Het rustieke Zuiddorpe
is aan het verdwijnen
DfflGStHtltLDCa
Boerenleenbank Nieuw-
Namen breidt uit
Lof voor snelle hulpverlening „Pobjeba"
Mandus
deed t
er nevens
Wat en waar
Tentoonstellingen
Hoogwater
Morgen is de uitbrei
ding van Rovulco een
feit.
Rovulco, gelegen aan
de rand van 't hart van
Breda,
Axelse raad
bekijkt
gemeente
Taakverdeling
b. en w. Axel
houdt morgen van 3 tot 5
uur open huis.
Koeie Mei 6,
(Doornbos)
Breda.
Veranderingen
Aardig
Vrijdag 15 mei 1970
DE VRIJE ZEEUW
Films
GOES
Grand 20 uur
Raad eens wie er komt eten 14 j.
VLISSINGEN
Alhambra 20 uur
Raad eens wie er komt eiten 14 j.
ANTWERPEN
AstridHoera, de schiool brandt a.l.
Forum: Onze dokter is de beste a.l.
Kinox: De dolle kever a.l.
Monty: Het kind en de piraten a.l.
Quellin: Een reuze boemel a.l.
Asta: Jane Eyre 14 jaar
Capitole: Alarm satelliet 14 jaar
Centra: De Cheyennes 14 jaar
Festa: Schiet niet op de Sheriff
14 jaar
National: Drie fantastische super-
men 14 jaar
Vendome: „Z" 14 jaar
Ambassades: More 18 jaar
Metro: De laatste der ploerten 18 j.
Moderne: Leven en minnen 18 jaar
Odeon: Bob en Carol en Ted en
Alice 18 jaar
Pathé: The reives 18 jaar
Rex: De dingen vam het leven 18 j.
Savoy: Helga en de mannen 18 j.
Scala: De afgoden 18 jaar
GENT
Century: De man, die de wet stelt
14 jaar
Scaldis: Zand en diamanten 14 j.
Select: Paitton 14 jaar
Capitole: La horse 18 jaar
Plaza: Bob en Carol en Ted en
Alice 18 jaar
Savoy: Solo 18 jaar
ST.-NIKLAAS
Renova: Jules Verne rocket naar
de maan a.L
Century: Honderd dollar voor een
sheriff a.l.
Select: De clan der Siciliatnen 18 j.
Eden: De vrouwtjes 18 jaar
Toneel - Muziek Dans
ROTTERDAM
Schouwburg 20.15 uur
„De heersende klasse"
van Peter Barnes door het Nieuw
Rotterdams Toneel.
Piccolo Theater 20.15 uur
„Theesalon Myriarn" en „Een brui
loft voor Marcella" van Ivan Klima
door het Nieuw Rotterdams Toneel
ANTWERPEN
Kon. Vlaamse Opera 20 uur
Balletten
BRUGGE
Raaklijnzolder 20.30 uur
„De Nonnen" van E. Manei
Diversen
GOES
De Veste 20 uur
Cine club
KLOOSTERZANDE
De Krokodilbar 21.30 uur
Frans Bonne
Opg. voor deze rubriek tel. 01180—
7438 of Postbus 116 in Middelburg
MIDDELBURG
Rijksarchief, St.-Pieterstraat 38.
Zomertentoonstelling „A is een
aapje' het onderwijs op de l.s. in
Zeeland in de eerste helft van de
vorige eeuw.
ROTTERDAM
Museum Boymans: Expositie Vic
Gentils (t.m. 23 mei).
Verzameling Girardet (t.m. 7 juni)
Ma. t.m. zon. van 1017 uur. Bo
vendien wo. van 1922 uur.
Rotterd. Kunststichting, Kruisplein
40: Kor. Bekker, objecten (t.m. 18
ma) Werkd. 1017, zon. 1217 u.
Rott Kunstkring, Witte de With-
straat 35 Expositie Jaak Frencken
en Carla Kaper, litho's (t.m. 16
mei) Werkd. 10—17, zon. 1116 u.
BRUGGE
Groeningemuseum: Koetsen in het
Brugse stadsbeeld (t.m. 27 juni).
Morgen, zaterdag 16 mei
Bergen op Zoom 12.21 uur,
Hansweert 11.42 uur,
Made-Drimmelen 2.21 en 15.17 uur,
Terneuzen 11.14 en 23.33 uur,
Vlissingen 10.42 en 23.05 uur,
Wemeldinge 12.11 uur.
(Van onze correspondent)
ZUIDDORPE Nagenoeg elk
arbeidershuisje in het achthon
derd zielen tellende Zuiddorpe
speelt een belangrijke rol in de
plaatselijke geschiedenis Rond
elk oud huisje zijn verha
len te vertellen, waarvan de
oorsprong in het verrre verle
den ligt. Die verhalen komen
weer boven telkens als er weer
een paar historische muurtjes
worden geslecht.
„Mandus", een van de voor
malige bewoners van een van
de huisjes op bovenstaande te
kening was zo'n figuur, waar
over vroeger nogal wat verhalen
de ronde deden. Hij was tol
gaarder en lantaarnaansteker
van het dorp. Na zonsondergang
had hij dagelijks de zorg voor
tien petroleumlampen, die hij
om half elf weer moest doven.
Voor ieder voertuig, dat voorbij
zijn woning trok moest Mandus
als tolgaarder naar huiten ko
men voor het opeisen van een
dubbeltje tol. In deze tijd wist
iedereen, dat Mandus de broek
aan had, dat wil zeggen: „baas
was In huis" en hoe hij zich die
heerschappij had toegeëigend.
De eerste morgen na de huwe
lijksdag was Sidonie, zijn
vrouw, het eerst opgestaan.
Mandus bleef, aldus de lezing,
met voorbedachte rade liggen
en riep Sidonie toe: „Geef me
de broek ne keer". „Wel Man
dus, ze ligt daar op de stoel,
pakt ze maar". „Sidonie", riep
Mandus weer, „geef me de
broek ne keer". „Maar Mandus
toch. Ze ligt daar maar voor het
pakken". Nog harder dan tevo
ren riep Mandus voor de derde
maal: „Sidonie, geef me de
broek ne keer". Sidonie werd
bang en gaf de broek. „Kijk",
zei Mandus, „Sidonie, nu heb
je mij de broek gegeven en ik
zal ze houden hoor".
Een ander verhaaltje dat in
die tijd de ronde deed: Op een
kermisdag, terwijl Mandus de
deur uit was, hadden een paar
vrolijke buren, die wisten dat
Mandus 's nachts steeds de wa
terpot gebruikte, een gat ge
boord in de pot en weer netjes
terug op zijn plaats gezet. De
hele volgende nacht op wacht
liggende voor het venstertje van
de slaapkamer hoorden ze het
volgende gesprek: „Sidonie,
geef me de pot ne keer". Sido
nie gaf de pot en Mandus deed
wat hij gewoon was te doen.
„Mandus, 't is er allemaal ne
vens", riep Sidonie. ,,'t Is niet
waar", zei Mandus, ,,'t is er in".
„Maar het bedde is toch nat",
ronkte Sidonie. En Mandus en
Sidonie waren sprakeloos van
woede bij het horen van het
bulderend gelach van de luiste
raars. Na Mandus en Sidonie
werd hun huisje bewoond door
de ouders van het vroegere ka
merlid Charles de Bilt, die zijn
vakanties vaak in Zuiddorpe
doorbracht. Een van de andere
huisjes werd bewoond door de
nog in leven zijnde honderdjari
ge „Ule Nesters", weduwe van
Alphons de Moor. Haar echte
naam is: Eulalie Reynbeau.
(ADVERTENTIE)
dacht besteed. In de hal van het ge
bouw is een met kogelvrij glas be
schermde balie aangebracht. Voor de
Boerenleenbank betekent de inge
bruikname van het uitgebreide pand
een aanzienlijke verbetering. De Boe
renleenbank in NieuwNamen werd in
1904 opgericht en was tot 1964 onder
gebracht bij vier verschillende kas
siers aan huis. Tot 1964 werd alleen
gewerkt met een kassier. Het perso
neelsbestand is in de afgelopen jaren
uitgebreid tot vier en daarmee zijn
ook de balanseijfers ten gunste ver
anderd. Het huidige pand werd even
eens in 1964 in gebruik genomen. Be
halve de bedrijfsruimte is de afgelo
pen jaren ook het dienstenpakket
aanmerkelijk uitgebreid.
Voor de toekomst wordt nog een
verdere groei verwacht, wat betreft
het aantal spaarregelingen en privé-
rekeningen. Verwacht wordt, dat ook
het dienstbetoon op gebied van va
kantiereizen en verzekeringen in be
tekenis zal toenemen.
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL Het college van b. en w.
van Axel en de gemeenteraadsleden
zullen vandaag per bus een rondrit
maken door de gehele nieuwe ge
meente Axel. Er zullen bezoeken
worden gebracht aan een aantal ob
jecten in de woonkernen Axel, Koe
wacht, Overslag en Zuiddorpe.
Om 9.00 uur vertrekt het gezel
schap vanaf het stadhuis naar de
werkplaats van gemeentewerken
met brandweerkazerne. Achtereen
volgens zullen dan bezocht worden
het opspuitgebied in Axel, het be
jaardencentrum, het cultureel cen
trum en het kantoor van centraal
bouw- en woningtoezicht en ge
meentewerken.
Rond half een is het gezelschap in
Koewacht, waar men in de r.k. kerk
het gerestaureerde orgel gaat bekij
ken, het gemeentelijk badhuis, het
verenigingsgebouw en de algemene
begraafplaats. In Zuiddorpe en
Overslag zijn respectievelijk bezoe
ken aan het voormalige gemeente
huis en de algemene begraafplaats
gepland. Rond half zeven is in res
taurant Zomerlnst in Axel gelegen
heid voor een nabeschouwing.
(Van een onzer verslaggevers)
AXEL De iaatstgekozen wet
houder van de gemeente Axel, J.
Dieleman van de fractie van de
P.v.d.A., is volgens de nieuwe func
tieverdeling bijzonder belast met
gemeentebedrijven, waaronder het
grondbedrijf, sociale zaken en perso
neelszaken.
Burgemeester M. K. van Dijke is
belast met: ruimtelijke ordening,
volkshuisvesting, algemene zaken,
voorlichting, politie, brandweer be
scherming bevolking. Wethouder D.
J. Oggei met: gemeentefinanciën,
economische zaken, waaronder
marktaangelegenheden, onderwijs,
culturele en jeugdzaken. Wethouder
A. R. A. IJsebaert: Recreatie, sport,
woningbedrijf en vleeskeurings
dienst. De wethouders zullen in het
vervolg elke woensdag van 10.00 tot
12.00 uur op het stadhuis spreekuur
houden.
Vele
topmerken o.a
(Van een onzer verslaggevers)
ZUIDDORPE Verdwenen glorie, afbrokkelende romantiek
Zuiddorpe is er een schoolvoorbeeld van. Jaarlijks vallen steeds,
meer kleine, pittoreske huisjes ten offer aan de slopershamer. Re
gelmatig krijgt een eeuwenoude woning een fantasieloze nieuwe
gevel en daarmee het rustieke Zuiddorpe langzamerhand een ander
karakter.
De fraaie linden op het markt
pleintje worden al lang niet meer
geflankeerd door alleen maar histo
rische gebouwtjes. Hier en daar
dringt de moderne architectuur door
het mini-bos heen. Tot grote spijt
van al degenen, die het zo graag bij
het oude zouden laten, zoals de
voormalige gemeentesecretaris van
Zuiddorpe, J. Moerdijk.
Al is de heer Moerdijk al lang
niet meer in dienst van de gemeen
te, hij voelt zich nog steeds nauw
betrokken bij het wel en wee in
zijn dorp. En de gemeentesecretaris
moet toch wel met enige zorg con
cluderen, dat het in zijn dorp niet
meer is zoals het was. Er is al te
veel veranderd. Goed beschouwd is
er zelfs een beetje nonchalant omge
sprongen met de specifieke sfeer,
die dit Zeeuwsch-Vlaamse plaatsje
op en achter elke groen geverfde
deur blijkt een verhaal schuil te
gaan. De gemeentesecretaris kent ze
allen, zoals hij ook de inwoners van
het dorp kent en zoSls die inwoners
hem nog allen kennen. Als de heer
Moerdijk door het dorp loopt, moet
hij vele malen de hand opsteken.
Wat dat betreft is er eigenlijk
weinig veranderd", vertelt hij. Bij
zijn vaste rondwandeling door het
dorp blijft hij steevast even stil
staan op de plaats waar onlangs het
laatste van een serie oude huisjes is
afgebroken.
„Eeuwig zonde", zegt hij dan, „ik
vind dat zo jammer. „Kijk nu eens
naar die huisjes, waar door de eeu
wen heen weinig aan is veranderd.
Zo ziet het er nu uit.
Op de tekening: deze huisjes ston
den rond de eeuwwisseling langs de
Hoofdstraat, komend uit de richting
Axel," tegenover de kerk. Drie van
de woningen zijn inmiddels van ge
daante gewisseld. Aalleen de eerste
van links heeft de gedwongen meta
morfoses kunnen weerstaan. Het
huisje werd indertijd gebruikt als
pakhuis van voerman De Vos en
Van Gend en Loos. De huidige eige
naar heeft het voormalige pakhuisje
tot de grond geslooptEen herin
nering van voor negentienhonderd
moest wijken voor een garage.
Het zijn er nog slechts een paar,
maar ze spreken hier in het dorps
centrum toch veel meer aan dan de
moderne gevels. Ik heb geen enkel
bezwaar tegen modernisering, maar
een beetje gevoel voor stijl daarbij
zou geen kwaad kunnen", aldus de
oud-gemeentesecretaris. Als in zijn
stem een ondertoon van bezorgdheid
is te bespeuren, is dat terecht. Zuid
dorpe is nóg een lieflijk plattelands
dorpje, met vele charmes van het
oude en alle gemak van het moder
ne. Maar hoe lang zal het die char
mes van het oude behouden als de
huidige ontwikkeling zich voortzet?
(Van een onzer verslaggevers)
NIEUW-NAMEN Op don
derdag 21 mei aanstaande wordt
in Nieuw-Namen de verbouwde
en uitgebreide Boerenleenbank
heropend.
Bij gelegenheid daarvan wordt
de dag daarna in het nieuwe ge
bouw een tentoonstelling gehou
den van zeldzame munten.
Het betreft de muntencollectie van
de Coöperatieve Centrale Boeren
leenbank uit Eindhoven. Het is een
verzameling munten, die vanaf het
begin van de Nederlandse geschiede
nis in dit land hebben gecirculeerd
of zijn gemaakt als wettig betaalmid
del. De muntenexpositie maakt deel
uit van van een bescheiden feestpro
gramma, diat in het kader van de her
opening is samengesteld. Het omvat
verder nog een spaaractie, die van
22 tot en met 29 mei wcxrdt gehouden.
Het gebouw van de Boerenleen
bank aan de Hulsterloostraat is niet
alleen verruimd, maar tevens gemo
derniseerd. Met de vernieuwing heeft
men ook een uitbreiding van de
openstellingstijden ingevoerd. De
bank zal in het vervolg geopend zijn
van maandag tot en met vrijdag van
9.00 tot 12.00 en van 13.00 tot 16.00
uur en op de vrijdagavond nog van
18.30 tot 20.00 uur.
Ook aan de bescherming van per
soneel bij eventuele overvallen is bij
dit nieuwe bankgebouw grote aan-
eigen was.
Het zag er een aantal jaren gele
den nog zo aardig uit. Een rustig
marktpleintje met daar omheen ver
zameld statige herenhuizen, maar
ook armzalige arbeiderswoninkjes.
De roomse kerk links en rechts
geflankeerd door het gemeentehuis
en de onvermijdelijke cafés. Nu, in
1970, staan er onder de groene bo
men van de markt geen koeien of
paarden meer, maar vieze, walm
producerende autobussen. Die moe
ten er ook zijn, maar ze misstaan in
deze entourage. Er is nog veel te
redden in het Zuiddorpse. al is er
ook al veel historie verloren gegaan.
Tussen de fantasieloze nieuwbouw-
gevels prijken nog steeds gezellige,
weliswaar onpraktische maar lieflij
ke huisjes. Die zou J. Moerdijk, de
vader vam Marie-Cecilje, zo graag
behouden zien. Bij een rondwande
ling door „zijn" dorp praat hij hon
derduit over hoe het geweest is en
hoe het nu is. Hij spreekt zijn
teleurstelling uit over de langzaam
verdwijnende sfeer, over die zorge
loosheid, waarmee toch eigenlijk
planologisch gezien met Zuiddorpe
wordt omgesprongen. Elk steegje en
straatje roept bij hem herinneringen
(Vervolg van pagina 1)
De gezonken „Basse Indre" waar
van alleen de toppen van de drie
masten boven water uitsteken, levert
geen direct beletsel op voor de
scheepvaart. Met behulp van een
drijvende bok zal getracht worden
het schip te bergen.
Aan het zoeken naar de vermiste
Joegoslaaf werd deelgenomen door de
reddingboot Javazee uit Breskens, de
sleepboten Lucile Gerling en Schot
land uit Terneuzen, de Willem M.
van Van de Anker uit Vlissingen en
de speedboot Joker van Müller uit
Temeuzen. De bemanning van de Jo
ker viste tussen het wrakhout het
logboek van de „Basse Indre" op. De
zes overlevenden van de Franse kust
vaarder waren diep onder de indruk
van het tragische ongeval. Een van
hen verklaarde groot respect te heb
ben voor de snelle hulpverlening
door de Pobjeda.
Geredde bemanningsleden van de Basse Indre komen in hotel Pays Bas in Terneuzen op verhaal.
De Joegoslaag Pobjeda, die slechts weinig schade opliep, passeert hier de haven van Terneuzen op weg naar Antwerpen.
