APOLLO-13 MOET
VANAVOND 19.07 u
IN ZEE LANDEN
Roolvink
kunstmest-
brand ver
moedelijk sabotage
STORMLOOP OP MILAAN
Lente breekt
toch door
Lawine verwoest
kindersanatorium
- zeventig doden
Plakborden
niet nodig'
HOOFDAGENT
SCHIET TWEE
MAN NEER
SLECHTS DRIE OVERLEVENDEN
de sterke verf
>r
Programma
Oppikken
Nieuwe partij
Vlissingen:
Blackmun neemt
voorsprong op
tegenstanders
GESLAAGD
In Amsterdam
Cement
Geroep
mannend
odemater*
MET EEN CARRARO-TREKKER
VAN HOEGEN DUKHOF BENT
U BETER AF..J
DirecteurDr. W. A. J. M. Harkx.
HoofdredacteurL. Leijendekker.
Redactie- en Administratie-adres
Nieuwstraat 9, Terneuzen, tel. (01150)7920.
Abonnementsprijs
8,per kwartaal; per maand 2,11)
Losse nummers 15 cent, inclusief 4% B.T.W.
DE VRUE ZEEP'
VRIJDAG
17 APRIL 1970
25e Jaargang
No. 6222
Uitgeefster N.V. Uitgeversmaatschappij De Stem
Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum
per advertentie 2,40, exclusief 4% B.T.W.
Rubriek „Kleine Advertenties" (geen handels
advertenties) 5 regels 1,15. Iedere regel méér
23 cent. Kleine advertenties bij vooruitbetaling.
VermeldingBrieven onder nummer, of Adres
bureau van dit blad 50 cent verhoging.
Inzending advertenties uiterlijk tot v.m, 11 uur.
Voor het maandagnummei vrijdag tot van.
11 uur.
OP-
TI-
MIS-
ME
SCHEIDING VAN
MAANLANDER EN
DIENSTCOMPAR-
TIMENT.
V'-'u' Y MAAN
VTÏ* LANDER
APOLLO 13
DIENST
COMPAK-
«N£,, TIMENT
- a
WEGGESCHOTEN DIENST- >V
COMPARTIMENT.-
MAANLANDER
EN APOLLO
13 CAPSULE
SCHEIDING MAAN.
LANDER EN APOL
LO 13 CAPSULE.
TERUGKEER INL I
DAMPKRING. fV
LANDING'IN' STILLE
.OCEAAN
PAC C Oei,
(Van onze redactie buitenland)
PAGO PAGO, Amerikaans Samoa
Bij Pago Pago is de grootste
„task force" van de Amerikaanse
luchtmacht bijeen, die ooit is ver
zameld ter gelegenheid van de aan
komst van een ruimteschip in de
oceaan. Bovendien zullen er nog
vier grote reddings-helikopters bij
het landingsgebied kruisen, als de
Apollo-13 er vanavond aankomt, om
hulp te bieden op het eerste teken.
De „task force" Is gestationeerd
op het vliegveld van Pago Pago, de
stad op Samoa, en is 120 man sterk:
vliegers, kikvorsmannen, verbin
dingsmensen, technici en alle moge
lijke andere specialisten.
Het vüegdekschip Iwo Jima heeft
het landingsgebied gistermiddag be
reikt. Daarnaast zijn er door andere
landen schepen naar het landings
gebied gestuurd.
Ruimtevaartfunctionarissen in
Houston schetsten gisteren in ruwe
lijnen het volgende programma voor
de terugkeer van de Apollo in de
dampkring vandaag (alle tijden bij
benadering en in Ned. tijd)
13.00 uur: de astronauten Lovell,
Haise en Swigert trekken zich voor
het eerst sinds het ongeluk van
maandag samen in de stuurcabine
van het moederschip terug;
15.00 uur: eventuele kleine koers
correctie met behulp van de stabili
satieraketten;
15.30 uur: afstoting dienstcompar-
timent moederschip;
17.30 uur: afstoting van de maan
lander, die de afgelopen dagen als
reddingsboot fungeerde voor de
ruimtevaarders;
18.53 uur: Apollo-capsule (stuur
cabine) suist dampkring binnen;
19.07 uur: landing in Stille Oce
aan tussen. Samoa en Nieuw-Zee-
land.
Mission control in Houston heeft
de plannen voor een snelle over
brenging van de astronauten van de
Apollo-13 naar Houston, nadat zij in
de oceaan zijn neergekomen, tot in
details geregeld.
Het vliegdekschip Iwo Jima zal de
astronauten oppikken. Daarna wor
den zij per helikopter naar Samoa
gebracht. De nacht van vrijdag op
zaterdag blijven zij op Samoa.
Zaterdag worden zij met een
vliegtuig van de Amerikaanse lucht
macht naar de basis Ellington bij
Houston gevlogen.
Aangezien er geen quarantaine
periode is, zullen de astronauten op
de basis Ellington hun familie en
kennissen direct weerzien.
OVER LAATSTE ETAPPE
(Van onze parlementaire redactie)
DEN HAAG De kans is zeer groot dat de brand van maandagavond
in de kunstmestfabriek E.N.C.K. in Vlaardingen is ontstaan door sabotage.
Dat heeft minister Roolvink (Volksgezondheid) gistermiddag in de Tweede
Kamer meegedeeld. Als niet zo tijdig was ingegrepen, zou het gevaar voor
de bevolking veel groter zijn geweest.
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN De pas gevormde
Combinatie Christelijke Partijen te
Vlissingen, waarin de A.R., de C.H.XJ.
en de K.V.P. zijn opgegaan, heeft b.
en w. van Vlissingen gevraagd om
af te zien van het plaatsen van aan
plakborden voor de komende ge
meenteraadsverkiezingen. De CCP
heeft de andere politieke partijen in
Vlissingen uitgenodigd om dit voor
stel te ondersteunen.
De CCP zegt in een brief aan b. en
w., dat het beter is om het geld, dat
norm-aal aan het maken van propa
ganda voor de partijen wordt be
steed, voor een of ander goed doel
aan te wenden. De CCP motiveerde
haar voorstel gisteren tegenover ons
aldus: „De sterk vereenvoudigde leu
zen op die aanplakbiljetten zijn in
feite een onderschatting van de intel
ligentie van de bewuste kiezer, ter
wijl de ongeïnteresseerde kiezer zich
er toch niet door laat beïnvloeden.
De CCP geeft de voorkeur aan ge
fundeerde voorlichting, onder meer
door het ruimschoots beschikbaar
stellen van het volledige verkie
zingsprogramma, het organiseren
van hearings en dergelijke".
Waarschijnlijk zal de brief van de
CCP in de raadsvergadering van 24
april enige discussie uitlokken. Be
kend is, dat de PvdA in Vlissingen,
behalve de toegemeten propaganda-
ruimte, om nog 35 extra borden heeft
gevraagd.
De brandkansen zijn ontstaan door
sabotage of zelfopwarming van de
mengmest. Er moet zeker aan sabo
tage worden gedacht, aldus de mi
nister. Heel opmerkelijk is, dat op
vrijdag 10 april bij de politie in
Vlaardingen en bij het bedrijf een
anoniem telefoontje is binnengeko
men, waarin werd gezegd, dat in een
kunstmestloods een bom zou zijn ge
plaatst.
Achteraf is echter nauwelijks ze
kerheid te krijgen over de vraag, of
inderdaad een chemische bom in de
kunstmest is geplaatst, zei de minis
ter. Hij deelde mee dat een grondig
onderzoek aan de gang is.
Intussen is bij de E.N.C.K. in Vlaar
dingen de produktie van mengmest
in de betrokken samenstelling ge
staakt, hangende het onderzoek van
de arbeidsinspectie.
BIJ EEN AANVARING op de Rijn
in de buurt van Düsseldorf zijn gis
teren vermoedelijk drie personen
verdronken. Het Duitse motorschip
„Rheingold" dat voor anker lag, is
door de Nederlandse tanker „Inter-
tank" geramd en daarna gezonken.
Het Nederlandse schip liep geen
schade op.
WASHINGTON (.Reuter) Het
Amerikaanse departement van justi
tie heeft bekendgemaakt dat rechter
Harry Blackmun, de nieuwe keus
van Nixon voor een zetel in het
hooggerechtshof, als rechter betrok
ken is geweest bij drie rechtszaken
tegen ondernemingen waarin hij wat
aandelen had.
De regering heeft niet willen
wachten tot de tegenstanders van
Blackmun met deze feiten komen.
(Van onze redactie buitenland)
HOUSTON Hoewel de vluchtleiding in Houston en de
astronauten Lovell, Haise en Swigert optimistischer zijn dan
op welk moment ook sinds de fatale storing van jongstleden
maandag, stijgt de spanning met het uur. Alle aandacht is
vandaag gericht op de landing, die vanavond om 19.07 uur
moet plaatsvinden en op de operaties die daarvoor moeten wor
den uitgevoerd.
De tropische storm Helen, die de landing van de Apollo-13 in
moeilijkheden kon brengen, heeft zich van het landingsgebied ver
wijderd en vormt geen gevaar meer, zo verzekerde men gisteravond
in Houston. De weersverwachting ziet er gunstig uit: matig tot half
bewolkt, golven 1 tot 2 meter hoog, windsnelheid 15 knopen en een
zicht van 20 km.
In het ruimteschip waren de za
ken gisteravond tamelijk goed on
der controle. De ruimtevaarders
hebben voor de eerste maal geïnfor
meerd naar hun familieleden. Er
heerste gisteren een temperatuur van
lef tot twaalf graden in de cabine en
ook in de maansloep was het uit te
houden. In de vroege ochtenduren
gisteren was de temperatuur tot twee
a vier graden boven nul gezakt.
Er is nog niet besloten of de man
nen hun ruimtepakken zullen aan
doen voor de kritieke fase van de
landing. Vijf uur voordat het ruimte
schip de atmosfeer induikt zal nog
een kleine koerscorrectie worden
aangebracht. Een half uur later volgt
de scheiding van de dienstcabine. De
maanlander moet een uur voor de
landing worden afgestoten.
De Apollo-13 heeft gisterochtend
een geslaagde koerscorrectie uitge
voerd. De bemanning kreeg te horen
dat de correctie het kreupele ruimte-
séEip „in de corridor" had gebracht,
wat betekent dat zij aankoersten op
de Stille Oceaan. Was deze correctie
niet geslaagd dan was er veel kans
geweest dat de Apollo langs de aarde
heen was gevlogen om nooit meer
terug te keren. Toch bleek gisteren
dat er nog een kleine koerscorrectie
nodig zal zijn.
De bij de correctiemanoeuvre als
een raket werkende ontlading heeft
volgens Houston een „zeer sterke
drukimpuls" teweeg gebracht. Lovell
meldde dat het ruimteschip daardoor
naar links en veel sneller om zijn as
was gaan draaien. Eerst maakte de
Apollocombinatie in 18 tot 19 minu
ten een omwenteling om zijn as, nu
in tegengestelde richting in een tot
twee minuten. Niettemin vond Hous
ton, dat deze snelle draaiing geen
probleem voor de warmtetoestand
van het ruimteschip vormt. De ge
vreesde uitwerking op de radiover
bindingen was eveneens minder dan
verwacht. Lovell meldde dat hij
„vonkjes" langs zijn raampje zag
schieten vermoedelijk bevroren
heliumdeeltjes.
Lovell meldde gistermorgen een
nieuw batterij-alarm uit de maan-
(Vervolg op pagina 3)
AMSTERDAM (ANP) Gisternacht
heeft de Amsterdamse hoofdagent,
G. A. van D. bij een opstootje op de
Oudezijds Achterburgwal, twee scho
ten gelost, en twee mensen gewond.
De 28-jarige P. R. uit Den Haag werd
in de buik getroffen, de 35-jarige G.
S, uit Amsterdam in de maagstreek.
De Hagenaar zou samen met een
stadgenoot, G. B., de hoofdagent ge
molesteerd hebben. Toen de agent
een waarschuwingsschot wilde los
sen, greep R. hem bij de revers,
waardoor de agent het evenwicht
verloor en de Hagenaar in de buik
trof. Bij het horen van het schot
kwamen nieuwsgierigen toegelopen,
de aigent had zijn palstool nog in de
hand. Hij moet toen een duw in de
rug hebben gekregen, viel voorover
en loste een tweede schot. Hij trof
daarmee G. S. Aldus de lezing van
het incident door een vooriichtings-
fuectionaris van de politie in Am
sterdam.
Beide slachtoffers zijn in het Bin
nengasthuis opgenomen. Over hun
toestand was gisteravond niets be
kend.
(Van onze sportredactie)
ROTTERDAM-GLASGOW Na
dat de beide finalisten voor de
strijd om de Europacup I woens
dagavond bekend waren geworden
(Feijenoord en Celtic) volgde een
geweldige toeloop, zowel in Ne
derland als in Schotland, op de
reisbureaus voor de boeking van
een passage naar Milaan, waar op
6 mei de finale zal worden ge
speeld. De belangstelling in Neder
land was zo groot dat de Neder
landse Spoorwegen reeds besloten
hebben extra treinen naar Milaan
te laten rijden. De reisbureaus die
worden overstelpt met aanvragen
voor kaarten, weten nog niet waar
ze aan toe zijn, aangezien het aan
tal beschikbare kaarten voor Ne
derland nog niet bekend is.
„Al direct bij het binnenkomen
van het kantoor gistermorgen rin
kelden de telefoons voor boekin
gen", aldus de heer Bernard van
het Bredase reis- en passagebureau
Meeüs N.V.
In Glasgow alleen al werden gis
teren 10.000 boekingen genoteerd.
Men heeft al 50 vliegtuigen volge
boekt en de experts van het reis-
wezen vrezen reeds dat er zelfs
niet genoeg chartervliegtuigen
voorhanden zullen zijn om de grote
stormloop van Schotse fans op te
vangen.
Het ziet er dan ook naar uit dat
het stadion in Milaan in recordtijd
zal zijn uitverkocht.
(Van onze weerkundige medewerker)
Eindelijk is het zachtere lenteweer doorge-
broken. Eigenlijk leek het daar zondag j.l. al
even op toen het kwik tot 12 graden steeg, maar
daarna ging het aprilweer er nog weer even op
achteruit: dinsdag in het oosten en zuiden
slechts 5 graden maximum, waarmee deze stre
ken tot de koudste delen van Europa behoor
den met 's nachts plaatselijk nog 2 graden vorst.
Woensdag kwam een warmtefrontje opdringen
en eerst daarachter kwam de lente te voorschijn.
Het is niet uitgesloten dat bij een wind uit
zuidelijke richting het kwik tegen het einde van
de week een snelle uitschieter te zien gaat ge
ven met in het binnenland al een maximum dat
tussen de 17 en 20 graden komt te liggen.
Het is een abnormaal lange koudegolf ge
weest, de langste sinds 1865, op de voet gevolgd
door 1917 toen het voorjaar ook een grote te
leurstelling werd. Zoals reeds uit vergelijkingen
bleek, werd de zomer die erop volgde, meestal
warm, soms zelfs zeer warm. Dit is echter geen
garantie, want er zijn evengoed enkele, hoewel
minder, ongustige voorbeelden aan te halen.
(Van onze Parijse correspondent)
CHAMONIX Terwijl in Frankrijk aller ogen gevestigd waren op wat
er gebeurt met de drie Amerikanen in de Apollo-13, heeft een lawine in het
hooggebergte van Savoye bij Chamonix een sanatorium weggevaagd. Het
juiste aantal slachtoffers is nog niet bekend, maar men schat het aantal
doden op ongeveer 70, onder wie 56 kinderen en 13 verpleegsters. Gister
morgen had men zes doden geborgen en 3 overlevenden, alle drie verpleeg
sters, en waarschijnlijk de enige overlevenden.
Een beeld van de ravage
Om half een begonnen in de dalen
bij Chamonix alle sirenes te loeien.
Men wist toen nog niet wat er gaan
de was, want het kon van alles zijn:
brand of explosie in een van de vele
fabrieken. Maar lang duurde de on
zekerheid niet, want het was ander
maal wat men in het hooggebergte
noemt „de witte dood". Om drie uur
in de nacht had men zekerheid: het
sanatorium op de Roc-du-Fiz, op 1500
meter hoogte, tegenover de Mont
Blanc, een betonnen gebouw van
twee verdiepingen, was door een la
wine met de grond gelijk gemaakt.
Er waren op dat uur 77 vermisten.
Tot hen behoorden 56 kinderen in de
leeftijd van 6 tot 15 jaar en 13 ver
pleegsters.
Het was ditmaal geen poeder
sneeuw zoals in februari van dit jaar
bij Val d'Isère, toen eveneens door
een lawine 39 mensen gedood en 40
werden gewond. Bij poedersneeuw
ontstaan vaak luchtgaten, waarin
voldoende verse lucht zit om het lang
te kunnen uithouden zonder te stik
ken.
Thans kwam op het sanatorium,
waar tuberculosekinderen worden
verpleegd, een massa sneeuw omlaag,
vermengd met rotsblokken en mod
der, waardoor een compacte massa
wordt gevormd, die zo hard is als ce
ment en waar reddingsploegen met
hun houwelen bijna niet door kun
nen komen. Men moet zich voorstel
len, dat alle slachtoffers begraven
MEER DAN zestig Britse kerkelijke
leiders hebben gisteren de regering
verzocht het gebruik van het zoge
naamde CS-gas te verbieden. Dit
wordt gebruikt bij het bestrijden van
relletjes.
liggen in een ontzaglijke grote doods
kist vam keihard cement.
In Val d'Isère werden de slachtof
fers door de lawine overvallen tij
dens het ontbijt. In het sanatorium
lag iedereen in diepe slaap. De kin
deren sliepen in het hoofdgebouw, de
verpleegsters en het verdere toe
zichthoudend personeel in een bij
gebouw, 200 meter verder weg.
Geblokkeerde wegen en slechte te
lefoonverbindingen bemoeilijken het
eerste reddingswerk.
Om 9 uur donderdagmorgen waren
omstreeks 500 gendarmes, brand
weerlieden en vrijwilligers bezig met
het zoeken naar overlevenden. Hier
en daar hoorde men onder de
sneeuwmassa hulpgeroep, maar het
was duidelijk, dat aan het bergen
van overlevenden niet meer te den
ken viel. Op dat uur lagen de slacht
offers al negen lange uren bedolven.
Helikopters hebben gemeld dat
nieuwe laiwines te verwachten zijn,
zodat ook het leven van de reddings
ploegen gevaar loopt. Er ligt betrek
kelijk weinig sneeuw op de bergen,
maar overal kan men op de rotsen
enorme stukken aarde zien die ieder
ogenblik kunnen loslaten om naar
beneden te rollen. Tegen hun kracht
en snelheid is geen enkel dennebos
bestand. Er werd over gedacht of het
niet beter zou zijn de nog dreigende
lawines te provoceren en hen kunst
matig omlaag te halen.
(ADVERTENTIES)
at
KORTE BRUGSTRAAT 1 BREDA
mini
Doetinchem Emmeloord 's Heer Arendskerke Midderimeer Dronten Finsterwolde
