bleek, benoemde de gemeente
in 1967 het bestuur van de „Stich
ting Serviceflats „De Schakel". In
augustus van het jaar daarop kon
burgemeester Huber de eerste paal
slaan. De stichting betaalt nu per
jaar f. 3.410.000 huur aan de AKU.
De precies sluitende begroting (een
stichting mag geen winst beogen)
vermeldt aan inkomsten- en uitga
venkant een bedrag van f. 1 mil
joen.
Het wooncomplex zal werk bieden
aan twintig mensen: een directeur-
administrateur (waarvoor men nog
geen functionaris heeft kunnen aan
trekken), een chef-kok, een kok,
twee keukenassistenten, een hoofd
van de huishouding met een assis
tent, een receptioniste, een huis
knecht, een avondportier, een nacht
portier en een aantal parttime assis
tentes in de huishouding.
De serviceflat heeft een alarme
ringssysteem dat alle slaapkamers,
toiletten en badkamers verbindt
met de receptie (c.q. portier), ter
wijl op de gang bovendien een lamp
gaat branden naast de deur van de
alarmerende flat. Elke kamer be
schikt over een ventilator, die de
lucht via een centraal kanaal afvoert
naar het dak. Er is een vier- en een
achtpersoons (brancard) lift. Bij de
aanleg van het complex heeft men
er alles aan gedaan om gehorigheid
te voorkomen. Voor plafonds en
vloeren werd daartoe speciale specie
gebruikt. In de gangen is tapijt ge
legd en de plafonds zijn met hout
betimmerd. De flats, die geen over
hangend balkon hebben, zijn voor
zien van luxaflex. De woonkamers
zijn uitgevoerd met maar liefst ne
gen stopcontacten en twee lichtpun
ten. De deuren zijn demontabel, zo
dat men zelf de ruimten kan vergro
ten. De twee- en driekamerflats zijn
in het bezit van een stenen ligbad,
de 1-kamerflats zijn uitgevoerd met
alleen een douche. De capaciteit van
de totaal 114 wooneenheden is bete
kend op 154 mensen.