Herv. kerk verrassend positief to.v. katholieken REVOLUTIE IN ARME LANDEN ZAL KOMEN J Dr. A. Yennema: „Niet Vietcong maar Amerikanen moordden" IN SCHRIJVEN SYNODE: Prof. dr. B. Röling in Tilburg: Gewetensbezwaren Ron Boot erkend KATHOLIEKE VERVOERDERS SCHRAPPEN,K' Vuurwerk blijft gevaarlijk Brand busje: 5 gewonden I Je^eiua METAAL-CAO AKKOORD Bootz Vieux Brandy Spécial DrinUm thuis [up^dS Xpmug xna^v zjoog luim half miljoen Iritse vrouwen weten overgaan p andere pil tfed. Homofielen >artij opgericht SOEPELER Verwachting: 81/4 pCt. lening Amro-bank Overval op hulp postkantoor Ingeivikkeld ei Vrijdag 12 december 1969 DE VRIJE ZEEUW (Van onze correspondent) AMSTERDAM „Wanneer de Amerikaanse vliegers in Vietnam «eggen: we gaan vanmiddag barbe- cueën, bedoelen ze. dat ze gaan bom barderen met napalm. Dat is de ge bruikelijke term". Dr. A. Vennema, afkomstig uit Friesland, maar Ca nadees van nationaliteit, zegt dit met effen stem. De vier jaren, die hij als vrijwilliger in Vietnam heeft door gebracht, hebben hem aan gruwe len en ellende gewend doen raken. „Ik hoorde van het bloedbad in Song My op 1 april vorig jaar in Saigon", zegt hij, „later werd de moordpartij mij in mijn standplaats Quang May bevestigd door een hoge Zuidvietnamese functionaris, die boos was, omdat hem op straffe van degradatie zwijgplicht over het ge: beurde was opgelegd. Ik keek er niet van op. Eerder hadden twee bur gers mij al verteld, dat dezelfde din gen gebeurd waren in het dorp Song Tra". Dr. Vennema was in die periode hoofd van een officiële Ca nadese medische hulpcommissie. Had het niet op zijn weg gelegen, de massamoorden openbaar te ma ken? "Ik heb het opgeschreven in mijn dagboek", zegt hij, maar er ver der niet aan gedacht. We stonden er niet van te kijken. Moord en dood slag door Zuidvietnamese soldaten, door de veiligheidspolitie door agen ten in burger van de CIA en door Amerikaanse militairen beschouw den we als een normale zaak". En martelingen van de burgerbe volking? Dr. Vennema: „O ja, dat was ook normaal. Meteen al toen ik in 1964 in Vietnam aankwam, kreeg ik slachtoffers van mishandelingen te behandelen. Mannen en vrouwen, die geslagen waren en geschopt. Die verbrande tepels en geslachtsdelen hadden, omdat ze met elektrische veldtelefoons waren gemarteld, die bewusteloos waren of gebroken li chaamsdelen hadden. Tot eind 1966 héb ik zelf 33 gevallen behandeld, waarvan er zes zijn overleden. Toen bouwden de Amerikanen in Quang May een ondervragingscentrum met een grote muur er om heen en kreeg ik geen patiënten meer, maar het marteleh ging door. Ik weet dat van een Amerikaanse vriend, die er werkte. Hij zei dan: „We hebben die en die opgepakt en we hebben hem lekker behandeld. Ze wilden niet, dat ik de doodsoorzaak van de ge martelde burgers opgaf. Ze wilden dat ik een valse diagnose vermeldde, maar dat heb ik steeds geweigerd. De patiënten werden door Zuidviet namese bewakers mijn ziekenhuis binnen gebracht en soms met ket tingen aan het bed vastgekluisterd. Vaak bleef een bewaker ondanks mijn protesten dag en nacht bij zo'n man of vrouw zitten. Het martelen was regel in alle stadjes op het plat teland". Dr. Vennema is bij de Amerikanen uit de gratie geraakt, omdat hij openbaar heeft gemaakt, dat de gas sen die in Vietnam gebruikt worden, in tegenstelling tot de verzekerin gen van het Pentagon wel degelijk dodelijk kunnen zijn. Hoe zit dat? Hij zegt: „Ze hebben C.S.-, C.N.- en D.M.-gas. In hun eigen voor schriften staat, dat ze die niet mo gen gebruiken in gesloten ruimten, maar ze gooien het rustig in de tun nels, waarin de Vietnamese vrou wen, kinderen en ouden van dagen wegkruipen, wanneer er een bom bardement dreigt of wanneer een patrouille nadert. Mannen worden nooit gevonden. Dat weten de solda ten van tevoren de meest gehoor de klacht in het leger is: we vinden alleen maar vrouwen. Toch gooien «e dat gas. Alle soldaten dragen er een kannetje van om de nek. Als ze het gegooid hebben, heb je 30 se conden de tijd om uit je schuilplaats te komen. Wie dat niet lukt, sterft. Zelf heb ik van juni 1965 tot juni het volgende jaar 25 slachtoffers van gasaanvallen behandeld. Twaalf daarvan overleden. De Australische troepen in Vietnam gebruiken hel ook en een paar van hun soldaten eijn eraan gestorven. De lijkschou wing heeft dat uitgewezen. Het is het beste bewijs". Uit zijn relaas blijkt, dat dr. Ven nema ten tijde van de strijd om Hué ter plaatse was. Wat weet hij van de massamoorden, die de Vietcong daar zou hebben aangericht? Hij zegt: „Er zijn door het nationale bevrijdings front geen massamoorden aange richt. Er zijn alleen uitbuiters van het volk geëxecuteerd, nadat ze door een tribunaal waren veroordeeld. Wie wel hebben gemoord en geplun derd en gejat, dat zijn de Amerika nen, toen ze de stad hadden terug veroverd. En ze hebben hun behoef ten gedaan op de altaren, die alle Vietnamezen ter verering van hun voorouders in hun huizen hebben daan. Iets ergers is niet denkbaar. Nixon heeft onlangs gezegd: De Amerikanen zijn in Vietnam om het volk te helpen bij de bouw van pa godes. Nou, ik heb zo alleen maar honderden pagodes in puin zien schieten". Dr. Vennema is in Nederland om lezingen te houden op uitnodiging van het medisch comité Nederland- Vietnam, dat Onverdeeld de zaak van het Nationaal bevrijdingsfront steunt. (Van een onzer verslaggevers) UTRECHT De verrassende koerswijziging en vernieuwingsbewe ging van de rooms-katholieke kerk sinds het tweede Vaticaanse con cilie heeft ertoe geleid, dat de Nederlands hervormde kerk zich op nieuw georiënteerd heeft wat betreft haar relatie tot de katholieke kerk. In soms enthousiaste bewoordingen heeft zij haar positieve waardering voor wat er de laatste jaren in de r.-k. kerk gegroeid is, neergelegd in een schrijven van de generale synode. Onder de titel „Onze verhouding tot de rooms-katholieke kerk: her oriëntering en appel", vraagt de Nederlands-hervormde kerk haar leden, de contacten met de katholieken uit te breiden, niet alleen op nationaal niveau, maar ook regionaal en lokaal en waar eningszins mogelijk tot nauwere sa menwerking te komen. Gezamenlijke viering van eucharistie en avondmaal wordt hierbij niet uitgesloten. DEN HAAG (ANP) Nog al- ijd gebeuren er bij het afsteken van vuurwerk tal van ongeluk ken. Het zijn vooral de ogen, die lierbij ernstig letsel kunnen op- open. De algemene Nederlandse ver eniging ter voorkoming van blindheid acht het daarom haar nlicht er weer op te wijzen, dat elk soort vuurwerk, dat onoor deelkundig wordt afgestoken, ge vaar kan opleveren, ook het een voudige rotje kan wel degelijk cwaad, vooral wanneer het bran- iend wordt weggeworpen, of wanneer getracht wordt meerde re stuks tegelijk aan te steken, 'tinderen in hun spel zien dit ge vaar vaak helemaal niet of slechts onvoldoende. De vereni ging heeft de ouders het advies lit gevaarlijke speelgoed uit han den van kinderen te houden. LONDEN (A.P.) Meer dan 90.000 Britse vrouwen zullen het dvies krijgen van anticonceptiepil te cranderen, omdat sommige soorten •lillen sneller tot een vaatembolie zouden kunnen leiden dan anderen. Het advies zal dit weekeinde wor den uitgegeven door de staatscom missie voor toezicht op geneesmid delen. Tijdens onderzoekingen zou geble ken zijn dat pillen met een hoog cstrogeengehalte trombose als gevolg mnnen hebben. (Van onze redactie binnenland) AMSTERDAM Het C.O.C., de Nederlandse vereniging van homofie len, heeft met enig misnoegen ken nis genomen van de toekomstige op richting van een nieuwe Nederlandse Homofielen Partij. De heer H. A. Thomas, een Utrechts auteur, neemt hiertoe het initiatief. De Nederlandse Homofielen Partij zal zich uitsluitend bezig houden met de menselijke aspecten van homofi.ie en geen bepaalde politieke koers volgen. Het C O C acht efen dergelijke par tij ongewenst. Het schrijven van de generale sy node laat een verrassend open men taliteit zien. Iedere katholiek kan zich in wat over zijn kerk gezegd wordt herkennen, zoals ook door 17 vooraanstaande katholieke theologen bevestigd is, die de ontwerp-tekst enkele maanden geleden op verzoek van de synode, ter kritische be schouwing ontvingen. Met hun op- en aanmerkingen is terdege rekening gehouden „Onze verhouding tot de rooms- katholieke kerk" is het derde schrij ven van de synode over dit thema in 20 jaar In 1950 gaf de Nederlandse hervormde kerk een herderlijk schrij ven uit, waarin de controverse zoals deze reeds vier eeuwen tussen beide kerken bestond, opnieuw bevestigd werd. Elf jaar later volgden een aantal richtlijnen voor de pastoraal, waarin dc eerste tekenen van ver nieuwing in de rooms-katholieke kerk gesignaleerd werden, die tot nadere contact name tussen de ker ken uitnodigden. Met name in Nederland is de on derlinge relatie tussen de kerken wezenlijk veranderd. Dit leidde on der meer tot deelname van de refor matorische kerken aan het pastoraal concilie tot de wederzijdse dooper- kenning, tot soepeler pastorale richtlijnen ten aanzien van gemengd huwelijk, experimenten op gebied van open en intercommunie ën zelfs intercelebratie! Alles bij elkaar voor de Nederlands hervormde kerk re den te over om haar houding ten op zichte van de rooms-katholieke kerk te herzien Het synodale schrijven „Onze rela tie tot de rooms-katholieke kerk" is niet geschreven vanuit de gedachte dat de rooms-katholieke kerk nu ein delijk zier wat de reformatie als hier eeuwen m heeft gezien, maar vanuit een nieuwe visie op kerk, sacramen ten, heilige schrift, ambt, zoals die in beide kerken gegroeid is. De rooms-katholieke kerk, aldus - het schrijven, herkent zich steeds meer in de reformatie, en de Nederlands hervormde kerk in de roomsrkatho- lieke kerk, getuige bijvoorbeeld de vele positief geïnterpreteerde ci taten uit de Nieuwe Katechismus („het officiële belijdenisboek van de rooms-katholieke kerk in Neder land"). in haar nieuwe, positieve opstel ling roep* de Nederlands hervormde kerk de rooms-katholieken op, zich gezamenlijk te bezinnen op de posi tie van het christendom. VOOR DE EERSTE MAAL sinds Nixon als president op het Witte Huis werd geïnstalleerd, heeft oud president Lyndon .Tohson hem een bezoek gebracht van twee uur. Sa men bespraken zij de internationale politiek. -i Op het terrein van een benzinesta tion aan de provinciale weg 19 (Haarlem-Hilversum) onder Vinke- veen is gistermorgen een Volkswa genbusje met vijf inzittenden uitge brand, nadat bij de nippel van de gastank een lek was ontstaan en het gas in het busje stroomde. Vijf per sonen, allen werkzaam bij 'n bouw en aannemingsbedrijf uit Uithoorn en afkomstig uit St.-Michielsgestel en Vught, zijn met ernstige brand wonden in een ziekenhuis in Woer den opgenomen. Hiernaast het uit gebrande busje. (Van onze correspondent) UTRECHT „Met name in grote delen van de vervoerssector hebben wij door ervaring geleerd dat het kleine bedrijf, kwetsbaar en vaak marginaal, vaak een onzeker element is voor behoorlijke sociale verhou dingen en sociale zekerheid. Maar wij zijn niet tevreden met de rol van onderhandelaar over af vloeiingsregelingen alleen, om het even of het om een koperen, zilveren of gouden handdruk gaat. Wat het beleid betreft willen en kunnen wij geen blindelings vertrou wen opbrengen voor de deskundig heid van de ondernemer en de er varing en stuurmanskunst van de eenzijdig aangewezen commissaris sen." Dat zei donderdagmiddag in zijn inleiding tijdens het congres van de Nederlandse Katholieke Bond van Vervoerspersoneel (KBV), de heer A. F. Jentjens, voorzitter van die bond. De heer Jentjens sprak zich uit voor een grotere samenwerking met andere vakverenigingen, niet alleen nationaal, maar ook internationaal. In zijn rede roerde hij ook het de- confessionaliseren van de KBV aan, een punt dat aan de hand van een nota van het hoofdbestuur inzake de toekomst van het KBV aan de orde gaat komen in het gisteren begonnen tweedaags congres. Als de voortekenen niet bedriegen zal de K van KBV deze twee con gresdagen zeker vallen. Het KBV gaat hiermee verder dan het NKV, zoals onlangs uit beleids-conclusies bleek. (Van een onzer verslaggevers) TILBURG Revoluties kan men niet voorkomen, ook al zouden de rijke landen alles doen om de ontwikkelingslanden te helpen. Want in die arme landen bestaan, als regel, grote spanningen tussen de bezitters en niet-bezit- ters. Bovendien mdet men rekening houden met het feit dat er een soort koude oorlog woedt tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond. In de ontwikkelingslanden zal steeds de drang naar extreme oplossingen van de gecompliceerde problemen blijven bestaan. In dit verband is het ook van be tekenis dat men goed inziet, dat elk contact tussen landen eigenlijk een soort interventie met zich 'brengt. Hoeveel sterker zal die, vaak onge wild, nog worden als er sprake is van het geven - en ontvangen - van ontwikkelingshulp? Vooral de juri dische maatregelen die daaraan vaak vastzitten, de pogingen om invloed te krijgen vanuit de eigen ideologie, spelen daarbij een belangrijke rol. Men kan allerlei maatregelen nemen om die interventie bij de overdracht van kapitaal te voorkomen. Maar zo lang men de andere interventie-mid delen in takt laat, en dat doet mén, het marktmechanisme bijvoorbeeld neemt met de ene hand wat men met de andere geeft. Dat stelde professor dr. B. V. A. Röling, direkteur van het Polemo- logisch Instituut in Groningen. Hij hield in Tilburg voor studenten van de hogeschool een lezing over „ar moede, oorlog en ontwikkelingshulp. AMSTERDAM (ANÏ*) De Am sterdam-Rotterdam Bank n.v. deelt mede, dat zij voornemens is over te gaan tot de uitgifte van een 8 1/4 5-jarige obligatielening 1969, groot f 50.000.000 tot de koers Van 100 ZAANDAM (ANP) Bij een roof overval gistermiddag op een hulp postkantoor in Zaandam, heeft een gemaskerde overvaller een bedrag van f 2600,buitgemaakt. De dader, een jongeman, Indisch type, dreigde de kantoorhouder met een vuurwapen. Hij was eerder in de ochtend driemaal in het kantoor verschenen om daar boodschapjes te doen. DEN HAAG (A.N.P.) De 22-jarige dienstweigeraar Ron Boot uit Den Haag hoeft maandagmorgen niet op te komen voor de vervangende dienst. Hij heeft vandaag om uitstel gevraagd en deze verkregen. Dit gebeurde en kele uren nadat hij van het ministerie van Defensie bericht had gekregen dat zijn gewetensbezwaren tegen de militaire dienst erkend zijn. Ron Boot was opgeroepen om zich maandagmorgen bij het ministerie van Defensie te melden om aan zijn vervangende dienst te beginnen. Overleg met zijn raadsman deed hem uitstel vragen. Hij wilde dit ook, mede omdat hij niet wist of en hoe eventueel zijn 3,5 maand voor arrest zal worden verdisconteerd. Zoals bekend heeft Ron Boot twee weken geleden voor de tweede maal voor de commissie gewetensbe zwaarden militaire dienst zijn be zwaren toegelicht. De eerste maal, twee jaai geleden, werden zijn be zwaren noch dpor de commissie, noch in hoger beroep door de Raad van State erkend. Ron Boots motie ven zijn, dat hij geen mensen wil do den en niet in een leger wil dat tot doden opdracht kan geven, en dat hij vreest zijn individualiteit in het le ger c verliezen. Nadat Ron Boots bezwaren in eerste instantie niet erkend waren, en nadat hij geweigerd had aan mi litaire bevelen te voldoen, werd hij begin' augustus gearresteerd en naar het huis van bewaring in Schevenin- gen gebracht. De krijgsraad in Den Haag verocrdeelde hem tot ander half jaai gevangenisstraf wegens dienstweigering. Voor het Hoog Militair Gerechts hof werd twee jaar geëist Het hof besliste echter dat Ron Boot op nieuw een beroep op de wet gewe tensbezwaarden militaire dienst kon doen. Ren Boot diende een nieuw verzoek in en werd op 19 november voorlopig in vrijheid gesteld. -Het H.M.G. heeft haar uitspraak verschoven van 17 december naar 7 januari. DEN HAAG (ANP) Nadat de raad van overleg in de metaalindu strie tot gisterochtend vier uur vrij- .wel onafgebroken in vergadering bij een was geweest sinds woensdag ochtend tien uur, is tussen partijen overeenstemming bereikt o^er de nieuwe 2-jarige CAO, die 1 jan. a.s. ingaat. Hij ontwikkelde, aan de hand van voorbeelden, de stelling dat het feit dat statische armoede in vele landen die dynamisch is geworden een van de oorzaken is van de onrust, van de onvrede met het eigen erbarmelijke lot en met de gedachte dat daaraan, desnoods met geweld, een einde moét worden gemaakt „Natuurlijk is er een bepaalde vorm van nieuw-kolo- nialisme. Maar dat is niet dé hoofd zaak van die onrust". Ook achter gronden die gelegen zijn in de kultu. ren van de volken in de ontwikke lingslanden spelen mee. evenals be- zits- en machtsverhoudingen. Professor Röling wees erop dat de kloof tussen de rijke en arme landen steeds groter wordt. Vaststaat dat als de huidige ontwikkeling doorgaat die kloof rund het jaar 2000 bijna onover brugbaar zal zijn_geworden. Het is ook duidelijk dat de verkla ring van de rechten van de mens van de Verenigde Naties juist in de ont wikkelingslanden veel heeft bijge dragen tot het gevoel van onvrede in vele landen. Onvrede bij arme vol ken, bij onderdrukte groepen. Er is bereidheid om voor de verwezenlij king van de grote gedachte in dat charter te vechten. Vaststaat dat heel wat onrust in de wereld een gevolg is van onvoorstelbare en uitzichtloze armoede. Er is eens uitgerekend dat vrijwel alle onlusten, nationaal en interna tionaal, direkt een gevolg zijn van armoede. McNamarra heeft op grond van die wetenschap gezegd dat er geen vrede kan zijn in een wereld di» zoveel armoede kent. „Toch moet men ook weten dat re voluties niet ontstaan uit wanhoop, maar uit hoop. In statische maat schappijen komt geen revolutie. Die komt juist als er uitzicht is op ver betering". In dit verband sprak professor Röling over de strukturele. agressi viteit. Er is in vele arme landen dui delijk tweespalt tussen de ontwik kelingsmogelijkheden en de maat schappelijke ongelijkheid. Dat leidt tot grote frustratie. Heel duidelijk speelt door dit alles heen het feit dat de blanke machthebbers verdeeld zijn in twee kampen, het kapitalistische Westen en het communistische Oos ten. „Die supermachten hebben groot belang bij de keus van de ontwikke lingslanden. De VS steunt daarom de rechtse revoluties - van de machtheb bers die de macht willen houden - en de Sovjet-Unie steunt de linkse revoluties. Dat maakt veel van die interne onlust tot zaken van grote internationale betekenis. In de der de wereld ontmoeten de supermach ten elkaar. Dat leidt tot interventies, tot ongelimiteerde wapenleveranties". Die noemde professor Röling zonder meei misdadig. Het zit met dit flats in ons land allemaal nog niet zo lekker, hoor. Behalve het aanzicht van steenmas sa's die fantasieloos achter, naast en (dus) ook voor elkaar zijn geplaatst, spelen ziekte en neurose ook hun rol. Zo heeft althans de Engelsman Fan ning ontdekt. Hij kwam tot de conclusie dat ziek ten als bronchitis, longontsteking en middenoorontsteking meer dan twee keer zoveel voorkomen bij flatbewo ners dan bij eensgezinshuisbewoners (dat woord bestaat ook al). Boven dien hebben flatbewoners ook meer te lijden van psychoneurotische en geestelijke stoornissen. En dat allemaal door het gevoel opgesloten te zitten en het gebrek aan speelruimte voor de kleine kin deren. Tenslotte komt een kind vaak niet verder dan in het huis onder de „voortdurende corrigerende opmer kingen van moeder (stil, pas op de buren) wat rond te huppelen. Hoogbouw: punthoofdzaak! Leon Degrelle, een van de wat smoezelige Belgen, daar wegens oor logsmisdaden ook ter dood veroor deeld maar nu in Spanje wonend, heeft een interview weggegeven aan een Spaans blad. En daarin zegt hij o.a.: „Als Hitier gewonnen had, dan was een verenigd Europa nu een feit geweest. Ik weet dat het door ge weld gebeurd zou zijn, maar niets is ooit zonder geweld tot stand geko men." Als Napoleon gewonnen had, dar was Sterker nog: Als Caesar indertijd Nu we het toch over historische figuren hebben, wil ik Wel even wij zen op de onderscheiding die presi dent Nixon onlangs weer in ont vangst heeft mogen nemen. Maar ge lukkig was het er maar een van de Amerikaanse voetbalbond en die is eigenlijk nooit zo serieus genomen. In dat kader moeten we, geloof ik, ook zijn vetlederen medaille voor de „beschaafdste Amerikaan van het jaar" zien Hotelp(l)an Opeens raakte de zee hevig in be roering, zodat de golven de boot overdekten: Hij lag echter te slapen. Zij gingen naar Hem toe en maakten Hem wakker met de woorden: Heer. red ons, wij vergaan! Hij sprak tot hen: Waarom zijt gij bang, kleingelo- vigen? Dan stond Hij op, richtte Zich met een dwingend woord tot de win den en de zee, en het water werd vol maakt stil. (Mattheus 8, 23-26). Daarna zagen zij af van het schrij ven van een manifest, noch vroegen zij adhesie aan hun angst, noch open den zij een bankgirorekening. (Merijn i Gegroet MERIJN OUD-ASTROUNAUT John Glenn heeft zich candidaat gesteld voor d zetel van de democratische senate Stephen Young, die met pensioei gaat. (ADVERTENTIE) Literfles f 11,30 Vraag uw slijter yjEfuoy) 3SpUB||0|-| eiseq l!"iu.)fuua

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 4