CRISIS IN FRUITTEELT
STEEDS ERNSTIGER
Boerenbedrijf in
Zeeland staat
er slecht voor
2dagen
Amsterdam
Opheffing C.V. Oost Ketelaar - tien
man ontslagen - teken aan de wand
Mislukken schooltoets
is een trieste zaak'
Schelde Montagebedrijf
bouwt aan
reactorvat in Spanje
GEEN HALVE MAATREGELEN
f34.50
Nog geen definitieve
kandidaten van
politieke partijen
Buien
C.B.T.B.-rapport over 1966/67
Doodsoorzaak paarden
in Haamstede
nog steeds onbekend
dc VRIJE ZEEUW
VRAAGDEMONSTRATIE
RIUMPH
MATURA
RIJNBERG's handelsbureau
G.S. Zeeland
goedkeuring aan
Vliegveld Hulst
ip
Lassers en bankwerkers kamperen
Stank in St. Jansteen
uit met NS
Minister: Herindeling Z.-Vlaanderen
met ingang van 1 april 1970
Hulst
Donderdag 6 november 1969
(ADVERTENTIE)
van de
direct al felbegeerde
SCHRIJFMACHINE
Noordstraat 78, Terneuzen Tel. 01150-23C
DIRECTEUR SCHOOLRAAD:
(Van een onzer verslaggevers)
BREDA „Dat het experiment
met de schooltoets mislukt is, is een
trieste zaak, tenminste, als het bete
kent dat het oude en verouderde
systeem van schoolovergang blijft
bestaan. We moeten naar een ver
vanging van het ouderwetse toela
tingsexamen". Dit zegt drs. A. J. M.
Bakx, lid van de beleidscommissie
van het toetsenplan en directeur van
de Diocesane Schoolraad te Breda.
De bedoeling van deze toets was,
het kind, dat de lagere school gaat
verlaten, dusdanig te testen, dat
daaruit het best mogelijke advies
kan gedistilleerd worden. Deze toets
zou, beter dan het toelatingsexamen,
een inzicht geven in het kind in al
zijn mogelijkheden. Het toelatings
examen gaf en geeft het resultaat te
zien van een momentopname, de
toets daarentegen geeft een volledi
ger beeld, omdat ieder kind viermaal
getest wordt, n.l. tweemaal in de
vijfde, en tweemaal in de zesde klas.
Voor Zeeland en West-Brabant is
er daarvoor een commissie in het le
ven geroepen, om deze nieuwe me
thode van testen in te voeren. De
eerste toets is reeds op het einde van
vorig schooljaar gehouden. Nu, voor
dat het experiment afgerond kon
worden, zag de commissie zich ge
dwongen het blijtje er bij neer te
leggen.
Tevreden
In Eindhoven is men vijf jaar gele
den al begonnen met dit experiment
en is men bijzonder tevreden met
het toetssysteem. Aanvankelijk wa
ren ook daar moeilijkheden, maar
omdat daar van het begin af aan een
begeleidingsinstantie aanwezig was,
waren de moeilijkheden spoedig te
overwinnen.
„Het is niet alleen het kind en zijn
mogelijkheden, dat gemeten wordt,
maar ook de leerkracht, het hoofd
van de school en vooral de school in
zijn geheel worden gemeten in het
toetsensysteem. Dat gemeten wor
den wordt gemakkelijk ervaren ais
een bedreiging. Leerkrachten en
schoolhoofden houden er aanvanke
lijk niet van om door een buiten
staander gemeten te worden. Daar
om is een begeleidende instantie
noodzakelijk. En dit niet alleen voor
de persoon van de onderwijzer, maar
(Van een onzer verslaggevers)
HULST/GRAAUW De Gedepu
teerde Staten van Zeeland hebben
de oprichting goedgekeurd van de
N.V. Vliegveld Hulst door de ge
meenten Graauw en Langendanm en
Hulst. In de komende vergaderingen
van de twee gemeenteraden zullen
de vertegenwoordigers worden aan
gewezen, die zitting zullen nemen
in het bestuur. Hulst en Graauw
hebben beide drie aandelen van
1.000 van het oprichtingskapitaal,
dat in totaal 30.000 gulden groot is.
Het wachten is nu op de andere
Zeeuwsch-Vlaamse gemeenten, die
belangstelling hebben voor de enige
Zeeuwsch-Vlaamse luchthaven. Zij
kunnen aandelen kopen.
Vooruitzichten
voor vrijdag
en zaterdag,
opgesteld doo.
het K.N.M.I.:
Enkele buien
en ongeveer
normale
temperaturen
voor de tijd van het jaar.
Weersvooruitzichten in cijfers ge
middeld over Nederland.
Voor vrijdag: aantal uren zon: 1
tot 5; min.-temp.: omstreeks nor
maal; max.-temp.: omstreeks nor
maal; kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 50 procent; kans op
een geheel droog etmaal: 30 procent.
Voor zaterdag: aantal uren zon: 0
tot 5; min.-temp.: omstreeks nor
maal; max.-temp.: omstreeks nor
maal; kans op een droge periode van
minstens 12 uur: 80 procent; kans op
een geheel droog etmaal: 50 procent.
ook en vooral voor de methode van
onderwijs". Dit zegt psycholoog F. L.
Lechner in Eindhoven, die verbon
den is aan de School-Pedagogische
Dienst.
Voorlichting
Drs. A. J. M. Bakx ziet nog als
oorzaak het gebrek aan tijdige voor
lichting. In te korte tijd moest een
groot gebied bestreken worden. „We
hebben niet intensief genoeg kun
nen spreken met de mensen van het
onderwijs". Verder- ziet hij ook de
reële kritiek als een der oorzaken
van het mislukken". In de toets zit
ten fouten, vooral fouten, die nade
lig kunnen zijn voor de zwakbegaaf-
den. Maar dat neemt niet weg dat
we rustig hadden kunnen beginnen:
de fouten zouden door het gebruik
wel weggewerkt zijn".
Tenslotte ziet hij de gemeente Ber
gen op Zoom als een obstakel in het
experiment. „Deze gemeente zou
eens onderwijsminded gemaakt moe
ten worden", zegt hij. Zij was de eni
ge die geen financiële hulp heeft
willen geven aan dit experiment.
Over de andere gemeenten heeft hij
alleen maar lof.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES De crisis, waarin
de Nederlandse fruitteelt ver
keert, neemt met (1e dag ern
stiger vormen aan. De situatie
is momenteel zo bedroevend,
dat zelfs een groot aantal van
de beste en meest modern op
gezette bedrijven ten dode is
opgeschreven. In de provincie
Zeeland, waar 1500 fruittelers
met samen 2500 arbeids
plaatsen hun bedrijf uitoe
fenen, komen bij de Maat
schappij voor Land- en Tuin
bouw in Zeeland en Noord-
Brabant (Z.L.M.) in Goes da
gelijks meer wanhopige fruit
telers informeren naar moge
lijkheden om hun bedrijf af
te stoten.
Even voordat wij lr. 3. Prins, alge
meen voorzitter van de Z.L.M., om
commentaar vroegen, was hem nog
een fruitteler met een bedrijf van
tien hectare om raad komen vragen.
Volgens ir. Prins is de noodsituatie
thans zo ernstig, dat de kans op slui
ting van een zeer groot deel der fruit-
teeltbedrijven in Zuid-West-Neder
land op korte termijn bijzonder groot
is.
„Dat is niet alleen mijn mening",
zo zei hij, „maar zo denkt de hele
organisatie erover. De sociale pro
blemen zijn vaak enorm groot en het
is voor onze mensen verschrikkelijk
moeilijk deze op te vangen."
Ontslag
Een teken aan de wand noemt ir.
Prins de opheffing van de C. V. Oost-
Ketelaar in het Zuid-Bevelandse Le-
wedorp. Dit bedrijf van zestig hecta
re, dat zich tot de grootste en best
uitgeruste van heel Zeeland mocht
rekenen, is verkocht aan de Stichting
Beheer Landbouwgronden, omdat de
omstandigheden binnen de E.E.G. het
bedrijf onrendabel maken. De tien
werknemers worden ontslagen.
Oorzaak
Voor een goed begrip noemen we
nog even de oorzaak van de moeilijk
heden: concurrentievervalsing in an
dere landen, met name Italië en
(Van een onzer verslaggevers)
VLISSINGEN Een ploeg van het
Schelde Montagebedrijf, onder leiding
van de heer C. A. van Beusekom, is
begonnen aan het laatste stadium
van de montage van het binnen
werk van een reactorvat te Santa Ma
ria (Spanje). Het Schelde Montage
bedrijf kreeg de opdracht daratoe
van de R'damse Droogdokmaatschap
pij. Het omvangrijke precisiekarwei
van de montageploeg maakt deel uit
van een project van de Spaanse elek
triciteitsmaatschappij „Nuclenor".
De reactor zal stroom leveren aan
een grote elektriciteitscentrale welke
door General Electri in Spanje
wordt gebouwd.
De SMB-ploeg profiteert bij de mon
tage van het binnenwerk van het
reactorvat van de ervaring die is op
gedaan met soortgelijk installatie-
werk in de kernenergiecentrale in
Dodewaard.
Een merkwaardig aspect bij de
bouw is, dat de gespecialiseerde las
sers en bankwerkers, die na een trai
ning met de nieuwste gereedschappen
en moderne lasmethoden naar Spanje
werden uitgezonden, daar hun nutti
ge met het aangename verenigen. Zij
leven namelijk als kampeerders in
een speciaal voor hen gebouwde cam
ping, waar zeven caravans, een toilet
gebouw en een dagverblijf staan. Men
heeft voor het buitenleven moeten
kiezen, omdat huisvesting en voeding
van de Nederlandse werkers in Span
je een probleem vormden.
De nogal bijzondere manier van le
ven heeft, ondanks het vaak plezie
rige klimaat, wel enig aanpassings
vermogen gevraagd, zo meldt het per
soneelsblad van de Koninklijke Maat
schappij „De Schelde".
Het werk zelf verloopt bijzonder
goed. Van de talloze lassen die van
hoogwaardige kwaliteit moeten zijn,
waarbij geavanceerde technieken
worden gebruikt, is er slechts één
afgekeurd.
Meer dan 75 procent van het werk
dat de Nederlanders in Spanje ver
richten is thans voltooid.
Het reactorvat in kwestie, alsme
de het binnenwerk, wordt geleverd
door RDM, welke hiermee, evenals 't
SMB een nieuw stuk engineering op
het gebied van de bouw van nucleai
re energie-opwekking verricht.
Opengewerkte tekening van het
reactorvat. Het binnenwerk, dat
zeer ingewikkeld las- en montage
werk vereist, wordt gemonteerd
door personeel van het Schelde
Montagebedrijf.
(Van onze correspondent)
St.-JANSTEEN De gemeentelij
ke huisvuilbelt, die gelegen is aan
de Oude Galgenstraat, vlak bij de
woningen aan de Visserijstraat, Put
tingstraat en Oude Galgenstraat ver
spreidt bij een Noord-Oostelijke wind
een enorme stank. Door de voortdu
rende verbranding van vuil op deze
belt komt zelfs rook in de woningen
terecht.
Frankrijk. De Nederlandse overheid
heeft steeds het goede voorbeeld wil
len geven. Dit leidde echter tot grote
verliezen voor de fruittelers in ons
land. Onlangs nog konden we lezen,
dat in Frankrijk voor een deel van
de Golden Delicious twaalf cent sub
sidie per kilogram wordt gegeven.
De Nederlandse minister van Land
bouw Lardinois heeft onder druk van
de omstandigheden enkele maatrege
len genomen. Duidelijk heeft hij daar
bij verklaard, een flinke kern van
goede frultteeltbedrijven te willen
behouden. Hij wil een geldelijke steun
verlenen tot desnoods vijftig miljoen
gulden. Dat vinden de fruittelers wel
verheugend, maar ze zijn van mening,
dat de aangekondigde maatregelen
hiermee niet overeenkomen. Pas
wanneer alle beschikbare middelen
opgebruikt zijn, komt men in aan
merking voor een z.g. overbruggings
krediet met voorlopig één jaar rente
vergoeding. Het bedrijf wordt dan
nog zwaarder belast dan het al was.
Hoofd in strop
De heer Prins zegt er over: „De
overbruggingsfinanciering helpt de
fruittelers nog verder met zijn hoofd
in de strop. Gesteld, dat de situatie
gunstiger wordt, dan zal hij nog ja
renlang zwaar in de schulden zit
ten."
Hij vindt, dat er zo snel mogelijk
een regeling dient te komen, waarbij
de fruitteler kan beschikken over een
bedrag fonds perdu, zodat de goede
bedrijven behouden kunnen blijven.
Bijna alle fruittelers in Nederland
hebben de laatste jaren grote verlie
zen geleden. Daardoor is hun vermo
genspositie ernstig verzwakt.
„De overbruggingsfinanciering is",
aldus ir. Prins, „een kritiek middel
om nieuw krediet aan te trekken.
Voor de mensen, die tot hun oren in
de schuld zitten, bestaat de kans om
die schuld nog te vergroten. Dat doen
ze dan maar. Er is echter een groep
bedrijven, die met het stopzetten van
hun bedrijf net uit de schulden kan
geraken. Zij staan voor de moeilijke
vraag: stoppen zonder prijs of gebruik
maken van de nieuwe regeling. In de
meeste gevallen besluiten ze maar
hun bedrijf op te geven."
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Een gedeelte van
de Oudelandseweg in Terneuzen-
Zuid wordt gereconstrueerd met het
oog op de aanleg van een verkeers-
rotonde bij Driewegen. Om het ver
keer dat van een tweebaansweg op
een eenbaansweg wordt geleid te
waarschuwen heeft de politie geen
halve maatregelen genomen.
Op een verkeersbord meer of min
der is niet gekeken. In ieder geavl
kan een automobilist, die niettemin
het inhaalsverbod overtreedt, er
zich niet op beroepen dat hij geen
bord gezien heeft.
(Van een onzer verslaggevers)
GOES Ongeveer tweederde van
de Zeeuwse agrarische onderne
mers had in het oogstjaar 1966/67 een
arbeidsinkomen dat lager lag dan het
inkomen van een vakarbeider A in
de landbouw in datzelfde jaar. Aldus
een rapport dat is samengesteld door
de Zeeuwse C.B.T.B.
Het bestuur van deze landbouw
organisatie voelt zich geschokt door
deze bevindingen. Slechts een vierde
deel van de ondernemers bleek in dit
rapport in het jaar 1967 een arbeids
inkomen te hebben gehad dat boven
de 12.500 lag. Een vierde daaren
tegen lag met het arbeidsinkomen
van de boer beneden de 2000. De
overige 50 procent had dus een ar
beidsinkomen voor de ondernemer
dat lag tussen de 2000 en de
12.500.
Door de brede opzet van dit rap
port moeten deze cijfers betrouwbaar
worden geacht. Ze onderstrepen wel
heel duidelijk de uitzonderlijk
slechte situatie, waarin een groot aan
tal Zeeuwse agrarische bedrijven op
het ogenblik verkeert.
Bij nadere bestudering van het
rapport valt het op dat er enorme
verschillen in de bedrijfsuitkomsten
zijn.. Zo bleek dat van de 63 in het
rapport verwerkte bedrijven in de
groep van 15 tot 30 hectare, de vijftig
best geplaatste bedrijven gemiddeld
19.060 arbeidsinkomen voor de
boer hadden opgeleverd. De vijftien
laagst geplaatsten daarentegen had
den gemiddeld geen enkel inkomen,
zelfs een verlies van 1.220 te in
casseren gekregen. De verschillen op
de grotere bedrijven waren nog
groter.
Het bestuur van de C.B.T.B. heeft
besloten een speciale bestuursverga
dering te beleggen om dit rapport
volledig te bespreken om er, zoveel
mogelijk, beleidsconclusies uit te
trekken.
(ADVERTENTIE)
Ontdek de gezelligste stad
van Nederland!
van elk
station
Alle informatie in de
NS-reiskrant op de
stations.
5g
IN DE legerplaats Nunspeet is de
start gegeven voor de landelijke ac
tie „Veilig Voorwaarts", die van 5
november tot 10 december bij alle
onderdelen van het eerste legerkorps
wordt gehouden. Dit gebeurde onder
meer met een toespraak.
(Van een onzer verslaggevers)
TERNEUZEN Minister Beernink
(Binnenlandse Zaken) heeft de Eer
ste Kamer te kennen gegeven dat hij
de gemeentelijke herindeling van
Zeeuwsch-Vlaanderen, waarhij het
aantal gemeenten' tot "acht wordt te
ruggebracht, op 1 april 1970 wil doen
ingaan. Dat zou betekenen, dat de
wet in de loop van december 1969
in werking zal moeten treilen. In ver
band met de door de herindeling
noodzakelijke gemeenteraadsverkie
zingen wijst de bewindsman er op dat
de kandidaten voor de raden op 21
april 1970 bekend moeten zijn.
Politiek Zeeuwsch-Vlaanderen maakt
zich, blijkens door ons ingewonnen
informaties bij diverse partijen nog
niet druk ,over de kandidaatstellin
gen voor de nieuwe gemeenteraden.
Weliswaar heeft men hier en daar
eventuele kandidaten gepolst, maar
nergens is het nog tot een definitieve
keuze gekomen.
Een voorzitter van een plaatselijke
afdeling formuleerde het zo: „Na
tuurlijk hebben we over de kandi
daatstelling gesproken, maar echte
kandidaten z'ijn nog niet naar voren
gekomen. Het wordt inderdaad kort
dag. We zullen nu toch wel spijkers
met koppen moeten slaan".
De heer G. f. Meen, voorzitter
van de KVP-afdeiing Terneuzen her
innerde aan het overleg tussen zijn
partij en de plaatselijke afdelingen
van de AR en CHU: „Volgende week
gaan we praten met de K VB-afdelin
gen in Zaamslag, Hoek en Biervliet.
Het is de bedoeling dat de KVP, AR
en CHU zo veel mogelijk gezamenlijk
optreden, maar dat ze elk met een
aparte lijst aan de verkiezingen deel
nemen". De heer Meert'voegde er aan
toe, dat nog geen namen voor de
kandidaatstelling van de KVP be
kend zijn.
In Hulst, waar de raadsleden niet qua
politieke partijen in de gemeenteraad
zitten, is van enige activiteit met het
oog op de komende verkiezingen
niets te bespeuren. Wethouder P. 3.
Brand: „Die datum kwam ook zo
onverwacht. Ik hoop wel dat er niet
zo veel lijsten ingediend zullen wor
den als vorig jaar, toen vertegen
woordigers van zeven lijsten in de
raad werden gekozen".
De heer P. J. Huijbrecht, lid van
de grootste fractie in de Terneuzense
gemeenteraad, de PvdA, zegt: „De
meeste moeite zullen de partijen nog
hebben met het vinden van genoeg
mensen die zich ten volle voor het
raadswerk willen inzetten. Het is de
vraag of de meeste partijen wel de
kiesdeler zullen halen. Wait de Partij
van de Arbeid betreft verwacht ik,
dat onze fractie in de nieuwe Ter
neuzense raad acht leden zal tellen,
dat is twee meer dan nu".
(Van een onzer verslaggevers)
UTRECHT/HAAMSTEDE Het
onderzoek naar de doodsoorzaak van
zes paarden van de manége Hanse in
Haamstede heeft nog geen resultaat
opgeleverd. Dit deelde dr. Calsbeek
van de Faculteit der Veeartsenijkun
de ons woensdag mee.
Berichten waarin men een giftig
denneboompje als doodsoorzaak aan
wijst bestempelde hij als onjuist.
Al sinds mei stierven van tijd tot
tijd paarden van de manege Hanse in
Haamstede. De dieren stierven met
schuim op de bek en kramp in de po
ten. Ook in Westerschouwe zijn in
de voorbije zomer twee paarden op
deze raadselachtige wijze omgeko
men.
Aanvankelijk meende men dat de
paarden vergiftigd waren. Aanlei
ding hiertoe vormde het onderzoeli
dat een bioloog in de omgeving waar
de paarden liepen heeft ingesteld. Op
enige afstand van de route waarlangs
de paarden gewoonlijk lopen trof hij
enige giftige planten aan, de zoge
naamde Taxus Baccata.
Dr. Calsbeek deelde echter mee.
dat bij een nauwkeurig onderzoek la
de maag van gestorven paarden geew
enkele rest werd aangetroffen van
deze plant. Hij zag dan ook geen aan
wijzing van enige vergiftiging, laat
staan door de Taxus Baccata. „De Fa
culteit der Veeartsennijkunde in
Utrecht staat voor een raadsel", ver
klaarde hij.
(ADVERTENTIE)