„DR. MONDLANE NOG STEEDS DE LEIDER"
Yrijheidsleger Mozambique
beheerst grote gebieden
GEVECHT TEGEN HET WA TER
Twee Ierse oud-ministers
in Dublin aangehouden
voor vost® prusslas pfmm
PRIJS-SLAG
Stiulio
Help de woningncot kraken!
biedt meer!
SCHAUB-LORENZ
Schakelaars faalden
in zuurstoftank
7JEMVES
BU JAC. H5QMNS
Deze week in Eva:
Zamsia:
Apollo-13
Bezorgdheid
Ambassade vraagt
adressen
Korea-veteranen
JAC.HERMANS
N.v.
(ADVERTENTIE)
SPOORWEGEN
STROMEN
,Volodim
Morruppo
1§ NaS>puidBFM^1om
fR. AnlomoEnnesccfïique;
jMokubQp
ila de Honcoj
RHODESiE--
f Vitonculosj
o
^.Mochoilo
fëtt InhomboneJ
1 Syumcne m
AFRIKA
JoaoBêlar
pjÜSpJRFNZO-
:SwOmarques
•MOZAMBIQUE'
(Van onze correspondent)
DAR-ES SALAAM Boeken en bommen waren voor dr. Eduardo
Mondlane zijn lust en zijn leven: ze kostten hem ook het leven. Een
jaar geleden ontplofte in een afgelegen strandvilla, op de rand van
Dar-es Salaam, een plasticbom. De bom was verpakt in een Franse
vertaling van de Marxistische theorieën.
In de binnenlanden van Mozam
bique vechten heden ten dage
10.000 vrijheidsstrijders van de Fren-
te de Liberatacao de Mozambique
(Frelimo), de partij die hij in 1962
stichtte, tegen het Portugese leger,
dat 50.000 man sterk is De guer
rillaleider is de 37-jarige Samora Ma-
chel, een vrijheidsstrijder die in Al
gerije getraind is. Hij komt uit de
provincie Gaza, die in het zuiden
van Mozambique ligt.
Sinds 1966 is Machel de leider
van het guerrillaleger, daarvoor was
Filipe Magaia aan de macht. Hij
werd op mysterieuze wijze om het le-
(ADVERTENTIE)
Koopnü
Studio
en..;
uzitin
MEXICO
Groot nieuws! Het speciale, 120 pagina's tellende Mexico-nummer
van het dynamische radio/tv-magazine Studio is uit! Koop het nü!
Doe het direct! Ze vliegen weg! Het is namelijk dè Mexico-gids
bij uitstekhet is een voltreffer!
Knalvol informatie, reportages, prognoses, interviews en overzichten
van wedstrijden en binnen- en buitenlandse tv-uitzendingen.
Voor slechts 60 cent verschaft deze opwindende Studio-uitgave
u in uw eigen leunstoel een tribuneplaats in Mexico.
Studio is overal verkrijgbaar.
Abonneert u nü op Studio, het radio/ tv-programmablad waarin
ven gebracht, diep in de oerwouden.
Maar pas een jaar na de dood van
Mondlane werd de naam van Samo
ra Machel bekendgemaakt.
De Frelimo stichtte een driemans-
raad met Machel als secretaris van
defensie, Marcelino dos Santos als se
cretaris van buitenlandse zaken en
Uria Simango, die dr. Mondlanes
vice-president was geweest, werd
coördinator. Het duurde zes maanden
voordat de raad in elkaar za.t
In november viel Simango zijn col
lega's aan in een openbare redevoe
ring. Hij werd meteen ontslagen. Niet
lang daarna, leerde ik Samora Ma
chel kennen. Hij is niet groter dan 1
meter 70, maar de kracht die van
hem uitgaat, verloochent zijn kleine
figuur Zijn priemende ogen nagelen
je vast en de rust die hij ten toon
spreidt is bedriegelijk. Samora Ma
chel heeft altijd de wens geuit om
een onopvallende figuur te blijven in
de oorlog van Mozambique. Zelfs in
de meest belangrijke brieven wordt
zijn naam vermeden, er wordt in ge
sproken over „de generaal" die vol
gens de folklore of de mythe uiter
aard vertrouwd is met de theorieën
van Mao Tse Toeng, Che Guevara en
generaal Grivas. Door middel van
een toik vertelde Machel me in het
Portugees, dat hij nooit interviews
gaf. Zijn taak bestond uit het leiden
van een oorlog en niet om over een
oorlog te praten. Maar uiteindelijk
stond hij tijdens een bezoek aan Dar-
es-Salaam een gesprek toe, waarin
hij sprak over de strijd, dr. Mondla
ne en zichzelf.
„Frelimo is een partij in Mozam
bique", zei hij krachtig. „Haar
oriëntatie en persoonlijkheid liggen
in Mozambique geworteld. Ik ken
mensen, die suggereren dat we com
munisten zijn, omdat de meeste hulp
door Moskou en Peking verleend
wordt, maar zij zijn de enige landen
die ons echt willen helpen. Zowel
Rusland als China kennen de gewa
pende strijd en wat er ook van hun
gevechten komt, als het voor ons re
levant is, gebruiken we het".
Machel is op en top een produkt
van de revolutie. Hij is de zoon van
een boer, volgde de lagere school,
studeerde voor verpleger en werd van
de middelbare school gestuurd. Hij is
zwaar getekend door het racialisme
en de onderdrukknig in Mozambique.
Hij ontmoette Mondlane voor het
eerst in 1961. Dat was bij een bezoek
van Mondlane aan Mozambique.
Toen Mondlane vernam dat hij een
nationalistische beweging in het le
ven had geroepen, liet de dokter hem
naar Dar-es Salaam overkomen om
bij de Frelimo te komen. Hij werd
naar Algerije gestuurd, om ër een
militaire training te ondergaan. Toen
Machel terugkwam, ging hij naar de
le trainingskampen voor guerrilla's
in Tanzania kampen die nog hele
maal opgezet moesten worden.
Machel leidde de vrijheidsstrijders
op en begon met een legertje van
250 man de eerste infiltraties. Dat
was op 25 september 1964, meteen
het begin van de nieuwe oorlog.
„In de Frelimo spreken we niet
over de revolutie, zonder de naam
van dr. Mondlane te noemen", zei
WASHINGTON (DPA) Het fa
len van twee kleine automatische
schakelaars in het verwarmingssys
teem van een zuurstoftank in het
dienstcompartiment van de Apollo-
13 heeft kennelijk de ontploffing aan
boord van dit ruimtevoertuig ver
oorzaakt, zo heeft de commissie die
een onderzoek naar de oorzaak van
de explosie heeft ingesteld, bekend
gemaakt.
De vlucht van de Apollo-13 is zo
als bekend voortijdig onderbroken
en het ruimtevoertuig met de drie
astronauten James Lovell, Fred Hai-
se en John Swigert is met behulp
van de aan de Apollo gekoppelde
maansloep naar de aarde terugge
keerd.
Het defect is vermoedelijk drie of
vier dagen voor de start van de
Apollo op 11 april ontstaan. Het ver
oorzaakte een kettingreactie, waar
bij enkele draden in de tank tot 500
graden verhit werden, het isolatie
materiaal doorbrandde en de zuur
stof ontplofte. De beide schakelaars
zouden het begeven hebben bij een
aftellingsproef toen de zuurstoftanks
voor een deel geleegd waren.
Machel. „Hij verenigde ons volk en
gaf ons zelfvertrouwen om de Por
tugezen te bestrijden".
„Eenheid en overwinning, zijn twee
woorden met dezelfde betekenis. Dr.
Mondlane definieerde ook onze doel
einden, strategieën, hij zei ons pre
cies, wie onze vijanden waren, hij
vocht tegen de establishment en te
gen persoonlijkheden binnen de par
tij. Hij concentreerde in plaats van
het opzetten van een uitgebreide
structuur'
„Hij waardeerde het, dat persoon
lijkheden en roem van voorbijgaande
aard waren dat de revolutie moest
blijven bestaan. Dr. Mondlane vond
dat de theorieën van de revolutie en
ook de ideologieën uit de praktijk
voortkwamen. Hij is de onbetwistba
re leider van onze strijd".
Marcelino dos Santos lijkt in het
geheel niet op Machel, maar ze vul
len elkaar aan. Santos is een mulat
die in Parijs en in Lissabon gestu
deerd heeft. Hij schrijft gedichten,
heeft veel gereisd en hij was al een
revolutionair nog voordat de strijd
begon. Machel is 'n militair, krach
tig en wijs door schade en schande,
hjj is opgegroeid tot een nationalis
tisch leider.
Santos is vriendelijker, een theore
ticus en revolutionair, meer op de
manier van een Che Guevara. Hun
verschillen voorzien in eikaars leem
ten. Terwijl Santos reist om sympa
thie te winnen voor hun zaak en pro
beert meer materiële hulp los te krij
gen, voert Machel het bevel over het
gueTTillaleger, dat in de negen dis
tricten van Mozambique vecht.
In Tete, de plaats waar de guerril
la's in eind '68 hun activiteiten bun
delden, zijn de Portugezen bezorgd.
Dit rijke gebied grenst aan Malawi,
aan Rhodesië en aan Zambia. En het
is precies op de plaats aan de Zam-
bezierivier, waar de Portugezen de
Cabora Bassadam willen gaan bou
wen.
De vrijheidsstrijders voeren hier de
klassieke guerrilla-acties: toeslaan en
wegwezen, zelden twee maal op de
zelfde open plek slapen en zonder
vaste bases.
Machel verklaarde: „De Caborra
Bassadam is niet ons belangrijkste
doel in Tete. Het is de ontwikkeling
van de gewapende gevechten en het
verhinderen van de komst van de
Caborra Bassadam is daar een ge
deelte van (het lijkt erop dat dit gaat
slagen, omdat diverse landen hun
medewerking dreigen op te zeggen,
red.). We proberen het hele land
met de gewapende strijd te bedekken.
De oorlog in Njassaland en Cabo
Delgado die in september 1964 be
gon is al veel verder. De Frelimo
heeft grote gebieden onder controle.
Er staan bijvoorbeeld een 120 lage
re scholen in het oeroud, waar on
geveer 20.000 leerlingen op zitten.
Volgend jaar wordt er 'n middelba
ren school geopend. Ziekenhuizen,
coöperatieve boerderijen enhet
plaatselijk bestuur, het functioneert
in de bevrijde gebieden opperbest.
(Copyright De Stem-Guardian)
Eva roept alle lezeressen en lezers op om samen volksvijand nummer 1 te lijf te gaan.
Nieuwe feiten over Hilde Tacke, de 17-jarige Amsterdamse die al vier maanden spoorloos is.
In Eva Praktisch o.a.: nieuwe vesten voor haar en hem, inzicht in de doorkijkmode,
broekpakpatronen, vlaaien en fruittaarten en ingenieuze tips om van een verloren hoekje een
fijne werkhoek te maken. Tussen haakjes: Eva-reisdienst heeft nog stééds enkele plaatsjes
vrij. Wel vlug bij zijn!
een open blad
Koop eens
los nummer
Arbeiders van een agrarische
ondernvning in Braila (Roeme
nië) verstevigen de dammen van
de Donau, om het land te bescher
men tegen de overstromingen.
(Van onze- parlementaire redactie)
DEN HAAG De Zuidkoreaanse
ambassade in Den Haag probeert
achter de tegenwoordige adressen te
komen van Nederlanders die aan de
Koreaanse oorlog (1950-1953) heb
ben deelgenomen. Dit in verband
met het feit dat het 20 juni a.s. twin
tig jaar geleden is dat de Koreaanse
oorlog uitbrak.
Volgens de ambassade zijn er vele
Nederlandse officieren en manschap
pen die aan de oorlog deelnamen en
nog in militaire dienst zijn. Er zijn
er ook velen die de dienst verlaten
hebben en als gewone burgers in of
buiten Nederland verblijven. Deze
laatste categorie is het moeilijkste te
localiseren. Daarom verzoekt de
Zuidkoreaanse ambassade zo spoe
dig mogelijk de adressen van deze
Korea-veteranen door te geven.
DUBLIN (Rtr) Twee Ierse oud
ministers, die vorige maand op be
schuldiging van deelneming aan een
komplot tot wapensmokkel naar huis
zijn gés'tuurd, zijn donderdag in hech
tenis genomen. Het zijn ex-minister
van financiën Charles Haughey en
de oud-bewindsman van landbouw,
Neil Blaney.
Premier Jack Lynch ontsloeg de
twee mannen, omdat .zij volgens hem
betrokken waren bij pogingen om
wapens te verstrekken aan de rooms-
katholieke minderheid in Noord-Ier-
land. De eerste-minister wilde toen
geen nadere bijzonderheden verstrek
ken. Woensdag werden echter drie
mannen gearresteerd op beschuldi
ging van samenzwering tot het on
wettig invoeren van wapens. De
aangehoudenen zijn kapitein James
Kelly, voormalig medewerker van de
geheime dienst van het Ierse leger,
de Noordierse r.-k. republikein John
Kelly en een zekere Albert Luykx,
die werd gearresteerd toen hij per
vliegtuig uit Londen aankwam.
Als het tot een proces komt, zal
dit zeker tot nieuwe politieke span
ningen leiden over de vraag, of de
Ierse republikeinen die in 1921 on
afhankelijk van Engeland zijn gewor
den, al dan niet steun moeten verle
nen aan de r.-k. minderheid in Noord-
Ierland dat nog steeds deel uitmaakt
van het Verenigd Koninkrijk. Pre
mier Lynch wil de hereniging van
Eire met Noord-Ierland met vreed
zame middelen tot stand brengen,
maar zijn tegenstanders wensen
krachtdadiger methoden, vooral sinds
de vaak bloedige woelingen tussen
de protestantse meerderheid en de
r.-k. minderheid die anderhalf jaar
geleden in Noord-Ierland begonnen
zijn.
De ex-ministers Haughey en Bla
ney werden na een kort verhoor voor
een week op vrije voeten gesteld te
gen betaling van elk een borgsom
van duizend pond (ruim 8.500 gul
den).
(ADVERTENTIES)
VACANTIE PROVIAND
literblik DOPERWTJES zeer fijn 89
20 THEEBUILTJES groot formaat 69
3 zware -stukken MARS 69
50 gramspot POEDERKOFFIE 109
spuitbus INSEKTICIDE 225
SHOEPOLISH zwart of bruin 89
3 pakjes PAPIERENZAKDOEKJES 99
groot blik SATE-SAUS 119
A. J. P. - DROOGSOEPEN (4 srt.) p.z. 39
Plastic EMMER FRITESSAUS 135
3 rollen FRUITELLA bij ons 59
kilodoos TABLETSUIKER 133
halve liter KOFFIEMELK per fles 79
pot smeuïge PINDAKAAS 89
blik Unox VLAAMSE HACHE 249
200 gramsblik LEVERPASTEI 59
12 bekers JOY-sinas wat handig 295
gezinsfles LIM-SIROOP 3 smaken 89
LIMONADE-RIETJES 40 stuks per zak 19
5 PENCEES met veel spijs 59
spuitbus TABAC DEODORANT 295
- w m mm m
BLISS DEODORANTZEEP bij ons.. 41
rol HECHTPLEITER in plastic h.ouder 59
stevige BUSOPENER .49
10 VUILNISBAKZAKKEN met clips 100
handige KOELKASTDOOS 99
500 gramsbl. CAMPING MARGARINE 115
heel pond GEMENGDE TOFFEES 139
6 GEVULDE KOEKEN 79
Runder-GOULASH in pik. saus p.bl. 129
literblik UNOX-ERWTENSOEP met
worst 169
blik CHOPPED HAM AND PORC
„UNOX" 119
FRANKFURTERWORST 8 stuks p. bl. 89
Olba ROOKWORST vacuüm verpakt 89
van bekend merk AARDAPPEL-PUFJEE 89
3 blikjes Italiaanse TOM-PUREE 49
kilobaai MACARONI 't hoort erbij 99
UNOX SMAC 200 gramsblik 119
250 gram POULAIN INSTANT-CACAO 79
blik HARING in diverse sauzen 55
Filialen te
Axel - Terneuzen - Oostburg - Vlissingen (Oudemarkt en Hermes-
weg) - Middelburg - Goes - Sommelsdijk - Hoogerheide - Bergen
op Zoom - Steenbergen - Roosendaal - Etten - Made - Kaats
heuvel en Schijndel.
Veel van onze filialen hebben een eigen parkeergelegenheid.
Droomdoos...
Maak van uw vrijetijd nu blijetijd. En tover alle ITT Schaub-Lorenz, nu bekleed met echt hout. De
muziekstations naar u toe. Ookdie waarvan u de verre naam portable die meer geeft dan de meeste huiskamerradio's,
nooit, maar de muziek nu wèl hoort. Tot in de perfektie
weergegeven. Uit twee concert-luidsprekers. Uit uw
eigen mooie droomdoos. Met overzichtelijk, vingervlug
bedieningspaneel. Met èlle aansluitings-mogelijkheden.
Er zijn 4 modellen. Vanaf 72.-
de sport zo'n belangrijke plaats inneemt!
