Provinciale Staten willen
meer greep op milieubeheer
ALUMINIUM COMITÉ EIST MEER
OPENHEID ROND PECHINEY
ZEVENTIEN LEDEN NAMEN AFSCHEID VAN
PROVINCIAAL BESTUUR
Terneuzense kabouters
boordevol plannen
Het beste is een goede buur
met verre vrienden.
Nieuw Zeeland-boek
aan Provinciale
Staten aangeboden
Terneuzen krijgt een phonotheek
house
MINISTER VERINGA
REIKT PRIJZEN UIT
Goed jaar voor
mosselzaadval
VERKEERSTELLINGEN
VANDAAG IN ZEELAND
Commentaar
Exodus
NIET VRIJBLIJVEND
Droog
en zonnig
PRIMEUR
Europese teken
en opstelwedstrijd
Gemeente Terneuzen
DINSDAG 26 MEI 1970
1 v* V' s V
T7r bestaan in onze maatschappij
veel vormen van terughou
dendheid, die hun grond vinden in
ongeschreven regels. Zo is het niet
gebruikelijk dat artsen adverteren
met hun „produkt" of dat weten
schappelijke werkers zich in het
openbaar beklagen over hun inko
men. Zij doen dat slechts na daartoe
min of meer te zijn uitgedaagd.
De publikaties in ons blad van
zaterdag j.l. over de dreigende
„braindrain" bij het Provinciaal Op
bouw Orgaan Stichting Zeeland,
hebben zo'n uitdaging gevormd.
Na wat al door ons te berde is
gebracht aan redenen voor het op
vallend grote aantal vertrekkenden
bij het Opbouworgaan, is ons nu
ook datgene genoemd dat als ge
meenschappelijke noemer kan wor
den beschouwd: de geringe promo
tiekansen voor de veelal jonge aca
demici, die de staf van het Opbouw
orgaan vormen.
Vergeleken met hen die in verge
lijkbare functies in andere provin
cies werken zijn de dienstrangen
voor de academici bij de Stichting
Zeeland laag. Datzelfde kan gezegd
worden als men een vergelijking
maakt tussen degenen die de ande
re ambtelijke diensten in Zeeland
bevolken en degenen die aan het
opbouworgaan verbonden zijn.
Een universitair gevormd man
geeft niet graag te kennen, dat hij
de hoogte van zijn inkomen als een
belangrijke - wellicht niet eens de
belangrijkste - factor voor zijn ar
beidsvreugde beschouwt. Meer dan
één wetenschapsman, verbonden
aan de stichting Zeeland, heeft ons
na onze publikaties van zaterdag
echter verzekerd dat relatieve on
derbetaling de voornaamste reden
is van het personeelsverloop bij de
stichting.
De provincie meet bij de honore
ring van haar wetenschappelijke
werkers kennelijk met twee maten.
Het ligt in haar macht om daar op
korte termijn iets aan te doen. Daf
is tevens het meest voor de hand
liggende antwoord op de ongeruste
vraag van de statenleden Dusarduijn
en Van Bennekom.
Een volzin uit ons commentaar
van zaterdag heeft misverstanden
bij de lezers gewekt. Wij schreven
dat men aan de kwaliteit van de rap
porten der stichting kon merken dat
het eigenlijke wetenschappelijke
werk van de staf van het Opbouw
orgaan aan het verkommeren is. Wij
doelden daarbij op het gehele scala
van onderzoekingen dat de stichting
zal moeten kunnen verrichten om
de samenleving van Zeeland tot in
diepere lagen te verkennen - iets
wat de staf van het opbouworgaan
uiteraard gaarne onderschrijft.
Wij menen dat de geproduceerde
rapporten op terreinen die wél ver
kend zijn, van uitstekend gehalte
zijn. Daarover willen wij geen mis
verstand laten bestaan.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Het zint de Zeeuwse staten steeds minder dat zij
als vertegenwoordigers van de Zeeuwse bevolking niet nauwer wor
den betrokken bij de problematiek van het milieubeheer. Dit hangt
ten dele samen met het feit dat juist in de afgelopen maanden en
jaren de hygiëne van het milieu alom tot steeds grotere bezorgdheid
aanleiding geeft. Geruime tijd geleden heeft met name drs. Dusar-
duyn (KVP) gepleit voor de instelling van een speciale statencommis
sie voor kwesties inzake de luchtverontreiniging. In de statenvergade
ring van gisteren dook dit thema opnieuw op, evenals dat betreffende
openbaarheid van vergaderingen van de raad inzake de luchtveront
reiniging. De heer Van Bennekom (AR) had hierover zelfs een ont-
werpmotie meegebracht, die hij echter niet uitspeelde.
Zeeland krijgt een statencommis
sie voor de milieuhygiëne voorlopig
niet. Ook de uitbouw van de raad
inzake de luchtverontreiniging tot
een raad voor het gehele milieube
heer, blijft toekomstmuziek.
Het G.S.-lid A. Kaland legde uit:
„Laat voorlopig elke instantie die
zich met de hoofdonderdelen van het
milieubeheer bezighoudt (lozing van
afvalwater, huisvuilverwerking,
luchtverontreiniging en dergelijke)
maar eens naar zijn eigen specifieke
weg zoeken, waarna er in de toe
komst misschien een soort overkoe
peling zal zijn".
Ook aan vertegenwoordiging van
organisaties die zich om natuur en
milieu gekommeren in de provinciale
raad voor de luchtverontreiniging,
welks reconstructie gisteren het
voornaamste agendapunt vormde,
wilde het college nog niet denken.
Het liet wel alle mogelijkheden voor
de toekomst open.
Enkele sprekers hadden met name
de stichting Het Zeeuwse Landschap,
de vereniging milieuhygiëne Zeeland,
en het Rijksinstituut voor Milieube
heer bij het werk van de raad voor
de luchtverontreiniging c.q. de tech
nische werkgroep, in deze raad wil
len betrekken.
De heer Kaland, doelend op de ver
eniging milieuhygiëne Zepland, zei:
„Voorlopig hebben wij nog geen be
hoefte aan vertegenwoordiging van
deze vereniging in de raad. Zij is ac
tief van start gegaan, maar ik vind
dat de vereniging eerst maar eens
wat werk moet hebben verricht. Zou
zij overigens met opname in de raad
wel gebaat zijn? De raad discussieert
namelijk niet vrijblijvend, maar praat
ook mee over het verlenen van toe
stemming tot vestiging aan bedrijven.
Het zou mij niet verbazen als de ver
eniging het nog wat te vroeg vond om
in het establishment te worden op
genomen".
Suggesties uit verschillende frac
ties om met het opstellen van een
nieuwe verordening voor de raad in
zake luchtverontreiniging te wach
ten tot het betreffende wetsontwerp
bij de Staten-Generaal is afgehandeld,
vonden bij de heer Kaland geen
weerklank. Meer instemmend, hoe
wel met voorzichtigheid, reageerde
hij op de opmerkingen betreffende
openheid van de raad voor de lucht
verontreiniging en de werkgroep.
„De verslagen van de raad zullen aan
de statenleden worden toegezonden",
aldus beloofde de heer Kaland, „en
bezien zal worden (hij noemde daar
voor een termijn van een jaar) of het
mogelijk is de vergaderingen van de
raad in het openbaar te doen plaats
vinden".
De staten zelf zijn door vier verte
genwoordigers bij het werk van de
raad betrokken, afgezien van de twee
GS-leden die er zitting in hebben. De
staten vonden dat viertal niet hele
maal representatief, gegeven het be-
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN De ambassade
Terneuzen van Oranje Vrijstaat is
voldaan over de door haar op touw
gezette prullenbakactie in Terneuzen
Dit ondanks het feit dat van de 56
Vooruitzichten
voor woensdag
en donderdag op
gesteld door het
KNMI op maan
dag 18 uur:
Droog en zon
nig met tempera
turen overdag iets
boven normaal.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor woensdag: aantal uren zon: 6
tot 14. Min. temp.: van ongeveer nor
maal tot 3 graden onder normaal.
Max. temp.: omstreeks normaal.
Kans op een droge periode van min
stens 12 uur: 95 procent. Kans op
een geheel droog etmaal: 90 procent.
Voor donderdag: aantal uren zon
6 tot 14. Min. temp. omstreeks nor
maal. Max. temp.: van ongeveer nor
maal tot 4 graden boven normaal.
Kans op een droge periode van min
stens 12 uur: 95 procent Kans op een
geheel droog etmaal: 90 procent.
uitgezette prullenbakken er nog maar
20 teruggevonden zijn.
Bij het gemeentebestuur is een pe
titie bezorgd om meer prullenbakken
in de stad te plaatsen en om de be
volking aan te sporen deze ook te ge
bruiken.
Andere acties van de kabouters be
treffen het stankvrij maken van de
vijver bij de Rosegracht en die nabij
het. bejaardencentrum aan de Axel.
sestraat, het weren van het snelver
keer uit de binnenstad, het bevorde
ren van het openbaar vervoer in de
gemeente (liefst tegen een zo laag
mogelijk tarief) en het bepleiten op
de middelbare scholen van lezingen
over dienst weigeren. Verder vindt de
Oranje Vrijstaat Terneuzen dat de
schooljeugd te weinig mogelijkheden
krijgt zicl1 individueel te ontplooien,
dat er biologisch-dynamische groente
moet worden gekweekt en biologisch-
dynamisch brood moet worden ge
bakken en dat bejaarden meer in de
gemeenschap moeten worden betrok
ken in plaats van hen in bejaarden
tehuizen af te zonderen. De Oranje
Vrijstaat is van plan voor geheel Zee
land een krantje uit te geven waarin
hun plannen en activiteiten vermeld
staan. Tenslotte zijn de kabouters
voorstanders van de oprichting van
een jeugdgemeenteraad.
Op de komende Terneuzense bra
derie willen zij in een stand voorlich
ting geven over hun doelstellingen.
lang Van de zaak waarom het gaat,
en gegeven ook het aantal statenle
den, en het aantal partijen dat in
Provinciale Staten is vertegenwoor
digd. Zij namen er echter genoegen
mee omdat zij op minder hadden ge
rekend.
De staten gingen gisteren ook ak
koord met een voorstel om twee ton
uit het ontwikkelingsfonds beschik
baar te stellen voor de bouw van een
sporthal annex instructiebad in Oost
burg. Een dergelijke gecombineerde
accommodatie is een primeur voor
Zeeland, evenals trouwens het bedrag
van de proviciale bijdrage dat is. De
staten toonden zich bijzonder inge
nomen met het Oostburgse project.
„Gauw beginnen", was hun reactie.
De vergadering van gisteren was
voor negentien leden van Provinciale
Staten waarvan er twee, de heer J-
van Dongen en T. Schorer, zitting
hebben in het college van G.S., de
laatste. M. van Aartsen sprak hen
warm toe, waarna de heer A. van
Eeten als oudste onder degenen die
niet meer in de statenzaal zullen te
rugkeren, een dankwoord sprak dat
getuigde van weemoed. „Er heeft
hier altijd een prettige sfeer ge
heerst", zei hij. Speciaal prees hij de
voorzitter, die hoewei zelf in de
politiek gevormd boven de par
tijen wist te staan. „Dit siert u", zei
de heer van Eeten, die ook het col
lege van G.S., de griffier, de ambte
naren, de kamerbewaarder en de
pers lof en dank toezwaaide.
(Van een onzer verslaggevers)
DEN I1AAG Minister Veringa
zal morgen vijftien prijswinnaars
van de Europese tekeningen- en op
stelwedstrijd ontvangen en hen de
prijzen uitreiken. De opdracht voor
deze wedstrijd bestond uit het ma
ken van een herkenningsbeeld voor
een Eurovisiejeugdprogramma of
van een tekening over natuurbe
scherming.
Opstellen moesten betrekking
hebben op de strijd tegen bodem-,
water- en luchtverontreiniging. De
groep oudere leerlingen dienden een
opstel te maken over het onbehagen
en de onrust onder de jongeren.
Onder de prijswinnaars zijn Johan
Meesters uit Roosendaal, die eerste
werd in de categorie tekenen 12-14
jaar; Robert van Heeswijk uit Til
burg, die won in de groep tekenen
15-17 jaar en Marinus Proos uit
Goes, die in deze categorie vijfde
werd.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Naast de openba
re leeszaal en bibliotheek aan de
Leeuwenlaan te Terneuzen is een
mobiele houten lokaliteit geplaatst,
waar binnen afzienbare tijd gestart
zal worden met een zogenaamde fo-
notheek, waar men, op dezelfde ba
sis als dat in een bibliotheek met
boeken gebeurt, grammofoonplaten
kan lenen. De fonotheek zal een ne
venactiviteit van de openbare biblio
theek worden.
DE 22-JARIGE varensgezel N. Bal
uit 's Heerjansland is zondagavond
verongelukt, toen hij in zijn sport
wagen tegen een boom reed. Het on
geluk gebeurde in zijn woonplaats.
(ADVERTENTIE)
House of England is uw goede buur,
immers: van onze 11 vestigingen is er
Jaltijd één vlakbij u,waar u ook woont.
Ts En waar treft u een mode-buur met
zoveel verre vrienden - prominente buitenlandse wevers en
konfektionairs - die zorgenvoor zo'n internationale koliek -
tie? Kent u bijvoorbeeld de lichtgewicht kostuums, die wij
hen dit voorjaar lieten maken? Kosmopolitische kostuums,
waarmee u zich bij uw verre vrienden kunt vertonen; u
voelt zich goedgekleed zowel in Helsinki als in Istanboel.
De prijs is er een van buren-onder-elkaar: f 200.-. Wanneer
komt u eens buurten?
Amsterdam/Rotterdam/Den Haag/Hilversum/Bussum/Arnhem/
"Sroningen/Eindhoven/Breda/Alkmaar/Maastricht
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Sinds gisteren ligt in de meeste boekwinkels het ver
volg op het in 1960 verschenen fotoboek „Ontworsteld land" te koop.
Dit vervolgwerk, of liever gezegd: een totaal nieuwe versie van wat men
met recht het Zeelandboek kan noemen, heeft de titel Kenterend Getij.
De uitgever G. W. den Boeren uit Middelburg, heeft het eerste exemplaar
van het nieuwe Zeelandboek gisterochtend aan de Commissaris der Koningin
in de provincie en aan de leden van G.S. in Zeeland overhandigd. In de
namiddag ontvingen alle leden van Provinciale Staten een exemplaar uit
de voorraad van 500 stuks die door de provincie is afgenomen.
morgen langs een vloeiende lijn en
in een moderne schrijftrant.
Het boek moet het echter hoofd
zakelijk hebben van de illustraties.
Wim Riemens, die men tot de mees
ters onder de Zeeuwse fotografen
mag rekenen, heeft hier zijn kunnen
in 172 opnamen getoond. De fascine
rende plaat is in dit werk geen ge
lukstreffer, mdar praktisch de door
snee-opname.
Vormgeving van het boek en de
lay-out van de pagina's zijn strak,
zonder sober te zJijn. Het stofomslag
met zijn oranje gedrukte titel tegen
de grijze achtergrond van een mooie
foto, belooft bepaald minder dan het
boek zelf de lezer en vooralde
kijker geeft.
Een korte samenvatting van de in
houd in drie talen vergezelt dit nieu
we Zeeland boek.
„Wij hadden wel voor vijf boeken
stof bij de hand", verklaarde een der
auteurs drs. Verburg, die ook ver
klaarde dat de befaamde drie pijlers
(landbouw, recreatie en industrie)
van de Zeeuwse ontwikkeling deze
keer zijn omzeild. De lijn die door
het boek loopt, zonder overigens hin
derlijk merkbaar te zijn, wordt ge
markeerd door de thema's water,
werken, wonen, spelen en seizoenen.
Vooral op het eerste en laatste the
ma heeft Wim Riemand zich met lief
de en toewijding geworpen.
T.K.
Voor de negentien leden van Pro
vinciale Staten, die gisteren hun
laatste vergadering in de Abdij bij
woonden, was „Kenterend Getij" een
bijzonder mooi souvenir aan een pe
riode waarin in Zeeland met recht
het getij kenterde. Het boek vormde
dan ook feitelijk de illustratie bij
wat de commissaris der koningin, mr.
J. van Aartsen, in zijn afscheidsrede
tot de scheidende statenleden op
merkte. Deze rede vormde een glo
bale weergave van de talrijke onder
werpen die de staten speciaal in de
afgelopen vier jaren, hebben behan
deld.
We reproduceren er enkele:
De ontwikkelingsschets Zeeland
1967.
De sociaal-culturele ontwikke
lingsschets.
De recreatienota.
Diverse planologische zaken,
zoals de streekplannen voor West-
Zeeuwsch-Vlaanderen en Midden-
Zeeland.
De nota inzake het Reimers-
waalplan.
Het beleidsadvies van het over
legorgaan zeehavens.
De havenschappen Vlissingen
en Terneuzen.
De concentratie van water
schappen en de algemene en bijzon
dere reglementen op dat gebied.
De herindeling van Zeeuwse
gemeenten.
De concentratie der Zeeuwse
energiebedrijven.
De concentratie van het Zeeuw
se waterleidingbedrijf.
De bouw van twee dubbeldeks
veerboten en nog talrijke andere be
langrijke agendapunten.
Het fotoboek Kenterend Getij
brengt in een gaaf geheel al hetgeen
mr. Van Aartsen in fragmentvorm
opsomde, als het ware tot leven.
De drie auteurs, drs. M. C. Verburg,
de heer G. A. de Kok en de heer M.
P. de Bruin vertellen het verhaal van
het Zeeland van gisteren, vandaag en
(ADVERTENTIE)
De burgemeester van Terneuzen
brengt ter algemene kennis dat een
openbare vergadering van de ge
meenteraad van Terneuzen zal wor
den gehouden op donderdag, 28 mei
1970, te 19.30 uur in het stadhuis al
hier.
Terneuzen, 21 mei 1970.
De burgemeester voornoemd,
J. C. Aschoff
BRUINISSE (ANP) Het jaar
1970 blijkt een bijzonder goed jaar
te zijn voor de mosselzaadval en
dientengevolge ook voor de mossel
kwekers, die dit produkt nodig heb
ben om hun percelen te bezaaien.
Enkele weken geleden bleek op het
Groninger wad meer /zaad aanwezig
dan waarop werd gerekend. Datzelf
de was het geval in de Zeeuwse
stromen, waar begin mei mocht
worden gevist. Maar het toppunt
vormt wel het Friese wad, waar de
laatste weken verscheidene honderd
duizenden tonnen van de wilde
banken werden opgevist en, uitge
zaaid op de percelen van de mossel
kwekers. Daarentegen komen half
wasmosselen waaraan de kwekers
grote behoefte hebben, slechts spo
radisch voor.
(Van onze correspondent)
MIDDELBURG In opdracht van
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek zal provinciale waterstaat van
daag in een aantal belangrijke plaat
sen in Zeeland verkeerstellingen
houden. In tegenstelling tot vorige
tellingen zal het deze keer ook 's
nachts gebeuren. De tellingen, wor
den verricht door gemeenteambtena
ren en scholieren. Alle wegen, tot
de kleinste toe, zullen posten krij
gen, terwijl de voertuigen naar cate
gorie gerangschikt zullen worden.
(Van onze correspondent)
GOES Tijdens het congres
van het Zeeuws Aluminium Co
mité in Goes, waarover wij in on
ze editie van gisteren reeds meld
den, z(jn twee resoluties aangeno
men, die naar alle daarvoor in
aanmerking komende instanties
zullen worden verzonden. In de
eerste resolutie werd gesteld dat
in Zeeland geen plaats kan zijn
voor bedrijven die de uitbuiting
van grondstoffen leverende lan
den als Suriname vergroten, door
vestiging in landen als Grieken
land het fascisme helpen verster
ken, de democratische besluitvor
ming in de streek van vestiging
door hun economische machtspo
litiek belemmeren en die ten aan
zien van verontreiniging slechts
die maatregelen nemen die voor
het bedrijf acceptabel zijn.
Het Aluminium Comité eist in
zijn tweede resolutie van het ge
meentebestuur van Vlissingen en
van de provinciale en rijksoverheid
dat in de toekomst volledige open
baarheid wordt gegeven van alle
voor de vestiging van Péchiney en
soortgelijke bedrijven belangrijke
feiten en gegevens, onder meer via
openbare hoorzittingen. Verder eist
het comité dat er een ruimere perio
de zal zijn voor het uiten van be
zwaren tegen dergelijke vestigingen
en dat de bevolking moet kunnen
meebeslissen.
Deze resoluties kwamen tot stand
na vier inleidingen en daarop aan
sluitende en samenvattende discus
sies.
De eerste inleider was Eric Paërl
van het Landelijk Aluminium Comi
té. Het hoofdstreven van dit comité,
waarbij het Zeeuws Aluminium Co
mité is aangesloten, is de vestiging
van een volwaardige aluminiumin-
dustrie in Suriname. Het bauxiet dat
in Suriname wordt gewonnen, wordt
daar niet verwerkt, maar komt naar
Nederland. Suriname, waar' 25 pro
cent van de beroepsbevolking werk
loos is, wil graag een vestiging van
een aluminiumindustrie, die niet al
len het privé-belang van de onder
neming nastreeft, maar de opbrengst
ten goede laat komen aan de hele
bevolking. De huidige structuur van
de wereldeconomie houdt, aldus Eric
Paërl, te weinig rekening met het
belang van de gemeenschap.
Chris Luinders van de Grieken
landwerkgroep hield een inleiding
over de volgens hem bestaande uit
buiting van de Griekse bevolking
door het groot-kapitaal dat in bezit
is van ongeveer 200 families. De
lasten van de vestiging van Péchi
ney in Griekenland (onder meer de
aanleg van stuwdammen) kwamen
op de Griekse bevolking terecht,
terwijl de winsten volgens de heer
Luinders naar het buitenland gaan.
Bovendien ondersteunt Péchiney, zo
vindt het comité met haar vestiging
in Griekenland het fascistische be
wind.
De gang van zaken rond de vesti
ging van Péchiney werd behandeld
door Jan Goedman van de naar dit
bedrijf genoemde werkgroep. Hij
probeerde de stelling dat door de
economische macht van het bedrijfs
leven en de maatregelen van de
overheid een gelijkschakeling op
treedt van het algemeen belang en
de belangen van het internationale
bedrijfsleven.
De heer Goedman stelde dat het
besluit om Péchiney in het Sloege-
bied te vestigen, was genomen na
een geheime briefwisseling tussen
staatssecretaris Kruisinga, minister
De Block en Péchiney. Hij vond dat
de bevolking er recht op heeft te
weten wat er gebeurt en dat er
sprake is van een discriminatie van
de belangèn van de bevolking ten
opzichte van die van Péchiney.
Verder zei hij dat de bevolking
zelf de teugels in handen moet ne
men, omdat hun huidige vertégen-
woordigers hun belangen niet goed
dienen, maar de mogelijkheid daar
bij is dat we geleerd hebben het
meepraten en meebeslissen af te
staan aan onze vertegenwoordigers.
Na deze drie inleidingen vroegen
enkele aanwezigen wat nu eigenlijk
tegen is op de vestiging van Péchi
ney, omdat ze daarover nog niets
gehoord hadden. Bovendien verwe
ten ze de inleiders te veel vaagheid
en te weinig kennis van zaken over
dit onderwerp.
Mevrouw A.Vaas-Van Oven
sprak in haar 'inleiding over het
gevaar van de lucht- en milieuver
ontreiniging. Ze zei dat zwaveldi-
oxyde en fluoruitbrakende bedrijven
vier kilometer brede bufferzones
met daarin groenstroken nodig ma
ken. Mevrouw Vaas vond dat de
Zeeuwse fruittelers gesalarieerd
zouden moeten worden omdat ze
met hun boomgaarden zuurstof pro
duceren. Maar in de huidige situatie
krijgen ze een rooipremie.
