Jeugd- en muziekavond
in Middelburg afgelast
„Hoer" waar je warm
noch koud van wordt
LUCT0R
„KVP-topman belastert
ex-partijgenoot op
ordinaire wijze"
Sneeuw
PREMIERE NIEUW STUK VAN CLAUS
Je merkt niet zo heel
veel van de muur...
nstuif zeeland
NA INSPRAAK-RELIN SCHOUWBURG
GESCHENKEN
INSCHRIJVINGEN IN
HANDELSREGISTER
Geen breuk
PPR IN OPEN BRIEF:
REEKS INBRAKEN
IN KAPELLE
Kees Courtin bezocht
West- en Oost-Berlijn
VAN MENSEN DINGEN EN DADEN
Botsingen in Terneuzen
Vooral uw autobanden
Zaterdag 3 januari 1970
DE VRIJE zeeuw
(ADVERTENTIE)
KORTE NIEUWSTRAAT 21
Hulst, tel. 2478-3558, b.g.g. 2209
TERNEUZEN In het handels
register van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken voor Zeeuwsch-
Vlaanderen werden de volgepde on
dernemingen ingeschreven10266
Veehandel A. A. Geénsen-van Gassen,
Vylainlaan 12, St.-Jansteen (Handel
in en import en export van paarden,
hoornvee, varkens en schapen).
10267: Loonwerkbedrijf „Maatschap
Buijze", Krabbendijk 2, Groede.
(Loonwerkbedrijf in de landbouw,
landbouwbedrijf, handel in stro)
Venn. M. I. en A. Buijze.
(Van een onzer verslaggevers)
MIDDELBURG Vernielin
gen, die op de avond van 29 de
cember in de schouwburg te Mid
delburg werden aangericht door
jeugdige personen, zijn er de oor
zaak van geweest, dat een door de
stichting Jeugd en Muziek georga
niseerde filmvoorstelling gister
avond niet is doorgegaan.
Het bestuur van de stichting „De
Middelburgse Schouwburg", dat dit
besluit heeft genomen, wil eerst af
doende garanties, dat rellen, zoals
die van de 29e. zich niet meer kun
nen voordoen. „Jeugd en Muziek",
dat op de bewuste dag de schouw
burg gebruikte voor een muziek- en
popfestival, zal waarschijnlijk maan
dag a.s. met het bestuur van de stich
ting „De Middelburgse Schouwburg"
over deze kwestie spreken.
De verantwoordelijkheid van
„Jeugd «n Muziek" voor de gang
van zaken in de schouwburg, is eer
der formeel dan feitelijk. Het waren
leden van de Socialistische Jeugd,
de BBK, en de jeugdsoos „Prova-
dya?", die door het verstoren van
de normaal aanwezige prettige sfeer
hun opvattingen omtrent vernieuwing
van het schouwburgbeleid onder de
aandacht van de aanwezigen wilden
brengen. Daarbij sneuvelde er een
ruit ter waarde van f 870,-. Een hon
derd jaar oud servies, uit het parti
culier bezit van mevrouw Radema
ker, echtgenote van de pachter van
de schouwburg, werd vernield, waar
na de stukken in een der toiletten
werden gegooid zestig glazen sneu
velden en doo.r het afsteken van rot
jes ontstonden er hrandgaten in het
vaste tapijt op de vloer.
Het bestuur van de stichting „De
Middelburgse Schouwburg" wil geen
breuk met „Jeugd en Muziek". Se
cretaris C. B. Bisschop van het
stichtingsbestuur is er vrijwel zeker
van, dat er tussen het schouwburg
bestuur en „Jeugd en Muziek" over
eenstemming zal worden bereikt, om
dat van beide kanten de goede wii
daartoe stellig aanwezig is.
„Jeugd en Muziek" heeft van haar
kant inmiddels verontschuldigingen
over het gebeurde aangeboden. Hoe
wel deze organisatie met haar 900 le
den tegen de bestaande normen van
beheer van de schouwburg ook be
zwaren koestert, vindt zij de emotio
nele en gewelddadige aanpak van 29
december laakbaar en schadelijk voor
het zakelijk denken, dat geboden is op
het gebied van „multi purpose" ge
bruik van de schouwburg.
Wat dit laatste betreft, zijn er na
mens de „activisten" eisen aan b.
e nw. van Middelburg en aan het
schouwburgbestuur gesteld. Deze ei
sen die volgen uit het beraad, dat na
de rumoerige popvoorstelling van
maandag 29 december Is gehouden
en waaraan honderd personen hebben
deelgenomen, luiden:
1. Uit alle organisaties die van de
schouwburg gebruik maken of ge
bruik willen maken, wordt een nieuw
democratisch bestuur gekozen.
2. De heer Rademaker (pachter
van het gebouw) zal zich, wat zijn be
heerstaken betreft, moeten beperken
tot het café-restaurantbedrijf.
3. De prijzen van de consumpties
dienen te worden verlaagd.
4. Er moet een artistiek directeur
komen.
5. De drempelvrees, die bij veel men
sen nog ten aanzien van de schouw
burg bestaat, moet worden weggeno-
mep door in de schouwburg manifes
taties van verschillende culturele
strekking te doen plaatsvinden.
Het geheel van eisen is er op ge
richt de schouwburg tot een cultureel
ontmoetingsceintrum voor jong en oud
te maken.
In het vorleg, dat waarschijnlijk
5 januari tussen het schouwburgbe
stuur en „Jeugd en Muziek" zal
plaatsvinden, zal het er in de eerste
plaats om gaan, een manier te vin
den voor een ongestoord verloop van
:eugdvoorstellingen in de schouw
burg. Het is evenwel mogelijk, dat
ook het vraagstuk van een nieuwe
heersvorm voor de schouwburg aan
de orde komt. De bijeenkomst is be
sloten.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Naar aanleiding van de
reactie, die de kringvoorzitter van de
Zeeuwse K.V.P., drs. W. Lockefeer,
onlangs gaf in een interview met De
Stem op het vertrek van het KVP-
statenlid J. v.d. Voorde, die nu lid
is van de P.P.R. en lijstaanvoerder
voor de komende Provinciale Staten
verkiezing voor deze partij stelt het
bestuur van de P.P.R. in Zeeland in
een open brief het volgende:
„Met verbazing heeft het P.P.R.-
bestuur kennis genomen van de
scheldtirade van de K.V.P.-kring-
voorzitter drs. Lockefeer. In verband
met de overgang van de heer J. v. d.
Voorde, ex-KVP-statenlid, naar de
P.P.R. gebruikte de heer Lockefeer
scheldwoorden als verraad, rugge-
graatloos, vaandelvlucht en zelfs ju
daskus".
„Onze verbazing spreken wij uit,
omdat hier door een KVP-topman op
ordinaire wijze een persoon wordt
belasterd, die op bewonderenswaar
dige wijze zijn hele werkkracht in
dienst van de gemeenschap heeft ge
steld. Een man ook, die bereid -is de
minst draagkrachtigen van onze sa
menleving behulpzaam te zijn. Een
zeer gewaardeerd N.K.V.-bestuur-
der'
„De scheldtirade", zo luidt de brief
verder „van de heer Lockefeer is dan
ook alleen maar te verklaren, wan
neer men bedenkt, welk een verlies
zo'n man voor de KVP betekent Dit
rechtvaardigt de negatieve interpre
tatie echter geenszins"
„Nu de heer Lockefeer op een der
gelijke wijze pretendeert de K V P -
kiezers te kunnen vertegenwoordi
gen, moet dit voor vele potentiële
KVP-kiezers aanleiding zijn zich nog
Vooruitzichten
Jl voor zondag
en maandag,
Knke,e sneeuw-
om het
vriespunt tot lichte vorst. In het bin
nenland plaatselijk matige vorst.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor zondag: aantal uren zon 1
tot 4: min.-temp. van ongeveer nor
maal tot 5 graden onder normaal;
max.-temp. 0 tot 6 graden onder nor
maal; kans op een droge periode van
minstens 12 uur 60 procent; kans op
een geheel droog etmaal 30 procent.
Voor maandag: aantal uren zon 0
tot 4: min.-temp van 0 tot 6 graden
onder normaal; max.-temp van 0 tot
6 graden onder normaal; kans op een
droge periode van minstens 12 uur
60 procent; kans flp een geheel droog
etmaal 30 procent.
eens te bezinnen op hun politieke
keuze".
„De Zeeuwse bevolking verdient in
onze ogen een waardiger vertegen
woordiger in de Provinciale Staten.
De enige verdienste van deze scheld
tirade schuilt o.i. dan ook hierin, dat
steeds meer mensen tot een PPR toe
treden. Een verdienste, die voor het
KVP-bestuur echter aanleiding moet
zijn tot een ongeschiktheddsverklaring
van drs. Lockefeer."
„De cumulatie van de functies van de
KVP-kringvoorzitter en kandidaat
G.S. zullen er echter wel borg voor
staan, dat zoiets niet gebeurt"
Over het vertrek van de heer v. d.
Voorde schrijft het PPR-bestuur het
volgende:
„Het is een democratisch recht van
een ieder om van politieke partij te
mogen veranderen. Wanneer drs.
Lockefeer de ledenliist en de laatste
stemuitslagen nog eens overziet, dan
zal hij tot de conclusie komen, dat
reeds zeer velen de KVP verlaten
hebben. Dit minder omdat al deze
mensen van politiek inzicht veran
derd zijn dan wel omdat de KVP zelf
is veranderd".
„Als voorbeelden van deze gewij
zigde KVP-koers willen wij noemen;
Het stemmen van de KVP tegen on
derwijs aan werkende jongeren, de
loonwet, de kwestie van inspraak en
structuurwijziging, de woningbouw,
die voor de gewone man niet meer
betaalbaar is en als klapstuk de b.e-
lastingvers-huiving, hetgeen groten
deels ten koste gaat van de minst-
draagkrachtigen"
Voor de hand liggend is do vraag
of met de vele kiezers nok de heer
V.d. Voorde om deze reden de KVP
verlaten heeft Het besluit van de
heer V. d Voorde zou dan wei eens
kunnen betekenen, dat hij zijn kie
zers trouw is gebleven Zijn besluit
lükt ons er derhalve een van for
maat", aldus de PPR-brief, die gete
kend is door de heer J. de Koster, te
H"lnkenszand namens het Zeeuwse
P.P R -bestuur.
(Van onze correspondent)
KAPELLE Inbrekers hebben de
afgelopen dagen hun slag geslagen in
Kapelle. Onder meer werd door het
opschuiven van een raam ingebroken
bij de fruitteler L. Dekker aan de
Postweg. Alle kasten werden nage
keken en een bedrag van 500,
werd vermist.
Bij de bloemist Hermes werd ook in
gebroken maar hier werd enkel een
spaarpot van de kinderen met plm.
25,vermist.
Verder werd uit de schuur van de
heer C. Wisse aan de Goessestraat
een slachtrijp varken gestolen Ken
nelijk is dit varken ter plaatse dood
gestoken en toen vervoerd.
De politie heeft deze inbraken in on
derzoek.
(Van onze kunstredactie)
EINDHOVEN „Ik ben goed ge
voed en toch. niet voldaan", zegt de
Romeo (Calisto) in „De Spaanse
Hoer" van Hugo Claus, waarvan op
Nieuwjaarsdag in Eindhoven de pre
mière ging. Goed gevoed en toch niet
voldaan. Met dit overigens zeer
menselijk gevoel werden we door
Claus weer dit „wereld-bordeel" in
gestuurd om verder te hoereren aan
onze dagelijkse bezigheden en hebbe
lijkheden. Goed gevoed door de rijke
taalstroom van Claus en het goede
spel van Globe, maar niet voldaan
door de totaliteit, die als een prak
van vermtellectualiseerde en vermo-
raliseerde Boeren-Breugel-wijsheid
nogal zwaar op je maag komt te lig
gen
De bron voor dit spel was het boek
La Celestina van De Rojas, die daar
in jonge en onervaren minnaars wil
waarschuwen voor allerlei gevaren.
Verwijzend naar deze bron (die
doorwerkte op de literatuur van de
15e en 16t eeuw), heeft de Spaanse
Brabander Claus er De Spaanse
Hoer van gemaakt, gepersonifieerd
in C.elestina Een spel over liefde
tot elke prijs, gevat in een aantal
waarschijnlijke en onwaarschijnlijke
scenes en gevoed met elementen uit
het klassieke, Shakespeariaanse en
commedia del arte theater. Een to
neelmatig allegaartje, waarvan het
tragische niet tragisch genoeg, het
dramatische niet dramatisch genoeg,
de komedie niet komedie-achtig ge
noeg is om blijvend te kunnen boei
en. Moeilijk verteerbaar. Een stuk
om vaax je ogen bij te sluiten om al
leen maar te luisteren naar de taal
virtuoos, die Claus is.
Claus heeft het thema, dat zo oud
als de wereld heet te zijn, willen
herschrijven in de taal van nu. Wil
len want het nu, dat hij ons op
dist is nauwelijks actueel. Natuurlijk
is de liefde met alles erom en eraan
„eeuwig actueel", maar de wijze
van benadering klinkt vaak te veel
na^r een kreterige zelfbevrijding uit
een frusterend verleden. („Dacht je
dat Goj ons het vlees niet gegeven
had om te feesten?Meisjes moe
ten niet £uis zijn; dat is een last".).
Het thema van. de Oer-Moeder is een
bekend, gegeven (ja, ook doorgetrok
ken tot in de maagd Maria), maar
te pathetisch gehouden om nog erg
boeiend te kunnen zijn. en de badi
nerende behandeling van actuele
thema's als kerk, gezag, corruptie,
religie, vrouw, is te doorzichtig
naïef om actueel te kunnen zijn, on
danks het welwillende gelach bij te
begrijpelijke mopjes. Laten we zeg
gen, dat de benaderingswijze van
Claus een wat ouder wordend pu
bliek in grote lijnen nog wel zal aan
spreken. maar jongeren hebben
daar geen boodschap aan. „Woorden
zijn wind" klinkt het. Zeg dat wel!
Maar zo js er geen hoer aan. Claus
is ondanks zichzelf, nog teveel
een oude pastoor, die een goedlach
se moraliserende preek afsteekt.
Maar houdt hem in de gaten
Globe is er met overgave tegen
aan gaan ^taan. Het kreeg van
Claus een heel wat moeilijker op
dracht mee dan de Nedèrlandse Co-
medie met Vrijdag (als je het dan
toch over volkstoneel hebt). Tegen
de wijde eindte van een tijdloos dé
cor rond de huiszetel van ons aller
Oer-Moeder werd 'niet alleen behen
dig met bedden op en af geschoven,
maar werd nog beter gespeeld, met
als ongetwijfelde hoogtepunten Ank
van der Moer als Celestina en Jeroen
Krabbé als de jongeman Calisti. Ce
lestina was niet alleen geweldig om
te zien als creatie van een echt stuk
ouderwets goed toneel, maar even
zeer om te horen als de geslepen in
carnatie van menselijke oerdriften.
Vooral na de pauze werd er rondom
haar en met haar, wat je noemt,
theater gemaakt. Te bedenken, dat
zij daags voor de première van de
trap viel en met injecties weer op
de been werd. gebracht, maakte zij
van deze rol een stuk toneel van de
eerste orde.
Jex-otn Krabbé gaf aan zijn teksten
(soms met „Hoogiied-achtige allu
res') dikwijls juist die gechargeerde
draai mee waardoor de „tragiek"
en Je .dramatiek" in die overtrok
ken toestand terecht kwam, waar
door het allemaal wel acceptabel
werd. Toen Ton Lutz en Claus sa-
Ank van der Moer als Celestina.
men met de repetities bezig waren
zei Claus tegen ons: „Lutz remt
mijn barokke instelling gelukkig wat
af; hij is seccer". Ik geloof, dat dit
jammer is geweest, want juist op de
momenten dat het stuk in de over
trokken drakerig-barokke toestand
terecht kwam won het aan geloof
waardigheid. De tekst van Claus
vraagt daarom. Als je daar als nuch
tere Hollander tegenaan staat te hik
ken, ontneem je er een magisch-rea-
lisme aan Er zou dan waarschijnlijk
ook minder aanleiding zijn om te
zeggen, dat de persiflerende opmer
kingen van Claus op het „nu" geen
hout meer snijden. De lach in de
za3l was nu ook te onderdrukt. En
ik geloof, dat Claus met dit stuk de
mensen vooral wil laten lachen om
zichzelf er het „verleden"ook al
zegt Claus dat 't stuk de toeschou
wers anders moet stimuleren dan
door de herinnering aan hun „gewo
ne" of „echte" leven. Ook gedroom
de toestanden zijn „echt".
De sereen dromerige toestand van
de Julia-Melibea (Pleuni Touw) was
echt of bijna echt (afhankelijk van
de kijxer). de schimmige hoer Clau-
dinia (Mart Gevers) was echt als
het geweten, dat als een fantoom
rond waart. Om dan verder nog
maar te zwijgen var> de lijfelijke hoe
ren door Kitty Janssen en Femke
Bfessma Eric Schuttelaar en Jero
me Reehuis vervulden de rol van
meerzinnige knechten en Henk Mo
lenberg var, de dubbelzinnige politie
commissaris.
Een première met gemengde ge
voelens Mooie taal van Claus, uit
stekend spel van Globe. Maar samen
nog geen toneel. Wat is toneel?
Daar zijn nu zeker, vele meningen
over Bij een stuk traditioneel thea
ter in ieder geval toch wel iets, dat
over het voetlicht komt. Ondanks het
voortreffelijke spel van Ank van der
Moer (en de anderen) een hoer,
waar je warm noch koud van werd.
Dat is dan te duur betaald.
HENK EGBERS.
(Van een onzer redacteur)
YERSEKE De 21-jarige Kees
Courtin uit het Zuidbevelandse
Yerseke is vierdejaars student
aan de Bredase sociale academie
Markendaal". Onlangs maakte
hij met studiegenoten een reis
naar Berlijn. Vijf dagen lang
propte hij zich vol met indrukken
zowel uit het westelijk als ooste
lijk deel van de stad. Kees be
schouwt zijn omzwervingen in de
ze door de veelbesproken en be
ruchte muur gespleten wereld, ais
zeer belangrijk voor zijn maat
schappij-visie. Hij zou willen dat
meer Nederlandse scholieren en
studenten de kans kregen om van
nabij- het verschil tussen oost en
west te proeven.
„Ik had er tevoren een eenzij
dig oordeel en een eenzijdige kijk
op", vertelt hij. „Nu sta ik er he
lemaal anders tegenover. De op
zet van de reis was ons 'n inzicht
te verschaffen in de problematiek
rond Oost- en West-Berlijn. De
eerste dag kregen we een lezing
te horen in het Informationszen-
trum van West-Berlijn. Het be
toog werd gehouden door een
Westberlijner. Ik vond het heel
goed. Je verwacht in eerste in
stantie een stuk propaganda,
maar dat was helemaal niet zo.
Wat hij zei was erg genuanceerd.
Hij beschreef de ontwikkeling
van West-Berlijn in de laatste de
cennia. We kregen volop gelegen
heid om vragen te stellen. Eén
van de problemen, due hij aan
sneed, was de sterke vergrijzing
van het stadsdeel. Men probeert
zoveel mogelijk jonge mensen
aan te trekken om wat nieuw
bloed te krijgen. Voornaamste
trekpleister is de industrie. Hij
zei echter dat het erg moeilijk is
jonge Westduitsers naar Weet-
B er lijn te krijgen".
voor het westen, maar daar heb
Ik niets van gemerkt".
„Toen ik bij de muur stond
vroeg ik me af: wat is dit voor
een politieke beslissing geweest.
Je vraagt het aan de mensen,
maar aan hen merk je al gauw
dat ze erin berusten".
Twee keer is Kees in Oost-Ber
lijn geweest. Bij Charley-check
point ging hij de grens over. Een
Oostduitse gids begeleidde hem.
„Toen we er eenmaal waren",
zegt hij, „dachten we meteen: nu
krijgen we het. De propaganda
zal wel losbarsten. Hieruit bleek
maar eens te over, hoeveel voor
oordelen wij hadden. Ik heb er
niets van gemerkt. De eerste keer
kregen we niet de kans om met
Oostberlijners te praten, maar de
tweede keer wel. We gingen toen
met een clubje van vijf. Het was
ons er om begonnen om de con
trole bij de muur aan den lijve
te ondervinden. En gecontroleerd
wordt er Op paspoorten, geld,
visum, fototoestellen enz. Je mag
op de terugweg geen Oostduits
geld meenemen. Wat je over hebt
aan Oostduits wisselgeld kun je in
een bus stoppen voor het Rode
Kruis".
„Toch voel je in Oost-Berlijn de
communistische indoctrinatie. Er
hangt overal een aparte sfeer. We
waren in een warenhuis. Het was
daar heel anders dan bij ons. Erg
kaal allemaal. Alles is er wel,
maar erg duur. De dingen die je
nodig hebt om te leven zijn niet
veel duurder dan bij ons, maar
wel de luxe artikelen. Je ziet er
veel minder Vopo's en heel veel
communistische teksten en leu.
zen. Je kunt overal kosteloos pro'
pagandamateriaal krijgen, geen
westerse literatuur".
„We hebben ook een rondrit
door West-Berlijn gemaakt. Op
vallend was uiteraard de muur.
Daar werd ook echt het accent op
gelegd. De volgende dag zijn we
een kijkje gaan nemen in Oost-
Berlijn. Het gekke was, dat we
van de hele muur niets merkten,
in West-Berlijn noemt men de
muur „Schandmauer", terwijl de
Oostberlijners de muur zuiver
zien als de Staatsgrenze. Toen ik
de muur zag, bekroop me wel een
beklemmend gevoel. Dat beklem
mende heb ik ook om me heen
bespeurd".
„Ik heb een gesprek gehad mei
een gevluchte Vopo. Ook heb ik
gesproken met jonge mensen. Ze
zeiden dat de emotionele geladen
heid in de toekomst wel zou ver
vagen".
„Wat me in Oost-Berlijn opviel
was de afwezigheid van materiële
zorgen. Ik had dat echt niet ver
wacht. Het schijnt het Walhallab
te'zijn van het Oostblok. Oost-
Berlijn is economisch erg sterk.
Je zou er propaganda verwachten
„Ik vond de sfeer overal be
klemmend. Erg gedisciplineerd. Je
hoort niet lachen. In een waren
huis werden we aangesproken
door een jonge vent. We maakten
een afspraak met heim in een reS'
taurant. Hij wilde per se met ons
praten. We hoorden van hem dat
het verboden was om discussie
bijeenkomsten te beleggen. Als er
een bijeenkomst is, dan gaat dat
onder supervisie van een partij
leider. Je moet dan precies pra
ten zoals zij dat willen. De jonge
ren discussiëren niet meer. Het
heeft ook geen zin meer, want als
ze praten, moet dat gebeuren vol
gens de doctrine, zoals die door de
party wordt ingegeven".
De conclusie van Kees Courtin
uit alles, wat hij in Berlijn ge
hoord en gezien heeft is, dat het
volgens hem zo niet lang meer
kan duren. In de studentenwereld
Is volgens hem een duidelijke nei
ging aanwezig om meer democra
tisering te krijgen.
„Volgens mij", zegt hij, „gaat
net op zijn minst toe naar een
vriendelijker communisme".
JOHAN ROBESIN
(Van onze correspondent)
TERNEUZEN Op een kruispunt
nabij de Westsluis te Terneuzen had
een aanrijding plaats tussen een per
sonenauto, bestuurd door M. A. de R.
uit Terneuzen, die, volgens de poli
tie, geen voorrang verleende aan de
Z.V.T.M.-bus. bestuurd door J. B. uit
Axel. De R. liep een lichte hersen
schudding op en aan de voertuigen
ontstond enige schade.
Voorts verleende A. Z. als auto
bestuurder op de Schuttershofweg
geen voorrang aan de vanaf de Axel-
sedam naderende fietser, M. J., even
eens uit Terneuzen afkomstig. De rij
wielbestuurder kwam te vallen en
liep verwondingen aan het gezicht
op. Na in het Julianaziekenhuis te
zijn behandeld, kon hij naar huis
terugkeren.
(ADVERTENTIE)
TIVOLIWEG 63 HULST
Telefoon 01140 - 2461
Wij leveren ook particulier
