Senaat riskeert geen crisis Volop onrust in Brabantse zuivelbedrijven STRIJD TEGEN T.B.C. MOET OP DE HELLING Opmerkelijke procedure om conflict te vermijden EERSTE KAMER BEHANDELT MET NOODWEER BEMOEILIJKT VERKEER WEEKBLAD SPIEGEL VERDWIJNT Vroege kou meestal van korte duur Fruittelers trekken naar Den Haag DAF stapt de zeventiger jaren in met nieuwe serie bedrijfsauto's OORZAAK CONCENTRATIES MOORDENAAR LAMBRAKIS IN VRIJHEID Tweede Kamer vraagt nota Biafra ZWARE STRAF VOOR RIK I Onderscheiding voor Heintje Koffie in België 10 °]o duurder Spaarloon Overleg Rode Hertogin op vrije voeten Culturele uitwisseling met België in 1970 i nachtrust is DirekteurP. J. van de Sande Telefoon: (01150)—2073 Redaktie- en Administratie-adres: Smidswal Abonnementsprijs: f 8,per kwartaal; per maand 2,70 Losse nummers 15 cent, inclusief 4 B.T.W. DE VRIJE ZEEUW DONDERDAG 27 NOVEMBER 1969 Uitgeefster N.V. v/h Fa. P. J. van de Sande, Terneuzen 25e Jaargang 6122' Advertentieprijsper mm 16 cent; minimum per advertentie f 2,40. exclusief 4 B.T.W. Rubriek Kleine Advertenties" (geen handels advertenties) 5 regels f 1,15 Iedere regel m®er 23 cent. Kleine advertenties bii vooruitbetaling. Vermelding: Brieven onder nummer, of Adres bureau van dit blad 50 cent verhoging. Inzending advertenties uiterlijk tot v.m. 11 uur. Voor het gecomb. maandag/dinsdag-nummer vrijdag tot n.m. 14 uur. (Van een onzer verslaggevers) TILBURG De tuberculose in Nederland is voorgoed op de terugtocht. De bestrijding van deze eens zo vreselijke volksziek te is in de eindfase gekomen. Het steeds teruglopende aantal tu- berculosegevallen heeft tot ge volg dat het bestrijdingsapparaat, dat in de loop van zestig jaar is opgebouwd, voor de huidige si tuatie veel te omvangrijk ge worden is. De tijd is gekomen om dit machtige apparaat, dat miljoenen kost, kritisch te bekij ken. Degenen, die met de tuberculo sebestrijding bezig zijn moeten zich gaan afvragen of niet veel te veel wordt gedaan wat niet langer zinvol is. Als men dit niet kan opbrengen dreigt de t.b.c.- bestrijding een soort Don Qui- chotterie te worden. Deze duidelijke waarschuwing is afkomstig van de heer R. Drion, geneeskundig hoofdinspecteur van de volksgezondheid in Til burg. Hij sprak donderdag op de vergadering van de zestigja rige Noord-Brabantse vereniging tot bestrijding van de tubercu lose. Volgens de heer Drion dient overwogen te worden of het mas sale bevolkingsonderzoek nog zinvol is en of het frequente on derzoek van scholieren nog aan de eisen van de huidige situatie voldoet. De t.b.c. is nu een heel andere ziekte dan 20 jaar geleden. Zij moet, aldus de heer Drion, veel meer als een epidemisch optre dende explosie worden gezien. Hij vroeg zich daarom af of de consultatiebureaus niet beter cen tra voor epidemologische bestrij ding en bewaarplaatsen van de kennis over deze ziekte zouden moeten worden. Ook is z.i. de vraag aan de orde of het aantal bureaus moet worden ingekrom pen. Voorzitter A. Tajminiau gaf spre kende cijfers over de snelle te rugtocht van de t.b.c. in ons land. De sterfte aan t.b.c. is de laatste 10 jaar teruggelopen van 3,6 tot 1,4 op 100.000 inwoners. Tuberculose is steeds meer een ziekte van mensen boven de zes tig jaar geworden. De helft van het aantal nieuw ontdekte ziek tegevallen vindt men terug in de ze leeftijdsgroep. De besmettings kansen zijn sterk afgenomen. (Van onze Brusselse correspondent) BRUSSEL De koffie wordt in België bijna 10 procent duurder: de prijzencommissie heeft het verzoek tot prijsverhoging van de koffie- branders gisteren gedeeltelijk inge willigd. De goedkopere koffiesoor- ten, die nu 110 frank of minder per kilo kosten, zullen 10 franc üuurtter worden, andere kcffiesoorten wor den 20 frank duurder. REGGIO CALABRIA (Reuter) Ongeveer 240 Italianen zijn plotse ling miljonair geworden nadat een strijd om een erfenis die meer dan een eeuw heeft geduurd beslecht is. De gelukkigen zijn nakomelingen van baron Francesco Trombetta, die in 1868 is overleden. Hij liet meer dan honderd feodale leengoederen op Sicilië en in Zuid-Italië na. De waar de van deze bezittingen wordt ge schat op meer dan 2.2 miljard gulden. Zware sneeuwval heeft in grote delen van Midden-Europa het verkeer bemoeilijkt. In Oosten rijk en Italië zijn verscheidene bergpassen versperd. In Zuid- Duitsland viel gisternacht 15 tot 20 cm sneeuw. Ook Praag kreeg een sneeuwkleed. Een hevige storm zette de stra ten van de stad voor een groot deel blank (foto). Gistermorgen vonden vele automobilisten hun trouwe voertuig tot ver over de assen in het water. Op sommige plaatsen stond het water bijna een meter hoog WAGENINGEN (ANP) Het ge- illustreerde weekblad „Spiegel" zal met ingang van januari 1970 zijn ver schijning staken. De directie van n.v. gebr. Zomer en Keunings Uitgevers maatschappij te Wageningen heeft hiertoe zeer ongaarne en na uitvoe rig beraad besloten, aldus een com muniqué. De aandelen Zomer en Keuning zijn in handen van de n.v. Uitgevers maatschappij Kluwer te Deventer. Op 9 september j.l. maakten beide vennootschappen bekend te hebben besloten tot volledige concentratie van hun activiteiten, waarbij hun werkzaamheden zelfstandig zouden worden voortgezet. Aangezien het advertentie-aanbod tot ver beneden het reële minimum was gedaald, waardoor de redactie over onvoldoende middelen zou ko men te beschikken om de kwaliteit van het blad, die haar voor ogen stond, te handhaven, is de exploita tie van het weekblad niet langer ver antwoord In geen der sectoren van het bedriji zal dit voor het personeel tot enig nadelig gevolg leiden. (Van een onzer verslaggevers) BREDA - HAARLEM Vanuit Brabant en Limburg wordt een sterke drang op ons uitgeoefend door de werknemers om verbetering te krijgen in de zuivel-c.a.o., aldus een woordvoerder van de katho lieke bond van personeel in Agrarische-, Voedings- en Genotsmid- delenbedrijven (AVG). Er wordt in het zuiden niet direct met staking gedreigd, maar onrust is er volop, zei hij. Zoals bekend zijn de werkgevers organisaties in de zuivelindustrie kwaad op Lijempf in Leeuwarden, die aan haar duizend werknemers een loonitoeslag van f 12,50 per week heeft verleend. Door de Federatie van Nederlandse Zuivelbedrijven werd gisteren meegedeeld, dat de werkgeversorganisaties overwegen een kart geding aan te spannen tegen de directie van de Lijempf, wegens het openbreken van de c.a.o. Vanavond vind in het Berghotel te Amersfoort een bespreking plaats tussen de werknemers- en werkge versorganisaties in de zuivelindustrie. De onrust in Brabant wordt ev-nals op vele andere plaatsen veroorzaakt door de snel toenemende concentraties in de zuivelindustrie. Deze concentraties beogen ondermeer een doelmatigere en efficiëntere werkwijze. De werknemers andervin- (Van onze weerkundige medewerker) DE BILT De laatste jaren kondigt zich de win ter dikwijls in november al aan. In 1965 zaten wij in het midden van de maand al in de kou met in het noorden op 16 novem ber 13 graden vorst, verle den jaar ook vorst' en eni ge sneeuw in het midden van november ,dit jaar azl de laatste week van deze herfstmaand een winters karakter houden. Engeland dat in het be gin van deze maand al waarschuwde voor enkele koude-uitvallen van pool- lucht maakte de laatste weken al kennis met sneeuwbuien zoals die vanaf maandagavond ver spreid in ons land worden waargenomen. De ervaring met de mees te voorafgaande vorstpe rioden in november is dat ze in de regel van korte duur zijn (een of twee we ken). Een heel enkele keer volgt er een lange en koude winter op waarvan het jaar 1890 een voor beeld si, maar dat mag een uitzondering worden ge noemd. In november 1952 begon het rond 25 november ook winters te worden. Deze kou bereikte op 29 novem ber een dieptepunt met tien graden vorst, te Em- meloord gemeten. Vlak vóór Sinterklaas was de kou verdwenen, In 1925 brak de winter op 28 no vember door en duurde tot 10 december met een diep tepunt op 5 december toen het in Sittard 18 graden vroor arme Sinterklaas, die blijkbaar toch alles overleeft) De extreemste koude golf in de laatste week van november beleefde ons land in 1921. Het begon toen rond 22 november te vriezen en deze vroege vorstperiode duurde tot 7 december. Op 5 en 6 de cember in De Bilt nog 15 graden vorst. De laatste novemberda gen waren ongewoon koud. Op 30 november in De Bilt -14.4 graden, in Warnsveld (KNMI-station bij Zutphen -16.2 C als laagste tempe ratuur in november waar genomen. Onze grote ri vieren lagen, toen decem ber op de kalender ver scheen, geheel met ijs be dekt. Er zijn uitzonderingen (1890 noemden wij reeds) maar meestal is de winter niet koud of streng wan neer de vorst in november reeds zijn entree maakt. Op een warme en droge herfst hebben wij over een periode van 200 jaar een voorkeur kunnen bespeu ren voor een normale tot zachte winter, waarbij de januarimaand dikwijls wel naar de te koude kant uit viel. Er Is en blijft echter niets veranderlijker dan het weer. den hiervan soma financiële nadelen. Op de kleinere bedrijven konden zij vroeger namelijk vanwege de onre gelmatige werktijden nog al eens ex tra toeslagen incasseren, die een wel kome compensatie betékenden voor het niet al te hoge basdsloon. Nu door de stroomlijning vain de produktie onregelmatig en extra werk in veel gevallen wordt voorkomen vallen voor tal van werknemers de extra toeslagen weg. De werknemers gaan niu meer dam voorheen hun lonen vergelijken met die uit andere bedrijfstakken. De ver gelijking valt aldus de A.V.G. nog al eens nadelig uit voor de zui velindustrie. Een gevolg is, deut de onrust die zich o.a. demonstreert in het personeelsverloop snel toe. neemt. Sommige bedrijven zijn al genood zaakt buitenlandse werknemers in dienst te nemen. „St. Jan" in Den Bosch moest in verband met een be drijf suitbreiding bijvoorbeeld tien Marokkanen aantrekken. ATHENE (AFP) Spyros Kotza- manis, de man die in mei 1963 het linkse parlementslid Lambrakis in Saloniki met zijn motorbakfiets doodreed, bevindt zich op vrije voe ten. Aangezien hier sprake was van een politieke moord, werd Kotzama- nis tot elf jaar gevangenisstraf ver oordeeld. Een deel van zijn straf heeft hij in een arbeidskamp door gebracht. (Van onze parlementaire redactie) DEN HAAG De vaste commissie voor Sociale Zaken uit de Eerste Kamer heeft te kennen gegeven, niet bereid te zijn de loonwet in haar huidige formulering te behandelen. Slechts de liberalen in de commissie hebben een ander standpunt. Door de omstreden loonwet, die door de Tweede Kamer reeds is aanvaard, niet in behandeling te nemen, voorkomt de senaat dat zij de wet moet verwerpen. In de Tweede Kamer heeft minister Rool- vink, gesteund door premier De Jong, gesteld dat verwerpen het aftreden van het kabinet tot gevolg zou hebben. Het struikelblok in de loonwet is het befaamde artikel 8, dat de minister van Sociale Zaken de macht wil geven in te grijpen in afzonderlijke c.a.o.'s als de daarin overeengekomen loonstijging naar het oordeel van de bewinds man te hevig zou zijn. De vakcentrales N.V.V. en N.K.V. vinden dit zo'n „wurgartikel" en zo'n aantasting van de vrijheid van het sluiten van overeenkomsten, dat zij nu al uit elke vorm van loonoverleg in de Sociaal-Economische Raad (SER) zijn getreden. Het CNV neemt een milder standpunt in, al is het ook niet gelukkig met het artikel. N.K.V. en N.V.V. zouden ongetwij feld voldoende steun voor hun stand punt hebben verworven in de Twee de Kamer, als minister Roolvink niet met aftreden van het kabinet had gedreigd. Na dit dreigement ging mem door de wind. De senaat is kennelijk niet bereid het hoofd te buigen, maar wil ook geen kabinetscrisis riskeren. Vandaag deze opmerkelijke proce dure: men behandelt de wet niet, waardoor deze niet van kracht kan worden. In politiek Den Haag ziet men hierin de hand van KVP-er Mid delhuis en ATi-P' De Gaay Fortman, tqrwijl Pvv ongetwijfeld ook zijn invloed heeft doen gelden. (Van «in onzer verslaggevers) GOES Het actiecomité Fruit teelt Zeeland bereidt een groot scheepse demonstratie in Den Haag voor. Hierbij zal de aandacht wor den gevraagd voor de benarde posi tie waarin de Nederlandse fruitteelt is geraakt door de protectiemaatre- gelij voor de Franse fruitteelt en door het uitblijven van doeltreffen de regeringsmataregelen voor de Ne derlandse fruitteelt. De bedoeling was: op 2 december a.s„ als de E.E.G.-ministersconferen- tie in Den Haag wordt gehouden, te demonstreren. Men heeft i.v.m. de voorbereidingstijd een later tijdstip moeten kiezen, dat binnenkort wordt bekendgemaakt. De Zeeuwse en Westbrabantse fruittelers hebben d.m.v. een en quête bij honderden tegeleijk laten weten dat zij actie willen. Er wer den suggesties gedaan als: „Stort het Binnenho fvol fruit" en „Blokkeer de Kreekrakdam en de Zeelandbrug met onze onverokopbare appels". Het actiecomité „Fruitteelt Zee land" wil de demonstratie op een waardiger en overtuigender manier in elkaar zetten. Het doel ervan is niet alleen de regering te doordrin gen van de nood waarin de fruitte lers zullen komen te verkeren als steun uitblijft. Tevens wil men de officiële organisaties, die de belan gen van de fruitteelt in Nederland moeten behartigen, tot krachtiger opterden aansporen. Het lag in de bedoeling dat het actiecomité „Fruitteelt Zeeland" (voorzitter A. Suy, Sandeeweg 1, Kruiningen), alle Nederlandse fruit telers via een enquête zou benade ren, maar aleen de Zeeuwse flruit- veilingen, die niet afwijzend tegen over de inzichten van het actiecomi té staan, waren bereid steun te ver lenen. Het officiële orgaan van de Neder landse Fruittelers Organisatie, het blad „Fruitteelt", weigerde adverten ties, waarin het actiecomité zich bü de collega's in den land had willen presenteren, aldus verklaarde ons de heer Suy. DEN HAAG (ANP) De voor zitter van de Tweede Kamer zal de minister van Buitenlandse Zaken vragen zo spoedig mogelijk en nog vóór de behandeling van de begro ting van diens departement op 18 december, de kamer een nota toe te sturen inzake de kwestie Biafra. Het verzoek hiertoe werd gister morgen gedaan door de heer Den Uyl van de Partij van de Arbeid. De heer Den Uyl wil van minister Luns weten welke activiteiten de regering heeft ontplooid. De sociale commissie uit de Eerste Kamer heeft gesteld, dat minister Roolvink eerst maar eens moet zor gen, dat de vrede hersteld wordt en dat de twee grote vakcentrales te rugkeren in het overleg. De minister zou al een heel eind komen, zo meent men in politieke kringen, als hij zou toelaten dat het „teveel" in cao's wordt omgezet van contant loon in enigerlei vorm van spaarloon. Maar met een belofte in deze geest zal ook weer geen genoe gen worden genomen. Een toezegging bindt immers slechts een minister, reden waarom een wetswijziging on vermijdelijk zou worden. Met die wijziging moet de heer Roolvink ech ter eerst naar de Tweede Kamer en die zal ongetwijfeld vreemd opkijken, dat dan mogelijk is door interven tie van de Eerste Kamer wat zij zelf niet kon bereiken. Het heeft er dan ook alle schijn van, zo redeneert men in Den Haag, dat minister Roolvink de „zwarte piet" in handen heeft en er nauwe lijks van los kan komen: wat hij ook onderneemt, een van de kamers zal hij in het harnas jagen, als hij ten minste prijs stelt op het binnenlood sen van (het grootste deel van) de loonwet. Overigens zou deze loonwet, ook als de senaat niet dwars zou liggen, voor 1970 nog weinig effect sorteren. Het zou ook in die situatie nog geruime tijd duren, voordat de Eerste Kamer aan behandeling toekomt en dan zijn al heel wat cao's afgesloten. Verwacht wordt, dat minister Roolvink thans in eerste aanleg met de vakcentra les in overieff zal treden om na te Kr\© yrpxv hii zou moeten gaan om de loonwet voor hen aanvaardbaar te maken. MADRID (Reuter) De „rode" hertogin van Medina Sidonia is gis teren op vrije voeten gesteld, nadat zij acht maanden had uitgezeten van een gevangenisstraf van één jaar we gens het leiden van een protestmars. Haar vervroegde vrijlating was een gevolg van goed gedrag. De 32-jarige hertogin had in 1967 in het Zuidspaanse dorp Palomares honderden boeren op de been ge bracht om te protesteren tegen de volgens hun te lage schadevergoe ding in verband met het opsporen van enige Amerikaanse waterstof bommen. Deze vier bommen waren in de omgeving van het dorp terecht gekomen zonder te ontploffen toen een Amerikaanse bommenwer per en een tankvliegtuig in de lucht met elkaar in botsing waren geko men. (Van een onzer verslaggevers) MIDDELBURG In 1970 zullen er verschillende uitwisselingsactivltei- ten op cultureel gebied tussen België en Zeeland zijn. Dezer dagen hebben hierover be sprekingen plaatsgevonden tussen het college van GS van Zeeland en de bestendige deputatie van West-Vlaan deren. Binnenkort, zo delen GS van Zeeland aan de Staten mee, zullen hierover nadere mededelingen wor den gedaan. (Van een onzer verslaggevers) EINDHOVEN Na bijna twintig jaar presenteert DAF drie geheel nieuwe series bedrijfsauto's, gericht op de toekomst. Een intensieve voor bereiding van vier jaar is aan de produktie vooraf gegaan. Een re search die 60 miljoen gulden heeft gekost was er voor nodig. De series omvatten het hele gebied van de midden- en zware klasse DAF be drijfsauto's. De nieuwe generaties, drie series, zijn alle uitgerust met moderne rui me kantelcabines. Bij de ontwikke ling, er is met de prototypen hon derdduizenden kilometers gereden door geheel Europa onder alle weers omstandigheden, is uitgegaan van de specialisatie die ook in het wegtrans port plaatsvindt. De drie series, de f 1600. de F 1800 en de F 2000, omvatten verschillende chassis, voor trekkers, kippers, be tonmixers en vrachtwagens. De vraag naar meer motorvermogen is door DAF positief beantwoord. De F 1600 serie is standaard uitgericht met een 138 P.K. D.F. 615 motor met drukvulling. De F 2000 serie heeft standaard een 8,25 liter diesel motor. In de eigen researchafdeling zijn allerlei opvallende vernieuwin gen en verbeteringen in de motoren aangebracht. Een zeer interessante verandering in de aandrijflijn is de lichte versnellingsbak. De chassis- constructie van de nieuwe typen valt op door het ruime gebruik van klink verbindingen, ook in de remtechniek zijn enkele interessante nieuwighe den doorgevoerd. De cabines van de nieuwe series, alle door een doordacht kiepsys- teem met enkele handgrepen naar voren te kantelen, vallen op door ve le luxueuze snufjes. De cabine is ui terst compact en doordacht. Elke cabine heeft drie ruime zitplaatsen, verstelbare stoelen, een naar voren buigend stuur als aanrijdingen zou den plaatsvinden en zeer veel berg ruimte. Het kantelen van de cabine vereist hoogstens 1 minuut. Daarna komt de achterwaarts geplaatste mo tor vrij. Kleine reparaties kunnen ten gevolge daarvan snel geschieden. ANTWERPEN (ANP) Het voor malige Belgische wieleridool Rik van Steenbergen is door een rechtbank in Antwerpen in hoger beroep veroor deeld tot zes maanden gevangenis straf, een geldboete van 2000 Belgi sche franken en vijf jaar ontzetting uit de burgerrechten. Van Steenbergen (Rik I) had in november 1968 hooglopende ruzie met een vriend over een speelschuld. De twist laaide zo hoog op, dat er een handgemeen ontstond, waarbij Van Steenbergen zijn tegenstander Van Ingelghem enkele vuistslagen toediende. Daarna poogde hij hem met zijn auto op het voetpad aan te rijden en tenslotte moest Van In gelghem onder bedreiging 'n schuld bekentenis ondertekenen. SAARBRÜCKEN (DPA) Hein tje, Peter Alexander, Petra Pascal en drie andere vertolkers van het lichte lied zijn onderscheiden met de prijs die de Europazender in Saarbrücken dit jaar voor de tweede maal op dit gebied heeft toegekend. De prijzen zullen op 5 december op een film bal in Wiesbaden worden uitgereikt. (ADVERTENTIE) OLGA

Krantenbank Zeeland

de Vrije Zeeuw | 1969 | | pagina 1