Scheiding
inCHU
bleef uit
8
Melanie met hindernissen
NIXON LANCEERT PLAN VOOR RUIMTETRIP
Grote investeringen
scheepsmagnaten
in Griekenland
Vakbonden vragen
procent per 1 april
STUNTTEAM OEFENT VOOR DEBUUT
Sneeuw
ln t kort
Ruimtestation
Overeenstemming
grafische c.a.o.
Witteveen naar
Suriname
Man mishandelt
vrouw en zoontje
Bomontploffingen
in Noord-Ierland
Kiesrecht
Pistool
Regionale c.a.o. Kanaalzone
FRANSE JURISTEN:
Martelingen in
gevangenissen
van Brazilië
Jeugdlonen
Horecaf-protest
bij G.S. Zeeland
Be j aardentehuizen
Vereniging
bezorgd
Maandag 9 en dinsdag 10 maart 1970
DE VRIJE ZEEUW
(Van onze redactie buitenland)
KEY BISCAYNE President
Nixon heeft gezegd dat de VS in
1972 moeten beginnen met de
plannen voor een trip van onbe
mande ruimtevaartuigen in de
zeventiger jaren langs Jupiter, Sa-
turnus, Uranus, Neptunus en Plu
to.
„De positie van de planeten later
in dit decennium biedt een unieke
kans missies uit te zenden". Die mis
sies zouden afstanden afleggen van
bijna 5 miljard kilometer. Een ruim
tevaartdeskundige van de Nasa schat
te de duur van zo'n reis op elf jaar.
Als doel op langere termijn noem
de Nixon een bemande vlucht naar
en landing van de mens op Mars. Hij
gaf hiervoor geen tijdslimiet zoals
vice-president Agnew heeft gedaan,
toen hij pleitte ovor een landing op
Mars in het begin van de tachtiger
jaren. De kosten van een dergelijk
programma zouden zo laag mogelijk
gehouden moeten worden, aldus
Nixon..
Nasa-directeur Thomas O. Paine
heeft verklaard dat een beslissing
over het zenden van een bemand
ruimteschip naar Mars niet voor
1976 hoeft te worden genomen. De
positie van Mars ten opzichte van de
aarde, die Marsreizen mogelijk
maakt, zal zich voordoen in 1983,
1986 en 1988. Voor een Marsreis met
succes ondernomen kan worden, moet
eerst een veilig pendelsysteem en
een lanceerstation in de ruimte wor
den ontwikkeld, aldus Paine, terwijl
ook 'een door kernenergie voortge
dreven raket noodzakelijk zal zijn.
Nixon heeft verder bekend ge
maakt dat de VS bouwen aan een
„experimenteel ruimtestation", dat
binnen enkele jaren klaar is voor
lancering. „Wij verwachten dat in het
komende decennium mensen maan
den achtereen in ruimtewerkplaatsen
zullen werken," aldus de president.
Als onderdeel van een programma
van zes punten noemde Nixon na
drukkelijk de uitbreiding van prak
tische toepassingen van de ruimte
technologie als de metereologie, de
communicatie, de navigatie, de con
trole op het verkeer in de lucht, het
onderwijs en de defensie. Tenslotte,
aldus de Amerikaanse president,
moet de internationale samenwerking
in de ruimtevaart bevorderd worden
ATHENE (DPA) De Griekse
regering heeft zaterdag bekendge
maakt, dat overeenkomsten zijn ge
sloten met de twee grote reders,
Aristoteles Onassis en Stavros Niar-
chos, over investeringen van samen
ten minste 800 miljoen dollar.
Onassis heeft zich verplicht in
dustriële investeringen van 600 tot
629 miljoen dollar te verrichten. Hij
mag nu een derde aardolieraffinaderij
in Griekenland bouwen, die jaarlijks
7,5 tot 10 miljoen ton ruwe olie kan
verwerken.
Niarchos, wiens overeenkomst bin
nenkort wordt ondertekend, moet de
al bestaande staatsraffinaderij voor
tweederde overnemen en de capaci
teit, die nu 1,8 miljoen ton ruwe olie
per jaar bedraagt, opvoeren tot 4,5
miljoen. De reder heeft zich verplicht
investeringen in Griekenland te doen
van minstens 200 miljoen dollar.
De Griekse regering legde er in
haar verklaring de nadruk op, dat dit
de tot nu toe grootste investerings
overeenkomst van Griekenland is. De
maatregelen moeten bijdragen tot
verhoging van de levensstandaard
van het Griekse volk en tot bespoe
diging van het volledig lidmaatschap
van de E.E.G., zegt zij.
Onassis zal in Megara, ten westen
van Athene, een aluminiumindustrie
en een grote krachtcentrale bouwen.
Hij moet de voor zijn fabrieken niet
benodigde elektriciteit aan de rege
ring leveren voor de laagste prijs, die
Griekenland tot nu toe heeft gekend.
Bovendien kan Onassis volgens de
overeenkomst kiezen uit een lijst van
projecten, om het investeringsbedrag
van 600 tot 620 miljoen dollar te be
reiken De olieraffinaderij en de een
trale moeten in '7? klaar zijn Stavros
Niarchos, die met zijn concurrent en
voormalige zwager Onassis een har
de strijd heeft gevoerd om de derde
olieraffinaderij, zal zijn investeringen
o.a. in de uitbreiding van zijn scheeps
werf in Skaramanga, bij Athene, ste
ken in een raffinaderij voor smeer
olie. Verder zal hij zich bezighouden
met de bouw van een grote staalfa
briek, in zoverre het nog „zwevende"
project moet worden uitgevoerd.
De overeenkomsten bevatten uit
voerige garantiebepalingen. Zo moe
ten de reders de overheid 15-jarige
kredieten in deviezen waarborgen,
wanneer hun investeringen onder de
afgesproken hoogte blijven.
Vooruitzichten
voor dinsdag
en woensdag,
opgesteld door
het K.N.M.I. op jl"'|
zondag: JtjJk. ttiil Mi
Enkele ffijjj* mmm Jj^jïra
sneeuwbuien IHIM^MlUllu^^MH1
en in de nacht
overwegend lichte vorst.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor dinsdag: aantal uren zon: 1
tot 6; min.-temp.: 1 tot 5 graden on
der normaal; max.-temp.: 1 tot 5 gra
den onder normaal; kans op een dro
ge periode van minstens 12 uur: 70
procent; kans op een geheel droog
etmaal: 40 procent.
Voor woensdag: aantal uren zon:
1 tot 7; min.-temp.: 0 tot 5 graden
onder normaal; max.-temp.: 0 tot 4
graden onder normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur:
80 procent: kans op een geheel droog
etmaal: 60 procent.
(Van onze redactie binnenland)
ROTTERDAM De grafische
werkgevers- en werknemersorganisa
ties hebben overeenstemming bereikt
over een nieuwe c.a.o. voor het tech
nisch personeel en de chefs. De nieu
we c.a.o. is van kracht per 1 februari
en geldt voor één jaar.
Er is overeengekomen een werke
lijke loonsverhoging van 5 procent,
terwijl een reële inkomensverbete
ring veilig is gesteld door de lonen
met max. tweemaal 4 procent bij te
sturen per 1 juli en 1 november, als
het prijsverloop daartoe aanleiding
geeft. De vakantietoeslag is verhoogd
tot 3% maal het weekloon. De leef
tijd waarop het volwassen loon
wordt bereikt wordt teruggebracht
tot 22 jaar. De vakantie voor alle
werknemers zal in 1971 met één dag
worden verlengd. In dagbladonder
nemingen zal voor de vrijdagnacht
dienst een extra toeslag van 50 pro
cent gaan gelden. De arbeidstijdver
korting tot 4214 uur per week is
reeds per 1 februari ingevoerd.
SEPPE Op Seppe oefent
Nederlands jongste „kunstvlieg
formatie", de „Red Eagles" voor
het eerste optreden van het pas
gevormde team op 30 mei op het
Groningse vliegveld Eelde.
De Red Eagles vliegen met
Bölkows, een licht sportvlieg-
tuig dat op Seppe ook als in
structievliegtuig wordt gebruikt.
Mentor van het team is „King"
Gravemaker. De leden zijn (op
de foto van links naar rechts)
Kees Dankers, Johan van Kuijck,
Joop Ferwijs en Guy Dinnesen.
DEN HAAG (ANP) De minister
van Financiën, dr. H. J. Witteveen,
zal begin april een oriëntatiebezoek
aan Suriname brengen, aldus heeft
de Surinaamse vice-premier en mi
nister van financiën, H. S. Radha-
kishun, bij zijn vertrek naar New
York meegedeeld.
In New York zal minister Radha-
kishun met de directie van twee gro
te bankinstellingen overleg plegen.
Ook zal hij er vertegenwoordigers
van verschillende bauxiet- en alumi-
niummaatschappijen die belangstel
ling hebben voor Suriname te woord
Minister Radhakishun verklaarde
bij zijn vertrek op Schiphol bijzon
der tevreden te zijn over zijn bezoek
aan Nederland.
(Van onze correspondent)
TILBURG Verdacht van poging
tot zware mishandeling van zijn 30-
jarige vrouw en hun driejarig zoon
tje, is aangehouden de 33-jarige Til-
burger L. de K. De man had een zeer
kwade dronk over zich en zocht ru
zie met zijn vrouw, die hij in eerste
instantie met een stoelpoot te lijf
gjng-
De man begaf zich toen een tijd
lang buiten de echtelijke woning,
maar bleek bij zijn terugkeer geen
spat te zijn opgeknapt. Eerst name
lijk duwde hij zijn zoontje met het
gezicht in de kokosgangmat. Daarna
greep hij zijn vrouw, die al bont en
blauw was geslagen, in de nek en
drukte haar met het hoofd door een
ruit, waardoor zij een heftig bloe
dende wond opliep. Moeder en kind
moesten zich onder medische behan
deling stellen.
(Van onze redactie buitenland)
BELFAST In Noord-Ierland
zijn dit weekeinde twee bomaansla
gen gepleegd, die slechts schade ver
oorzaakten.
In Belfast ontploft een bom op het
terrein van een spinnerij. In Donagh-
more kwam bij het huis van het na
tionalistische parlementslid J. Austen
Curris een projectiel tot ontploffing.
Er sneuvelden drie ruiten. Curtis
heeft meegedeeld dat hij de laatste
dagen telefonisch is bedreigd.
(Van onze parlementaire redactie)
ROTTERDAM De Christelijk Historische Unie heeft op een bui
tengewone algemene vergadering in Rotterdam een hernieuwd be
ginselprogram vastgelegd. De door velen verwachte scheiding der
geesten is daarbij uitgebleven, 's Morgens had de progressieve vleugel
van de partij, bestaande uit de Christelijk Historische Jongeren Or
ganisatie, op enkele punten winst geboekt, 's Middags diende de be
houden stroming, centrum - gespreksgroep het „Comité 31 januari"
een motie in, waarin staat, dat „vooruitstrevende politiek" waar
toe de unie in december 1967 had besloten niet vertaald mag wor
den in „politiek met socialistische tendenzen".
De motie kon echter statutair niet
in stemming komen, omdat zij was
ingediend door ir. Byl van de Cen
trum-gespreksgroep en niet namens
een kiesvereniging. Daarmee was hij
onklaar gemaakt voordat hij effectief
had kunnen worden. Fractievoorzit
ter in de Tweede Kamer Mellema,
kon na afloop van de bijeenkomst
gerustgesteld en met voldoening con
stateren dat de CHU de eerste partij
is, die met het oog op de verkiezin
gen van dit en volgend jaar een
nieuw partijprogram op tafel heeft.
De onderlinge discussie is echter
nog niet afgelopen. Jongerenvoorzit-
ter Koos Huysen liet weten dat de
CHJO het vastgestelde beginselpro
gram weliswaar aanvaardt, maar het
onmiddellijk weer ter discussie zal
stellen. „Wij aanvaarden het alleen
als een momentopname en wij zullen
het onmiddellijk op de helling zet
ten", zei Huysen na afloop. Het „Co
mité 31 januari" echter wilde het
nieuwe program vijf jaar ongewij
zigd laten. Op 23 mei a.s. is er op
nieuw een algemene unie-vergade
ring, dan de jaarlijkse. Delen van het
partijprogram moeten dan nog vast
gesteld worden. Het si daarom niet
uitgesloten dat in mei alsnog een
breuk optreed, die dan waarschijnlijk
zal resulteren in het uittreden van
rechts
Een belangrijk winstpunt van links
was de verlaging van de kiesgerech
tigde leeftijd tot 18 jaar. Drs. D.
Schouten, woordvoerder van de Cen
trum-gespreksgroep, vreest hiervan
een toeneming van extremistische
stromingen.
Niet aangenomen werd een jonge
ren-voorstel om het woord „beginsel"
in het progam te schrappen en de uit
gangspunten van de CH-politiek in
moderne en minder bijbelse bewoor
dingen te beschrijven. De grote meer
derheid van de vergadering koos ech
ter voor handhaving van de oorspron
kelijke tekst, waarin staat dat de over
heid godsdienares is en niet alleen
aan de gemeenschap maar vooral aan
God verantwoording voor bestuurs
daden moet afleggen.
Succes hadden de jongeren met 'n
voorstel om een beperkt districten
stelsel in te voeren. In het ontwerp-
program werd gekozen voor „een stel
sel van evenredige vertegenwoordi
ging". Drs. Schouten en de zijnen was
dit niet duidelijk genoeg. Zij wilden
de formulering: „Het bestaande stel
sel van evenredige vertegenwoordi
ging". Lijnrecht hiertegenover stond
het jongeren-voorstel. Dit wil een be
perkt aantal districten, waarbij lijst-
verbindingen binnen het district mo
gelijk zijn, lijstverbindingen over de
districtsgrens heen echter niet. Het
jongerenvoorstel werd aangenomen,
Fractievoorzitter Mellema beloofde
de CH-leden dat de fractieleden voor
de Kamerverkiezingen van volgend
jaar hun nevenfuncties openbaar zul
len maken.
Weinig succes oogste de jongeren-
vleugel met het voorstel de jeugdlo
nen af te schaffen en iedereen vanaf
21 jaar het recht op een minimumloon
te garanderen. De vergadering was
het met het partijbestuur eens dat
een dergelijk artikel niet in een be
ginselprogram thuis hoort.
Het kabinet-De Jong maakt een uit
gebluste indruk. Dat zei Arjos-voor-
zitter Hans de Boer aan het begin van
de jaarvergadering van de AR-jon-
geren. Hij vond het niet nodig dat
het kabinet zijn vier jaren tot de
verkiezingen in 1971 uitzit. De ArjoS-
voorzitter zei sterk de indruk te heb
ben dat alleen de leden van het ka
binet dat willen.
DE NEDERLANDSE ambassadeur in
Parijs, mr. A. W. C. baron Bentinck
van Schoonheten, is zaterdagmorgen
overleden. Hij was 64 jaar. In 1963
werd de overledenen benoemd tot
ambassadeur in Parijs.
HET LONDENSE vliegveld Heath
row is zaterdag tot acht uur 's avonds
open geweest. De luchthaven was
's nachts gesloten wegens een sta
king van brandweerlieden.
Wij hebben in 1967 het kabinet-De
Jong niet met vuurwerk begroet. En
tot nog toe is het beleid niet zo ge
weest dat we het alsnog willen ont
steken. zei De Boer. Veel waardering
had hij voor ministers als Klompé,,
Bakker, Udink en Veringa, die uit
stekend werk hebben gedaan. Maar
als geheel is de ploeg aan zijn eind.
„In het begin dachten we nog dat de
magische krachten van teamleider De
Jong het vuur erin zou brengen. De
premier schijnt echter steeds sterker
heimwee naar zijn onderzeeboot te
krijgen. Ik vind tenminste dat hij in
zijn beleid steeds verder wegzakt".
Een spoedig vertrek van 't kabinet-De
Jong zou de Arjos-voorzitter goed
doen, zei hij in zijn „zwanenzang'
De Boer legde namelijk zijn voorzit
tersfunctie neer.
In Amsterdam heeft D '66-fractie-
leider Van Mierlo gezegd dat hij lie
ver met de PvdA dan met de WD
in zee gaat. „Als men mij het pistool
op de borst zet zal ik uit overmacht
de PvdA kiezen. De mentaliteit van
de PvdA-fractie ligt mij persoonlijk
aanzienlijk beter dan die van de VVD-
fractie", aldus de heer Van Mierlo.
Hij had eerder gezegd dat een der
gelijke uitspraak vn zijn partij echter
niet spoedig is te verwachten. „Er valt
op dit ogenblik niets te kiezen".
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Op een bijeen
komst van werknemers bij de zes
grote bedrijven in de Kanaalzone
is besloten bij de onderhandelin
gen voor de nieuwe c.a.o., die per
1 april in moet gaan, een loons
verhoging van circa 8 procent te
vragen.
De drie samenwerkende vakbon
den: de katholieke bonfj „St-Willi-
brordus", de algemene Bedrijfs
groepen Centrale en de Christelijke
Bedrijfsgroepen Centrale zullen op
zeer korte termijn met de werkge
vers in onderhandeling treden over
de nieuwe voorstellen. De regionale
C.A.O. geldt voor ongeveer 2200 tot
2400 werknemers bij N.S.M., de co-
kesfabriek, Zuid-Chemie, glasfa
briek, stijfsel- en glucosefabriek en
meelfabriek.
Verder is gesteld tijdens de bij
eenkomst, zaterdag, in de foyer van
het Zuidlandtheater, dat de reële
loonstijging voor het nieuwe C.A.O.-
jaar minstens i procent moet be
dragen Zou bijvoorbeeld de prijs-
DE LANCERING van de Westduitse
kunstmaan Dial, die vandaag met
een Franse Diamant-B-raket omhoog
zou worden gebracht, van de raket
basis Kourou in Frans-Guyana, is tot
dinsdag uitgesteld. Er is een fout in
de tweede rakettrap ontdekt.
BIJ EEN brand in New York zijn
vrijdagavond zeven kinderen omge
komen. Volgens de brandweer had
den ze gered kunnen worden, als
deze niet weggeroepen was voor een
vals alarm.
IN PRETORIA zijn tien Jehova's ge
tuigen veroordeeld tot vier maanden
gevangenisstraf, omdat zij weigerden
helmen en overalls te dragen in de
gevangenis, waar ze wegens dienst
weigering zaten.
PENNY DURBIN, een van de maan
dag in Decatur (Illinois) geboren
Siamese tweeling, is vrijdag overle
den na een operatie, waarbij de meis
jes, die van borst tot buik aan elkaar
gegroeid waren, werden gescheiden.
PARIJS (RTR) Twee Franse
juristen, die zijn teruggekeerd van
een bezoek aan Brazilië, waar zij een
onderzoek hadden ingesteld naar de
behandeling van politieke gevange
nen, hebben verklaard dat martelin
gen van gedetineerden in dit land
geregeld voorkomen.
De twee juristen vertegenwoordig
den het internationale secretariaat
van katholieke juristen en de Franse
afdeling van Amnesty International.
Op een persconferentie in Parijs
verklaarden zij tijdens hun verblijf
in Brazilië, van 25 februari tot 5
maart, gesproken te hebben met bur
gerlijke en kerkelijke autoriteiten
zowel ate met familieleden van po
litieke gevangenen.
Zij waren daarbij tot de slotsom
gekomen dat het martelen van deze
gevangenen in Brazilië algemeen
wordt toegepast. De twee juristen
hebben hun bevindingen gerappor
teerd aan de Braziliaanse minister
van justitie, die de zaak zou onder
zoeken.
stijging vijf procent bedragen, dan
wordt een uitkering-ineens gevraagd
van één procent. Daarna willen de
werknemers een salarisoptrekking
van één procent. Dit om de slechte
periode in het afgelopen C-A.O-
jaar goed te maken. Er schoot toen
bijna geen reële loonstijging over.
Verder is de arbeidstijdverkorting
een punt. Als stap verder naar de
40-urige werkweek wordt voor het
komende C A.O.-jaar 41,25 uur w?r"
ken voorgesteld. Nu bedraagt dat
42,50 uur. De vakantietoeslag moet
van 6 op 6,8 procent worden ge
bracht.
Belangrijk voor de jonge werkne
mers is de clausule, die de vakbon
den opgenomen willen zien, van het
recht op vorming en vakonderwijs
vo-r de jongeren. De grens van de
jeugdlonen dient van 23 respectieve
lijk tot 22 en 23 jaar te worden te
ruggebracht. Dit als een overgangs-
stap tot 21 jaar, wat betreft de af
schaffing van het jeugdloon voor de
ongeschoolde werknemer. Deze eer
dergenoemde regeling houdt tevens
in, dat de jeugdlonen in percentages
zullen opschuiven. Een ander be
langrijk voorstel van de werknemers
is een verbetering van de pensioen
regeling. De vakantie wil men van
16 tot 17 dagen uitgebreid zien. Eni
ge amendementen uit de vergade
ring er waren 200 belangstellen
den waren de leeftijdsverlaging
van het jeugdloon en een betere re
geling van de ploegendienst, name
lijk van vier naar vijf ploegen.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES In een schrijven aan alle
leden van het college van Gedepu
teerde Staten van Zeeland heeft de
„Horecaf" (Nederlandse bond van
werkgevers in hotel-restaurant-café
en aanverwante bedrijven) geprotes
teerd tegen het feit dat een aantal
leerlingen van de „De Ruyterschool"
uit Vlissingen de bediening zullen
verzorgen van de lunch die de geno
digden aangeboden zullen krijgen in
het internaat „Onze Vloot" in Vlis
singen, wanneer op woensdag II
maart de tweede dubbeldeksveerboot
„Priils Willem-Alexander" officieel
zal worden overgedragen.
De „Horecaf" protesteert met klem
tegen deze, zoals zij het uitdrukt, pa
ra-commerciële activiteit op het hore-
cagebied. In haar brief memoreert zij
dat de toestand in de Zeeuwse horeca
bedrijven verre van rooskleurig te
noemen is, en het serveren van een
lunch zoals bovenomschreven een
vorm' van oneerlijke concurrentie is.
De „Horecaf" besluit haar brief
met de opmerking dat bij vorige
overdrachten steeds de Zeeuwse ho
recabedrijven werden ingeschakeld
voor de verzorging van lunches e.d.
Een opdracht zoals deze zou ook
dit keer door vele bedrij
ven en hun personeel dankbaar zijn
aanvaard.
(Van onze redactie binnenland)
DEN HAAG De contactcom
missie landeljjke organisaties van
bejaardentehuizen heeft in een tele
gram aan minister Schut grote be
zorgdheid uitgesproken over de
maatregelen om de uitgifte van be
jaardentehuisbedden in 1970 te be
perken tot 5600.
De vereniging waarin de vier
landelijke organisaties van bejaar
dentehuizen, waarin ongeveer 75.000
bejaarden worden verzorgd, samen
werken vreest voor niveauverla-
ging van het verzorgingspeil in de
20-30 procent van de tehuizen, die
vervangen moeten worden.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM De concertzalen van de drie grote steden zijn dit weekend gevuld met het machtige stemge
luid van het Amerikaanse zangeresje Melanie. In Amsterdam moesten de toehoorders dicht om haar heen komen
zitten omdat de gammele geluidsinstallatie van het Concertgebouw bezweken was. Ook zonder microfoon bleek
Melanie echter ruimschoots in staat een volle zaal te bespelen.